Орта ғасырдағы және қайта өрлеу дәуіріндегі діни мектептердің пайда болуы

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Орта ғасырдағы діни мектептердің пайда болуы.
2. Қайта өрлеу дәуіріндегі педагогика және мектеп.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Еуропаның дамыған елдерінің көбіндегі білім жүйесі реформаға дейінгі кезеңдегідей келесі құрылымға ие болған: Бастауыш мектепті бітіргеннен кейін шәкірттер білім мекемелерінің үш түріне бөлінген. Бірінші түрі - жоғары мектепке бағыттап оқытатын толық орта мектеп (Англиядағы грамматикалық мектеп, Германия Федеративті Республикасында - гимназия, Францияда - лицей). Екінші түрі - орта буында қызмет жасаушыларды дайындайтын толық емес орта мектеп (Англияда - техникалық мектеп, ГФР-да - реалдық мектеп, Францияда - жалпы білім колледжі). Үшінші түрі - негізінен өндіріс жұмысшыларын дайындауға бағытталған практикалық білім (Англияда - осы заманға мектеп, Францияда - бастауыш мектептің жоғары сыныптары, ГФР-да-негізгі мектеп).
Франциядағы орта білім жүйесіндегі құрылымдық реформаны мысалға ала отырып, олардың әрекет механизмдеріне назар салайық. Аби жоспары аталған құжат бойынша (1975) дамушы типті міндетті мектеп-колледж ұйымдастырылған болатын. Бұл толық емес орта мектептің үш түрін біріктірген, алтыншы сыныптан үшінші сыныпқа дейінгі (француз мектептерінде сыныпты номірлеу кері қарай ... алтыншы, бесінші-бітіруші) бес жылдық мектеп негізіндегі төрт жылдық білім. Бұл құбылыс алға бағытталған қадам болып, білім баршаға теориясының практикалық өмірге келуінің көрінісі болатын.
Осылайша, колледждегі оқу үрдісі екі айналым бойынша жүргізілді. Біріншісі, А және Б бағыттаушы бөлімдерге бөлініп, әрқилы бағдарламаларға орай қызмет атқарды. А бөлімі лицейде оқу жалғастыруға мүмкіндік беріп, жоғары мектепке жол ашатын; Б бөлімі бұдан әрі оқуды кәсіби бағыттарда, не 2-жылдық техникалық колледждерде жалғастыруды көздеді. Мұндай оқу мекемесі - Білім баршаға және жіктемелі білім - екі тұжырымдаманы да іс жүзінде өмірге әкелудің үлгісі сипатында болды. Бұл дұрыс шешім деп қабылданып, жаңа мазмұнды өзгерген құрылыммен байланыстыруға мүмкіндік берсе, екінші тараптан - реформаның әлеуметтік салдары қатаң сынға тап болды. Осылайша, озық ойлы француз педагогтары бұл реформаны қоғамға жат элитарлықты түбегейлі жоймай-ақ, білім мүмкіндіктерін кеңейту міндеттерін шешудің бір тиімді қадамы ретінде қабылдайды. Педагог Р.Жилю өз пікірінде Мұндай қайта құрулар форманы ғана есепке алып, бірақ мазмұнды жоққа шығарады - деп жазды

1. Орта ғасырдағы діни мектептердің пайда болуы.

Құлдық қоғамның ыдырауы және құлауы оны жаңа феодальдық құрылыспен өзгертуге алып келді. Ал, сөзсіз оның алдындағы құлдық қоғаммен салыстырғанда прогрессивтік сипатта болды (себебі негізгі өндіргіш күш-шаруаның өз шаруашылығы болды, сондықтан да еңбекте құлдарға қарағанда кейбір ынталылық танытты), бірақ феодальдық құрылыстың негізіне феодалдардың, діниелерінің жерге жекеменшігі жатты.
Феодалдық құрылыстың идеологиялық тірегі және ірі саяси күші католиктік шіркеу болды. Ол орта ғасырлық батысевропалық қоғам өмірінде ерекше роль атқарды. Шіркеу бұқара халықты басты-даншуды жақтап отырды.
Католиктік діниелері ертедегі мәдениетке қарсы болды: ғылымға, өнерге, мектепке;
Манастырлардың жанында манастырлық мектептер, шіркеулердің - приходтық мектептер ашылды. Ең алдымен ол мектептер діни адамдарды дайындады. Бұл мектептердің мұғалімдері - монахтар мен діниелері оқитын ер балаларды христиан дінінің және адамгершіліктің рухында тәрбиелеуді, оларды оқуға және жазуға олар үшін жат латын тілінде оқытты, құдайға құлшылық ету латын тілінде жүргізілді. Бұл мектептерде оқыту өте қиын, әрі ұзақ болды. Балаларды үлгермегені және аз-кем тәртіпті бұзғаны үшін шәкірттерді өте ауыр дене жазасын беріп отырды.
Епископтің соборы мен кафедрасының жанынан кафедралық немесе собор мепктептері жұмыс істеді. Бұл мектептерде "жеті еркін өнер" деп аталатын пәндер жүргізілді: грамматика, риторика (шешендік өнері), диалектика (діни философияның алғашқы негіздері), арифметика, геометрия, астрономия, саз өнері. Собор мектептерінде жоғары лауазымды діниелері даярланды.
Феодалдар (рыцарлар) ерекше тәрбие мен білім алды, олар жеті "рыцарлық қасиеттерді" меңгерді: атқа міне білу, суға жүзу, найзалау, садақ ата білу, аңшылық, шахмет ойнай білу, өлең шығару және орындай білу. Оқып, жаза білуміндетті болмады.
Феодалдардың қыздары білімді үйде және әйелдер монастырларында алды, оны оларды діни рухта тәрбиеленді, оқуға, жазуға және қолөнеріне үйретті.
ХІІ-ХІІІ ғ.ғ. Батыс Еуропада қолөнердің, сауданың дамуы және қаланың өсуі қалалық, негізінен светский мәдениеттің пайда болуына көмектесті. Қалалықтар феодальдық езгіге және католиктік шіркеуге қарсы күресті.
Қалаларда қолөнершілер өз балалары үшін цехтық мектептер аша бастады, ал купецтер - гильдейлік мектептер ұйымдастырды. Қала халқының күшімен ашылған бұл мектептерде ана тілінде оқуға, санауға және жазуға ерекше мән берілді. Ал мектептерде дін үстемдік ете алмады. Цехтық және гильдейлік мектептер кейін қалалық бастауыш мектептерге айналды, оқыту саласында шіркеудің үстемдігін әлсіретті және бұзды.

2. Қайта өрлеу дәуіріндегі педагогика және мектеп.

ХІҮ-ХҮІІ ғасыр тарихқа қайта өрлеу дәуірі деген атаумен енген болатынды. Бұл кезең феодальдық қоғамның ішінде өндірісті капиталистік тәсілінің алғашқы қауымдарының пайда болумен мануфактура мен сауданың дамуымен, сол кездегі прогрессивтік таптық-буржуазияның аренаға шығуымен сипатталады, ол ертедегі дүниенің мәдениетінің жаңғыруымен, оның ішінде грек мәдениетінің өрлеу кезеңімен ерекшеленеді. Сонымен қатар бұл кезең ғылым мен өнердің тез қарқынмен дамуына мүмкіншілік жасады.
Қайта өрлеу дәуірі кезінде өмір туралы діни түсініктерге қарсы жер бетінде көңілді өмірге адам құқығын жариялады. ХІҮ-ХҮІ ғ.ғ. мәдениетте ең негізгі көңіл бөлінген адам болғандықтан, ол гуманистік деп аталды (латын тілінен аударғанда humanus - адамды сүю деген мағынаны білдіреді).
Қайта өрлеу дәуіріндегі гуманизм, сөзсіз, прогрессивтік құбылыс болып табылады, бірақ ол салыстырмалы түрде тар шеңбердегі оқыған адамдардың идеологиясы болды және әлеуметтік шектеулі сипатта еді.
Гуманистердің жариялаған "адамға табынуы" адамды сүюі, қастерлеуі тек үстем таптың өкілдеріне ғана кеңінен тарады және бұқара халықтың өкілдерінің ондай мүмкіншіліктері болмады, оларды феодалдар және жаңа қалыптасып келе жатқан буржуазия қатал қанап отырды.
Педагогтар гуманистер дені сау, әртүрлі қызығуларды меңгерген, өмірге белсенді адамдарды тәрбиелеу мақсатын қойды. Олар балалардың дене және ақыл-ой тәрбиесіне ерекше мән берді, ол балалардың шығармашылық белсенділігін, өзіндік іс-әрекетін дамытуға көмектескен болар еді, оларды терең біліммен қаруландырар еді.
Гуманистер айтуынша, оқыту үрдісі көрнекілікке негізделген болу керек және оқушылардың білімді саналы меңгеруін қамтамасыз ету қажеттілігіне тоқталды. Гуманистер орта ғасырға тән таяқ тәртібін, жазалауды қатты орынға ала отырып, қарсылықтарын білдірді, балаларға ерекше көңіл бөлуге, жеке тұлға ретін сыйлай білуге, құрметтеуге шақырды. Тәрбиенің феодалдық жүйесіне, догматизмге және салалардың ақыл-ой күш-жігерін басып-жаншуға қарсылық білдіре отырып, гуманистер педагогтер-гуманистер өз кезеңі үшін алдыңғы қатарлы педагогикалық талаптар ұсынды. Бірақ гуманистік педагогика, басқа да қайта өрлеу дәуірі гуманизмнің барлық мәдени қозғалысы сияқты көпшілік бұқара халықтың мүддесі үшін күресімен байланысты болмады. Оның ықпалы тек ғана ауқатты, үстем таптың балалары оқитын мектептерде кеңінен тарады.
Қайта өрлеу дәуірінде математика, астрономия, механика, жағырафия, жаратылыстану ғылымдары жан-жақты дамуға мүмкіншілік алды. Бұл ғылымның әртүрлі салаларында ұлы жаңалықтарды табу мен ашу кезеңі болды: Еуропада кітап басып шығаруды ойлап табу, Американы ашу Индияға теңіз ----- ашу т.б. ұлы жаңалықтаремн ерекшеленеді.
Әртүрлі елдерде қайта өрлеу дәуірі кезінде педагогикалық ой-пікір әртүрлі дамыды, әр елдің дамуының ерекше белгілерін бейнеледі.
Мәселен, Италияда античный философияның белгілі білгірі, гуманист Витторина да - Фельтре (1378-1446) "Қуаныш үйі" деп аталатын мектеп ұйымдастырды.
Бұл мектепті ұйымдастырудың негізіне гуманистік педагогиканың қағидалары жатқызылды.
Мектеп тамаша сарайда, табиғат аясында ашылды. Ғимараттың барлығы мектептің қажеті үшін Виттаринаның айтуынша арнайы қайта жабдықталған болатын-ды. Орта ғасырлық мектептерден айырмашылығы жаңа мектепте жарық пен ауа көп болды. Әсіресе, оқушылардың дене тәрбиесіне ерекше ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.