Бастауыш және орта сынып оқушыларының психология - педагогикалық сипаттары

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Бастауыш және орта сынып оқушыларының психология - педагогикалық сипаттары
Жоспары:
1. Оқушылардың психология - педагогикалық сипаттары
2. Бастауыш жәна орта сынып оқушыларының жас ерекшеліктері
3. Бастауыш мектептегі тәрбие мәні.
4. Мектеп оқушыларының шығармашылық қасиетін дамыту.
5. Мемлекетіміздегі музыкалық ағарту ісі.

Қазақстан Республикасының Білім туралы заңында: Білім беру жүйесінің басты міндеті - ұлттық және жалпы азаматтық қазыналар, ғылыми практиканың жетістіктері негізінде жеке тұлғаны қалыптастыру үшін қажетті жағдайлар жасау, - деп ерекше атап көрсетілген. Бүгінгі жалпы білім беретін мектеп қоғамның алға қойған көкейкесті міндеттерін жүзеге асыру үшін баланың табиғи мүмкіндіктерін, қабілеттерін дамытып, дүниежүзілік деңгейдегі жоғары мәдениет пен қажетті білім қорын жинақтаған, өз алдына жауапты шешімдер қабылдай алатын, әр істе белсенді шығармашылық әрекет жасайтын жеке тұлғаны тәрбиелеуі тиіс. Қазіргі таңда әрбір жеке тұлғаның құндылық қасиеттерін дамытып, қалыптастыруға аса мән беріліп отырғаны белгілі. Еліміздегі оқу-тәрбие жұмысына байланысты болып жатқан жаңартулар білім мен тәрбие жұмысын қайта қарауды міндеттейді. Осыған байланысты мектептің алдына қоятын ең басты мәселенің бірі-өркениетті, адамгершілік сезімі дамыған, сондай-ақ ұлттық тілін жоғалтпаған, өзге елдегі замандастарымен тең дәрежеде бәсекелесе алатын биік, һрелі, терең білімді ұрпақ тәрбиелеу. Қазақстан Республикасының Ұлттық энциклопедиясында адамгершілік ұғымына былай деп анықтама берілген: Адамгершілік-адам бойындағы гуманистік құндылық, әдеп ұғымы. Кісілік, Ізгілік, Имандылық тәрізді ұғымдармен мәндес. Халықтық дүниетанымда мінез-құлықтың әртүрлі жағымды жақтары осы ұғымнан таратылады. Мінез-құлық пен іс-әрекеттерде көзге түсетін адамгершілік белгілерін атап өтуге болады: адамды қастерлеу, сыйлау, сену, ар-ұятты сақтау, имандылық пен рақымдылық ізеттілік пен кішіпейлік, әділдік, қанағатшылдық т.б. Дүние жүзінде, оның ішінде Қазіргі таңда әрбір жеке түлғаның қүндылык, қасиеттерін дамытып, қалып-тастыруға аса мән беріліп отырғаны белгілі. Әсіресе үрпақтан-үрпаққа мирас болып келе жатк,ан салт-дәстүр, әдет-ғурыптар арқылы оқушылардың жеке бас қасиетін дамыту мумкіндігіне барынша көңіл бөлінгенін ғылыми-зерттеу еңбектерден аңғарамыз. Бастауыш сынып оқушысының есте сақтау мен танымдық қызығушылық қабілеті жақсы болады. Егер балаға қызығушылығына қарай жүйелі мәлімдемелер түсіп отырса, баланың даму үрдісі шапшан-дайды. Біз бұл жерде Л.В.Занковтың идеясын негізге алдық. Ол баланы қоғамдық өмірдің әртүрлі жақтарымен еркін араластыру керек, әртүрлі баланың дамуы ушін туындайтын шегіністерден қашпауымыз керек, керісінше, баланың дамуына қандай дәрежеде ықпал еткенін айқындай отырып, жүргізу қажет деген үсынысын зерттеуді қарастырамыз. Тарихи ескерткіш мүраларға жүргізілген саяхат-сабақтар мен экскурсиялар балалардың танымын қалыптастыруда негізгі орын алатынын практика барысында айқын байқадық. Әртүрлі жүргізілген жүмыстар арқылы бастауыш сынып оқушыларының ынтымақтастығын жетілдіре түседі. Бүл туралы психолог Л.С.Выготский: "Дербес жүмыс істегеннен гөрі бала ынты-. мақтастықта күштірек әрі ақылдырақ болып, ол өзі шеше алатын интеллектуалды қиындықтар деңгейі жөнінен биікке көтеріледі...", - дейді. Жалпы жеке түлғаның бойындағы адамгершілік сезімдерін дамытуға байланысты арналған ғылыми-зерттеу еңбектерді зерделеу барысында бастауыш сынып оқушыларының адамгершілік сезімдерінің дамуы, олардың психологиялық дамуына байланысты арналған еңбектер сараланып, жүйеленгенін байқадық. Қазақстанда толық жетілген тұлғаны тәрбиелеу және соған байланысты әлеуметтік-экономикалық психологиялық мәселелер күннен-күнге күрделене түсуде. Осыған орай, бүгінгі күн әрбір ұрпақтың жеке тұлға болып қалыптасуында ізгілік, яғни оқушылардың адамгершілік сезімдерін дамыту жолдары шешуші фактор болуы заңдылық.Мектеп оқушысының адамгершілік жағынан қалыптасуы оның өмірге келген күннен басталады. Мектепке дейінгі жаста балалрдың бастапқы адамгершілік дағдылары қалыптасады. Баланың мектеп жасына дейінгі қалыптасқан мінез-құлықтары келешекте ересек адамдармен және құрбы-құрдастарымен қарым-қатынастарында көзге түседі. Бастауыш сыныптарда адамгершілік мезімдердің дамуы, мінез-құлықтың, сананың жаңа түрлері одан әрі дамытылады.Бастауыш сынып оқушыларының адамгершілік сезімдерін дамыту ең алдымен оқыту үрдісі барысында жүзеге асады. Түрлі пәндерді оқу кезінде бастауыш сынып оқушыларының достық, жолдастық, өмірге белсенді көзқарасы, Отан туралы ұғымдары қалыптасады және кеңиді. Үлкенді сыйлауды, ата-аналарды құрметтеуге, еңбектенуге, ізептілік сақтауды үйренеді. Бұл жаста балалар сапалы тіртіпке, жолдастық өзара кемекке, адамның көңіл-күйін түсінуге дағдыланады. Олар мектепте оқу-әрекетіне өзінің қатынасын, жанұяда, қоғамдық орында өзін-өзі ұстауды біледі. Соның нәтижесінде бастауыш сынып оқушыларының дербес және қоғамдық мінез-құлқы және адамгершілік сезімдері дамиды. Өнер - білім бұлағы дейді халқымыз-өнердің қай саласы болса да адамдарға рухани күш-жігер беріп, ерекше қуаныш, сүйініш, толқу сезімдерін оятады. Өнер саласының бірі-ол музыка. Оқушыларға музыкалық тәрбие беру барысында мектепте білгілі бір жүйелі бағытпен музыка сабағы жүргізіледі. Бастауыш сыныптарда, музыка сабағын қоршаған ортаның әсемділігін көрік, естіп отыратын, бағалай білуге арналған. Баланың музыка жайлы түсініктерін анықтай отырып, музыканың алғашқы негіздерімен, тарихымен таныстыра отырып, таным түсінігін отырып, таным түсінігін дамытып, музыкаға деген қызығушылығын арттыруға баулу қажет. Музыка туралы мағлұматты жүйелі меңгеру іскерлік пен дағдының қалыптасуы, ең алдымен қайырымдылық, имандылық, адамгершілік сезімнің музыкаға деген қызығушылығына бағытталу керек. Музыка дегеніміздің өзі балаға музыка тілімен жетеді. Музыка арқылы бала тәрбиелік және білімділік қасиеттерді бойына сіңіреді. Музыка баланың сезімдеріне тікелей әсер ете отырып, оның моральдық бейнесін қалыптастырады. Музыка баланың жеке басының адамгершілік сезімдерін дамыту үшін қажетті жағдайлар туғызады. Жалпы білім беретін мектепте- музыкалық білім беру мақсаты-оқушылардың рухани өмірін байыту, адамгершілік сезімдерін жоғары дәрежеге жеткізу, музыкалық өмірдегі құбылыстарды бағалауда дұрыс бағыт беру болып табылады. Мектептегі музыка сабағы тек қана музыка жөнінде мағлұмат беріп қана қоймай, ең бастысы-жас ұрпақты жоғары, адамгершілік және азаматтық қасиеттерге баулу болғандықтан музыка мұғалімінің алдына жоғары деңгейдегі міндеттер қойылып отыр.Мұғалім оқушыларға музыка сабағы үстінде адамгершілік сезімдерін дамыту кезінде мектеп реперуарының шешуші маңызы бар екенін есінен шығармауы тиіс. Оқушылардың жас ерекшеліктеріне байланысты іріктеп алынған шығармалар ғана тәрбие жұмысына қажетті мол дүние бола алады. Олар өздеріне терең әсер етіп, талғандыратын көркем шығарманы қабылдаған жағдайда ғана адамгершілік сезімдерін оята алады. Мысалы: М.Бөлебаевтың Тоғай арасында, И.Нүсіпбаевтың Жомарт елім әндерін, Ғ.Жұбановтың Теміртау таңы атты симфониялық картинасын атауға болады. Бұл шығармалар туған еліміздің кең байтақ жерін, көркем табиғаты мен шаттық өмірін бейнелейді.Музыка сабақтарында бастауыш сынып оқушыларының музыкаға баулу адамгершілік сезімдердің озық үлгісін бейнелейтін орыс және шетел классиктері музыкаларының алатын орта ерекше. М.Глинканың, Л.Бетховеннің, Ф.шуберттің, Ф.Шопеннің шығармаларымен оқушылар мектептің төменгі және ортаңғы сыныптарда танысады. Музыка сабағында бастауыш сынып оқушылары Л.Бетховеннің Эгмант увертюрасын Ерлік атты үшінші және Бесінші симфонияларынан үзінді тыңдай отырып, адам тағыдырының басынан өткен барлық кезеңдерін сезінеді. Бұл симфониялардың халықтық рухы, күші және жігері оның кезіледі. Бетховен музыкасының адамгершілік сезімдерін дамытудағы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.