Тіс қатары деформацияларында тістесу бұзылыстарын түзетудің ортодонттық әдісі
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Альвеоларлы өсіндіге резекция жүргізу.
2. Шырышты қабаттың үзбелерін алу.
3. Альвеолярлы өсіндінің қозғалмалы шырышты қабатын алып тастау.
4. Таңдай білігін алып тастау.
5. Ауыз қуысын протездеуге арнайы ортопедиялық дайындық.
6. Тістесу бетін тістесу биіктігін жоғарлату арқылы тегістеу.
7. Тістесу беткейін тістерді егелеу арқылы тегістеу.
8. Тіс қатары деформацияларында тістесу бұзылыстарын түзетудің ортодонттық әдісі.
9. Тіс қатары деформацияларының тістесу бұзылыстарын қалпына келтіруге арналған аспаптық - хирургиялық әдістер.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Сүйектердің бедерленіп өсіуін алып тастау. Алынбалы протездермен протездегенде айтарлықтай қиындықты сүйекті бедерлер туғызады. Сүйекті бедерлер (экзостоз) дегеніміз - сүйек тіңінен сыртқа қарай өсетін төмпешіктер тәрізді жаңа құрылымдар. Ортопедтер үшін тәжірибелік маңыздысы болып төменгі жақтың сүйекті бедерлері жатады. Олар көбінесе жақ денесінің тіл аймағында кіші азу тістер немесе ит тістердің орналасуы бойынша симметриялы қалыптасады. Олардың өлшемі, көлемі және пішіні әр түрлі. Жоғарғы жақта сүйекті бедерлер альвеоляр айдаршығының вестибулярлы бетінде орналасады. Сүйекті бедерлер жас ұлғайғанда пайда болып әрі қарай өсе береді. Жас адамдарда олар айқын көрінбейді.
Олар аурушаңсыз және сүйекті бедерлердің пайда болуын науқас өзі немесе дәрәгердің көмегімен анықтайды. Алынбалы протездермен протездеу алдында оларды алып тастау қажет, өйткені сүйекті бедерлер протездің орнығуына кедергі туғызады. Сүйекті бедерлердің бетін жауып тұратын шырышты қабат жұқа болып келеді және азғана қысым түскенде оңай жарашыққа айналады. Егерде сүйекті бедерлер протездің бекуіне ешқандай қиындық тудырмаса онда оны қалдыру қажет, тек жақтың бір жағында ғана. Сүйекті бедерлерді алып тастау ауыз қуысы түбінде трапеция тәрізді қиық жүргізу арқылы жүргізіледі. Жасалған құрақтың негізі ауыз қуысы түбіне қарай бағытталған. Бұл жағдайдағы құрақтың жақсы қоректендіруші аяғы болады. Аяғы бар құрақты альвеоларлы өсіндінің ұшында қалыптастыру қате болып есептеледі. Осындай қалыптастырылған құрақтың қанмен қамтамасыз етілуі жеткіліксіз болады.
Оның өлі еттенуге ұшырауы сүйектің жаланаштануына және оның әрі қарай өліміне алып келеді. Егде адамдарда таңдай тігісінің дөңес пішінінде торус қалыптасады. Айқын үстірт протездеуге қиындық тудырып, оны оперативтік жолмен алып тастауға тура келеді. Бұл үшін таңдай сүйегіне дейін бойлай қиық жүргізеді. Оңға және солға шырышты - сүйек үсті қиындысын ашып, науа тәрізді қашаумен сүйекті ашады. Жара түгелдей тігіледі. Жазықты торус кезінде жүргізіетін қиық сопақшалы торустың жиегімен бір жақтан жүргізіледі.
Альвеоларлы өсіндіге резекция жүргізу.
Мұндай әдіс альвеолярлы өсіндінің шамадан тыс өсуінде көрсетілген. Ол өсінді өседі де, протездеуге қиыдық тудырады. Өсіндінің бір бөлігін алып тастағаннан кейін протез негізін орнықтыруға болады. Операция алдында асқынулар болмас үшін, жаңа құрылымдардың алдын алу үшін мұқият клиникалық және рентгеналогиялық тексерістер жүргізіледі.
Шырышты қабаттың үзбелерін алу.
Ауыз қуысы шырышты қабатының екі түрлі үзбелерін анықтайды. Бірінші түрге тіл, ерін және ұрт үзбелері жатады. Олардың белгілі қызметі бар- тілдің, еріннің және ұрттың қозғалыстарын шектейді. Ауыз қуысының осындай табиғи құрылымдары альвеолярлы өсіндінің шынында бекітілсе ,протездеуге кедергі тудырады. Үзбелердің осылай орналасуы протез жиегін қалыптастырғанда қиындық тудырады. Егерде протез жиегі шырышты қабаттың үзбесін жауып тұрса, ол жерлерде ойылған жара пайда болады да, аурушан сезімін тудырады. Тіссіз жақтарды протездегенде шырышты қабаттың тыртықты үзгілері тұйықталу клапынын қалыптастыруға мүмкіндік тудырмайды. Екінші түріне ауыз қуысы шырышты қабатының жарадан кейінгі, күйіктен кейінгі тыртықтар жатады. Протез алаңындағы тыртықтар операциядан кейін де пайда болуы мүмкін.
Альвеолярлы өсіндінің қозғалмалы шырышты қабатын алып тастау.
Әдетте альвеолярлы өсінді сыртынан аз қозғалмалы шырышты қабатпен жабылып, сүйек үсті қабатымен біртұтас біріккен. Бірақ альвеолярлы өсіндінің тез семуі салдарынан оның бетнде айдаршық түрінде тіннің артығы қалыптасады, оның эпителийінің астында жақсы дамыған шырыш асты фиброзды байланыстырғыш тің орналасады. Шырышты қабаттың артығы аз болса және ол аз қозғалмалы болса протездеу операциясыз жүргізіледі. Айқын қозғалмалы айдаршық болатын болса, оны сынатәрізді қиындымен алып тастайды.
Таңдай білігін алып тастау.
Егде адамдардың қатты таңдайларында жұқарған шырышты қабатпен қапталған әр түрлі көлемді және пішінді қатты сүйек шығыңқылары кездеседі. Егерде білік плстиналы протезбен протездеуге кедергі тудырса, протез астында ойық жаралар қалыптасса, протездің басқа құрылымын қолдану қолайсыз болса, бұл сүйекті шығыңқыларды әдетте алып тастайды.
Ауыз қуысын протездеуге арнайы ортопедиялық дайындық.
Тістесу ауытқулары әдетте қиындатады, ал кейбір жағдайда протездеуге мүмкіндік тудырмайды. Тіс альвеолалық ұзарғанда тістер қарама - қарсы жақтың альвеолярлы өсінідісінің шырышты қабатына дейін жетеді. Сол арқылы ол протез кеңістігін азайтады. Тістесу беткейінің аз мөлшерде ауытқуы протездеуге қиындық тудырмауы мүмкін. Ал терең бұзылыстар болғанда оны түзету арнайы алдын ала ортопедиялық дайындық бойынша жүргізіледі. Тіс қатарының тістесу беткейінің ауытқулары альвеола аралық биіктікті жоғарлату жолымен, алға шығыңқы және қисайған тістерді қысқарту арқылы, арнайы протездер көмегімен тістерді ығыстыру (ортодонттық әдіс), алдын ала қыртысты тілу жүргізіліп, тістесу протездері көмегімен тістерді ығыстыру (аппаратты - хирургиялық әдіс), шығыңқы тістерді алып тастау (хирургиялық әдіс) және арнайы протездеуге қолданады.
Тістесу бетін тістесу биіктігін жоғарлату арқылы тегістеу.
Тістесу биіктігін жоғарлатудың бірінші ережесі көптеген тістесу нүктелерін қалыптастыру. Жеке қаптамаларда тістесу биіктігі жүргізгенде бұған ерекше көңіл аударған жөн. Мысалы, алдыңғы тістер сонымен бірге кіші азу тістер сақталған жағдайда тістесу биктігін жоғарлатуға болмайды, шеткері тістерге сауыт кигізу арқылы, өйткені екі тісте тістесу биіктігі жоғарлатылса, оларға шамадан тыс салмақ түседі және сақталған алдыңғы тістердің барлығы бір уақытта тістесуден шығып қалады.
Екінші ереже тістесу биіктігін шамадан тыс жоғарлатуға қарсы болады. Тістесу биіктігін жоғарлату алдыңғы тістер арасындағы ара қашықтықты өлшегенде 2 мм аспағаны жөн. Егер де тістерде екіншілік патологиялық мұқалу болса, соның салдарынан сауыттардың биіктігі кішірейсе, самай төменгі жақ буыны элементтерінде бұзылыстар байқалса, биіктікті одан да жоғары жоғарлату көрсетілген. 2-3 мм аралықтағы аз ғана тістесу биіктігін бір келгенде жоғарлатуға болады. Тістесу биіктігін бір келгенде 2-3 мм артық жоғарлатса жағымсыз әсерлерге алып келеді (бұлшық еттердің шаршауы, буындардың ауруы және тістерге шамадан көп қысымның түсуі). Сондықтанда тістесу биіктігі айтарлықтай төмендегенде оны екі кезеңде қалыптастырған жөн. Беттің төменгі бөлігінің биіктігінің бастапқы нүктесі болып, төменгі жақтың физиологиялық тыныштық жағдайын айтуға болады.
Үшінші ереже бойынша тістесу биіктігін бір кезеңде алынбалы протезді бір уақытта кигізіп жоғарлату болып саналады. Бұл әдісті тістесуді жоғарлататын тістерге функциональды қысым түспеу үшін қолданады. Тістесу ... жалғасы
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Альвеоларлы өсіндіге резекция жүргізу.
2. Шырышты қабаттың үзбелерін алу.
3. Альвеолярлы өсіндінің қозғалмалы шырышты қабатын алып тастау.
4. Таңдай білігін алып тастау.
5. Ауыз қуысын протездеуге арнайы ортопедиялық дайындық.
6. Тістесу бетін тістесу биіктігін жоғарлату арқылы тегістеу.
7. Тістесу беткейін тістерді егелеу арқылы тегістеу.
8. Тіс қатары деформацияларында тістесу бұзылыстарын түзетудің ортодонттық әдісі.
9. Тіс қатары деформацияларының тістесу бұзылыстарын қалпына келтіруге арналған аспаптық - хирургиялық әдістер.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Сүйектердің бедерленіп өсіуін алып тастау. Алынбалы протездермен протездегенде айтарлықтай қиындықты сүйекті бедерлер туғызады. Сүйекті бедерлер (экзостоз) дегеніміз - сүйек тіңінен сыртқа қарай өсетін төмпешіктер тәрізді жаңа құрылымдар. Ортопедтер үшін тәжірибелік маңыздысы болып төменгі жақтың сүйекті бедерлері жатады. Олар көбінесе жақ денесінің тіл аймағында кіші азу тістер немесе ит тістердің орналасуы бойынша симметриялы қалыптасады. Олардың өлшемі, көлемі және пішіні әр түрлі. Жоғарғы жақта сүйекті бедерлер альвеоляр айдаршығының вестибулярлы бетінде орналасады. Сүйекті бедерлер жас ұлғайғанда пайда болып әрі қарай өсе береді. Жас адамдарда олар айқын көрінбейді.
Олар аурушаңсыз және сүйекті бедерлердің пайда болуын науқас өзі немесе дәрәгердің көмегімен анықтайды. Алынбалы протездермен протездеу алдында оларды алып тастау қажет, өйткені сүйекті бедерлер протездің орнығуына кедергі туғызады. Сүйекті бедерлердің бетін жауып тұратын шырышты қабат жұқа болып келеді және азғана қысым түскенде оңай жарашыққа айналады. Егерде сүйекті бедерлер протездің бекуіне ешқандай қиындық тудырмаса онда оны қалдыру қажет, тек жақтың бір жағында ғана. Сүйекті бедерлерді алып тастау ауыз қуысы түбінде трапеция тәрізді қиық жүргізу арқылы жүргізіледі. Жасалған құрақтың негізі ауыз қуысы түбіне қарай бағытталған. Бұл жағдайдағы құрақтың жақсы қоректендіруші аяғы болады. Аяғы бар құрақты альвеоларлы өсіндінің ұшында қалыптастыру қате болып есептеледі. Осындай қалыптастырылған құрақтың қанмен қамтамасыз етілуі жеткіліксіз болады.
Оның өлі еттенуге ұшырауы сүйектің жаланаштануына және оның әрі қарай өліміне алып келеді. Егде адамдарда таңдай тігісінің дөңес пішінінде торус қалыптасады. Айқын үстірт протездеуге қиындық тудырып, оны оперативтік жолмен алып тастауға тура келеді. Бұл үшін таңдай сүйегіне дейін бойлай қиық жүргізеді. Оңға және солға шырышты - сүйек үсті қиындысын ашып, науа тәрізді қашаумен сүйекті ашады. Жара түгелдей тігіледі. Жазықты торус кезінде жүргізіетін қиық сопақшалы торустың жиегімен бір жақтан жүргізіледі.
Альвеоларлы өсіндіге резекция жүргізу.
Мұндай әдіс альвеолярлы өсіндінің шамадан тыс өсуінде көрсетілген. Ол өсінді өседі де, протездеуге қиыдық тудырады. Өсіндінің бір бөлігін алып тастағаннан кейін протез негізін орнықтыруға болады. Операция алдында асқынулар болмас үшін, жаңа құрылымдардың алдын алу үшін мұқият клиникалық және рентгеналогиялық тексерістер жүргізіледі.
Шырышты қабаттың үзбелерін алу.
Ауыз қуысы шырышты қабатының екі түрлі үзбелерін анықтайды. Бірінші түрге тіл, ерін және ұрт үзбелері жатады. Олардың белгілі қызметі бар- тілдің, еріннің және ұрттың қозғалыстарын шектейді. Ауыз қуысының осындай табиғи құрылымдары альвеолярлы өсіндінің шынында бекітілсе ,протездеуге кедергі тудырады. Үзбелердің осылай орналасуы протез жиегін қалыптастырғанда қиындық тудырады. Егерде протез жиегі шырышты қабаттың үзбесін жауып тұрса, ол жерлерде ойылған жара пайда болады да, аурушан сезімін тудырады. Тіссіз жақтарды протездегенде шырышты қабаттың тыртықты үзгілері тұйықталу клапынын қалыптастыруға мүмкіндік тудырмайды. Екінші түріне ауыз қуысы шырышты қабатының жарадан кейінгі, күйіктен кейінгі тыртықтар жатады. Протез алаңындағы тыртықтар операциядан кейін де пайда болуы мүмкін.
Альвеолярлы өсіндінің қозғалмалы шырышты қабатын алып тастау.
Әдетте альвеолярлы өсінді сыртынан аз қозғалмалы шырышты қабатпен жабылып, сүйек үсті қабатымен біртұтас біріккен. Бірақ альвеолярлы өсіндінің тез семуі салдарынан оның бетнде айдаршық түрінде тіннің артығы қалыптасады, оның эпителийінің астында жақсы дамыған шырыш асты фиброзды байланыстырғыш тің орналасады. Шырышты қабаттың артығы аз болса және ол аз қозғалмалы болса протездеу операциясыз жүргізіледі. Айқын қозғалмалы айдаршық болатын болса, оны сынатәрізді қиындымен алып тастайды.
Таңдай білігін алып тастау.
Егде адамдардың қатты таңдайларында жұқарған шырышты қабатпен қапталған әр түрлі көлемді және пішінді қатты сүйек шығыңқылары кездеседі. Егерде білік плстиналы протезбен протездеуге кедергі тудырса, протез астында ойық жаралар қалыптасса, протездің басқа құрылымын қолдану қолайсыз болса, бұл сүйекті шығыңқыларды әдетте алып тастайды.
Ауыз қуысын протездеуге арнайы ортопедиялық дайындық.
Тістесу ауытқулары әдетте қиындатады, ал кейбір жағдайда протездеуге мүмкіндік тудырмайды. Тіс альвеолалық ұзарғанда тістер қарама - қарсы жақтың альвеолярлы өсінідісінің шырышты қабатына дейін жетеді. Сол арқылы ол протез кеңістігін азайтады. Тістесу беткейінің аз мөлшерде ауытқуы протездеуге қиындық тудырмауы мүмкін. Ал терең бұзылыстар болғанда оны түзету арнайы алдын ала ортопедиялық дайындық бойынша жүргізіледі. Тіс қатарының тістесу беткейінің ауытқулары альвеола аралық биіктікті жоғарлату жолымен, алға шығыңқы және қисайған тістерді қысқарту арқылы, арнайы протездер көмегімен тістерді ығыстыру (ортодонттық әдіс), алдын ала қыртысты тілу жүргізіліп, тістесу протездері көмегімен тістерді ығыстыру (аппаратты - хирургиялық әдіс), шығыңқы тістерді алып тастау (хирургиялық әдіс) және арнайы протездеуге қолданады.
Тістесу бетін тістесу биіктігін жоғарлату арқылы тегістеу.
Тістесу биіктігін жоғарлатудың бірінші ережесі көптеген тістесу нүктелерін қалыптастыру. Жеке қаптамаларда тістесу биіктігі жүргізгенде бұған ерекше көңіл аударған жөн. Мысалы, алдыңғы тістер сонымен бірге кіші азу тістер сақталған жағдайда тістесу биктігін жоғарлатуға болмайды, шеткері тістерге сауыт кигізу арқылы, өйткені екі тісте тістесу биіктігі жоғарлатылса, оларға шамадан тыс салмақ түседі және сақталған алдыңғы тістердің барлығы бір уақытта тістесуден шығып қалады.
Екінші ереже тістесу биіктігін шамадан тыс жоғарлатуға қарсы болады. Тістесу биіктігін жоғарлату алдыңғы тістер арасындағы ара қашықтықты өлшегенде 2 мм аспағаны жөн. Егер де тістерде екіншілік патологиялық мұқалу болса, соның салдарынан сауыттардың биіктігі кішірейсе, самай төменгі жақ буыны элементтерінде бұзылыстар байқалса, биіктікті одан да жоғары жоғарлату көрсетілген. 2-3 мм аралықтағы аз ғана тістесу биіктігін бір келгенде жоғарлатуға болады. Тістесу биіктігін бір келгенде 2-3 мм артық жоғарлатса жағымсыз әсерлерге алып келеді (бұлшық еттердің шаршауы, буындардың ауруы және тістерге шамадан көп қысымның түсуі). Сондықтанда тістесу биіктігі айтарлықтай төмендегенде оны екі кезеңде қалыптастырған жөн. Беттің төменгі бөлігінің биіктігінің бастапқы нүктесі болып, төменгі жақтың физиологиялық тыныштық жағдайын айтуға болады.
Үшінші ереже бойынша тістесу биіктігін бір кезеңде алынбалы протезді бір уақытта кигізіп жоғарлату болып саналады. Бұл әдісті тістесуді жоғарлататын тістерге функциональды қысым түспеу үшін қолданады. Тістесу ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz