Қазфосфат ЖШС туралы

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 Қазфосфаттарихы
2 Қазфосфат ЖШС құрамына кіретін кәсіпорындар
3 Қазфосфат ЖШС химия өндірісінің өнімдері
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТ

КІРІСПЕ

Біз практикамызды мамыр айының 23-і күнінен бастап Тараз қаласында
орналасқан ҚазФосфат зауытында өттік. Практикамыз 23.05 мен 9.06 аралығында
өтті .Өндірістік практикада зауыттпен және ондағы өндірілетін заттармен
таныстық
Еліміз фосфор кені жөнінен әлемде төртінші орында. Оның 15 миллиард
тонна қоры барланған. Кейінгі кезде көптеген мемлекеттер азық-түлік
қауіпсіздігін қамтамасыз етуге күш салуда. Ауыл шаруашылығы өнімін мол
өндіру үшін минералды тыңайтқыш аса қажет. Қытай мен Үндістан мемлекеттері
60 миллион тонна минералды тыңайтқыш сатып алуға әзір. Сондықтан да химия
өнімдерін көп өндіру арқылы еліміздің әлеуетін арттыруға болады.
Казфосфат жауапкершілігі шектеулі серіктестігі фосфат кенін
барлау, оны өндіру, өңдеумен және өткерумен шұғылданады. Қаратау тау-кен
өңдеу кешені қарамағындағы 6 кеніште барланған 1 миллиард 600 миллион тонна
кен шоғырланған. Жаңатастағы 3 және Қаратаудағы осы мөлшердегі кен
көздерінде өндірілген фосфор әуелі ұсақтау, сұрыптау, одан кейін оның бір
бөлігі орталық байыту фабрикаларында өңделеді. Орталық байыту фабрикасында
өңделген фосфор ұны сары фосфор өндіру үшін Жаңа Жамбыл фосфор зауытына, ал
ұсақтау, сұрыптау фабрикасының өнімінің бір бөлігі Тараздағы Минералдық
Тыңайтқыш зауытына жөнелтіледі.Компания өзінің өнімінің 94 пайызын
Үндістан, Еуропа, ТМД және басқа да мемлекеттерге экспорттайды. Кәсіпорында
минералдық тыңайтқыш, сары фосфор, триполифосфат натрий, трикальций фосфат
және басқа да химия өнімдерінің 20 түрі өндіріледі. Химия өнімдері әлемнің
33 еліне экспортталады. Казфосфат құрылғалы бері 14 жылдың ішінде 380
миллиардтан астам теңгенің тауары өндіріліп, Қазақстанның химия
өнеркәсібіндегі көшбасшы компанияға айналды. Өндіріске осы мерзімде 46,5
миллиард теңге инвестиция құйылған. Өткен жылы кәсіпорын 69,3 миллиард
теңгенің өнімін өндіріп, 66 миллиард теңгенің өнімін өткерген. Былтыр 2013
жылмен салыстырғанда еңбек өнімділігі 22 пайызға артып, тауар сату 15
пайызға өскен. Әр жұмысшыға шаққанда 11,5 миллион теңгенің өнімі
өндірілген. Бүгінде компанияда 6087 адам еңбек етеді. Олардың орташа айлық
жалақысы 96 мың теңгені құрайды.Компания өзінің материалдық-техникалық
базасын жаңғырту, жаңа инвестициялық жобаларды жүзеге асыру арқылы өнімнің
өзіндік құнын төмендетуге, нарықта бәсекеге қабілетті өнім өндіруге және
қалдықсыз технологиямен жұмыс істеуге күш салуда. Мұның өзі нәтижесіз емес.
Осы мерзімде серіктестікте 30-ға жуық ірілі-ұсақты инвестициялық жобалар
жүзеге асырылған. Олардың қатарында пеш газын кәдеге асыру, сары фосфорды
зиянды қоспа – органикадан тазарту, құрамында фосфоры бар қалдықты кәдеге
асыру, тағамдық фосфор қышқылы өндірісінің құрылысы, күкірт қышқылы
өндірісі цехы құрылысы және түйіршіктелген натрий триполифосфаты өндірісі
жобалары бар.
Бүгінде мұнда Үдемелі индустриялық-инновациялық бағдарлама аясында
Казфосфат ЖШС Минералдық Тыңайтқыш зауыты Тараз филиалында экстрациялық
фосфор қышқылы цехының құрылысы жүргізілуде. Қазір зауытта жылына орта
есеппен 130 мың тонна минералдық тыңайтқыш өндірілсе, жаңа жоба жүзеге
асқан кезінде оның көлемі бірнеше есеге ұлғаяды. Сондай-ақ келешекте пеш
газынан этонол өндіру көзделуде. Мұның өзі қоршаған ортаға шығарылатын
зиянды заттар мөлшерін азайтумен қатар электр энергиясының тапшылығын жоюға
игі ықпалын тигізетін болады. Осында индустриялық-инновациялық
бағдарламаларды жүзеге асыру нәтижесінде халық шаруашылығына аса қажетті
гексаметафосфат натрий, тағамдық қышқыл, тағамдық триполифосфат өндіруге
қол жеткізілуде.
Әлемдік қаржы дағдарысы кәсіпорынның өндірісті қарыштап дамытуына аз
кедергі келтіріп отырған жоқ. Олар соған қарамастан еңбек ырғағын
бәсеңдетпеуге күш салуда. Компания өз филиалдары мамандарының қатысуымен
2015 жылы энергетикалық және материалдық ресурстар, шикізат шығынын
төмендету жөнінде бірлескен шара қабылдады. Мұның өз нәтижесін беруде.
Үстіміздегі жылдың 4 айының қорытындысында мұнда 20,7 миллиард теңгенің
өнімі өндірілді. Осы мерзімде 19,8 миллиард теңгенің тауары өткерілді.
Кәсіпорын үстіміздегі жылы 71 миллиард теңгенің өнімін өндіруді көздеп
отыр.
– Казфосфаттың өндірісті қайта жарақтандыру жөніндегі 2020 жылға дейінгі
бағдарламасы бар. Бағдарламада жоғарыдағы мақсатты жүзеге асыруға 120
миллиард теңге қарастырылған. Осы мерзімде өндірісті жаңартуға 50 миллиард
теңгеге жуық қаржы жұмсалды. Бағдарлама толық жүзеге асқанда өнім өндіру
көлемі – 5, өнім сату – 4 және еңбек өнімділігі 3,5 есеге өседі. Біз
кәсіпорын есебінен мамандар даярлауға ерекше көңіл бөліп келеміз.
Мамандарымыздың 60 пайызының жоғары және орта арнаулы білімі бар.
Казфосфат ЖШС бас директоры, Мұқаш Ескендіров.
Нарық талабы – қатал. Сондықтан да серіктестікте өндірілетін өнімнің
сапасын тұрақты жақсартуға, бәсекеге қабілеттілігіне ерекше көңіл бөлінеді.
Осы мақсатта 240 бизнес үдерістер талдап, жасалып бекітілген. ERP және SAP
жүйелері енгізілген. Шығарылатын өнімнің сапасын және бәсекеге
қабілеттілігін арттыру мақсатында компанияның барлық кәсіпорындарында
жеткізілген шикізат пен өткерілетін дайын өнімнің сапасына бақылау жасайтын
арнайы қызмет бар. Барлық өнім міндетті түрде Қазақстан Республикасы
мемлекеттік стандарттарына сәйкес бақылаудан өткізіледі.

Қазфосфаттарихы

Қазфосфат ЖШС Компаниясы Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес 1999
жылы 27 қазанда құрылды. Бас офисі Алматы қаласында орналасқан. Ал негізгі
өндірістік қуаттары Жамбыл облысында шоғырланғандықтан Компанияның іс-
қаракеттері оның Тараз қаласындағы офисі арқылы басқарылады. Қазфосфат
ЖШС—фосфаттар шығарудан бастап, олардан өндірілетін түпкі өнімді өз
меншігіндегі Теміржол-көлік кешені күшімен жеткеруге дейінгі бүкіл жұмысты
бір өзі атқаратын Қазақстан жеріндегі бірегей компания.
Қазфосфат ЖШС құрамына кіретін кәсіпорындар:

• Жаңа Жамбыл фосфор зауыты;

• Минералды тыңайтқыштар зауыты;

• Қаратау тау-кен өңдеу кешені;

• Шолақтау тау-кен өңдеу кешені;

• Теміржол-көлік кешені;

• Степногор Химиялық зауыты;

• Шымкент синтетикалық жуғыш заттар зауыты.

Қазфосфат ЖШС өз жұмысын минералды тыңайтқыштарды, сары фосфор
мен оның туынды өнімдерін өткеру рыногын қайта қалпына келтіруден бастады.

Рыноктық қатынастар жағдайында жұмыс істеу сары фосфорды одан әрі
тереңдетіп өңдеуді, тағамдық ортофосфор қышқылы, тағамдық натрий
үшполифосфаты, баяу гидратталушы натрий үшполифосфаты сияқты жаңа өнім
түрлерін шығаруды, күшәні азайтылған фосфор және минералды тыңайтқыштар мен
азықтық фосфаттардың жаңа түрлерін: Р205-сі 19% суперфосфатты, Р205-сі 22%
нитроаммофосты, Р205-сі 37% үшкальцийфосфатын өндіруді қажет етті.
Қазфосфат ЖШС өндіріс ауқымын ұлғайтып, өткеру рыногын кеңейтуге,
сөйтіп түрлі тұтыныстық қасиеттері бар өнімдермен кәсіпорындар сұранысын
қанағаттандырып отыру үшін негізгі жұмыстарымен бірге өндіріс процестерін
жетілдіретін өндірістік қуаттарды қайта құрып, жаңғырту саласында да үлкен
жұмыстар атқаруда.
  Тек 2003—2004 жылдар аралығында кәсіпорын мамандары күшімен аммон-
дандырылған суперфосфат, нитроаммофос, гидратталған үшполифосфат, фосфор
қышқылы және тағамдық сапасы бар үшполифосфат тәрізді жаңа өнім түрлері
жасалып, өндіріске енгізілді.
      Еңбек өнімділігін арттырып, майда тартылған фосфат шикізатының
сапасын жақсарту, қуат шығындарын төмендету мақсатында Ø 4,5 х15 метрлік
руда тартатын түтікті диірмендерге қуат күші 2250 кВт жаңа
электроқозғалтқыштар орнатылды. Нәтижесінде диірмендердің жұмыс өнімділігі
1,2 есеге артты.
ЖЖФЗ филиалында шығарылатын 1 және 2 сортты фосфор қышқылдары мен
жоғары және бірінщі сортты натрий үшполифосфаттары сары фосфорды ұқсату
барысында туындайтын өнімдер. Ортофосфор қышқылын филиалда қолдану
мүмкіндіктерін арттыру, сондай-ақ оны өткеру рыногын кеңейту мақсатында
Қазфосфат ГОСТ көрсеткіштеріне түгелдей сай келетін А маркалы тағамдық
фосфор қышқылы мен одан алынатын тағамдық натрий үшполифосфатын шығаратын
қосарланған тұз бөлімшесі құрылымын қайта құрудан өткізіп,-жаңғыртты.
     Натрий үшполифосфатының өткеру рыногындағы бәсекелік қабілетін көтеру
үшін тек ғана белгіленген сапа көрсеткіштері бойынша шығарылатын
гидратталатын үшполифосфат өндіру технологиясы жасалды. Бұл үшін екі
турбокальцинатордың темірлері тотықпайтын болатпен алмастырылды.
     Фосфоритті агломерат шығаруда жаһандық іс-тәжірибеде бірінші рет АКМ-
312 агломерация машинасының көрік бауы қайта құрудан өткізілді. Қайта
жаңғырту нәтижесінде еңбек өнімділігі 5—8% артып, қуат ресурстарына (электр
энергиясына, табиғи газға, тығыздалған ауаға), кокс пен фосфорит
ұнтақтарына кететін шығын мөлшері азайды.
  Бұрын құрамында 40—50% фосфоры бар шламдық қалдықтарды фосфор қышқылы
шламын алу үшін циклондық қондырғыларда жағатын едік. Ал қазір шламдық
қалдықтар зауыт мамандары жасап, іске қосқан жүйе бойынша рудотермиялық
пештердің өзінде өңделеді.
Пеш газын өндірісте қолдану үшін оның құрамындағы фосфор
мөлшерін азайту қажет. Бұған суды 2-суық конденсациялау сатысында 20—30°С
температураға дейін салқындату арқылы қол жеткізуге болады. Қазір
конденсациялық суды салқындату үшін оны пеш цехының жылуалмастырғыштарында
қайырма судың таза циклы арқылы салқындату жүйесі қолға алынған. Ол үшін СК-
400 градирналарында әсіресе жазғы мез-гілдерде қайырма суды жеткілікті
түрде салқындата алмайтын, істен шыққан тамшылы плёнкалы ағаш
тозаңдаттырғыштардың орнына кең өңешті тозаңдатқыш шүмектер, заман
талабынан шығатын желдеткіш құрал-жабдықтар, полимерлі тозаңдатқыштар мен
тамшышашыратқыштар орнатылған. Конденсациялық суды салқындату жүйесін
енгізу арқылы шламмен бірге жоғалтатын фосфор көлемі азайтылды, сондай-ақ
сары фосфордың ендігі жерде ауаға аз бөлінуіне орай айтарлықтай экологиялық
нәтижеге қол жетті.
    Әсіресе рудотермиялық пештердің фурмалары мен дюздерін салқындататын
жүйелер торабын қайта құру үлкен нәтижеге жеткізді. Аталмыш шараларды
енгізу қож жүретін астаулы жолдардың кірпішті қорғау қабаттарының
жарамдылық мерзімін ұзартуға, сөйтіп пештерді жөндеуге кететін уақыт
аралығын 5—6 айдан 8—9 айға дейін созуға мүмкіндік берді. Осыған байланысты
пештердің тоқтап тұратын уақыты айтарлықтай азайды. Сары фосфорды өндіру
технологиясында пеш электродтарының бірқалыпты жұмыс істеуі маңызды роль
атқарады. Филиалда электродтар құрылымын өзгертуге қатысты жүргізілген
жұмыстар олардың морт сынуын азайтып, осыған байланысты пештерде орын
алатын апатты жағдайлар санын кемітті.
    Коксты кептіргіш барабандарда кептіру кезінде оның үйкелінуіне
байланысты үлкен мөлшерде ұнтақтар пайда болады. Сөйтіп олар газдарға
қосылып, ауаға бөлінеді. Осыған орай анағұрлым үнемшіл, электр қуатын аз
пайдаланатын, ауаға да заттектерін айтарлықтай аз бөлетін ФС пештерін іске
қосатын қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді.
     Қазфосфат ЖШС Минералдық тыңайтқыштар филиалында өткен 10 жылғы
еңбек барысында өндіріс қуаттарын кеңейтуге және жоғарғы сапамен шығатын
өнім түрлерін көбейтуге, қалдығы аз өндіріс орындарын құруға, өндіріс
қалдықтарын өңдеуге бағытталған біраз жұмыстар атқарылды.
    КВФ-50 маркалы қос айналма білікті сүзгі орнату арқылы экстрациялық
фосфор қышқылын шығаратын бөлімше құрылымы қайта құрылды. Нәтижесінде
өндіріс қуаты 30% артты. Экстрациялық фосфор қышқылын шығаратын өндіріс
өнімін фосфогипстен құрғақ күйінде арылта алатын түрге ауыстырылды. Бұл
бөлінетін фосфогипс қалдықтары мөлшерін 30 кг азайтты.
Суды тұндырмай пайдаланатын жүйе жұмысы іске қосылмақ. Бұл алдағы
уақытта шламжинағыштар қолдануды жоймақ.
   Аммоний сульфатын алудың, баяу әрекет етуші тыңайтқыштар түрін шығарудың
қолдағы бар құрал-жабдықтарға оңтайланған технологиясы жасалған.
   Экстрациялық фосфор қышқылын тазартуға қатысты зерттеу жұмыстары
жүргізілуде. Мақсат—соның негізінде сіңімді заттары мол тыңайтқыштар алу.
Қоюланбайтын қойыртпақтан суперфосфат алудың әзірге теңдесі жоқ
технологиясы жасалып, игеріліп, іске қосылған. Бұл суперфосфатты әдеттегі
классикалық жолмен алу кезінде болып тұратын зиянды заттардың ауаға
бейберекет бөлінуін тоқтатуға мүмкіндік берді.
   Қазфосфат ЖШС сонымен қатар келесі ғылыми зерттеу институттарымен
келісімшарт жасап, қолға алған жұмыстарын тамамдады:
    1,Пеш газдарын пайдалана отырып (ЖЖФЗ), сары фосфор алу үшін фосфоритті
агломерат өндірудің № 3 тұрақты технологиялық регламентіне өзгерістер
енгізу. Жобалаушы— ЛЕННИИГИПРОХИМ ЖШҚ, Москва қ. (Ресей)
        Пеш газдарын пайдалана отырып, сары фосфор алу үшін фосфоритті
агломерат өндіретін цех регламентіне өзгерістер енгізілді.
2. Қаратау алабындағы Көксу кен орнынан алынатын фосфорит руда-сын
байытудың ұтымды технологиясы жасалды.
Жобалаушы— ГИГХС ФМУК, Либерцы қ. (Ресей)
        Қаратау алабындағы Көксу кен орнынан алынатын фосфорит рудасын
байыту технологиясы жасалды. Нәтижесінде Р205-сі 30% , Мg-і 1% 9 кг
флотоконцентрат алынды. Соның негізінде зертхана жағдайында ЭФҚ мен пайдалы
бөліктерінің қосындысы 59% болатын аммофос алынды.
3. Арнайы өнімдер үшін Қазфосфат ЖШС филиалында алынатын котрельді сүтті
қайта өңдеу технологиясы жасалды.
Жобалаушы - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
білім Комитеті ПХВ РГП-ның Жер, металлургия және байыту жөніндегі ғылми
орталығының еншілес кәсіпорны А.Бектуров атындағы химия институты.
    А.Бектуров атындағы химия институты ғалымдарымен қосыла отырып,
Қазфосфат ЖШС филиалында алынатын котрельді сүтті қайта өңдеу
технологиясын жасау жұмыстары аяқталды.
   Өнеркәсіптік жағдайда бояғыш зат көк пигмент алынды. Қазір
котрельді сүттің сілтілі сұйықтығынан ылғалды тұнбалар алу жұмысы бойынша
институтпен әрі қарай да бірлесе қызмет ету мәселесі қарастырылуда.
4. Сүзу өнімділігіне, қатқыл фазаның сүзгіш кенебінен өту барысына,
тұнба ылғалдылығына және қолайлы сүзгіш кенебі мен құрал-жабдықтарын
таңдауға қатысты тәжірибелік-зертхана жұмыстарын жүргізу.
   Жобалаушы - Прогресс зауытының сауда үйі ЖШҚ, Киев қ.
(Украина).
         Сүзу өнімділігін арттыру, фосфор қышқылын қоспалардан тазартуға
қатысты тәжірибелік зертхана жұмыстары жүргізілді және тағамдық қышқылдар
өндірісіне сүзгіш құрал-жабдықтар таңдап алынды. Қазір құрал-жабдықтар алу
мәселесі қарастырылуда.
     5. Фосфогипс қосу арқылы жердің жыртпалы сортаңдау қабаттарының
құнарлылығын арттыру технологиясын енгізу.
Фосфогипс қосудың жетілдірілген технологиясы Жамбыл облысы
Жамбыл ауданына қарасты Ш.Д. Дәуітовтың шаруашылық қожалығындағы жыртпалы
алқапқа енгізілді. Зерттеу нәтижелері фосфогипс қосылған жағдайда жүгері
шығымдылығы 20 - 30 цга-ға артқандығын көрсетті.
Үнемді суғару, жер өнімділігі мен жүгері шығымдылығын арттыру жөнінде
ұсыныстар берілді.
Аммофос өндірісіне ауаға бөлінетін заттектерін өнеркәсіптік шаң-тозаң
мен қоспалардан тазарту үшін қарсы құйынды ағымы (ҚҚА) бар ұйтқыма
шаңтұтқыштар орнатылды. Нәтижесінде жұмыс зонасы мен қоршаған орта аумағына
заттектердің бөлінуі азайды.

Қазфосфат ЖШС құрамына кіретін кәсіпорындар:

Жаңа Жамбыл фосфор зауыты
ЖЖФЗ сары фосфор және құрамында фосфоры бар өнімдер шығаратын
химиялық зауыт болып табылады, Тараз қаласының шекарасынан солтүстік
батысқа қарай 15 шақырым қашықтықта Кіші Қаратау жотасының Үлкен Бурыл
сілемінің терістік етегіне орналасқан. Зауыттың жалпы аумағы 644,75 гектар.
    Кәсіпорын құрамына келесі негізгі өндірістер кіреді:
• үш АКМ-312 агломашинасы бар агломерат өндірісі;
• құрамына әрқайсысының қуаты 80 МВт төрт РКЗ-80Ф-И1 іспетті
рудатермиялық электр пештері кіретін 1 блокты сары фосфор өндірісі;
• екі технологиялық желісі бар термиялық фосфор қышқылы өндірісі;
• төрт технологиялық желісі бар техникалық натрий үшполифосфаты
өндірісі;
• бір технологиялық желісі бар техникалық натрий гексаметафосфаты
өндірісі;
• түйіршіктелген термофосфор қожын шығару;
• феррофосфор шығару;
• техникалық түйіршіктелген натрий үшполифосфатын шығару;
• тағамдық ортофосфор қышқылын шығару;
• тағамдық натрий үшполифосфатын шығару;
   Кәсіпорында жаһандық тәжірибеде алғаш рет сары фосфорды фосфорит
шикізатының агломераттанған ұнтағынан алу технологиясы енгізілген. Филиал
баяу гидратталатын НҮПФ шығаруды ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.