ИНДУИЗМ - Үнділік дін

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ИНДУИЗМ

Үнділік діни дәстүрдің өзіндік ерекшелігі бар. Діни дәстүрдің құрылымы біржақгы қалыптаспады, діннің түрлі бағыттары-ведалы, брахмандық, буддалық түрлері бір-бірімен катар, төзімділікте өмір сүріп жатты, үнділіктердің діннің түрлерін тандауға мүмкіндігі болды. Брахманизм мен буддизм айтыс-тартысының барысында индуизм қалыптасты.
О бастан -- ақ, индуизм ілімі, жан тәннен бөлініп, өлімнен кейін тіршілігін жалғастыра береді деп есептеген. Сондықтан индустар ата-баба аруағына табынған және өлгендердің жаны кабылдау үшін ас қылатын. Ғасырлар өте келе жанның басқа денеге көнгуі туралы ұғым Үндістанға жеткенде, үнді данышпандары үшін орайы түскен сәт болды, өйткені олар бүрыннан келе жатқан адамдардың арасындағы қайғы мен қасірет неге көп деген сұрақты шешіп жатқан болатын. Бүны карма заңымен, яғни себеп пен салдар заңымен біріктіріп, үнді данышпандары жанның жаңа түрге айналу теориясып дамытты, ал бұл теорияға сәйкес адамның өмір сүріп жатқан шағы, еткен өміріндегі істері үшін не жаза, не сый дегенді білдіреді.
Бірак жан туралы индуизм іліміне тағы басқа бір концепция әсер етті. Жанның басқа денеге көшуі мен "карма" .заңының теориясы қалыптасқап уақытта, ягни тіпті одан ертеректе, Үндістанның солтүстігіндн шағын ойшыл ортада тағы да бір философиялық концепция - "брахман-атманның" (ақырғы болмыстың ең жоғарғы және мәңгі брахманы) философиялық концепциясы бірте-бірте дамыды. Бұл ұғым мен, жанньң басқа денеге көшуі туралы ілімнің бірігуі, индустардьщ ақырғы нысанасын анықтады - қайта туылу циклынан босанып, одан кейінгі жоғарғы болмыспен бірігу.
Индустар, егер барлық үрпақтар әдептілік ережелерімен өмір сүріп және индустардың ерекше ілімін алса, бұл мақсатқа жетуге болады деп сенеді. Сонымен, үнді данышпандары жанның басқа денеге көшуі туралы нанымын, карма заңы мен брахман концепциясына біріктіре отырып, жанның жаңа түрге айналу ілімін ойлап шығарды. Жанның жаңа түрге айналуы туралы ілім қазіргі күнгі индуизмнің негізі болып табылады. "Өлместікке жету - бұл тандалған азшылықтың артықшылығы емес, туылғанда әрбіріне берілетін мүмкіндік" және бүған әрбір нағыз индус кәміл сенеді.
Индуизмдегі түсінік бойынша адам тіршілікте ("сансара") қайта жасай алады. Бірақ әрбір адамның тіршілікке оралуы өткен өміріндегі әрекеттеріне байланысты. яғни Карма заңына бағынады. Тек касталық өмірді өзгертуге болмайды деген кағида сакталынған. Иидуизм жеңіске жетті. Себебі индуизм: а) кастаға бөлінген Индияның нақты дәстүрі мен жағдайына бағытталды, үнді өмір салтының бүкіл ерекше жақтарын құрамына енгізді; ә) ол синкретикалық, қоспалы сипатта болып көптегеп ру-тайпалардың рәсім-салтын, түсініктерін жаңа да, жергілікті жағдайға идеялык түрғыдан икемдей алды: б) үнді өркениетінің негізін күраған түрлі тарихи-мәдени, діни-философиялық, рәсім-салттык, әлеуметтік-отбасылық және т.б. жетістіктерге де, кайшылықгарға да төзімділік, сауаттылық танытып. оларды бір жүйеге ыкшамдады. Индуизм біртіндеп халықтык наным-сенімге айналды. Өйткені ол карма туралы көне түсінікті, веданың киелі рәсімдерін. будданың әтикасын, тақуалық идеяларды іріктеп қабьлдады, өз қажетіне орай өндеп, ықшамдап жалғастырды. Индуизм құдайға құрбандық шалдыратын ведалық дәстүрді жаңартып, құрбандықсыз табыну тәртібін енгізді. Екіншіден, будданың табынған әупелері мен күдайларына храм салу дәстүрін толық қолдай бермеді. Бүрынғы құдайлар қалың жұртқа бейтарап болса, индуистер әрбір адамның құдайға беріле табынуын колдай отырып, осы олқылықтың орнын толтыра түсті.
Индуизм үш құдайды - Брахма, Шива, Вишнуды мойындады,соларға табынады. Индуистік Брахма бүрьнғы Брахман-Абсолютгің жаңарған түрі. Брахманың төрт келбеті бар. Ол Жоғарғы Реальдылық пен мәнгілікген дүниедегі бүкіл заттарды, тірі организмдерді жасады. Брахма -- басты жасампаз күш. Бірақ Брахмаға индуистер ынтыға қоймады.
Индуизм - көпқұдайлықты мойындайтын, "Веданы", "Упанишадты" теориялық негіз деп білетін политеистік діни бағыт. Индуизмде Брахма -- "жасаушы" болса, Вишну -- сақгаушы, Шива - қиратушы құдай деп түсіндірілді.
Индуистердің басым көпшілігі Шива және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.