Ұлттық психологияның бала тәрбиесіндегі маңызы

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жоспар.

а) Ұлттық психологияның бала тәрбиесіндегі маңызы.

б) Ұлттық психология мен халық тәрбиесінің даму жолдары.

Қазақстан Республикасының егемендік алған алғашқы жылдарынан бастап
білім беру ісіне басты мән берілуде. Білім беру барысында оқушылардың жеке
тұлғасын жан-жақты жетілдіруге олардың танымдық әрекетін дамытуға, ой-
санасын қалыптастыруға ерекше назар аударуда Республикамызда білім беру
заңы қабылданды.
Қоғамның дамуы, ғылым мен техниканың, ұлттың рухани мәдениетінің
өркендеуі білім саласысына өзгеріс ендірмей қоймайды. Халықтың ұлттың-
тарихи дәстүрі, оның жалпы адамзат мәдениетімен дидактикалық бірлігі-барлық
оқыту мен тәрбиелеу ісінен бастау бұлағы болуы тиіс. Оқу –тәрбие
бағдарламалары республиканың ұлттық ерекшелігіне, мемлекеттік саясатына
сәйкестенуі қажет.
Ұлттық сана-сезімді, ұлттық идеологияны, халықтық салт-дәстүрлерді,
туған тілді дамытуға, патриоттық сезім мен ұлттық мақсатты өсіруге,
жастарды ата-анаға, үлкенге, халыққа және тарихқа құрмет пен қарай білуге
тәрбиелеуде ықпалы зор. Біздің төл мәдениетіміздің, психологиямыздың тамыры
тереңде жатыр. Қазақ халқы өздері өмір сүрген ортаның әлеуметтік-
экономикалық жағдайына, мәдениеті мен трарихына орайлас жас буынға тәлім
тәрбие берудің басқа жұртта қайталанбайтын талап-тілектерін дүниеге әкелді.

Оның ең қажеттісі: көршілес мал шаруашылығының мән-жайын жете игеру,
еңбек сүйгіштік пен төзімділік, ел намысын қорғаудағы жау-жүректік, ата
тегін ардақтау, сөз асылын қастерлеу. Жасы үлкенді сыйлау т.б.
Ұлттық дәстүр, әдет-ғұрып ерекшеліктері адамның дүниеге келгеннен,
өмірінің әр кезеңдегі түрлі оқиғалары мен, шілдехана, бесікке бөлеу, тұсау
кесу т.б байланысты туындалған. Ұлттық психологияның ерекшеліктері
адамдардың біріккен өмірімен күресінде, әлеуметтік тарихи –географиялық,
материалдық мәдени жағдайлардың шарттарына лайықты қалыптасады. Соның
әсерінен әрбір адамда ұлттық мінез-құлықтың, сезімнің көріністері,
дәстүрімен әдет-ғұрыптары, мақсат мұраты пайда болады.
Ұлттық тәрбиенің барлық түрлері, жан-жақты әдіс – тәсілдері ауыз
әдебиетінің де бар жанрларында көрініс тапқан. Өйткені халық ауыз әдебиеті
мен ұлттық тәлімгерлікті бөле жарып қарауға әсте болмайды. Халық пен бірге
дүниеге келіп бірге жасап келе жатқан ауыз әдебиеті де адам тәрбиесінің
түгел ге жуық ерекшеліктерін бойына жинақтаған.
Батырлар жырындағы қайсарлыққа, ұлтжандылыққа, тапқырлық пен
зерделікке, зеректік қабілеттеріне үйрету дидактикасы нағыз тұнып тұрған
тәрбие теңізі. Біз өткеннен ұлттық психологияға арналған көптеген бабалар
мен даналар сөзін мұра етеп алдық. Ұлттық психология Адам атадан бастау
алып бүкіл өмірі-өлеңге, өмір-өлеңге арналған жырау арқылы бір ғажап
психологиялық жағдайларда жалғасын тауып, ұрпақтан-ұрпаққа жетіп отырған.
Ұлттық тәрбие - ұлттық мәдениеттің өркендеудің қайнар көзі болып табылады.
Ұлттық салт-сананың үрдістері ресім, рәміз, кәде, ырым т.б. өмір
қолданыстары арқылы іске асырылады да ұлттық болмыспен ұлттың мәртебесінің
мәдени-рухани деңгейі өмірден көрініс табады.
Артында өлмес-өшпес асыл-асыл мұра қалдырып кеткен С.Торайғыров
қазақтың ұлы перзенттері Ш.Уалиханов, Ы.Алтынсарин, А.Құнанбаев
шығармаларындағы сан тарапты психологиялық озық идеяларын әрмен қарай
дамытып ұлттық психологияға зор үлес қосты. Халықымыздың рухани мұрасына
тікелей қатысы бар дүниелердің бірі Құдатғу білік пен Диуани лұғат ат
түрк.
Қазақ топырағында пайда болған осынау ескі мұралар әдеби, мәнімен
қатар біздің қоғамдық ой-пікілер тарихынан, тәлім-тәрбиелік құнды деректер
Әл-Фарабидің терең психолгиялық ой-тұжырымдарын бабамыз Абай тіл
шеберлігімен ғана емес. Қазақ халқының көнеден келе жатқан мәдениеті мен
ана сүтімен дарыған табиғи дарынымен ұрпақ тәрбиесіне бүгінгі күнге дейін
маңызы зор.
Ұлы бабамыздың ғылыми еңбектерін халық санасына, ұрпақ тәрбиесіне
жеткізу жолында еңбек еткен дана Абай, өзінің де ғылым-психолог екенін
болжаммен шектеп ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.