Ежелгі заман ғалымдары
МАЗМҰНЫ
1-Ежелгі заманда
2-Ғалымдар
3- Энергия көзі кеше,бүгін,ертең
Адамзат ежелден үлкен қуатты армандады.Электр қуаты осы арманды орындады.Николо Тесло,Бэнджамен Франклин,Генри Форд тағыда басқа ғалымдар электр энергиясының пайда болуына көп үлес қосты.
Бірағында біз электр қуатын пайдалану тек XIX-ғасырда басталды деп ойлаймыз бірақ біз сонша уақыт қателесіп келдік!
2005-ші жылы Вавилон жерінен бұрыннан аңыз болып келген артефакт табылды.Артефакттың аты мысыр батареясы.Ол жай ғана статистикалық қуатты өсіріп кез келген металға алтын түиіршігін 2-3 күнге жабыстыра алды.Бұл артефакттар сонымен қатар Джоссер пирамидасының ішінде табылды.Бэнджамен Франклинның найзағаймен жүргізген экспериментін бәріміз білеміз.Ежелгі халықтардың көбісі найзағай Құдайларын басты Құдайлардың бірі қылып қойған мысалы скандинавты Тор Одинсон
Өзінің Мьелнейр балғасын сермегенде күн күркүреп аспанды екіге бөлетіндей найзағай ұратын деп ежелгі жазуларда жазылған
Юпитер басты рим құдайы болып келді.
Капитоли шыңындағы ең үлкен ғибадатхана дәл осы Юпитерге арналған
Символы магиялы
қыран аспанда ұшып күнасы бар адамдарды Юпитерге айтқан ал Юпитер күнәлінің үстіне найзағай тастаған. Юпитерді римдіктер Грек мифологиясының яғни Kronum det Zeus еңбегінен алған
Ұлы Зевс Кронның бір ғана тірі қалған ұлы.Крон барлық балаларын қатарына тірідей жұта берген.Зевс тірі қалып қашып кетті де сосын күш жинап келіп Крон,Тифон және Титанум Тартарусты жеңед
2-БӨЛІМ
2
Луиджи Гальвани (1737-1798)алғашқы болып электр қуатын үйкелеу арқылы емес басқа да жолдармен алуға болатынын айтты.Бір күні ол бақалардың біріне метал скальпельді тигізгенде бақаның аяғы дірілдей бастағанын байқады.Бұл электролиздің ашылуына алып келді.Электролиз-сұйықтың құрамын өзгерту арқылы электр өткігіштігін ұлғайту.Осы принципте ол акумуляторды ойлап тапты.Галвани теориясы бойынша кез келген денеде электр тоғы болады,сондықтанда бақаға скальпельді тигізгенде бақа қозғала бастайды.Гальванидің әріптестері арасында оның приборы Фантазмат деген атпен кең тарады
Хэмпфри Дэви-1778-1829
Физика мен Химия ғылымдарын зерттеді.
Ол ойлап тапқан азот закисі кейіннен күлдіргіш газ атанған субстанцияны ашты.Осы ашылу Гальванидің акумуляторын жүзеге асырды.Ең бірінші акумулятор өте үлкен болды Хэмпфри жер астында үлкен қойма жасап онда ондаған литр күлдіргіш газын құйды.сол сұйықтық энергияны бір неше күн ұстап тұра алды
Майкл Фарадей
1791-1867
Фарадей-Хампфридің шәкірті
Еңбектері Электростатистика,Магнитостатистика , Электродинамика,Электрлік сымдық жүйе,
1821 жылы ол магниттiң токтағы өткiзгiш бойымен айналатынын және токтағы өткiзгiштiң магнит бойымен айналатынын бақылап, электр қозғағыштың алғашқы моделiн жасады. 1831 жылы барлық тұрақты және айнымалы ток генераторларының жұмысы негiзделген - электромагниттiк индукцияны ашты. 1824 жылы Фарадей Корольдiк қоғамының мүшесi болып сайланды, ал 1825 жылы Корольдiк ассоциация зертханасының (лабораториясының) директоры болды. 1833 жылдан Корольдiк институттың химиядан Фуллерлiк профессоры болып 1862 жылға дейiн iстедi. Фарадейдiң жарияланған лекциялары кең таралды. Үлкен тәжiрибелiк деректерге сүйенiп, Фарадей ол кезде белгiлi электр "түрлерi", "жануардың", "магниттiк", термоэлектрлiк, гальваникалық электрлiк және басқалардың өрнекттелетiнiн дәлелдедi. Электр тогының тұздардың, қышқылдардың және басқаларының қоспаларынан өтуi оны электр тогының табиғатын ашуға итермеледi. Зерттеу нәтижесiнде 1833 жылы электролиз (Фарадей) заңын ашты. 1845 жылы Фарадей жарықтың поляризация жазықтығының магнит өрiсiнде айналу құбылысын (Фарадей эффектiсiн) байқады. Сол жылы диамагнетизмдi ашты, ал 1845 жылы - парамагнетизмдi ашты. Ол бiрнеше ұғымдарды енгiздi - қозғалғыштық (1827ж.), катод, анод, иондар, электролиз, электродтар (1834ж.); вольтметрдi ойлап тапты (1833ж.). 1830 жылдары өрiс ұғымын ұсынды, 1845 жылы алғаш рет "электромагниттiк өрiс" терминiн пайдаланды, ал 1852 жылы өрiс концепциясының формуласын жазды. Фарадей электр және магнетизмнен негiзгi еңбектерiн Корольдiк қоғамға - Электрден тәжiрибелiк зерттеулер (Experimental Researches in Electricity) - атты баяндамалар сериясы ретiнде тапсырып отырды.
Фарадей 1867 жылы 25 тамызда Хэмптон-Кортта қайтыс болды
Бэнджамен Франклин (Вениамин) (17.1.1706, Бостон -- 17.4.1790, Филадельфия) -- американ ағартушысы, мемлекет қайраткері, ғалым. 1724 -- 1726 ж. Лондонда тұрған. 1727 ж. Филадельфияда өзінің жеке баспаханасын ашқан. Бос уақытын оқуға арнап, өз заманының білімді азаматына айналған. 1729 -- 1748 ж. "Пенсильвания газетін", 1732 -- 1758 ж. "Кедей Ричардтың альманахы" жылдық журналын шығарды. Филадельфиядағы ағылшын отарында алғашқы көпшілік кітапхананың (1731), Американ философиялық қоғамының (1743), Филадельфия академиясының (1751) негізін қалады. 1737 -- 1753 ж. Пенсильвания почтмейстері, 1753 -- 1774 ж. бүкіл Солтүстік Америкадағы ағылшын отарларының почтмейстері болды. Франклин 1754 ж. Олбандағы отар өкілдерінің бірінші конгресін шақырудың бастамашысы болып, онда отарларды біріктірудің жоспарын ұсынды. 1757 -- 1762 және 1765 -- 1775 ж. Лондонда Солтүстік Америкадағы отарлардың уәкілі болды. Солтүстік Америкадағы тәуелсіздік жолындағы соғыс (1775 -- 1783) басталысымен отанына оралып, америка халқының күресіне белсене қатысты. 1775 ж. мамырда 2-Құрлықтық конгреске сайланып, АҚШ-тың Тәуелсіздік декларациясын (1776) дайындауға қатысты. 1776 -- 1785 ж. Франклин АҚШ-тың Париждегі өкілі болып, АҚШ-тың халықар. жағдайын нығайтуға үлес қосты. Оның қатысуымен және ықпалымен Америка-француз одағы туралы шартқа (1778), Версаль бітім шартына (1783) қол қойылып, нәтижесінде Ұлыбритания АҚШ-тың тәуелсіздігін таныды. 1785 ж. Пенсильвания штатының заң шығаратын жиналысының президенті болып сайланды. 1787 ж. ол АҚШ конституциясын демократияландыруға, құлдықты жоюға шақырды, аз ұлттардың құқын қорғады. Франклин табиғат пен қоғамдағы оқиғалардың табиғи ағымына құдайдың араласуы туралы шіркеулік ілімді декистік (деизм) тұрғыда теріске шығары. Әлеум. ин-ттар (жекеменшік, мемлекет, т.б.) пайда болуының мәселесін Франклин табиғи құқ пен қоғамдық шарт тұрғысынан қарастырды. Экономикалық мәселелерді зерттей отырып, ол алғашқылардың бірі болып құн ережесін ұсынды. Жаратылыстанушы ретінде Франклин ең алдымен электрге арналған еңбектерімен танымал. Ол электр тогының біртектілігі теориясын жасады. Франклин атмосфералық электрді зерттеген ең алғашқы ғалымдардың бірі, жай тартқыштың құрылымын ұсынған. Франклиннің көптеген ғыл. жаңалықтары мен ғылымға сіңірген еңбегі халықар
Николо Тесла
Нико́ла Те́сла (серб. Никола Тесла; 10 шілд е 1856, Смиляны, Австро-Венгрия, қазір Хорватияда -- 7 қаңтар 1943, Нью-Йорк, АҚШ) -- данышпан физик, инженер, электротехника және радиотехника саласында өнертапқыш.
Тесланың эксперименттері өте көп.Оның бәрін айтпайақ ең маңыздысына көшейік
Тесла дарт
Тесла катушка
Тесланың мұнара жайлы арманы
Және тесланың әлем системасы
Томас Альва Эдисон
Томас Альва (1.2.1847, АҚШ, Огайо штаты, Майлан қаласы - 18.10.1931, АҚШ, Уэст-Орандж қаласы) - американ электртехнигі, өнертапқыш әрі кәсіпкер. 12 жасынан бастап газет тасушы, содан кейін телеграфист болып жұмыс істеді. 1868 жылдан біржола өнертабыстық кәсіппен шұғылданды. 1869 - 1876 жылдары [[автоматавтоматтық]] дауыс тіркегішті (санауышты), телеграф арқылы хабар беруге арналған приборды, электр қаламын, т.б. құ-растырып, жазу машинкасын кемелдендірді. 1877 жылы ол фонографты ойлап тапты. Сонымен бірге А.Г. Белл телефоны мен қыздыру шамын одан әрі жетілдірді (1879). Эдисон винттік оймасы бар патрон мен цокольды, балқымалы сақтандырғышты, бұрылмалы айырғыны, электр санауышты, т.б. құралдарды жасау арқылы электрлік жарықтандыру жүйесін одан әрі дамытты. Тұтынушыларды электр энергиясымен қамтамасыз етудің орталықтандырылған жүйесін құру мәселесіне елеулі үлес қосты. 1882 жылы дүние жүзінде тұңғыш рет электр станциясын жасап, іске қос-ты. Ол кино техникасы, т. ж., тау-кен ісі, құрылыс, химия, т.б. ғылым мен техника салалары бойынша да көптеген жаңалықтар ашты. 1883 жылы термоиондық эмиссия құбылысын алғаш рет байқады. Эдисон - Ресей Ғылым Академиясының құрметті мүшесі.
Ампер Андре Мари (1775 ж. Лион қаласы - 1836) - атақты француз ғалымы. Оның әкесi Жан Жак Ампер өте бiлiмдi адам болған. Ешқашан мектепке бармағанына қарамастан, әкесiнiң жинаған кiтапханасын түгел оқып тауысып, үйде терең бiлiм алған. Лион академиясында математикадан алғаш рет 13 жасында баяндама жасаған. 18 жасында грек, латын, итальян тiлдерiн меңгерген, физика, жоғары математика, ботаника және әдебиет салаларында терең бiлiмдi болған. Ұлы француз революциясынан кейiн Ампер алғашында Лион қаласында, кейiннен Буржеде математика және физика пәндерiнiң мұғалiмi болып iстеген. Кейiнiрек Парижге қоныс аударып, политехникалық мектепке қызметке тұрған, ал 1808 ж. Париж университеттерiнiң бас инспекторы болып тағайындалған. 1814 ж. өз бетiнше Авогадро заңын ашқан. Өзiнiң барлық бос уақытын химия, дифференциалдық теңдеулер және ықтималдық теорияларына арнаған.
1820 ж. жарияланған Эрстедтiң тәжiрибесi оны таң қалдырды. Ампер дат ғалымы жасаған тәжiрибенiң мәнiсi орасан зор екенiн түсiнiп, электр тогы мен магнетизм арасындағы байланысты зерттей бастады. Ампер Эрстедтiң тәжiрибесiн ток кеңiстiкте магнит өрiсiн тудырады деген болжаммен түсiндiрдi. Магнит өрiсiнiң бағыты өткiзгiштегi ток бағытымен қалай байланысқанын анықтады және магнит өрiсiнiң кернеулiгiн токпен байланыстыратын формуланы тапты. Сонымен қатар тогы бар екi өткiзгiш арасындағы әсерлесу күшiнiң формуласын қорытып шығарды (Ампер заңы). Магнетизмнiң молекулалық токтар жөнiндегi болжамға негiзделген алғашқы теориясын құрды. Ток күшiнiң анықтамасын ұсынды. Ғалымның дүниежүзiлiк ғылымға қосқан үлкен еңбегi үшiн ток күшiнiң өлшем бiрлiгiн ампер (А) деп атады
Өзінің алғашқы ғылыми жұмысын Максвелл мектеп қабырғасында орындады, ол овал фигураларды сызудың қарапайым әдісін ойлап тапты. Бұл жұмыс Корольдық қоғамның отырысында баяндалып, оның Еңбектерінде басылып шықты. Максвелл Тринити-колледжі кеңесінің мүшесі болған уақытта түстер теориясы бойынша тәжірибе жасаумен айналысқан және де Юнг теориясының әрі Гельмгольцтың негізгі үш түс теориясының жалғастырушы болды. Түстерді араластыру бойынша жасаған тәжірибелерінде Максвелл айрықша құрал - зырылдауықты пайдаланды, оның дискі секторларға бөлініп, түрлі түстерге боялды (Максвелл дискі). Зырылдауықты жылдам айналдырғанда түстер араласады: егер диск түстер спектрі орналасуы бойынша боялған болса, онда ол ақ болып көрінеді, ал егер де оның бір бөлігін қызыл түске, ал екінші бөлігін сары түске бояса, ол тоқсары болып көрінеді; көк пен сарының араласуы жасыл түстің көрінісін берді.
1860 жылы Максвелл түсті ... жалғасы
1-Ежелгі заманда
2-Ғалымдар
3- Энергия көзі кеше,бүгін,ертең
Адамзат ежелден үлкен қуатты армандады.Электр қуаты осы арманды орындады.Николо Тесло,Бэнджамен Франклин,Генри Форд тағыда басқа ғалымдар электр энергиясының пайда болуына көп үлес қосты.
Бірағында біз электр қуатын пайдалану тек XIX-ғасырда басталды деп ойлаймыз бірақ біз сонша уақыт қателесіп келдік!
2005-ші жылы Вавилон жерінен бұрыннан аңыз болып келген артефакт табылды.Артефакттың аты мысыр батареясы.Ол жай ғана статистикалық қуатты өсіріп кез келген металға алтын түиіршігін 2-3 күнге жабыстыра алды.Бұл артефакттар сонымен қатар Джоссер пирамидасының ішінде табылды.Бэнджамен Франклинның найзағаймен жүргізген экспериментін бәріміз білеміз.Ежелгі халықтардың көбісі найзағай Құдайларын басты Құдайлардың бірі қылып қойған мысалы скандинавты Тор Одинсон
Өзінің Мьелнейр балғасын сермегенде күн күркүреп аспанды екіге бөлетіндей найзағай ұратын деп ежелгі жазуларда жазылған
Юпитер басты рим құдайы болып келді.
Капитоли шыңындағы ең үлкен ғибадатхана дәл осы Юпитерге арналған
Символы магиялы
қыран аспанда ұшып күнасы бар адамдарды Юпитерге айтқан ал Юпитер күнәлінің үстіне найзағай тастаған. Юпитерді римдіктер Грек мифологиясының яғни Kronum det Zeus еңбегінен алған
Ұлы Зевс Кронның бір ғана тірі қалған ұлы.Крон барлық балаларын қатарына тірідей жұта берген.Зевс тірі қалып қашып кетті де сосын күш жинап келіп Крон,Тифон және Титанум Тартарусты жеңед
2-БӨЛІМ
2
Луиджи Гальвани (1737-1798)алғашқы болып электр қуатын үйкелеу арқылы емес басқа да жолдармен алуға болатынын айтты.Бір күні ол бақалардың біріне метал скальпельді тигізгенде бақаның аяғы дірілдей бастағанын байқады.Бұл электролиздің ашылуына алып келді.Электролиз-сұйықтың құрамын өзгерту арқылы электр өткігіштігін ұлғайту.Осы принципте ол акумуляторды ойлап тапты.Галвани теориясы бойынша кез келген денеде электр тоғы болады,сондықтанда бақаға скальпельді тигізгенде бақа қозғала бастайды.Гальванидің әріптестері арасында оның приборы Фантазмат деген атпен кең тарады
Хэмпфри Дэви-1778-1829
Физика мен Химия ғылымдарын зерттеді.
Ол ойлап тапқан азот закисі кейіннен күлдіргіш газ атанған субстанцияны ашты.Осы ашылу Гальванидің акумуляторын жүзеге асырды.Ең бірінші акумулятор өте үлкен болды Хэмпфри жер астында үлкен қойма жасап онда ондаған литр күлдіргіш газын құйды.сол сұйықтық энергияны бір неше күн ұстап тұра алды
Майкл Фарадей
1791-1867
Фарадей-Хампфридің шәкірті
Еңбектері Электростатистика,Магнитостатистика , Электродинамика,Электрлік сымдық жүйе,
1821 жылы ол магниттiң токтағы өткiзгiш бойымен айналатынын және токтағы өткiзгiштiң магнит бойымен айналатынын бақылап, электр қозғағыштың алғашқы моделiн жасады. 1831 жылы барлық тұрақты және айнымалы ток генераторларының жұмысы негiзделген - электромагниттiк индукцияны ашты. 1824 жылы Фарадей Корольдiк қоғамының мүшесi болып сайланды, ал 1825 жылы Корольдiк ассоциация зертханасының (лабораториясының) директоры болды. 1833 жылдан Корольдiк институттың химиядан Фуллерлiк профессоры болып 1862 жылға дейiн iстедi. Фарадейдiң жарияланған лекциялары кең таралды. Үлкен тәжiрибелiк деректерге сүйенiп, Фарадей ол кезде белгiлi электр "түрлерi", "жануардың", "магниттiк", термоэлектрлiк, гальваникалық электрлiк және басқалардың өрнекттелетiнiн дәлелдедi. Электр тогының тұздардың, қышқылдардың және басқаларының қоспаларынан өтуi оны электр тогының табиғатын ашуға итермеледi. Зерттеу нәтижесiнде 1833 жылы электролиз (Фарадей) заңын ашты. 1845 жылы Фарадей жарықтың поляризация жазықтығының магнит өрiсiнде айналу құбылысын (Фарадей эффектiсiн) байқады. Сол жылы диамагнетизмдi ашты, ал 1845 жылы - парамагнетизмдi ашты. Ол бiрнеше ұғымдарды енгiздi - қозғалғыштық (1827ж.), катод, анод, иондар, электролиз, электродтар (1834ж.); вольтметрдi ойлап тапты (1833ж.). 1830 жылдары өрiс ұғымын ұсынды, 1845 жылы алғаш рет "электромагниттiк өрiс" терминiн пайдаланды, ал 1852 жылы өрiс концепциясының формуласын жазды. Фарадей электр және магнетизмнен негiзгi еңбектерiн Корольдiк қоғамға - Электрден тәжiрибелiк зерттеулер (Experimental Researches in Electricity) - атты баяндамалар сериясы ретiнде тапсырып отырды.
Фарадей 1867 жылы 25 тамызда Хэмптон-Кортта қайтыс болды
Бэнджамен Франклин (Вениамин) (17.1.1706, Бостон -- 17.4.1790, Филадельфия) -- американ ағартушысы, мемлекет қайраткері, ғалым. 1724 -- 1726 ж. Лондонда тұрған. 1727 ж. Филадельфияда өзінің жеке баспаханасын ашқан. Бос уақытын оқуға арнап, өз заманының білімді азаматына айналған. 1729 -- 1748 ж. "Пенсильвания газетін", 1732 -- 1758 ж. "Кедей Ричардтың альманахы" жылдық журналын шығарды. Филадельфиядағы ағылшын отарында алғашқы көпшілік кітапхананың (1731), Американ философиялық қоғамының (1743), Филадельфия академиясының (1751) негізін қалады. 1737 -- 1753 ж. Пенсильвания почтмейстері, 1753 -- 1774 ж. бүкіл Солтүстік Америкадағы ағылшын отарларының почтмейстері болды. Франклин 1754 ж. Олбандағы отар өкілдерінің бірінші конгресін шақырудың бастамашысы болып, онда отарларды біріктірудің жоспарын ұсынды. 1757 -- 1762 және 1765 -- 1775 ж. Лондонда Солтүстік Америкадағы отарлардың уәкілі болды. Солтүстік Америкадағы тәуелсіздік жолындағы соғыс (1775 -- 1783) басталысымен отанына оралып, америка халқының күресіне белсене қатысты. 1775 ж. мамырда 2-Құрлықтық конгреске сайланып, АҚШ-тың Тәуелсіздік декларациясын (1776) дайындауға қатысты. 1776 -- 1785 ж. Франклин АҚШ-тың Париждегі өкілі болып, АҚШ-тың халықар. жағдайын нығайтуға үлес қосты. Оның қатысуымен және ықпалымен Америка-француз одағы туралы шартқа (1778), Версаль бітім шартына (1783) қол қойылып, нәтижесінде Ұлыбритания АҚШ-тың тәуелсіздігін таныды. 1785 ж. Пенсильвания штатының заң шығаратын жиналысының президенті болып сайланды. 1787 ж. ол АҚШ конституциясын демократияландыруға, құлдықты жоюға шақырды, аз ұлттардың құқын қорғады. Франклин табиғат пен қоғамдағы оқиғалардың табиғи ағымына құдайдың араласуы туралы шіркеулік ілімді декистік (деизм) тұрғыда теріске шығары. Әлеум. ин-ттар (жекеменшік, мемлекет, т.б.) пайда болуының мәселесін Франклин табиғи құқ пен қоғамдық шарт тұрғысынан қарастырды. Экономикалық мәселелерді зерттей отырып, ол алғашқылардың бірі болып құн ережесін ұсынды. Жаратылыстанушы ретінде Франклин ең алдымен электрге арналған еңбектерімен танымал. Ол электр тогының біртектілігі теориясын жасады. Франклин атмосфералық электрді зерттеген ең алғашқы ғалымдардың бірі, жай тартқыштың құрылымын ұсынған. Франклиннің көптеген ғыл. жаңалықтары мен ғылымға сіңірген еңбегі халықар
Николо Тесла
Нико́ла Те́сла (серб. Никола Тесла; 10 шілд е 1856, Смиляны, Австро-Венгрия, қазір Хорватияда -- 7 қаңтар 1943, Нью-Йорк, АҚШ) -- данышпан физик, инженер, электротехника және радиотехника саласында өнертапқыш.
Тесланың эксперименттері өте көп.Оның бәрін айтпайақ ең маңыздысына көшейік
Тесла дарт
Тесла катушка
Тесланың мұнара жайлы арманы
Және тесланың әлем системасы
Томас Альва Эдисон
Томас Альва (1.2.1847, АҚШ, Огайо штаты, Майлан қаласы - 18.10.1931, АҚШ, Уэст-Орандж қаласы) - американ электртехнигі, өнертапқыш әрі кәсіпкер. 12 жасынан бастап газет тасушы, содан кейін телеграфист болып жұмыс істеді. 1868 жылдан біржола өнертабыстық кәсіппен шұғылданды. 1869 - 1876 жылдары [[автоматавтоматтық]] дауыс тіркегішті (санауышты), телеграф арқылы хабар беруге арналған приборды, электр қаламын, т.б. құ-растырып, жазу машинкасын кемелдендірді. 1877 жылы ол фонографты ойлап тапты. Сонымен бірге А.Г. Белл телефоны мен қыздыру шамын одан әрі жетілдірді (1879). Эдисон винттік оймасы бар патрон мен цокольды, балқымалы сақтандырғышты, бұрылмалы айырғыны, электр санауышты, т.б. құралдарды жасау арқылы электрлік жарықтандыру жүйесін одан әрі дамытты. Тұтынушыларды электр энергиясымен қамтамасыз етудің орталықтандырылған жүйесін құру мәселесіне елеулі үлес қосты. 1882 жылы дүние жүзінде тұңғыш рет электр станциясын жасап, іске қос-ты. Ол кино техникасы, т. ж., тау-кен ісі, құрылыс, химия, т.б. ғылым мен техника салалары бойынша да көптеген жаңалықтар ашты. 1883 жылы термоиондық эмиссия құбылысын алғаш рет байқады. Эдисон - Ресей Ғылым Академиясының құрметті мүшесі.
Ампер Андре Мари (1775 ж. Лион қаласы - 1836) - атақты француз ғалымы. Оның әкесi Жан Жак Ампер өте бiлiмдi адам болған. Ешқашан мектепке бармағанына қарамастан, әкесiнiң жинаған кiтапханасын түгел оқып тауысып, үйде терең бiлiм алған. Лион академиясында математикадан алғаш рет 13 жасында баяндама жасаған. 18 жасында грек, латын, итальян тiлдерiн меңгерген, физика, жоғары математика, ботаника және әдебиет салаларында терең бiлiмдi болған. Ұлы француз революциясынан кейiн Ампер алғашында Лион қаласында, кейiннен Буржеде математика және физика пәндерiнiң мұғалiмi болып iстеген. Кейiнiрек Парижге қоныс аударып, политехникалық мектепке қызметке тұрған, ал 1808 ж. Париж университеттерiнiң бас инспекторы болып тағайындалған. 1814 ж. өз бетiнше Авогадро заңын ашқан. Өзiнiң барлық бос уақытын химия, дифференциалдық теңдеулер және ықтималдық теорияларына арнаған.
1820 ж. жарияланған Эрстедтiң тәжiрибесi оны таң қалдырды. Ампер дат ғалымы жасаған тәжiрибенiң мәнiсi орасан зор екенiн түсiнiп, электр тогы мен магнетизм арасындағы байланысты зерттей бастады. Ампер Эрстедтiң тәжiрибесiн ток кеңiстiкте магнит өрiсiн тудырады деген болжаммен түсiндiрдi. Магнит өрiсiнiң бағыты өткiзгiштегi ток бағытымен қалай байланысқанын анықтады және магнит өрiсiнiң кернеулiгiн токпен байланыстыратын формуланы тапты. Сонымен қатар тогы бар екi өткiзгiш арасындағы әсерлесу күшiнiң формуласын қорытып шығарды (Ампер заңы). Магнетизмнiң молекулалық токтар жөнiндегi болжамға негiзделген алғашқы теориясын құрды. Ток күшiнiң анықтамасын ұсынды. Ғалымның дүниежүзiлiк ғылымға қосқан үлкен еңбегi үшiн ток күшiнiң өлшем бiрлiгiн ампер (А) деп атады
Өзінің алғашқы ғылыми жұмысын Максвелл мектеп қабырғасында орындады, ол овал фигураларды сызудың қарапайым әдісін ойлап тапты. Бұл жұмыс Корольдық қоғамның отырысында баяндалып, оның Еңбектерінде басылып шықты. Максвелл Тринити-колледжі кеңесінің мүшесі болған уақытта түстер теориясы бойынша тәжірибе жасаумен айналысқан және де Юнг теориясының әрі Гельмгольцтың негізгі үш түс теориясының жалғастырушы болды. Түстерді араластыру бойынша жасаған тәжірибелерінде Максвелл айрықша құрал - зырылдауықты пайдаланды, оның дискі секторларға бөлініп, түрлі түстерге боялды (Максвелл дискі). Зырылдауықты жылдам айналдырғанда түстер араласады: егер диск түстер спектрі орналасуы бойынша боялған болса, онда ол ақ болып көрінеді, ал егер де оның бір бөлігін қызыл түске, ал екінші бөлігін сары түске бояса, ол тоқсары болып көрінеді; көк пен сарының араласуы жасыл түстің көрінісін берді.
1860 жылы Максвелл түсті ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz