ҰЛТТЫҚ ЗИЯТКЕРЛІК МЕНШІК ИНСТИТУТЫ РЕСПУБЛИКАЛЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРЫННЫҢ МІНЕЗДЕМЕСІ МЕН ҚҰРЛЫМЫ

Пән: Мемлекеттік басқару
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Ұсынылып отырған есеп беру Астана қаласы, Есілдің сол жағалауы
Министрліктер үйі, блог-В5 мекен жайында орналасқан Қазақстан
Респпубликасының Әділет министрлігі Зияткерлік меншік құқығы комитеті
"Ұлттық зияткерлік меншік институты" Республикалық Мемлекеттік Қазыналық
Кәсіпорнында өтілген оқыту-таныстырушылық және өндірушілік практика
қорытындысы нәтижесінде жасалынған.
Практика мақсаты мен міндеттері – кәсіпорынның аймақтық ұйымдық
құрылымың, басқару моделің, құжат айналымын, тариф саясатын, еңбекті
ұйымдастыру және нормалау принциптерін, еңбек ақысың төлеу принциптерін,
кәсіпорынның қызметтері және нарықтың басқа субъетерінің арасындағы
байлынысын, кәсіпорынның қаржы-өндірістік қызметің зерделеу.
Кәсіпорын республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорынның ұйымдық -
құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады , оның дербес балансы ,
банктерде шоттары , Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы
бейнеленген мөрі , атауы жазылған фирмалық бланкілер , мөрлері ,
мөртаңбалары мен басқа иә ресми атрибуттары бар.
Кәсіпорынның мемлекеттік басқару органы Қазақстан Республикасы Әділет
министрлігі Зияткерлік меншік құқығы комитеті болып табылады.
Кәсіпорын қызметінің мәні ғылым саласында зияткерлік меншiк
мәселелерi бойынша өндiрiстiк-шаруашылық қызметтi жүзеге асыру және
мемлекеттiк монополияға жатқызылатын салалардағы қызметтi жүзеге асыру
(өнеркәсiптiк меншiк объектiлерiн қорғау саласында қызмет көрсету) болып
табылады.
Кәсіпорын зияткерлік меншік объектілерін құқықтық қорғау мен
пайдалану саласындағы сараптамалық, ғылыми-зерттеу және басқа да жұмыстарды
ұйымдастыру мен өткізу мақсатында құрылған.

1 бөлім. "ҰЛТТЫҚ ЗИЯТКЕРЛІК МЕНШІК ИНСТИТУТЫ" РЕСПУБЛИКАЛЫҚ
МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРЫННЫҢ МІНЕЗДЕМЕСІ МЕН ҚҰРЛЫМЫ

1.1. Объектінің мінездемесі
Қазақстан Респпубликасының Әділет министрлігі Зияткерлік меншік құқығы
комитеті "Ұлттық зияткерлік меншік институты" Республикалық Мемлекеттік
Қазыналық Кәсіпорны (әрі – РМҚК ¥СМИ) Қазақстан Республикасының Әдiлет
министрлігі Санаткерлiк меншiк құқығы жөнiндегі комитетiнiң Ұлттық
санаткерлiк меншiк институты" республикалық мемлекеттiк қазыналық
кәсiпорнын құру туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен 2002
жылғы 11 шілдегі № 756 және Қазақстан Республикасы Yкіметінiң 2002 жылғы
11 шiлдедегi N 756 қаулысына толықтыру енгiзу туралы Қазақстан
Республикасы Yкіметінiң 2003 жылғы 29 тамыздағы № 886 қаулыстарымен
құрылған.
Кәсіпорын өзінің қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясына,
Қр Президентінің жарлығы бойынша заңды күші бар 19 маусым 1995 жылы №2335
Мемлекеттік кәсіпорын тұралы, бухгалтерлік учет стандартары, ҚР
Президентінің жарлығы бойынша қабылданған, Заңды күші бар 26.12.96 ж. №2732
бухгалтерлік учет тұралы, ҚР салық Кодексі және т.б. Заңды актілермен
бюджетке міндетті түрде төленетін төлемдер,ҚР 13 шілде 1999 ж қабылданған
Сұрыптау жетістіктерін ( селекционных достижений) қорғау тұралы заңға; ҚР
16 шілде 1999 ж. Қабылданған Потенттік заң;ҚР 26 шілде 1999 ж.
қабылданған товар белгісі, қызмет көрсету белгісі және товарлардын
өңдірілу жерінің атауы тұралы заң, сонымен қатар Зияткерлік меншік құқығы
комитеті бекіткен ҚР Әділет Министрлігі №183 12.09.2002 Кәсіпорын
Жарлығына сүйенеді.
Кәсіпорынның негізгі мақсаты Зияткерлік меншікке байланысты ғылыми
саласындағы өндіруші-шаруашылық қызметті іске асыру және мемлекеттік
монополияға байланысты, Зияткерлік меншік объектілерінің патенттік-
құқықтық экспертизасын ұйымдастыру, құқықтық қорғау және Зияткерлік меншік
объектілерін қолдану саласында эксперттік, ғылыми-зерттеушілік және т.б.
жұмыстармен қызметтерді жүргізу болып табылады.
Қойылған мақсаттарды іске асыру үшін Кәсіпорын мынандай негізгі қызмет
түрлерін жүзеге асырады:
1) өнертабыстарға, пайдалы модельдерге, өнеркәсіптік
үлгілерге, селекциялық жетістіктерге қорғау
құжаттарын беру өтінімдерін, тауар белгілерін,
қызмет көрсету белгілерін тіркеу өтінімдерін,
тауар шығарылған жердің атауын пайдалану құқығын
тіркеу және беру өтінімін қабылдайды және тіркейді;

2) өнертабыстарға, пайдалы модельдерге, өнеркәсіптік
үлгілерге, селециялық жетістіктерге қорғау
құжаттарын беру өтінімдері бойынша, тауар
белгілерін, қызмет көрсету белгілерін тіркеу
өтінімдері бойынша басымдылығын белгілейді;
3) өнертабыстарға, пайдалы модельдерге, өнеркәсіптік
үлгілерге, селекциялық жетістіктерге қорғау
құжаттарын беру өтінімдері бойынша, тауар
белгілерін, қызмет көрсету белгілерін тіркеу
өтінімдері бойынша, тауар шығарылған жердің атауын
пайдалану құқығын тіркеу және ұсыну өтінімдері
бойынша сараптама өткізіп, оның нәтижелері бойынша
сараптамалық қорытындыны дайындап, шығарады;
4) өнертабыстарға, пайдалы модельдерге, өнеркәсіптік
үлгілерге, селекциялық жетістіктерге қорғау
құжаттарын, тауар белгілерін, қызмет көрсету
белгілерін тіркеу туралы куәліктерді, тауарлар
шығарылған жердің атауын пайдалану құқығын тіркеу
және ұсыну туралы куәлікті, оның дубликаттарды,
сонымен қатар сипаттамаларды, қосымшаларды,
авторлардың куәліктерін және оларға тіркелетін
басқа да құжаттарды дайындайды;
5) қорғалатын өнертабыстарды, пайдалы модельдерді,
өнеркәсіптік үлгілерді, тауар белгілерін, қызмет
көрсету белгілерін, селекциялық жетістіктерді
пайдаланудың лицензиялық, сублицензиялық шарттарын,
өнертабыстың, пайдалы модельдердің, өнеркәсіптік
үлгілердің, селекциялық жетістіктердің қорғау
құжаттарын беру туралы шарттарды, тауар белгілеріне
айрықша құқықты беру туралы шарттарды,
өнертабыстарға, пайдалы модельдерге, өнеркәсіптік
үлгілерге, қорғау құжаттарын алу құқығын өзгеге
беру туралы шарттарды, өнертабыстарға, пайдалы
модельдерге, өнеркәсіптік үлгілерге, тауар
белгілеріне, селекциялық жетістіктерге мүліктік
құқықтың кепілі туралы шарттарды қабылдау мен
сараптауды жүзеге асырады;
6) өнеркәсіптік меншік объектілеріне қорғау
құжаттарын беру туралы, тауар белгілерін, қызмет
көрсету белгілерін тіркеу туралы, тауарлар
шығарылған жердің атауын пайдалану құқығын,
тауарлар шығарылған жердің атауын пайдалану
құқықтарын тіркеу және ұсыну туралы, селекциялық
жетістіктерге патент беру туралы, тауар белгілерін,
қызмет көрсету белгілерін тіркеуге қатысты,
тауарлар шығарылған жердің атауын пайдалану
құқықтарын тіркеу мен ұсынуға байланысты,
селекциялық жетістерге берілген патенттерге
байланысты қорғау құжаттарына қатысты өзгерістер
туралы, тіркелген лицензиялық шарттар туралы,
өзгеге беру шарттары туралы, ашық лицензия ұсыну
туралы, өнертабыстарға, өнеркәсіптік үлгілерге,
пайдалы модельдерге, селекциялық жетістіктерге
қорғау құжаттарын ұзарту, тоқтату және қалпына
келтіру туралы, тауар белгілері мен қызмет көрсету
белгілерінің тіркеу күшін ұзарту және тоқтату
туралы, тауарлар шығарылған жердің атауын пайдалану
құқығы мен тіркеуін ұзарту және тоқтату туралы
зияткерлік меншікке қатысты ресми бюллетендерді
дайындау мен жариялауды жүзеге асырады;
7) Қазақстан Республикасында, сонымен қатар одан
тысқары жерлерде қорғалатын зияткерлік меншік
объектілерінің мәліметтер базасын құрады;
8) Тағы басқа
Кәсіпорынның қаржаландыруы меншік қаражаттармен жүзеге асырылады.

1.2 Кәсіпорынның аймақтық ұйымдық құрылымы:
ҰЗМИ РМҚК Алматы қаласында ҰЗМИ РМҚК Патенттік-құқықтық консалтинг
орталығы филиалы және келесі өкілдіктері бар:
- өнтүстік бойынша;
- солтүстік бойынша;
- батыстүстік бойынша;
- шығыстүстік бойынша.
Зияткерлік меншік комитетінің Төрагасымен бекітілген штат кестесі
бойынша РМҚК ҰЗМИ жалпы қызметкерлер саны 159 адам, жалпы дерек
қызметкерлер саны – 123 адам. Оның ішіінде РМҚК ҰЗМИ өкілдіктерінің жалпы
қызметкерлер саны – 8 адам, жалпы дерек қызметкерлер саны – 7 адам.
Орталық аппартының сұлбасы:
Кәсіпорынның мемлекеттік басқару органы Қазақстан Республикасы Әділет
министрлігі Зияткерлік меншік құқығы комитеті болып табылады
Кәсіпорын қызметінің мәні ғылым саласында зияткерлік меншiк
мәселелерi бойынша өндiрiстiк-шаруашылық қызметтi жүзеге асыру және
мемлекеттiк монополияға жатқызылатын салалардағы қызметтi жүзеге асыру
(өнеркәсiптiк меншiк объектiлерiн қорғау саласында қызмет көрсету) болып
табылады.
Кәсіпорын зияткерлік меншік объектілерін құқықтық қорғау мен
пайдалану саласындағы сараптамалық, ғылыми-зерттеу және басқа да жұмыстарды
ұйымдастыру мен өткізу мақсатында құрылған.
РМҚК ҰЗМИ орталық аппартының құрылымы:
РМҚК ҰЗМИ орталық аппартының құрамына келесі қызметтер кіреді:
- директор;
- 2 директор орынбасары;
- бас эксперт-кеңесшісі;
- референты (2 бірлік)
- кадр қызметі (4 бірлік);
- бухгалтерия (5 бірлік);
- экономиқалықөжоспарлау қызметі (2 бірлік);
- материал-техникалық камтамасыз ету қызметы (15 бірлік).
Таңдаған басқару моделінің негіздеу:
РМҚК ҰЗМИ басқару моделі Мемлекеттік кәсіпорын туралы Қазақстан
Республикасының 1995 жылғы 19 маусымдағы № 2335 Заңына сәйкес таңдалған.

РМҚК ҰЗМИ өндірістік қызметтерінің құрылымы:

- өнертабыстарға, және пайдалы модельдер сараптау қызметі (28
бірлік);

- тауар белгілері және өнеркәсіптік үлгілер сараптау қызметі (22
бірлік);

- селекциялық жетістіктер сараптау (3 бірлік);

- мемлекеттік реестр қызметі (9 бірлік);

- ақпарат технологиялар қызметі (6 бірлік);

- ақпарат және аналитикалық зерттеу қызметі (6 бірлік);

- заң қызметі (5 бірлік);

- тіркеу-бақылау қызметі (9 бірлік);

- бағалау және коммерциялау қызметі (6 бірлік);

- жариялау және қоғам байлансы қызметі (6 бірлік);

- кеңес қызметі (3 бірлік);

- қеңсе (8 бірлік);

- контрафакт өнімдер мониторинг және сараптау қызметі (6 бірлік);

- оқыту орталығы (2 бірлік).

2 бөлім. КӘСІПОРЫННЫҢ ШЫҒЫНДАР МЕН ТАБЫСТЫ, ӨЗІНДІК ҚҰНДЫ ЕСЕПТЕУ ЖҮЙЕСІ

2.1.Баға (тарифтер) саясаты:
РМҚК ҰЗМИ жұмыстрына және қызметтеріне бағалары келесі
прейскуранттарымен белгіленген:
- Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі Зияткерлік меншік құқығы
жөніндегі комитеті төрайымның 2004 жылдын 27 маусымында № 37-п бұйрығымен
бекітілген Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі Зияткерлік меншік
құқығы жөніндегі комитетінің Ұлттық санаткерлік меншік институты РМҚК
монопольды көрсететін қызметтеріне бағалар (тарифтер) прейскураты;

- Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Зияткерлік меншік
құқығы комитеті төрайымының 2004 жылғы 16 қыркүйектегі № 51-п бұйрығымен
бекітілген Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі Зияткерлік меншік
құқығы комитетінің Ұлттық санаткерлік меншік институты РМҚК көрсететін
қызметіне бағалар (тарифтер) прейскуранты.
РМҚК ҰЗМИ бағалары (тарифтары) табыс ұстаным принципіне негізделген
(шығындар өтелемділігі) әрікеттегі антимонополдік заңына сәйкес Қазақстан
Республикасы Әділет министрлігі Зияткерлік меншік құқығы жөніндегі комитеті
төрайымның орынбасарымның 2004 жылдын 25 маусымында № 36-п бұйрығымен
бекітілген және Еңбек және халық әлеуметтік қорғау Министірлігімен
келісілген ҰЗМИ РМҚК эксперттері орындайтын жұмыстар ұақыт нормалары
бойнша негізделген табыс ұстаным принципінен ода, исходя из принципа
доходности (окупаемости затрат).
ҰЗМИ РМҚК әрекеттегі тарифтер саясатының келесі ерекше сипаттамалыры
бар:
➢ Өтінім беруге немесе қорғау құжатына құқығы бар заңды және жеке
тұлғардың бөлек категорияларына берілетін жеңілдіктер мөлшері 50%
бастап 98% дейін түрленеді;
➢ Қайсыбір мемлекеттің территориясында тұрақты мекен-жайы немесе
тұратын орны бар, жалпы ұлттық табыс деңгейі осы мемлекеттің әр адам
басына шаққанда жеңілдігі бар тарифпен төлеу құқыгы белгісі боп
табылады. Жалпы ұлттық табыс деңгейі 5000 АҚШ долларын кем болу
керек.
Осы белгі Дүниежүзілік Зияткерлік Меншік Ұйымымен, Еуропалық патенттік
кедендігімен, Еуразиялық патенттік кедендігімен және Қырғыз патенттік
кедендігімен пайдаланылады.
Мемлекеттің әр адам басына шаққанда жалпы ұлттық табыс деңгейі
классификациясы Дүниежүзілік Банкімен жүргізіледі.
2.2. ҰЗМИ РМҚК көрсететін қызметтелерінң өзіндік құнына енгізілетін
шығындар құрамын құру және қызметтердін өзіндік құнының калькуляциясы.
Қызмет бірлігіне келетін шығындарын анықтау калькуляциянын бас міндеті
боп табылады.
Қызметтердің өзіндік құны өндірістік шығындар есебінін деректері
бойынша есептеледі. Есептеу есеп кезеңнің аяғында дерек жасалған шығындар
қабылданғаннан кейін шығарылады.
Кәсіпорын қызметтердің өзіндік құнын Тауар-материалды қорларының
есебі № 7 бухгалтер есебінің стандарты және оның методикалық ұсынымы
негізінде еспетейді.
Өзіндік құнын құру тәртібі регламенті белгілендімендіктен және де
өзіндік құны салық салу максатында емес, басқару қызметкерлері шығындар
турылы толық жағдайды көру ушін еспетелетіндіктен, шығындарды есептеу
және калькуляцияны жасау тәсілі кәсіпорынмен дербес таңдалған. Осы
жағдайда, абзорпшн-костинг толық өзіндік құның құру тәстілі таңдалған.
Осы тәсілді пайдаланған кезінде толық өзіндік құнынына шығындарды тұрақты
және айнымалы, тура және жанама түрлеріне болінгініне карамай қызмет
көрсетумен байланысты кәсіпорынның барлық шығындары енгізіледі. Үстеме және
жалпы әкімшілік сияқты тікелей шығындар есебіне жатқызуға болмайтын
шығындарды ең алдымен жауапкершілік міндетін атқаратын орталықтарға
үлестіріп, содан кейін пропорционалды таңдалынған үлестіру базасының қызмет
көрсету өзіндік құнына тасмалдайды. Үлестіру базасы ретінде өндірістік
персоналдың жұмыс уақытының бюджеті таңдалынды, ол келесі формуламен
анықталады:

8 сағат жұмыс уақыты x өндірістік процессте қатысатын адамдар саны x
жұмыс істелінген кезең айындағы жұмыс күннің саны

Кәсіпорын қызметтердің өзіндік құнына сәйкес жұмыстың, кәсіпорын
қызметінің өзіндік құны, осы қызметтерді жүзеге асыру кезіңде қолданылған
материялдар, отындар, энергия, негізгі қор, еңбек ресурстары және оларды
жүзеге асырумен реализациясына кеткен тағы басқа шығындар негізінде
қалыптасады.

Қызмет пен жұмысты өндіруге жұмсалатын шығындардың 3 негізгі элементі
болады:
1. Негізгі материялдар- белгілі бір өнімге байланысты өндіру
қызметінің құрамына кіретін, материялдарға кеткен шығындар.
Кәсіпорын өндіру қызметімен (жұмыстармен) айналыспағандықтан және
баланста белгілі бір қызметті өндіруге қолданылатын товар- материялдар қоры
болмағандықтан, негізгі материялдарға кеңсе товарлар (клей, қағаз, кнопка
және т.б.) сияқты шағын шығындар жатқызылады. Өйткені осындай шығындардың
нақты есептеу экономикалық пайдаға жеткізбейді. Сондықтан бухгалтерлік
есепте 206 Тағы басқа материялдар есеп шотында есепке алынатын осындай
шығындар үстеме өндірушілік шығындарға жатқызылады.
2. Кәсіпорын қызметі адам еңбегін қолдануға бағытталғаның ескере
отырып есептеу объектісіне сәйкес тікелей шығындарға жататын
мыналар:

• Еңбек ақысын төлеуге кететін тікелей шығындар;

• Еңбек ақысынан алынатын аударымдар

Тікелей еңбек шығындары- жалпы шығындардың негізгі көлемін құрайтын
барлық жұмысшылардың еңбек ақысы.
Үстеме еңбек ақы- нақты өнімге жатқызуға болмайтын кәсіпорнында басқа
қызметшілерге төленетін барлық басқа еңбек ақы ( пол жуушы, дала сыпырушы
және т.б.).
Еңбек ақы шығындарын есептегенде есепке нақты адам саны алынады. Бірақ
ол Құзырет органмен анықталған нормативтік адам санынан аспай және
Қазақстан Республикасының халықты әлеуметтік қорғау мен Еңбек Министерлігі
бекіткен ретпен болу керек.
Мезгілдік еңбек ақы жағдайында жұмысшылардың ортажылдық еңбек ақысын
есептеу үшін жұмыс істелінген уақытының есеп табілдерінің мәліметтері және
жалақыны төлеу мен одан алынатын аударымдар тұралы бухгалтерлік есеп
мәліметтер қолданылады.
Мемлекеттік кәсіпорынмен монопольді түрде жүзеге асырылатын қызметке
бағаны реттеу ережесімен сәйкес, сонымен бірге Кәсіпорын қызметтердің
өзіндік құны мен Әдістемелік ұсыныстармен бірге Еңбек ақы төлеу
мақаласына кәсіпорынның негізгі өндіріс персоналының еңбек ақысын төлеу
шығындары, өндіру нәтижесі үшін сыйлықтарды, ынталандырушы және
қамсыздандырушы төлем ақылар, баланы бағу үшін алынатын жартылай төленетін
демалыс кезіңде әйелдерге заңмен бекітілген мөлшерде төленетін өтем ақылар,
сонымен бірге кәсіпорын штатында тіркелмеген негізгі қызметпен айналысатын
жұмыскерлерге төленетін еңбек ақы шығындары.
Төленетін еңбек ақы шығындарының құрамына мыналар кіреді:
• басшылардың, олардың орынбасарларының және бас бухгалтерлерінің
лауазым жалақы көлеміне, Қазақстан Республикасының
президентінің жарлығына сәйкес Құзырет органымен бекітілген,
Мемлекеттік кәсіпорын тұралы заңды күші бар және Қазақстан
Республикасының халықты әлеуметтік қорғау мен Еңбек
Министерлігі бекіткен ретпен, оларға сыйақы беру жүйесімен және
т.б. сыйлықтар беруге байланысты жалақыны төлеу;
• таза түрде төлем ақы;
• жүйелік жағдайға сәйкес мінез-құлықты ынталандыру төлем ақылар:
өндірістік нәтижелер үшін берілетін сыйақылар, сонымен қатар
бір жылдық жұмыс қорытындысы бойынша сыйақылар, тарифтік
стафкамен қызмет істеген жылдары үшін жалақысына және т.б.
үстемелер;
• заңға сәйкес қызмет істеген жылдары үшін бір мезгілді
сыйақылар;
• жұмыс кестесі мен еңбек жағдайымен байланысты, сонымен қатар
қосымша жұмыс істеген үшін қамтамасыз ететін төлем ақы;
• келесі және қосымша төленетін демалыс, қолданылмаған демалысты
өтеу, аналардың баланы қарау үшін жұмыстан алатын демалысын
төлеу;
• кәсіпорынды қайта құру кезінде жұмысшыларды босатуға,
жұмыскерлер саны мен штатты қысқартуға байланысты төленетін
төлем ақы;
• персоналды оқытуға, мамандардың квалификациясын жоғарлатуға,
кадрларды қайта дайындау барысында төленетін демалыс;
• және т.б.

2.3. Қосымша үстеме және жалпы шаруашылық шығындарды бөлу.

Кәсіпорнда құралған шығындардың нақы деректері бойынша әр бір
шығындардың түрлеріне немесе группасына қосымша үстеме шығындарды бөлу
коэффициенті анықталады. Бұл коэффициент бөлуге арналган шығындардың жалпы
сомасын тасымалдаушы боп таңдалғын сомалы факторга бөлу арқылы табылады.
Кейін бұл коэффициент қосымша үстеме және жалпы шаруашылық шығындарды
таңдалғын тасымалдаушы жөнінде шамалас бөлу үшін қолданылады.

Жоғарыда айтылған сияқты, кәсіпорынның қызметі адам еңбегін пайдалану
үшін бағдарылған болдықтан қосымша үстеме шығындарды бөлу үшін жұмыс сағаты
коэффициенті есепелген, егер де кәсіпорында жоғары авоматтандырылған
технологиялар пайдалынса оңда машина сағаты коэффициенті есептелереді.
Сонымен, қосымша үстеме шығындармен сағаттын арасындағы жақын байланысы
бақыланған кезінде жұмыс сағаты коэффициентің пайдаланған ыңғайлы.
Таңдалған база қосымша үстеме шығындармен оларға әсер ететін себептерді
көрсету керек, мысалы жұмыс уақыты ұзақ болса қосымша үстеме және жалпы
шаруашылық шығындар (жұмыс жалақысы, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.