Булану процесі
Булану
Басқа молекулалармен соқтығысу себебінен зат молекулаларының ретсіз қозғалыс жылдамдыктары орташа жылдамдықган бірде артық, бірде кем болып тұрады. Сондықтан ылғи да молекулалардың әлдебір бөлігінің кинетикалық энергиясы байланыс энергиясынан асады. Егер осындай молекула сұйықтың бетіне жақын болса, ол басқа молекулалардың тартылыс күшінен босап, сұйықтық үстіндегі кеңістікке шыға алады. Осылай заттың бір бөлігінің сұйық күйден газ куйге ауысуын булану процесі деп атайды. Буланғанда сұйықтан тек ең тез молекулалар ғана шығады, сондықтан қалған молекулалардың жылулық қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы кемиді. Буланғанда сұйықтың температурасы төмеңдейді.
Конденсация
Булану процесімен қатар кері процесс - заттың газ күйінен сұйыққа ауысу процесі өтеді. Бұл процесс будың конденсациясы деп аталады.
Сұйықтың үстінде бу молекулаларының концентрациясы ескенде, конденсация процесі жеделдетіледі. Сұйық үстіндегі будың концентрациясы әлдебір мәнге жеткенде, булану және конденсация процестері арасында динамикалық тепе-теңдік орын алады, басқаша айтқанда, уақыттың бір аралығында сұйықтан шыққан молекулалардың саны және будан қайтып келген молекулалардьщ саны бірдей болады.
Қаныққан бу. Қанықпаған бу
Сұйықпен динамикалық тепе-тендікте болған газды қыныққан бу деп атайды. Газ қысымы қаныққан бу қысымынан төмен болса, ондай газды қанықпаған бу деп атайды.
Сұйық бетіндегі бу молекулаларының концентрациясын азайтқанда, будың конденсациялану жылдамдығы кемиді, сондықтан сұйықтың булануы өсе түседі. Су сіңген заттар осы себептен желде тезірек кебеді.
Қаныққан будың қысымы
Жабық ыдыста сұйықтың булану процесі будың қысымы қаныққан будың қысымына жеткенше жалғаса береді.
Сұйықтың температурасы көтерілгенде, молекулалардың жылулық қозғалысының кинетикалық энергиясы да өседі. Бұл булану жылдамдығының өсуіне және қаныққан бу қысымының көтерілуіне себеп болады. Температура жоғарылағанда, идеал газ қысымымен салыстырғанда, қаныққан будың қысымы тезірек өседі. Оның себебі - температураны көтергенде молекулалардың кинетикалық энергиясы көбейеді, сонымен қатар бу молекулаларының концентрациясы да өседі, сондықтан газ массасы артады.
Сұйықтың ішінде және ыдыстың қабырғасында көбінесе ауаның көпіршіктері болады. Осы көпіршіктердің ішіңде де сұйықтың булануы өтеді және ... жалғасы
Басқа молекулалармен соқтығысу себебінен зат молекулаларының ретсіз қозғалыс жылдамдыктары орташа жылдамдықган бірде артық, бірде кем болып тұрады. Сондықтан ылғи да молекулалардың әлдебір бөлігінің кинетикалық энергиясы байланыс энергиясынан асады. Егер осындай молекула сұйықтың бетіне жақын болса, ол басқа молекулалардың тартылыс күшінен босап, сұйықтық үстіндегі кеңістікке шыға алады. Осылай заттың бір бөлігінің сұйық күйден газ куйге ауысуын булану процесі деп атайды. Буланғанда сұйықтан тек ең тез молекулалар ғана шығады, сондықтан қалған молекулалардың жылулық қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы кемиді. Буланғанда сұйықтың температурасы төмеңдейді.
Конденсация
Булану процесімен қатар кері процесс - заттың газ күйінен сұйыққа ауысу процесі өтеді. Бұл процесс будың конденсациясы деп аталады.
Сұйықтың үстінде бу молекулаларының концентрациясы ескенде, конденсация процесі жеделдетіледі. Сұйық үстіндегі будың концентрациясы әлдебір мәнге жеткенде, булану және конденсация процестері арасында динамикалық тепе-теңдік орын алады, басқаша айтқанда, уақыттың бір аралығында сұйықтан шыққан молекулалардың саны және будан қайтып келген молекулалардьщ саны бірдей болады.
Қаныққан бу. Қанықпаған бу
Сұйықпен динамикалық тепе-тендікте болған газды қыныққан бу деп атайды. Газ қысымы қаныққан бу қысымынан төмен болса, ондай газды қанықпаған бу деп атайды.
Сұйық бетіндегі бу молекулаларының концентрациясын азайтқанда, будың конденсациялану жылдамдығы кемиді, сондықтан сұйықтың булануы өсе түседі. Су сіңген заттар осы себептен желде тезірек кебеді.
Қаныққан будың қысымы
Жабық ыдыста сұйықтың булану процесі будың қысымы қаныққан будың қысымына жеткенше жалғаса береді.
Сұйықтың температурасы көтерілгенде, молекулалардың жылулық қозғалысының кинетикалық энергиясы да өседі. Бұл булану жылдамдығының өсуіне және қаныққан бу қысымының көтерілуіне себеп болады. Температура жоғарылағанда, идеал газ қысымымен салыстырғанда, қаныққан будың қысымы тезірек өседі. Оның себебі - температураны көтергенде молекулалардың кинетикалық энергиясы көбейеді, сонымен қатар бу молекулаларының концентрациясы да өседі, сондықтан газ массасы артады.
Сұйықтың ішінде және ыдыстың қабырғасында көбінесе ауаның көпіршіктері болады. Осы көпіршіктердің ішіңде де сұйықтың булануы өтеді және ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz