Бастауыш сыныптарда оқушыларды оқыту барысында пәнаралық байланысты жүзеге асыру жолдары

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 36 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4

1 Бастауыш сыныптағы пәнаралық байланыстардың теориялық негіздері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
Пәнаралық байланыс ұғымы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
Бастауыш сыныптағы информатика пәніндегі пәнаралық байланыстың бүгінгі жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
2 Бастауыш сыныптарда информатиканы пәнаралық негізде оқыту барысын жүзеге асыру жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
Бастауыш сыныпта информатика элементтерін пәнаралық байланыс негізінде оқыту ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
Бастауыш сыныптарда оқушыларды оқыту барысында пәнаралық байланысты жүзеге асыру жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 32
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .34

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М. Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті

Педагогикалық факультеті
Бастауыш және мектепке дейінгі білімнің теориясы мен әдістемесі кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

ПӘНАРАЛЫҚ БАЙЛАНЫСТАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ИНФОРМАТИКАНЫ ОҚЫТУ БАРЫСЫНДА ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ЖОЛДАРЫ

5B010200
Күндізгі
БОПӘ-14қ

АВТОР __________________________ ____________________
(аты-жөні) (қолы, күні)

ЖЕТЕКШІ ______________________ ___________________
(аты-жөні) (қолы, күні)

Петропавл, 2016 ж.
Кіріспе

Курстық жұмыстың өзектілігі. Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасында Қазақстан жағдайында орта білім берудің неғұрлым оңтайлы, ыңғайлы және экономикалық жағынан тиімді құрылымы 4+6+2 болып табылады. Бұл құрылым балалар дамуының ғылыми негізделген жас кезеңдеріне (6-10 жас - балалық шақ, 11-16 - жеткіншектік шақ, 17-18 - жасөспірімдік шақ) сәйкес келеді және қазіргі мектептің барлық оң тәжірибелерін бойына жинақтаған. Он екі жылдық орта білім беру үш сатыда іске асырылатын болады. Әрбір сатының білім бағдарламаларын меңгеру сыртқы бақылаумен аяқталатын болады.
І саты - бастауыш білім беру, 1-4-сыныптар. Оқудың ұзақтығы - 4 жыл. Оқу 6 жастан басталады. Бұл жас баланың ақыл-ойының дамуы мен әлеуметтік даярлығы үшін мейлінше қолайлы кезең болып табылады. Білім мазмұны шетел тілі мен информатика негіздерін ерте үйрену арқылы байытылатын болады. Бастауыш мектептің негізгі міндеті - баланың жеке басын бастапқы қалыптастыруды қамтамасыз ету, оның қабілеттерін анықтау және дамыту. Осы сатыдағы оқу мен тәрбие оң уәжді қалыптастыруға және оқу қызметін білуге, оқу, жазу, санаудың берік дағдыларын үйренуге, тілдік қарым-қатынастың қарапайым тәжірибесіне, өзін-өзі шығармашылық тұрғыдан таныта білуге, мінез-құлықтың мәдениетіне, жеке гигиенаның және салауатты өмір салтының негіздеріне бағдарланады, сонысымен кейін негізгі мектептің жалпы білім беру бағдарламаларын меңгеруге база жасайды деп көрсетілген [1].
Осы тұжырымдаманың Білім беру мазмұны мен деңгейлері деп аталатын 4-тараудың 4.3.1.-тармағында: Білім беру мазмұнында информатика негіздері мен шет тілін ерте жастан бастап оқыту мен тәрбиелеудің негізгі бағыттары көрсетіліп белгіленген [2]. Сондықтан заман талаптарына сай информатиканы бастауыш мектептерден бастап алғашқы дайындық курсы ретінде ендірудің қажеттілігі бүгінгі күні педагогика саласындағы іргелі тың мәселелелердің бірі болып отыр.
Осы секілді мәселелер бойынша информатиканың бүгінгі қоғамдағы алатын орны туралы көптеген ғылыми-әдістемеліктер тұрғысынан ғылыми зерттеу жұмыстары жүргізілуде. Ғылыми зерттеулердің ішінен С.Пейерт, Е.Коган, А.Витухновская мен А.Семенованың және отандық ғалымдарымыздан Е.Бидайбеков пен Ж.Қаратаевтың тұжырымдары мен Қ.Әбдиев, Ж.Сардарова және Г.Абдулкаримованың зерттеу жұмыстары төменгі сыныптарда информатика элементтерін пайдаланудың теориялық негізі бола алады.
Дегенмен, бұл зерттелген жұмыстарда бастауыш мектепте информатика элементтерін оқыту негізінде пәнаралық байланысты жүзеге асыру жөніндегі мәселелер жеткілікті дәрежеде зерттелінген жоқ. Сол себепті, бастауыш мектеп оқушыларына информатиканың алғашқы түсініктері мен ұғымдарын берумен қатар басқа пәндерді оқып үйренуде пәнаралық байланысты жүзеге асыру үшін қажет болатын біліммен, іскерлікпен, дағдымен қаруландыру және жастарды ақпараттық қоғамда қызмет етуге дайындауды осы кезеңнен бастау басты назарда болып отыр.
Мектеп тәжірибесінде пәнаралық байланысты жүзеге асыруда мұғалімдер біршама қиындықтарға кездесіп отырады. Атап айтқанда оқыту процесін тиімді ұйымдастыру, жеке пәндер арасындағы ортақ ұғымдар мен заңдылықтарды бір-бірімен өзара байланыстыру, оқушылардың танымдық, ізденушілік қабілеттерін, іс-әрекеттерін дамыту, алған білімдерін жинақтау, оны тәжірибеде қолдана білуге үйретуде оқу-әдістемелік құралдармен, оқыту бағдарламаларының жеткілікті дәрежеде болмауының арасында қарама-қайшылықтар бар.
Курстық жұмыстың мақсаты - пәнаралық байланыс ұғымын анықтау арқылы бастауыш сыныптағы информатика пәнінің бүгінгі жағдайын көрсету. Бастауыш сыныпта информатика элементтерін пәнаралық байланыс негізінде оқытуды практика түрінде жүзеге асыру жолдарын анықтау.
Курстық жұмыстың нысаны: Пәнаралық байланыстарды бастауыш сынып информатикасында жүзеге асыру үрдісі.
Курстық жұмыстың пәні: Бастауыш сыныпта информатиканы пәнаралық байланыстар негізінде жүзеге асыру жолдары.
Курстық жұмыстың болжамы: Егер бастауыш сынып сабақтарында пәнаралық байланыс ұдайы практика жүзінде қолданылып отырса, онда оқушылардың қызығушылық, білімділік, логикалық ойлау белсенділіктерін арттыруға үлкен септігін тигізеді, және болашақта жан-жақты бәсекеге қабілетті тұлғаны қалыптастырады.
Курстық жұмыстың міндеттері:
Пәнаралық байланыс ұғымын анықтау;
Бастауыш сыныптағы информатика пәніндегі пәнаралық байланыстың бүгінгі жағдайын көрсету;
Бастауыш сыныпта информатика элементтерін пәнаралық байланыс негізінде оқыту анықтау;
Бастауыш сыныпта оқытуды пәнаралық негізде тиімді қолдану жолдарын анықтау.
Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспеден, екі бөлімнен, қорытынды және пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Бастауыш сыныптағы пәнаралық байланыстардың теориялық негіздері
Пәнаралық байланыс ұғымы

Білім беру қазіргі ғылымның, мәдениеттің, ғылыми-техникалық прогрестің даму деңгейіне сай болуы керек. Жалпы білімнің мазмұны ғылымдардың өзара байланысы, өндіріс пен қоғамдық дамудың жаңару процесіне тікелей ықпал жасайды. Сондықтан қазіргі таңда мектептегі оқыту процесінде пәнаралық байланыс ерекше көкейтесті орын алып отыр және жалпы педагогикалық маңызға ие болуда.
Пәнаралық байланыстың классикалық педагогикадағы қалыптасқан идеясының өзіндік даму тарихы бар.
ХVІ - ғасырдан бастап батыстың ұлы педагогтері Я.А. Коменский (1592 - 1670), Л. Локк (1632 - 1704), Ф.И. Гербат (1776 - 1841), Ж.Ж. Руссо (1712 - 1778), И.Г. Песталоцци (1746 - 1827) өздері өмір сүрген замандардан бері педагогика ғылымының күрделі мәселесі ретінде пәнаралық байланысқа баса назар аударған.
Прогресшіл педагогтар білім беру ісіндегі схолостикаға қарсы күресе отырып, шәкірттерге табиғат құрылыстарының өзара байланысы жөнінде қарастыратын қалыптастырудың маңызы екендігін атап айтты. Мысалы: Я. А. Коменский Өзара байланысы бар нәрселердің бәрі, сондай байланыс күйінде оқытылуы керек деп жазды [3].
Сондай-ақ бертін келе ХІХ-ғасырдың 60-шы жылдарында қоғамдық - педагогикалық қозғалыстың кең өріс алуына прогресшіл педагогтер А. И. Герцен (1812 - 1870), Л. Н. Толстой (1828 - 1870), К. Г. Ушинский (1814 - 1820), Н. Г. Чернышевский (1828 - 1889) т.б. ғылыми еңбектерімен үлес қосты. Мәселен, педагог-классик К. Д. Ушинский өзінің ғылыми еңбектерінде Балалар әлемі, ана тілі, Педагогикалық антропология, Адам тәрбиенің жемісі т.б. пәнаралық байланыстың дидактикалық тұрғыдан маңызды екендігін дәлелдеп берді [4].
Ғылым мен техника дамыған қазіргі ХХІ ғасырда белгілі бір ғылымды жеке оқып- үйрену, зерттеу мүмкін емес екендігіне көз жеткізіп келеміз. Дамудың интеграциясы және жаһанданудың ықпалы қоғамның барлық салаларынан, соның ішінде білім беруден, ғылымнан да көрініс беруде. Жаһанданудың етек алуы, жаңа технологиялардың өрістеуі терең білімді мамандарды дайындауды талап етеді. Бәсекеге қабілетті, сапалы мамандар даярлауда оқытудың қазіргі заманға сәйкес технологияларын, оқытудағы интерактивті әдіс-тәсілдерін, пәнаралықты кеңінен пайдалану қажеттілігін тудырып отыр [5].
Пәнаралық байланыс - түрлі оқу пәндерінің арасындағы өзара байланысын айқындау шарты және білім беру мен оқыту талаптарының бірі. Пәнаралық байланыстың қазіргі оқыту-тәрбиелеу, білім беру жүйесінде оқушылардың дүниетанымын тереңдете отырып, оқытудың тиімділігін арттыруға көмектесуі ғылыми педагогикалық дәлелдеме ретінде танылады. Оқушылардың әртүрлі пәндер бойынша берілетін теорияларды түсініп-білуі, олардың жалпы ақыл-ойына серпін туғызып, танымдық іс-әрекеттеріне шығармашылық сипат беріп, барлық алынған білімін жүйелейді.
Қазіргі таңда елімізде болып жатқан өзгерістерге байланысты әлеуметтік және материалдық құндылықтарды жасауда жан-жақты үйлесімді дамыған, өз алдына жауапты шешімдер қабылдай алатын, белсенді шығармашылық әрекет жасауға қабілетті тұлғаны қалыптастыру - көкейкесті мәселе болып отыр. Сабақ өткізу барысында оқушыларға сапалы білім, саналы тәрбие беру үшін сабақ беру әдісінің тиімді түрлерін, озық технологияларды кеңінен пайдалану қажет. Оқушылардың сабаққа қызығушылығын арттыру, өткенді бекіту, оларды тапқырлыққа баулып, зейінін, байқампаздығын, ойлау қабілетін дамыту, дүниетанымын кеңейту мақсатында пәнаралық байланыс қолдану арқылы білімнің жинақтаушы, қорытындылаушы және үйлестіруші қызметін атқаруға болады. Пәнаралық байланыс - оқу жұмысының әдіс-тәсілдерін, ұйымдастыру формаларына қосымша талаптарды енгізу керектігін, қоршаған орта, табиғаттағы құбылыстарды бақылауда мұқият мән беруді, сонымен бірге оқытудың аналитикалық деңгейін көтеруді, себеп-салдарлы функциональдық байланыстарды орнатуда үлкен назар аударуды, оқыту, тәрбиелеу процесінде пәнаралық байланыстың тәсілдерін кеңейтуді талап етеді және де жалпы білім сапасын көтеруде алатын орны маңызды. Қандай да өркениетті мемлекеттің қуатты болуы жаратылыстану ғылымдарының дамуымен айқындалады. Біздің жұмыстарымыз осы жаратылыстану ғылымдарының пәнаралық байланысын ашуға арналған. Қазіргі таңда пәнаралық байланыстың теориясы мен практикасы үздіксіз дамуда, пәнаралық байланыстың негізгі дидактикалық функциялары, сабақта оларды жүзеге асыру тәсілдері, сабақтың түрлері қарастырылған. Пәнаралық байланыс құрамындағы маңызды болып табылатын мазмұндық және шығармашылық негіздерін бөліп қарастыруға болады. Мазмұндық негізін жалпы ғылыми фактілер, түсініктер, заңдар және теориялар құрайды. Жаратылыстану ғылымдарының шығармашылық негізі - есептеу, өлшеу, графиктеу, бақылай білу, өздігінше тәжірибе жасау және құралдармен жұмыс жасау болып табылады. Жаратылыстану ғылымдарының тағы бір жалпы құраушысы - ғылыми таным әдістері, яғни: бақылау, эксперимент, ойша моделдеу, теориялық анализ және жалпылау болып табылады.
С.А. Суровикина. пәнаралық байланысты жүзеге асыруда мұғалім шығармашылығының маңызды ұстанымдарын келесі түрде көрсетеді:
Оқу пәндерінің координациясы, яғни оларды оқыту кезінде бір пән басқа пәндерді оқытуда көмекші құрал болатындай уақыт бойынша сәйкестелуі керек. Мұндай көмекші құралын түсініктер және оқыту тәсілдері орындайды.
Жалпы түсініктерді қалыптастыруда, заңдар және теорияларды оқытудағы қабылдағыштық.
Түсініктер, заңдар, теориялар интерпретациясындағы бірлік және оларды меңгеру міндеттері.
Оқудағы білім, білік, дағды қалыптастырудың жалпы тәсілдері.
Жаратылыстану пәндерінен алған білімдерін тереңдету және жан-жақты қолдану үшін қолайлы жағдай тудыру.
Әр түрлі ғылымдар қарастыратын түрлі табиғат құбылыстарының арасындағы өзара байланыстарын ашу.
Әр түрлі ғылымдарда пайдаланылатын зерттеу әдістерінің жалпылығын көрсету.
Әр түрлі пәндерден алған білімдерін кешенді түрде қолданатын жаттығулар жүйесін шығару және олардың орындалуын ұйымдастыру [6].
Оқулықтардағы негізгі интеграция, олардағы пәнаралық байланыс. Туыстас пәндердің оқу материалына кіріспе ретінде 1982 жьлы мемлекеттік оқу бағдарламасына енді.
Оқу үдерісінде пәнаралық байланыстың маңызы зор, ол байланыс білімді толықтырады, растайды, оқушылардың білімін ішкі байланыстарды реттеу арқьлы білім мен біліктілікті бекітеді және қоршаған орта туралы түсінік қалыптастырады.
Бірақ пәнаралық байланыс толық интеграция емес, оқу үдерісіндегі интеграция оқу үдерісіндегі ерекше жүйе, яғни жақындастыру, біріктіру бір жүйеге келтіру.
Сондықтан бастауыш сыныптың оқу-тәрбие үдерісінде пайдаланылатын пәнаралық байланыстың педагогикалық, психологиялық және философиялық негіздерін аныктайық.
Оқушының адам касиеттеріне сәйкес бағыттылығы мен тәжірибесін негізінен мектеп қабырғасында дұрыс қалыптастыру қажеттілігі туындайды. Адамның бағыттылығы мен тәжірибесіне негіз болатын құраушының бірі оның білімі. Білімнің өзін мазмұндық және іс-әрекеттік тұрғыда қарастыру көптеген зерттеулерде орын алған. Мазмұндық тұрғыда оньң өмір сүру формасы оқу-әдістемелік әдебиеттерде тіркелген [7].
Осыған сәйкес М.Скаткин жалпы білім беретін пәндерге қатысты өзара байланысты білімнің түрлерін: негізгі ұғымдар мен терминдер; әртүрлі нысандар мен болмыс құбылыстар арасындағы байланыстарды және қатынастарды күнделікті болмыстық және ғылыми фактілер; берілген пәндік саланың құбылыстарын түсіндіру және. болжау нысандарымен әдістерінің жиынтығын анықтау жөніндегі ғылыми білімдер жүйесін қамтитын теориялар; ғылыми және әлеуметтік идеялар; іс-әрекет тәсілдері, таным әдістері және білім беру тарихы, ғылыми тарихы жөніндегі білімдер; қоғамдағы белгіленген өмірлік әр түрлі құбылыстарға қатысты нормалар жөніндегі білімдер деп қарастырған [8].
Оқыту мазмұнындағы білім мен іскерліктің адамның интелектуалдық өрісін байытудағы, ақиқат дүниенің біртұтас жүйе екендігі жөніндегі ғылыми көзқарастарды қалыптастырудағы, алған білімді өмірмен, қоғамдык тәжірибесімен байланыстырудағы құралдардың бірі пәнаралық байланыстар.
Пәнаралық байланыстар өткен ғасырдың соңғы 20 жыл төңірегінде кеңінен зерттелген мәселенің бірі ретінде де қарастырылады. Зерттеулердің нәтижесіне сәйкес пәнаралық байланыстар оқытудың қағидасы және білім берудегі міндетті элементі ретінде де айқындалады. (В. Краевский, И. Лернер, А. Байсенбаева И. Зверев, В. Максимов және т.б.).
И. Зверев пәнаралық байланыстарды толықтай көлемде жүзеге асыру тәсілдерінің сипатынсыз олардьң білім беру, дамыту және тәрбиелеу функциясының өзара байланыстарын ашпайынша бұл мәселені елестету мүмкін еместігін айтады. Пәнаралық байланыстардың жалпы білім беруін функциялары оқушыларда материя қозғалысының әр түрлі формаларының өзара байланысын көрсететін әлем жөніндегі жалпы білімдер жүйесін қалыптастыруды қарастырады. Пәнаралық байланыстардың тәрбиелеу функциясы оқушыларда диалектикалық-материалистік дүниетанымдық, өнегелік-эстетикалық идеаларды дамытуда, талдап қорытылған іскерліктер мен дағдыларды қалыптастыруда жүзеге асырылады. Сондай-ақ пәнаралық байланыстар жастарды тәрбиелеу ісінде жасөспірім тұлғаны қалыптастыру функциясында едәуір мәнге ие. Еңбекке баулу мен ғылым негізінде пәнаралық байланысты мектеп оқушыларының белсенді өмірлік көзқарас ұстанымында, объективті ақикат құбылыстары мен фактілерінің ғылыми түсінуде пайда болатын дүниетанымды қалыптастыруға едәуір ықпал етеді. Ол сананың, сезім мен мінез-құлық әрекетінің бірлікте жүзеге асуына мүмкіндік береді. Қазіргі заманғы педагогикалық технология пәні мен ғылым негіздері пәндерінің байланысы политехникалық функцияны жүзеге асырады. Бұл функция еңбек үдерістерінің жалпы ғылыми негіздерін, бірыңғай ұйымдастыру экономикалық ұстанымдарын ашуға көмектеседі. В. Скакун өз жұмысында қазіргі заманғы педагогикалық технология курсындағы пәнаралық байланыстарды: зерттейтін оқу материалдары мазмұны бойынша, оқушыларда қалыптастыратын жалпы оқу іскерліктері бойынша, оқыту әдістері мен құралдары бойынша, оқушыларды тәрбиелеу және дамыту әдістерімен құралдары бойынша деп ажыратады [9]. Пәнаралық байланыстардың оқушы жеке тұлғасын дамыту міндеттерін шешудегі әлеуметтік педагогикалық аспектісін ескеру қажеттігі туындайды.
Қорыта келе, қазіргі заманғы педагогикалық технологиялардың пәнаралық байланыстың маңызына мыналар жатады:
Оқу пәндері арасындағы өзара байланыстың дамуына жағдай туғызады.
Ғылыми дүниетанымның қалыптастыруы білім мазмұнының барлық кұрамды бөліктерінің байланысын талап етеді.
Пәнаралық байланыс жан-жақты тәрбие беру жүйесінің барлық құрамды бөліктерінің байланысын талап етеді.
Пәнаралық байланыс педагогикалық әрекеттің ғылыми тиімді ұйымдастырылуына көмектеседі [10].
Кейбір ғалым - зерттеушілер пәнаралық байланысты дидактикалық шарттар, оқыту мазмұнының арнайы құрылымы десе, келесі бір ғалымдар оны дидактикалық қағидалар деп есептейді.
Пәнаралық байланысты дидактикалық қағида деп қараудың қажеттілігі жоқ, себебі оның педагогикалық мақсаттылығы оқытудың жүйелілік қағидасынан туындайды, ол білімнің тұтастай жүйесінің оның оның негізгі бөліктерінің, атап айтқанда табиғат, қоғам және адам туралы нақтылы айқын түсініктердің өзара байланысын білдіреді.
Дегенмен түрлі зерттеушілердің И.Д. Зверев, В.Н. Максимова, Г.И. Беленьский, П.Г. Кулагин, Н.Ф. Лошкараева, т.б. пәнаралық байланыстың мәніне көзқарастары бірдей емес. Мәселен, Г.И. Беленьский пәнаралық байланыс жалпы пәндердің мазмұнын құрылымдық бөліктерінің мақсат бірлігін көрсетеді десе, Н.А. Сарокин пәнаралық байланыстар идеясын дидактикалық қағидаларды жүзеге асырудың қажетті шарты деп есептейді [11].
В.Н. Максимова ұсынған классификация бойынша мынадай топтар бар екендігін көрсетеміз: мазмұн-хабарлық, операциялық-қажеттік, ұйымдық-әдістемелік. Бірінші топтың байланыстар ағарту жұмысы міндеттерін тәуірірек шешуге, екіншісіндегілері- оқушылардың практикалық жұмысын ұйымдастыруға, үшінші топтағылары - ұйымдастыру жағынан айқындықты, тиімділікті қамтамасыз етуге бағыт-бағдар ұстауға көмектеседі
П.Г. Кулагин пәнаралық байланысқа мұғаліммен оқушылар жасайтын жүйесі деген анықтама береді де бағдарламалардың материалдарын неғұрлым тиянақты меңгеріп алу мақсатында, білімдердің, игерілу процесінде ұқсас пәндердің мазмұны пайдаланылады да, қамтылады дейді.
Г.Ф. Федорецтің зерттеу еңбектерінде біз сөз етіп отырған проблема мынадай түсінік береді.
Пәнаралық байланыс дегеніміз шындық өмірдің объектілері, құбылыстары және процестері арасындағы синтездеуге, интеграциялауға ұшырайтын қарым-қатынасты бейнелейтін педагогикалық катергория. Ал олар оқу-тәрбие процесінің мазмұнын, формалары мен тәсілдерінен көрінеді және тәрбиелеу қызметін атқарады.
Н.А. Лошкараева Пәнаралық деп аталатын ұғымға берілетін мәні жағынан түрлі-түрлі анықтамалар негізгі екі нәрсеге саюға болады: Пәнаралық байланыс дегеніміз оқу-тәрбие процесінде объективті шындық өмірді баяндауын диалектикалық формасы мен педагогикалық талап принципі.
Зерттеушілердің пәнаралық байланыс жөніндегі оның жаңа қызметінің қырларын көрсететін анықтамаларға басқа тұрғыдан келушіліктер байқалады. Мысалы В.И. Янсен пәнаралық байланысты білім берудің құрамды бір бөлігі деп қарайды да, бұл бөлік оқу қызметінде түрліше көрінеді дейді.
И.Ф.Боисенко пәнаралық, ғылымаралық ұғымдардың дидактикалық баламасы деп түсіндіреді.
Бүгінгі қоғамның тереңдеп келе жатқан процесі мектептегі ғылымдар негізінен білім беруді ғылымдардың алуан салаларының өзара байланысымен интеграциясының жаңа дәрежеге көтерілуі негізінде құруды талап етіп отыр.
Осыған орай пәнаралық байланыстың философиялық, психологилық, жалпы ғылымдық және арнайы дидактикалық негіздері анықталуы тиіс.
Пәнаралық байланыстың философиялық негізінде дүниедегі барлық заттың, құбылыстардың бірімен-бірінің өзара байланыстылығы туралы тұжырымдалған дүние туралы білімдер де бірімен-бірі байланыста болады.
Объективті дүние белгілі заңдылықпен ұйымдасқан жүйе болғандықтан, оны танып білуде де ғылымдар арасындағы байланыстар қажет.
Негізінен оқу пәндері әр ғылымның логикасына сүйенетіндіктен болар бір-бірінен өз алдына оңашаланып бөлектенбейді. Сондықтан ғылымның міндеті өзара байланыстылықты танып білу.
Соңғы жылдардағы блоктық жүйемен алынған курстар оқушыларға пәнаралық байланыс негізінде білім беруді көздеп отыр. Бұл бағыт жеке тұлғаның интелектуалдық потенциалын дамытады және дүниетанымын қалыптастыруды жүзеге асыруға көмектеседі.
Ең бастысы қазіргі кезде өздігінен білім алудың, оқытудың өзекті мақсаты етіп бірінші орынға диалектикалық ойлауды кеңінен дамытуды жүзеге асыруды қою керек. бұл міндет бір пәннің шеңберінде шешілуі мүмкін емес. Сондықтан әрбір мұғалім жеке деректерді нақтылы жағдайларды, оқиғаларды түсіндіріп қана қоюмен шектелмеуі керек. Oл материалдың өзара байланысын бір-біріне тигізетін ықпалын, ортақ негізгі тенденцияларын, әлеуметтік-экономикалық, рухани ортақ белгілерін, топтастыру, бір-бірімен сабақтастыру, ортақ заңдылықтарын ашуды көздеуі тиіс.
Жоғарыдағы айтылған ойларды мектеп тәжірибесінде айқындау үшін әрбір мұғалім өзінің пәнін оқыту барысында қандай дүниетанымдық міндеттерді шешуді, жеке тарауларды, мәселереді өтуде, қайсысы ең басты идея, шешуші проблема болатынын бөліп алдын-ала ойластыруы керек. Cол идеяға оқушылардың назарын аудара білу, олардың материалды меңгеруін, ұйымдастыру және басқара білу қажет. Оқушылардың ол меңгерген білімдері сайып келгенде әрбір шәкірттің жеке тұлғалық көзқарасына, сеніміне өмірлік құндылық бағдарына, мінез-құлықтың қағидасына айналу керек.
Пәнаралық байланыстың психологиялық негізі. Пәнаралық байланысты анықтау психологиялық физиологиялық заңдылықтарға негізделген. Жүйелік адам миының арнайы қызметі.
И.П. Павлов мидың аналитикалық-синтетикалық қызметін зерттеп, оны үздіксіз дамуда, өзгерісте болатынын анықтайды. Мида сыртқы дүниеден қабылданатын көптеген тітіркендіргіштер реттеліп жүйеге келетінімен түсіндіріледі[12].
Сондықтан ойлау нерв процестерінің күрделі динамикалық жүйесі болғандықтан, ол мидың анализ синтез қызметімен орындалады. Бұл жүйеге әр пәннің өз ішіндегі және пәнаралық бірлестіктеріндегі бөлімдер жүйесі сәйкес келеді.
Қорыта айтқанда пәнаралық байланыстың физиологиялық, психологиялық негізінің нәтижесі білімдер жүйесінің мида орналасуы адамның үнемі алға ұмтылушылығына жағдай туғызады да, оның шығармашылық іс-әрекетіне дайын бола алатындығын дәлелдейді.
Ендеше бастауыш сынып оқшыларына пәнаралық байланыс материалдарын кеңінен пайдалануды жан-жақты дамыту - біртұтас оқыту үрдісін жаңаша тұрғыдан ұйымдастырудың ұтымды әрі табысты педагогикалық шарттарының бірі болып саналады.

1.2 Бастауыш сыныпта ақпараттандыруда пәнаралық байланыстың бүгінгі жағдайы

Қазіргі өмір талабына сай компьютерлік сауаттылықты жылдам дамыта отырып, педагогикалық-психологиялық әдістемелік бастапқы дайындықты қалыптастырмайынша, балалар өз білім деңгейлерін көтере алмайды. Сол себепті информатика пәнін бастауыш сыныптан бастап енгізу қажеттілігі туындайды. Жоғарыдағы көзделген мақсаттарға қол жеткізу үшін, бастауыш сынып оқушыларына информатика мен жаңа ақпараттық технология элементтерін енгізудің қажет екендігіне зерттеу жұмысы толық жүргізіліп, оқыту әдістемелері жан-жақты қарастырылады .
Информатика пәнінің прпедевтикалық курсын бастауыш сыныптан бастап оқытуға болатындығы және оның тиімділігі дүниежүзілік тәжірибе негізінде дәлелденіп отыр.
Ғалымдардың, практик-мұғалімдердің пікірінше, бұл курсты бастауыш сыныптарда оқытуға негіз болатын факторлар мыналар:
Бастауыш мектеп оқушысын ақпараттық қоғамға бейімдеу;
Ерте жастан балалардың ойлау қабілетін дамыту;
Бастауыш мектеп оқушыларының ақпараттық мәдениетін
қалыптастыра отырып, әлемдік ақпараттық білім кеңістігіне даярлау.
Білім мазмұнын жаңартудың маңызды аспектілерінің бірі бастауыш білімді ақпараттандыру болып табылады.
Төменгі сыныпты ақпараттандыру дегеніміз- бұл төменгі сыныпта оқу құрылымы есебінде және төменгі сынып оқушыларын тәрбиелеу, дамыту үшін, оқу процесі мен мұғалімнің кәсіби жұмысын талапқа сәйкес ұйымдастыру мақсатында оқу үрдісіне ақпаратты, коммуникациялық технологияларды енгізу.
Төменгі сыныпта информатика пәнін оқытудың әдістемелік құралында қамтылған материалдар- математика, қазақ тілі, сурет, ана тілі пәндерінің элементтерін қамтиды. Демек, информатика пәнінің басқа пәндермен пәнаралық байланысы жақсы сақталған. Оқушылардың төменгі сынып кезеңіне тән физиологиялық, психологиялық ерекшеліктерін, әрі ойлау қабілеттерін дамыту компьютердің мүмкіндіктерін пайдалану арқылы жүзеге асырылады. Басқа пәндерде компьютерді пайдалана оқытуда төменгі сынып оқушылары мынадай тапсырмаларды жеңіл орындайды.
- Математика сабағында қарапайым арифметикалық амалдарды орындауға арналған есептер;
- Ана тілі сабағында мәтіндік редактор кеңінен қолданылады, тақырыптық шығарма, құттықтаулар жазуға болады. Бұл балалардың тіл байлығын, ойын тиянақты жеткізе алуын, шығармашылық қабілетін және сауаттылығын айқындайды;
- Бейнелеу өнері, дүниетану сабақтарында графиктік редактордың алатын рөлі өте зор. Тышқан манипуляторымен жұмыс істеп үйренген оқушы қарындаш, ластик, бояу түстерін, қылқаламды таңдап, әртүрлі геометриялық фигураларды, әртүрлі суреттерді сала алады, түрлі түске бояу дағдылары қалыптасады;
- Ән-күй сабақтарында әмбебап ойнауыш программасын тиімді пайдалануға мүмкіндік бар. Бұл мұғалімнің магнитафон, күйтабақпен жұмысын жеңілдетеді, тақтаға ән мәтінін жазу уақытын үнемдейді. Оқушыларға әр түрлі өлеңдердің әнін тыңдауға, оған өзгертулер енгізуге, өздері орындаған өлеңдерді компьютер арқылы тыңдауға мүмкіндік береді.
- Орыс тілі пәндерінде мультимедиалық программалар арқылы әр түрлі ертегілер тыңдауға, әр эпизодтық бейнелерді көрсетуге болады. Мұндай сабақтар балалардың есінде ұзақ сақталады, тіпті балалардың пәнге деген, білімге деген құштарлығын арттыра түседі.
Ғалымдардың зерттеу нәтижелері бойынша, оқу процесінің тиімділігін арттыруда ақпараттық технологиялардың рөлі зор. Сол себепті де мектептегі ақпараттандырудың басты құралы болып табылатын және соған сәйкес бүгінгі құрылымдық, мазмұндық жағынан өзгеріске ұшырап отырған пән - информатика пәні. Алай, күні бүгінге дейін пікірталас тудырып келе жатқан өзекті проблемалардың бірі - бұл пәнді қай сыныптан бастап оқыту қажеттігі және оның мазмұны, бағыты қандай деңгейде болу керек деген мәселе.
Информатика пәнінің пропедевтикалық курсын төменгі сыныптан бастап оқытуға болатындығы және оның тиімділігі дүниежүзілік тәжірибе негізінде дәлелденіп отыр.
Сонымен қатар төменгі сыныпта ақпараттандыру мәселесін зерттеуші ғалымдардың пайымдауынша, бастауыш мектептегі ақпараттандырудың міндеттерін шешуде ақпараттық және коммуникациялық технологияларды қолданудың төменгі бағыттарына сүйену керек:
1. Оқу процесінде қазіргі ақпараттық технологияларды қолдану;
2. Төменгі сыныпта информаттикаға оқыту
3. Кәсіби-педагогикалық іс-әрекетті қамтамасыз ету;
4. Оқу-тәрбие процесін басқару[13].
Біздіңше, информатика пәнін оқытудағы ең тиімді вариант- бұл төменгі сынып мұғалімдерінің дәстүрлі пәндерді оқыту процесінде оқушылардың ақпараттық сауаттылықтарын қалыптастыру.
Бұл жағдайда дидактикалық тұрғыдан қазіргі ақпараттық технологиялардың мүмкіндіктерін төменгі сыныптың оқу-тәрбие процесінде тиімді пайдалану оқушылардың пәндік, коммуникативтік қалыптасуына толық жағдай жасайды. Бұнда ескеретін мәселе - бұл төменгі сынып үшін тиімділігі зор педагогикалық - ұйымдастырушылық шарттарды орындау қажеттігі. Олар:
Сабақ кезінде сынып бөлмесінде жеке және топтық жұмыс ұйымдастыру үшін бір компьютер орналастыру;
Ұжымдық, топтық түрде электронды оқу материалдарымен жұмыс ұйымдастыру үшін проекциялық аппаратураны қолдану мүмкіндіктерін туғызу.
Төменгі сыныпты ақпараттандыруға қатысты теориялық-әдістемелік материалдарды талдау төменгі проблемаларды шешу негізінде тиімді жүзеге асу мүмкіндігі бар екендігін көрсетіп отыр:
Төменгі сынып мұғалімінің әдістемелік дайындығын жетілдіру;
Төменгі сынып оқушыларын оқытуға электронды оқулықтарды құрастыру;
Дәстүрлі сабаққа ақпаратты-психологиялық және ұйымдастырушылық бағытта жағдай жасау [14].
Бұл аталған проблемалар өз кезегінде төменгі сыныптың төмендегі мазмұндағы негізгі мақсаттарын шешу қажеттігін көрсетіп отыр:
Коммуникативті, әлеуметтік компетенттілігі және шығармашылық, алгоритмдік ойлау қабілеттерін дамыта отырып, оқу үрдісінде өзіндік жұмыс істеу дағдысы мен белсенділіктерін арттыру негізінде бастауыш мектеп оқушысының тұлғалық дамуының қамтамасыз ету, оның ақпараттық мәдениеттілігін қалыптастыру.
Төменгі сыныптың біртұтас ақпаратты оқу кеңістігін құрастыру, мұндағы барлық субъектілер- оқушылар, мұғалімдер, ата-аналар, әкімшілік- әртүрлі қолданыстағы ақпаратты ресурстарды қолдануға толықтай мүмкіндіктері бар.
Аталған мақсаттарды оқытудың қазіргі ақпараттық технологияларын төменгі сыныпта дәстүрлі әдістемемен үйлесімді байланыстыру арқылы және оларды оңтайлы, тиімді пайдалану негізінде жүзеге асыру мүмкіндігі зор екендігі практика жүзінде дәлелденіп отыр.
Біздің пікірімізше, төменгі сыныпта информатика курсы қоғам талабына сай оқушыға білім, білік, дағды қалыптастырумен қатар, оқытудың қазіргі ақпараттық технологияларының мүмкіндіктерін орынды пайдалану арқылы оқушының жасырын жатқан қабілеттерін дер кезінде көре біліп, оны шығармашылықпен оқушымен бірлесе отырып дамытуға жол ашады.
Төменгі сыныпта ақпараттандыруға байланысты бүгінгі күні ерекше мәнге ие болып отырған мәселелердің бірі- бұл төменгі сыныпта дәстүрлі сабаққа қазіргі ақпараттық технологияларды шектеулі енгізуге қажетті әдіс - тәсілдермен мұғалімдердің қарулану деңгейі мен дайындықтары. Сол себепті де болашақ төменгі сынып мұғалімінің әдістемелік дайындығына жете мән беру керектігі өзінен-өзі туындайды.
Бүгінгі педагогикалық жоғары оқу орнының түлегі төменгі сынып оқушыларына пәндік және жалпы оқу білімдерін, іскерліктерін, дағдыларын меңгертумен қатар олардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, жеке тұлғасын дамытуға, пәндік, әлеуметтік, коммуникативтік, компьютерлік және ақпараттық мәдениеттіліктерін қалыптастыруға және осы мақсатта қазіргі ақпараттық технологияларды шығармашылықпен пайдалана білуге дайын болуы тиіс.
Төменгі сыныпта қазіргі ақпараттық технологияларды қолданудың қазіргі жағдайына талдау жұмысы төмендегідей қорытынды жасауға мүмкіндік береді:
1. Төменгі сыныпта қазіргі ақпараттық технологиялар төмендегі бағытта қолданыла алады.
Балалар мен педагогтарды зерттеу пәні, соған сәйкес төменгі сыныптағы информатика және ақпараттық мәдениет негіздері пәнінің мазмұны арнаулы компьютерде өз бетімен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыруға және мәтіндік, графикалық редакторлармен, оқыту программаларымен жұмыс істеуді жетік меңгертуге құрылуы тиіс;
Мұғалімнің сабақ жоспарын, конспект жазу, көрнекі-әдістемелік құрал дайындау, оқушылардың өткен материалдарды меңгеруін тексеру, қатысты есепке алу және есеп жүргізу үшін мұғалімнің педагогикалық іс-әрекет құралы;
Пәндік сабақтарды ұйымдастыру және өткізу, оқушылардың өзін-өзі бақылауы мен тестілеуі үшін оқыту құралы.
Мұндай оқу үрдісінің негізгі ерекшелігі
Бұл оқыту дамытушы ойындар, компьютерлік тестілер, электрондық оқулық негізінде жүзеге асады;
Шығармашылық елестету, жағдайға байланысты тез шешім қабылдау, қоршаған ортаны тану қабілеттерін дамытып, қалыптастыру үшін бастауыш сынып оқушылары үшін интеллектуальды дамыту құралы;
Ақпаратты алу және құрбыларымен, әріптестерімен Интернет арқылы қарым-қатынас жасау көзі.
2. Сауатты түрде іріктелген компьютерлік программалардағы ойындық және оқу тапсырмаларының вариативтілігі оқушының жұмыс істеуіне игі әсерін тигізеді.
3. Компьютерлік программада, электронды оқулықта берілген ойындық, оқу тапсырмалары проблемалық ситуация оқушыларының көңіл-күйіне, ынтасына әсер етумен қатар, олардың шығармашылық және интеллектуальдық белсенділігіне кешенді түрде ықпал етеді.
4. Оқушылардың жаңа материалды, жаңа техниканы меңгеру деңгейін және олардың жеке қабілеттерін, қабылдау темпін, қызығушылықтарын, ынталарын есепке ала отырып ұйымдастыру барысында оқытудың жеке әдістері мен формаларын қолдануға мүмкіндік береді [15].
Өйткені қазіргі ақпараттық технологиялар ұжымдық іс-әрекетке құрылған оқу-тәрбие үрдісінде жеке оқыту түрін ұйымдастыруға бағытталған.
Бастауыш сыныптарда оқудың сипаттық ерекшелігі болып, оқушылардың ең алғашқы күннен бастап меңгеруге кірісетін ақпарат көлемінің күрт өсуі болып саналады. Бұл олардың көпшілігінде ақпаратты саналау мен есте сақтауда едәуір қиындықтар туғызады. Өйткені, төменгі сынып оқушыларында адаптация - жағдайға бейімделу барысы мүлдем баяу, ал меңгеретін ақпарат өте тез ұлғаюда. Сондықтан да осы кезеңдегі педагогика ғылымының ең бір басты мәселесі оқыту процесінің тиімділігін арттыру есебінен, материалды меңгерудің жалпы уақытын қысқарту, оқыту үрдісіне жаңа көзқарас, мектеп пәнінің әдістеріне кіретін әрбір ғылым пәнінің моделін жасау (В.В.Давыдов). Оқушылардың ақпарат тасқынының салмағын қалыпты көрсету үшін, оларды ақыл-ой әрекетінің: заңдылықты іздеу, ұқсастық бойынша ойлау, объект пен түсінік арасындағы иерархиялық тәуелділікті табу, теңеу, жалпыны тауып, жекені ажырату, логикалық тұжырым құру секілді әдіс-тәсілдеріне баулыған жөн. Осы тапсырмаларды шешу үшін төменгі сынып тәжірибесінде компьютерлік технология да табыспен қолданылып келеді [16].
Мектеп жасындағы кішкентайлардың дамуы үшін компьютерді қолданудың бұрыннан белгілі мысалының бірі, Массачутсет технологиялық институтында (АҚШ) С.Пейпорт жұмысы болып саналады. Оның басшылығымен 1986 жылдан Ж.Пиаженің теориялық концепциясы негізінде балалардың интелектуальды қабілетін дамыту бойынша соның ішінде мектеп жасындағы және мектепке дейінгі балаларды да қоса зерттеу жүргізіледі.
Жұмыс негізінде екі идея алынды:
- Интелектуальдық дамудағы өзгеріс, тек мәдениеттілікті өзгерту арқылы ғана мүмкін;
- Мәдениеттілікті неғұрлым жедел өзгертетін жақын арадағы неғұрлым өнімді жол компьютерді мектеп тәжірибесінде жедел қарқынмен қолданысқа енгізу.
Осы зерттеулердің бірінің нәтижесі - балар үшін ЛОГО бағдарламасының арнайы тілін түзу болды. Қазір бұл әлемде педагогикалық практика кеңінен қолданыс тауып, біздің елімізде де барған сайын кең таралып отыр. (ЛОГО негізінде кейінірек ЛЕГО технологиясы түзіліп, оның негізіне- балалар конструкторы жатқызылды) [17].
Бізге белгілі басқа да экспериментті зерттеулер 1980 жылы адам ресурстары жөніндегі ғылыми зерттеу ұйымы мен Моптомери (АҚШ, Мэриленд штаты ) округі мұғалімдері мен әкімшілігі бірлесіп жүргізген жұмыс. Онда 165 бастауыш, толық емес орта және толық орта мектептің оқушылары қатысты. Эксперимент процесі кезінде мынадай әрекеттер болды: біріншіден, әр түрлі мақсатта қойылған тапсырмалар қай сыныптарда табыспен жүруі мүмкіндігін анықтау, екіншіден, компьютермен жұмыс істеуі шектеулі және информатика мен есептеуіш техникадан әзірлігі өте төмен мұғалімдермен қол жеткізген табыстарын бағалау болатын. Осы зерттеулердің нәтижелері кейіннен АҚШ-тың басқа штаттарында қайталанып, мектептердің тәжірибесіне енгізілді.
Информатикалық технологияның қаулап өсуі мен информациялық қоғамның қалыптасуы, өркениетті елдердегі сияқты біздің республикамызда да информациялық мәдениетті қалыптастыру талабы туындады. Осыған орай, енді тек оқушылардың қазіргі заманғы компьютерлік технологияны меңгеру ғана емес, өмірге жаңа көзқарас, ойлау стилін қалыптастыру, жаңа қоғамның декватты талаптары туындады.
Біздің қоғамды ақпараттандыру концепциясына сәйкес, информатиканы оқытудың бастапқы базалық кезеңін оныншы сыныптан жетінші сыныпқа түсірді. Бұлай ету себебі, бұл мектеп білімін ақпараттандырудан бөлек, информатикалық білім мен іскерлікті басқа да оқулық пәндерінде, бұрынғыдан ерте кезеңде кең әрі ұтымды пайдалану мақсатын да көздеді. Біріншіден, осы жастағы балаларды информатикаға оқытудың оң тәжірибесі біздің республикамызда да, шет елдерде де дамыды. Екіншіден, информатика- ойлауды дамыту, оқушыларда ғылыми өмірлік көзқарас қалыптастыру үшін оқыту тап осы жастағы топтарда барынша игі жемісін беріп отырғаны белгілі болды.
Информациялық технологияны ерте жастан оқыту үшін пропедевтикалық кезең (1-4 сыныптар) ұсынылады. Оның негізгі міндеті - оқушыларды компьютермен алғашқы таныстыру, оқулық ойындық бағдарламаларды, қарапайым компьютерлік тренажерды пайдалану процесінде информациялық мәдениеттің алғашқы элементтерін қалыптастыру. Бұл міндеттерді шешу- жоғары сынып оқушыларын алдағы уақыттарда компьютерді қолдану деңгейін тереңдете, келесі табыстарға қол жеткізудің алғашқы әзірлік-дайындықтарын жасауға мүмкіндік береді, оларды жаңа информациялық өміріне дайындайды.
Осылайша, информатиканы оқытудың базалық бастапқы кезеңін оныншыдан жетінші сыныпқа ауыстыру мен базалық бастауыш сыныптардың оқу прцесіне дайындық кезеңді ендіру, қазіргі қолданыстағы білім жүйесін толықтыру қажеттігін, оны уақыт талабына сай адаптациядан өткізу қажеттігін мойындаудың белгісі. Мұндай төмен сырғу (пәнді неғұрлым кіші сыныптарда оқыту) білім саласында жиі болып тұрады және оны жетілдіру әдістерінің бірі болып саналады. Информатиканы төменгі сыныптарда жаппай оқыту, меңгеріп үлгерілген компьютерлік оқыту технологиясын қолдану, отандық мектептің мүмкіндігіне орай жаңасын жасау актуальды проблеманың біріне айналып келеді [18].
Бүгінгі күндері бастауыш сыныптарды компьютерлік технологиямен оқыту Ресейдің әр түрлі аймақтарында жүйелі түрде асуда, оқушының ой-өрісін жетілдірумен қатар кейбір жеке пәндерді тереңдетіп оқыту информатиканың теориялық негізгі алгоритмдерді игеру және бағдарлама жасау құралы ретінде кеңінен пайдаланылуда. Солардың ішіндегі неғұрлым белгілісі мен сынақтан өткенін белгілеп, РФ білім министрлігі ұсынып, төменгі сыныпта КИД-Малыш, Роботландия, Информациялық мәдениет, Информатика ойындармен есептерде бағдарламалық- әдіскерлік жүйесі жұмыс істейді. Бұл бағдарламаның көпшілігін тек Ресейде ғана емес, көптеген шет елдерде де, соның ішінде АҚШ-та, Ұлыбританияда, Финляндияда, Францияда, Балтика елдерінде пайдалана алатын болды. Осы ойындардың көпшілігі кейінірек Информатикалық мәдениет, Информатика ойындармен есептерде курстарына ендірілді. Ал курстың негізгі міндеті - оқушының операциялық ойлау стилін қалыптастыру, өз қызметін жоспарлай алу қабілеті, түрлі информациялық модельдерді жобалап құру, қазіргі заманғы техникалық құралды өмірде, тұрмыста, шығармашылықта, өндірісте қолдану. Курстың бастауыш мектеп үщін сипатты ерекшелігі- пәнаралық информациялық байланыстарда тілді және математиканы оқыту барысында пайдалану. Осы тапсырманы орындау үшін курсты 1-4 сыныптарда басқа да пәндерді беретін мұғалім (сынып жетекшісі) жүргізуі тиіс. Сондықтан да курс жан-жақты әрі терең әдіскерлік оқулықтармен жабдықталған [19].
Бірінші сынып үшін курстың негізгі мазмұны: клавиатура және манипулятор Тышқанмен жұмыс істеуді үйрену, тура және кері санаққа, сандар құрамына және қарапайым арифметикаға жаттығу, әріппен, буынмен және сөзбен жұмыс істеу негізіне жаттығу. Мұғалім оқулығынан өзге, оқушы үшін Компьютер-сенің досың атты бояу-кітапша да бар.
Екінші сыныптық мазмұны алғаш көптеген заңдылықтар мен қағидалар жиын туралы мағлұмат береді. Оқушы үшін санақшы, тапқышшы, есте сақтағыш атты жаттығулар, соның ішінде қаперді де ұштайтын есеп кітапшасы қаралған.
Үшінші сыныпта қаралып талқыланатын мәселе, команда және алгоритм ұғымдары. Оқушы үшін арнайы оқу кітабы қарастырылған.
Төртінші сыныптағы негізгі мазмұн- заңдылықтарды тану мен алгоритмдерді зерттеу, құрамы (комбинаторлық) тапсырманы шешу, орындаушыларды үйрету. Оқушылар үшін оқулық кітап шығарылатын болды.
Қарастырылған төменгі сыныпқа арналған компьютерлік технология талдауынан байқалғандай, қалыптасқан оқу мазмұны көзқарас тұрғысынан екі жетекші коомпонентті бөліп қарауды қажет етеді. Олардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.