Көлік ағымының сипаттамасы, тығыздығы

Пән: Транспорт
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Көлік ағымының сипаттамасы, тығыздығы

Орындаған: Тексерген:
тобының студенті (қолы) ________

(қолы)________ Комиссия:
(Бағасы) (күні) _____________ __________ ______ __________ (ФИО) (қолы) _____________ _________
(ФИО) (қолы)

Семей -2018
Курстық жұмыс мазмұны:
І Кіріспе---------------------------- ----------------------------------- ----------------------------------- ----------------------------------3 -4
ІІ Негізгі бөлім------------------------------ ----------------------------------- ----------------------------------- -----------------5-20
2.1 Қазақстандағы көлік жүйесі----------------------------- ----------------------------------- ----------------------5-7
2.2 Көлiк құралдарының қоршаған ортаға қолайсыз әсер етулерiн кемiту әсерлерi ----------------------------------- ----------------------------------- ----------------------------------- ------------------------ 7-11
2.3 Көлiк - ластанудың көзi------------------------------- ----------------------------------- -----------------------11-12
2.4 Көлік ағындарының негізгі сипаттамалары---------------------- ------------------------------12-16
2.5 Көлік ағынының құрамы және көлік кағындарын зерттеу------------------------17-1 8
ІІІ Қорытынды-------------------------- ----------------------------------- ----------------------------------- ------------------19-20
IV Қолданылған әдебиеттер тізімі----------------------------- ----------------------------------- ------------------21

І Кіріспе
Қазақстан Республикасының көліктік жүйесінің негізгі буынының бірі болып вагон ағымының негізгі массасы туындайтын және жойылатын теміржол және ӛнеркәсіптік теміржол көлігі болып есептеледі. Сондықтан оның жұмысының анықтығы және орналасы Қазақстан Республикасының біркелкі кӛліктік жүйесіне және магистралды кӛліктің тұрақты жұмысы үшін қажетті болжамдар құрастырады және негізгі ӛндірістің технологиялық ырғағын анықтайды. Көлік халық шаруашылығының негізгі құраушы бөлігі болып табылады. Өндірістің, өнеркәсіптің, ауыл шаруашылықтың, сауданың және жабдықтаудың дамуы және бақылануы көбінесе көлік шаруашылығына байланысты.
Көлік ішкі экономикалық байланыстарда, сонымен қатар Республиканың қорғаныс жұмыстарында негізгі рөлді атқарады. Біздің елімізде теміржол көлігі бірінші дәрежелі көлік болып саналады. Автокөлікпен теміржол көлігін салыстырсақ үлкен арақашықтықтарда және тасымалдау көлемі көп болған жағдайда теміржол көлігінің пайдасы басым екенін талай ғылыми жұмыстар анықтаған. Автокөлікпен көлемі көп (1 млн.т астам) жүктерді керекті жерге жеткізу және алыс жолға (100 км астам) тасымалдау шығыны өте көп, ал теміржол көлігі керісінше мұндай жағдайда тиімді және тарифтік жағдай басқа көліктерге қарағанда төмен, бұл дегеніңіз халықтың қалтасына ыңғайлы әрі арзан. Қазақстанда теміржол көлігінің дамуы келешекте ең бір пайдалы бизнес жұмысына айналуы тиіс. Өйткені осы кӛліктің арқасында біз алыс- жақын шетелдермен қарым-қатынасты күшейте түсеміз. Мысалы еліміздегі саясат бойынша транзиттік тасымалдарды арттырсақ, онда Ресей, Еуропа мен Қытай және Орта Азия арасындағы тасымалдардың өзінен де бірталай экономикалық тиімділікті арттыруға болады. Сондықтан теміржол көлігінде станция жұмыстарының маңызы зор. Пойыздар қозғалысының толық қауіпсіздігі, сонымен қатар жолаушылар мен жұмыскерлердің қауіпсіздігі, тасымалданатын жүктердің сақталуы, теміржол кӛлігі жұмысының негізгі талаптары болып табылады. Теміржолда пойыздардың қозғалысы, пойыздарды біріктіру жоспары және біртұтас жалпы тармақтың керегені бойынша іске асырылады. Әрбір станцияның жұмысы технологиялық үрдіс түрінде қарастырылатын технологиялық талаптар және мөлшерлер негізінде жұмыс атқарады. Теміржол әртүрлі инженерлік құрылыстары мен техникалық қондырғыларымен және құралдарымен жабдықталған. Оларға: теміржол белгілері, жылжымалы құрамдар, локомотив пен вагон шаруашылығы, белгі беру, байланыс және есептеу техниканың қондырғысы мен құрылғысы, электр және су жабдықтары, станциялар мен тораптар және т.б. жатады.

ІІ Негізгі бөлім
2.1 Қазақстандағы көлік жүйесі
Су көлігі - көлік жүйесінің ажырамас бөлігі. Ол мұнай мен мұнай өнімдерін, ағаш және құрылыс материалдарын жаппай тасымалдауға тиімді. Су көлігінің көліктің басқа түрлерімен, ең алдымен, темір жол көлігімен "тоғысатын" өзіндік ерек-шелігі бар, яғни кемелерден вагондарға және керісінше вагондардан кемелерге тиеу мүмкіндігі зор. Бүгінгі таңда су көлігі Қазақстанда өзен және теңіз көліктеріне бөлінеді. Өзен көлігі кеме қатынайтын өзендерге (Жайық, Ертіс, Сырдария, Есіл, Іле, Қаратал өзендеріне, Балқаш көліне); теңіз көлігі Каспий теңізі алабында қызмет көрсетеді.
Темір жол көлігі - республиканың көлік кешеніндегі маңызды қатынас құралы, көлік инфрақұрылымындағы басты буын. Қазақстанның географиялық жағдайы (теңізге тікелей шығу мүмкіндігінің жоқтығы), оның ұлан-байтақ аумақты алып жатуы, өндірістің шикізаттық құрылымы, өндіргіш күштердің орналасуы, автожол инфрақұрылымының жеткілікті дамымағандығы себепті темір жол көлігінің ел экономикасындағы рөлі айрықша маңызды. Тасымалданатын негізгі өнімдер - көмір, астық, мұнай, кентас, минералдық тыңайтқыш сияқты автомобиль көлігімен тасымалдауға тиімсіз сусымалы және сұйық жүктер.
Автомобиль көлігі - жүктерді таяу және орта қашықтыққа жедел жеткізетін тиімді көлік құралы. Ол Қазақстанда кезең-кезеңмен дамыды. Қазақстандағы халықаралық автомобиль тасымалы, негізінен, халықаралық маңызы бар автомобиль жолдарында орындалады. Олар 7 дәлізге бөлінеді.
1-дәліз: Қорғас - Алматы - Ташкент. Өзбекстанды Қазақстанның оңтүстік-шығыс аймақтарымен жалғастырады және шығыста ҚХР-на шығады. Батыста автожол Өзбекстан арқылы Орталық Азия елдеріне апарады.
Әуе көлігі - әуе тасымалын орындайтын көлік түрі. Басқа көлік түрлерінен айырмашылығы - жылдамдығында. Әуе көлігі Америка мен Еуропаның бірқатар елдерінде 1-дүниежүзілік соғыстан кейін пайда болды.
Қазақстанға тұңғыш ұшақ 1918 ж. ұшып келді (Мәртөк - Новосергеевка бағытында).
1923 ж. "Добролет" қоғамы құрылып, ол әуе поштасы мен жолаушылар тасымалдау ісін ұйымдастыруды қолға алды.
1924 ж. "Ю-13" ұшағымен Ташкент - Алматы, Алматы - Ташкент бағытында бірінші рет ұшу сынағы өткізілді.
1925 ж. Бішкек - Алматы әуе жолымен алғашқы пошта тасымалы жасалды.
1929 ж. Қызылорда - Мәскеу әуе жолы ашылды. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін бірнеше әуе компаниялары ("Эйр Қазақстан", "Эйр Астана") құрылды. Әуе компаниялары ішкі және халықаралық жолаушылар, пошта, жүк тасымалдауды, т.б. орындайды.
Құбыр желісі - көлік құралдарының бірі; сұйық, сусымалы жүктерді, мұнайды, газды құбырмен тасымалдау. Мұнда жылжымалы құрам - құбыр желілерінің өзі. Ондағы жүк қысыммен жылжиды. Әрбір 100 - 140 км қашықтықта автоматты түрде жұмыс істейтін сероп стансалары орнатылады. Құбыр желісі (мұнай құбырлары мен газ құбырлары) Қазақстанда тұңғыш рет 1970 ж. іске қосылды. Өркениетті елдердегі тәрізді Қазақстан да көлік жүйелері мен желілерін жүйелі түрде жетілдіріп келеді. Оған 1998 -- 2005 жылдар аралығында көлік инфрақұрылымы мен көлік түрлерін жетілдіруге бағыттайтын үкімет жобасы дәлел болады. Бұл жоба халықаралық көлік жүйесіне кіру мақсатын көздейді. Жылма-жыл бұл салаға 320 млн АҚШ доллары есебінде инвестиция тартылады. Қазақстандағы жолаушы және жүк тасымалының үлесі аса қарқынды өсіп отырған саласы -- теміржол көлігі болып табылады. Көлік инфрақұрылымының дамуы бүгінгі күні облыс орталықтары мен аудандардың сапалы көлік байланысын қамтамасыз етуге, сондай-ақ ел аймақтары ішінде көлік инфрақұрылымының тиісті күйіне бағытталды. Қазақстанға, екі континент Еуропа мен Азияның түйіскен жерінде орналасқан ел ретінде, өзінің транзитті әлеуетін әрі қарай дамыта беру керек. Қазақстан арқылы транзитті тасымалды арттыру үшін инфрақұрылымды дамыту бойынша мемлекеттік бағдарлама мен Ғаламдық инфрақұрылымды интеграция бағдарламалары әзірленетін болады. Көлік саласындағы басым жобалардың бірімен батыс Еуропа - Батыс Қытай халықаралық транзитті коридорының құрылысын аяқтау белгіленген. Қазақстанның аумағы бойынша коридордың ұзындығы 2787 км құрайды, олардың ішінен реконструкциялауға 2452 км жатады, жобаның жалпы құны 825 млрд. теңгені құрайды.

2.2 Көлiк құралдарының қоршаған ортаға қолайсыз әсер етулерiн кемiту әсерлерi
Ауа ортасының ластануы өте шиеленiскен жєне тез шешiлуге тиiстi
проблема болып табылады.Екiншi дүниежүзiлiк соғыс бiткелi берi тазаланбаған түтiндi ауаға шығарудың көлемi 2000 пайызға өстi.
Қоршаған орталық ластануына автомобиль көлiгiнiң қосқан үлесi өте
үлкен. БҰҰ мєлiметтерi бойынша автомобильдың жалпы саны 2000 жылы 700 асып түстi.Дүниежүзiлiк автомобильдер көркi жылына 500 млн. тонна жанармай жаратады жєне қоршаған ортаға 200 млн. тонна улы заттар шығарып
тастайды.Бензин шығаруға қорғазынның дүниежүзiлiк өнiмiнiң 10 пайызы
жаратылады.
Бiздiң елде автомобильдендiрудiң жағымсыз жерлерiн азайту үшiн бiрнеше түрлi iс-шаралар қолданылып жатыр. Қоршаған ортаның проблемалары өте маңызды болып табылады. Автомобиль көлiгi мен қоршаған ауа бассейiнiң ластануының меншiктi салмағы орта есеппен 45-50 пайызды құрайды. Әр жүк және жеңiл автомобиль атмосфераға 3,65 кг сутегi қышқылын тәулiгiне шығарады. Ауа бассейiнiң ластануымен күрес жан-жақты профилактикалық сипаттамалы болады. Қоршаған ортаны қорғау заң түрiнде Конституцияда бекiтiлген. Осы себеп бойынша маңызды заң актiлерi қабылданған. Бiздiң ел қоршаған ортаны қорғау бойынша ДДҰ, БҰҰ, ЮНЕСКО жєне де ұйымдар көлемiнде көптеген халық аралық жан-жақты бағдарламаларды өңдеуге қатысады. Зерттеу барысында, автомобильден шығатын газдар адамдар мен жануарлар өмiрiне, өсiмдiктер әлемiне ғана емес, сонымен қатар мекемелер мен құрлыстардың күйреуiне, жер бетiнiң эрозияға ұшырауына , ауа райының жєне атмосфераның, биохимиялық құрылымының өзгеруiне әкелiп соғады. Автомобиль көлiгiнiң қоршаған орта ластануының көрсеткiшiнiң төмендеуiнiң қандай әдiстерi мен жолдары бар? Бұл бiрiншiден автомобильдерiң техникалық жақсаруы: аз улы жанармайларды пайдалану, жолдарды жєне қозғалыстарды ұйымдастыруды жақсарту, қалаларды жобалау шаралары, әкiмшiлiк жєне заң шығару әдiстерi және т.б. Ең жоғарғы тиімділік осы әдiстер жан-жақты өңделiп және аз пайдасы бар министрстволар мен ведомствалар көлемiнде реттелгенде болады. Жылжымалы тiзбектiң техникалық жақсаруы iс жүзiндегi қорының дұрыс техникалы баптау және жаңартумен қатар өзгеше жаңартылған аз улы транспорттық көлiктi өңдеудi құрайды. Бұл бағдарламаға сәйкес, конструкторлық тәжiрибелiк институт, жұмыс iстеп шыққан газдарды жоятын жүйе ойлап тауып, ал жүйенi улы газдардың көлемi нормадан тыс болған автобустарға қолданды. СНОГ тазартуыштары шу өшiргiштерiнiң орнына қоңдырылып, асу өшiргiнiң де жұмысын атқарды. Тазартуштардың қоңдырылуы өзiнiң артынан жєне жылдамдық сипаттамасының төмендеуiн әкелген жоқ. Тазартқыштың жұмыс iстеу күшi жүрiстiң 200 мың км- ден көбiн құрайды жєне катализаторды 50 мың км-ден асырмай ауыстырады. Жанармай шығыны сол баяғы көлемiнде қалды, ал бiрақ көмiр қышқылы мен көмiртегiнi ауаға шығарып тастауы көлемi 85 жєне 70 пайызға төмендеп кеттi. Бұл ауырлық қаланың ортасында төмендеуiне әкелiп соғады. Қазiргi кезде фрацуздардың автомобильдерге орналасып шығарылған тазартқыштары сынақтан өтiп жатыр. Бiр қызығы ол эффектiлiк тазартқыштар ғалымдардың ұсынысы бойынша бұл жерде зиян қосылыстарды дырататын биологиялық катализаторлар қолданды. Бұндай катализаторларды қазiргi кезде теңiз суынан бетеп шығару көзделуде.
Екiншiден улы газдардың көлемiнiң төмендеуiнiң әдiсi - бұл дұрыс техникалық баптау жєне жанармай аппаратурасын реттеу болып табылады. Бұл жерде басты рөлдерде ойнайтын арнайы құрылған техникалық диагностикалау орталықтары , олар ең соңғы шығарылған өлшеугiш құралмен жабдықталған болу керек. Қозғалтқыштың норманың көрсеткiштерiн өте ұқыпты қамтамасыз ету, ауаның ластануың 40 пайызға төмендеуiн қамтамасыз ететiнiң дєлелденген. Қазiр кейбiр фирмалар қала көямiндегi қоршаған ауа көлемiнiң ластануың көрсететiн жабдықталған өлшегiш жүйелерiн көрсетуде. Осылай SIEMENS фирмасы қоршаған ортаның жағдайын бақылайтын жан - жақты жүйемен таныстырады, ол жүйе өзiнде өлшегiш станцияларды, аймақтың орталық жєне көрсеткiштердi өндеу орталығын қосады. Жуйенiң процессорында әр материалдың газдалғанын, сол магистральдағы автомобильдердiң түтiнiнiң у көлеменiң көрсеткiштерi жиналады. Жүкке егер керiк болса, ластану нормадан асып кеткен ауданға қауiп белгiсiн жiбередi. Осы жүйенiң шарын белгi жүйесiмен бiрге жұмыс iстеу мүмкiндiктерi қарастырылған. Кейбiр үлкен қалаларда негiзгi көлiк материалдар бойы ауа бассейiнiң ластануын белгiлейтiн сигнализатор мен орнатылған. Олар жасылдан қызыл түске өндерiн ауыстырады, егер сутегi қышқылының өлшемi ауада нормада белгiленгннен асып кетсе, сигнализация жүйесi көлiк ағынын қайталайтын магистральдарға ауыстыруда немесе қозғалыстың тоқтаусыз режимiн орнатады. Қоршаған ортаның ластануының көрсеткiшiн ұзайтатын едєуiр шараның бiрi болып автомобильдер көркiн дизельдендiру табылады. Дизельдi қозғалтқыштар көмiртегi қышқылын жєне көмiртегiн бiршама аз бөледi. Бiрақта дизельдердiң кемшiлiгiде бар: түтiндi қаб болуi мен үлы болуы.
Шығатын газдардың улылығының денгейiнiң төмендеуiн 1,8-2,5 есе
форнамерлi - фонелдi жүйесiн қолдану арқылы қол жеткiзуге болады.
Автомобиль түтiнiнiң улылығының екiншi бағыты болып аз улы
жанармайларды өндеп шығарып пайдалану табылады.
Қазiргi уақытта ең дұрысы болып автомобильдердi газдандыру болып табылады, ол дегенiмiз автомобильдердi газды отынды қозғалтқышқа айналдыру. Қазiргi уақытта ТМД өнеркєсiптерi газобалонды жүк автомобильдерiн шығарып жатыр. Шет елдерде газотурбиналы автомобильдер пайдалана бастады. Газотурбинаның негiзгi ерекшелiгi болып жанармайға талғамсыздығы, от алу
қарапайымдылығы, жоғары берiктiгi, улылығының төмендiгi, жинақтығы және жоғарғы үнемдiлiгi табылады. Көп елдерде бензосутектi жєне бензоспирттiк жанармай қоспаларын, әртүрлi қоспалар жєне қосымшаларды жасауда жұмыстар жүрiп жатыр. Бұл жанармай шығынын 17 пайызға азайтуға мүмкiндiк беруi. Сонымен қатар көмiртегiнiң жөне көмiрсутегiнiң құрамы 0,1 жєне 0,015 пайыздан аспайды, ал азоттар қышқылының эмиссиясы 2 есе азаяды. Эмульсияның қолданған көмiртегiнiң қышқылдарының құрамын 2 есе төмендетедi, азот қышқылын1,5 есе, метанның 1,4 есе жєне бензиннiң жалпы шығының 12 пайызға қысқартады. Су- жанармаи эмульсияны пайдаланғанда сутектiң қышқылын 2,6 есе, азот қышқылының улылығын 2,5 есе төмендетуге болады.Көптеген зерттеулер бойынша жанармай негiзiнде сутегiнi қолданамыз. Бұндай автокөлiктер Жигули, Москвич көрсетулерден өтiп, оларды Алматы, Москва, Санк-Петербург жєне Хараковта ғалымдар қарастырған. Ғалымдардың сутегi отынына көңiл бөлуi кездейсоқ емес. Бiрiншiден сутегi қоры, құрамына кiретiн су, екiншiден, сутегi қурамында шары судан қуралуы және ең зиянсыз жанармайдың түрi, iс жүзiнде ешбiр зиян келтiретiнзаттың болмауы. Сутегi отынын қолдану технологияда қолданылуы және оның қымбаттылығы.Үлкен қалалардың ауа бассейнiн қорғау үшiн ең басты тиiмдi әдiстердiң бiрi ол ең басты қала транспортын электiр жүйесiне ауыстыру. Қазiр электр күшiмен жүретiн автокөлiктер жүруде. Бiрақ автокөлiк электрофикациясы аккумулятордың электросиымдылығының кемшiлiгiне байланысты. Қаланың ластануына жол жағдайы жєне қозғалысты ұйымдастыру ең басты рөль атқарады. Кординарлы және магистральды техникалық құралын ауаның ластануын 15-20 процентке дейiн төмендейдi. Ауа бассейнiнiң ластануын төмендету үшiн, жоғары жылдамдықты, көк жолақты автомагистральдер , киберникалық бағдаршам жүйесi, көлiк ағынының рациональды таратылуы, ЭВМ көмегiмен тасымалдауларды оперативтi жоспары, қозғалтқышсыз көлiк құралдарының бөлiнетiн күшiнiң көтерiлуi және жүргiзушiлердiң квалификациясын көтеру, қалалардың ауа бассейнiнiң қорғауда маңызды рөль стандарттар жүйесi жєне олардың метеорологиялық қамтамасыз етуi ойнайды. Шет елдерiнде, қалалардың ауа бассейiнiң қорғаудағы маңызды рөль
ретiнде єртүрлi єкiмшiлiк ұймдастырушының iс-шараларға белгiленедi. Осымен кейбiр қалаларда жеңiл автомобильдердiң қала ортасына кiруiн, әжептеуiр төмен ақымен шектеледi. Кейбiр басқа елдерде, жол - жөнекей жолаушыларды ала кететiн автомобильдердiң егелерiне жанармайға жєне техникалық баптауға льготалар жасалады.
Жаяу және велосипедпен қозғалу пайдалынады тағы да автомобильдердi кiре
берiсте жақын қойып ары қарай қала көлiгiмен жүргенде өкiмет немесе қала
єкiмшiлiгi жағынан қолдау табады. Үлкен қалалардың ластануың көрсеткiшi
төмендеуiне шет елдерде, әдейi арналған салық жүйесi себеп болады.
Кейбiр зерттеу институттарының мағлұматтары бойынша еңбектiң жартылай
жєне коммерциялық жүрiстер хабарлама алмасу үшiн орын алады. Бұл
телекоммуникация мен еңбектiк жүрiстi ауыстырады. Соңынан қалалардың
қоршаған ортасының ластануымен күрестiң ең тиiмдi шарасы болып жан-жақты сызықша реттеу шешiмi, жоғарыда көрсетiлген негiзгi факторлардың жан-жақты байланыстарын осы проблеманы шешуге мүмкiндiгi бар деп айтуға болады.
2.3 Көлiк - ластанудың көзi
Қоршаған ортаны қозғау және тєбиғи ресурстарды тиiмдi пайдалану бiздiң елiмiзде мемлекет саясатның саясаты. Экономикалық және әлеуметтiк дамудың негiзгi бағыттарының үкiметтiң табиғат ортасында ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.