Ұлы Жібек Жолы. 7-ғасырдағы Ұлы жібек жолының мемлекет аралық сауда тасымалы

Пән: Қазақстан тарихы
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

I-Кіріспе.

Ұлы Жібек Жолы

II-Негізгі бөлімі:
7-ғасырдағы Ұлы жібек жолының мемлекет аралық сауда тасымалы.

ҚХР (тарихы және қазіргі заман)

Шығыс пен батыс арасындағы экономикалық, мәдени ауыс-күйіс адамзаттың
материялдық мәдениетін байытты.

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Ұлы Жібек Жолы
Жібек Жолы (Ұлы Жібек Жолы) — Қытайдың Ши-ан деген жерінен басталып,
Шинжәң, Орталық Азия арқылы Таяу Шығысқа баратын керуендік жол бағыты.
Атауды алманиялық ғалымдары Ф. фон Рихтһофен (F. von Richthofen) бен А.
Һерман (А Hеrman) 19 ғ. ұсынған.
Жол бұдан 3-4 мың жыл бұрын болған. Ол Қытайдың Хан патшалығы кезінде
ғана өркендей бастаған, себебі Хан патшалығының Хан Уди патшасы Жаң Чянды
батыс өңірге екі рет жіберіп, Орталық Азиядағы елдермен достасуға пейілді
болған. Жаң Чян қазіргі Ферғана, Самарқан және Балқаш көлі сияқты жерлерге
барған. Жаң Чянның сапары бұл жолды шығыс пен батыс үкіметтері арасындағы
байланыс жолына айналдырған. Осыған орай саудагерлер де Жібек жолында ат
ізін суытпаған. Жаң Чян батыс өңірге және Орта Азияға Қытайдың жібек
өнімдерін ала барған ал елге қайтарында барған жерлерінің тауарлары және
батыс өңірінің музыкасы сияқты алуан түрлі мәдениетті алып қайтқан. Жаң
Чянның сапары қытайлықтардың батыс өңір мен Орта Азияны түсінуіне мүмкіндік
берді. Ал Жаң Чян барған жерлердегі халық та Қытайдың өнімдері мен
мәдениетіне қатысты түсінігін анағұрлым тереңдетті. Осылайша, бұл жол
гүлденіп, көркейе бастады. Шығыс пен батыстың аралығындағы дәнекерге
айналып, өркениеттерді өзара тоғыстырды. Осы жолды қорғау және дамыту
мақсатында, Қытайдың әр дәуірдегі патшалары жол бойына қарауыл қойып, әскер
тұрғызды.
Жібек жолы іс жүзінде өзгермейтін тұрақты жол емес, қайта ол уақыт
ізімен өзгеріп отырған, бірақ тарихтағы дәстүрлі сорабы өзгермеген：жол
шығыста Чаң-аннан (қазіргі Ши-ан) басталып, Тарым ойпатынан өтіп, Памир
үстіртінен асып, Орталық Азияны, Батыс Азияны кесіп өтіп, Жерорта теңізінің
шығыс жағалауына дейін барады, жалпы ұзындығы 7000 km асады.
Ерте кездегі Жібек жолы Шинжәңнан 3 айрыққа бөлінген, Тянь-Шань
тауының солтүстігіндегі ежелден бар дала жолы: Жемсары, Іле өңірін басып,
Балқаш өңіріне барады, онан ары батыс солтүстікке жүргенде Қара теңіздің
шығыс жағалауына жетеді. Оңтүстік айрығы Крораннан (Лулан) шығып Күнлүн
тауының батысын қапталдап Жаркентке барады, онан ары жүргенде адырлардан
асып, Орта Азияға, Батыс Азияға, Еуропаға дейін созылады. Кроранның батыс
солтүстігіндегі Көншы өзенінің батысын бойлап, Иіңпанды, Күшарды басып
Қашқар Жаңашар ауданына баратын жол солтүстік айрығы саналады, бұл жол да
адырлардан асып, Еуропаға дейін барады.
Кейін тағы 3 айрық жол пайда болды：Юймынның батыс солтүстігінен
басталып, қазіргі Құмыл, Тұрпан, Жемсары сияқты жерлерді басып, бұрынғы
дала жолына тұтасатын жол, бұл кейінірек солтүстік жол деп аталды.
Тұрпаннан шығып, Тянь-Шань тауының оңтүстігін қапталдап, батысқа беттеп,
Қарашәр, Күшәрді басып, бұрынғы солтүстік жол айрығымен тұтасатын жол
кейінгі кездері Орта жол деп аталды. Оңтүстік жол бұрынғысымен ұқсас.

7-ғасырдағы Ұлы жібек жолының мемлекет аралық сауда тасымалы.
7 ғ. кейін, теңіз қатынас-тасымалы дамығандықтан, Жібек жолы
біртіндеп екінші орынға түсті, бірақ 13 ғ. дейін шығыс пен батыс
қатынасының маңызды жолы болып келді. 19 ғ. басында, Иcпанияның елшісі
Қытайдың 800 түйелік сауда керуенін өз көзімен көріп тұрып Самарқанның
жағдайы туралы былай деп жазады:
Төңіректің төрт бұрышынан келген тауарлар Самарқанға жиналыпты...
Қытайдың торғын-торқалары көз жауын алады.
Қытай Халық Республикасы (төте жазу: جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى‎ —
Жұңxуа Халық Республикасы; жеңіл. қытайша: дәстүр қытайша: пинйін:
Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó) — Азия құрылығында орналасқан мемлекет.
Халық саны бойынша, әлемдегі 1-ші мемлекет (1,3 млрд санынан астам,
халық көпшілігі — этникалық қытайлықтар, өз атауы — хән); жер аумағы
бойынша Ресей және Канададан кейінгі 3-ші орында. 1949 жылы Қытай Халық
Республикасы жарияланғаннан бері елді Қытай Коммунистік партиясы билеуде.
Ресми түрде сегіз партия болса да, ҚХР-сын бір партиялы, авторитарлық елдер
қатарына жатқызады.
14 мемлекетпен шектеседі: Ауғанстан, Бутан, Мианма, Үндістан,
Қазақстан, Қырғызстан, Лаос, Моңғолия, Непал, ҚХДР, Пәкістан, Ресей,
Тәжікстан және Виетнам.
Қытай тарихы археологиялық мәліметтермен қатар, ерте заманнан бергі
саяси өмір мен әлеуметтік қозғалыстарды зерттеуге мүмкіндік беретін, жазба
көздерінің көпшілігі және түрлігімен ерекшеленеді. Діни-философиялық және
тарихи мазмұны бар канондалған ежелгі қытай мәтіндері, әсіресе Конфуцийдің
оқуы жазылғаны — өз кезегінде, қытай өркениетінің дамуына, қытай
халықтарының көзқарасына әсер етті.
Қытай өркениетіне Конфуций заманынан бері әрбір адамның жердегі
өміріндегі бақыт пен аман-саулығына бағытталған жоғары әлеуметтік-саяси
белсенділік тән болды — адамның тағдыры құдайдың салғаны емес, өз еңбегінің
арқасы. Қытай тарихындағы үлкен халық қозғалыстары менен Қытайға тән жоғары
әлеуметтік көшпенділіктің мәнісі осында жатыр. Қытай өркениеті — әлемдегі
ең ежелгілердің бірі. Қытай ғалымдарының айтуы бойынша, оның жасы бес мың
жылға жуық, оның үстіне жазба көздері 3500 жылғы мерзімді қамтиды.
Династиялар ауысқан сайын түрлі даму кезеңдерінен өткен ежелгі әкімшілік
басқарудың баршылығы, өзге өркениеттен кейін қалып қойған көшпенді көршілер
мен тау халықтарына қарағанда, жер өңдеу саласы дамыған экономикасының
баршылығы анық артықшылық болды. Қытай өркениетін одан әрі конфуцийлік
(б.з.д. 1 ғ.) және бірегей жазу жүйесінің енгізілуі күшейтті.
Саяси көзқарас бойынша, Қытай бірнеше мыңдаған жылдар бойы, цикликалық
түрде қайталанатын саяси бірлік пен шашыраңқылық мерзімдерінен өткен. Қытай
аумағы басқыншылардың шабуылына жиі ұшырады, бірақ басқыншылардың көбі
ертелі-кешті қытайланып, қытай этносымен араласып кетті. Қазіргі қытай
мемлекеті мен қоғамы көптеген ғасыр бойы қоршаған азия халықтарымен мәдени
және саяси араласуы менен енгізілуінің нәтижесі. Қытай этносының аса ірі
демографиялық потенциалының көрші халықтарға тигізетін әсерін жоққа
шығаруға болмайды.

ҚХР (тарихы және қазіргі заман)

1949-1956 КСРО көмегімен өндірістің негізгі салалары салынды, өндірісті
ұлттандыру және ауыл шаруашылығын коллективизацияландыру жүргізілді, жаппай
социалистік құрылыс басталды.

1956 жылы ҚКП 8 съезінде Мао Джетуң идеяларының жеңісімен, үлкен адым
саясатымен, коммунизацияландырумен аяқталған жаңа бағыт жарияланды. Одан
кейін негізгі ұраны болған социализм құру кезіндегі класстық күресті
күшейту және Қытайдың мемлекет пен қоғам құрудағы ерекше жолы екі жақтың
теке-тіресінен мәдени революция жарияланды (тауарлық-ақшалай қатынастарды
мойындамау, мемлекеттік емес жекешелендірудің болмауы, сыртқы экономикалық
қатынастарды болдырмау, адалсыз саясаткерлерді жұрт алдында соттау,
хунбэйбиндер және т.б.)

Бұл саясат кейін төрт банданы құлатқаннан соң, кейін билік басына
келген Дэн Сяопинмен әшкереленді. Қытай Коммунистік Партиясының Орталық
Комитетінің 11 шақырылымымен өткен. ІІІ Пленум (1978 жылдың желтоқсаны):
жоспарлы-тарату және күллі шетелдік инвестицияны кірістіру, ұйымның кеңірек
шаруашылық қарекет етуіне рұқсат беру, ауылдарда жанұялық тәртіпті енгізу,
экономикадағы мемлекеттік сектордың пайызын кеміту, ашық экономикалық
аумақты ашу, кедейшілікпен күресу, ғылым мен техниканы дамыту сияқты
нарықтық болатын екі жүйенің біріктіруі арқылы социалистік нарықтық
экономикаға курс жарияланды. Жағажайдағы шығыс провинцияларға септігін
тигізсе, өзге аймақтағы халық жағдайы өте төмен болып табылады, сонымен
қатар әр аймақтың экономикалық жағдайының айырмашылығы ұлғаюда.

Қытай басшылығы бұрынғы КСРО аумағында болып өткен түрлі-түсті
революцияларға күдікпен қарады, әлеуметтік ашынудың Қытайға келуінен
сақтау үшін мемлекеттік бақылауды күшейту жолында үлкен жұмыстарға кірісіп,
шетелдік Қытай басшылығы бұрынғы КСРО аумағында болып өткен "түрлі-түсті
революцияларға" күдікпен қарады , әлеуметтік ашынудың Қытайға келуінен
сақтау үшін мемлекеттік бақылауды күшейту жолында үлкен жұмыстарға кірісіп
, шетелдік ықпалды шектетті.

2005 жылдың қазан айында ең ірі ұялы байланыс операторларының қызметін
мемлекеттік бақылауға алу науқаны басталды. Жаппай сыбайластығы үшін жиі
сыналатын Гуандун провинциясында партиялық және мемлекеттік басшылығын
соттау басталды.

ҚКП ОК пленумы 2005 жылдың қазанында Қытайда үйлесімді қоғамды құруды
стратегиялық мақсат ететін 11-інші бесжылдық жоспар қабылдады.

2006 жылдың 5 наурызында ВСНП кезекті отырысында бағдарламалық
баяндамамен Вэнь Цзябао шығып, елдің экономикалық өсуінің тежеуді, ал
босатылған ақшаны шаруалардың өмір деңгейін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.