Жаңа және қазіргі заманғы Еуропа және Америка елдерінің тарихы
16 лекция
Екінші дүниежүзлік соғыстан кейінгі Франция
1.Уақытша режим жылдарындағы елді дамографияландыру жолындағы күрес.
2.Төртінші республика (1946-1958ж.ж.)
3.Бесінші республика.Генерал де Голпьдің президенттік етуі.
4.1968-69ж.Әлеуметтік-саяси дағдарыс.
Екінші дүние жүзілік соғыстың соңына қарай Францияда демографиялық
қозғалыс өрлеп, фашизмге қарсыласуды басқарған коммунмстік партиясы көлемі
жағынан елдегі бірінші партияға айналды.Саяси аренада қарсыласудың
көренекті қайраткері де Голльелдегі басқарған жаңа буржуазиялық топ пайда
болды.Сондықтан ФКП 1944жылы маусымда де Голль құрған Уақытша үкіметті
қолдап, оған елдің тарихында тұңғыш рет екі коммунист кірді. Коммунисттер
негізінен нацианализациялау талаптарынқол отырып, жеке меншік мүдделерін
қорғаушы партиялармен күресі нәтижесінде көмір өнеркәсібі, газ зауыттары,
электр станциялары, темір жолдар, Ренеавтомобиль зауыты, бас ірі банк
нацианализацияланды. 1945-46жылдары болып өткен екі
референдумдадемократиялық күштер жеңіске жетіп, 1946 жылы
демократияшылконституция қабылданды,елде төртіншіреспублика өзтіршілігін
бастады. Ол қырғи қабақ соғыстыңбасталуымен тұспа-тұс келді. Франция
Маршалл жоспарына қосылды, НАТО-ға енді. 1946-54 жылдарыФранция
Вьетнамдағы өзінің отарлық үстемдігін қалпына келтіруге тырысқан, соғыс
жүргізіп,оны жеңіліспен аяқтады, бұл соғысты аяқтамай жатып 1954-62 жылдары
Алжирге қарсы соғыс бастады, 1956жылы Англиямен және Израильмен бірге
Мысырға қарсы агрессияға қатысты.Нәтижесінде бұл соғыстар төртінші
республиканың ішкі саясатының және экономикасының тоқырауына алып
келді.елдің демократиялық күштерінің батыл күресіне қарамастанреакция өз
саясатын әрі қарай жалғастыра отырып, үкіметтің жиі алмасуы елдегі саяси
тұрақсыздықты күшейтті, өзтіршілігінің соңына қарай төртінші республика
терең дағдарысты бастан кешті.
1958 жылы көктемде реакцияшыл генералдар мен оңшыл саясатшылдар
Алжирде бүлік көтеріп Франциядағы парламенттік құрылысты құлатуға шақырды.
Елдегі демократиялық күштер бұған қарсы шығып,екі күштің арасындағы қарама-
қайшылықты өз мақсатына пайдалана білген де Голль маусым айында үкімет
құрып парламент оған шексіз өкіметтік берді. Де Голль басқарған бесінші
республика отаршылықтыауыздықтауға бағытталған шаралар қолданып, 1962
жылыАлжирге соғысты тоқтатты. 1958 жылы Конституцияға сай Франция тең
құқықта қоғамдастық деп жариялап, АҚШ, Англия мен ГФР қысымына қарамастан
1966 жылы наурызда НАТО-дан шықты. Бесінші республика елдің экономикасына
тікелей араласу арқылы экономикалықдамуға қол жеткізді, дегенмен елде
монополистердің үлес салмағы бұрынғыша қала берді. 1967 жылы парламент
сайлауында демократиялық және социалаистік солшыл күштер федерациясы
(коммунистер, социалистер, радиалдар)жеңісіне жетіп, голлистер өздерінің
парламенттегі абсолюттік басымдылығынан айырылды. Елде ішкі саяси дағдарыс
пісіп жетілді.
1968жылы мамыр-маусым айларында елде 10 мың адам қатысқан империализм
мен нәсілшілдікке қарсы және тіршілік жағдайын жақсартуға бағытталған
жаппай бас көтерілулер болып, ол 1969 жылы сәуір айындағы референдумға алып
келді. Оған қатысушылардың басым көпшілігінің талабына сәйкес де Голль
өзқызметінен кетіп, ұзамай қайтыс болды. Бесінші республика ішкі саяси
тұрақсыздығына қарамастан Ж.Помпиду мен В.Жискар Дэстен голлизм саясатын
жалғастыра берді.
9 лекция
1870-1914 жылдардағы Анлия
1.Англияның әлеуметтік-экономикалық дамуы.
2.Англияның сяси құрылымы, отарлық саясаты.
3.Ирланд халқының азаттық күресі.
4.Отарлаудағы саяси жағдай және Англияның саяси жағдайы.
ХІХ ғасырдың 60-70 жылдармен салыстырғанда өнеркәсіптің өсу деңгейі
екі есеге дейін қысқарып 80-90 жылдары Англия өнеркәсіптің маңындағы
салаларында АҚШ пен Германиядан кейінгі үшінші орынға жылжыды. Англия
дүниежүзілік сауда мен кеме жасау ісінде әлі де алда болғанымен біртіндеп
бұл позициясынан да айырылып қалу қаупі түседі. 1885 жылы парламент ағылшын
экономикасының құлдырау себептерін анықтау мақсатында үлкен комиссия
құрып, онда ірі қалалар мен ірі сауду фирмаларының өкілдері есеп берді.
Құлдыраудың басты себебі ағылшын товарларының әлемдік рыноктағы
бәсекелестікке қабілетсіздігі және өнеркәсіп машаналарының ескіруі
екендігін анықтап комиссия 1887 жылы буржуазиялық топтардың талап етуімен
реформалар жасау керек деп шешті. ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың басында
Англия экономикасында монополиялардың үстемдігі артып, бұл өнеркәсіптің
барлық салаларын қамтиды. Шоғырланудың жоғарғы қарқыныбанк ісінде жылдам
жүргізіліп, Англия дүниежүзідік банкирге, Лондон әлемдік қаржы орталығына
айналды.Отар және жартылай отар елдердіңбарлықтарына ағылшын
банктерініңөкілдері ашылып, фунт стерминг халықаралық валютаға айналды.
Бірінші дүниежүзілік соғыс қарсаңында шетке шығатын капиталдың көлемі ішкі
айналымдағы капиталдан 2-3 есе артық болды.
Англияның саяси өмірінде буржуазия мен аристократия елді екі партиялық жүйе
арқылы басқарып, билік басындакезе алмасып торыды. Жұмысшы табының өзсаяси
партиясы болмады. Сондықтанда консерваторлар мен либералдардың билікке
таласы буржуазиялық қоғамның құрылымына ешнұсқан келтірмеді.Мемлкеттік
билікті қолына шоғырландырған буржуазиялық партиялар торалық идеялогияны
насихаттап,жаңа жерлер жаулап алуісіне қалың бұқарасын жұмылдыруды көздеді.
Бұл тұрғы да екі партия ауыз бірлікте болды. Сондықтан да олар біршама
әлеуметтік реформалар жасауға және тред-юниондардың кейбір талаптарын
қанағаттандыруға келісіп, экспанциялық саясатты дамыту мақсатында әдебиет
пен публистиканы, тарих ғылымдарын кеңінен пайдаланды.
Англияның саяси өміріндегі басты проблемалық мәселелердің бірі бұл
Ирланд халқының ұлт-азаттық күресі болды. Шаруалар қозғаушы күші болған
қозғалыс халықтың қызу қолдарына ие бола отырып, 1879 жылы құрылған Жер
лигасыұйымы бұл қозғалыстың жетекшісіне айналды. Сонымен қатар ағылшын
парламенттіндегі ирдандық депуттардан құрылған Гомрул лигасы және оның
жетекшілері Чарльз Парнелл мен Девит халық арасында үлкен сенімге ие болып,
саяси күресте ерекше пәрменділік таныта білді.
Отар территориялардың көлемі артқан сайын ағылшын имперализмі жаңа
проблемаларға тап болды. 1905 жылы орыс революциясының ықпалымен Үндістан
және Ирландияда ұлт-азаттық қозғалыс басталды. Бұл елдердегі ұлт-азаттық
соғыстың жалынын басу ағылшын үкіметіне үлкен қиындықтар туғызды, сонымен
қатар алғаш рет ұлт-азаттық қозғалыстарды ағылшын жұмысшы табының ... жалғасы
Екінші дүниежүзлік соғыстан кейінгі Франция
1.Уақытша режим жылдарындағы елді дамографияландыру жолындағы күрес.
2.Төртінші республика (1946-1958ж.ж.)
3.Бесінші республика.Генерал де Голпьдің президенттік етуі.
4.1968-69ж.Әлеуметтік-саяси дағдарыс.
Екінші дүние жүзілік соғыстың соңына қарай Францияда демографиялық
қозғалыс өрлеп, фашизмге қарсыласуды басқарған коммунмстік партиясы көлемі
жағынан елдегі бірінші партияға айналды.Саяси аренада қарсыласудың
көренекті қайраткері де Голльелдегі басқарған жаңа буржуазиялық топ пайда
болды.Сондықтан ФКП 1944жылы маусымда де Голль құрған Уақытша үкіметті
қолдап, оған елдің тарихында тұңғыш рет екі коммунист кірді. Коммунисттер
негізінен нацианализациялау талаптарынқол отырып, жеке меншік мүдделерін
қорғаушы партиялармен күресі нәтижесінде көмір өнеркәсібі, газ зауыттары,
электр станциялары, темір жолдар, Ренеавтомобиль зауыты, бас ірі банк
нацианализацияланды. 1945-46жылдары болып өткен екі
референдумдадемократиялық күштер жеңіске жетіп, 1946 жылы
демократияшылконституция қабылданды,елде төртіншіреспублика өзтіршілігін
бастады. Ол қырғи қабақ соғыстыңбасталуымен тұспа-тұс келді. Франция
Маршалл жоспарына қосылды, НАТО-ға енді. 1946-54 жылдарыФранция
Вьетнамдағы өзінің отарлық үстемдігін қалпына келтіруге тырысқан, соғыс
жүргізіп,оны жеңіліспен аяқтады, бұл соғысты аяқтамай жатып 1954-62 жылдары
Алжирге қарсы соғыс бастады, 1956жылы Англиямен және Израильмен бірге
Мысырға қарсы агрессияға қатысты.Нәтижесінде бұл соғыстар төртінші
республиканың ішкі саясатының және экономикасының тоқырауына алып
келді.елдің демократиялық күштерінің батыл күресіне қарамастанреакция өз
саясатын әрі қарай жалғастыра отырып, үкіметтің жиі алмасуы елдегі саяси
тұрақсыздықты күшейтті, өзтіршілігінің соңына қарай төртінші республика
терең дағдарысты бастан кешті.
1958 жылы көктемде реакцияшыл генералдар мен оңшыл саясатшылдар
Алжирде бүлік көтеріп Франциядағы парламенттік құрылысты құлатуға шақырды.
Елдегі демократиялық күштер бұған қарсы шығып,екі күштің арасындағы қарама-
қайшылықты өз мақсатына пайдалана білген де Голль маусым айында үкімет
құрып парламент оған шексіз өкіметтік берді. Де Голль басқарған бесінші
республика отаршылықтыауыздықтауға бағытталған шаралар қолданып, 1962
жылыАлжирге соғысты тоқтатты. 1958 жылы Конституцияға сай Франция тең
құқықта қоғамдастық деп жариялап, АҚШ, Англия мен ГФР қысымына қарамастан
1966 жылы наурызда НАТО-дан шықты. Бесінші республика елдің экономикасына
тікелей араласу арқылы экономикалықдамуға қол жеткізді, дегенмен елде
монополистердің үлес салмағы бұрынғыша қала берді. 1967 жылы парламент
сайлауында демократиялық және социалаистік солшыл күштер федерациясы
(коммунистер, социалистер, радиалдар)жеңісіне жетіп, голлистер өздерінің
парламенттегі абсолюттік басымдылығынан айырылды. Елде ішкі саяси дағдарыс
пісіп жетілді.
1968жылы мамыр-маусым айларында елде 10 мың адам қатысқан империализм
мен нәсілшілдікке қарсы және тіршілік жағдайын жақсартуға бағытталған
жаппай бас көтерілулер болып, ол 1969 жылы сәуір айындағы референдумға алып
келді. Оған қатысушылардың басым көпшілігінің талабына сәйкес де Голль
өзқызметінен кетіп, ұзамай қайтыс болды. Бесінші республика ішкі саяси
тұрақсыздығына қарамастан Ж.Помпиду мен В.Жискар Дэстен голлизм саясатын
жалғастыра берді.
9 лекция
1870-1914 жылдардағы Анлия
1.Англияның әлеуметтік-экономикалық дамуы.
2.Англияның сяси құрылымы, отарлық саясаты.
3.Ирланд халқының азаттық күресі.
4.Отарлаудағы саяси жағдай және Англияның саяси жағдайы.
ХІХ ғасырдың 60-70 жылдармен салыстырғанда өнеркәсіптің өсу деңгейі
екі есеге дейін қысқарып 80-90 жылдары Англия өнеркәсіптің маңындағы
салаларында АҚШ пен Германиядан кейінгі үшінші орынға жылжыды. Англия
дүниежүзілік сауда мен кеме жасау ісінде әлі де алда болғанымен біртіндеп
бұл позициясынан да айырылып қалу қаупі түседі. 1885 жылы парламент ағылшын
экономикасының құлдырау себептерін анықтау мақсатында үлкен комиссия
құрып, онда ірі қалалар мен ірі сауду фирмаларының өкілдері есеп берді.
Құлдыраудың басты себебі ағылшын товарларының әлемдік рыноктағы
бәсекелестікке қабілетсіздігі және өнеркәсіп машаналарының ескіруі
екендігін анықтап комиссия 1887 жылы буржуазиялық топтардың талап етуімен
реформалар жасау керек деп шешті. ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың басында
Англия экономикасында монополиялардың үстемдігі артып, бұл өнеркәсіптің
барлық салаларын қамтиды. Шоғырланудың жоғарғы қарқыныбанк ісінде жылдам
жүргізіліп, Англия дүниежүзідік банкирге, Лондон әлемдік қаржы орталығына
айналды.Отар және жартылай отар елдердіңбарлықтарына ағылшын
банктерініңөкілдері ашылып, фунт стерминг халықаралық валютаға айналды.
Бірінші дүниежүзілік соғыс қарсаңында шетке шығатын капиталдың көлемі ішкі
айналымдағы капиталдан 2-3 есе артық болды.
Англияның саяси өмірінде буржуазия мен аристократия елді екі партиялық жүйе
арқылы басқарып, билік басындакезе алмасып торыды. Жұмысшы табының өзсаяси
партиясы болмады. Сондықтанда консерваторлар мен либералдардың билікке
таласы буржуазиялық қоғамның құрылымына ешнұсқан келтірмеді.Мемлкеттік
билікті қолына шоғырландырған буржуазиялық партиялар торалық идеялогияны
насихаттап,жаңа жерлер жаулап алуісіне қалың бұқарасын жұмылдыруды көздеді.
Бұл тұрғы да екі партия ауыз бірлікте болды. Сондықтан да олар біршама
әлеуметтік реформалар жасауға және тред-юниондардың кейбір талаптарын
қанағаттандыруға келісіп, экспанциялық саясатты дамыту мақсатында әдебиет
пен публистиканы, тарих ғылымдарын кеңінен пайдаланды.
Англияның саяси өміріндегі басты проблемалық мәселелердің бірі бұл
Ирланд халқының ұлт-азаттық күресі болды. Шаруалар қозғаушы күші болған
қозғалыс халықтың қызу қолдарына ие бола отырып, 1879 жылы құрылған Жер
лигасыұйымы бұл қозғалыстың жетекшісіне айналды. Сонымен қатар ағылшын
парламенттіндегі ирдандық депуттардан құрылған Гомрул лигасы және оның
жетекшілері Чарльз Парнелл мен Девит халық арасында үлкен сенімге ие болып,
саяси күресте ерекше пәрменділік таныта білді.
Отар территориялардың көлемі артқан сайын ағылшын имперализмі жаңа
проблемаларға тап болды. 1905 жылы орыс революциясының ықпалымен Үндістан
және Ирландияда ұлт-азаттық қозғалыс басталды. Бұл елдердегі ұлт-азаттық
соғыстың жалынын басу ағылшын үкіметіне үлкен қиындықтар туғызды, сонымен
қатар алғаш рет ұлт-азаттық қозғалыстарды ағылшын жұмысшы табының ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz