АКБУРА -555 ЖШС - ның қызметтерін автоматтандыратын БҚ құрастыру менеджеріне арналған бағдарламалық қамтамасыздандыру
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 85 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 85 бет
Таңдаулыға:
АННОТАЦИЯ
Дипломдық жобаның тақырыбы АКБУРА -555 ЖШС - ның қызметтерін автоматтандыратын БҚ құрастыру менеджеріне арналған бағдарламалық қамтамасыздандыру құрастыру.
Дипломдық жоба талаптарына сәйкес 3 бөлімнен тұрады: есептің қойылымы, бағдарламалық қамтаманы жобалау, бағдарламалық қамтаманы жүзеге асыру. Сонымен қатар дипломдық жобада аннотация, мазмұны, кіріспе, қорытынды, қолданылған әдебиеттер тізімі және қосымшалар келтірілген.
Мазмұны
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4
1 ЕСЕП ҚОЙЫЛЫМЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6
1.1 Ақпараттық жүйелер мен АРМ қарастыру және талдау ... ... ... ... ... ... ... ...
8
1.2 БҚ құруға арналған негіздеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
9
1.3 Техникалық тапсырма ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
13
2 БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІ ЖОБАЛАУ ... ... ... ... ... ... ...
14
2.1 Зерттеу объектісін талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
14
2.1.1 Өңделінетін бағдарламалық қамтамасыз етуді тағайындау ... ... ... ... ... ...
15
2.1.2 Құрылымдық жобалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
16
2.1.3 Ағындық ақпараттық талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
19
2.2 Бағдарламалық және аппараттық құралдарды таңдау мен негіздеу ... ... ...
19
2.2.1 Функциональды бағдарламалық қамтаманы таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ...
20
2.2.2 Арнайы бағдарламалық қамтаманы таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
24
2.2.3 Аппараттық құралдарды таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
30
3 БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ...
31
3.1 Шешудің алгоритмін құрастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
31
3.1.1 Модульдер мен берілгендер құрылымының жұмыстарын сипаттау ... ...
32
3.1.2 Файлдық жүйенің логикалық және физикалық құралымы ... ... ... ... ... ...
34
3.1.3 Класстардың интерфейсін сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
39
3.2 Ақпараттық модульдер мен бағдарламаны толықтай жөндеу ... ... ... ... ... .
39
3.2.1 Бағдарлама интерфейсін құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
40
3.2.2 Экрандық интерфейстің идеологиясын таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
59
3.3 Нақты мысалда тестілеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
59
3.4 Құжаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
65
3.4.1 Қолданушы нұсқауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
65
3.4.2 Бағдарламалаушы нұсқауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
66
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
67
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
68
Қосымша А Бағдарлама листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Қосымша Б Қалыптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
69
87
1 ЕСЕП ҚОЙЫЛЫМЫ
1.1. Ақпараттық жүйелер мен АРМ қарастыру және талдау
Заман шарттарына сай кәсіпорынды нәтижелі басқару компьютерлік технологияны қолданусыз мүмкін емес. Бағдарламалық өнімді дұрыс таңдау - бұл есептің кез келген түрін автоматтандырудың бірінші және сипаттаушы этапы. Қазіргі уақытта ерекше мәселелерден ақпараттық жүйелерді (АЖ) немесе АРМ таңдау проблемасы стандартты процедураға айналуда. Бұл мәнде қазақстандық кәсіпорындар шетелдік бәсекелестерден арта қалуда. Шетелдік кәсіпорындарда, ереже сай, АЖ ұрпағының барлық жаңарту тәжірибесі жеткілікті. Дамыған батыс елдерде әлдеқашан АЖ және АРМ төртінші ұрпағы ауысуда.
Қазіргі уақытта ақпараттық технологиялар мәндер қатары бойынша, жеке алғанда: ақпараттық жүйеде реализациялау тәсілі бойынша, мәселені басқаруды қамту дәрежесі, реализацияланатын технологиялық операциялар кластары бойынша, қолданушы интерфейсінің типі бойынша, ЭЕМ желілерін қолдану нұсқалары бойынша, пәндік саланымен қамтамасыздандыру бойынша классификациялануы мүмкін. Бұл мәндердің әр қайсысы сол не басқа ақпараттық жүйені таңдау туралы шешімді қабылдауға әсер етеді. [4].
Қазіргі кезеңде Қазақстан Республикасы халқын жұмыспен қамту орталықтарында мәліметтер қоры, ақпараттық жүйелер және автоматтандырылған жұмыс орындары интеграциялануда. Қазақстандық АТ - рыногында қазіргі кезде халықты жұмыспен қамту орталықтарына арналған ақпараттық жүйелер және автоматтандырылған жұмыс орындарын ұсынатын кәсіпорындар жоқ.
Бағдарламалық қамтамасыздандыруды өндіретіндер ұсынатын бағдарламалық өнімдер мәліметтер қорын басқаратын ақпараттық жүйелерді ұсынады. Берілген бағдарламалық өнім өнімділігінің негізгі көрсеткіштері бағдарламалық қамтама жазылған бағдарламалық тілді таңдауға және деректер қорын басқару жүйелерін (ДҚБЖ) таңдауға тәуелді болады.
Дамыған еңбек кәсіпорындары тиімді басқарусыз елестету мүмкін емес. Кез келген кәсіпорындар мен мекемелер, ал әсіресе халықты жұмыспен қамту орталықтарының жұмыс тиімділігі көбінесе тәуелді болатын ақпаратты өңдеу жүйелері негізгі категория болып табылады. Мұндай жүйе тиісті:
жұмыстар жиыны бойынша жалпы жәненемесе нақтыланған есептерді алуды қамтамасыз етуге;
керекті көрсеткіштерді өзгерту тенденцияларын оңай анықтауға мүмкіндік жасауға;
тоқтауларсыз уақыт бойынша критикалық ақпараттарды алуды қамтамасыз етуге;
нақты және толық мәліметтер талдауын орындауға.
Дамыған ДҚБЖ негізінде Windows қосымшалары болып табылады, сонымен қатар берілген орта дербес ЭЕМ мүмкіндіктерін айтарлықтай толық қолдануға мүмкіндік береді. Жоғары өнімділікті ДК бағасының төмендеуі бағдарламалық қамтаманы өңдеуші ресурстарды орналастыру туралы төмен дәрежеде ойлауы мүмкін Windows ортасына кеңірек өтуді ғана емес, сонымен қатар ДК бағдарламалық қамтамасыздандыруды бүтінге айналдырып және ДҚБЖ жеке түрде ЭЕМ аппараттық ресурстарға сыншылдығын ескертті.
Мәліметтер қоры басқару жүйелерін ұсынатындар ішіндегі ең жарқындары: Lotus Approach, Microsoft Access, Borland dBase, Borland Paradox, Microsoft Visual FoxPro, Microsoft Visual Basic, сонымен қатар клиент-сервер технологиясы бойынша құрылған қосымшаларда қолданылатын Microsoft SQL Server және Oracle мәліметтер қоры. Іс жүзінде кез келген дамыған ДҚБЖ қолдану мен мүмкіндіктердің аналогтық аймағы бар, басқа компаниямен шығарылатын аналогтан тұрады. Кез келген қосымша деректерді ұсынудың көптеген форматтарымен жұмыс істеуге, конверттердің көп саны болуының арқасында экспортты және импортты жүзеге асыруға қабілетті. Танымалдарға, сонымен қатар, басқа косымшаларды, мысалы, мәтіндік процестерді, графиктерді және т.б. құру пакеттерін және жоғары дәрежедегі тілдер нұсқаларын (көбіне - SQL жәненемесе VBA диалекттері) құру және қосымшаларды өндіретін интерфейстерді визуалды бағдарламалау құралдарын пайдалануға мүмкіндік беретін технологияларда жатады. Сондықтан енді нақты қосымша қай тілде және қандай пакет негізінде жазылғаны, сонымен қатар онда берілгендердің қандай форматы қолданылғанының маңызды мәні жоқ. Сонымен бірге, қосымшаны тез өңдеу немесе кең ресми мәлімделетін ашық жақын келу әдебиетте негізделген RAD (ағылшын тілінен Rapid Application Development), яғни әртүрлі қосымша бағдарламаларды қолдану қажеттілігі және мүмкіндігі және айтарлықтай иілгіш және қуатты берілгендерді өңдеу жүйелерін өңдеуге арналған технологиялар де-факто стандарты болды. Сондықтан классикалық ДҚБЖ бір қатарында қиын, ал кейде классикалық ДҚБЖ құралдарымен өңдеуге болмайтын жұмыс жылдамдығы бойынша критикалық қосымшаның керекті компоненттерін тез құруға мүмкіндік беретін Visual Basic 4.0, Visual C++, Builder C++ бағдарламалау тілдері жиі-жиі ескеріледі. Заманға сай деректер қорын басқаруға жақындау да клиент-сервер технологиясын кең қолдану керектігін түсіндіруде.
Кейбір бағдарламалық өнімдерді кеңірек қарастырамыз.
Visual FoxPro жоғары жылдамдылығымен ерекшеленеді, диалекттері көптеген ДҚБЖ құрылған xBase және SQL қолданатын объектілі-бағдарлы бағдарламалау тілінен тұрады. Объектілі моделдің жоғары дәрежесінен тұрады. Есептеу желілерінде қолданылғанда берілгендерге қолданушылардың бөлек ену мүмкіндігі сияқты монопольды түрде қамтамасыз етеді. Әртүрлі платформалардағы жұмыстарға арналған кәсіпорын масштабы қосымшалары үшін қолданылады.
Access ең әйгілі Microsoft Office пакеті құрамына кіреді. Негізгі артықшылықтар: көптеген соңғы қолданушылар белгісі және деректердің жоғары тұрақтылығына ие, игеруде қарапайым, кәсіпсіз бағдарламалаушы да қолдануы мүмкін, түрлі форматтағы деректер қорынан есеп дайындауға мүмкіндік береді, түрлі деректер және коммерциялық емес қосымшаларды өңдеу негізінде тәуелсіз формалар есебін құруға арналған.
Сонымен, бүгінгі күнде өңдеуші қандайда бір нақты пакет рамкаларымен байланысты емес, ал есептің қойылымына байланысты ең әртүрлі қосымшаларды қолдануы мүмкін. Сондықтан, қазіргі уақытта ең керектісі ДҚБЖ дамуының жалпы бағыты және қосымшаларды өңдеудің басқа құралдары болып табылады.
Дипломдық жұмыстың зерттеу пәні Болгария, Германия, Ресей, Турция және т.б. өндіруші фирмалардың автохимия, автоаксессуарлар және автокосметика көтеме саудасымен айналысатын Ақбура -555т ЖШС болып табылады.
Фирма 2002ж құрылған. Фирма аумағында тауар сақталынатын қойманың астына жер бөлінген. Ақбозат ЖШС өнімді Қазақстанның кез келген қаласына транспорттайды. Іске асырылған өнім номенклатурасы бірнеше мың атаудан тұрады және әрдайым өсіп отырады.
Ақбура -555 ЖШС ұйымдық-заңды формасының көзқарасы негізінде жауапкершілігі шектеулі қоғам формасында құрылды.
Ақбура -555 ЖШС қызметінің негізгі мақсаттары болып табылады:
- өзара тиімді шарттардағы жұмыс;
- заң жүзінде жіберілетін барлық әдістермен кірістерді шығару;
- азамат қажеттіліктерін айтарлықтай толық және сапалы қанағаттандыру мен жеке және заңды тұлғалардың, олармен келісілген келісімдер мен контрактілері негізінде тапсырыстарын орындау. Компания қызметкерлерінің нәтижелі менеджменті арқасында тұтынушыларға автохимия, автоаксесуарлар және автокосметика өндірушілердің жаңалықтарын ұсынады, өндірушілердің Казахстан Республикасындағы ресми диллері Ақбозат компаниясы болып табылады.
Ақбура -555 ЖШС қызметінің негізгі мәселесі мүмкіндігінше максималды кіріс алу болып табылады.
Ақбура -555 ЖШС құрылтай құжаттарына сәйкес заңда тиым салынбаған қызметтің кез келген түрінмен айналысуға құқылы, сонымен бірге қызметтер пәні болып табылады:
- көтерме және бөлек сауда;
- тауарды алып-сатуда делдалдық қызметтер;
- жабдықтау және өтім;
- басқа қызмет түрлерінің орнатылған ретін жүзеге асыру.
Ақбура -555 ЖШС негізгі кіріс көздері өнімді іске асырудан түскен қаржылық құралдар болып табылады. Ақбура -555 ЖШС негізгі шығыс көздері болып табылады:
тауарды сатып алуға және жөндеуге кеткен шығындар;
өндірістік орынды жалға алуға кеткен шығындар;
электрэнергияға, жылуға кеткен шығындар;
қызметшілердің жалақысына және АТР кеткен шығындар.
Фирма басында негізінде басқарушылық сұрақтарды, сонымен бірге стратегиялық сұрақтарды да шешетін бас директор тұрады. Ол барлық бөлімнің қызметтерін бақылайды. Сонымен қатар ол қаржылық ағын іс-әрекеті сұрақтарымен де хабардар болып отырады.
Бухгалтерлік бөлім өзінен үш бөлімшені: бас бухгалтер, көшірме, төлем және касса ұсынады.
Бас бухгалтер бухгалтерлік есеп жүргізеді, балансты жүзеге асырады, әртүрлі кездесулі салыстырмалы тексерулер, барлық салықты есептейді және оның қарамағындағы бөлімшеде пайда болған сұрақтарды шешеді.
Төлемдер бөлімі арнайы банктік бағдарлама арқылы банктен алымдарды және жіберулерді орындайды. Бұларға материалдарды жеткізушілер есебі бойынша төлем, салықтарды төлеу, фирманың есеп айыратын есебінен делдалдан күнделікті ақшалық құралдарды алу және басқада төлемдер.
Кассир фирманың бар жабдықтарын (жалақы беру, шаруашылық қажеттіліктерге құралдар бөлу, командировкалар беру және т.с.с.) үйлестірумен айналысады.
Экономикалық қауіпсіздік бөліміне кіретіндер: объекттің қауіпсіздігіне және жіберілген жүйеге жауапты күзет бастығы, ақпараттық қауіпсіздікті сақтау және есептеуіш комплекстің функционалдылығымен қамтамасыздандыру міндеттерін атқаратын жүйелік администратор.
Автоматтандырылған жүйе Көшірме бөлімшесінің мәселелерін шешуге арналған. Бұл бөлімшенің негізгі мәселелері - бұл шығын құжаттарын көшіру, кірістерді енгізу, банктік көшірмелерді енгізу, ішкі құжаттарды көшіру, номенклатура және жаңа жабдықтаушыларды енгізу, қордағы қалдықтарды біржола жою, жабдықтаушылармен өзара есеп айырысу.
1.2 БҚ құруға арналған негіздеу
ДК өңдеуді негіздеуді қалыптастыру үшін Ақбура -555 ЖШС кәсіпорынының қордағы операциялар есебіне талдау жүргіземіз.
Материалдар қозғалысы және дайын өнім есебі
Тауарлар қозғалысының есебі және дайындауы нормативтік актімен сәйкес жүргізілуі тиіс.
Тауардың түсуі, орын ауыстыруы және қалдыру сандық және бағалық түрдегі алғашқы құжаттарда бейнеленеді. Алғашқы есептік құжаттар формалары қабылданған шаруашылық операцияларды жүзеге асыруға арналған есептік құжаттар жүйесі құрамындағы кәсіпорынмен анықталады және орнатылады.
Алғашқы құжатар бухгалтерлік есеп туралы Ереженің талаптарына сәйкес және Қазақстан Республикасындағы есептілікке сәйкес дайындалуы керек және келесі міндетті реквизиттерден тұруы керек: құжат атауы (қалыптар); қалып коды; құрастыру күні; шаруашылық операциялар мазмұны; шаруашылық операцияларды өлшеуіштер (табиғи және ақшалық түрде); шаруашылық операцияларды іске асыруға және олардың дұрыс дайындалуына жауапты тұлғалар дәрежесі атаулары, жеке қолтаңбалар және олардың шифрлерін ашу; сонымен бірге кәсіпорынның мөрі мен мөртабаны.
Құжаттың өз уақытында және дұрыс дайындалуына жауапкершілікті, бухгалтерлік есепте бейнелену үшін қойылған уақытқа оларды жіберуге, құжаттағы берілгендердің сенімділігіне осы құжаттарды құрастырған және қол қойған тұлғалар өз мойнына алады. Алғашқы құжаттар есеп бойынша және қабылдау операцияларын дайындау бойынша, сақтау және материалдарды және дайын өнімдерді кәсіпорында қалдыру тексеріс біткеннен кейін нормативті тізбемен сәйкес үш жылға сақталады.
Түскен тауарлар кірісі туралы келесі жолдамалы құжаттарға: тауар-транспорттық мәлімдеме, есеп-фактур, есеп және түскен тауар саны мен сапасын куәландыратын басқа да құжаттарға мөртабан қою жолымен дайындалады.
Тауарды сатып алуда немесе оны қабылдағанда міндетті түрде сатып алынған тауарға сәйкес сертификаттың болуын қадағалау керек.
Талап - мәлімдеме кәсіпорын ішінде құрылымдық бөлімшелер немесе заттық түрде жауапты тұлғалар арасында тауар қозғалысы есебі үшін қолданады.
Мәлімдемені екі көшірмеде тауарды беретін құрылымдық бөлімшенің заттық түрдегі жауапты тұлғасы құрастырады. Бір көшірмесі беретін қоймаға құндылықтарды жазуға арналған негіздеме ретінде, ал екіншісі қабылдаушы бөлімшеге құндылықтардың кірістіруге қызмет етеді.
Осы мәлімдемелермен қоймадағы іске асырылмаған тауарларды беру, сонымен бірге мерзімі өткен өнімдерді қайтару бойынша операциялар дайындалады, егер олар талап бойынша ертерек алынған болса.
Мәлімдемені заттық түрдегі жауапты тұлға тапсырушы мен қабылдаушыға сәйкес қол қояды және оны тауар қозғалысы есебі үшін бухгалтерияға тапсырады.
Қойма есебін бақылау
Кәсіпорын бухгалтері түскен тауарлар кірісі туралы өз уақыттылығына және толықтығына, оларды көшіруде дұрыстылығына, сонымен бірге заттық түрдегі жауапты тұлғалар есебін құру дұрыстығына міндетті.
Заттық түрдегі жауапты тұлғалар есебін тексеру бухгалтер орнатуға тиісті:
қосымша тіркелген құжаттар негізінде жасалған есепте құжаттың шынайылығы және жазулардың дұрыстығы, сонымен бірге құжат даталарының есепті ұсынатын кезеңге сәйкестігі;
есеп кезеңінің соңындағы алдыңғы есепте көрсетілген берілген есептегі тауар қалдықтарымен есептің алдыңғы кезеңіндігі қалдықтардың сәйкестігі;
есепте алдыңғы есептік кезеңге тауар қалдықтарының түгендеме тізімдегі нақты қалдықтарға түгендеме күнінің сәйкестігі;
шаруашылық операциялардың (қабылдау, демалыс, тауарды көшіру және т.б.) заңдылығы және дәлелділігі;
құжатта барлық керекті реквизиттердің, заттық түрдегі жауапты тұлғалардың қолтаңбаларының болуы.
тауарларға бағалардың дұрыстығы.
Түгендеу
Тауардың нақты бар болуын тексеру нақтылауға және қалдықтарды салыстыра тексеруге керекті құрал. Түгендеудің іс жүзінде үш әдісі қолданылады - кезеңдік, үзіліссіз және таңдамалы.
Кезеңдік түгендеу - түгендеуді жүргізіп жатқан тұлғаларға қалдықтарды нақты есептеуге мүмкіндік жасау үшін түгендеу кезеңінде қойма жұмысы тоқтатылуға тиісті.
Үзіліссіз түгендеу - түгендеушілер әр күні немесе әр аптада нақты қосымшаның берілген мөлшерін немесе бірнеше пайызын есептейді және осы әдіске сәйкес тұрақты жүргізілетін есептер түзелуде.
Таңдамалы түгендеу - ерекше бақыланатын атауларды тексеру, жаппай түгендеуге қарағанда жеке әлдеқайда нақты.
Бухгалтерия қандай тауар түрлерін тексеру керектігін және қоймашылар жұмысын бухгалтерия қашан бақылайтынын анықтай отырып түгендеуді жүргізуге бастаушы болуға міндетті. Түгендеу жүргізілуін бухгалтерия өкілі қадағалауға міндетті.
Түгендеуді негізгі мақсаттары келесідей:
тауардың нақты болуын табу;
бухгалтерлік есеп берілгендерімен тауардың нақты болуын салыстыру;
міндеттердің есепте толық сипатталуын тексеру.
Бухгалтерлік есеп және есептілік туралы Ережеге сәйкес түгендеуді жүргізу міндетті:
кәсіпорын мүлкін жалға, сатып алуға, сатуға берген кезде, сонымен бірге мемлекеттік немесе муниципалды бүртұтас кәсіпорынды құру кезінде заңмен қарастырылған жағдайларда;
заттық түрдегі жауапты тұлғалардың ауысуы кезінде (жұмыстарды беруді қабылдау күні);
ұрлық немесе жасырын қолдану, сонымен бірге бұзылған құндылықтар фактілерін орнату кезінде;
стихиялық апаттар, өрт, авто апаттар және басқа да экстремальды шарттармен шақырылған төтенше жағдайлар кезінде.
Есептік жылдағы түгендеу саны, оны өткізу күндері кәсіпорын басшысымен орнатылады.
Кәсіпорында түгендеуді өткізу үшін тұрақты жұмыс істейтін түгендеу комиссиясы орнатылады.
Тұрақты жұмыс істейтін және түгендеу комиссиясының жұмысшыларының тұлғалық құрамын кәсіпорын басшысы бұйрығымен бекітеді.
Құндылықтардың нақты бар болуы туралы мәлімет түгендеу жазбаларында немесе түгендеу актілерінде, кемінде екі көшірмеде жазылады.
Материалдарды сақтау
Тауарды қоймаға орналастыру әдісі сақтау әдісін таңдаудағы мәселені қолдануға тәуелді таңдалады, секциялардың рационалды орналасуы кезінде, тауарды бүлінуден қорғауда, қойманың кез келген ұйымына ену мүмкіндігі кезінде қойма көлемін максималды қолдану қажеттілігі.
Сақтаудың келесі әдістері ажыратылады:
тауардың әртүрлі түрлері және сорттары бір-бірінен бөлек орналастырылады;
партиялық - қоймаға түскен тауардың әрбір партиясы бөлек - бөлек сақталады;
партиялы-сорттық - қоймаға түскен тауардың әрбір партиясы өзімен өзі сақталады, мұнда партия ішіндегі тауар түрі және сорты бойынша сортталады және бөлек орналастырылады;
атауы бойынша - әрбір атаудағы тауарлар бөлек сақталады.
Тез орналастыру және таңдау үшін, сақтаудың талап етілген режимін қамтамасыз ету үшін сақтаудың тұрақты орындарын қарастыра отырып, олардың сақталуын қадағалау мүмкіндігі үшін тауарларды орналастыру сұлбалары өңделеді. Сұлбаны өңдеу кезінде түскен тауардың кезеңділігі мен көлемі және оның өтімі мен жүзеге асырылуы, салудың оптималды әдістері назарға ілінеді.
Сақтау кәсіпорыны қамтамасыз етуге міндетті:
Тауардың саны және сапасының сақталуын;
бақылаушы мүшелерге сәйкес тауарларды көріп шығу шарты.
Тауар қасиетінің сақталуын қамтамасыз етуге материалдарды сақтаудың гидротермиялық режиміне тиісті құрумен, олардың салуының және орналасуының қолайлы жүйесімен, сақтау процесінде кәсіпорынның тұрақты бақылауы арқылы қол жеткізіледі.
Сақтауды жақсы ұйымдастыру кезінде:
өткелдерде тауарларды орналастырмайды;
оларды тым жоғары штабельдерге қосуға болмайды;
тауарды сақтаудың оптималды режимдерін қолдайды - ауаның температурасы және ылғалдығы, ауаның температурасын термометр құралдарымен немесе дистанциялық бақылау жүйелерімен бақылайды, ал қоймалардағы ауаның ылғалдылығын өлшеу үшін гигрометрлер қолданылады;
ауаның температурасы мен ылғалдылығын жылулықты және вентиляцияны реттеу көмегімен реттеп отырады.
Ақбозат ЖШС қоймалық операциялары есеп жүйелерінің кемшіліктері:
Қиын технологиялық бау қоймаға түскен және қоймадан өндіріске жіберілген және жүктелген өнімнің мұқият есебін талап етеді.
Тауарлар есебі Ақбозат ЖШС қоймасындағы есептің ең маңызды бөлігі болып табылады. Бухгалтерлік есеп материалды құндылықтар, сонымен бірге өнімдер қозғалысын қадағалауға арналған. Ақбозат ЖШС-те тауарлы-материалдық құндылықтар қозғалысы есебінде әліде көптеген жетіспеушіліктер кездеседі. Есеп сомалық есептеуде жүргізіледі. Бұл барлық ассортимент бойынша қосымша тауарлар санын көруге мүмкіндік жасамайды. Қойма меңгерушісі материалдардың түсуін реттеу, қорда азайған тауарлар түрін қосымша сатып алу жұмыстарын жүргізу үшін барлық атауы бойынша кәсіпорын қоймасындағы қалдықтарды әрқашан көруге міндетті.
Бүгін кәсіпорында біз деректерді өңдеу жүйесінің әдеттегі түрін көреміз, мұнда қызметші құжат тігілетін папкаға деректерді қолдан енгізеді.
Тауар және қорды жүзеге асыру есебінің автоматтандырылған процесінің болмауы еңбектік және қаржылық ресурстарды рационалсыз қолдануға әкеп соқтырады.
Ақбозат ЖШС кәсіпорынында қазіргі уақытта тауарды жүзеге асыру және операциялар есебін жүргізудің кемшіліктері болып бухгалтерлік есептің қолдан жүргізілуі табылады, бұл бухгалтер және менеджер қызметін әлдеқайда бәсеңдетеді және қиындатады.
Ақбозат ЖШС қоймасына жеткізушілерден материалдардың қозғалуы жеткізу шарттары мен жүкті тасымалдау ережелерінде қарастырылған жолдама құжаттар: мәлімдеме (накладной) және есеп-фактурамен формаланады.
Кәсіпорынға мәлімдемеден бөлек жолдама құжаттардың үлкен көлемі келеді. Мәлімдемелерде 30-ға дейін атаулар болады.
Мәлімдемеде көшірменің нөмірі және күні; жеткізуші және қабылдаушы фирмалар атауы; өнімнің атауы және қысқаша сипаттамасы, оның саны (бірлік санда), бағасы және өнімді жіберудің жалпы сомасы (салық есебінің бағаға қосылуымен) көрсетіледі. Мәлімдеме екі экземплярға жазылады, жіберген және қабылдаған заттық жауапты тұлғалармен қол қойылады және өнімді жіберуші мен қабылдаушы кәсіпорындардың домалақ мөрлерімен сендіріледі. Бір экземпляр өнімні жіберушіде қалады, екіншісі өнімді қабылдаушыға беріледі.
Сонымен бірге есеп-фактур көп жүргізіледі. Есеп-фактур құрамы мәлімдеме құрамына ұқсас, сонымен бірге екі экземплярда жазылады (бірі өнімні жіберушіде қалады, екіншісі өнімді қабылдаушыға беріледі).
1.3 Техникалық тапсырма
Қазіргі уақытта Ақбозат ЖШС кәсіпорында тауарды іске асыру есебін жүргізудің кемшіліктері: бухгалтерлік есеп және менеджер жұмысы қолмен жүргізіледі, ал бұл болса бухгалтер және менеджер қызметін айтарлықтай төмендетеді және қиындатады.
Бүгін кәсіпорында біз деректерді өңдеу жүйесінің әдеттегі түрін көреміз, мұнда қызметші құжат тігілетін папкаға деректерді қолдан енгізеді.
Материалдар кірісі бойынша бірінші құжаттардың есебі жауапты тұлғамен тәуелсіз формадағы тауарлар түсімі журналында жүзеге асырылады, онда кіріс құжаттарының аттары, күні мен номері, құжат туралы қысқаша анықтама, құжаттың тіркелген күні, кіріс материалдары туралы ақпарат, тауар жабдықтаушылар туралы міндетті түрде болуы керек.
Қазіргі уақытта есепті қолдан жүргізудің тиімсіздігі мен артта қалуына байланысты қор операциялары есебін және өнімді іске асыру процестерін автоматтандыру мүмкіндігі пайда болды.
Тауарды іске асыруға және Ақбозат ЖШС менеджерінің жұмысының тиімділігіне арналған бағдарламалық қамтамасыздандыруды өңдеуге объективті қажеттілік туындады.
2 БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІ ЖОБАЛАУ
2.1 Зерттеу объектісін талдау
Ақпаратты өңдеу процесі әрқашан негізгі адамдық қызмет және мұндай процестің ақпараттық ресурстармен бірігуі уақыт өте ақпараттық жүйелер деп аталына бастады. Ақпараттық жүйелер - бұл жинақтауға, сақтауға, дәлдеп түзетуге, іздеуді болдыруға, ақпаратты өңдеуге және беруге мүмкіндік беретін ақпараттық қорлар және процедуралардан тұратын комплекс. Есептеу техникасының пайда болуымен АЖ дамудың сапалы, революциялық процесін, бағдарламалық-техникалық комплекс және байланыс құралдары болып табылатын физикалық және функционалдық комплекстерді басынан өткізді.
Дамыған АЖ ұлттық және әлемдік ақпараттық орталарға интеграцияланған төтенше қиын адам-машиналық комлекстерді ұсынады. АЖ тиімділігі көп жағдайда оның сапасымен және қолданушының оған сенімділігімен анықталады. Өнімнің сапасы, жобалау процесі, өнімділігі және қызметі түгелдей ақпараттық технологиялар аймағына да жататын адам өмірінің деңгейін және ұлттық шаруашылық жағдайын анықтайтын тораптық мәселелердің бірі болып табылады. Ақпараттық жүйелерге келесі негізгі компоненттер жатады:
* есептеу техникасының аппараттық құралдары;
* телекоммуникацияның (байланыстар) аппараттық құралдары;
* ААЖ реализациялау функцияларының бағдарламалық құралдары;
* ақпараттық берілгендер қоры (БҚ);
* регламентирленген функцияларды құжаттау және ААЖ барлық компоненттердің қолданылуы;
* бағдарламалық-техникалық құралдармен қызмет көрсететін және қолданатын мамандар.
АЖ аппараттық компоненттері жетеліктей әмбебап мінезден тұрады және нақты ақпараттық технологиялардың функционалдық мәнінен айтарлықтай тәуелділігі төмен. Бірақ оларды таңдауда әрқашан техникалық мінездемелер қатары, талдау және осы компоненттердің сынауы прибор жасаудың қиын аймақтарында өңделінген дәстүрлі әдістері және құралдарымен жетерліктей өткізілу мүмкіндіктері ескеріледі.
АЖ қалған компонеттері адам қызметінің нақты аймағында мәселелерді шешу мәнін, функцияларын және сапасын анықтайтын оның ителлектуалды бөлігін құрайды. Бұл компоненттер мақсаттық өзгерістерімен, мәндердің қиын формалданатын және тексеруді терең зерттеу әдістерін талап ететін сипаттамаларының жоғары түрлілігімен ерекшеленуі мүмкін. [7].
Кез келген нақты АЖ көбінесе инфрақұрылым деп аталатын оны қоршаған ақпараттық ортада әрекет етеді. Ақпараттық жүйелердің инфрақұрылымында әдетте телекоммуникациялық желілерді және олармен байланысатын объектілер: серверлер, автоматтандырылған жұмыс орындары, желілік ақпараттық ресурстар каталогтарын және т.б. түсінеді. Түрлі сипаттағы ақпараттық қорлар (банктер және деректер қорлары) және басқа да ақпараттық құрылымдар ақпараттық ресурстар болып табылады.
Қазіргі кезде ААЖ инфрақұрылымының әсіресе телекоммуникациялық компоненттері тез дамуда. Бірақ, басында-ақ барабар технологиялар қосымшалары жоқ кезінде бейнеленетін компьютерлік желілер жағдайында қолданушы сұранысының әлсіздігі негізгі қиындық болып табылды.
Әлемнің барлық елінде көпсандық, нақты, қолданбалы жүйелерді өңдеуге көп құрал, қаражат жұмсалады және теориялық сұрақтарға мүлде аз көңіл бөлінеді. Негізінде, мұндай жолды кезінде автоматтандырылған басқару жүйесін құру және телекоммуникациялық технологиялар салаларындағы жұмыстарда да бұл керекті этап - өсім сырқаты болып табылды.
Жұмыс жағдайының концептуалды, жүйелік ойының керектігі кейбір пәндік салада күшіне енеді. Бұл саланың дамуының берілген этабында өзара әлсіз байланысқан білімнің, фактінің, мәселелер мен қызығушылықтардың көптеген мөлшері алынады.
Қиын перспективті автоматтандырылған ақпараттық жүйелерді бөлек өңдеуде құру процесі қызмет түрінің жоғары көптүрлілігін қосады және ғылыми-техникалық мамандар және политикалық және экономикалық мәселелерді қабылдайтын тұлғалар арасындағы өзара тар байланысты талап етеді.
Жинақталған тәжрибе АЖ келесі талаптарға жауап беруі керектігін көрсетеді:
- маманның ақпараттық және есептеу қажеттіліктерін уақытылы қанағаттандыру;
- қолданушы жауабы мен сұранысына минималды уақыт;
- қолданушы және оның сұраныстарына дайындық деңгейіне адаптация;
- жүйеде жұмыстарды қабылдау қарапайымдылығы және қатынас жеңілділігі;
- қызмет көрсетудің қарапайымдылығы және сенімділігі;
- қолданушымен қатынаста шыдамдылық;
- қолданушыны тез оқыту мүмкіндігі;
- есептеу желісі құрамында жұмыстардың болу мүмкіндігі.
Сонымен, жоғарыда айтылған қасиеттерді қолдайтын және берілген талапқа жауап беретін бағдарламалық қамтаманы өңдейміз. Біріктірілген үлкен көлемді әртүрлі ақпараттар туралы мәлімет қажеттілігі, әртүрлі және көбінесе қарсы мақсаттардың және назарлардың үлкен сандарының бірігуіне қажеттілік туындайды. [8].
2.1.1 Өңделінетін бағдарламалық қамтамасыз етуді тағайындау
Қор операцияларының есебін дұрыс құрастыру үшін және өнімді жүзеге асыру үшін келесі мәселелер қажетті болып табылады:
жеткізушілер және партия бөлігінде материалдардың қоймаға түсу есебі;
кәсіпорын ішіндегі материалдардың жылжу есебі;
дайын өнімді жүзеге асыру есебі;
партия және жеткізулер бөлігінде материалдар үшін жеткізушілермен есеп айырысу есебі.
Әрбір мәселені бөлек-бөлек қарастырайық.
Қоймаға материалдардың түсу есебі материалдардың кімнен түскендігін, материалдардың қашан келгендігін, қандай бағамен, материалдардың жарамдылық мерзімін, түскен материалдар үшін төлем мерзімін міндетті түрде ескеруі керек өте жауапты мәселе.
Кәсіпорын ішіндегі материалдардың жылжу есебі келесілерді білуге керек:
өндіріске қандай материалдар және қандай мөлшерде беріледі;
қоймада және өндірісте қалған материалдар.
Дайын өнімді жүзеге асыру есебі қандай өнім көбірек өндірілетіні және жүктелетіні, яғни көптеген сұраныстарда қолданылатындығы туралы мәліметтерді алуға көмектеседі.
Материалдар үшін жеткізушілермен есеп айырысу есебі аталған ақшалық қаражаттардың артық қолданылуынан жалтаруға және жеткізушілермен құруға көмектеседі.
Қойма операциялары есебін ұйымдастыру бойынша барлық есептерді және өнімді іске асыруды орталықтандырылған бухгалтериямен орындау қажет, себебі барлық қорды бір комплекске біріктіру мүмкіндігі жоқ.
Негізгі мәселе мүмкін кірісті максималды алу, яғни АРМ менеджерін құру болып табылады. Сонымен бірге қызмет пәні болып келесілер табылады:
- көтерме және бөлшек сауда;
- тауарды сату-сатып алуда делдалдық қызметтер;
- жабдықтау және өтім;
- қызметтің басқада түрлерінің орнатылған тәртіпте жүзеге асырылуы.
2.1.2 Құрылымдық жобалау
Бағдарламаны өңдеуде құрылымдық енудің маңызы автоматтандырылған функцияларға оның декомпозициясын (бөлшектеу) бекіту. Автоматтандырылған функциялар: мәселелерге бөлінетін өз кезегінде ішкі функцияларға ажыратылатын жүйе функционалдық ішкі жүйелерге бөлінеді. Бөлшектеу процесі нақты процедураларға дейін жалғастырылады. Осымен автоматтандырылған жүйе барлық компоненттері өзара байланысқан тұтас ұсынумен сақталады. [9].
Объекттің құрылымдық сұлбасы бағыныңқы жүйелерімен, мәселелерімен және бағынышты мәселелерімен 2.1 суретте көрстілген.
Сурет 2.1 - Объекттің құрылымдық сұлбасы
Кіріс ақпаратында әртүрлі тасымалдағыштарда орналасқан: дербес компьютер жадындағы алғашқы құжаттар, машиналық тасымалдағыштардағы мәселелерді шешуге қажетті барлық ақпарат түсіндіріледі.
Орынды кәсіпорыннан өндірістік кәсіпорынның кіріс ақпаратқа, теру әдістерін, тіркеу, тапсыру, сақтау және ақпаратты өңдеу, оның құрамы және уақытылы алынуы өндірістік процестерді тиімді басқаруына және шапшаңдығына тәуелді.
Дипломдық жобада өңделетін кіріс ақпарат үшін автоматтандырылған жүйелер болып табылады:
Кіріс операцияларын бейнелеуге арналған қолдан толтырылған кіріс мәлімдемелері. Бұл құжаттар жеткізушіден қоймаға материалдардың түсу есебі үшін қажетті.
Өндіріске материалдарды көшіруді бейнелеуге арналған: талаптама - мәлімдеме.
Шығын құжаттарын бейнелеуге арналған: қолдан толтырылған тауарлық мәлімдеме және есеп-фактура. Бұл құжаттар қоймадан өнімнің жүктелуін растайды.
Дайындау операцияларын формалау және материалдарды жасау үшін жеткізушілерді есептік құжаттарды қолданылады: есеп-фактура, тауарлы-транспорттық мәлімдемелер және т.б. құжаттар.
Қоймалық операциялар есебін және өнімді жүзеге асыру мәселелерін автоматтандырылған шешімін өңдеуде келесілер нәтижелік көрсеткіштер болып табылады:
Кіріс мәлімдемесін баспаға шығару;
Тауарлық мәлімдемені баспаға шығару;
Есеп-фактор баспаға шығару;
Кіріс бойынша журналды баспаға шығару;
Шығын бойынша журналды баспаға шығару;
Қордағы қалдықтар бойынша ақпартізім;
Мерзімі бойынша құжаттарды іздеу;
Жеткізуші бойынша құжаттарды іздеу;
Клиент бойынша құжаттарды іздеу;
Нөмірі бойынша құжаттарды іздеу;
Кәсіпорын қоймасына материалдық құндылықтардың кіріс есебі нәтижесінде біз машиналық шығын құжаттарын аламыз: Кіріс мәлімдемесі және есеп-фактура. Бұл құжаттар Кіріс, Жеткізушілер Анықтамасы, Материалдар Анықтамасы кестелеріндегі ақпараттарды өңдеу нәтижесінде алынады. Бұл құжаттар фирмада қалады және түсім материалдары есебі бойынша есептеулерді жүргізу үшін бөлек бумаға тігіледі.
Сонымен бірге материалдық құндылықтардың түсу есебі кіріс бойынша Журнал көмегімен жүргізіледі. Журналда барлық кіріс бойынша операциялар: көрсетілген мерзім бойынша операциялар, құжат нөмірлері, құжат сомасы және анықталған мерзімге жеткізушілердің атауы бейнеленеді. Кіріс бойынша Журнал Кіріс, кіріс бойынша Журнал сұранысы көмегімен Журнал кестелерін өңдеу нәтижесінде формаланады. Кіріс бойынша Журнал барлық кіріс мәлімдемелерінің регистрі болып табылады.
Делдалға тауарды жүзеге асыруда біз машиналық шығын құжаттарын: Шығын мәлімдемесі және есеп-фактура аламыз. Шығын мәлімдемесі және есеп-фактура Шығын, ГП Шығын, Клиенттер Анықтамасы, Өнімдер Анықтамасы кестелері ақпараттарын өңдеу нәтижесінде алынады. Бұл құжаттар дайын өнімді жүзеге асыру есебі үшін қажет. Құжаттардың бір көшірмесі клиентте қалады, ал екіншісі фирмада қалады.
Шығындар бойынша құжаттар Журналы белгіленген мерзімдегі, мысалы айдағы барлық шығын құжаттарын тіркеу мүмкіндігін береді. Журналда дайын өнімді жүзеге асыру мерзімі, жүзеге асыру құжаттарының нөмірі, жүзеге асыру сомасы және клиент атауы тіркеледі. Шығын бойынша құжаттар Журналы шығын бойынша есепті жүргізуге мүмкіндік береді.
Қоймадағы ТМЦ қозғалысы есебі мәселелерін автоматтандырылған шешімін өңдеу кезінде біз қоймадағы қалдықтар бойынша ақпартізім (ведомость) шығын машиналық құжатын аламыз. Берілген ақпартізім Қалдықтар кестесінде сақталынатын ақпараттарды өңдеу нәтижесінде алынады. Бұл кесте берілгендері әр тауар түскенде және әрбір шығында жаңартылады. Сондықтан олар кез келген уақытта белсенді болып қалады.
Мерзімі бойынша құжаттарды Іздеу, жеткізуші бойынша құжаттарды Іздеу, клиент бойынша құжаттарды Іздеу, нөмірі бойынша құжаттарды Іздеу есептерін формалау кезінде Журнал кестесінің берілгендерін қолданады. Берілген есеп көрсетілген клиент және нөмір бойынша белгіленген мерзімдегі барлық құжаттарды бейнелейді.
2.1.3 Ағындық ақпараттық талдау
Ақпараттық қамтама астында (АҚ) классификациялау жүйелері және ақпаратты кодтау, құжаттардың бірыңғайлылық жүйесі, ақпараттық ағындар сұлбасы, сонымен бірге берілгендер қорын құру методологиясының бірге жинақталуы түсініледі. [10].
АҚ ішкі және сыртқы машиналық болып бөлінеді. Сыртқы машиналық ақпараттық қамтама есептеуіш техника құралдарын қолданбай адаммен түсінілетін формада ақпараттық жүйелерді функционирлеуге қолданылатын құжаттар жиынтығын өзімен бірге ұсынады. Ішкі машиналық ақпараттық қорға ақпараттық қамтаманың машиналық тасымалдағыштардағы берілгендерді қолдану жиынтығын ұсынатын бөлігі жатады.
Ақпаратпен жұмыс кезінде керекті түсінік болып оның классификациясы табылады. Кез келген классификация әрқашан салыстырмалы. Бір және сол бір объект түрлі белгісімен немесе критерийімен классификациялануы мүмкін. Кей кезде сыртқы орта шартына тәуелді жағдайларда объект әртүрлі классификациялық топтарға тиісті болуы мүмкін жағдайларда кездеседі.
Анағұрлым жалпы белгілер негізінде: көріну орны, өңдеу сатысы, бейнелеу әдісі, тұрақтылық, басқару функциялары келесі классификацияларға келтіруі мүмкін [11]:
- кіріс ақпараты - бұл қандай да бір құрылымдық бөлімшеге түсетін ақпарат;
- шығыс ақпараты - бұл қандай да бір құрылымдық бөлімшеден түсетін ақпарат;
- ішкі ақпарат - бұл объект ішінде көрінетін ақпарат;
- алғашқы ақпарат - бұл объект қызметі процесінде тікелей көрінетін және алғашқы сатыға тіркелетін ақпарат;
- екінші ақпарат - бұл алғашқы ақпаратты өңдеу нәтижесінде алынатын және аралық немесе нәтижелік болуы мүмкін ақпарат;
- айнымалы ақпарат нақты сандық және сапалық сипаттарды қайтарады;
- тұрақты ақпарат - бұл өзгермейтін уақыттың ұзақ мерзімінде көптен қолданылатын ақпарат.
Өңделінетін деректер қоры кестелерінің құрамы мен құрылымы берілген жұмыстың 3 тарауында көрсетілген.
2.2 Бағдарламалық және аппараттық құралдарды таңдау мен негіздеу
Бағдарламалық қамтама (БҚ) - бұл мақсаттарды жүзеге асыруға және ақпараттық жүйелер мәселелеріне, сонымен бірге техникалық құрамдарды нормалы жұмыс жасауға арналған бағдарламалар комплексі [12].
Бағдарламалық қамтама құрамына жалпы жүйелік және арнайы бағдарламалық өнімдер, сонымен қатар техникалық құжаттамада кіреді.
Шығару жұмысын өңдеу кезінде мынадай бағдарламалық құралдар қолданылды: Windows операциялық жүйесі, MS Office бағдарламалық пакеті, Access деректер қорын басқару жүйесі, Интернет іздеулер бағдарламалары, Delphi және Akбоzaт.exe - Ақбозат ЖШС менеджерінің БҚ өңдеу өңделген бағдарламаларының визуальды ортасы.
2.2.1 Функциональды бағдарламалық қамтаманы таңдау
Windows туралы жалпы анықтамалар.
Microsoft корпорациясы үстелдік компьютерлерге арналған операциялық жүйелерді шығарудан дүниежүзі бойынша (рыноктың шамамен 90%) алдынғы қатарды иеленеді. Microsoft вице-президентті Стива Балмердің айтуы бойынша корпорация аппараттық құрылғылары жоғары санды Windows орнатуға талпынуда. Сонымен қатар Microsoft Windows-ты кейбір тұрмыстық жүйелерге, мысалы телевизорға арнайы бейімдендіруге қабілетті [13].
Microsoft фирмасы шығарған MS DOS алғашқы дисктік операциялық жүйе 80-ж басында пайда болды. Ол пернетақтадан командаларды символдық енгізумен негізделген жабайы қолданушылық интерфейстен тұрады.
Ал сол уақытта құрастырылған Apple фирмасының Mackintosh типті компьютерлеріне арналған операциялық жүйе игеруде әлдеқайда көрнекті және жеңіл графикалық интерфейстен тұрған. Ол командаларды сақтауды талап етпеген және белгі түрінде бейнеленген файлдар және каталогтармен жұмыс істеуге мүмкіндік берген.
MS-DOS қолданушылық интерфейстің кемшіліктері Microsoft-тың 1985ж Windows графикалық қабықшасының алғашқы версиясын шығаруына түрткі болды. Бірақ сол кездегі аз қуатты IBM PC-бірлескен компьютерлер графикалық ортаның толыққұнды жұмыс жасауын қамтамасыз ете алмаған.
1990ж алдынғы қарастырылған версияға қарағанда қызметтердің айтарлықтай жоғары комлексін ұсынатын Windows 3.0 пайда болды. Формальды жағынан Windows толыққұнды операциялық жүйе болмаған - ол өз түйіні және графикалық интерфейсімен MS-DOS жүйесінің түйіні мен командалық процессорын салып бітірді және MS-DOS алдын ала тиеуісіз жұмыс істей алмайтын еді.
Рынокта Windows-тың қозғалуына маңызды мағына бағдарламалық фирмалардың басым көпшілігі соған арнап өз бағдарламаларын өңдей бастағаны болып табылады. Microsoft сонымен бірге Windows арналған өз бағдарламалық өнімдерін шығарды, мысалы атақты текстік редактор Word немесе кестелік процессор Excel.
1992ж сәуірде экрандық объектілерді тышқанмен басқару мүмкіндіктері сәтті кеңейтілген Windows 3.1 пайда болды.
1995ж Windows95 атын алған Windows-тың кардиналдық жаңа версиясы пайда болды. Бұл толыққұнды операциялық жүйе болды. Оны көп мақсатты режимде жақсатылған жұмысы, қабылдамауға жоғары тұрақтылықтылық және жүйелік ресурстарды көбірек орынды қолданылуы ерекшелейді. Windows95-те қазіргі мезетте қандай қосымшалар қосылып тұрғанын көрсетуге мүмкіндік беретін Жіберу (Пуск)батырмалы мақсаттар панелі пайда болды.
1998 жылдық бақылаудан кейін Windows98 пайда болды. Ол алдынғы Windows95 өнімдерінің барлық жаңартуларынан тұрады, бірақ әлдеқайда өнімді және тұрақты, компьютердің энергияны төмен қолдану режиміне ауыстыруға мүмкіндік береді, Интернетпен жұмысқа арналған құрылғылардан және сканер мен цифрлық камералар сияқты графикалық ену құрылғыларынан тұрады.[14].
Бірнеше уақыттан кейін жаңа редакция Windows98 - Second Edition (SE) пайда болды, ал 2000 жылдың екінші жартысында Microsoft Windows Millennium Edition (қысқартылғанда Windows Ме) операциялық жүйесі сатуға шығарылды. Олардың екеуіде бұрынғыдай MS-DOS негізделеді.
Windows Ме айрықша ерекшеліктері - Microsoft Office 2000 офистік қосымшасымен тығыз ықпалдастық, басқа фирмалар құрастырған бағдарламалардың үлкен мөлшерімен жұмыс, Интернетті тиімді пайдалану мүмкіндігі. Бұл операциялық жүйемен мультимедиа, телефон, факс, диск, сонымен бірге локальды желі және Интернетпен жұмыстарға арналған бағдарламалар жеткізіледі.
1993 жылы үйдегі қолданушыларға арналған операциялық жүйемен қатар Microsoft мамандалған қолданушыларға арналған компьютерді ақпаратты қамтамасыз етуді көбірек жоғары талап ететін өте жаңа графикалық операциялық жүйе Windows NT3.1 шығарды. Бұл жүйенің негізгі ерекшеліктері: әртүрлі аппараттық платформалар арасында тасымалдаушылық, жалпы 32-разрядты көппроцессорлық жүйелерді қолданады. Бұл операциялық жүйелер желіде және басқару құрылғыларымен жұмысты қамтамасыз етеді. С2 стандартты деңгейімен АҚШ Министрлер қорғанысымен қорғауды қамтамасыз етеді. Осы стандарттың кейбір талаптарын айта кетейік:
:: сақталған ақпараттарға бөлде адамдардың енуіне мүмкіндіктің болмауы үшін компьютерді парольмен қорғау;
:: әрбір қолданушының барлық қызметінің жеңілдетілуі;
:: сыртқы әсер етуден жүйелерді қорғау;
:: файл деңгейінде ену құқықтарын шектеу.
1996 жылы Windows95 ұқсас қолданушылық интерфейстен және Интернетке шығуға арналған құралдардың толық жинағынан тұратын NT операциялық жүйе ұрпағының жаңа версиясы Windows NT 4.0 пайда болды. Оның жалғасы ретінде үшінші мыңжылдықтың операциялық жүйесі деп аталатын Windows2000 пайда болды.
Дербес компьютердің өнімділігіне, сенімділігіне және функционалды мүмкінділіктеріне орнатылған операциялық жүйенің әсері сияқты оның аппараттық мінездемелеріде (процессор моделі, оперативті жады көлемі және т.б.) әсер етеді. Операциялық жүйе - бұл қосымша бағдарламалар жұмысын басқаратын, аппараттық құралдар ресурстарын (процессорлар, жадылар, дисктік кеңістіктер және сыртқы құрылғылар, мысалы принтерлер немесе факстар) тарататын және қолданатын бағдарлама.
Windows 2000 - Интернетті қолданушылар талаптарын есептей отырып өңделген графикалық қолданушылық интерфейсті, жоғары өнімді, сенімді, әмбебап, көпағынды, көпмақсатты 32-разрядты операциялық жүйе. Ол офистік қосымшалы, ойындық және көңілді бағдарламалары бар үстелдік және тасымалдаушы (notebook) компьютерлерде жұмыс істейтін қолданушыларға арналаған.
Көпағындық бір процессор рамкасында бірнеше операциялардың бір мезгілде орындалуымен түсіндіріледі. Мысалы, егер сіз Microsoft Excel көпағынды бағдарламамен жұмыс істеп отырсаңыз, онда сіз бір мезгілде бір электронды кестені баспадан шығарып, екіншілерін жөндеп отыруыңызға болады. Ағындардың бір-бірінен тәуелсіз орындалуынан жүйелердің өнімділігі артуда.
Көпмақсаттық дегеніміз операциялық жүйелердің бір мезгілде бірнеше мақсатты орындау мүмкіндігі. Мысалы, сіз текстік редакторда құжатты редакциялауыңызға, электронды кесте есептерін орындауыңызға және компакт-дискте жазылған әндерді тыңдауыңызға болады. Операциялық жүйе процессор жұмысын бақылайды және егер жіберілген мақсат ресурсқа қажетсінсе, онда оның орындалуы сол ресурсты алғанға дейін тоқтатылуы мүмкін.
Көпқолданушылық режим. Егер компьютерде бірнеше адам жұмыс жасаса, онда олардың әрқайсысы Қолданушы аты және Паролі өрістерінде өзінің мәліметтерін енгізгені дұрыс. Бұл әрбір қолданушыға өзінің белгілер жинағын, бағдарламалар тобын құруға, жеке түрлі-түсті сұлбасын беруге, мақсаттар панелін қолайлы жерге орналастыруға және Жіберу мәзіріне жаңа пунктерді қосуға мүмкіндік береді.
Windows компьютерлерімен қолданушының тиімді қарым - қатынасы негізінде әртүрлі объектілерден: жұмыс үстелі, терезелер, бумалар, белгілер және т.б. тұратын графикалық қолданушылық интерфейс арқылы жүзеге асырылады. Файлдардың, бумалардың және компьютердің әртүрлі құрылғыларының нақты аттарын есте сақтаудан гөрі, қолданушыға олардың белгілерін қолдану әлдеқайда ыңғайлы.
Құжатты - ориентирленген енуді жүзеге асыру құжаттар мен жұмыс жасайтын бағдарламалармен емес, сол құжаттармен шоғырлануға мүмкіндік береді. Мысалы, дыбыстық файлды тыңдау үшін Windows Media (Windows Media Player) дыбыстық бағдарламаны қоспай-ақ файл белгісіне екі рет шерту жеткілікті.
Windows графикалық интерфейс WYSIWYG (What You See Is What You Get - сіз нені көрсеңіз, соны аласыз) принципін жүзеге асырады. Бұл принципке сәйкес экрандағы сурет біз баспаға шығарғанда алған бейнеге ұқсас.[15].
Операциялық жүйенің жоғары сенімділігі әрбір жіберілген 32-разрядты қосымша үшін бөлек адрестік кеңістікті белгілеу есебінен қамтамасыз етіледі. Қосымша басқа қосымша жадының аумағында қолданыла алмайды немесе өте көп процессорлық уақытты алады. Қандайда бір қосымшаның апаттық тоқтатылуы басқа бір қосымшаның жұмысы кезінде білінбейді.
Windows компьютерге қосылған құрылғылар мен платтардың аттары және мінездемелерін автоматты түрде анықтауды, сонымен бірге сәйкес драйверлерді автоматты түрде жүктеуді қамтамасыз ететінPlug and Play технологиясын қолдайды. Оперативті жадыны алмауы үшін және жүйелік ресурстарды босатуы үшін құрылғыны өшіру және оның драйверін орнату сәйкес бекітіледі. Plug and Play жаңа құрылғыларды орнатуды жеңілдетеді, егер ол бұл стандартты қолдамайтын болсада. Plug and Play кемшілігі аппараттық құрылғылар сұранысы кезінде компьютерді жүктеуде периодтың жоғарылауынан тұрады.
Intel MMX технологиясы (MultiMtlia extension - мультимедиялық кеңейтілу) Windows2000-та жүзеге асырылған, аудио және видео мәліметтерін өңдеу процесін тиімдейді, модем немесе аудио жүйемен өзара байланысы кезінде процессордың жүктелу уақытын қысқартады. Жаңа технология 220 командадан тұратын процессордың стандартты жинағына және де 57 жаңа команда қосты. Бұл командалар циклдарды орындауды жылдамдатады және берілгендерді өңдеу өнімділігін жоғарылатады. ММХ технологиясы әртүрлі ойындарда кеңінен қолданылады.
USB әмбебап жүйелі шина (Universal Serial Bus) - бұл Microsoft, Intel және Compaq компаниялары шығарған жаңа стандарт. Ол жүйелі интерфейс бойынша құрылғылардың өзара байланысын қамтамасыз етеді және бір ауыстырып-қосқышпен дербес компьютердің барлық порттарын ауыстыруды ұсынады. Бір USB портқа 127 сыртқы құрылғыларға дейін қосуға мүмкіндік береді. Мысалы, сіз бір USB портқа бір мезгілде бір ауыстырып-қосқыш арқылы монитор, видеокамера, сканер және принтерді қоса аласыз. Цифрлық камералар және сканерлер токты қосымша қоректену көздеріне қосылусыз USB ауыстырып-қосқыштан алады. Мәліметтерді алмасу жылдамдығы 12 Мбитс дейін жетуі мүмкін. ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
АННОТАЦИЯ
Дипломдық жобаның тақырыбы АКБУРА -555 ЖШС - ның қызметтерін автоматтандыратын БҚ құрастыру менеджеріне арналған бағдарламалық қамтамасыздандыру құрастыру.
Дипломдық жоба талаптарына сәйкес 3 бөлімнен тұрады: есептің қойылымы, бағдарламалық қамтаманы жобалау, бағдарламалық қамтаманы жүзеге асыру. Сонымен қатар дипломдық жобада аннотация, мазмұны, кіріспе, қорытынды, қолданылған әдебиеттер тізімі және қосымшалар келтірілген.
Мазмұны
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4
1 ЕСЕП ҚОЙЫЛЫМЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6
1.1 Ақпараттық жүйелер мен АРМ қарастыру және талдау ... ... ... ... ... ... ... ...
8
1.2 БҚ құруға арналған негіздеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
9
1.3 Техникалық тапсырма ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
13
2 БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІ ЖОБАЛАУ ... ... ... ... ... ... ...
14
2.1 Зерттеу объектісін талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
14
2.1.1 Өңделінетін бағдарламалық қамтамасыз етуді тағайындау ... ... ... ... ... ...
15
2.1.2 Құрылымдық жобалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
16
2.1.3 Ағындық ақпараттық талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
19
2.2 Бағдарламалық және аппараттық құралдарды таңдау мен негіздеу ... ... ...
19
2.2.1 Функциональды бағдарламалық қамтаманы таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ...
20
2.2.2 Арнайы бағдарламалық қамтаманы таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
24
2.2.3 Аппараттық құралдарды таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
30
3 БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ...
31
3.1 Шешудің алгоритмін құрастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
31
3.1.1 Модульдер мен берілгендер құрылымының жұмыстарын сипаттау ... ...
32
3.1.2 Файлдық жүйенің логикалық және физикалық құралымы ... ... ... ... ... ...
34
3.1.3 Класстардың интерфейсін сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
39
3.2 Ақпараттық модульдер мен бағдарламаны толықтай жөндеу ... ... ... ... ... .
39
3.2.1 Бағдарлама интерфейсін құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
40
3.2.2 Экрандық интерфейстің идеологиясын таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
59
3.3 Нақты мысалда тестілеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
59
3.4 Құжаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
65
3.4.1 Қолданушы нұсқауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
65
3.4.2 Бағдарламалаушы нұсқауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
66
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
67
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
68
Қосымша А Бағдарлама листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Қосымша Б Қалыптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
69
87
1 ЕСЕП ҚОЙЫЛЫМЫ
1.1. Ақпараттық жүйелер мен АРМ қарастыру және талдау
Заман шарттарына сай кәсіпорынды нәтижелі басқару компьютерлік технологияны қолданусыз мүмкін емес. Бағдарламалық өнімді дұрыс таңдау - бұл есептің кез келген түрін автоматтандырудың бірінші және сипаттаушы этапы. Қазіргі уақытта ерекше мәселелерден ақпараттық жүйелерді (АЖ) немесе АРМ таңдау проблемасы стандартты процедураға айналуда. Бұл мәнде қазақстандық кәсіпорындар шетелдік бәсекелестерден арта қалуда. Шетелдік кәсіпорындарда, ереже сай, АЖ ұрпағының барлық жаңарту тәжірибесі жеткілікті. Дамыған батыс елдерде әлдеқашан АЖ және АРМ төртінші ұрпағы ауысуда.
Қазіргі уақытта ақпараттық технологиялар мәндер қатары бойынша, жеке алғанда: ақпараттық жүйеде реализациялау тәсілі бойынша, мәселені басқаруды қамту дәрежесі, реализацияланатын технологиялық операциялар кластары бойынша, қолданушы интерфейсінің типі бойынша, ЭЕМ желілерін қолдану нұсқалары бойынша, пәндік саланымен қамтамасыздандыру бойынша классификациялануы мүмкін. Бұл мәндердің әр қайсысы сол не басқа ақпараттық жүйені таңдау туралы шешімді қабылдауға әсер етеді. [4].
Қазіргі кезеңде Қазақстан Республикасы халқын жұмыспен қамту орталықтарында мәліметтер қоры, ақпараттық жүйелер және автоматтандырылған жұмыс орындары интеграциялануда. Қазақстандық АТ - рыногында қазіргі кезде халықты жұмыспен қамту орталықтарына арналған ақпараттық жүйелер және автоматтандырылған жұмыс орындарын ұсынатын кәсіпорындар жоқ.
Бағдарламалық қамтамасыздандыруды өндіретіндер ұсынатын бағдарламалық өнімдер мәліметтер қорын басқаратын ақпараттық жүйелерді ұсынады. Берілген бағдарламалық өнім өнімділігінің негізгі көрсеткіштері бағдарламалық қамтама жазылған бағдарламалық тілді таңдауға және деректер қорын басқару жүйелерін (ДҚБЖ) таңдауға тәуелді болады.
Дамыған еңбек кәсіпорындары тиімді басқарусыз елестету мүмкін емес. Кез келген кәсіпорындар мен мекемелер, ал әсіресе халықты жұмыспен қамту орталықтарының жұмыс тиімділігі көбінесе тәуелді болатын ақпаратты өңдеу жүйелері негізгі категория болып табылады. Мұндай жүйе тиісті:
жұмыстар жиыны бойынша жалпы жәненемесе нақтыланған есептерді алуды қамтамасыз етуге;
керекті көрсеткіштерді өзгерту тенденцияларын оңай анықтауға мүмкіндік жасауға;
тоқтауларсыз уақыт бойынша критикалық ақпараттарды алуды қамтамасыз етуге;
нақты және толық мәліметтер талдауын орындауға.
Дамыған ДҚБЖ негізінде Windows қосымшалары болып табылады, сонымен қатар берілген орта дербес ЭЕМ мүмкіндіктерін айтарлықтай толық қолдануға мүмкіндік береді. Жоғары өнімділікті ДК бағасының төмендеуі бағдарламалық қамтаманы өңдеуші ресурстарды орналастыру туралы төмен дәрежеде ойлауы мүмкін Windows ортасына кеңірек өтуді ғана емес, сонымен қатар ДК бағдарламалық қамтамасыздандыруды бүтінге айналдырып және ДҚБЖ жеке түрде ЭЕМ аппараттық ресурстарға сыншылдығын ескертті.
Мәліметтер қоры басқару жүйелерін ұсынатындар ішіндегі ең жарқындары: Lotus Approach, Microsoft Access, Borland dBase, Borland Paradox, Microsoft Visual FoxPro, Microsoft Visual Basic, сонымен қатар клиент-сервер технологиясы бойынша құрылған қосымшаларда қолданылатын Microsoft SQL Server және Oracle мәліметтер қоры. Іс жүзінде кез келген дамыған ДҚБЖ қолдану мен мүмкіндіктердің аналогтық аймағы бар, басқа компаниямен шығарылатын аналогтан тұрады. Кез келген қосымша деректерді ұсынудың көптеген форматтарымен жұмыс істеуге, конверттердің көп саны болуының арқасында экспортты және импортты жүзеге асыруға қабілетті. Танымалдарға, сонымен қатар, басқа косымшаларды, мысалы, мәтіндік процестерді, графиктерді және т.б. құру пакеттерін және жоғары дәрежедегі тілдер нұсқаларын (көбіне - SQL жәненемесе VBA диалекттері) құру және қосымшаларды өндіретін интерфейстерді визуалды бағдарламалау құралдарын пайдалануға мүмкіндік беретін технологияларда жатады. Сондықтан енді нақты қосымша қай тілде және қандай пакет негізінде жазылғаны, сонымен қатар онда берілгендердің қандай форматы қолданылғанының маңызды мәні жоқ. Сонымен бірге, қосымшаны тез өңдеу немесе кең ресми мәлімделетін ашық жақын келу әдебиетте негізделген RAD (ағылшын тілінен Rapid Application Development), яғни әртүрлі қосымша бағдарламаларды қолдану қажеттілігі және мүмкіндігі және айтарлықтай иілгіш және қуатты берілгендерді өңдеу жүйелерін өңдеуге арналған технологиялар де-факто стандарты болды. Сондықтан классикалық ДҚБЖ бір қатарында қиын, ал кейде классикалық ДҚБЖ құралдарымен өңдеуге болмайтын жұмыс жылдамдығы бойынша критикалық қосымшаның керекті компоненттерін тез құруға мүмкіндік беретін Visual Basic 4.0, Visual C++, Builder C++ бағдарламалау тілдері жиі-жиі ескеріледі. Заманға сай деректер қорын басқаруға жақындау да клиент-сервер технологиясын кең қолдану керектігін түсіндіруде.
Кейбір бағдарламалық өнімдерді кеңірек қарастырамыз.
Visual FoxPro жоғары жылдамдылығымен ерекшеленеді, диалекттері көптеген ДҚБЖ құрылған xBase және SQL қолданатын объектілі-бағдарлы бағдарламалау тілінен тұрады. Объектілі моделдің жоғары дәрежесінен тұрады. Есептеу желілерінде қолданылғанда берілгендерге қолданушылардың бөлек ену мүмкіндігі сияқты монопольды түрде қамтамасыз етеді. Әртүрлі платформалардағы жұмыстарға арналған кәсіпорын масштабы қосымшалары үшін қолданылады.
Access ең әйгілі Microsoft Office пакеті құрамына кіреді. Негізгі артықшылықтар: көптеген соңғы қолданушылар белгісі және деректердің жоғары тұрақтылығына ие, игеруде қарапайым, кәсіпсіз бағдарламалаушы да қолдануы мүмкін, түрлі форматтағы деректер қорынан есеп дайындауға мүмкіндік береді, түрлі деректер және коммерциялық емес қосымшаларды өңдеу негізінде тәуелсіз формалар есебін құруға арналған.
Сонымен, бүгінгі күнде өңдеуші қандайда бір нақты пакет рамкаларымен байланысты емес, ал есептің қойылымына байланысты ең әртүрлі қосымшаларды қолдануы мүмкін. Сондықтан, қазіргі уақытта ең керектісі ДҚБЖ дамуының жалпы бағыты және қосымшаларды өңдеудің басқа құралдары болып табылады.
Дипломдық жұмыстың зерттеу пәні Болгария, Германия, Ресей, Турция және т.б. өндіруші фирмалардың автохимия, автоаксессуарлар және автокосметика көтеме саудасымен айналысатын Ақбура -555т ЖШС болып табылады.
Фирма 2002ж құрылған. Фирма аумағында тауар сақталынатын қойманың астына жер бөлінген. Ақбозат ЖШС өнімді Қазақстанның кез келген қаласына транспорттайды. Іске асырылған өнім номенклатурасы бірнеше мың атаудан тұрады және әрдайым өсіп отырады.
Ақбура -555 ЖШС ұйымдық-заңды формасының көзқарасы негізінде жауапкершілігі шектеулі қоғам формасында құрылды.
Ақбура -555 ЖШС қызметінің негізгі мақсаттары болып табылады:
- өзара тиімді шарттардағы жұмыс;
- заң жүзінде жіберілетін барлық әдістермен кірістерді шығару;
- азамат қажеттіліктерін айтарлықтай толық және сапалы қанағаттандыру мен жеке және заңды тұлғалардың, олармен келісілген келісімдер мен контрактілері негізінде тапсырыстарын орындау. Компания қызметкерлерінің нәтижелі менеджменті арқасында тұтынушыларға автохимия, автоаксесуарлар және автокосметика өндірушілердің жаңалықтарын ұсынады, өндірушілердің Казахстан Республикасындағы ресми диллері Ақбозат компаниясы болып табылады.
Ақбура -555 ЖШС қызметінің негізгі мәселесі мүмкіндігінше максималды кіріс алу болып табылады.
Ақбура -555 ЖШС құрылтай құжаттарына сәйкес заңда тиым салынбаған қызметтің кез келген түрінмен айналысуға құқылы, сонымен бірге қызметтер пәні болып табылады:
- көтерме және бөлек сауда;
- тауарды алып-сатуда делдалдық қызметтер;
- жабдықтау және өтім;
- басқа қызмет түрлерінің орнатылған ретін жүзеге асыру.
Ақбура -555 ЖШС негізгі кіріс көздері өнімді іске асырудан түскен қаржылық құралдар болып табылады. Ақбура -555 ЖШС негізгі шығыс көздері болып табылады:
тауарды сатып алуға және жөндеуге кеткен шығындар;
өндірістік орынды жалға алуға кеткен шығындар;
электрэнергияға, жылуға кеткен шығындар;
қызметшілердің жалақысына және АТР кеткен шығындар.
Фирма басында негізінде басқарушылық сұрақтарды, сонымен бірге стратегиялық сұрақтарды да шешетін бас директор тұрады. Ол барлық бөлімнің қызметтерін бақылайды. Сонымен қатар ол қаржылық ағын іс-әрекеті сұрақтарымен де хабардар болып отырады.
Бухгалтерлік бөлім өзінен үш бөлімшені: бас бухгалтер, көшірме, төлем және касса ұсынады.
Бас бухгалтер бухгалтерлік есеп жүргізеді, балансты жүзеге асырады, әртүрлі кездесулі салыстырмалы тексерулер, барлық салықты есептейді және оның қарамағындағы бөлімшеде пайда болған сұрақтарды шешеді.
Төлемдер бөлімі арнайы банктік бағдарлама арқылы банктен алымдарды және жіберулерді орындайды. Бұларға материалдарды жеткізушілер есебі бойынша төлем, салықтарды төлеу, фирманың есеп айыратын есебінен делдалдан күнделікті ақшалық құралдарды алу және басқада төлемдер.
Кассир фирманың бар жабдықтарын (жалақы беру, шаруашылық қажеттіліктерге құралдар бөлу, командировкалар беру және т.с.с.) үйлестірумен айналысады.
Экономикалық қауіпсіздік бөліміне кіретіндер: объекттің қауіпсіздігіне және жіберілген жүйеге жауапты күзет бастығы, ақпараттық қауіпсіздікті сақтау және есептеуіш комплекстің функционалдылығымен қамтамасыздандыру міндеттерін атқаратын жүйелік администратор.
Автоматтандырылған жүйе Көшірме бөлімшесінің мәселелерін шешуге арналған. Бұл бөлімшенің негізгі мәселелері - бұл шығын құжаттарын көшіру, кірістерді енгізу, банктік көшірмелерді енгізу, ішкі құжаттарды көшіру, номенклатура және жаңа жабдықтаушыларды енгізу, қордағы қалдықтарды біржола жою, жабдықтаушылармен өзара есеп айырысу.
1.2 БҚ құруға арналған негіздеу
ДК өңдеуді негіздеуді қалыптастыру үшін Ақбура -555 ЖШС кәсіпорынының қордағы операциялар есебіне талдау жүргіземіз.
Материалдар қозғалысы және дайын өнім есебі
Тауарлар қозғалысының есебі және дайындауы нормативтік актімен сәйкес жүргізілуі тиіс.
Тауардың түсуі, орын ауыстыруы және қалдыру сандық және бағалық түрдегі алғашқы құжаттарда бейнеленеді. Алғашқы есептік құжаттар формалары қабылданған шаруашылық операцияларды жүзеге асыруға арналған есептік құжаттар жүйесі құрамындағы кәсіпорынмен анықталады және орнатылады.
Алғашқы құжатар бухгалтерлік есеп туралы Ереженің талаптарына сәйкес және Қазақстан Республикасындағы есептілікке сәйкес дайындалуы керек және келесі міндетті реквизиттерден тұруы керек: құжат атауы (қалыптар); қалып коды; құрастыру күні; шаруашылық операциялар мазмұны; шаруашылық операцияларды өлшеуіштер (табиғи және ақшалық түрде); шаруашылық операцияларды іске асыруға және олардың дұрыс дайындалуына жауапты тұлғалар дәрежесі атаулары, жеке қолтаңбалар және олардың шифрлерін ашу; сонымен бірге кәсіпорынның мөрі мен мөртабаны.
Құжаттың өз уақытында және дұрыс дайындалуына жауапкершілікті, бухгалтерлік есепте бейнелену үшін қойылған уақытқа оларды жіберуге, құжаттағы берілгендердің сенімділігіне осы құжаттарды құрастырған және қол қойған тұлғалар өз мойнына алады. Алғашқы құжаттар есеп бойынша және қабылдау операцияларын дайындау бойынша, сақтау және материалдарды және дайын өнімдерді кәсіпорында қалдыру тексеріс біткеннен кейін нормативті тізбемен сәйкес үш жылға сақталады.
Түскен тауарлар кірісі туралы келесі жолдамалы құжаттарға: тауар-транспорттық мәлімдеме, есеп-фактур, есеп және түскен тауар саны мен сапасын куәландыратын басқа да құжаттарға мөртабан қою жолымен дайындалады.
Тауарды сатып алуда немесе оны қабылдағанда міндетті түрде сатып алынған тауарға сәйкес сертификаттың болуын қадағалау керек.
Талап - мәлімдеме кәсіпорын ішінде құрылымдық бөлімшелер немесе заттық түрде жауапты тұлғалар арасында тауар қозғалысы есебі үшін қолданады.
Мәлімдемені екі көшірмеде тауарды беретін құрылымдық бөлімшенің заттық түрдегі жауапты тұлғасы құрастырады. Бір көшірмесі беретін қоймаға құндылықтарды жазуға арналған негіздеме ретінде, ал екіншісі қабылдаушы бөлімшеге құндылықтардың кірістіруге қызмет етеді.
Осы мәлімдемелермен қоймадағы іске асырылмаған тауарларды беру, сонымен бірге мерзімі өткен өнімдерді қайтару бойынша операциялар дайындалады, егер олар талап бойынша ертерек алынған болса.
Мәлімдемені заттық түрдегі жауапты тұлға тапсырушы мен қабылдаушыға сәйкес қол қояды және оны тауар қозғалысы есебі үшін бухгалтерияға тапсырады.
Қойма есебін бақылау
Кәсіпорын бухгалтері түскен тауарлар кірісі туралы өз уақыттылығына және толықтығына, оларды көшіруде дұрыстылығына, сонымен бірге заттық түрдегі жауапты тұлғалар есебін құру дұрыстығына міндетті.
Заттық түрдегі жауапты тұлғалар есебін тексеру бухгалтер орнатуға тиісті:
қосымша тіркелген құжаттар негізінде жасалған есепте құжаттың шынайылығы және жазулардың дұрыстығы, сонымен бірге құжат даталарының есепті ұсынатын кезеңге сәйкестігі;
есеп кезеңінің соңындағы алдыңғы есепте көрсетілген берілген есептегі тауар қалдықтарымен есептің алдыңғы кезеңіндігі қалдықтардың сәйкестігі;
есепте алдыңғы есептік кезеңге тауар қалдықтарының түгендеме тізімдегі нақты қалдықтарға түгендеме күнінің сәйкестігі;
шаруашылық операциялардың (қабылдау, демалыс, тауарды көшіру және т.б.) заңдылығы және дәлелділігі;
құжатта барлық керекті реквизиттердің, заттық түрдегі жауапты тұлғалардың қолтаңбаларының болуы.
тауарларға бағалардың дұрыстығы.
Түгендеу
Тауардың нақты бар болуын тексеру нақтылауға және қалдықтарды салыстыра тексеруге керекті құрал. Түгендеудің іс жүзінде үш әдісі қолданылады - кезеңдік, үзіліссіз және таңдамалы.
Кезеңдік түгендеу - түгендеуді жүргізіп жатқан тұлғаларға қалдықтарды нақты есептеуге мүмкіндік жасау үшін түгендеу кезеңінде қойма жұмысы тоқтатылуға тиісті.
Үзіліссіз түгендеу - түгендеушілер әр күні немесе әр аптада нақты қосымшаның берілген мөлшерін немесе бірнеше пайызын есептейді және осы әдіске сәйкес тұрақты жүргізілетін есептер түзелуде.
Таңдамалы түгендеу - ерекше бақыланатын атауларды тексеру, жаппай түгендеуге қарағанда жеке әлдеқайда нақты.
Бухгалтерия қандай тауар түрлерін тексеру керектігін және қоймашылар жұмысын бухгалтерия қашан бақылайтынын анықтай отырып түгендеуді жүргізуге бастаушы болуға міндетті. Түгендеу жүргізілуін бухгалтерия өкілі қадағалауға міндетті.
Түгендеуді негізгі мақсаттары келесідей:
тауардың нақты болуын табу;
бухгалтерлік есеп берілгендерімен тауардың нақты болуын салыстыру;
міндеттердің есепте толық сипатталуын тексеру.
Бухгалтерлік есеп және есептілік туралы Ережеге сәйкес түгендеуді жүргізу міндетті:
кәсіпорын мүлкін жалға, сатып алуға, сатуға берген кезде, сонымен бірге мемлекеттік немесе муниципалды бүртұтас кәсіпорынды құру кезінде заңмен қарастырылған жағдайларда;
заттық түрдегі жауапты тұлғалардың ауысуы кезінде (жұмыстарды беруді қабылдау күні);
ұрлық немесе жасырын қолдану, сонымен бірге бұзылған құндылықтар фактілерін орнату кезінде;
стихиялық апаттар, өрт, авто апаттар және басқа да экстремальды шарттармен шақырылған төтенше жағдайлар кезінде.
Есептік жылдағы түгендеу саны, оны өткізу күндері кәсіпорын басшысымен орнатылады.
Кәсіпорында түгендеуді өткізу үшін тұрақты жұмыс істейтін түгендеу комиссиясы орнатылады.
Тұрақты жұмыс істейтін және түгендеу комиссиясының жұмысшыларының тұлғалық құрамын кәсіпорын басшысы бұйрығымен бекітеді.
Құндылықтардың нақты бар болуы туралы мәлімет түгендеу жазбаларында немесе түгендеу актілерінде, кемінде екі көшірмеде жазылады.
Материалдарды сақтау
Тауарды қоймаға орналастыру әдісі сақтау әдісін таңдаудағы мәселені қолдануға тәуелді таңдалады, секциялардың рационалды орналасуы кезінде, тауарды бүлінуден қорғауда, қойманың кез келген ұйымына ену мүмкіндігі кезінде қойма көлемін максималды қолдану қажеттілігі.
Сақтаудың келесі әдістері ажыратылады:
тауардың әртүрлі түрлері және сорттары бір-бірінен бөлек орналастырылады;
партиялық - қоймаға түскен тауардың әрбір партиясы бөлек - бөлек сақталады;
партиялы-сорттық - қоймаға түскен тауардың әрбір партиясы өзімен өзі сақталады, мұнда партия ішіндегі тауар түрі және сорты бойынша сортталады және бөлек орналастырылады;
атауы бойынша - әрбір атаудағы тауарлар бөлек сақталады.
Тез орналастыру және таңдау үшін, сақтаудың талап етілген режимін қамтамасыз ету үшін сақтаудың тұрақты орындарын қарастыра отырып, олардың сақталуын қадағалау мүмкіндігі үшін тауарларды орналастыру сұлбалары өңделеді. Сұлбаны өңдеу кезінде түскен тауардың кезеңділігі мен көлемі және оның өтімі мен жүзеге асырылуы, салудың оптималды әдістері назарға ілінеді.
Сақтау кәсіпорыны қамтамасыз етуге міндетті:
Тауардың саны және сапасының сақталуын;
бақылаушы мүшелерге сәйкес тауарларды көріп шығу шарты.
Тауар қасиетінің сақталуын қамтамасыз етуге материалдарды сақтаудың гидротермиялық режиміне тиісті құрумен, олардың салуының және орналасуының қолайлы жүйесімен, сақтау процесінде кәсіпорынның тұрақты бақылауы арқылы қол жеткізіледі.
Сақтауды жақсы ұйымдастыру кезінде:
өткелдерде тауарларды орналастырмайды;
оларды тым жоғары штабельдерге қосуға болмайды;
тауарды сақтаудың оптималды режимдерін қолдайды - ауаның температурасы және ылғалдығы, ауаның температурасын термометр құралдарымен немесе дистанциялық бақылау жүйелерімен бақылайды, ал қоймалардағы ауаның ылғалдылығын өлшеу үшін гигрометрлер қолданылады;
ауаның температурасы мен ылғалдылығын жылулықты және вентиляцияны реттеу көмегімен реттеп отырады.
Ақбозат ЖШС қоймалық операциялары есеп жүйелерінің кемшіліктері:
Қиын технологиялық бау қоймаға түскен және қоймадан өндіріске жіберілген және жүктелген өнімнің мұқият есебін талап етеді.
Тауарлар есебі Ақбозат ЖШС қоймасындағы есептің ең маңызды бөлігі болып табылады. Бухгалтерлік есеп материалды құндылықтар, сонымен бірге өнімдер қозғалысын қадағалауға арналған. Ақбозат ЖШС-те тауарлы-материалдық құндылықтар қозғалысы есебінде әліде көптеген жетіспеушіліктер кездеседі. Есеп сомалық есептеуде жүргізіледі. Бұл барлық ассортимент бойынша қосымша тауарлар санын көруге мүмкіндік жасамайды. Қойма меңгерушісі материалдардың түсуін реттеу, қорда азайған тауарлар түрін қосымша сатып алу жұмыстарын жүргізу үшін барлық атауы бойынша кәсіпорын қоймасындағы қалдықтарды әрқашан көруге міндетті.
Бүгін кәсіпорында біз деректерді өңдеу жүйесінің әдеттегі түрін көреміз, мұнда қызметші құжат тігілетін папкаға деректерді қолдан енгізеді.
Тауар және қорды жүзеге асыру есебінің автоматтандырылған процесінің болмауы еңбектік және қаржылық ресурстарды рационалсыз қолдануға әкеп соқтырады.
Ақбозат ЖШС кәсіпорынында қазіргі уақытта тауарды жүзеге асыру және операциялар есебін жүргізудің кемшіліктері болып бухгалтерлік есептің қолдан жүргізілуі табылады, бұл бухгалтер және менеджер қызметін әлдеқайда бәсеңдетеді және қиындатады.
Ақбозат ЖШС қоймасына жеткізушілерден материалдардың қозғалуы жеткізу шарттары мен жүкті тасымалдау ережелерінде қарастырылған жолдама құжаттар: мәлімдеме (накладной) және есеп-фактурамен формаланады.
Кәсіпорынға мәлімдемеден бөлек жолдама құжаттардың үлкен көлемі келеді. Мәлімдемелерде 30-ға дейін атаулар болады.
Мәлімдемеде көшірменің нөмірі және күні; жеткізуші және қабылдаушы фирмалар атауы; өнімнің атауы және қысқаша сипаттамасы, оның саны (бірлік санда), бағасы және өнімді жіберудің жалпы сомасы (салық есебінің бағаға қосылуымен) көрсетіледі. Мәлімдеме екі экземплярға жазылады, жіберген және қабылдаған заттық жауапты тұлғалармен қол қойылады және өнімді жіберуші мен қабылдаушы кәсіпорындардың домалақ мөрлерімен сендіріледі. Бір экземпляр өнімні жіберушіде қалады, екіншісі өнімді қабылдаушыға беріледі.
Сонымен бірге есеп-фактур көп жүргізіледі. Есеп-фактур құрамы мәлімдеме құрамына ұқсас, сонымен бірге екі экземплярда жазылады (бірі өнімні жіберушіде қалады, екіншісі өнімді қабылдаушыға беріледі).
1.3 Техникалық тапсырма
Қазіргі уақытта Ақбозат ЖШС кәсіпорында тауарды іске асыру есебін жүргізудің кемшіліктері: бухгалтерлік есеп және менеджер жұмысы қолмен жүргізіледі, ал бұл болса бухгалтер және менеджер қызметін айтарлықтай төмендетеді және қиындатады.
Бүгін кәсіпорында біз деректерді өңдеу жүйесінің әдеттегі түрін көреміз, мұнда қызметші құжат тігілетін папкаға деректерді қолдан енгізеді.
Материалдар кірісі бойынша бірінші құжаттардың есебі жауапты тұлғамен тәуелсіз формадағы тауарлар түсімі журналында жүзеге асырылады, онда кіріс құжаттарының аттары, күні мен номері, құжат туралы қысқаша анықтама, құжаттың тіркелген күні, кіріс материалдары туралы ақпарат, тауар жабдықтаушылар туралы міндетті түрде болуы керек.
Қазіргі уақытта есепті қолдан жүргізудің тиімсіздігі мен артта қалуына байланысты қор операциялары есебін және өнімді іске асыру процестерін автоматтандыру мүмкіндігі пайда болды.
Тауарды іске асыруға және Ақбозат ЖШС менеджерінің жұмысының тиімділігіне арналған бағдарламалық қамтамасыздандыруды өңдеуге объективті қажеттілік туындады.
2 БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІ ЖОБАЛАУ
2.1 Зерттеу объектісін талдау
Ақпаратты өңдеу процесі әрқашан негізгі адамдық қызмет және мұндай процестің ақпараттық ресурстармен бірігуі уақыт өте ақпараттық жүйелер деп аталына бастады. Ақпараттық жүйелер - бұл жинақтауға, сақтауға, дәлдеп түзетуге, іздеуді болдыруға, ақпаратты өңдеуге және беруге мүмкіндік беретін ақпараттық қорлар және процедуралардан тұратын комплекс. Есептеу техникасының пайда болуымен АЖ дамудың сапалы, революциялық процесін, бағдарламалық-техникалық комплекс және байланыс құралдары болып табылатын физикалық және функционалдық комплекстерді басынан өткізді.
Дамыған АЖ ұлттық және әлемдік ақпараттық орталарға интеграцияланған төтенше қиын адам-машиналық комлекстерді ұсынады. АЖ тиімділігі көп жағдайда оның сапасымен және қолданушының оған сенімділігімен анықталады. Өнімнің сапасы, жобалау процесі, өнімділігі және қызметі түгелдей ақпараттық технологиялар аймағына да жататын адам өмірінің деңгейін және ұлттық шаруашылық жағдайын анықтайтын тораптық мәселелердің бірі болып табылады. Ақпараттық жүйелерге келесі негізгі компоненттер жатады:
* есептеу техникасының аппараттық құралдары;
* телекоммуникацияның (байланыстар) аппараттық құралдары;
* ААЖ реализациялау функцияларының бағдарламалық құралдары;
* ақпараттық берілгендер қоры (БҚ);
* регламентирленген функцияларды құжаттау және ААЖ барлық компоненттердің қолданылуы;
* бағдарламалық-техникалық құралдармен қызмет көрсететін және қолданатын мамандар.
АЖ аппараттық компоненттері жетеліктей әмбебап мінезден тұрады және нақты ақпараттық технологиялардың функционалдық мәнінен айтарлықтай тәуелділігі төмен. Бірақ оларды таңдауда әрқашан техникалық мінездемелер қатары, талдау және осы компоненттердің сынауы прибор жасаудың қиын аймақтарында өңделінген дәстүрлі әдістері және құралдарымен жетерліктей өткізілу мүмкіндіктері ескеріледі.
АЖ қалған компонеттері адам қызметінің нақты аймағында мәселелерді шешу мәнін, функцияларын және сапасын анықтайтын оның ителлектуалды бөлігін құрайды. Бұл компоненттер мақсаттық өзгерістерімен, мәндердің қиын формалданатын және тексеруді терең зерттеу әдістерін талап ететін сипаттамаларының жоғары түрлілігімен ерекшеленуі мүмкін. [7].
Кез келген нақты АЖ көбінесе инфрақұрылым деп аталатын оны қоршаған ақпараттық ортада әрекет етеді. Ақпараттық жүйелердің инфрақұрылымында әдетте телекоммуникациялық желілерді және олармен байланысатын объектілер: серверлер, автоматтандырылған жұмыс орындары, желілік ақпараттық ресурстар каталогтарын және т.б. түсінеді. Түрлі сипаттағы ақпараттық қорлар (банктер және деректер қорлары) және басқа да ақпараттық құрылымдар ақпараттық ресурстар болып табылады.
Қазіргі кезде ААЖ инфрақұрылымының әсіресе телекоммуникациялық компоненттері тез дамуда. Бірақ, басында-ақ барабар технологиялар қосымшалары жоқ кезінде бейнеленетін компьютерлік желілер жағдайында қолданушы сұранысының әлсіздігі негізгі қиындық болып табылды.
Әлемнің барлық елінде көпсандық, нақты, қолданбалы жүйелерді өңдеуге көп құрал, қаражат жұмсалады және теориялық сұрақтарға мүлде аз көңіл бөлінеді. Негізінде, мұндай жолды кезінде автоматтандырылған басқару жүйесін құру және телекоммуникациялық технологиялар салаларындағы жұмыстарда да бұл керекті этап - өсім сырқаты болып табылды.
Жұмыс жағдайының концептуалды, жүйелік ойының керектігі кейбір пәндік салада күшіне енеді. Бұл саланың дамуының берілген этабында өзара әлсіз байланысқан білімнің, фактінің, мәселелер мен қызығушылықтардың көптеген мөлшері алынады.
Қиын перспективті автоматтандырылған ақпараттық жүйелерді бөлек өңдеуде құру процесі қызмет түрінің жоғары көптүрлілігін қосады және ғылыми-техникалық мамандар және политикалық және экономикалық мәселелерді қабылдайтын тұлғалар арасындағы өзара тар байланысты талап етеді.
Жинақталған тәжрибе АЖ келесі талаптарға жауап беруі керектігін көрсетеді:
- маманның ақпараттық және есептеу қажеттіліктерін уақытылы қанағаттандыру;
- қолданушы жауабы мен сұранысына минималды уақыт;
- қолданушы және оның сұраныстарына дайындық деңгейіне адаптация;
- жүйеде жұмыстарды қабылдау қарапайымдылығы және қатынас жеңілділігі;
- қызмет көрсетудің қарапайымдылығы және сенімділігі;
- қолданушымен қатынаста шыдамдылық;
- қолданушыны тез оқыту мүмкіндігі;
- есептеу желісі құрамында жұмыстардың болу мүмкіндігі.
Сонымен, жоғарыда айтылған қасиеттерді қолдайтын және берілген талапқа жауап беретін бағдарламалық қамтаманы өңдейміз. Біріктірілген үлкен көлемді әртүрлі ақпараттар туралы мәлімет қажеттілігі, әртүрлі және көбінесе қарсы мақсаттардың және назарлардың үлкен сандарының бірігуіне қажеттілік туындайды. [8].
2.1.1 Өңделінетін бағдарламалық қамтамасыз етуді тағайындау
Қор операцияларының есебін дұрыс құрастыру үшін және өнімді жүзеге асыру үшін келесі мәселелер қажетті болып табылады:
жеткізушілер және партия бөлігінде материалдардың қоймаға түсу есебі;
кәсіпорын ішіндегі материалдардың жылжу есебі;
дайын өнімді жүзеге асыру есебі;
партия және жеткізулер бөлігінде материалдар үшін жеткізушілермен есеп айырысу есебі.
Әрбір мәселені бөлек-бөлек қарастырайық.
Қоймаға материалдардың түсу есебі материалдардың кімнен түскендігін, материалдардың қашан келгендігін, қандай бағамен, материалдардың жарамдылық мерзімін, түскен материалдар үшін төлем мерзімін міндетті түрде ескеруі керек өте жауапты мәселе.
Кәсіпорын ішіндегі материалдардың жылжу есебі келесілерді білуге керек:
өндіріске қандай материалдар және қандай мөлшерде беріледі;
қоймада және өндірісте қалған материалдар.
Дайын өнімді жүзеге асыру есебі қандай өнім көбірек өндірілетіні және жүктелетіні, яғни көптеген сұраныстарда қолданылатындығы туралы мәліметтерді алуға көмектеседі.
Материалдар үшін жеткізушілермен есеп айырысу есебі аталған ақшалық қаражаттардың артық қолданылуынан жалтаруға және жеткізушілермен құруға көмектеседі.
Қойма операциялары есебін ұйымдастыру бойынша барлық есептерді және өнімді іске асыруды орталықтандырылған бухгалтериямен орындау қажет, себебі барлық қорды бір комплекске біріктіру мүмкіндігі жоқ.
Негізгі мәселе мүмкін кірісті максималды алу, яғни АРМ менеджерін құру болып табылады. Сонымен бірге қызмет пәні болып келесілер табылады:
- көтерме және бөлшек сауда;
- тауарды сату-сатып алуда делдалдық қызметтер;
- жабдықтау және өтім;
- қызметтің басқада түрлерінің орнатылған тәртіпте жүзеге асырылуы.
2.1.2 Құрылымдық жобалау
Бағдарламаны өңдеуде құрылымдық енудің маңызы автоматтандырылған функцияларға оның декомпозициясын (бөлшектеу) бекіту. Автоматтандырылған функциялар: мәселелерге бөлінетін өз кезегінде ішкі функцияларға ажыратылатын жүйе функционалдық ішкі жүйелерге бөлінеді. Бөлшектеу процесі нақты процедураларға дейін жалғастырылады. Осымен автоматтандырылған жүйе барлық компоненттері өзара байланысқан тұтас ұсынумен сақталады. [9].
Объекттің құрылымдық сұлбасы бағыныңқы жүйелерімен, мәселелерімен және бағынышты мәселелерімен 2.1 суретте көрстілген.
Сурет 2.1 - Объекттің құрылымдық сұлбасы
Кіріс ақпаратында әртүрлі тасымалдағыштарда орналасқан: дербес компьютер жадындағы алғашқы құжаттар, машиналық тасымалдағыштардағы мәселелерді шешуге қажетті барлық ақпарат түсіндіріледі.
Орынды кәсіпорыннан өндірістік кәсіпорынның кіріс ақпаратқа, теру әдістерін, тіркеу, тапсыру, сақтау және ақпаратты өңдеу, оның құрамы және уақытылы алынуы өндірістік процестерді тиімді басқаруына және шапшаңдығына тәуелді.
Дипломдық жобада өңделетін кіріс ақпарат үшін автоматтандырылған жүйелер болып табылады:
Кіріс операцияларын бейнелеуге арналған қолдан толтырылған кіріс мәлімдемелері. Бұл құжаттар жеткізушіден қоймаға материалдардың түсу есебі үшін қажетті.
Өндіріске материалдарды көшіруді бейнелеуге арналған: талаптама - мәлімдеме.
Шығын құжаттарын бейнелеуге арналған: қолдан толтырылған тауарлық мәлімдеме және есеп-фактура. Бұл құжаттар қоймадан өнімнің жүктелуін растайды.
Дайындау операцияларын формалау және материалдарды жасау үшін жеткізушілерді есептік құжаттарды қолданылады: есеп-фактура, тауарлы-транспорттық мәлімдемелер және т.б. құжаттар.
Қоймалық операциялар есебін және өнімді жүзеге асыру мәселелерін автоматтандырылған шешімін өңдеуде келесілер нәтижелік көрсеткіштер болып табылады:
Кіріс мәлімдемесін баспаға шығару;
Тауарлық мәлімдемені баспаға шығару;
Есеп-фактор баспаға шығару;
Кіріс бойынша журналды баспаға шығару;
Шығын бойынша журналды баспаға шығару;
Қордағы қалдықтар бойынша ақпартізім;
Мерзімі бойынша құжаттарды іздеу;
Жеткізуші бойынша құжаттарды іздеу;
Клиент бойынша құжаттарды іздеу;
Нөмірі бойынша құжаттарды іздеу;
Кәсіпорын қоймасына материалдық құндылықтардың кіріс есебі нәтижесінде біз машиналық шығын құжаттарын аламыз: Кіріс мәлімдемесі және есеп-фактура. Бұл құжаттар Кіріс, Жеткізушілер Анықтамасы, Материалдар Анықтамасы кестелеріндегі ақпараттарды өңдеу нәтижесінде алынады. Бұл құжаттар фирмада қалады және түсім материалдары есебі бойынша есептеулерді жүргізу үшін бөлек бумаға тігіледі.
Сонымен бірге материалдық құндылықтардың түсу есебі кіріс бойынша Журнал көмегімен жүргізіледі. Журналда барлық кіріс бойынша операциялар: көрсетілген мерзім бойынша операциялар, құжат нөмірлері, құжат сомасы және анықталған мерзімге жеткізушілердің атауы бейнеленеді. Кіріс бойынша Журнал Кіріс, кіріс бойынша Журнал сұранысы көмегімен Журнал кестелерін өңдеу нәтижесінде формаланады. Кіріс бойынша Журнал барлық кіріс мәлімдемелерінің регистрі болып табылады.
Делдалға тауарды жүзеге асыруда біз машиналық шығын құжаттарын: Шығын мәлімдемесі және есеп-фактура аламыз. Шығын мәлімдемесі және есеп-фактура Шығын, ГП Шығын, Клиенттер Анықтамасы, Өнімдер Анықтамасы кестелері ақпараттарын өңдеу нәтижесінде алынады. Бұл құжаттар дайын өнімді жүзеге асыру есебі үшін қажет. Құжаттардың бір көшірмесі клиентте қалады, ал екіншісі фирмада қалады.
Шығындар бойынша құжаттар Журналы белгіленген мерзімдегі, мысалы айдағы барлық шығын құжаттарын тіркеу мүмкіндігін береді. Журналда дайын өнімді жүзеге асыру мерзімі, жүзеге асыру құжаттарының нөмірі, жүзеге асыру сомасы және клиент атауы тіркеледі. Шығын бойынша құжаттар Журналы шығын бойынша есепті жүргізуге мүмкіндік береді.
Қоймадағы ТМЦ қозғалысы есебі мәселелерін автоматтандырылған шешімін өңдеу кезінде біз қоймадағы қалдықтар бойынша ақпартізім (ведомость) шығын машиналық құжатын аламыз. Берілген ақпартізім Қалдықтар кестесінде сақталынатын ақпараттарды өңдеу нәтижесінде алынады. Бұл кесте берілгендері әр тауар түскенде және әрбір шығында жаңартылады. Сондықтан олар кез келген уақытта белсенді болып қалады.
Мерзімі бойынша құжаттарды Іздеу, жеткізуші бойынша құжаттарды Іздеу, клиент бойынша құжаттарды Іздеу, нөмірі бойынша құжаттарды Іздеу есептерін формалау кезінде Журнал кестесінің берілгендерін қолданады. Берілген есеп көрсетілген клиент және нөмір бойынша белгіленген мерзімдегі барлық құжаттарды бейнелейді.
2.1.3 Ағындық ақпараттық талдау
Ақпараттық қамтама астында (АҚ) классификациялау жүйелері және ақпаратты кодтау, құжаттардың бірыңғайлылық жүйесі, ақпараттық ағындар сұлбасы, сонымен бірге берілгендер қорын құру методологиясының бірге жинақталуы түсініледі. [10].
АҚ ішкі және сыртқы машиналық болып бөлінеді. Сыртқы машиналық ақпараттық қамтама есептеуіш техника құралдарын қолданбай адаммен түсінілетін формада ақпараттық жүйелерді функционирлеуге қолданылатын құжаттар жиынтығын өзімен бірге ұсынады. Ішкі машиналық ақпараттық қорға ақпараттық қамтаманың машиналық тасымалдағыштардағы берілгендерді қолдану жиынтығын ұсынатын бөлігі жатады.
Ақпаратпен жұмыс кезінде керекті түсінік болып оның классификациясы табылады. Кез келген классификация әрқашан салыстырмалы. Бір және сол бір объект түрлі белгісімен немесе критерийімен классификациялануы мүмкін. Кей кезде сыртқы орта шартына тәуелді жағдайларда объект әртүрлі классификациялық топтарға тиісті болуы мүмкін жағдайларда кездеседі.
Анағұрлым жалпы белгілер негізінде: көріну орны, өңдеу сатысы, бейнелеу әдісі, тұрақтылық, басқару функциялары келесі классификацияларға келтіруі мүмкін [11]:
- кіріс ақпараты - бұл қандай да бір құрылымдық бөлімшеге түсетін ақпарат;
- шығыс ақпараты - бұл қандай да бір құрылымдық бөлімшеден түсетін ақпарат;
- ішкі ақпарат - бұл объект ішінде көрінетін ақпарат;
- алғашқы ақпарат - бұл объект қызметі процесінде тікелей көрінетін және алғашқы сатыға тіркелетін ақпарат;
- екінші ақпарат - бұл алғашқы ақпаратты өңдеу нәтижесінде алынатын және аралық немесе нәтижелік болуы мүмкін ақпарат;
- айнымалы ақпарат нақты сандық және сапалық сипаттарды қайтарады;
- тұрақты ақпарат - бұл өзгермейтін уақыттың ұзақ мерзімінде көптен қолданылатын ақпарат.
Өңделінетін деректер қоры кестелерінің құрамы мен құрылымы берілген жұмыстың 3 тарауында көрсетілген.
2.2 Бағдарламалық және аппараттық құралдарды таңдау мен негіздеу
Бағдарламалық қамтама (БҚ) - бұл мақсаттарды жүзеге асыруға және ақпараттық жүйелер мәселелеріне, сонымен бірге техникалық құрамдарды нормалы жұмыс жасауға арналған бағдарламалар комплексі [12].
Бағдарламалық қамтама құрамына жалпы жүйелік және арнайы бағдарламалық өнімдер, сонымен қатар техникалық құжаттамада кіреді.
Шығару жұмысын өңдеу кезінде мынадай бағдарламалық құралдар қолданылды: Windows операциялық жүйесі, MS Office бағдарламалық пакеті, Access деректер қорын басқару жүйесі, Интернет іздеулер бағдарламалары, Delphi және Akбоzaт.exe - Ақбозат ЖШС менеджерінің БҚ өңдеу өңделген бағдарламаларының визуальды ортасы.
2.2.1 Функциональды бағдарламалық қамтаманы таңдау
Windows туралы жалпы анықтамалар.
Microsoft корпорациясы үстелдік компьютерлерге арналған операциялық жүйелерді шығарудан дүниежүзі бойынша (рыноктың шамамен 90%) алдынғы қатарды иеленеді. Microsoft вице-президентті Стива Балмердің айтуы бойынша корпорация аппараттық құрылғылары жоғары санды Windows орнатуға талпынуда. Сонымен қатар Microsoft Windows-ты кейбір тұрмыстық жүйелерге, мысалы телевизорға арнайы бейімдендіруге қабілетті [13].
Microsoft фирмасы шығарған MS DOS алғашқы дисктік операциялық жүйе 80-ж басында пайда болды. Ол пернетақтадан командаларды символдық енгізумен негізделген жабайы қолданушылық интерфейстен тұрады.
Ал сол уақытта құрастырылған Apple фирмасының Mackintosh типті компьютерлеріне арналған операциялық жүйе игеруде әлдеқайда көрнекті және жеңіл графикалық интерфейстен тұрған. Ол командаларды сақтауды талап етпеген және белгі түрінде бейнеленген файлдар және каталогтармен жұмыс істеуге мүмкіндік берген.
MS-DOS қолданушылық интерфейстің кемшіліктері Microsoft-тың 1985ж Windows графикалық қабықшасының алғашқы версиясын шығаруына түрткі болды. Бірақ сол кездегі аз қуатты IBM PC-бірлескен компьютерлер графикалық ортаның толыққұнды жұмыс жасауын қамтамасыз ете алмаған.
1990ж алдынғы қарастырылған версияға қарағанда қызметтердің айтарлықтай жоғары комлексін ұсынатын Windows 3.0 пайда болды. Формальды жағынан Windows толыққұнды операциялық жүйе болмаған - ол өз түйіні және графикалық интерфейсімен MS-DOS жүйесінің түйіні мен командалық процессорын салып бітірді және MS-DOS алдын ала тиеуісіз жұмыс істей алмайтын еді.
Рынокта Windows-тың қозғалуына маңызды мағына бағдарламалық фирмалардың басым көпшілігі соған арнап өз бағдарламаларын өңдей бастағаны болып табылады. Microsoft сонымен бірге Windows арналған өз бағдарламалық өнімдерін шығарды, мысалы атақты текстік редактор Word немесе кестелік процессор Excel.
1992ж сәуірде экрандық объектілерді тышқанмен басқару мүмкіндіктері сәтті кеңейтілген Windows 3.1 пайда болды.
1995ж Windows95 атын алған Windows-тың кардиналдық жаңа версиясы пайда болды. Бұл толыққұнды операциялық жүйе болды. Оны көп мақсатты режимде жақсатылған жұмысы, қабылдамауға жоғары тұрақтылықтылық және жүйелік ресурстарды көбірек орынды қолданылуы ерекшелейді. Windows95-те қазіргі мезетте қандай қосымшалар қосылып тұрғанын көрсетуге мүмкіндік беретін Жіберу (Пуск)батырмалы мақсаттар панелі пайда болды.
1998 жылдық бақылаудан кейін Windows98 пайда болды. Ол алдынғы Windows95 өнімдерінің барлық жаңартуларынан тұрады, бірақ әлдеқайда өнімді және тұрақты, компьютердің энергияны төмен қолдану режиміне ауыстыруға мүмкіндік береді, Интернетпен жұмысқа арналған құрылғылардан және сканер мен цифрлық камералар сияқты графикалық ену құрылғыларынан тұрады.[14].
Бірнеше уақыттан кейін жаңа редакция Windows98 - Second Edition (SE) пайда болды, ал 2000 жылдың екінші жартысында Microsoft Windows Millennium Edition (қысқартылғанда Windows Ме) операциялық жүйесі сатуға шығарылды. Олардың екеуіде бұрынғыдай MS-DOS негізделеді.
Windows Ме айрықша ерекшеліктері - Microsoft Office 2000 офистік қосымшасымен тығыз ықпалдастық, басқа фирмалар құрастырған бағдарламалардың үлкен мөлшерімен жұмыс, Интернетті тиімді пайдалану мүмкіндігі. Бұл операциялық жүйемен мультимедиа, телефон, факс, диск, сонымен бірге локальды желі және Интернетпен жұмыстарға арналған бағдарламалар жеткізіледі.
1993 жылы үйдегі қолданушыларға арналған операциялық жүйемен қатар Microsoft мамандалған қолданушыларға арналған компьютерді ақпаратты қамтамасыз етуді көбірек жоғары талап ететін өте жаңа графикалық операциялық жүйе Windows NT3.1 шығарды. Бұл жүйенің негізгі ерекшеліктері: әртүрлі аппараттық платформалар арасында тасымалдаушылық, жалпы 32-разрядты көппроцессорлық жүйелерді қолданады. Бұл операциялық жүйелер желіде және басқару құрылғыларымен жұмысты қамтамасыз етеді. С2 стандартты деңгейімен АҚШ Министрлер қорғанысымен қорғауды қамтамасыз етеді. Осы стандарттың кейбір талаптарын айта кетейік:
:: сақталған ақпараттарға бөлде адамдардың енуіне мүмкіндіктің болмауы үшін компьютерді парольмен қорғау;
:: әрбір қолданушының барлық қызметінің жеңілдетілуі;
:: сыртқы әсер етуден жүйелерді қорғау;
:: файл деңгейінде ену құқықтарын шектеу.
1996 жылы Windows95 ұқсас қолданушылық интерфейстен және Интернетке шығуға арналған құралдардың толық жинағынан тұратын NT операциялық жүйе ұрпағының жаңа версиясы Windows NT 4.0 пайда болды. Оның жалғасы ретінде үшінші мыңжылдықтың операциялық жүйесі деп аталатын Windows2000 пайда болды.
Дербес компьютердің өнімділігіне, сенімділігіне және функционалды мүмкінділіктеріне орнатылған операциялық жүйенің әсері сияқты оның аппараттық мінездемелеріде (процессор моделі, оперативті жады көлемі және т.б.) әсер етеді. Операциялық жүйе - бұл қосымша бағдарламалар жұмысын басқаратын, аппараттық құралдар ресурстарын (процессорлар, жадылар, дисктік кеңістіктер және сыртқы құрылғылар, мысалы принтерлер немесе факстар) тарататын және қолданатын бағдарлама.
Windows 2000 - Интернетті қолданушылар талаптарын есептей отырып өңделген графикалық қолданушылық интерфейсті, жоғары өнімді, сенімді, әмбебап, көпағынды, көпмақсатты 32-разрядты операциялық жүйе. Ол офистік қосымшалы, ойындық және көңілді бағдарламалары бар үстелдік және тасымалдаушы (notebook) компьютерлерде жұмыс істейтін қолданушыларға арналаған.
Көпағындық бір процессор рамкасында бірнеше операциялардың бір мезгілде орындалуымен түсіндіріледі. Мысалы, егер сіз Microsoft Excel көпағынды бағдарламамен жұмыс істеп отырсаңыз, онда сіз бір мезгілде бір электронды кестені баспадан шығарып, екіншілерін жөндеп отыруыңызға болады. Ағындардың бір-бірінен тәуелсіз орындалуынан жүйелердің өнімділігі артуда.
Көпмақсаттық дегеніміз операциялық жүйелердің бір мезгілде бірнеше мақсатты орындау мүмкіндігі. Мысалы, сіз текстік редакторда құжатты редакциялауыңызға, электронды кесте есептерін орындауыңызға және компакт-дискте жазылған әндерді тыңдауыңызға болады. Операциялық жүйе процессор жұмысын бақылайды және егер жіберілген мақсат ресурсқа қажетсінсе, онда оның орындалуы сол ресурсты алғанға дейін тоқтатылуы мүмкін.
Көпқолданушылық режим. Егер компьютерде бірнеше адам жұмыс жасаса, онда олардың әрқайсысы Қолданушы аты және Паролі өрістерінде өзінің мәліметтерін енгізгені дұрыс. Бұл әрбір қолданушыға өзінің белгілер жинағын, бағдарламалар тобын құруға, жеке түрлі-түсті сұлбасын беруге, мақсаттар панелін қолайлы жерге орналастыруға және Жіберу мәзіріне жаңа пунктерді қосуға мүмкіндік береді.
Windows компьютерлерімен қолданушының тиімді қарым - қатынасы негізінде әртүрлі объектілерден: жұмыс үстелі, терезелер, бумалар, белгілер және т.б. тұратын графикалық қолданушылық интерфейс арқылы жүзеге асырылады. Файлдардың, бумалардың және компьютердің әртүрлі құрылғыларының нақты аттарын есте сақтаудан гөрі, қолданушыға олардың белгілерін қолдану әлдеқайда ыңғайлы.
Құжатты - ориентирленген енуді жүзеге асыру құжаттар мен жұмыс жасайтын бағдарламалармен емес, сол құжаттармен шоғырлануға мүмкіндік береді. Мысалы, дыбыстық файлды тыңдау үшін Windows Media (Windows Media Player) дыбыстық бағдарламаны қоспай-ақ файл белгісіне екі рет шерту жеткілікті.
Windows графикалық интерфейс WYSIWYG (What You See Is What You Get - сіз нені көрсеңіз, соны аласыз) принципін жүзеге асырады. Бұл принципке сәйкес экрандағы сурет біз баспаға шығарғанда алған бейнеге ұқсас.[15].
Операциялық жүйенің жоғары сенімділігі әрбір жіберілген 32-разрядты қосымша үшін бөлек адрестік кеңістікті белгілеу есебінен қамтамасыз етіледі. Қосымша басқа қосымша жадының аумағында қолданыла алмайды немесе өте көп процессорлық уақытты алады. Қандайда бір қосымшаның апаттық тоқтатылуы басқа бір қосымшаның жұмысы кезінде білінбейді.
Windows компьютерге қосылған құрылғылар мен платтардың аттары және мінездемелерін автоматты түрде анықтауды, сонымен бірге сәйкес драйверлерді автоматты түрде жүктеуді қамтамасыз ететінPlug and Play технологиясын қолдайды. Оперативті жадыны алмауы үшін және жүйелік ресурстарды босатуы үшін құрылғыны өшіру және оның драйверін орнату сәйкес бекітіледі. Plug and Play жаңа құрылғыларды орнатуды жеңілдетеді, егер ол бұл стандартты қолдамайтын болсада. Plug and Play кемшілігі аппараттық құрылғылар сұранысы кезінде компьютерді жүктеуде периодтың жоғарылауынан тұрады.
Intel MMX технологиясы (MultiMtlia extension - мультимедиялық кеңейтілу) Windows2000-та жүзеге асырылған, аудио және видео мәліметтерін өңдеу процесін тиімдейді, модем немесе аудио жүйемен өзара байланысы кезінде процессордың жүктелу уақытын қысқартады. Жаңа технология 220 командадан тұратын процессордың стандартты жинағына және де 57 жаңа команда қосты. Бұл командалар циклдарды орындауды жылдамдатады және берілгендерді өңдеу өнімділігін жоғарылатады. ММХ технологиясы әртүрлі ойындарда кеңінен қолданылады.
USB әмбебап жүйелі шина (Universal Serial Bus) - бұл Microsoft, Intel және Compaq компаниялары шығарған жаңа стандарт. Ол жүйелі интерфейс бойынша құрылғылардың өзара байланысын қамтамасыз етеді және бір ауыстырып-қосқышпен дербес компьютердің барлық порттарын ауыстыруды ұсынады. Бір USB портқа 127 сыртқы құрылғыларға дейін қосуға мүмкіндік береді. Мысалы, сіз бір USB портқа бір мезгілде бір ауыстырып-қосқыш арқылы монитор, видеокамера, сканер және принтерді қоса аласыз. Цифрлық камералар және сканерлер токты қосымша қоректену көздеріне қосылусыз USB ауыстырып-қосқыштан алады. Мәліметтерді алмасу жылдамдығы 12 Мбитс дейін жетуі мүмкін. ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz