Этикалық норманың іскерлік қарым – қатынасқа психологиялық механизмі

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Іскерлік кездесу

Казіргі заман айдары - нарықтық экономика жағдайында іскерлік қажетті қасиеттердің біріне айналып отыр. Іскер деп нарық экономикасына әбден бейім, яғни сату-сатып алу, алу-алмасу әрекеттеріне жатық, өз ісін жетік білетін кағілез жанды айтады. Іскер де адам баласы болғандықтан, адамдар қоғамында өмір сүретін болғаңдықтан оны тек өз бас пайдасын ғана көздеген, ешкіммен санаспайтын жан деп түсіну дұрыс болмаған болар еді. Іскерліктің де өзіне тән этикеті - іс-әрекет ұстанымдары бар.

Әдеп амандасудан басталады. Амандасу - адамдардың бір-біріне деген құрметін, жылы ықыласын, мейірімін көрсету үлгісі. Сондықтан болар. қазақ тілінде "сәлеміміз түзу", "сәлемнен кете қойған жоқпыз" деген сөз түсініктерінін басқамен татутлықты, басқаға деген жылы шырайды білдіретіндігі.

Басшы-багынушы арасындағы қарым-қатынас ерекшелігі олардың белгілі бір жағдайда (ал жаратушы алдында бәріміз теңбіз ғой) тең еместігінен туындайды. "Ұлық болсаң кішік бол!" деп халық данатығы бекер ақыл айтпаған, қарамағындағылармен неғұрлым сыпайы болсақ соғұрлым шынайы ниетке ие боласың. Басқаны тыңдап білу - улкен өнегелік. Тіпті өзіңнің айтылғанмен келіспеушілігің бола тұра оппонентіңді (қарсыласынды) соңына дейін тындап шығу тәрбиеліліктің нышандарының бірі. Бағынушының ұжымдағы өз мәртебесіне, өз орнына сай міндеттерден тысқары талап қойылған сәтте басқарушы бұйрықты раймен емес, сұраныс, өтініш білдіре алса, оның көрегендігі әрі ортақ іске пайдалы нәрсе жасағандағы болар еді. Басшының ез қарамағындағыларға көңіл аудара білуі де, яғни жұмыстағы жетістіктеріне, өмірлік қуаныштарына ортақтаса білуі де ұжымдағы жағымды, үйлесімді қарым-катынастарды калыптастыруға көп әсерін тигізеді.

Этикалық норманың іскерлік қарым - қатынасқа өзара қатынасының психологиялық механизмі.

Қарым - қатынастың этикалық нормасы Ғалым - психологтардың, биснес практиктердің мақсатты бағыттағы құрған жасанды конструкциясы емес ол көптеген қателіктер мен тәжрибелердің қорытындысы, іскер адамдардың көптеген жылдар бойғы қарым- қатынасының туындаға және беттеген . . . олардың себептері мынада, этикалық мінез-құлық номасы өзіндік психологиялық өз механизмді ұстанды. Осыған байланысты ол бірқатар психологиялық эфектерді тудырады.

Партнерлармен өзара қарым-қатынаста үлкен әсер -ететін - Гало еффекті оның мағынасы мынада, адамдар өзінің пікірін тартуға асығады, басқа адамның істеген әрекеттерін әңгіме етеді, оларға баға береді. осыған байланысты, қарым-қатынас этикасының нормасын сақтай отырып өзінің партнерін оның жеке қасиеттерін қастерлей отырып көз қарасы, қызығушылығы тілігін ескере отырып, оның тәрбиелі, сенімді, сүйкімділігін ететін қабылдай білуі керек.

Көптеген психологиялық зерттулерін көрсеткендей тәртіпті, тәрбиелі, сүйкімді, тартымды, көрінетін адамдар өзін қоршаған адамдардың көңілін тез аудара біледі, басқаларға қарағанда өз партеріне жағымды әсер қалдырады. Еңбек ұжымдарының башылары менеджелерне, келісім жүргізетін мамандар өтем шығаратын және қызмет көрсететін саланы жармнма жасайтындар, өзіне қараған адамдарға жоғарғы дәрежедегі сенімге психикалық әсерге бөлінетіндей дәрежеде болуы керек.

Келесі психологиялық қорытынды этикалық норманы сақтай отырып іскерлік қарым -қатынаста процестің қауіпсіздігіне қатысты эффект бере білетіндігінде болып отыр. Этикалық мінез-құлықтың ережелері белгілі бір шарттарға ие бола отырып мінез - құлықтың әлеуметтігі нормасының әр қилы түрін қамтиды. Кейбір әлеуметтік норма болмасын - адамдардың әлеуметтік өзара қарым-қатынас жағдайындағы цитуациядағы қалыптасады. Бұл нормалар адамдардың өз ара түсінуін иелігін және жеңілдетеді. Олардың психикалық қарым-қатынасқа кесірін тигізетін нашар психологиялық сапаларымен жағдайларға тосқауыл қояды. ( Мысалы, сенімсіздігіне, көңіл-күиінің нашарлығына, агрессивтігіне, өзін-өзі төмен санауына ) . Этикалық норманы бұзған кезде спецификалық әлеуметтігі психологиялық, санкция қолданылады, олар сенімсіздік, сыйламушылық, өзін қоршаған адамдардың жеккөруіне әкеліп соқтыратын жаман әдеттерге тосқауыл қоятын санкция.

Кейбір жағдайларда бұл санкцияның әсері заңды әрекеттегіден әсерлі болатын кездері бар. Адам этикалық норманы сақтамаған кездерде іске адамдардың ортасынан өз-өзінен ығысып қалады. Партнер ретінде, ұжымдас ретінде сыйлаудан ажырайды.

Сондықтан да этикалық норманы іскерлік қарым-қатынаста психологиялық қауыпсіздіктерді көрсетеді. ( партнердің силаушылық қатынасының кепілі) . Сенім жоғарғы эффектілік қамсыздандырады.

Іскелік қарым-қатынаста үлкен орын алатын жағдай этикалық нормадағы өзара қарым-қатынастағы тәртіптілікті сақтау болып табылады.

Сонымен, этикалық норманы сақтау іскелік қарым-қатынастағы туындайтын көптеген керек жағдайлардың туындауна жол бермейтінін, өзінің партнерін сыйлай отырып, өзін де құрметтей білетінін өздерін қоршаған ортадан өздерінің қабілет-қасиеттерін арттыратын, жағдайын туғызады. Этикалық норманы сақтау- адамның мінез құлқының адамгершілік этолоннының қандай дәрижеде екендігін көрсетеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.