ЭЛЕКТР ӨЛШЕУІШ ҚҰРАЛДАРДЫ ТҮР-ТҮРГЕ ЖІКТЕУ

Пән: Электротехника
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ЭЛЕКТР ӨЛШЕУІШ ҚҰРАЛДАРДЫ ТҮР-ТҮРГЕ ЖІКТЕУ
Техникада түрлі электрлік шамаларды елшеу үшін техникалық электр
өлшеуіш құралдар қолданылады. Қызметіне қарай аспаптарды түрлі жүйелерге
жіктейді. Ең көп таралған жүйелер:
1. магнитэлектрлік;
2. электромагниттік;
3. электродинамикалық;
4. ферродинамикалық;
5. индукциалық;
6. электростатикалық
Өлшеуіш құралдарының дәлдіктеріне қарай түр-түрге жіктелуі.

1-кесте
Құралдың класы Негізгі қатесі, %
0,1
0,2
0,5 --
1,0 --
1,5 --
2,0 --
2,5 --
3,0 --
4,0 --

Кестеден құралдың дәлдік класы пайыз есебімен көрсетілген қатеге
байланысты болатынын кереміз.
Электр өлшеуіш құралдарының техникалық ерекшеліктерді (дәлдік класы,
тетікжүйесі) шкалаларында шартты белгілермен көрсетіледі.
Электрлік өлшеу жұмыстарында көбірек қолданылатын электр өлшеуіш
құралдар мыналар:
1) тізбектегі ток шамасын өлшеуге арналған амперметрлер;
2) кернеуді өлшеуге арналған вольтметрлер;
3) электр қуатын өлшеуге арналған ваттметрлер;
4) электр станциясынан тұтынушылардың алатын қуатын есептеуге арналған
электр есептегіштер;
5) кедергіні өлшеуге арналған Омметрлер мен өлшеуіш көпірлер.
Өлшеуіш құралдарда өлшенетін мәннің әсерінен қозғалатын бөлік
қозғалмайтын белікке қатысты жылжиды (орын ауыстырады). Демек қозғалатын
бөлікті орнату мен бекіту аса маңызды. Қазіргі құралдарда қозғалатын бөлік
үштүрлі тәсілмен бекітіледі: кермеде, тағанда және аспада (аспалы түрде)
бекітіледі.
Жаңадан дайындалатын құралдарда көбінесе қозғалатын белік кермеде -
бір ұшы қозғалатын бөлікке, екінші ұшы оларды тарып тұратын жалпақ имек
серіппеге бекітілген екі темір (металл) жіпке орнатылады. Керме, қажет
болса қозғалатын бөлікке ток беруге қолданылады.
Артықшылығы үйкелістің болмауы, тетіктің жоғары дәлдігі және тербеліс
пен сілкуге аса төзімді.
Тағанда орнатылғанда қозғалатын бөлік білікке - ұштарына үшкір темір
сым-ұштық сығымдалып бекітілген жеңіл алюминий түтікшеге орнатылады. Бұл
білік екі қатты жасанды не табиғи агаттан, корундтан, арнайы шыныдан
дайындалған тұғырға орнатылады. Қозғалатын бөлік тағанға орнатылғанда
үйкеліс әсерінен дәлдік бұзылады.
Қозғалатын бөлікті аспада орнату сезімталдығы өте жоғары құралдарда
(гальванометрлерде) қолданылады. Қозғалатын бөлікті серпінді металл (кейде
кварц) жіпке асып қояды. Қозғалатын бөлік жанындағы қозғалмайтын бөліктерге
тимес үшін қатаң түрде тікесінен орнатылады және тіктеуіштермен
жабдықталады. Олардың көбісінде жарық көрсеткіш болады -қосымша жарық
көзінен шыққан сәуле көрсеткіш тілді алмастырады. Оптикалық жүйеден айнаға
бағытталған бұл сәуле одан шағылысып есептеу шкаласына жарық нүкте
түсіреді.
Түзегіштер - электр тізбегіне қосылмаған құрал тілдері шкаланың
нөлінен ығысқанда құрал тілдерін нөлдік бөлігіне қоюға арналған.
Тыныштандырғыштар - құралдың қозғалатын бөлігі сонымен бірге тілі
мүмкіндігінше тезірек жаңа жағдайына тұрақтауын қамтасыз етуге арналған.
Олардың магнит өрісті, ауалық қанатшалы және сұйықтықтық түрлері болады.
Орамалы серіппелер қарсы әсер етуші күш тудырады. Шарғыға ток сол
серіппелер арқылы келтіріледі. Айналдырушы күш теңескен кезде рамка теңбе-
тең қалыпқа келеді, міне сонда көрсеткіш тіл шкала бойынша өлшенетін
шаманың мәнін көрсететін болады. Көрсеткіш тілді 0-ге келтіру үшін,
аспаптың қорабындағы сыртқа шығып тұрған түзегіштің көмегімен серіппелердің
керілу дәрежесін реттеуге болады. Винт - эксцентрик, шанышқы және таямадан
тұратын жүйе арқылы-алдыңғы орамалы серіппемен байланысқан.
Амперметрлер және Вольтметрлер көбінесе тұрақты ток тізбегіндегі
өлшеулерде - магнит- электрлік жүйелі немесе өнеркәсіптік жиілікті
(секундына елу жиілік немесе 50 гц) айнымалы ток тізбектеріндегі өлшеулерде
электромагниттік жүйелі болып келеді. Магнит-электрлік жүйелі құралдың
өлшеуіш механизмі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.