Прокариоттар мен эукариоттардың құрылыстары. Прокариоттар көбею жолы
Прокариоттар мен эукариоттардың құрылыстары. Прокариоттар көбею жолы.
Жер бетіндегі барлық клеткалы организмдер прокариоттар және эукариоттар деп
екіге бөлінеді. Олардың басты ерекшелігі ядросының болу болмауында.
Прокариоттарға микроорганизмдер мен балдырлар, цианобактериялар жатады.
Олардың мөлшері өте кішкентай, ұзындығы 1-10мкм.
Прокариоттардың эукариоттардан айырмашылығы – олардың айқындалған
органоидтері, яғни эндоплазмалық торы, Гольджи жиынтығы, митоходриялары
болмайды. Негізгі айырмашылығы – онда қалыптасқан ядросы және хромосомалары
болмайды. Прокариот жасушаларында мембрана құрылымы болады, олар
микроорганизмдердің энергетикалық процестеріне қатысады. Мысалы, көк-жасыл
балдырлардың мембрана құрылымында хлорофилл болады және олар фотосинтез
процесін жүзеге асырады.
Монерлер деп – Геккель қарапайым ядросыз ағзаларды атаған. Прокариот
ағзалардың ерекшеліктері:
• Қалыптасқан ядросы жоқ.
• Талшықтары, плазмидтері және газ тәріздес вакуолі бар.
• Көбею жолдары – жасушаның жай екіге бөлінуі. Нәтижесінде генетикалық
ақпаратпен алмасу ғана жүреді, клеткалар саны өзгермейді.
• Рибасома мөлшері - өте ұсақ 70S.
• ДНК молекуласы – жіп тәрізді оралған, гистон нәруіздерімен жинақталып
нуклеоид құрайды. ДНК-ның 95% бар.
Прокариоттардың маңызы:
Ертеде прокариотты организмдер арқылы өте көп жұқпалы аурулар тараған.
Көптеген елдерде халықтың аурудан қырылып қалғаны тарихтан белгілі. Олар –
тырысқақ, күйдіргі, оба, т.б. аурулар. Осындай жұқпалы ауруларды
прокариоттар туғызды.
Асқазан, тоқ ішек жаралары және қарындағы ісік, қарып асты безінің ісік
аурулары – хеликобактер пилориум микроорганизмі арқылы таралады. Аурулардың
осы микроорганизм арқылы тарайтынын 1983 жылы Австралия дәрігерлері Б. ДЖ.
Маршал мен ДЖ. Р. Уоррен ашқан. Б. Маршал осы микроорганизм жасушасының
себіндісін ішіп, өзіне тәжірибе жасап көрген. Жарты айдан соң ол гастритпен
қатты ауырып, әрең дегенде тетрациклин және Денол дәрісін ішіп жазылған.
Микробтардың қатысуымен әртүрлі антибиотиктер, дәрі-дәрмектер, витаминдер
және ферменттер алынады. Прокариоттарды зауыттардың өздерінде тот баспайтын
үлкен ыдыс ферменттерде есіріп, оларды күнделікті өмірде пайдаланады.
Біздің республикамызда Ақмола облысы Степнагор қаласында Прогресс атты
микробиологиялық зауыт бар. Осы зауыт жылына жүздеген мың тонна
витаминделген азық-түліктік үстемелер, аминқышқылдары, инсектицидтер
(жәндіктерге қарсы улы заттар) және микробтан жасалатын ферменттер
шығарады.
Көк-жасыл балдырларды топырақты биологиялық азотпен тыңайту үшін
қолданады. Мысалы, жапон шаруалары көк-жасыл балдырларды күріш
шаруашылығына пайдаланады. Көк-жасыл балдырлар органикалық заттармен
ластанған сулы жерде жақсы өсетіндіктен, олар ластанудан тазартудың
биоиндекаторы болып саналады.
Эукариоттар – құрамында ядросы бар организмдер. Эукариоттарға барлық жоғары
сатыдағы жануарлар мен өсімдіктер, сондай-ақ бір немесе көп ... жалғасы
Жер бетіндегі барлық клеткалы организмдер прокариоттар және эукариоттар деп
екіге бөлінеді. Олардың басты ерекшелігі ядросының болу болмауында.
Прокариоттарға микроорганизмдер мен балдырлар, цианобактериялар жатады.
Олардың мөлшері өте кішкентай, ұзындығы 1-10мкм.
Прокариоттардың эукариоттардан айырмашылығы – олардың айқындалған
органоидтері, яғни эндоплазмалық торы, Гольджи жиынтығы, митоходриялары
болмайды. Негізгі айырмашылығы – онда қалыптасқан ядросы және хромосомалары
болмайды. Прокариот жасушаларында мембрана құрылымы болады, олар
микроорганизмдердің энергетикалық процестеріне қатысады. Мысалы, көк-жасыл
балдырлардың мембрана құрылымында хлорофилл болады және олар фотосинтез
процесін жүзеге асырады.
Монерлер деп – Геккель қарапайым ядросыз ағзаларды атаған. Прокариот
ағзалардың ерекшеліктері:
• Қалыптасқан ядросы жоқ.
• Талшықтары, плазмидтері және газ тәріздес вакуолі бар.
• Көбею жолдары – жасушаның жай екіге бөлінуі. Нәтижесінде генетикалық
ақпаратпен алмасу ғана жүреді, клеткалар саны өзгермейді.
• Рибасома мөлшері - өте ұсақ 70S.
• ДНК молекуласы – жіп тәрізді оралған, гистон нәруіздерімен жинақталып
нуклеоид құрайды. ДНК-ның 95% бар.
Прокариоттардың маңызы:
Ертеде прокариотты организмдер арқылы өте көп жұқпалы аурулар тараған.
Көптеген елдерде халықтың аурудан қырылып қалғаны тарихтан белгілі. Олар –
тырысқақ, күйдіргі, оба, т.б. аурулар. Осындай жұқпалы ауруларды
прокариоттар туғызды.
Асқазан, тоқ ішек жаралары және қарындағы ісік, қарып асты безінің ісік
аурулары – хеликобактер пилориум микроорганизмі арқылы таралады. Аурулардың
осы микроорганизм арқылы тарайтынын 1983 жылы Австралия дәрігерлері Б. ДЖ.
Маршал мен ДЖ. Р. Уоррен ашқан. Б. Маршал осы микроорганизм жасушасының
себіндісін ішіп, өзіне тәжірибе жасап көрген. Жарты айдан соң ол гастритпен
қатты ауырып, әрең дегенде тетрациклин және Денол дәрісін ішіп жазылған.
Микробтардың қатысуымен әртүрлі антибиотиктер, дәрі-дәрмектер, витаминдер
және ферменттер алынады. Прокариоттарды зауыттардың өздерінде тот баспайтын
үлкен ыдыс ферменттерде есіріп, оларды күнделікті өмірде пайдаланады.
Біздің республикамызда Ақмола облысы Степнагор қаласында Прогресс атты
микробиологиялық зауыт бар. Осы зауыт жылына жүздеген мың тонна
витаминделген азық-түліктік үстемелер, аминқышқылдары, инсектицидтер
(жәндіктерге қарсы улы заттар) және микробтан жасалатын ферменттер
шығарады.
Көк-жасыл балдырларды топырақты биологиялық азотпен тыңайту үшін
қолданады. Мысалы, жапон шаруалары көк-жасыл балдырларды күріш
шаруашылығына пайдаланады. Көк-жасыл балдырлар органикалық заттармен
ластанған сулы жерде жақсы өсетіндіктен, олар ластанудан тазартудың
биоиндекаторы болып саналады.
Эукариоттар – құрамында ядросы бар организмдер. Эукариоттарға барлық жоғары
сатыдағы жануарлар мен өсімдіктер, сондай-ақ бір немесе көп ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz