Мектеп оқушыларына кәсіби бағдар берудің мақсаты
Жоспар.
1. Кәсіби бағдар берудің мақсаты.
2. Мектеп оқушыларына кәсіби бағдар беру.
3. Кәсіби бағдар берудегі ғалымдардың еңбектері.
4. Қазіргі жалпы білім беретін мектептердегі кәсіби бағдар беру.
Жалпы білім беретін орта мектептерде кәсіби бағдар беру жұмыстарының бағыт-бағдары.
Әлемдік білім беру кеңістігіне бағытталған білім берудің негізгі мақсаты білімді меңгеріп қана қоймай, білік пен дағды арқылы дербестік, ізденімпаздық, дені сау, өзгермелі жағдайда білімді де білікті жасөспірімдерді жан-жақты жеке тұлға ретінде даярлау. Осы мақсаттарды іске асыруда бүгінгі мектеп оқушыларына қойылып отырған мәселелер күн сайын талаптануда. Өйткені келешек қоғамыздың басты тұлғасы бүгінгі мектеп оқушылары. Сондықтан мектепте берілетін кәсіби бағдар жұмыстарының бүгінгі күні маңызы зор болып табылады.
Кәсіби бағдар беру - жас ұрпақты өзіне ұнаған тиісті мамандықты саналы талдап алуға дайындауға бағытталған іс-әрекеті. Кәсіби бағдар беру арқылы оқушыларды мамандықтар әлемінде, олардың мазмұны, ерекшеліктері, жеке тұлғаға қоятын талаптарын өз бойындағы қасиеттерімен ұштастырып, өндіріс, шаруашылық салаларының даму міндеттеріне, оның нарықтық экономика жағдайындағы рөліне сай саналы таңдалып алынған мамандыққа мүдделілігін тәрбиелеуді қажет етеді.
Кәсіби бағдар берудің негізгі мақсаты жас ұрпақты саналы түрде мамандық таңдауға дайындау, үйрету екендігі белгілі. Ол үшін мына нәрселер қажет:
- Оқушылардың бойында ішкі психологиялық - әлеуметтік мәнділікті реттейтін қызмет түрлерін тәрбиелеу;
- Түрлі еңбек қызметтері мен сыйластық қатынастарын тәрбиелеу;
- Кәсіпті өз бетінше, саналы түрде жеке қасиеттерін есепке ала отырып орындау бағытын жетілдіріп, тәрбиелеу.
Республикамыздың Конституциясында еліміздің азаматына еңбек етуге құқық берілген, оның ішінде біліміне, қабілетіне, кәсіптік даярлығына сәйкес, 24-бап бойынша Әркімнің еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсіп түрін еркін таңдауына құқығы бар (Қазақстан Республикасының Конституциясы. - Алматы: Жеті жарғы, 1996). Бұл құқық толығымен жүзеге асырылуы үшін еңбек барлық азаматтарының табиғи қажеттілігіне айналуы тиіс. Кеңестік жүйе кезінде мектептегі еңбекке баулу, тәрбиелеу жүйесінің оқыту, еңбек пен адамгершілік сапасын арттыру, мұғалімдер мен оқушылардың еңбек нәтижелерін бағалаудағы формализмін жою, оқытудың өмірмен байланысын іс жүзінде нығайту, мектеп оқушыларын қоғамдық пайдалы еңбекке даярлауды жақсарту қажеттігі атап көрсетілсе, Өкіметіміздің кәсібіи білім беруге арналған Мектеп оқушыларын еңбекке тәрбиелеуді, баулуды, оларға кәсіптік бағдар беруді жақсарту және олардың қоғамдық пайдалы, өнімді еңбегін ұйымдастыру туралы ... жалпы білім беретін мектеп оқушыларын еңбекке тәрбиелеуді, баулуды және оларға кәсіптік бағдар беруді түбірімен жақсарту, олардың дербес өмірге практикалық және моральдық-психологиялық даярлық дәрежесін арттыру, жеткіншек ұрпақтың бойында еңбекке деген саналы қажеттілікті қалыптастыру, бұл үшін қажетті жағдайлар жасау шараларын қолдануға міндеттері аталып өтілген.
Алғашқы күндерден бастап жалпы білім беретін орта мектептерде білім беру жүйесі Өкіметіміздің қаулы қарарларына орай мектеп оқушыларының ғылым негіздерін оқып үйренуді олардың жүйелі ұйымдастырылған, шама-шарқына лайық қоғамдық пайдалы, өнімді еңбекке тікелей қатысуымен тығыз өзара байланысты қамтамасыз етілсін - деп міндеттелген.
Әсіресе өкіметтің қабылданған қаулы-қарарларында 1986-1990 жылдар мен 2000 жылға дейінгі кезеңде экономикалық және әлеуметтік дамыуының негізгі бағыттарындағы білім беру саласында мектеп оқушыларын еңбексүйгіштікке тәрбиелеу ісіне ерекше мән беріліп, кәсіптік бағдарды жетілдіру міндеті қойылды. Мектеп бітірген әрбір жастың белгілі бір кәсіп иесі болуы да қажет екендігі белгіленді.
Осы орайда Республикамызда орналасқан әрбір мектептің, өндірістік ұжымның, ата-аналардың, жұртшылықтың алдында оқушылардың еңбек тәрбиесін, политехника-лық даярлығын және кәсіптік бағдарын түбірімен жақсарту міндетін қойып отыр.
Қазіргі таңда мектеп оқушыларын еңбекке тәрбиелеудің жан-жақты және күрделі міндеттерін ойдағыдай шешу үшін әрбір мұғалім, сынып жетекшісі өзінің күнделікті педагогикалық іс-әрекеттерінде еңбек тәрбиесінің негізгі қағидаларын берік меңгеріп және оны басшылыққа алуды талап етіп отыр.
Кезінде мектеп оқушыларына кәсіптік бағдар беру мәселесі көптеген ғалымдар мен қайраткерлердің ғылыми еңбектерінде, мақалаларында сөз етілді. Атап айтқанда, Н.К.Крупскаяның, А.В.Луначарскийдің, П.П.Блонскийдің, А.С.Макаренконың, С.Т.Шацкийдің еңбектері оның күрделі мәселелерін шешуге үлкен маңызы зор болды.
А.В.Луначарский 1918 жылы халық ағартудың Бүкілроссиялық І съезінде сөйлеген сөзінде жаңа адамды қалыптастырудағы еңбектің рөліне үлкен баға бере келіп, Әрбір адам - еңбек адамы болуы тиіс деп көрсете келіп, қазіргі еңбек тәрбиесі жөніндегі мектептің алдындағы міндеттерді анықтады.
Н.К.Крупская еңбек тәрбиесі және политехникалық оқыту мәселесіне өзінің көптеген еңбектерін арнап, оның ғылыми-теориялық негізін салушылардың бірі болады. Ата пайтқанда, Кәсіп таңдау (1925ж.), Кәсіпті таңдау түрлері (1929ж.), т.б. еңбектерінің маңыздылығы жоғары болды.
Сондай-ақ С.Т.Шацкийдің Политехнизм туралы (1930ж.) және П.П.Блонскийдің Кәсіп таңдау (1934ж.) еңбектерінде Кеңес мектебінің міндеті оқушыларға белгілі бір көлемде еңбек тәрбиесін және мамандық таңдауға байланысты жұмыстар жүргізу қажеттілігінің атап өтіп, оны жүргізудің кейбір формаларын қарастырады.
А.С.Макаренко да Кәсіп таңдау (1937ж.) деген еңбегінде тек мектеп қана емес, еңбектік мамандық таңдаудағы тәрбие берудегі отбасының рөлін де атап көрсетеді.
Жастарға кәсіптік бағдар беру туралы алғашқы ойлар, ХІХ ғасырдың өзінде-ақ шетелдерде де пайда бола бастады. Атап айтқанда Францияда Мамандық таңдауға басшылық туралы еңбек 1849 жылы жарық көрсе, ағылшын писхологы Ф.Тальтон 1883 жылы бірінші рет тесттік байқауды ұсынды. 1968 жылы Гарвард университетінің (АҚШ) профессоры Ф.Парсонс Бостон қаласында Бағдарлау бюросын ұйымдастырды. Ол оқушыларға өмірде өз орнын таңдауға көмектесуге тиісті болатын болса, бұл бюро кейін Нью-Иоркке көшірілді. Мұндай кеңес беретін орталықтар Англияда, Бельгияда, Чехославакияда, Швецарияда т.б. дамыды. Онда негізінен мектеп оқушыларына мамандық таңдауға кеңес беру мәселесі қойылды.
Осындай идеялар Кеңестік Одақты мекендеген елдерде жастардың, адамдардың мамандықты еркін, өз икемділігіне байланысты таңдауға бағыттау қажеттіліген қол жеткізу ... жалғасы
1. Кәсіби бағдар берудің мақсаты.
2. Мектеп оқушыларына кәсіби бағдар беру.
3. Кәсіби бағдар берудегі ғалымдардың еңбектері.
4. Қазіргі жалпы білім беретін мектептердегі кәсіби бағдар беру.
Жалпы білім беретін орта мектептерде кәсіби бағдар беру жұмыстарының бағыт-бағдары.
Әлемдік білім беру кеңістігіне бағытталған білім берудің негізгі мақсаты білімді меңгеріп қана қоймай, білік пен дағды арқылы дербестік, ізденімпаздық, дені сау, өзгермелі жағдайда білімді де білікті жасөспірімдерді жан-жақты жеке тұлға ретінде даярлау. Осы мақсаттарды іске асыруда бүгінгі мектеп оқушыларына қойылып отырған мәселелер күн сайын талаптануда. Өйткені келешек қоғамыздың басты тұлғасы бүгінгі мектеп оқушылары. Сондықтан мектепте берілетін кәсіби бағдар жұмыстарының бүгінгі күні маңызы зор болып табылады.
Кәсіби бағдар беру - жас ұрпақты өзіне ұнаған тиісті мамандықты саналы талдап алуға дайындауға бағытталған іс-әрекеті. Кәсіби бағдар беру арқылы оқушыларды мамандықтар әлемінде, олардың мазмұны, ерекшеліктері, жеке тұлғаға қоятын талаптарын өз бойындағы қасиеттерімен ұштастырып, өндіріс, шаруашылық салаларының даму міндеттеріне, оның нарықтық экономика жағдайындағы рөліне сай саналы таңдалып алынған мамандыққа мүдделілігін тәрбиелеуді қажет етеді.
Кәсіби бағдар берудің негізгі мақсаты жас ұрпақты саналы түрде мамандық таңдауға дайындау, үйрету екендігі белгілі. Ол үшін мына нәрселер қажет:
- Оқушылардың бойында ішкі психологиялық - әлеуметтік мәнділікті реттейтін қызмет түрлерін тәрбиелеу;
- Түрлі еңбек қызметтері мен сыйластық қатынастарын тәрбиелеу;
- Кәсіпті өз бетінше, саналы түрде жеке қасиеттерін есепке ала отырып орындау бағытын жетілдіріп, тәрбиелеу.
Республикамыздың Конституциясында еліміздің азаматына еңбек етуге құқық берілген, оның ішінде біліміне, қабілетіне, кәсіптік даярлығына сәйкес, 24-бап бойынша Әркімнің еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсіп түрін еркін таңдауына құқығы бар (Қазақстан Республикасының Конституциясы. - Алматы: Жеті жарғы, 1996). Бұл құқық толығымен жүзеге асырылуы үшін еңбек барлық азаматтарының табиғи қажеттілігіне айналуы тиіс. Кеңестік жүйе кезінде мектептегі еңбекке баулу, тәрбиелеу жүйесінің оқыту, еңбек пен адамгершілік сапасын арттыру, мұғалімдер мен оқушылардың еңбек нәтижелерін бағалаудағы формализмін жою, оқытудың өмірмен байланысын іс жүзінде нығайту, мектеп оқушыларын қоғамдық пайдалы еңбекке даярлауды жақсарту қажеттігі атап көрсетілсе, Өкіметіміздің кәсібіи білім беруге арналған Мектеп оқушыларын еңбекке тәрбиелеуді, баулуды, оларға кәсіптік бағдар беруді жақсарту және олардың қоғамдық пайдалы, өнімді еңбегін ұйымдастыру туралы ... жалпы білім беретін мектеп оқушыларын еңбекке тәрбиелеуді, баулуды және оларға кәсіптік бағдар беруді түбірімен жақсарту, олардың дербес өмірге практикалық және моральдық-психологиялық даярлық дәрежесін арттыру, жеткіншек ұрпақтың бойында еңбекке деген саналы қажеттілікті қалыптастыру, бұл үшін қажетті жағдайлар жасау шараларын қолдануға міндеттері аталып өтілген.
Алғашқы күндерден бастап жалпы білім беретін орта мектептерде білім беру жүйесі Өкіметіміздің қаулы қарарларына орай мектеп оқушыларының ғылым негіздерін оқып үйренуді олардың жүйелі ұйымдастырылған, шама-шарқына лайық қоғамдық пайдалы, өнімді еңбекке тікелей қатысуымен тығыз өзара байланысты қамтамасыз етілсін - деп міндеттелген.
Әсіресе өкіметтің қабылданған қаулы-қарарларында 1986-1990 жылдар мен 2000 жылға дейінгі кезеңде экономикалық және әлеуметтік дамыуының негізгі бағыттарындағы білім беру саласында мектеп оқушыларын еңбексүйгіштікке тәрбиелеу ісіне ерекше мән беріліп, кәсіптік бағдарды жетілдіру міндеті қойылды. Мектеп бітірген әрбір жастың белгілі бір кәсіп иесі болуы да қажет екендігі белгіленді.
Осы орайда Республикамызда орналасқан әрбір мектептің, өндірістік ұжымның, ата-аналардың, жұртшылықтың алдында оқушылардың еңбек тәрбиесін, политехника-лық даярлығын және кәсіптік бағдарын түбірімен жақсарту міндетін қойып отыр.
Қазіргі таңда мектеп оқушыларын еңбекке тәрбиелеудің жан-жақты және күрделі міндеттерін ойдағыдай шешу үшін әрбір мұғалім, сынып жетекшісі өзінің күнделікті педагогикалық іс-әрекеттерінде еңбек тәрбиесінің негізгі қағидаларын берік меңгеріп және оны басшылыққа алуды талап етіп отыр.
Кезінде мектеп оқушыларына кәсіптік бағдар беру мәселесі көптеген ғалымдар мен қайраткерлердің ғылыми еңбектерінде, мақалаларында сөз етілді. Атап айтқанда, Н.К.Крупскаяның, А.В.Луначарскийдің, П.П.Блонскийдің, А.С.Макаренконың, С.Т.Шацкийдің еңбектері оның күрделі мәселелерін шешуге үлкен маңызы зор болды.
А.В.Луначарский 1918 жылы халық ағартудың Бүкілроссиялық І съезінде сөйлеген сөзінде жаңа адамды қалыптастырудағы еңбектің рөліне үлкен баға бере келіп, Әрбір адам - еңбек адамы болуы тиіс деп көрсете келіп, қазіргі еңбек тәрбиесі жөніндегі мектептің алдындағы міндеттерді анықтады.
Н.К.Крупская еңбек тәрбиесі және политехникалық оқыту мәселесіне өзінің көптеген еңбектерін арнап, оның ғылыми-теориялық негізін салушылардың бірі болады. Ата пайтқанда, Кәсіп таңдау (1925ж.), Кәсіпті таңдау түрлері (1929ж.), т.б. еңбектерінің маңыздылығы жоғары болды.
Сондай-ақ С.Т.Шацкийдің Политехнизм туралы (1930ж.) және П.П.Блонскийдің Кәсіп таңдау (1934ж.) еңбектерінде Кеңес мектебінің міндеті оқушыларға белгілі бір көлемде еңбек тәрбиесін және мамандық таңдауға байланысты жұмыстар жүргізу қажеттілігінің атап өтіп, оны жүргізудің кейбір формаларын қарастырады.
А.С.Макаренко да Кәсіп таңдау (1937ж.) деген еңбегінде тек мектеп қана емес, еңбектік мамандық таңдаудағы тәрбие берудегі отбасының рөлін де атап көрсетеді.
Жастарға кәсіптік бағдар беру туралы алғашқы ойлар, ХІХ ғасырдың өзінде-ақ шетелдерде де пайда бола бастады. Атап айтқанда Францияда Мамандық таңдауға басшылық туралы еңбек 1849 жылы жарық көрсе, ағылшын писхологы Ф.Тальтон 1883 жылы бірінші рет тесттік байқауды ұсынды. 1968 жылы Гарвард университетінің (АҚШ) профессоры Ф.Парсонс Бостон қаласында Бағдарлау бюросын ұйымдастырды. Ол оқушыларға өмірде өз орнын таңдауға көмектесуге тиісті болатын болса, бұл бюро кейін Нью-Иоркке көшірілді. Мұндай кеңес беретін орталықтар Англияда, Бельгияда, Чехославакияда, Швецарияда т.б. дамыды. Онда негізінен мектеп оқушыларына мамандық таңдауға кеңес беру мәселесі қойылды.
Осындай идеялар Кеңестік Одақты мекендеген елдерде жастардың, адамдардың мамандықты еркін, өз икемділігіне байланысты таңдауға бағыттау қажеттіліген қол жеткізу ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz