Жарықтық микроскопия
Мазмұны
1. Жарықтық микроскопия ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
2. Жарық полясының әдісі және оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2
3. Қараңғы поля әдісі және оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
4. Поляризацияланған микроскопия ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
5. Фазалы контраст әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
6. Интерференционды контраст әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...6
7. Жарық люминесценциясындағы бақылау әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ..7
8. Ультракүлгін сәулелердегі бақылау әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 7
9. Инфрақызыл сәулелердегі бақылау әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .8
10. Микрофотографирование және микрокиносъёмка ... ... ... ... ... ..8
11. Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 10
Жарықтық микроскопия
Жарықтық микроскопия тірі объектінің түсті және жылжымалы суретін 2-3 мыңға дейін үлкейтеді, микрокиносъемка және бір объектіні ұзақ уақыт бақылауға, оның динамикасын және химизмын бақылауға мүмкіндік береді. Кез - келген микроскопияның негізгі сипаттамасы ретінде оның үлкейтілуі және контраст болып табылады. Үлкейту қабілеті - ол микроскопиямен жеке көрінетін екі нүктесі бар минималды ара қашықтық. Адам көзінің ең жақсы режимде көруі 0.2 мм.
Сурет контрасты - ол суреттің және фонның әр алуан жарқындылығы. Егер ол айырмашылық 3 - 4 % - ды құраса, демек оны көзбен де, не фотопластинкамен де көру мүмкін емес; сонда микроскопия бөлшектерін үлкейтсе де суреттің көрінуі елеусіз. Контрастқа фонға қарағанда жарық ағынын өзгертетін және сәуле қасиетіндегі туындайтын ерекшеліктерді байқау арқылы оптика қабілеті объект қасиеті ретінде әсер етеді. Жарықтық микроскопияның мүмкіндігі жарық толқынының табиғатына байланысты шектеулі. Жарықтың физикалық қасиеті - түсі (толқын ұзындығы), жарықтығы (толқын амплитудасы), фаза, тығыздығы және толқын бағытының таралуы объект қасиетіне байланысты өзгереді. Бұл айырмашылық жаңа микроскопияның контраст жаратылысында қолданылады.
Жарықтық микроскопияның әдістері (жарықтандыру және бақылау). Микроскопия әдістері объект мінезі мен қасиетіне байланысты (конструктивті түрде қамтамасыз етеді). Себебі, соңғысы сурет контрасына әсер етеді.
Жарық полясының әдісі және оның түрлері
Жарық полясының әдісі өтпелі жарықта мөлдір препараттың қосылған адсорбияциялы (жарық жұтатын) бөлшектер мен бөліктерді зерттеуде қолданылады. Мысалға, ол жұқа боялған жануарлар терісі, минералдардың жұқа шлифтері және т.б. Препарат қатысысыз конденсордағы жарық бөлігі объектив арқылы өткенде жақын фокаль жазықтығының окулярына біркелкі жарық береді. Препаратта адсорбциялы элемент кездескен жағдайда бөлікті жұтылу және оған түскен жарық бөлікті таралады, сол себептен ол суреттің пайда болуына әсерін тигізеді. Бұл әдістің қолданылуы және адсорбцияланбайтын объектіні бақылау барысында, тек сол жағдайда ғана, егер олар жарықтандырылған түйінді қатты таратса, онда оның маңызды бөлігі объективке түспейді. Қиғаш жарықтандыру әдісі - алдыңғы әдістің бір түрі. Олардың арасындағы айырмашылық жарықты объектке бақылау бағытындағы үлкен бұрышқа түсіреді. Кейде ол көлеңке туындау есебінен объекттің айқындылығын табуға көмектеседі.
Бейнеленген жарықтағы жарық полясының әдісі объекттегі күңгірт бейнеленген жарықтарды зерттеуде қолданылады, мысалға тілімтас металдарды немесе рудаларды. Препаратты жарықтандыру біруақытта конденсор рөлін атқаратын объектив арқылы жоғарыдан туындайды (жарық берушіден және жартылай мөлдір айнадан).
Жазықтық объективінде тубусты линзамен бірге туындайдын суретте препарат құрылысы оның элементтерінің шағылыстыруының ерекшеліктеріне байланысты көрінеді; жарықтық поляда оларға түсетін ыдыратушылық жарық есебінен біртекті еместік байқалады.
Қараңғы поля әдісі және оның түрлері
Қараңғы поля әдісі өтпелі жарықта адсорбцияланбайтын түссіз объекттің суреттерін алу үшін қолданылады, яғни қараңғы поля әдісін қолданғанда көрінбейді. Көбінесе ол биологиялық объектілер. Жарық берушідегі және айнадағы жарық препаратқа конструкциядағы арнайы конденсормен бағытталады, яғни қараңғы поляның конденсоры арқылы. Конденсордан шығарда түссіз препарат арқылы өткенде өз бағытын өзгертпеген жарық нұрының бөліктері конус түрінде түйін туындайды және ол объективке түспейді (ол конус ішінде болады). Микроскоптағы сурет объектив арқылы өтетін және препараттағы конус ішіндегі, заттық шыныдағы енжар микробөлшектер тек азғантай сәуле есебінен туындайды. Қоршаған ортадан сынғыштығымен ерекшеленетін көріну жазықтығындағы қараңғы фонда ашық препарат структурасының ашық суретті элементтері көрінеді. Ірі бөліктерде жарық сәулесін ыдырататын, тек қана жарық шеттері көрінеді. Бұл әдісті қолдана отырып, суреттің бөлшектері түсті ме, әлде түссіз бе екендігін анықтауға болмайды, себебі оларда көп не аз сыну көрсеткіші қоршаған ортаға қарағанда бар. Ультрамикроскопиядағы әдіс негізі 10-9 м. Бірақ осындай бөлшектердің формасын және дәл өлшемдерін бұл әдіс арқылы анықтау мүмкін емес. Олардың суреттері бақылаушыға дифракционды дақ түрінде көрінеді, өлшемдері бөлшек формалары мен өлшемдеріне тәуелсіз, бірақ объектив апертурасы мен микроскопты үлкейтуден тәуелді. Өйткені ұқсас бөлшектер өте аз мөлшерде жарықты ыдыратады, оларды жарықтандыру үшін аса көп жарық көзі қажет, мысалға бұрыштық электрлі доға. Ультрамикроскоптар көбінесе коллоидты химияда көп қолданылады. Ультрамикроскопиядағы препарат бақылау бағытына перпендикулярлы жарықтанады деген қағида бар. Бұл әдіс арқылы өте кішкентай бөлшектерді табуға болады (бірақ бақылау мүмкін емес), оның өлшемі керемет микроскоптардың үлкейту қабілетінен алыс жатыр. Иммерсионды ультрамикроскоп көмегімен 2 дейінгі өлшемдері бар бөлшектердің бар екендігін тіркеуге болады. Түсті препараттар (мысалға, металл шлифтары), арнайы сақиналы система арқылы бейнеленген жарықта қараңғы поля әдісі бақыланатын, эпиконденсор аталатын объектив маңында орналасқан жоғарыдан жарықтандырады.
Поляризацияланған микроскопия
Поляризацияланған микроскопия - ол оптикалық анизотропты (немесе толығымен сондай элементтерден тұратын) элементтерді қосып алатын, поляризацияланған жарықта препараттардың микроскопты зерттеулері үшін бақылау әдісі. Осындай көптеген минералдар, құйма тілімтасындағы дәндер, кейбір жануарлар және табиғи материалдар, т.б. болады. Анизотропты микрообъектілердің оптикалық қасиеттері әр түрлі бағытта әрқалай және бақылау бағытындағы объектілердің бағытына және оларға түсетін жарық жазықтығының поляризациясына байланысты. Бақылауды алдындағыдай бейнеленген жарықта өткізуге болады. Жарықтандырғышпен сәулеленген жарықты поляризатор арқылы өткізеді. Оған жеткізілген поляризация келесідей туындаған жарық препарат арқылы өзгереді (немесе ондағы бейнеден). Бұл өзгерістер анализатор және әр түрлі оптикалық компенсатор көмегімен зерттеледі. Бұл өзгерістерді анализдеу арқылы, анизотропты микрообъектідегі маңызды оптикалық қасиеттерін: сәулесынғыштығының екіеселенген күші, оптикалық осьтердің саны және олардың бағдарына, поляризация жазықтығының айналуына, дихроизміне байланысты.
Фазалы контраст әдісі
Фазалы контраст әдісі және оның түрлері - аноптральді әдіс мөлдір суреттерді және түссіз объектілерді алу үшін, жарық полясының әдісі арқылы көрінбейтін контрастарнайы болып табылады. Бұларға мысал ретінде тірі, боялмаған жануарлар терісі жатады. Әдіс маңызы: препараттың әр түрлі элементтерінің өте аз мөлшердегі сыну көрсеткіштерінде сол арқылы өтетін жарық толқыны фазаға байланысты әр түрлі өзгерістерге ұшырайды (фазалы рельефке ұшырайды). Не көзбен де, не фотопластинкамен де иеленбейтін бұл фазалы өзгерістер арнайы оптикалық құрылғы арқылы жарық толқынының амплитудалық өзгерісіне өтеді, яғни айырмашылығы көз бен және фотосезімтал қабатта көрінетін жарық өзгерісі (амплитудалы рельеф). Басқаша айтқанда, алынған көрінетін суретте жарықты (амплитуданы) анықтау фазалы рельефті тудырады. Осындай жолмен алынған сурет фазалы- контраст деп аталады.
Сурет жазықтығындағы препаратта жарық интерференциясының нәтижесінде олар байқалатындай бір-бірін күшейтеді немесе бір-біріне препарат құрылысының контрастты суретін беру арқылы әлсіретеді. Қайтарылған сәулелердің қайтарылмаған сәулелерге қарағанда аз маңызды амплитудасы бар, сондықтан фазалы сақинадағы маңызды түйіннің амплитуда маңызын жақындатып әлсіреуі суреттің едәуір үлкен контрастына әкеледі. Әдіс жарықтық поля әдісіндегі ... жалғасы
1. Жарықтық микроскопия ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
2. Жарық полясының әдісі және оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2
3. Қараңғы поля әдісі және оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
4. Поляризацияланған микроскопия ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
5. Фазалы контраст әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
6. Интерференционды контраст әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...6
7. Жарық люминесценциясындағы бақылау әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ..7
8. Ультракүлгін сәулелердегі бақылау әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 7
9. Инфрақызыл сәулелердегі бақылау әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .8
10. Микрофотографирование және микрокиносъёмка ... ... ... ... ... ..8
11. Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 10
Жарықтық микроскопия
Жарықтық микроскопия тірі объектінің түсті және жылжымалы суретін 2-3 мыңға дейін үлкейтеді, микрокиносъемка және бір объектіні ұзақ уақыт бақылауға, оның динамикасын және химизмын бақылауға мүмкіндік береді. Кез - келген микроскопияның негізгі сипаттамасы ретінде оның үлкейтілуі және контраст болып табылады. Үлкейту қабілеті - ол микроскопиямен жеке көрінетін екі нүктесі бар минималды ара қашықтық. Адам көзінің ең жақсы режимде көруі 0.2 мм.
Сурет контрасты - ол суреттің және фонның әр алуан жарқындылығы. Егер ол айырмашылық 3 - 4 % - ды құраса, демек оны көзбен де, не фотопластинкамен де көру мүмкін емес; сонда микроскопия бөлшектерін үлкейтсе де суреттің көрінуі елеусіз. Контрастқа фонға қарағанда жарық ағынын өзгертетін және сәуле қасиетіндегі туындайтын ерекшеліктерді байқау арқылы оптика қабілеті объект қасиеті ретінде әсер етеді. Жарықтық микроскопияның мүмкіндігі жарық толқынының табиғатына байланысты шектеулі. Жарықтың физикалық қасиеті - түсі (толқын ұзындығы), жарықтығы (толқын амплитудасы), фаза, тығыздығы және толқын бағытының таралуы объект қасиетіне байланысты өзгереді. Бұл айырмашылық жаңа микроскопияның контраст жаратылысында қолданылады.
Жарықтық микроскопияның әдістері (жарықтандыру және бақылау). Микроскопия әдістері объект мінезі мен қасиетіне байланысты (конструктивті түрде қамтамасыз етеді). Себебі, соңғысы сурет контрасына әсер етеді.
Жарық полясының әдісі және оның түрлері
Жарық полясының әдісі өтпелі жарықта мөлдір препараттың қосылған адсорбияциялы (жарық жұтатын) бөлшектер мен бөліктерді зерттеуде қолданылады. Мысалға, ол жұқа боялған жануарлар терісі, минералдардың жұқа шлифтері және т.б. Препарат қатысысыз конденсордағы жарық бөлігі объектив арқылы өткенде жақын фокаль жазықтығының окулярына біркелкі жарық береді. Препаратта адсорбциялы элемент кездескен жағдайда бөлікті жұтылу және оған түскен жарық бөлікті таралады, сол себептен ол суреттің пайда болуына әсерін тигізеді. Бұл әдістің қолданылуы және адсорбцияланбайтын объектіні бақылау барысында, тек сол жағдайда ғана, егер олар жарықтандырылған түйінді қатты таратса, онда оның маңызды бөлігі объективке түспейді. Қиғаш жарықтандыру әдісі - алдыңғы әдістің бір түрі. Олардың арасындағы айырмашылық жарықты объектке бақылау бағытындағы үлкен бұрышқа түсіреді. Кейде ол көлеңке туындау есебінен объекттің айқындылығын табуға көмектеседі.
Бейнеленген жарықтағы жарық полясының әдісі объекттегі күңгірт бейнеленген жарықтарды зерттеуде қолданылады, мысалға тілімтас металдарды немесе рудаларды. Препаратты жарықтандыру біруақытта конденсор рөлін атқаратын объектив арқылы жоғарыдан туындайды (жарық берушіден және жартылай мөлдір айнадан).
Жазықтық объективінде тубусты линзамен бірге туындайдын суретте препарат құрылысы оның элементтерінің шағылыстыруының ерекшеліктеріне байланысты көрінеді; жарықтық поляда оларға түсетін ыдыратушылық жарық есебінен біртекті еместік байқалады.
Қараңғы поля әдісі және оның түрлері
Қараңғы поля әдісі өтпелі жарықта адсорбцияланбайтын түссіз объекттің суреттерін алу үшін қолданылады, яғни қараңғы поля әдісін қолданғанда көрінбейді. Көбінесе ол биологиялық объектілер. Жарық берушідегі және айнадағы жарық препаратқа конструкциядағы арнайы конденсормен бағытталады, яғни қараңғы поляның конденсоры арқылы. Конденсордан шығарда түссіз препарат арқылы өткенде өз бағытын өзгертпеген жарық нұрының бөліктері конус түрінде түйін туындайды және ол объективке түспейді (ол конус ішінде болады). Микроскоптағы сурет объектив арқылы өтетін және препараттағы конус ішіндегі, заттық шыныдағы енжар микробөлшектер тек азғантай сәуле есебінен туындайды. Қоршаған ортадан сынғыштығымен ерекшеленетін көріну жазықтығындағы қараңғы фонда ашық препарат структурасының ашық суретті элементтері көрінеді. Ірі бөліктерде жарық сәулесін ыдырататын, тек қана жарық шеттері көрінеді. Бұл әдісті қолдана отырып, суреттің бөлшектері түсті ме, әлде түссіз бе екендігін анықтауға болмайды, себебі оларда көп не аз сыну көрсеткіші қоршаған ортаға қарағанда бар. Ультрамикроскопиядағы әдіс негізі 10-9 м. Бірақ осындай бөлшектердің формасын және дәл өлшемдерін бұл әдіс арқылы анықтау мүмкін емес. Олардың суреттері бақылаушыға дифракционды дақ түрінде көрінеді, өлшемдері бөлшек формалары мен өлшемдеріне тәуелсіз, бірақ объектив апертурасы мен микроскопты үлкейтуден тәуелді. Өйткені ұқсас бөлшектер өте аз мөлшерде жарықты ыдыратады, оларды жарықтандыру үшін аса көп жарық көзі қажет, мысалға бұрыштық электрлі доға. Ультрамикроскоптар көбінесе коллоидты химияда көп қолданылады. Ультрамикроскопиядағы препарат бақылау бағытына перпендикулярлы жарықтанады деген қағида бар. Бұл әдіс арқылы өте кішкентай бөлшектерді табуға болады (бірақ бақылау мүмкін емес), оның өлшемі керемет микроскоптардың үлкейту қабілетінен алыс жатыр. Иммерсионды ультрамикроскоп көмегімен 2 дейінгі өлшемдері бар бөлшектердің бар екендігін тіркеуге болады. Түсті препараттар (мысалға, металл шлифтары), арнайы сақиналы система арқылы бейнеленген жарықта қараңғы поля әдісі бақыланатын, эпиконденсор аталатын объектив маңында орналасқан жоғарыдан жарықтандырады.
Поляризацияланған микроскопия
Поляризацияланған микроскопия - ол оптикалық анизотропты (немесе толығымен сондай элементтерден тұратын) элементтерді қосып алатын, поляризацияланған жарықта препараттардың микроскопты зерттеулері үшін бақылау әдісі. Осындай көптеген минералдар, құйма тілімтасындағы дәндер, кейбір жануарлар және табиғи материалдар, т.б. болады. Анизотропты микрообъектілердің оптикалық қасиеттері әр түрлі бағытта әрқалай және бақылау бағытындағы объектілердің бағытына және оларға түсетін жарық жазықтығының поляризациясына байланысты. Бақылауды алдындағыдай бейнеленген жарықта өткізуге болады. Жарықтандырғышпен сәулеленген жарықты поляризатор арқылы өткізеді. Оған жеткізілген поляризация келесідей туындаған жарық препарат арқылы өзгереді (немесе ондағы бейнеден). Бұл өзгерістер анализатор және әр түрлі оптикалық компенсатор көмегімен зерттеледі. Бұл өзгерістерді анализдеу арқылы, анизотропты микрообъектідегі маңызды оптикалық қасиеттерін: сәулесынғыштығының екіеселенген күші, оптикалық осьтердің саны және олардың бағдарына, поляризация жазықтығының айналуына, дихроизміне байланысты.
Фазалы контраст әдісі
Фазалы контраст әдісі және оның түрлері - аноптральді әдіс мөлдір суреттерді және түссіз объектілерді алу үшін, жарық полясының әдісі арқылы көрінбейтін контрастарнайы болып табылады. Бұларға мысал ретінде тірі, боялмаған жануарлар терісі жатады. Әдіс маңызы: препараттың әр түрлі элементтерінің өте аз мөлшердегі сыну көрсеткіштерінде сол арқылы өтетін жарық толқыны фазаға байланысты әр түрлі өзгерістерге ұшырайды (фазалы рельефке ұшырайды). Не көзбен де, не фотопластинкамен де иеленбейтін бұл фазалы өзгерістер арнайы оптикалық құрылғы арқылы жарық толқынының амплитудалық өзгерісіне өтеді, яғни айырмашылығы көз бен және фотосезімтал қабатта көрінетін жарық өзгерісі (амплитудалы рельеф). Басқаша айтқанда, алынған көрінетін суретте жарықты (амплитуданы) анықтау фазалы рельефті тудырады. Осындай жолмен алынған сурет фазалы- контраст деп аталады.
Сурет жазықтығындағы препаратта жарық интерференциясының нәтижесінде олар байқалатындай бір-бірін күшейтеді немесе бір-біріне препарат құрылысының контрастты суретін беру арқылы әлсіретеді. Қайтарылған сәулелердің қайтарылмаған сәулелерге қарағанда аз маңызды амплитудасы бар, сондықтан фазалы сақинадағы маңызды түйіннің амплитуда маңызын жақындатып әлсіреуі суреттің едәуір үлкен контрастына әкеледі. Әдіс жарықтық поля әдісіндегі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz