Радиоактивті заттармен ластану. Пайдалы қазбаларды тиімді пайдалану

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Радиоактивті заттармен ластану. Пайдалы қазбаларды тиімді пайдалану.
Қазіргі кезеңнің өзекті проблемаларының бірі – радиациялық ластану болып
қалып отыр. Радиактивті ластанумен күресу тек алдын алу сипатында ғана
болады. Себебі табиғи ортаның мұндай ластануын нейтралдайтын биологиялық
ыдырату әдістері де, басқа да механизмдері де жоқ. Радиоактивті ластану –
қоршаған ортаға өте қауіпті әсер әкелетін физикалық ластанудың түрі. Бұл
ластану адам денсаулығы мен тірі организмдерге радиациялық сәулелену арқылы
зиянды әсер жасайды. Қазіргі уақытта дамыған елдерде ядролық
энергетиканың дамуына байланысты қоршаған ортаның радиациялық ластануы
үлкен қауіп тудыруда. Радиациялық ластанудың мынадай топтарға бөледі: 1)
Радиоактивті заттардың бөлінуінің нәтижесінде пайда болатын альфа - (гелий
ядросы), бетта –(жылдам электрондар) бөлшектердің және гамма –
сәулеленулердің әсерінен болатын радиациялық ластану (физикалық ластану
түрі);
2) Қоршаған ортадағы радиоактивті заттардың мөлшерінің көбеюіне байланысты
болатын ластану (химиялық ластану түрі). Ортаның радиациялық ластануына
атом қаруын сынау аз үлесін қосқан жоқ, ол радионуклидті жауын-шашынның
түсуіне әкелді. Радионуклидтер – бұл элементтердің электрондарды атомдардан
шығарып, оларды басқа атомдарға оң және теріс йондар жұбын түзуімен қосуға
қабілетті радиобелсенді сәулелену шығаратын изотоптары. Мұндай сәулеленуді
иондаушы деп атайды. Атап айтқанда, оларға технеций, прометий, сондай-ақ
Д.И.Менделеев кестесінің полонийден басталып трансурандылармен бітетін
барлық элементтері жатады. Радиациялық қауіптердің әсерлері шыққан тегі
бойынша табиғи және антропогенді болып бөлінеді. Табиғи факторларға қазба
рудалары, жер қабаттарындағы радиоактивті элементтердің бөлінуі кезіндегі
сәулелену және т.б. жатады. Радиациялық өндіруге және қолдануға, атом
энергиясын өндіруге және ядролық қаруын сынауға байланысты жұмыстар жатады.
Сонымен адам өміріне өте қауіпті радиациялық антропогендік әсерлер
адамзаттың мына іс-әрекетімен тығыз байланысты: атом өнеткәсібі, ядролық
жарылыстар, ядролық энергетика, медицина мен ғылым. Бұлар қоршаған ортаны
радиоактивті элементтермен және радияциялық сәулелермен ластайды. Бұдан
басқа атом өнеркәсібі радиоактивті қалдықтардың көзі болып, адамзатқа жаңа
үлкен қауіп және әлі шешімін таппаған мәселені – оларды көму мен жою
мәселелерін алып келді. Келесі бір қауіпті радинуклид – стронций-90, ол
ядролық сынақтардың нәтижесінде түзіледі. Ол ағзаға асқазан-ішек трактісі,
өкпе, тері жабыны арқылы түсіп, қаңқа мен жұмсақ ұлпаларға жиналады.
Стронций қанда патологиялық құбылыстар тудырады, ішке қанның құйылуына,
сүйек кемігінің құрлысының бұзылуына әкеледі. Зақымданған соң ұзақ
мерзімнен кейін (келесі ұрпақтарда) ісіктер, ақ қан ауруы болуы мүмкін.
Қазіргі гигиена ғылымының өзекті мəселесі адам өмір сүретін ортаның зиянды
жəне қауіпті факторларын анықтау ғана емес, сонымен қатар олардың халық
денсаулығына тигізетін қауіп-қатерін бағалай білу болып табылады. Қауіп-
қатер туғызатын əртүрлі факторлар нақты елдің, аймақтың жағдайларына да
тəуелді екенін ескеру қажет.
Физикалық тәсіл. Бұл тәсілдің ұйғаруы бойынша, дер кезінде қол-аяқты денені
жылы су мен жуып отыру керек. Қолға арнаулы түрде дайындалған перчаткаларды
кию керек. Қатты радиоактивті элементтердің бөлшектерінің кішкентай
түйіршіктері ішкі органдарға өтіп кетпеуін қадағалап отыруы керек. Егер
кішкентай бөлшектер ішкі органдарға өтсе, олар тез арада ағзадан шыға
қоймайды.
Әсіресе радий, уран, плутоний, стро нций, иттрий және цирконий бөлшекте рі
ағзаларға өтсе қауіпті ісіктер туғызуы мүмкін. Олар радиоактивті сәулелер
таратады. Цезий тез еритін тұздарды түзеді. Сөйтіп адам ағзаларының жұмсақ
ұлпаларына жиналады да үнемі иондалған сәулеленуді таратады. Тез еритің
цезий – 137 бөлшектерін ағзалардан ығыстырып шығару үшін көп мөлшерде су
ішу керек. Радиоактивті элементтерді ағзалардан шығару үшін қымыздық сірке
қышқылы мен лимон қышқылынкөп ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.