Физиканы оқыту әдістемесі – педагогикалық ғылым саласы, оқытудың негізгі мәселелері мен тәсілдері


ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
Физиканы оқыту әдістемесі - педагогикалық ғылым саласы, оқытудың негізгі мәселелері мен тәсілдері
Физиканы оқыту әдістмесі - педагогика ғылымдарының жүйесінің бір тармағы болып саналады. Себебі, педагогика ғылымдары сияқты оның да зерттейтін ең негізгі мәселесі - орта мектептегі ғылым негіздерінің бірі физиканы оқытудың іс - тәжірибесі мен теориясын қарастыру. Ендеше, оның негізгі міндеті;
А) мектеп физика пәнінің оқу бағдарламасы мен оқулықтың мазмұнын анықтау.
Ә) оқушыларға физикалық білімдер мен дағдылардың жүйесін ұғындырудың тиімді тәсілдерін, оқыту әдістtмесін көрсету.
Демек, физиканы оқыту әдістемесі студенттерге кәсіптік-әдістемелік дайындық беруді мақсат етеді. Болашақ физика пәні мұғалімі үшін физиканы оқыту әдістемесінің практикалық және теориялық мәселелерін терең оқып игеру қажет.
Физиканы оқыту әдістемесінің ең басты міндеттерін қысқаша мынадай шартты формула түрінде өрнекеуге болады.
ФОӘ=А+Б+С
А-физиканы не үшін оқытамыз, Б-физикада не нәрсеге үйретеміз, С-физиканы қалай оқытамыз.
- (А) Оқушыларды механикадан айналадағы құбылыстар мен процестерді диалектикалық-материалистік тұрғыдан дұрыс түсінуі үшін, олардың өмір мен техникада қолданылуын білуі үшін, политехникалық ебдейліктері мен дағдыларын қалыптастыру үшін, физикалық шамалар мен өлшемдерді меңгеру үшін, мектепте механиканы оқыту қажет,
- (Б) механиканы оқыту процесінде оқушыларды табиғат құбылыстарын бақылай білуге, оларды талдауға, олардың заңдылықтарын түсініп, практикада қолдана білу ебдейліктеріне үйретеміз,
- (С) механиканы оқыту процесі нәтижелі болуы үшін, оқушылардың логикалық санасы мен диалектикалық ойлауын дамыту мақсатында, әр түрлі әдіс-тәсілдерді қолданамыз, оқу материалын негізінен эксперименттік және көрнекілік түрде түсіндіреміз.
Халық педагогикасында адамдарға үйрету мен оларды тәрбиелеу ісінде тыңдаттыру, жаттаттыру, көрсету, жұмыс істеттіру, өнерге және кәсіби шеберліккебаулу сияқты әдістерді пайдаланып келгені байқалады.
Қай заманда болса да үйрету мен тәрбиелеу ісі екі адамның (үйретуші-үйренуші, тәрбиелеуші-тәрбиеленуші) өзара бірлесіп атқаратын жұмысы (еңбегі) болған. Бұл жұмысты процесті жүзеге асыратын жол, әдіс-тәсіл, амал-айла, іс-әрекет грек сөзімен "метод"(әдіс) деп аталып кеткен, кейіннен оған қосымша орыс тілінде "способ" (тәсіл) , "прием" (амал), "путь" (жол), "действие"(әсер) деген әр түрлі балама терминдер пайдаланылды.
Казіргі кезде оқыту әдісі (метод) деп білім беру мақсатына жеткізерліктей мұғалім мен оқушының өзара бірлесіп жұмыс істеу тәсілдерін түсінеміз. Қысқаша айтқанда, оқыту әдісі-білім берудің тәсілдері, ал ондай тәсілдердің түрлі қаракет, жол, әсер ету, амалмен жүзеге асырылатынын аңғарған жөн. Демек, "әдіс", "тәсіл", "амал", "жол", "әсер", "іс-әрекет" деген термин-ұғымдарды мұғалім осындай өзара байланыста түсініп, қолдануы керек.
Осы уақытқа дейін оқыту әдістерін бірнеше түрі мен аттары ойлап шығарылып, әр кезде әр түрлі мақсат үшін қолднылып келеді. Оқыту процесінде, көп ғасырлар бойы
әсіресе, діни оқу орындарында, қатып қалған кітап сөзін өзгертпей тастай қылып жаттаттыру әдісі (догматический метод) пайдаланылып келгені белгілі. Мұндай әдіспен білім беруде оқу қарекетінің негізгі "жүгі" оқушының иығына қарай аударылған, мұғалім тек тексерушінің рөлін ғана атқаруымен шектелген.
XVII ғасырда, физиканы оқытуда "бормен түсіндіру", "меловый" әдісі орын алған. Мұндағы негізгі мақсат, бормен тақтаға формулаларды жазып түсіндіру арқылы физиканың тек математикалық негіздерін ғана ашып көрсету болған, өкінішке орай, оқытылатын табиғат құбылыстарының физикалық мәні мен заңдылықтары, олардың практикалық маңызы ашылмай келген. Физиканы математикаландыру деп басқаша аталған бұл әдісте оқу қызметінің басым көпшілігі мұғалімге ауып, оқушылар сабақта, көбінесе, тек "қатысушылар", "тыңдаушылар" рөлін ғана атқарып отырған. Оқушылардың біліміндегі формализмді күшейтуге мұның ықпалы көр болады.
XX ғасырдың басында ғана физиканы оқыту процесінде кейбір өндіріс орындарында және табиғат құбылыстарына экскурсия өткізу, есеп шығару, демонстрациялық тәжірибелер мен лабораториялық жұмыстар жүргізудің әдістемесі жасалына бастады. Мұның нәтижесінде физика сабақтарына көрнекілік және практикалық әдістердің элементтері ендірілді, оқу іс-әрекетінде мұғалім мен оқушының бірлесіп жұмыс істеу тәсілдерінің негізі қаланды, оқушылардың оқуға деген қызығушылығы мен белсенділігінің артуына мүмкіндік туғызылды.
20-шы жылдары совет мектебінде физика комплексті әдіспен (қоғам-табиғат-еңбек деген жүйе бойынша) оқытылды, сабақ бригадалық әдіс бойынша -өткізілді. Бұл кезде физикалық білімдер жүйесіз берілді, бригадағы барлық оқушылардың оқу қарекетінің бірдей дамуына мүмкіндік болмады.
40-шы жылдардан бастап мектеп физикасына эксперименттік әдіс бірқатар молырақ ендіріліп, оқушылар өздері демонстрациялық экспериментті, физикалық бақылауларды, эксперименттік есептер шығаруды үйде өз бетінше орындайтын болды. Бұл әдіс оқушылардың эксперименттік, политехникалық, жалпыеңбектік ебдейліктері мен дағдыларының дамуына қолайлы жағдай туғызды, мектеп физика кабинеттерінің жұмыстарын жандандырды.
Одан кейінгі кездерде, сабақты үй тапсырмасыз және кезеңдерге бөлмей өткізетін Липецк облысы мұғалімдерінің әдісі (50-жылдары), техникалық құралдар кеңінен қолдану арқылы сабақты жетілдіретін Сума облысы педпгогтардының әдісі(60-жылдары), проблемалық және программалап оқыту процесін оптималдандыру (Ю. К. Бабанский) әдістері (70-жылдары), үлгілі мектепте улгілі сабақ өткізу әдісі (Мәскеу мұғалімдері), өндірістік оқушылар бригадасын құру мақсатында сабақты еңбекпен байланыстырып өту әдісі (Ставрополь мен Шұбартаулықтар) сияқты әр түрлі көптеген оқыту әдістері пайда болды.
Соңғы жылдары В. Шаталов (тірек сигнал әдісі), жаңашыл педагогтардың, оқу материалын ірілендірілген блок бойынша оқыту (П. М. Эрдниев) әдістері дамып келеді. Бүкіл- одақтық, республикалық, облыстық методикалық фестивальдар ұйымдастырылып, озат мұғалімдер шығармашылық, панорамалы, екі пәнді (физика-математиканы) біріктіріп интеграциялық тәсілмен өту, телевизиялық, компьютерлік сабақтар, дидактикалық ойындар секілді сабақтардың алуан көп түрлері ойлап шығарылды. Одақта және республикаларда "жыл мұғалімі" конкурстарын өткізу әдетке айналуда, олардың нәтижесінде оқыту әдістерінің де, сабақтың түрлерінің де жетілдірілуі қарқын алуда.
Оқыту әдістерінің ғылыми негіздері. Оқыту әдістері - көп тармақтан тұратын, көп компонентті ғылыми-практикалық ұғым. Оқыту әдістерін ғылыми негізде талдау жасасақ, оған әр түрлі тұрғыдан анықтама беруге болады: оқыту әдісі - оқытушы мен оқушының бірлесіп жұмыс істеу тәсілдері; оқыту әдісі- оқу процесіндегі алға қойылған мақсатқа жету үшін мұғалім мен оқушының бірігіп атқаратын қарекеті; оқыту әдісі - оқу процесіндегі педагог пен оқушының арасындағы әсер-әрекет; оқыту әдісі - оқушылардың танымдық процесін және олардың жеке басының дамуын ұйымдастыру формасы; оқыту әдісі - оқу процесін оптималдандырудың бір амалы. Мұндай тұжырымдамалардың барлығының көздейтін түпкі мақсаты оқушылардың білім алуының тиімді жолы мен әдіс-амалын анықтау екендігін аңғару қиын емес. Бұл процесс "мұғалім←→оқушы" схемасы (тәсімі) бойынша өзара екі обьектінің әсер-әрекеті арқылы жүргізіледі.
Сабақта жаңа тақырыпты ауызша баяндап түсіндіру - оқыту әдісінің бір түріне жатады. Лабораториялық жұмысты орындау үшін оқушыларға мұғалім кейде қысқаша ауызша нұсқау беріп, қалай істеу туралы бағыт-бағдар көрсетеді; екінші бір жағдайда, оқытушының айтып отыруымен оқушылар әрекет жасап, физикалық өлшеулер жүргізеді; үшінші бір кезеңде, мұғалім оқушылардың қандай қарекет жасайтыны туралы жазбаша нұсқау береді ; төртінші бір варианты - педагог жұмыстың мақсатын тұжырымдайды, ол бойынша оқушылар өздері соған керекті приборларды таңдап - теріп алады. Бұл мысалдағы, лабораториялық жұмыс жасау - оқыту әдісі, ал оны ұйымдастырып жүргізу формалары - 4 түрлі әдістемелік амал болып табылады. Ендеше, әдістемелік амал - оқыту әдісінің бір бөлігі, оның элементі; ол оқу процесіндегі мұғалім мен оқушылардың жеке іс - әрекетін көрсетеді.
Оқыту әдісінің, әдістемелік амалдан гөрі ірілеу бөлігі - оқыту тәсілі. Мысалы, есеп шығаруда аналитикалық, синтетикалық, графиктік, эксперименттік әр түрлі тәсілдер қолданылады. Демек, оқыту әдісі мынадай компоненттерден тұрады: әдіс → тәсіл → амал → әрекет → операция.
Әдістемелік амалдар логикалық, ұйымдастырушылық, техникалық формалар түрінде жүзеге асырылады. Мысалы, әдістемелік амалдың логикалық формасы - физикалық құбылыстарды, не денелерді олардың ортақ бір қасиеттері мен белгілеріне байланысты топтап - талдау, ұқсастықтарына қарай салыстыру; ұйымдастыру формалары - оқушылардың бәрі бір есепті мұғалімнің тақтаға шығаруымен қатарласып шығаруы, әр түрлі есептерді жеке-жеке дидактикалық карточкалар арқылы шығаруы, есептің берілген сандық мәндерін компьютерге салу; " техникалық " формалары - кейбір физикалық приборларды ( компас, микроамперметр, магниттік стрелка) сыныптағы оқушыларға танысу үшін сабақ үстінде таратып беру, сабақта әр оқушыны фронтальдық тәжірибе приборларымен қамтамасыз ету, т. б.
Оқыту әдістерінің классификациясы.
Мектеп өмірінде оқыту әдістерінің бірнеше түрлері қолданылатыны белгілі, сондықтан, олардың классификациялау принциптері де (белгілері де) әр түрлі. Оның ішіндегі әзірге дейін ең дұрыс деп қабылданып келген принцип - оқушылардың алатын білім көздеріне және мұғалім мен оқушылардың бірлесіп жүргізетін қызметіне байланысты классификациялау. Бұл принцип тұрғысынан оқыту әдістері үш түрге бөлінеді: 1) сөзбен баяндау әдістері; 2) көрнекілік әдістері; 3) практикалық әдістер.
1) Сөзбен баяндау әдістері мұғалімнің ауызша түсіндіруі арқылы жүзеге асырылады. Оқушыларға берілетін білімдердің негізгі көзі-мұғалімнің сөзі, ал мұғалімнің қарекеті - сөзбен түсіндіру, оқушылардың қызметі-тыңдау, ойлану болып табылады. Мұғалімнің оқу материалын ауызша сөзбен баяндау әдісі әңгімелеу, әңгімелесу (сөйлесу), лекция, түсіндіру арқылы жүргізіледі.
2) Көрнекілік әдіспен оқу материалын түсіндіргенде оқытушы көрнекі және техникалық құралдарды қолдану арқылы физикалық құбылыстарды, процестерді, денелерді, заттарды көрсетеді, демонстрациялайды, иллюстрациялайды, қолдарына ұстатып сездіреді. Бұл жағдайда мұғалімнің сөзі тек қосымша рөл атқарады да, оқушылардың алатын білім көзі көрнекі құралдар болып табылады. Мұғалімнің оқыту қызметі - көрсету мен демонстрациялау, ал оқушылардың сабақтағы оқу қарекеті - бақылау, эксперименттік фактыларды көріп ойлану, қорытынды жасау, білім қорын байыту. Көрнекілік әдістердің түрлеріне демонстрациялық экспериментті, экскурсияны, схема - плакат, сызу - сурет, коллекцияларды көрсетуді, кино - диафильмдерді және телевизиялық хабарларды демонстрациялауды жатқызуға болады. Көрнекілік әдіс дидактикалық принципке сәйкес келеді. Классик-педагог Я. А. Коменский бұл әдісті мұғалім үшін "алтын ережеге" санаған. Өйткені, оның нәтижесінде оқу материалын оқушылардың түрлі сезім мүшелері арқылы түсініп қабылдауына мол мүмкіндік туғызылады; көруге болатынды көреді, естуге тиістіні тыңдайды, иісін иіскеп біледі, дәмін татып көреді, қолына ұстап нәрсенің қатты-жұмсақтығын байқайды. (Я. А. Коменский. Избранные педагогические сочинения, том 1, Великая дидактика. М., Учпедгиз, 1939г., стр. 207) .
3) Практикалық әдістер физиканы оқыту процесінде лабораториялық жұмыстар, физикалық практикумдар, сыныптан тыс бақылаулар жүргізіп, есеп шығару кезінде қолданылады. Олар оқушылардың эксперименттік, өлшеу, зерттеу, жалпы еңбектік ебдейліктері мен дағдыларын қалыптастырады. Оқушылардың өз бетінше түрлі практикалық жұмыстарды орындауы, ізденіп-ойлануы, есеп шығаруы олардың алатын білімдері мен ебдейліктерінің көзі болып саналады. Бұл жағдайда мұғалімнің қызметі -жұмысқа түсінік-нұсқау беру, тексеру, қорытынды жасауға жәрдемдесумен шектеледі.
Бұл әдістердің ешқайсысын да әмбебап (универсал) әдістер деп қарауға болмайды, оларды қолдану оқыту мақсаттарының түрлеріне сай келуі тиіс. Сабақта олардың ешбірі "таза күйінде" қолданылмайды, көбінесе олар "аралас формада" пайдаланылады. Мысалы, мұғалімнің ауызша баяндау әдісі сабақта көрнекі құралдарды иллюстрациялап, физикалық экспериментті демонстрациялаумен, көрнекілік әдіспен қоса қабат біріктіріліп қолданылады. Сондай-ақ, сөзбен түсіндіру әдісі көп жағдайда практикалық әдіспен де (лабораториялық жұмыста) бірігіп пайдаланылып отырады. Демек, қай уақытта, қандай әдістерді, қалай қолдану - мұғалімнің творчестволық ісі, методикалық амал-тәсілі. Мұны творчестволық және жаңашыл мұғалімдердің физика сабақтарында оқыту әдістерін сан алуан құбылтып, көптеген жаңа әдістемелік тәсілдер мен амалдарды ойлап шығарып, пайдаланып, онан әрі түрлендіріп, дамытып жатқанын тағы да дәлелдеп отыр.
Оқушылардың біліп-тану процесінің сипатына қарай М. Н. Скаткин мен И. Я. Лернердің классификациясы бойынша оқыту әдістерінің жүйесі 5 түрге бөлінеді: түсіндірмелі-иллюстративтік (информациялық-рецептік), репродуктивтік, проблемалық, эвристикалық (жартылай-ізденушілік), зерттеушілік әдістер.
Проблемалық оқыту тұрғысынан М. И. Махмутов оқыту әдістерін информациялық, орындаушылық, түсіндірушілік, репродутивтік, нұсқаулық-практикалық, нәтижелік-практикалық, түсіндірмелі-оятушылық, ойланушылық, жартылай-ізденушілік, ізденушілік әдістер деп 10 түрге бөледі.
Дидактикалық мақсат тұрғысынан М. А. Данилов пен Б. П. Есиповтың классификациясы бойынша оқыту әдістері 4 компоненттен тұрады: оқушылардың ебдейлігі мен дағдыларын қалыптастыру әдісі; олардың алған білімдерін практикада және творчестволық істе пайдалану жеткіншектердің білімдерін, ебдейліктерін, дағдыларын тексеру мен бекіту әдістері. Оқу процесін оптималдандыру принципі бойынша (Ю. К. Бабанский) оқыту әдістері 5-ке бөлінеді: сөзбен түсіндіру, көрнекілік, практикалық, репродутивтік, ізденушілік әдістері.
Физика сабақтарында оқыту әдістері мен тәсілдерінің түрлерін қолдану.
Оқыту әдістерін зерттеу - негізінен дидактиканың міндеті, ал жеке пәнді оқыту, оның ішінде физиканы оқыту әдістемесінің мақсаты - физика мазмұнының ерекшелік сипатына лайықты сабақта оқыту әдістерінің тиімді тәсілдері мен методикалық амалдарын қолданудың жолдары мен формаларын анықтау.
Оқыту әдістерін сабақта пайдаланудың жалпы әдістемесі педагогика курсында түсіндіріледі. Физика сабақтарында көбінесе оқу материалын ауызша сөзбен баяндау әдістері қолданылады. Бұл тәсілдер сабақтарда әңгімелесу, әңгімелеу, түсіндіру, лекция түрінде өткізіледі.
Әңгімелесу тәсілі бойынша сабақта мұғалім мен оқушылардың сұрақ-жауабы арқылы оқу материалы ауызша баяндалып, түсіндіріледі. Мұны, әсіресе, эврикалық әңгімелесуді, көп жағдайда төменгі кластарда пайдаланған қолайлы.
Диалог түрінде жүргізілетін әңгімелесу тәсілі арқылы:
- Физикалық заңдар (Паскаль, Ньютон заңдары) түсіндіріледі;
- Физикалық құбылыстардың (диффузия, электромагниттік индукуия) мәні ашылып, көрсетіледі;
- Физикалық ұғымдар (үдеу, қуат, ішкі энергия) қалыптастырылады;
- Оқу материалдары қайталанып, бекітіледі (қозғалыс мөлшерінің, энергияның сақталу заңдары) ;
- Оқушылардың алған білімдері, ебдейліктері, дағдылары тексеріледі (Архимед күші, динамометрмен өлшеу) ;
Әңгімелесу арқылы өткізілген сабақтарда көбінесе оқушылар тыңдайды, оқу жадыхатын меңгеру процесіне өздері де қатынасады, демонстрацияланған құбылыстарды көріп бақылайды, мұның нәтижесінде олардың сабақтағы белсенділігі жоғары болады және сабақтың үстінде бөтен нәрсемен айналысуға болмайды. Бірақ, бұл тәсіл оқушылардың практикалық ебдейліктері мен дағдыларын дамытуға қажетті жағдай туғызбайды.
Әңгімелеу - оқу материалын сабақта, диалогсыз, тек мұғалімнің өзінің үздіксіз сөзбен ауызша баяндау тәсілі. Мұндай тәсілді өте-мөте мынадай жағдайда пайдаланған ұтымды болады:
- Физикалық заңдар мен жаңалықтар (өнер тапқыштықтың) ашылу тарихымен, физик-ғалымдардың өмірбаянымен оқушыларды таныстыру қажет болғанда (бүкіл әлемдік тартылыс заңы, радионы ойлап табу) ;
- Ғылым мен техниканың жетістіктерімен, даму перспективаларымен мектеп оқушыларын таныстырғанда (фотоэффект, атом электр стансасы) ;
- Физикалық заңдар мен құбылыстардың ғылымда, техникада, өмірде қолдануын түсіндіргенде (спектр анализі, Архимед күші, капиллярлық) табиғатта және техникалық қондырғыларда байқалатын физикалық құбылыстарды баяндағанда (конвекция, шала өткізгіштер) .
Бұл тәсіл бойынша сабақта, ауызша баяндауды оқушылар ұзақ уақыт бойы тыңдаудан жалығады, олардың белсенділігі төмен болады, жалпы еңбектік және политехникалық ебдейліктері мен дағдыларын дамыту мәселелері қалыс қалады. Сол себепті әңгімелеу және де ауызша түсіндіру кездерінде оқу материалдары әр түрлі логикалық формада, қызық, көрнекілік жолмен, олардың практикалық маңызы көбірек ашылып көрсетілетіндей дәрежеде баяндалуы қажет.
Оқушылардың логикалық-танымдық және творчестволық ойлауы мен қабілеттерін дамытуда сабақтарды проблемалық оқыту тәсілімен өткізудің маңызы күшті. Мұның негізгі мәні - оқу материалын түсіндіру үстінде проблемалық жағдай
(ситуациялар) туғыза білу. Негізінен, физикадан проблемалық оқытудық формасын мынадай 4 деңгейде өткізудің мумкіндігі бар:
1) проблемалық баяндау - мұғалімнің проблеманы тұжырымдап, оны өзінің шешуі, ғылымда оның қалай шешілгенін көрсету (атомның және ядроның құрылысы) ;
2) проблемалық ситуация туғызып, оны оқушыларды қатыстырып бірге шешу
(сұйықтардағы беттік керілу) ;
- проблеманы мұғалімнің өзі тұжырымдап, шешуін оқушылардың өздеріне ұсыну
(сұйық және газ тәрізді денелердің диффузиясы) ;
4) проблеманы тұжырымдап және оны шешуді оқушылардың өздеріне беру
(денелердің суда жүзуі және батуы) . Бұл тәсілді көбінесе факультативтік сабақтарда, үйірме жұмыстарында пайдаланған да орынды.
Физика сабақтары программалап оқыту жолмен де жетілдіріліп келеді. Программалап оқыту принципінде, оқу материалы жеке элементтерге (порцияларға) бөлініп, сыныптағы оқушылардың қабілеттеріне қарай әрқайсысының өзіне тән сипатта және жылдамдықта жасайтын оқу әрекетінің реті көрсетіліп, дер кезінде олардың материалды қалай меңгергендігі туралы информация алып тұрарлықтай арнаулы бағдарламамен (алгоритм) оқытылу көзделеді. Программаланған оқулықтар мен тапсырмалар сызықтық және тармақтық принцип негізінде дайындалады. Мұндай тәсілді пайдаланудың нәтижесінле оқу жадыхатын бір оқушы шапшаң, ал басқа біреуі баяу меңгереді, оқушылардың өз бетінше қолайлы жағдай туғызылады, олардың білімдері машинамен обьективті тексеріледі және мұғалімге деген жеке басының наразылығы - күдігі болмайды, сабақта электроникалық техника қолданылады.
Программалап оқыту мен оқушылардың білімін тексеру арнаулы бағдарлама, тапсырма, программаланған оқулық, "оқытатын" және "тексеретін" машиналар арқылы жүзеге асырылады. Өкінішке орай, бұл тәсілдің оқушыларды сөйлетіп, өз ойын түсіндіре білуге, мұғалімнің қарым- қатынасын дамытып, одан тәрбие алуға үйретудегі рөлі төмен.
2-лекция. Физиканы оқыту әдістемесінің физикамен, философиямен, педагогикамен байланысы. Физика курсының басқа пәндермен байланысы
Физиканы оқыту әдістемесі, ең алдымен, физика ғылымының зерттеу әдістеріне және оның әдіснамасына сүйенсе, екіншіден, философия, педагогика және психология ғылымдары дамып келеді.
Ол өзінің мақсаттары, зерттейтін мәселелері, пайдаланатын әдістері бойынша физика ғылымына қарағанда, педагогика ғылымдарына бейімділігі мен жақындығы анағұрлым көп. Сондықтан да, физиканы оқыту әдістемесі (сол сияқты барлық пәндерді оқытудың әдістемесі де) педагогика ғылымдарының құрамдас бір саласына жатады.
Физика әдістемесінің ғылыми-теориялық негіздері ретінде тоериялық талдау, нобайлау, эксперимент, дара тұлға мен қарекетті дамыту теориялары, таным мен сезу және ойлау процестері, дидактикалық принциптер, педагогикалық және психологиялық заңдылықтар, бақылау, мектеп тәжірибесін жинақтау, оқушылардың ойлауы мен еңбек ету ерекшеліктері, т. т. пайдаланылады.
«Физиканы оқыту әдістемесі» курсын жан-жақты терең меңгеру студенттерден оны физика, математика, материалдар технологиясы, оқытудың техникалық құралдары және электронды-есептеуіш техникасы, философия, педагогика, психология, гигиена, экология, т. б. Ғылымдармен тығыз байланысты түрде оқуды қажет етеді. Себебі, физика және математика ғылымдарын меңгермейінше, мектепте физика сабақтарын мұғалімнің өткізе алуы мүмкін емес. Материалдар технологиямын, техникалық құралдар мен электронды приборларды пайдалану арқылы физика сабақтарының политехникалық және кәсіптік бағдарлық жақсартуға мол мүмкіндік туғызылады.
Оқушылардың дүниеге материалистік көзқарасы, олардың танымдық қаракеті, дара тұлғаның қалыптасуы, т. т. философия курсымен байланысты түрде жүзеге асырылады. Оқу- тәрбие жұмыстарының тәсілдері мен формаларын жетілдіру педагогикалық принциптер мен заңдылықтарға, оқушылардың психологиялық жас ерекшеліктеріне тікелей байлансты жүргізіледі. Сол сияқты, физиканы оқыту әдістемесінің институттағы басқа да курстармен байланыстары кең, әрі мол. Сондықтан бұл жағдай ұдайы ескеріліп отырылуы тиіс.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz