Улы заттардың ағзаға әсері

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Ы. Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты

Тақырыбы: Улы заттардың ағзаға әсері

Орындаған: Әлтаева А. Б

Қабылдаған: Калкашев С. Г

Арқалық қаласы,

Қараша, 2016

Жоспар:

Улы заттарға сипаттама.
Улы заттардың топталуы
Улы заттардың ағзаға әсері және тудыратын аурулары
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Улы заттарға сипаттама.

Түссіз аз мөлшерде буланатын сұйық түрінде кездеседі. Оның исі болмайды. Суықта қатпайды. Суда баяу ериді, ал органикалық еріткіштер мен майларда жақсы ериді.
Ашық жатқан су көздерін, өте ұзақ уақыт бойы - 6 айға дейін зақымдаушы күшін жоймайды. Адамның терісіне, тыныс жолдары, киіміне сіңу арқылы уландырады. Жазды күндері бір жерде -12 тәулік бойы, ал қысты күні 2-3 айға дейін сақталып улайды.
Зарин - бұл түссіз немесе сарғыштау түрде кездесетін, ауада жақсы буланып ұшатын, қыста қатпайтын сұйық зат. Оны кез келген мөлшерде суға немесе органикалық еріткіштерге араластырып қолданады. Судың әсеріне тұрақты қарсылық көрсететіндіктен тұйық су көздерін ұзақ уақыт бойы уландырады. Адамның терісіне, киіміне тез сіңеді. Оның буы 20 км-ге дейін тарайды. Ойлы жерлерде жазда бірнеше сағатқа, қыста 2 тәулікке дейін сақталады.
Бұл да теріге өтіп және тыныс алу орындарын улайды. Организмге сіңгеннен кейін орталық нерв жүйесіне зардабын тигізеді.
Иприт - теріні күйдіріп, іріңдетіп улағыш заттарға жатады. Ол сарымсақтың исі бар сарғыш немес қара қошқыл түсті сұйық. Органикалық ерігіштерде жақсы ериді. Ол адам терісіне сіңу арқылы улайды. Бұл жағдайда адам терісі 2-3 сағатта қызарады да, жараға айналып 20-30 тәулік бойы жазылмайтын жара пайда болады.

Әсері күшті улы заттар - шаруашылық мақсатта қолданатын зат, олардың қалай болса солай сақтаулы немесе төгілуі адамдарды жаппай улануына алып келеді.

Әсері күшті улы заттар - жабық ыдыста қысыммен сақталады. ӘКУЗ қайнауға бейім, олардың қайнау температурасы +20 ⁰ С, ал атмосфераға газ немесе бу ретінде бөлінеді, олар үлкен қашықтыққа тарайды. Химиялық зақымдау ошағының көлемі, оның адам терісіне тамшы сұйық түсуі және бумен дем алу нәтижесінде болуы мүмкін.

Әсері күшті улы заттар төгілген кезде көрсетілген немесе істелінетін іс-әрекеттер:

хлор - төгілген кезде (ол ауадан ауыр) ең биік орындарға көтерілу керек;
аммиак төгілген кезде (ол ауадан жеңіл) тез буланып жоғары көтеріледі, яғни төмен жерлерді таңдау қажет.

Аммиактан, метилхлоридтен, винилхлоридтен және басқа улы заттардан тыныс органдарын қорғау үшін 30-100 минут бойы қорғайтын противогаз кию керек. Аммиак суға жақсы жайылады. Осыған орай суланған мақта-дәке таңғышы көмектеседі.

Тыныс органдарын хлордан қорғау үшін өзінің немес балаңыздың дәретімен шайылған мата таңғышпен пайдаланамыз.

қорғау құралдары қорғайды.

2. Улағыш заттардың топталуы

Барлық улы заттар организмге улылық әсерінің сипаты бойынша мынадай топтарға бөлінеді:
- жүйкені жансыздандыратын УЗ - фосфорорганикалық заттар
(ФОЗ) тобы - зарин, зоман, V - газдар;
- жалпы улағыш әсері бар УЗ - көгілдір қышқылы, хлорциан;
- терінің қүрысуына әсер ететін УЗ - иприт, люизит;
- түншықтырғыштық әсердегі УЗ - фосген, дифосген;
- көздің жасын ағызатын және тітіргендігіштік әсері бар УЗ - хлорпикрин, хлорацетофенон, адамсит СЗ (си-эс) ;
- психохимиялық әсер ететін УЗ - ДЛК және В2 (би-зет) лизергин қышқылының диэтиламиді;
Улылық әсерін анықтау уақытына байланысты жылдам әсер ететін УЗ (зарин, зоман, V -газдар, көгілдір қышқылы) және баяу әсер ететін УЗ болып бөлінеді (иприт, фосген) .
УЗ улылық жіктелісі бойынша былай бөлінеді:
- өлімге ұшырататын - (зарин, зоман, V - газдар, көгілдір
қышқылы, иприт, люизит, фосген) ;
- уақытша есті тандыратын - ДЛК, В2;
- тітіркендіретін - хлорпикрин, хлорацетофенон, адамсит СЗ.
УЗ төзімділігі бойынша төзімді және төзімді емес болып бөлінеді. Төзімді Улы заттарға иприт, заман, V - газдар жатады, олар жерді бірнеше сағаттан бастап бірнеше тәуліктерге дейін, кейде тіпті айлар бойы зақымдайды. Төзімді емес улы заттарға зақымдағыш әсері бірнеше минуттан бір сағаттқа дейін созылатын заттар жатады (көгілдір қышқылы, фосген) . Улы заттар тыныс алу органдары арқылы, тері ұлпалары мен кілегейлі қабықтар арқылы, сондай-ақ улы заттармен зақымданған тамақ пен су арқылы асқазан-ішек жолдарымен организмге өткен кезде адамдарды зақымдайды.
Осы заманғы улы заттар организмге тек терінің зақымдалған бөліктері арқылы ғана емес, сондай-ақ киім арқылы да зақымдауға қабілетті. Зақымдау әсерінің өткірлігі, уланудың жылдам және ауырлануы организмге түскен улы заттардың улағыш қасиеттері мөн санына, улы заттар ның түсу жолдарына, оны қолдану әдістері мен құралдарына, метеорологиялық жағдайларға, сондай-ақ организмнің жәй-күйіне байланысты.
Зілзала, өндірістік авариялар болған уақытта, осы заманғы зақымдау қүралдары қолданылған кезде химиялық зақымдау ошақтары қатты әсер ететін улы заттардың ыдыстарының қирауы нәтижесінде пайда болуы мүмкін.

3. Улағыш заттардың ағзаға әсері және тудыратын аурулары

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.