Кванттық теорияны философиялық талдау

Пән: Философия
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 69 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қ. А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Бекетов Күнбол

«Кванттық теорияны философиялық талдау»

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5B020100 -мамандығы «философия»

Түркістан 2010

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қ. А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Заң факультеті

«Қорғауға жіберілді»

«Философия» кафедрасы

меңгерушісіӨ. Малдыбеков

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: «Кванттық теорияны философиялық талдау»

Орындаған: Бекетов К.

Ғылыми жетекші

Ф. ғ. к., доцент: Қаратышқанова Қ. Р.

Түркістан 2010

Жоспары

І Кіріспе . . . 3

Қазіргі заман жаратылыстанушылық концепцияларының философиялық астарлары

ІІ Негізгі бөлім:

1 Тарау. Дүниенің ғылыми көрінісінің физика-химиялық

концепциялары

1. 1 Атомизм ілімінің ғылыми-философиялық түсініктемесі . . . 8

1. 2 Кванттық физика негіздерінің қалыптасуы мен оның

философиялық түсініктемесі . . . 21

1. 3. Кванттық теория мен химияның дамуы . . . 31

2 Тарау. Кванттық теория қасиеттерінің философиялық концепциялармен байланысы

2. 1 Бор постулаттары мен философия . . . 42

2. 2 В. Гейзенберг теорияларының онтологиялық

саралануы . . . 48

2. 3 А. Эйнштейн және «Үлкен жарылыс» теориясы . . . 50

ІІІ Қорытынды . . . 56

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . . 59

Кіріспе

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. ХХ ғасыр - ғылым ғасыры десе де болады. Ғылымның қазіргі қоғамдағы беделі мен маңызы өлшеусіз артып отыр, сол себепті де қазір «білім» деген ұғымды көбінше «ғылыми білім» деген ұғыммен тепе-тең ұғым деп түсінеміз. Ғылыми дүниетану қызметінің басты мақсаты шындық жайлы ақиқат білімге қол жеткізу екен. Ол болашақ өндірістік іс-әрекетке қолданып, практикалық қызметті жетілдіру үшін керек. Ертедегі гректер ғылымның негізін салушы болуының себебі олардың ғылыми фактілер мен техникалық жаңалықтарды көбірек жинақтауында емес, ойлау процесінің, таным процесінің логикасы мен мазмұнына жан-жақты назар аударуында, зерттеуінде болды. Гректер жаңалықтарды жай жинақтап қана қоймай, оларды негіздеп дәлелдеумен айналысты. Антика ғылымы жасап берген сондай жүйелі теориялық білімнің бірінші мысалы ретінде Евклид геометриясын алуға болады. Осындай жаңалықтардың арқасында антик заманының мәдениеті, ғылым-білімі, қысқа тарихи мерзімнің ішінде тамаша математикалық теориялар, космологиялық модельдер жасап, физика, биология, т. б. болашақ ғылымдар үшін құнды идеяларды тұжырымдады. Субстанциалды модель болмыс негізінде қандай да бір, материалды немесе идеалды, бірлік субстанциясы барына құрылатын әлем бірлігін мойындайды. Платонда әлем бірлігі Демиург (Жаратушы) ұғымымен берілсе, Гегельде жалпылама дамуға негізделетін субстанциалды абсолютті идея ұғымымен беріледі [1, 167] .

Жаратылыстану ғылымдары материалдық дүниені зерттеуді адамның сезім мүшелері тікелей қабылдай алатын аса қарапайым материалдық объектілерден бастап, содан кейін адамның тікелей қабылдауына көнбейтін, өйткені күнделікті тәжірибе объектілерімен өлшеуге болмайтын, материяның ішкі терең кұрылысының аса күрделі обьектілерін зерттеуге көшеді. Жаратылыстану зерттеудің системалық әдісін қолдана отырып, материалдық системаларды жай атап көрсетіп қана қоймайды, олардың байланыстары мен қарым-қатынастарын ашып көрсетеді.

Ғылымда материя құрылымының үш деңгейі атап көрсетіледі. Олар - макродүние, микродүние және мегадүние. Макродүние - ірі объектілер дүниесі, олардың мөлшері адамның күнделікті тәжірибесінің өлшемімен өлшенеді: кеңістік мөлшері миллиметрмен, сантиметрмен жөне километрмен, ал уақыттық өлшемі - секундпен, минутпен, сағатпен, жылмен өлшенеді.

Микродүние - тікелей қабылдауға болмайтын аса ұсақ микрообъектілер дүниесі, олардың кеңістіктік өлшемі 10~ ⁸ см-ден 10~ ^1б см-ге дейін өлшенсе, ал өмір сүру уақыты - шексіз аз уақыттан 10" ²⁴ секундқа дейін.

Мегадүние - аса зәулім космостық денелер дүниесі, олардың жылдамдығы мен қашықтығы жарық жылдамдығымен және жылмен есептеледі, ал өмір сүру уақыты - миллиондаған және миллиардтаған жылдар. Материя құрылымының әр деңгейінің айрықша өз заңдылықтары болғанымен, бірақ макро-микро-мега дүниелер бір-бірімен аса тығыз байланыста өмір сүреді. Табиғатты зерттеу тарихын ғылыми және ғылымиға дейінгі кезендер деп екіге бөлуге болады. Ғылымиға дейінгі кезең натурфилософиялық деп аталады - ол антик заманынан бастап ХҮІ-ХҮП ғасырларда тәжірибелік жаратылыстану пайда болғанға дейінгі кезеңді қамтиды. Бұл кезеңдегі табиғат жайлы ілім таза натурфилософиялық сипатта болды, яғни байқалған табиғат құбылыстары тәжірибеге байланыссыз логикалық-философиялық принциптер негізінде түсіндірілді.

Тақырыптың зерттелу деңгейі.

Жаратылыстану ғылымдарының одан кейінгі дамуында материяның дискреттік (бөлшектік) құрылысы жайлы концепция, яғни барлық денелер аса ұсақ бөлшектерден, атомдардан тұрады деген атомизм ілімі маңызды рөл атқарды. Қазіргі физика туралы сөз қозғалғанда, алғашқы болып ойға атом қаруы келеді. Бұл қарудың қазіргі уақытта қаншалықты ықпалға ие екенін әрбір адам біледі. Сондай-ақ әрбір адам физиканың бұрын болмағандай жалпы жағдайға ықпалы бар екенін де түсінеді. Қазіргі физиканың нәтижелері әлемнің әр түкпірінде ұлттық мәдениеттің діни және философиялық түсініктерімен қайшылықты жағдайға түсуде. Өйткені қазіргі ғылым шынайылық, кеңістік пен уақыт секілді ұғымдарды қайта қарап шығуға мәжбүрлеуде, ал бұл қақтығыс қайда апарып соғары белгісіз жаңа дүниетанымға алып келуі мүмкін. Кез келген затты қыздырғанда оның алдымен қызыл, одан соң ақ болатындығы заттың түсімен емес, температурасымен түсіндірілді. 1895 жылы ғылыми жұмыстарын осы салаға ауыстырған Планкты сәулелер емес, сәуле шығаратын атом мәселесі қызықтырды. Нәтижеде Планктың жылу сәулелері заңы шықты. Бұған дәстүрлі түрде сәуле шығаратын атом мәселесі тұрғысынан қараған Планк, бұл формуланы сәулені үздіксіз емес, жеке кванттармен шығаратын энергияның дискретті жағдайымен түсіндіруге тырысты. Планк ол кезде бұл жаңалығымен Ньютон жаңалығына барабар жаңалық ашқаны байыбына бара алмады. Тек 1900 жылы ғана ол сенімді түрде өзінің кванттық болжамын жариялайды.

Энергияның бөлініп, тек энергияның дискреттік кванттарымен жұтыла алатындығы идеясы физиканың дәстүрлі қағидаларымен түсіндіріле алмады. 5 жыл бойына Планк өз жобасын ескі сәулелену туралы түсініктермен беруге тырысты. Ақыры бұл шиеленісті шешіп, алға қарай жол ашқан жас, дарынды физик Альберт Эйнштейн болды. Эйнштейн Планк идеясын қолдануға болатын екі жаңа мәселені көтерді. Біріншісі - фотоэлектр эффектісі, яғни жарық шабуылымен металлдан электрондарды қуып шығару. Эйнштейн Планктың болжамдарына сүйене отырып, жарық кванттарынан, яғни кеңістікте кішкене корпускулалар сияқты қозғалатын энергия кванттарынан тұратынын түсіндірді. Екіншісі - қатты заттардың жылу сыйымдылығы үлесіне қатысты мәселе болды. Қатты заттардың жылу сыйымдылығы үлесінің шамасы жоғары және төмен температураларда түрлі көрсеткіштер берді. Эйнштейн қатты заттардағы мұндай өзгерістерді Планктың кванттық теориясын қатты заттардағы атомдардың тұрақты өзгерістеріне қолданып түсіндірді. Бұл екі нәтиже жаңа теорияны алға дамытатын үлкен қадамдар болды. Терең революциялық сипаты бар Эйнштейннің кванттық теориясы жарық табиғатын түсіндіруде, жарықты электромагниттік толқындардың өрісі не жеке «жарық кванттары» деп берді. Бұл қайшылықты Эйнштейн жоюға асықпады, ол ойлаудың жаңа тәсілі бұл мәселені шешеді деп күтті.

Осы уақытта Беккерель, Кюри мен Резерфордтың тәжірибелері атом құрылысына қатысты жаңалықтар ашты. 1911 жылы Резерфорд α-сәулелерінің зат арқылы өтуін бақылау арқылы өзінің атақты атом моделін ұсынды. Атом оң зарядталған және атом салмағын құрайтын ядродан және Күнді ғаламшарлардың айналып қозғалатыны сияқты ядроны айналып қозғалатын электрондардан тұрады. Химиялық байланыстар ядроға тікелей байланысты емес. Ньютон механикасының заңына бағынатын бірде-бір ғаламшарлық жүйеде ол басқа жүйемен қақтығысқанда өзінің бастапқы жағдайына қайта оралмайды. Ал, мәселен, көміртегі атомы басқа атомдармен қақтығысқанда да немесе химиялық құрылым түзгенде де көміртегі атомы болып қала береді.

Мұндай таңқаларлық тұрақтылықтың түсіндірмесін 1913 жылы Нильс Бор Планктың кванттық теориясын Резерфордтың атом моделіне қолданғанда берді. Егер атом өз энергиясын үздіксіз өзгерте алатын болса, онда атом тек дискретті тұрақты жағдайларда ғана бар бола алатынын түсіндіреді. Яғни қандай жағдайға түспесін атом үнемі өз жағдайына қайта оралады деген сөз. Осылайша Бор теориясы зерттеудің жаңа салаларын ашты. Химия саласындағы көптеген тәжірибелер үшін осы жаңалақтар қолданылды. Осындай мол қоры бар тәжірибелерді жинақтаған физиктер біртіндеп дұрыс сұрақтар қоя алуға үйренді. Өйткені көп жағдайда сұрақты дұрыс қоя білу мәселені жартылай шешумен тең қаралады. 20-жылдары ғалымдар қарапайым физика заңдарымен мәселені шешпесін білді. Олар біртіндеп қайшылықтер мен қиындықтардың боларын болжай білетін болды және ең маңыздысы оларды болдырмаудың жолдарын іздестірді. Кванттық теория рухына әбден қаныққан ғалымдар бүкіл дүниетанымдарын өзгертті. Кейде тіпті «ойша тәжірибелер» талқыланды, бұл маңызды мәселені шешіп алу үшін қажет болды.

Көптеген физиктер айқын қайшылықтардың атомдық физиканың ішкі табиғатына тән екеніне сенімді болды. Сондықтан 1924 жылы Францияда де Бройль толқындық және корпускулярлық дуализм сипатын материяның қарапайым бөлшектеріне, соның ішінде электрондарға қолдануға тырысты. Оның көрсетуінше, электрон қозғалысына материяның біршама толқыны сәйкес келеді.

Кванттық теория төңірегіндегі түрлі сұқбаттар нәтижесінде көптеген сұрақтар талқыланды. Сұрақтар түрлі позициялардан қойылып, талқыланды. Ойша тәжірибелер жасалып, түрлі ситуациялардан шығу жағдайлары қарастырылды. Болжамдар дәлелдерді керек етті.

Ғылым тарихында үлкен ашылыстар мен жаңа идеялар үнемі ғылыми сұқбаттарға алып келетін; мұндай сұқбаттар көптеген мақалаларға арқау болып, өз кезегінде ғылыми тілді дамытатын. Сондай бір дамуға салыстырмалылық теориясы мен кванттық теориясы қатты ықпал етті деуге негіз бар. Екі жағдайда да ғылыми проблемалар саясат мәселелерімен де, жаратылыстану ғылымдарының дамуымен де тығыз байланысты болды. Фактілерді ғылыми түсіндірмелеуде теориялық физика математика тіліне жүгінді. Сол арқылы физик өз тәжірибелерін айқындап түсіндірді. Алайда физик өз жаңалықтарын физик еместерге де жеткізуі керек қой, ал олар әркім түсіне алатын қарапайым тілде түсінбейінше қанағаттанбайды. Ғалым үшін де қарапайым тілде сипаттау өз саласының ұғынықты болуымен де түсіндіріледі.

Грек философиясында Сократ заманынан бері тілдегі ұғымдарды түсіндіру маңызды мәселе болғандығын Платон диалогтарындағы көркем бейнеленуді сақтау әрекетінен байқауға болады. Ғылыми ойлаудың тұрақты негізін құру үшін Аристотель өзінің логикалық жұмыстарында тіл формаларын талдауды және мазмұнға қарамастан ой қорытыныдысын жасауды зерттеуге ден қойған. Аристотель адамдардың іс-әрекетіне ереше көңіл бөле отырып, оны адамгершілік саси қызмет және шығармашылық деп екіге бөледі. Олар өзара бірлікте. Бірақ олардың арасында айырмашылықтары бар. Олардың бірлігі - екеуі де ақылды жанның пайымдаушы бөлімі. Ал олардың айырмашылығы шығармашылық пен адамгершілікті айыра білумен сәйкес. Өйткені адамгершілік қызмет белгілі бір мақсатты адамның өзінің қалап алуымен тығыз байланысты. Ендеше, ол адамның еркін іс-әрекетімен ұштасып жатыр. Адамгершілік қызметінде адам өзін-өзі жаратады. Ал шығармашылықта адам өзінен өзгені тудырады. Ендеше, бұл екеуі бір-бірімен тығыз байланысты, әрі бір-біріне қарама-қарсы практикалық қызмет. Сондықтан да болар Аристотель практикалықты адам қызметінің төменгі түрі деп есептейді [2, 140] .

Кванттық физика және салыстырмалылық теориясы белгілі бір деңгейде алғашында баяу кейін жылдамдатылған түрде жаратылыстану ғылымдарының негізін өзгерте бастады. Алғашқы сұқбаттар салыстырмалылық теориясы алға шығарған кеңістік пен уақыт мәселелері төңірегінде болды.

Жаратылыс зерттеуші ғалымдар үшін ең қиын мәселе Әлемнің пайда болуы мен эволюциясы: ол неден және қалай пайда болды? - деген сүрақ. Бұл мәселе жайлы толып жатқан көзқарастарды топтастыра келгенде, мынадай екі негізгі концепцияны атап көрсетуге болады: бірі материяның өздігінше ұйымдасу (түзілу) концепциясы, екіншісі - креационизм (жаратушыны мойындау) концепциясы.

Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Жұмыстың ең негізгі алға қойған мақсаты қазіргі заман жаратылыстанушылық концепцияларының философиялық астарларын таныту. ХХ ғасыр философиясының қалыптасуындағы заңдылықтар мен қайшылықтарды анықтап, оны, әсіресе, кванттық теориямен ұштастыра көрсету. Осы мақсатқа жетуде зерттеудің міндеттерін негізгі арналарға жүйелеп төмендегіше көрсетуге болады:

Философия тарихында атомтануды жетілдірудегі ғылымның мағыналық орнын анықтау;
Батыс ойшылдары мен олардың «ойша эксперименттеріндегі» жетістіктерді анықтап, ғылым философиясы дамуындағы ғылыми жаңалықтардың сипаттамаларын көрсету;
Жаңа ғылыми дүниетаным қалыптасуында кванттық физика теориясының тудырған жаңалықтарын көрсету;
Қазірігі кездегі кванттық теория қасиеттерінің философиялық идеялармен байланысын көрсету.

Зерттеудің жаңалығы:

Танымның объективтік құралдары ретінде атом, материя, кеңістік ұғымдары Әлемнің даму мақсаты тұрғысынан көрсетілді;
Атомизм ілімінің ғылым мен философияға ықпалы ғылыми жаңалықтардың пайда болуына орай үнемі жаңартылып, күрделенетіні көрсетілді;
Физика мен химиядағы кванттық теорияның дүниенің ғылыми көрінісін беруге қатысты ерекшеліктері анықталды;
Кванттық теория ғылыми қасиеттерінің философиялық маңызы айшықталды.

Зерттеу жұмысының құрылымы. Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі тарауға біріктірілген алты бөлімнен, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Дипломдық жұмыстың жалпы көлемі - 58 бет.

І Тарау. Дүниенің ғылыми көрінісінің физика-химиялық

концепциялары

1. 1 Атомизм ілімінің ғылыми-философиялық түсініктемесі

Қазіргі заманғы ғылым материалдық дүниенің құрылымдық негізі ретінде системалық ұғымды басшылыққа алады. Бұл ұғым бойынша материалдық дүниенің кез келген объектісі, ол атом ба, организм бе, планета ма, әлде галакгика ма, бәрібір, біртұтас болып біріккен құрамдас бөлшектерден тұратын күрделі құрылым ретінде қарастырылады. Объектілердің бұл біртұтастығын білдіру үшін ғылымда "система" деген ұғым қабыл алынған. Олай болса, система дегеніміз өзара байланысты элементтердің жиынтығы болып табылады. Ал "элемент" дегеніміз бір системаға жататын құрамдас бөлшектер. Элемент өз құрамьна енетін сол система тұрғысынан қарастырғанда ғана элемент болып табылады, ал басқа тұрғыдан алғанда өзі күрделі система болуы мүмкін. Элементтер арасындағы байланыстардың жиынтығы системаның құрылымын құрады.

Элементтердің тұрақты байланысы системаның реттілігін айқындайды. Системаның элементтері арасындағы байланыстар горизонталь байланыстар және вертикаль байланыстар болып екі түрге бөлінеді.

"Горизонталь" бойындағы байланыстар - бір ретті элементтер арасындағы координациялық байланыстар деп аталады, олар системаға қатар багыныштылық сипатга болады, яғни системаның бір де бір бөлігі оның басқа бөліктері өзгермейінше өзгере алмайды.

"Вертикаль" бойындағы байланыстар - субординациялық байланыстар, яғни бағыныштылық элементтер байланысы. Бұлар системаның ішкі күрделі құрылысын білдіреді. - мұндағы бір бөлшектер өзінің маңыздылығы жағынан екіншілеріне бағынышты болады. Вертикаль құрылыс системаның ұйымдасу деңгейін және сондай-ақ олардың бағыныштылық байланыстарын білдіреді [3, 51] .

Зерттелетін системаның тұтастығы жайлы ұғым системалық зерттеудің бастама принципін құрады.

Системаның тұтастығы оның барлық құрамдас бөліктері біріге отырып, жаңа интегративтік қасиеттері бар айрықша бір тұтастық құрады дегенді білдіреді.

Системаның қасиеттері оның элементтерінің қасиеттерінің жай қосындысы емес, сол біртұтас системаға ғана тән жаңа қасиет болып табылады. Мысалы, судың молекуласы Н ₂ О. Ал осы молекуланы құратын элементтерді жеке-дара алсақ, сутегі жанатын элемент, ал оттегі - жануды қолдайды. Ал енді екі атом сутегі мен бір атом оттегінің қосындысынан тұратын су жаңа система ретінде мүлдем жаңа қасиетке ие болды - отты сөндіретін қасиетке ие болды. Тұтас системаға тән осындай интегративтік қасиеттер элементтердің өзара әрекеттесуі нәтижесінде түзіледі.

Сонымен, табиғат жайлы қазіргі заманғы ғылыми көзқарасқа жүгінсек, барлық табиғат объектілері бір-біріне бағыныштылық байланыста ұйымдасқан, ретті құрылым болып табылады екен.

Жаратылыстану ғылымдарында материалдық системалар үлкен екі класқа - өлі табиғат системаларына және тірі табиғат системаларына бөлінеді.

Өлі табиғатта материяның құрылымдық деңгейлері ретінде элементар бөлшектер, атомдар, молекулалар, өрістер, физикалық вакуум, макроскопиялық денелер, планеталар және планеталық системалар, жұлдыздар жөне жұлдыздар системасы - галактикалар, галактикалар системасы - метагалактика атап көрсетіледі.

Тірі табиғатта материяның құрылымдық деңгейлеріне жататыңдар: клеткаға дейінгі деңгейлер системасы - нуклеин қышқылдары және белоктар; материяның биологиялық ұйымдасуының айрықша деңгейі ретінде клеткалар (бұл соңғы деңгей бір клеткалы организмдер формасында және тірі заттың элементар бөлшектері формасында көрінеді) ; өсімдіктер мен жануарлар дүниесіндегі көп клеткалы организмдер, түрлер, популяциялар және биоценоздар кіретін организмдерден жоғары құрылымдар және, ақыр соңында, бүкіл тірі заттар массасынан тұратын биосфера.

Материалистік тенденция алғаш рет Левкипп пен Демокриттің (б. д. д. 460ж шамасы) атомистік ілімінде негізделді. Атомистер әлемді біртұтас бүтіндік ретінде қарап, ондағы шексіз көп ұсақ көрінбейтін, бөлінбейтін бөлшектерді атом деп атады. Атомдар бостықта қозғалады [4, 44] .

Антик заманындағы атомизм бүтін дене жеке бөлшектердің жиынтығы болып табылады деп түсіндірудің бірінші теориялық программасы болды. Атомизмнің бастапқы негізі атомдар мен бос қуыс жайлы түсінік болды. Материяның одан өрі бөлінбейтін ұсақ бөлшегі - атом туралы түсінік өте ерте заманда, атап айтқанда, біздің эрамызға дейінгі V ғ. Грецияда пайда болды. Ертедегі грек ойшылдары Левкипп пен Демокрит материя аса ұсақ бөлшектердің қосындысынан тұрады, атомдардың түрліше бірігуінен алуан түрлі денелер құрылады деген жорамал айтқан еді. Әрине бүл жорамал ешқандай бір тәжірибелік фактіге негізделмеген данышпандық болжам еді, бірақ, солай бола түрса да, ол көптеген ғасырлар бойы жаратылыстанудың дамуына бағдар болды. XVIII ғ. ағылшынның химик-физигі Джон Дальтон атомистік көзқарасты әрі қарай дамытып, сутегінің атомдық салмағын бір деп алып, басқа газдардың атомдық салмақтарын сонымен салыстырды. Дальтонның еңбектерінің арқасында атомның физика-химиялық қасиеттері зерттеле бастады. XIX ғ. орыс химигі Д. И. Менделеев химиялық элементтердің атомдық салмағына негізделген периодтық системасын жасады.

Атомның бөлінбейтін аса ұсақ материалдық бөлшек ретіндегі ұғым физикаға химиядан ауысты. Атомды физикалық құрылысы жағынан зерттеу шын мәнінде XIX ғасырдың аяғында француз физигі А. А. Беккерелдің радиоактивтік құбылысты ашуынан басталды. Радиоактивтік құбылысты зерттеуді одан әрі француз физиктері ерлі-зайыпты Пьер мен Мария Кюрилер жалғастырып, жаңа радиоактивтік элементтер полоний мен радийды ашты. Атомның құрылысын зерттеудің кейінгі деңгейлерінде "бөлінбейтін" жаңа бөлшектер табыла бастады. Сондай бөліктердің бірі электрон болды. Қысқасы, физик-ғалымдар атом тіпті де белінбейтін ұсақ бөлшек емес, ішкі құрылысы күрделі бөлшек екен деген қорытындыға келді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.