Фосфор өндірісінің қоршаған ортаға келтіретін зиянын бағалау

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Фосфор өндірісінің қоршаған ортаға келтіретін зиянын бағалау.

Мазмұны
КІРІСПЕ
1.КӘСІПОРЫННЫҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ
1.1. Физико – географиялық мінездемесі

1.2. Кәсіпорын ситуациялық картасы

2. САРЫ ФОСФОР ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
2.1. Шихтовальдік бөлімі
2.2. Фосфордың пеш газынан конденсациясы

3. ЛАСТАУШЫ ЗАТТАРДЫҢ СИПАТТАМАСЫ
3.1. Коттрельный сүтінің шламжинағышы
3.2. Шығарылатын газдардың мінездемесі
3.2.1. Дайындау цехі

4. ЛАСТАУШЫ ГАЗДАРДЫҢ КӨЗДЕРІ
4.1. Газ тазартудағы аппараттар
4.1.1. Скруберлер
4.1.2. Ротоклон
4.1.3. Циклондар
4.1.4. Көбікті аппарат
4.1.5. Жеңді сүзгілері

5. ЛАСТАУШЫ ГАЗДАРДЫҢ АУАҒА ШЫҒАРЫЛУЫНА ТӨЛЕМІ
5.1. Атмосфералық ауаға шығарындылардың төлемі

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛЫНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Табиғат - бүтіндік жүйе балансталған байланыстардың жиыны. Нақ жүйе
толассыз жұмыс жасауының арқасында " атмосфера - гидросфера – топырақ –
өсімдіктер - малдан шығатын " қосулардың көптеген химиялық элементтердің
биохимиялық шыр айналу және олардың құрылып шығу, құрлық қамтылған ,
атмосфера және су бассейндері.
Көрсетілген байланыстардың бұзуы өзгертулерге ертіп әкеледі,
орналастырылған заттардың биогеохимиялық циклдерін табиғатын және
энергиясын.
Биосфераға адам ықпалы, не техниканың алға басуы, әсер мүмкіншіліктерін
тұрақты үлкейтеді, экологиялық дағдарыстардың көрінуіне арналған алғы
шарттар жасайды.
Мақсаттардың шешімі – ғылыми, экономикалық,әлеуметтік және техникалық
сұрақтармен байланысты.
Ғылыми - негізде өлшемдердің өңдеуіне арналған ластанудың табиғат
өндірістерінің улағыш заттарымен қоршаған орта компоненттерінің ластану
деңгейі анықтамасымен қажет. (УЗҚОКЛД).
УЗҚОКЛД жұмыс істеу келесі сатылардан тұрады:
- толық талдау және қор материалдардың жалпылауы;
- ҚО компоненттерінің нәтижелері және жалпылауы;
ҚО – ның өндіріс улы зат компоненттерімен ластануы келесі зерттеу
программасымен белгіленеді:
- жинақтағыштарға олардың беруінің алдында кәсіпорынында құрылушылардың
өндіріс құрам анықтамасы;
- жинақтағыштардың өндірістер кетулердің құрам анықтамасы;
- атмосфералық ауа күй-жағдай тексеруі;
- су объектілерінің күй-жағдай тексеруі;
- топырақтық жамылғы күй-жағдай тексеруі.

Бағдарлама өндіріс элементтік құрамын және қоршаған орта
компоненттерінің , сонымен қатар олардың физикалық - химиялық
мінездемелерін ескереді.
Бағдарлама қоршаған орта Жамбыл облыстық территориялық басқарумен
келісілген және ЖШС " Казфосфат " бас директормен бекітілген.

1.КӘСІПОРЫННЫҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ

1.1.Физико – географиялық мінездемесі

Кәсіпорын Тараз қаласынан батысқа қарай 18 км. ара қашықтықта және АҚ
Химпром –2030 нан11- км жерде орналасқан.
Өнеркәсіптің 5 км радиусте елді мекендер, ормандар, транспорттық
магистральдер, орналаспаған. Ең жақын орналасқан елді мекен 5 – км жерде,
ал солтүстікке қарай 4 – км жерде Қарасу өзені ағады.
Қаралатын аудан климаты өкпек континенттік . Жаз – ыстық және ұзаққа
созылған , қыс – салыстырмалы қысқа , бірақ салқын . Қысқы уақытта,
тропикалық ауа көпшіліктерінің басып енуімен байланысты, ауа
температураларының р жиі жоғарылаулары байқалады .
Осы ауданға арналған климат мінездемесі Жамбыл метеорологиялық станциялары
бақылауларына негізделген, орналасқан абсолюттік биіктігі 640 м .
Орта жылдық температурасы +7,4°С ден +11,4°С аралықта болады. Ең ыстық ай –
шілде. Шілденің ең үлкен айлық температурасы +25ºС жетеді. Температураның
абсолюттік максимумы мәні +43ºС 1944 ж белгіленген. Қаңтар айлық орташа
мөлшер температурасы –5,0ºС . Температураның абсолютті минимум –42ºС 1956 ж
белгіленген. Бірінші аяздар 3 қазан, соңғылар 20 сәуірде белгіленеді.
Желдің орташа жылдық жылдамдығы 2,8 мс. Кейбір жылдары ол 3,3 мс тен
2,3 мс дейін өзгереді. Көктемгі уақытта әдетте ең күшті желдер байқалады
жылдамдығы 40 мс дейін жетеді.
Жауын – шашынның орташа жылдық мөлшері 307 мм, олар 606 мм – ден 136 мм –
ге дейін өзгереді.
Абсолюттік дымқылдық жылдық орташа мөлшері 8,5 мб – ны құрастырады, жыл
ішінде өзгере шілдеде 14,7 мб - ны желтоқсанда 3,6 мб-ны құрайды. Ең үлкен
дымқыл мөлшері желтоқсанда 70-80%, қаңтарда– 30-35%, шілдеде – тамызда - ол
төмендейді дымқылдық 10-15%, дымқыл тапшылығы биік.
1.2. Кәсіпорын ситуациялық картасы.

2. САРЫ ФОСФОР ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

2.1. Шихтовальдік бөлімі

Шихтовальдік бөлім. Шикізаттық материалдардың шихтовкесіне өндіріс
шихта құрастырушысы пеш цех айырылуында сақтау, дайындау. Фосфорлық
ошақтардың санымен байланысты шихтовальдік айырылу станциясы төртеуінен
түзеледі . Конвейерлермен таразы станциялардан шихта тиеу бөліміне тасылады
. Құрамға әрбірдің таразы станциялар шихта компоненттеріне арналған алты
бункер кіреді : агломератқа арналған төрт бункер , бір бункер кремниді
дайындау - және дайын кокске арналған бір бункер . Электровозгонкиге
арналған шихта таразы мөлшерлеу жолымен берілген арақатынаста үшеуі
компонент барлықтарының бір конвейеріне бір уақытта беру жолымен
құрастырылады . Шихта араластыруы оның тиеу нәтижесінде болады.
Тиеу бөлімшесі . Әрбір фосфорлық электр пештер шихтаға арналған 12 бункер
талапқа сай болады , ошақтың үстінде қарама-қарсы орналасады. Пеш
бункерлердің тиейтін тесіктері затворлармен жабдықталған, бункерлерге шихта
тиелу кезінде ашылады. Пеш бункерлердің нормалы тиеуі бункерлерде шихта
жоғарғы және төменгі деңгейі сигнализаторларының күштерімен жүзеге асады
және құралдармен, пульттан дистанциялық немесе жергілікті - басқару
тәртібімен басқарылады.
Пеш бункерлерден шихта, электр пешке толассыз 10 тиейтін тесіктерден 12
күйелеумен беріледі. Әрбір күйлеуде секторлы затвор орналасқан, сол арқылы
күйлеуеді жабу мүмкін. Электродтарға шихтаны 9 күйелеу әпереді , қалған 3
күйлеу ошақ орталығына шихтаны әпереді .
Пешь газының пеш бункеріне түспеуі үшін әрбір сектор затворына және
күйелеу бөлігіне азот беріледі.
Пеш бункерлерін тиеу кезінде бөлінетін шихта шаңы, құрғақ шаң ұстағыш
қондырғыларда ұсталып және тәулігіне бір рет агломерация цехіне
автокөлікпен шығарылады.
Фосфорды электр пешіне тиеу. Фосфордың қалпына келу процесі -
эндотермикалық үрдіс,1623-1773 К (1350-1500ºС ) температурасында жүреді.
Сары фосфор алу үрдісі фосфаттардың қалпына келуі көміртекпен
руднотермикалық кремнезем қатысуы арқылы пеш газы , шлак және феррофосфор
болады. Негізгі үрдіс теңдеуі:

Ca3(PO4)2+5C+SiO2→P2+5CO+SiO2 – 8,191 Джмоль

Феррофосфор, салмағы шлак салмағынан үлкен болғандықтан ошақ түбіне
жиналады .
Карбонаттар көміртек қос тотықтарына ажыратылады, олар көміртек тотығына
дейін жарым-жарты қалпына келеді, сосын пеш газымен шығып кетеді. Кремний
қос тотығының бір бөлігі элементарлық кремнийге дейін тотықсызданып
феррофосфорға өтеді.
2.2. Фосфордың пеш газынан конденсациясы

Сары фосфор өндірісінде фосфор газ тәрізді күй-жағдайдан сұйық күй-
жағдайға ауысуы, жер суландыру жолымен, скруббер конденсаторларда ағады.
Конденсация процесі жүйелі қосылғанда ыстықта газ жүргізгіште ,
ыстықта және салқында конденсаторларда фосфор қабылдағыштарымен
жүзеге асады .
Пеш газ салқындауы фосфор конденсациясына арналған қажетті және
шашыратылған су жарым-жарты буланулары шоттың артынан болады .
Конденсаторларда айналып жүруші су пеш газ шаңын сорады және ерігіш
заттармен қанығады.
Қышқыл ортада гидролиз иына реакциямен жүзеге асады:

2 SiF4+2H2O→H2SiF6+SiO2,

Ал бейтарап немесе сілтілі ортада:

SiF4+4MeOH+4MeF+SiO2·(n+2)H2O

Бірінші жағдайда ағынды суды қышқылдандыратын төртфторлысутекті қышқыл
құрылады , ал екіншіде – металдардың фторидтері . Екі оқиғада да кремнидің
қос тотығы түсіп қалады. Кремний қос тотықтарынан полимерлерден құрылушы,
сілікпелердің кеңдік қаңқасы фосформен және сумен толып, тұрақты , қиын
бөлінетін шламды құрастырады. Конденсациялық технология жібіне жүйелі
қосылған ыстық газ жүргізгіш , ыстық , салқын паралельді
конденсаторлар фосфор қабылдағыштарымен , насостармен , бактармен және
құбырлардың жүйесімен кіреді. Ыстық конденсатор өзімен қуыс скруббер
ұсынады. Төменгі тарылған соңымен конденсатор фосфор қабылдағышына түседі.
Конденсатор қосу герметикалығы 0,5 м (500 м) тиеу тереңдігімен
гирозатворымен айналма қабылдағышпен қамтамасыз етіледі. Қосымша
салқындауға арналған конденсаторлар батпақты цикл сырт суымен сыртқы жер
суландыру болады . Салқындатушы су айналма тесілген құбырлармен береді,
айналма тұғырықтарға жинала, батпақты сырт цикл қайтып келеді. Пеш газ
бірінші дәреже фосфор конденсатор жоғарғы бөлімдері екінші саты газ
жүргізгішпен конденсаторға түседі ( салқын конденсатор ), мұнда бірінші
саты конденсаторында ұсталмаған фосфор ұсталынады.
Пеш газ төменгі бөлімге түседі салқынды конденсатордың және қарсы
токпен сумен салқындатушымен байланысады, насостармен жинақтан берілушінің.
Ұсталған қатты кішкентай бөлшектер түрінде екінші сатыға фосфор түсіп
қалады , - конденсатор қабырғаларына және фосфор қабылдағышының, астында
конденсатор орналасады. Фосфор қабылдағыштарында су деңгей
сигнализаторлары орналасқан, жоғарғы деңгей сигнализаторы анықталған
кемірек 1,5 м (1500 мм) су тұрақты қабатын фосфордың үстінде
қамсыздандырады.
3. ЛАСТАУШЫ ЗАТТАРДЫҢ СИПАТТАМАСЫ

3.1. Коттрельный сүтінің шламжинағышы

Коттрельный сүтінің фосфор өндірісіндегі сұйық қалдықтарының қабылдау және
жинастыру - үшін арналған. Кемулердің қақпайлауына арналған түппен және
борттарға , құм негізбен сыйымдылықтарды полиэтилендық қабыршақтан экран
жасалған .
Экран үстінен бүтін темірбетонды тақта құм - киыршықты негізделген.
Тіректерде ағаш бөгеттердің тарағымен шлапороводы беруші салынған . Көлемі
15,5 мың .м³ шламжинағыш толтырылған және консервіленген. Мөлшерлері 35 мың
м3 екі шламжинағыш орналасқан. Тұндырғыштардың пайдалы тереңдігі 3,0 м.
Шламжинағыштан ластанған ағынды сулардың сүзілуін қадағалау үшін арналған
әрбірді противофильтрациондық экран жобаланған. Экран контрукциясы 0,2 мм
жуандықпен полиэтилендық қабыршақтан бір қабатты жабулар түрінде
қабылданған , жатқызылғанда жергілікті құм топырақтан дайындауға жбен
құрама қабатпен 0,15 м және қабатпен құм топырақпен қорғалған 0,3 м. Көлемі
35 мың м³ шламжинағыш толтырылған және консервіленген. Пайдалы тереңдік
6,0 м .

3.2. Шығарылатын газдардың мінездемесі

Технологиялық жабдықтау талдауы және қолданылатын ЖШС Казфосфат ( НДФЗ
) технологиялары сары фосфор өндірістері , термиялық фосфорлық қышқылдар
, натрий триполифосфаты, негізгі жақын шетел елдері өндірістеріне
сәйкестігі туралы қорытынды жасауға болады.
Аспирационды және желдету жүйелерді, аппараттарды және газдардың тазалау
әдістерін талдау, олардың нормативті талаптарға сай екендігін
куәландырады.
Ластайтын заттардың жалпы саны 46 ингредиент. Соның ішінде -3 ингредиент 1
– ші класс қауіптілігіне,13 ингредиент 2 – ші класс қауіптілігіне,13
ингредиент 3 – ші класс қауіптілігіне,5 ингредиент 4– ші класс
қауіптілігіне жатады. Қалған ластайтын заттардың класы анықталмаған.
Сонымен қатар ластайтын заттардың 10 топ, күшті әсермен қожалық етуші
жиынтық зиянды әсерлер анықталған .

Ластайтын заттардың кодыЗат атысы Зат қауіп-қатер
категориясы
1 2 3
0315 Фторлы сутегі 1
0338 Фосфорлық ангидрид 1
2909 Неорг шаңы .: кремний 1
20% қос тотығы төмен .
2904 Мазуттық күл 2
0150 Улы натр 3
0143 Марганец және оның 3
2902 қосудың 3
0203 Өлшенген заттың 3
2936 Хромның ( ) тотық 3
0128 Ағаш шаң 3
0146 Кальцийдің тотық 3
0123 Мыстың тотық 3
0164 Без тотық 3
0328 Никельдің тотық 3
0514 Күйе -
2704 Изобутилен -
0503 Бензин -
0521 Дивинил -
0526 Араланған -
2754 Этилен -
0516 Көмірсутектер -
0316 Изопрен -
0344 Хлор қосылған сутегі -
2907 Фторидтер -
Шаң . Сод . неорг . -
0620 кремний қос тотығы -
0618 жоғарырақ 70%. -
0930 Стирол -
2001 Альфа - Метилстирол -
2732 Хлоропрен -
1215 Акрилонитрил -
1610 Керосин -
2735 Дибутилфталат -
2812 Этиленнің диоксид -
Минералды май
0323 Смазочно - -
0340 охлаждающаяжидкость -
Кремнийдің диоксид
Сары фосфор

Күшті әсермен қожалық етуші зиянды жиынтық әсерді бар заттар
0342 Фторлы қосудың 1
0301 Азоттың диоксид 1
0330 Күкіртті ангидрид 1
0333 Күкіртті сутегі 3
0337 Көміртек тотығы 3
2908 Неорг шаң кремний 3
.:70-20% қос тотығы
0322 Күкіртті қышқыл -
0113 Вольфрам ангидрид -

3.2.1. Дайындау цехі.
Қабылдау құралдары электротермиялық әдіспен сары фосфор өндірісіне арналған
шикізаттық материалдарды сақтау, қабылдау үшін арналған қойма.
Қабылдау құралдардың негізгі жабдықтары екі вагоноопрокидыватель.
Агломерация процесіне арналған қатты отын ретінде қолданылатын – кокс екі
штабельде сақталады.
Кремнийлі шикізат, бөлек штабельде сақтлады.
Ұқсас кәсіпорындардан зауытқа кокс ұсақ-түйек түсуі кезінде оларды сақтауға
арналған, айтылған штабельдерден басқа бункерлер болады .
Қойманың жалпы сыйымдылығы:
• Ұсақ-түйек фосфорит – 40000
• Кокс – 25000
• Кремнийлі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.