XIX-XX ғасырдағы Батыстық философиялық бағыттардың көтерген негізгі проблемелары
Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік медицина Университеті
Тақырыбы:XIX-XX ғасырдағы Батыстық философиялық бағыттардың көтерген
негізгі проблемелары
Факультет: Жалпы медицина
Кафедра: Әлеуметтік – саяси пәндер
Дисциплина: Философия
Курс: 2
Тобы:212Б
Орындау түрі: Мәнжазба
Орындаған:Қалман Салтанат
Тексерген: Кумыспаев С.С
Ақтөбе 2017
Жоспары:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім:
1) ХІХ-XX ғасырлардың философиясының негізгі мәселелері және бағыттары
2) Психоанализ
3)Позитивизм
4)Постмодерниз м
5) Неотомизм. Структурализм. Гериеневтика.
ІІІ. Қорытынды
ІҮ. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
ХІХ-XX ғасырлардың философиясының негізгі мәселелері және бағыттары:
Батыс философиясы үшін ХІХ-ғасырдың соңы мен XX-ғасыр дәуірдің өзіндік
санасы айқын көрініс тапқан және тарих пен мәдениет дамуының логикасы
бұрынғыдан өзгеше түсіндірілген неше түрлі бағыттарға толы ерекше кезең
болды. ХІХ-ғасырдың соңынан бастап Батыс философиясында философияның жаңа,
классикалық емес типі қалыптаса бастады және ол XX-ғасырда қарқынды дамыды.
Оның құрамына неотомизм, тстенциализм, позитивизм, постмодернизм,
структурализм және тағы басқа бағыттар кіреді. Оларға белгілі бір деңгейде
тұтастық тән деуі болады, бірақ айқын білінетін ерекшеліктері де бар.
XX-ғасыр философиясының қалыптасуы шарттары туралы айтсақ:
XX-ғасырда Европа басынан кешкен тарихи-әлеуметтік өзгерістер әсіресе
бірінші және екінші дүние жүзілік соғыстар қоғам мүшелерінің бойында үрей
мен қорқыныш, адамзат пен жеке адамның болашағына деген сенімсіздік
туғызды;
Қоғам дамыған сайын оның өміріндегі қарама-қайшылықтар күшейе түсіп,
адамзат пен өркениеттің алдында шешімі қиын, жаңа діни ұлттық, этникалық
мәселелер пайда болды, оларды шешуге дәрменсіз қоғамды дағдарыс жайлады;
Бұл қоғамдық дағдарыс жеке адамның жаттануы мен өгейсінуін ту-ғызды, себебі
қоғам тұлғаның ішкі дүниесі мен оны мазалаған мәселелер туралы бас
ауыртпады;
Бұрынғы философиялық жүйе XX-ғасыр адамын толғантқан сұрақ- тарға жауап
беруге қабілетсіз еді, Жалпы адам дегеніміз не? деген сұрақ- пен
шектелмей, Мен кіммін? сауалын қоятын философиялық бағыттарға қажеттілік
туды.
Психоанализ
Психоанализ - ХІХ ғасырдың соңында психиатрия шеңберінде истерияны,
невроздарды катарсис, өзін-өзі тазарту методы ретінде пайда болып,
кейінірек австриялық невропатолог Зигмунд Фрейд (1856-1939) адамның жанының
тылсым байланыстары мен негіздерін зерттеуге бағытталған психологиялық
доктринаға айналдырған ілім. З.Фрейд адам психикасы өзінің сипаты бойынша
саналыдан ғана емес, бейсаналыдан және саналының алдындагыдан да
тұратын компоненттерден құрылған белгісіз конгломерат екендігі туралы
қорытындыға келді. Фрейд бейсаналыны факт, адам рухының саласы және адам
қызметінің ажырамас бөлігі ретінде түсінді.
Бейсана процестердің мәнін түсінуге тырысқан Фрейд бейсаналыны сараптай
келіп, оның мынадай түрлерін бөліп көрсетеді. Біріншіден, жасырын, тылсым,
латентті: бірдеңе туралы саналы түсінік, ол кейін осындай күйде қалмауы да,
ал белгілі бір қолайлы жағдайларда қайтадан саналы болуы да мүмкін. Бұл
түрді Фрейд сананың алдындағы деп атайды. Екіншіден, шығарылып тасталған
бейсаналы, оларға белгісіз күштер кедергі жасағандықтан саналы бола
алмайтын түсініктер, осылар бейсаналы, немесе шығарылып тасталған бейсаналы
деп аталады, оларға кедергі күштерді арнайы психоаналитикалық
процедуралардың көмегімен ғана жоюға болады. Бейсаналыны Фрейд адам
психикасының мәнін құрайтын басты компонент, ал саналыны бейсаналының
үстіне құрастырылатын, бейсаналыдан туындайтын ерекше инстаниия деп
есептеді.
Тұлғаның моделін Фрейд мынадай үш элементтен тұратын үлгіде жасайды: Ол
бейсана құштарлықтардың терең абаты. психикалық өздік, әрекет етуші
индивидтің негізі, тұлғаның баска құрамдас бөліктерінің жұмыс жасау
зандарынан өзгеше өзіндік заңдарды басшылыққа алатын психикалық инстанция;
Мен (Еgо) – саналылык саласы, адамның ішкі, бейсаналы дүниесі мен сыртқы
реалдылыктың арасын жалғастырушы; Меннен Жогары (Sиреr-еgo) – ішкі
тұлгалык ұят, қоғамдық қағидалар, моральдық цензура, бейсаналы мен
саналының арасын жалғастырушы.
Фрейдтің пікірінше, адамның мінез-құлқы, тәртібінің негізі оның бейсаналы
құштарлықтары, ал алғашқы құштарлықтарды құрайтын сексуалдық құштарлықтар
немесе либидо.
Психоанализдің гуманистік психоанализ немесе неофрейдизм деп ата-латын
бағытының негізін салушы неміс-американдық философ, психолог-социолог Эрих
Фромм (1900 -1980) Фрейдтің биологизмін, либидо теориясын, табиғилық пен
әлеуметтікті қарама-қарсы қоюын, психологияны философия мен этикадан
бөлектеуін сынады.
Ол адамды әлеуметтік тіршілік етуші, табиғи және адамдандырылған дүниемен
үнемі байланыс жасаушы ретінде қарастырады. Оның ойынша Фрейдтің ілімі
адамды тереңірек тануға мүмкіндік бергенімен, оның өмірінің мән-мағынасы,
моральдық және этикалық нормалар туралы, адам қалай өмір сүруі керек және
не істеуі тиіс деген сұрақтарға жауап бермеді. Э. Фромм К.Юнгтің
аналитикалық психологиясы да адам өмірінің мәні мәселелерін назардан тыс
қалдырды деп есептеді. Адамның этикалық мінез-құлықтарының бастауын адамның
өзінен іздеген гуманистік этиктердің еңбектеріне сүйене отырып, Фромм
моральдық ұстанымдар адамның ішкі қасиеттеріне негізделген болуы керек,
әйтпесе оларды бұзу тұлғаның психикалық және эмоциялық құлдырауына әкеледі
деген тұжырым жасайды. Осыдан келіп гуманистік психоанализдің мақсаты
шығады – гуманистік этиканың құндылықтарын меңгеру, өзінің ішкі табиғатын
танып-білу және өмір өнерін игеру арқылы адамның ішкі мүмкіндіктерін
дамытуына, өмір сүруге ұмтылуына ықпал ету.
Фромм еркіндік және жаттану категориялары арқылы адамдардың ба-сым
көпшілігі өзінің нағыз Менін, Өздігін емес, Жалған Менін да-
мытатынын, осы процестің нәтижесінде өзін жоғалтып, ешшеңеге айна-латынын
көрсетеді. Бірақ Фромм адамның онтологиялық және тұлғалық сипаттамаларына,
әсіресе үмітп элементіне сүйене отырып, оптимистік болжамдар жасайды.
Оның пікірінше, үміт өмір құрылымының ішкі элементі, ол пассивті
үміттену, күту емес, белсенді әрекетке дайын болу,адам рухының динамикасы,
адам болмысының маңызды шарты, сондықтан да Фромм адамды лат. Ното
еsрегапs(үміті бар) деп сипаттайды.
Позитивизм
Позитивизм – қазіргі заманғы таным теориясынын бағыты. Оның негізін қалаушы
– француз философы Огюст Конт (1798-1857). Позитивистердің пікірінше,
болмыс, материя, сана және т.б ұғымдарға, страктылық ойлауға
сүйенетін дәстүрлі философия енді жарамсыз, бебі, тек тәжірибе немесе
ғылыми эксперимент арқылы тексерілген позитивті, жағымды білім ғана ақиқат,
нақты, жаратылыстану ғылымдарына математикаға жақын философия ғана ақиқат
философия. Позитивизм өзі дамуында үш кезеңнен өтті:
бірінші позитивизм жоғарыда аталған мәселелерді алғашқы болып қойып,
философияның міндеті – объективті өмір сүруші материалдық дүние туралы
нақты ғылымдар жинаған білімдерді қорыту және жүйелеу деп ымдады. Бұл
кезеңнің екілдері – О.Конт, Г.Спенсер, Дж.Милль.
махизм – дүниені түйсіктер жиынтығы ретінде бейнелеп, философия адам
тәжірибесінің сезімдік негізін, психифизиологиялық формаларын сараптауы
тиіс деп есептеді, яғни субъективтік идеализмге көбірек бет ... жалғасы
Тақырыбы:XIX-XX ғасырдағы Батыстық философиялық бағыттардың көтерген
негізгі проблемелары
Факультет: Жалпы медицина
Кафедра: Әлеуметтік – саяси пәндер
Дисциплина: Философия
Курс: 2
Тобы:212Б
Орындау түрі: Мәнжазба
Орындаған:Қалман Салтанат
Тексерген: Кумыспаев С.С
Ақтөбе 2017
Жоспары:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім:
1) ХІХ-XX ғасырлардың философиясының негізгі мәселелері және бағыттары
2) Психоанализ
3)Позитивизм
4)Постмодерниз м
5) Неотомизм. Структурализм. Гериеневтика.
ІІІ. Қорытынды
ІҮ. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
ХІХ-XX ғасырлардың философиясының негізгі мәселелері және бағыттары:
Батыс философиясы үшін ХІХ-ғасырдың соңы мен XX-ғасыр дәуірдің өзіндік
санасы айқын көрініс тапқан және тарих пен мәдениет дамуының логикасы
бұрынғыдан өзгеше түсіндірілген неше түрлі бағыттарға толы ерекше кезең
болды. ХІХ-ғасырдың соңынан бастап Батыс философиясында философияның жаңа,
классикалық емес типі қалыптаса бастады және ол XX-ғасырда қарқынды дамыды.
Оның құрамына неотомизм, тстенциализм, позитивизм, постмодернизм,
структурализм және тағы басқа бағыттар кіреді. Оларға белгілі бір деңгейде
тұтастық тән деуі болады, бірақ айқын білінетін ерекшеліктері де бар.
XX-ғасыр философиясының қалыптасуы шарттары туралы айтсақ:
XX-ғасырда Европа басынан кешкен тарихи-әлеуметтік өзгерістер әсіресе
бірінші және екінші дүние жүзілік соғыстар қоғам мүшелерінің бойында үрей
мен қорқыныш, адамзат пен жеке адамның болашағына деген сенімсіздік
туғызды;
Қоғам дамыған сайын оның өміріндегі қарама-қайшылықтар күшейе түсіп,
адамзат пен өркениеттің алдында шешімі қиын, жаңа діни ұлттық, этникалық
мәселелер пайда болды, оларды шешуге дәрменсіз қоғамды дағдарыс жайлады;
Бұл қоғамдық дағдарыс жеке адамның жаттануы мен өгейсінуін ту-ғызды, себебі
қоғам тұлғаның ішкі дүниесі мен оны мазалаған мәселелер туралы бас
ауыртпады;
Бұрынғы философиялық жүйе XX-ғасыр адамын толғантқан сұрақ- тарға жауап
беруге қабілетсіз еді, Жалпы адам дегеніміз не? деген сұрақ- пен
шектелмей, Мен кіммін? сауалын қоятын философиялық бағыттарға қажеттілік
туды.
Психоанализ
Психоанализ - ХІХ ғасырдың соңында психиатрия шеңберінде истерияны,
невроздарды катарсис, өзін-өзі тазарту методы ретінде пайда болып,
кейінірек австриялық невропатолог Зигмунд Фрейд (1856-1939) адамның жанының
тылсым байланыстары мен негіздерін зерттеуге бағытталған психологиялық
доктринаға айналдырған ілім. З.Фрейд адам психикасы өзінің сипаты бойынша
саналыдан ғана емес, бейсаналыдан және саналының алдындагыдан да
тұратын компоненттерден құрылған белгісіз конгломерат екендігі туралы
қорытындыға келді. Фрейд бейсаналыны факт, адам рухының саласы және адам
қызметінің ажырамас бөлігі ретінде түсінді.
Бейсана процестердің мәнін түсінуге тырысқан Фрейд бейсаналыны сараптай
келіп, оның мынадай түрлерін бөліп көрсетеді. Біріншіден, жасырын, тылсым,
латентті: бірдеңе туралы саналы түсінік, ол кейін осындай күйде қалмауы да,
ал белгілі бір қолайлы жағдайларда қайтадан саналы болуы да мүмкін. Бұл
түрді Фрейд сананың алдындағы деп атайды. Екіншіден, шығарылып тасталған
бейсаналы, оларға белгісіз күштер кедергі жасағандықтан саналы бола
алмайтын түсініктер, осылар бейсаналы, немесе шығарылып тасталған бейсаналы
деп аталады, оларға кедергі күштерді арнайы психоаналитикалық
процедуралардың көмегімен ғана жоюға болады. Бейсаналыны Фрейд адам
психикасының мәнін құрайтын басты компонент, ал саналыны бейсаналының
үстіне құрастырылатын, бейсаналыдан туындайтын ерекше инстаниия деп
есептеді.
Тұлғаның моделін Фрейд мынадай үш элементтен тұратын үлгіде жасайды: Ол
бейсана құштарлықтардың терең абаты. психикалық өздік, әрекет етуші
индивидтің негізі, тұлғаның баска құрамдас бөліктерінің жұмыс жасау
зандарынан өзгеше өзіндік заңдарды басшылыққа алатын психикалық инстанция;
Мен (Еgо) – саналылык саласы, адамның ішкі, бейсаналы дүниесі мен сыртқы
реалдылыктың арасын жалғастырушы; Меннен Жогары (Sиреr-еgo) – ішкі
тұлгалык ұят, қоғамдық қағидалар, моральдық цензура, бейсаналы мен
саналының арасын жалғастырушы.
Фрейдтің пікірінше, адамның мінез-құлқы, тәртібінің негізі оның бейсаналы
құштарлықтары, ал алғашқы құштарлықтарды құрайтын сексуалдық құштарлықтар
немесе либидо.
Психоанализдің гуманистік психоанализ немесе неофрейдизм деп ата-латын
бағытының негізін салушы неміс-американдық философ, психолог-социолог Эрих
Фромм (1900 -1980) Фрейдтің биологизмін, либидо теориясын, табиғилық пен
әлеуметтікті қарама-қарсы қоюын, психологияны философия мен этикадан
бөлектеуін сынады.
Ол адамды әлеуметтік тіршілік етуші, табиғи және адамдандырылған дүниемен
үнемі байланыс жасаушы ретінде қарастырады. Оның ойынша Фрейдтің ілімі
адамды тереңірек тануға мүмкіндік бергенімен, оның өмірінің мән-мағынасы,
моральдық және этикалық нормалар туралы, адам қалай өмір сүруі керек және
не істеуі тиіс деген сұрақтарға жауап бермеді. Э. Фромм К.Юнгтің
аналитикалық психологиясы да адам өмірінің мәні мәселелерін назардан тыс
қалдырды деп есептеді. Адамның этикалық мінез-құлықтарының бастауын адамның
өзінен іздеген гуманистік этиктердің еңбектеріне сүйене отырып, Фромм
моральдық ұстанымдар адамның ішкі қасиеттеріне негізделген болуы керек,
әйтпесе оларды бұзу тұлғаның психикалық және эмоциялық құлдырауына әкеледі
деген тұжырым жасайды. Осыдан келіп гуманистік психоанализдің мақсаты
шығады – гуманистік этиканың құндылықтарын меңгеру, өзінің ішкі табиғатын
танып-білу және өмір өнерін игеру арқылы адамның ішкі мүмкіндіктерін
дамытуына, өмір сүруге ұмтылуына ықпал ету.
Фромм еркіндік және жаттану категориялары арқылы адамдардың ба-сым
көпшілігі өзінің нағыз Менін, Өздігін емес, Жалған Менін да-
мытатынын, осы процестің нәтижесінде өзін жоғалтып, ешшеңеге айна-латынын
көрсетеді. Бірақ Фромм адамның онтологиялық және тұлғалық сипаттамаларына,
әсіресе үмітп элементіне сүйене отырып, оптимистік болжамдар жасайды.
Оның пікірінше, үміт өмір құрылымының ішкі элементі, ол пассивті
үміттену, күту емес, белсенді әрекетке дайын болу,адам рухының динамикасы,
адам болмысының маңызды шарты, сондықтан да Фромм адамды лат. Ното
еsрегапs(үміті бар) деп сипаттайды.
Позитивизм
Позитивизм – қазіргі заманғы таным теориясынын бағыты. Оның негізін қалаушы
– француз философы Огюст Конт (1798-1857). Позитивистердің пікірінше,
болмыс, материя, сана және т.б ұғымдарға, страктылық ойлауға
сүйенетін дәстүрлі философия енді жарамсыз, бебі, тек тәжірибе немесе
ғылыми эксперимент арқылы тексерілген позитивті, жағымды білім ғана ақиқат,
нақты, жаратылыстану ғылымдарына математикаға жақын философия ғана ақиқат
философия. Позитивизм өзі дамуында үш кезеңнен өтті:
бірінші позитивизм жоғарыда аталған мәселелерді алғашқы болып қойып,
философияның міндеті – объективті өмір сүруші материалдық дүние туралы
нақты ғылымдар жинаған білімдерді қорыту және жүйелеу деп ымдады. Бұл
кезеңнің екілдері – О.Конт, Г.Спенсер, Дж.Милль.
махизм – дүниені түйсіктер жиынтығы ретінде бейнелеп, философия адам
тәжірибесінің сезімдік негізін, психифизиологиялық формаларын сараптауы
тиіс деп есептеді, яғни субъективтік идеализмге көбірек бет ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz