АРНАЙЫ ЫДЫСТАРДАҒЫАУЫЗ СУЫНЫҢ ҚАУІПСІЗІДІГІ ЕДЕНДІК ОДАҚТЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ РЕГЛАМЕНТІНІҢ аТЫРАУ ОБЛЫСЫНДАҒЫ ҚОЛДАНЫСЫ ЖӘНЕ ЖҰМЫСТАҒЫ НӘТИЖЕЛЕРІ


Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 76 бет
Таңдаулыға:
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: АРНАЙЫ ЫДЫСТАРДАҒЫАУЫЗ СУЫНЫҢ ҚАУІПСІЗІДІГІ ЕДЕНДІК ОДАҚТЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ РЕГЛАМЕНТІНІҢ аТЫРАУ ОБЛЫСЫНДАҒЫ ҚОЛДАНЫСЫ ЖӘНЕ ЖҰМЫСТАҒЫ НӘТИЖЕЛЕРІ5В073200- «Стандарттау, сертификаттау және метрология»
мамандығы бойынша
МАЗМҰНЫКІРІСПЕ . . . 4
1. Ауыз су туралы
1. 1 Ауыз судағы зиянды заттардың гигиеналық нормативтері
- Су сапасының көрсеткіштері және ауыз судың сапасына қойылатын талаптар
2. Ауыз су сапасын сынау
2. 1 Ауыз су сапасына себепті - салдарды сараптау жүргізу
2. 2 Ауыз суды дайындау және сынау сапасын технологиялық тұрғыдан қамтамасыз ету
2. 3 Бақылау және сынау жұмыстарын ұйымдастыру
2. 4 Өнімді сынау үшін бақылауды жетілдіру
2. 5 Ыдыстарға құйылған ауыз судың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
2. 6 Ауыз судың химиялық құрамын тексеру әдістері
3. Еңбек қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау
ҚОРЫТЫНДЫ . . . 58
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 61
Терминдер мен анықтамалар
1) ауыз су - сапасы бойынша табиғи жай-күйдегі немесе дайындалғаннан кейін гигиеналық нормативтерге жауап беретін және адамның ауыз су және тұрмыстық мұқтаждығын қанағаттандыруға, сондай-ақ тамақ өнімдерін өндіруге арналған су;
2) табиғи минералды су - адам организміне физиологиялық пайдалы әсерін тигізетін бастапқы химиялық және микробиологиялық құрамымен тұтыну ыдысына құйған кезде сақталып, биологиялық және химиялық ластанудан сенімді қорғалған жерасты суларының шығу жерлерінен өндірілетін ауыз су;
3) бұлақ суы - күндізгі жағдайда жерасты суларының бір немесе бірнеше табиғи шығу жерлерінен өндірілетін су;
4) шығарылатын жері белгіленген су - судың бастапқы физикалық-химиялық сипаттамасын өзгертпейтін және ыдысқа құйылған түрде ауыз судың химиялық, радиациялық және микробиологиялық қауіпсіздігі төмендемейтін ыдысқа құяр алдында суды дайындаудан өткен орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесінен алынған суды қоспағанда, жерасты немесе жерүсті ауыз суымен жабдықтау көздерінен алынған су;
5) асханалық су - халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік орган тамақ өнімдерінде пайдалану үшін рұқсат еткен, биологиялық белсенді макро- және микроэлементтер немесе минералдық тұздар қосылған, жерасты немесе жерүсті ауыз суымен жабдықтау көзінен алынған су;
6) тазартылған су - ауыз сумен жабдықтаудың жерасты немесе жерүсті көзінен алынған, оның ішінде орталықтандырылған және орталықтандырылмаған сумен жабдықтау жүйелерінен алынған, бастапқы судың өзгертілген санитарлық-химиялық сипаттамасы бар және ыдыстарға құяр алдында суды дайындаудан өткізілген су;
7) жерасты суы - жер қойнауындағы су;
8) жерүсті суы - жерүсті суының объектілері: өзендер, көлдер, суқоймалары, теңіздер, мұздықтар суы;
9) ыдыстарға құйылған ауыз су - құрамы, формасы мен сыйымдылығы әртүрлі тұмшаланып жабылған тұтыну орамына (ыдысына) құйылған, бұдан әрі өңдеусіз тікелей пайдалану үшін қауіпсіз ауыз су;
10) ауыз сумен жабдықтау көзі - белгіленген гигиеналық нормативтерге жауап беретін және ауыз сумен жабдықтау жүйесіне су алу үшін пайдаланылуы мүмкін жерасты немесе жерүсті су объектісі;
11) жерасты сулары шығатын жер - оларды пайдалану қоры "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 24 маусымдағы Заңының талаптарына сәйкес бағаланған жерасты суларынан тұратын жер қойнауының бөлігі;
12) жерасты суларының пайдаланылатын қоры - берілген режимде және пайдалану шарттарымен, сондай-ақ табиғатты қорғау шектеулерін есепке ала отырып, суды тұтынудың есептік мерзімі ішінде нысаналы пайдалану талаптарын қанағаттандыратын су сапасымен ауыз сумен жабдықтау жүйесіндегі техникалық негізделген су алу құрылыстарының көмегімен жер қойнауында алынуы мүмкін жерасты суының мөлшері;
13) орталықтандырылған ауыз сумен жабдықтау жүйесі - су алуға, дайындауға, сақтауға, ауыз суды тұтыну орындарына беруге арналған және жалпы пайдалану үшін ашық құрылғылар, құрылыстар мен құбырлар кешені;
14) орталықтандырылмаған ауыз сумен жабдықтау жүйесі - ауыз суды оның жұмсалатын жеріне бермей-ақ, ауыз суды алуға арналған, жалпы пайдалануға ашық немесе жеке пайдалануда тұрған құрылғылар мен құрылыстар;
15) физиологиялық толыққанды су - оның ионды-тұзды құрамына, физикалық-химиялық қасиеттеріне, оның құрамындағы биологиялық белсенді және өзіндік ерекше микроэлементтердің болуына, сондай-ақ ауыз сумен жабдықтау көзі суының бастапқы микробиологиялық құрамына байланысты адам организміне физиологиялық қолайлы әсер ететін ауыз су;
16) ыдыстарға құйылған ауыз суды тану рәсімі - ыдыстарға құйылған ауыз судың сапасы мен қауіпсіздігі сәйкестігін, сондай-ақ оларды өндірудің осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкестігін бағалау бойынша Қазақстан Республикасының құзырлы органы жүргізетін рәсім;
17) автохтонды бактериялар - осы ауыз сумен жабдықтау көзіне тән жерасты суында ылғи болатын, табиғи қалпына келтірілетін, оның ішінде бактериялардың ерекше физиологиялық топтарының жиынтығы;
18) ауыз судың физиологиялық толыққандылығын медициналық-биологиялық бағалау - олардың процесінде ауыз судың физиологиялық толыққандылығы мен оның қауіпсіздігі негізделетін ғылыми-эксперименталдық клиникаға дейінгі және клиникалық, оның ішінде гидрогеологиялық, физикалық-химиялық, микробиологиялық, санитарлық-гигиеналық, физиологиялық зерттеулер кешені;
19) медициналық қорытынды - ауыз судың физиологиялық толыққандылығын жүргізілген медициналық-биологиялық бағалау негізінде берілетін ауыз судың құрамы, сапасы, қауіпсіздігі мен адам организміне физиологиялық қолайлы әсер етуі туралы қорытынды.
КіріспеТақырыптың өзектілігі: Қазіргі замандағы адамдардың көбі, таза судың болуын факт түрінде қабылдайды. Сонымен бірге тұрғындардың көп бөлігі, адам өміріне қауіпсіз - ауыз суды пайдаланады. Біздің елімізде елді мекендерді ауыз сумен қамту мәселесі көкейтесті болып отыр. Судың жетіспеушілігі және оның ластануы ауыз су сапасын нашарлатады, халық денсаулығына әсер етеді. Санитарлық - эпидемиологиялық жағдай қиындай түседі. Ауыз судың жетіспеуі мен су ресурстарының ластануы, биологиялық ресурстардың өнімділігіне әсер етеді.
Зерттеу мақсаты: Халықтың жаппай ыдысқа құйылған ауыз судың пайдалану себебін және ауыз су құрамында кездесетін химиялық элементтердің зияны мен пайдасын және олардың стандартқа сәйкестігін анықтау.
Зерттеу нысаны: Бутилденген су.
Зерттеу пәні: Өнімді сынау, бақылау және қауіпсіздігі.
Зерттеу болжамы: Бутилденген су қауіпсіздігін тұтынушыларға нақты ақпаратпен дәлелдеу.
Зерттеу міндеттері:
- Ауыз су туралы жалпы түсінік беру;
- Ауыз су сапасын анықтауда стандарттар мен гигиеналық нормативтерді қолдану;
- Ауыз су құрамындағы химиялық элементтерді тексеру әдістерімен танысу;
- Ауыз су құрамындағы химиялық элементтерді тәжірибе жүзінде зерттеу.
Зерттеудің жаңалығы: Бутилденген суларды ыдыста ұзақ сақтау тиімсіз және оларды әйнек ыдыстарға алмастыру ұсынылады.
Практикалық базасы: Тұтынушылардың құқықтарын қорғау агенттігінің Атырау облысы бойынша тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменті.
Диплом жұмысының құрылымы мен көлемі : Қарастырылып отырған жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Бірінші бөлімде, ауыз су сапасын анықтауға арналған стандарттар, жалпы ауыз су сапасына қойылатын талаптар қарастырылған.
Екінші бөлімде, ауыз су сапасын сынау, сынау зертханасында жасалынған зерттеулердің нәтижесі жазылған.
Үшінші бөлімде, еңбек қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау мәселелері талданған.
1. Ауыз су туралыАуыз су - бұл белгіленген сапа нормаларына сай ас дайындауға қолданысқа жарамды су. Бірақ ауыз су белгіленген санитарлық, нормалар мен ережелер талаптарына сәйкес келмесе (ол біздің заманымызда экологиялық проблемаларға байланысты бұл жиі кездеседі), оны тазалайды және қауіпсіздендірілу жүргізіледі. Осыған байланысты су көбінесе суды тазалаудың дистилляциялық, кері осмос және басқа әдістері қолданылады. Сондықтан су мұндай процестерден кейін қауіпсіз, яғни «өлі» суға айналады деп айтуға болады.
Ауыз су - органолептикалық қасиеттері (иісі, дәмі, мөлдірлігі, т. б. ) және химиялық құрамы адам организмі үшін қауіпсіз болып табылатын табиғи су. Адам денсаулығы ауыз судың сапасына тікелей тәуелді. Осыған байланысты ауыз суға мемлекеттік санитарлық талаптар қойылады. Олардың негізгілері: иісі мен дәм көрсеткіші 2 балдан аспауы керек; түсі 200-ден төмен, мөлдірлігі 30 см-ден артық; лайлығы 2 мг/л-ден аз, кермектілігі 7-100 ммоль болуы керек. Ауыз судың кермектігін анықтайтын кальций, магний тұздары аз болса, адам сүйегінің морттылығы өсіп кетеді. Фтордың ауыз судағы мөлшері 0, 7-1, 5 мг/л-ден төмен болуы - флюороз және кариес, темірдің, кобальт, мыстың жетіспеуі - анемия, бордың аз болуы асқазан, никельдің кем болуы - көз ауруларына шалдықтырады. Ауыз судың температурасы 8 - 15˚С аралығында, минералдығы 1 г/л-ге дейін болуы тиіс. Ауыз суға сондай-ақ нитраттар мен нитриттердің мөлшері, 1 л судағы ішек таяқшаларының саны бойынша т. б. талаптар қойылады. Ағын сулар, көлдер мен бөгендердің ластануына, олардың табиғи гидрологиялық және гидрохимиялық режимдерінің антропогендік өзгеруіне байланысты Қазақстанның көптеген өлкелерінің (Арал өңірі, Батыс, Орталық Қазақстан) тұрғындарын сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету мәселесі өткір қойылып отыр [2] .
Су сапасының көрсеткіштері адам денсаулығына сапасыз судың кері әсер ету қауіпін анықтауға мүмкіндік береді, сонымен қатар ауыз судың санитарлық сұранысына және нормаларға сай келу деңгейін сипаттайды.
Ауыз су көлемі жеткілікті болмағанынша халықтың денсаулығының жақсаруы мүмкін емес. Судың көрсеткіштері ауыз судың қаншалықты химиялық заттармен ластанғанын және микробиологиялық организмдермен және осының нәтижесінде қосымша терең зерттеуді және қарсы шараларды қолдануды талап ететін, ахуалды алдын ала ескерту механизмі ретінде қызмет етеді.
1. 1 Ауыз судағы зиянды заттардың гигиеналық нормативтері- Тiзiмге ауыз суда болуы мүмкiн зиянды химиялық заттардың гигиеналық нормативтерi енгiзiлген.
- Тiзiмде химиялық заттар органикалық және органикалық емес қосындылардың құрылысына сәйкес орналасқан. Әрбiр кiшi бөлiм тиiстi бөлiмнiң кеңеюi болып табылады. Кiшi бөлiмнiң iшiнде заттар олардың нормативтерiнiң сандық мәндерiнiң өсуi ретiмен орналасқан.
- Егер органикалық зат молекуласының құрылысы оны бiр уақытта бiрнеше химиялық сыныптарға жатқызуға мүмкiндiк беретiн болса, онда оны тiзбеде ең үлкен кеңею индексi бар функционалдық топ бойынша орналастырады (көлденең рубрикация бойынша) .
- Органикалық қышқылдар, оның iшiнде пестицидтер осы қышқылдың тiзбеде қай нысанда берiлгендiгiне қарамастан (қышқыл, оның анионы немесе оның тұзы түрiнде) анион бойынша нормаланады.
- Егер бұл өзгеше көрсетiлмесе, элементтер мен катиондар («органикалық емес заттар» бөлiмiнiң 1-тармағы) тотығудың барлық дәрежелерi үшiн жалпы нормаланады.
- Тiзбенiң мынадай тiк рубрикациясы болады:
- тiзбенiң бiрiншi бағанында химиялық заттардың аса жиi қолданылатын атаулары келтiрiлген;
- екiншi бағанда химиялық заттар атауларының синонимдерi және кейбiр тривиалды және жалпы қабылданған атаулар келтiрiлген;
- үшiншi бағанда мг/л мөлшерiндегi РЕШШ немесе РЕБД шамалары берiлген, бұнда РЕШШ - заттар адам денсаулығының жағдайына (өмiр бойы организмге әсер еткен кезде) тiкелей немесе жанама түрде ықпал етпейтiн және су пайдаланудың гигиеналық шарттарын нашарлатпайтын ең жоғарғы шоғырлану; РЕБД - уыттылықты болжаудың есептi және шұғыл-тәжiрибелiк тәсiлдерi негiзiнде әзiрленген су құбыры суындағы заттардың рұқсат етiлген болжамды деңгейлерi.
- Егер нормативтердiң шамалары бағанында "жоқ" деп көрсетiлiп тұрса, бұл ауыз судағы осы қосындының шоғырлануы талдаудың қолданылып отырған тәсiлiнiң анықтау шегiнен төмен болуы тиiс дегендi бiлдiредi.
- Төртiншi бағанда ол бойынша норматив белгiленген заттар зияндылығының шектеушi белгiсi көрсетiлген: с. -т. - санитариялық-токсикологиялық орг. - судың органолептикалық қасиеттерiнiң өзгеру сипатын түсiндiру арқылы органолептикалық (иiс. - судың иiсiн өзгертедi, түс - суға түс бередi, көбiк. - көбiк жасайды, қабырш. - судың бетiнде қабыршақ жасайды, дәм. - суға дәм бередi, оп. - опалесценцияны тудырады, лайл. - судың лайлылығын арттырады) .
- Бесiншi бағанда заттың қауiптiлiк сыныбы көрсетiлген: 1-сынып - өте қауiптi, 2-сынып - қауiптiлiгi жоғары, 3-сынып - қауiптi, 4-сынып - бiркелкi қауiптi.
- Сыныптаманың негiзiнде уыттылығына, кумулятивтiлiгiне, болар-болмас әсер тудыратын қабiлеттерiне, зияндылықтың шектеушi көрсеткiшiне байланысты ауыз суды ластайтын химиялық қосындылардың адам үшiн әртүрлi қауiптiлiк дәрежесiн сипаттайтын көрсеткiштер жатыр.
- Заттардың қауiптiлiк сыныптары:
- ауыз судағы бiрiншi кезектегi бақылауға жататын қосындыларды таңдау кезiнде;
- қосымша қаржы жұмсауды талап ететiн су қорғау iс-шараларының жүйелiлiгiн белгiлеу кезiнде;
- технологиялық үдерiстерде қауiптiлiгi жоғары заттарды қауiптiлiгi азына ауыстыру туралы ұсынымдарды негiздеген кезде;
- судағы заттарды бақылаудың селективтi тәсiлдерiн әзiрлеудiң басымдылығын анықтау кезiнде ескерiледi.
Ауыз судағы зиянды заттардың тізімі және олардың құрамының гигиеналық нормативтері
Кесте 1
Органикалық емес заттар
- Элементтер, катиондар
1 кестенің жалғасы
Органикалық заттар
Көмiрсутектер
- АлициклдықБiр ядролыларКөп ядролылар
1 кестенің жалғасы
1. 2. Хош иiстiлер
1. 2. 2. 1. Бiр ядролылар
0, 2
0, 5
3
3
1 кестенің жалғасы
2. Құрамында галоген бар қосындылар
2. 1. Алифатиялықтар
2. 1. 1. Тек шектелген байланыстағылар
1 кестенің жалғасы
0, 01
0, 02
орг. иiс.
с. -т.
3
2
1-кестенің жалғасы
1 кестенің жалғасы
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz