КУРСТЫҚ ЖҰМЫС ЖАЗУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАРЫ (ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МАМАНДЫҚТАР ҮШІН)
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ЕУРАЗИЯ ГУМАНИТАРЛЫҚ ИНСТИТУТЫ
ПЕДАГОГИКА КАФЕДРАСЫ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС ЖАЗУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАРЫ
(ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МАМАНДЫҚТАР ҮШІН)
Астана1. Курстық жұмыстың жалпы ережелері
Курстық жұмыс - студентті өз бетімен зерттеу жұмысын орындау әдістемесіне үйретудін
бір нысаны болып табылады. Оқу жоспарында курстық жұмысты орындау:
- студенттің өз бетімен ғылыми зерттеу жұмысын жұргізу қабілетін дамытуды;
- ұсынылған зерттеу тақырыбы бойынша әдебиеттермен жұмыс жүргізу әдістемесін
қалыптастыруды;
- курстық жұмыс жазу кезінде зерттеу мәселесі бойынша қойылған міндеттерді орындау
барысында зерттеу әдісі және мүмкіндігі бойынша эксперименттер жасауды меңгеруді;
- студенттің өзекті мәселелерді іздеу қабілетін дамыту жэне алынған нәтиженің
теориялық және тәжірибелік маңызын түсіне білуін;
- жүргізілген зерттеуді негізге ала отыра объективті, негізді қорытындылар жасай білу
шеберлігін дамытуды қамтамасыз етеді.
Курстық жұмыс өз кезегінде мазмұн мен нысанның диалектикалық біртұгастығын
көрсетеді. Мазмүн тақырыптың өзектілігімсн, алынатын мәліметтер көлемінің
анықтылығымен жәнс жеткіліктіл-ігімен, жұмыстың нәтижесіндегі қорытынды түйіндердің
объективтілігімен анықталады. Нысан дегеніміз жұмыстың материалын мазмұндау және
оны рәсімдеу тәртібі мен стилі.
Курстық жұмысты дайындау, орындау жэнс оны қорғау процесі бірнеше кезеңнен
тұрады:
1.курстық жұмыстың тақырыбын тандау және бекіту;
2.акпарат көздерін тандау және зертгеу;
3.курстық жұмыстың мазмұны мен оны рәсімдеуге қойылатын талаптарды зерттеу;
4.курстық жұмысты жазу;
5.курстық жұмысты жазуды аяқтау және оны кафедраға ұсыну;
6.қорғау үшін баяндама тезистерін дайындау;
7.курстық жұмысты қорғау.
2. Курстық жұмыстың тақырыбын тандау және бекіту
Курстық жұмыстың тақырыбын таңдау кезінде студент курстық жұмысты жазу мен
қорғаудың негізгі мақсаты - зерттелетін мәселелерді шешу бойынша теориялық
білімнің, дагдылардың, шебсрліктің тәжірибеде жүзеге асырылуын көрсету екендігін
ұғынуы қажет.
Курстық жұмыстың тақырыбын тандау іс жүзінде қолда бар материал, ғылыми
жетекшінің кеңесі мен студенттің өзінің қалауы ескеріле отырып жүзеге асады.
Курстық жұмыстың тақырыбын студент берілген пэн бойынша кафедрада бекітілген
үлгілік тақырыптардың тізімінен тандайды. Егер студент жүмыстың тақырыбын өзі
ұсынатын болса, бұл тақырып курстық жұмыс орындайтын пэннің атауына сәйкес келу
керек.
Бір академиялық топта немесе курста оқитын екі немесе одан да көп студенттерге бірдей
тақырыпта курстық жұмысты орындауға рұқсат етілмейді.
Курстық жүмыстың тақырыбын бекіту үшін студент тандап алған тақырыбын
кафедрадағы курстық жұмыстарды тіркеу журналына тіркеп, өзінің аты-жөні мен тсгін,
таңдап алынған тақырыбының атауын және тіркеу мсрзімін көрсегіп, сонымен қатар қолын
қоюы керек.
3. Курстық жұмысқа жетекшілік ету
Жұмысты жазу барысында көмек көрсету, сонымен қатар жұмыстың орындалуьша
бақылау жасау үшін жэне студент материалдарды тандау, жұмысты жазу және рәсімдеуге
байланысты кез келген мәселе бойынша кеңес алу үшін ғылыми жетекші тағайындалады.
Студент курстық жұмысының тақырыбын бекіткеннен кейін ғылыми жетекші оған
жалпы сипатгағы кеңестер береді, олар: нормативтік қүқықтық актілермен, арнайы
әдебиеттермен жэне басқа да ақпарат көздерімен жұмыс жүргізу тәртібі, курстық жұмыс
Мазмұнын, яғни Кіріспенің, оның жекелеген бөлімдерінің, қорытындының жалпы
мазмұнын кұрастыру, жұмыстың мәтінін басу мен орналастыру тәртібі, пайдаланылған
кайнар көздер тізімін рэсімдеу және т.б. мэселелер бойынша ақпараттар береді.
Ғылыми жетекші жұмыс жоспары мен курстық жұмыстың бөлімдерін негіздеуге
қатысудан басқа:
- курстық жұмысты дайындауға тікелей жэне жүйелі түрде жетекшілік етеді;- курстық жұмыстың жекелеген тарауларын дайындығы шегінде оқып тексереді;
- студентке материалдың мазмұны, мазмұндау кезектіліп, жинау, жариялау, жүйелеу
және накты тәжірибелік материалдың әдістемслік құрылымы бойынша кеңестер береді;
- орын алған сұрақтарды студентпен бірге талқылайды, косымша эдебиеттер мен
жаңадан қабылданган нормативтік құкықтық актілерді пайдалануға кеңес береді;
- жұмыстың орындалу сапасын қадағагсайды, кажет болған жағдайда оны қайта қарап
өндеуге қайтарады;
-курстық жұмысты қорғауға жіберуге рүқсат береді;
-курстық жұмыстың қорғалуын бағалайды.
4. Ақпарат көздерін тандау және оларды зерттеу
Курстық жұмыстың сәтті жазылуына зертгеу тақырыбына қагысты акпарат көздерін
шыгармашылық деңгсйде зерттеу әсер етеді.
Ақпарат көздерін зерттеуге студент курстық жұмыстың тақырыбын тандап бекіткеннен
кейін бірден кіріседі. Бұл жұмыс процесінде ол тиісті зерттеу мәселесінің қазіргі кездегі
жағдайын зерттеуге тиіс.
Зерттеуге кірісуден бұрын студент пән бойынша бағдарламаларда кеңес берілген негізгі
және қосымша әдебиеттермен танысуға тиіс.
Сіудент бұрын зерттслген және зерттеу жоспарланған тақырыптардың таңдалынып
алынған тақырыпқа жақындыгына анализ жасау қажет. Жинақталған әдебиеттерді зерттеу
кезінде бүл жұмысты бағалаудың критериі болып бұл материалды, жұмысты жазу
барысында пайдалану табылады. Оқулықтарды және мақалаларды жинақтау кезінде
қалалық кітапханалар мен оқу орнының оқу залындағы әдебиетгерді жүйелі
нұсқаулықтарды қолдана отыра жүргізулері қажет.
Зерттеуді энциклопедиялар мен сөздіктерден бастау қажет. Одан кейін оқулықтар мен
монофафияларды, сонан соң журнал материалдарын зерттеу қажет. Қайнар көздермен
танысу кері хронологиялық тәртіппен жүргізілуі тиіс, яғни алдымен соңғы кездері
жарияланған мақалаларды, одан кейін - алдыңғы жылғы, екі жыл бұрынғы мақалаларды
қолдану керек.
Экономикадағы ағымдык процестерге байланысты статистикалық материалдарды жыл
сайын шығатын статистикалық жинақтардан, ресми басылымдарда жарияланған
мәліметтерден алуга болады (мысалы, Қазақстанның Статистикалық жинагы).
Ғылыми қайнар көздерді жинактау кезінде оларды өте көп мөлшерде жинақтамаған жөн,
өйткені олардың көпшілігі жұмысты жазуға керексіз материалдар болуы мүмкін.
Ақпарат көздерімен танысқаннан кейін студент қызығушылық туындатқан
материалдарды жазып алуы қажет, сонан соң жазылып алынған мәліметтерді өндеп,
болашақ курстық жүмысыньщ фрагментін жасауы керек.
Қайнар коздерді зерттеу кезінде студент зерттеу тақырыбы бойынша пікірталас
туғызатын мәселелерді таба білуі қажет. Мұндай мәселелерді таба алған жағдайда әр түрлі
пікірдегі авторлардың осы мәселе бойынша әр түрлі пікірдегі авторлардың пікірлерін
келтіріп, соңында озінің бсрілген мәселе бойынша көзқарасын білдіріп, баға беруі керек.
Зерттеліп отырған тақырып бойынша әр түрлі авторлардың көзқарастарын келтіру және оз
көзқарасын білдіру жұмыстың сапасын кетереді, тақырыптың тереңірек меңгерілуіне
жағдай жасайды.
Жинақталған қайнар көздермен алғашкы танысу студентке тақырыптың маңызды
мәсслелерін ұғынуға және курстық жұмысты жазу бойынша өз қызметін жоспарлауға
кірісуге мүмкіндік береді.
Студент қажетті қайнар көздерді жинактағаннан кейін пайдаланылатын қайнар көздер
тізімін жасайды, ол ғылыми жетекшімен келісіледі.
Қайнар көздерге сілтеме жасауға объективті түрде жауапкершілікпен карау керек,
оларды зерттеп, нормативтік құжатгардың жекелегсн ережелері мен авторлардың пікіріне
келісу немесе келіспеуін талдап анализ жасауы кажет.
5. Курстык жүмыстын мазмұнын (жоспарын) құрастыру тәртібі
Курстық жұмыстың мазмұны (жоспары) белгілі бір тәртіпте құрастырылған кұрама
бөліктерінен (Кіріспе, тараулар, Қорытынды және т.б.) және жұмыста ашылуға тиіс негізгі
мәселелерден (бөлімдерден) тұрады.
Уақытында және дұрыс құрастырылған жоспар ғылыми жетекшінің алгашқы кеңесі
сияқты ұйымдастырушы фактор болып табылады, бұл ақпарат көздерін, тәжірибе
материалдарын дұрыс жинауға, курстық жұмыс материалдарын кезектілігі бойынша
мазмұндауға мүмкіндік береді. Сондықтан да жоспарды құрастыруга студент көп көңіл
белуі кажет.Жасалған Мазмұнның (жоспардың) жобасын студент ғылыми жетекшінің танысуына
ұсынады, ғылыми жетекші қажет болған жағдайда жоспарға түзетулер енгізуі мүмкін.
Жасалған жоспар курстық жұмысты дайындау процесінде ішінара өзгеруі мумкін
(Қосымша 1).
6. Курстык жұмыстың мазмұны мен рәсімделуіне қойылатын негізгі талаптар
Курстық жұмыстың құрылымдық элементтері болады:
-Титульдік бет (Қосымша 2);
-Мазмұны (Қосымша 1);
-Кіріспе;
-Негізгі бөлім;
-Қорытынды;
-Пайдаланылған қайнар көздер тізімі (Қосымша 3);
-Қосымшалар табылады.
6.1 Титульдік бет
Титульдік бет жұмыстың бірінші беті және құжатты іздеуге қажетті ақпарат көзі болып
табылады (Қосымша 2).
Титульдік бетте келесі мәліметтер болуы қажет:
-жоғары оқу орнының, факультеттің, кафедраның атауы;
-курстық жұмыстың атауы;
-студенттің тегі, аты-жөні, тобының нөмірі;
- ғылыми жетекшінің тегі мен инициалдары, лауазымы;
-жұмыс орындалған қала және орындалу мерзімі (жылы). Титульдік бет дипломдық
жұмыс беттерімен бірге жалпы нөмірлеу
құрамына енеді. Беттің нөмірі титульдік бетте қойылмады.
6.2 Кіріспе
Кіріспеде зерттелетін мәселенің қазіргі кездегі жағдайына қысқаша сипаттама беріледі
және курстық жұмыстың тақырыбының көкейкестілігі талданады, студентгің тақырыпты
тандау себебі, жұмыстың зерттелу деңгейі, мақсаты көрсетіледі, курстық жұмыс
тақырыбын ашу мақсатында негізгі міндеттер койылады. Сонымен қатар жұмыстың
кұрылымы көрсетіледі.
Кіріспе тақырыбы нөмірленбейді.
Кіріспе мәтіні 2 бетте мазмұндалады.
6.3 Негізгі болім
Курстық жұмыстың бұл кұрылымдық элементін тарауларға, бөлімдерге және пункттерге
бөлу қажет болып табылады. Бір тараудан екіншісіне көшу курстық жұмыстың
мазмұнымен анықталады. Алайда барлық тараулар бір-бірімен тығыз байланысты жэне
қисынды кезектілікпен берілуі қажет.
Бірінші тарау. Бұл тарау курстық жұмыстың теориялық негізі болып табылады жэне
зерттелетін мәселенің әдістемелік аспектілерін ашатын, нақтьг жағдайга шолу жасайтын,
теория мен тәжірибеде мэселенің зерттелу деңгейін, біздің еліміз бен шетелде осыған ұқсас
мәселелердің шешілуіне анализ жасайтын бөлімдерден (тармақтардан) тұрады.
Студент курстық жұмыстагы анализ жасалатын мәселелер шешілу үшін қолданыстағы
заңнаманы жетілдіру максатында бұл саладағы өзінің білімін, теориялық білімі мен
жинактаган тәжірибесін қолдана білу шеберлігін корсетуі қажет. Сонымен қатар,
зерттелетін мәселелерді шешуге қажетті нормативтік құқықтық актілерге сын көзімен шолу
жасап, оның казіргі кездегі талаптарға сәйкестігіне сипаттама беруі қажет.
Екінші тарау. Екінші таруда зергтелетін сұрактар жалпы теориялық ережелер мен
тәжірибелік материалдар тұргысынан мазмұндалады. Яғни тарау тәжірибелік материалдар,
нақты мәліметтер, есептеу-статистикалық ақпараттар, нормативтік құқықтық құжаттармен
байланысты жұмыстың негізгі идеясын камту керек. Студент жаңа идеяларын, алдыңғы
қатарлы отандық және шетел тәжірибелерін талдау қабілетін, жағдайды кешенді
анализдеуден туындайтын бағалау мен қорытындылар жасай білуін корсетуі қажет.
Үшінші тарау. Бұл тарау курстық жұмыстың тақырыбына байланысты әр түрлі
мазмұнда болуы мүмкін, яғни, екінші тарауда қарастырылмаған теория мен тәжірибе
тұргысынан баска да сұрақтар зерттелуі мүмкін. Тәжірибелік материалдарды теориямен
тығыз байланыстыра отырып жүргізілген зертгсулердің нәтижесінде зерттеу мәселесін
жетілдіруге бағытталған студенттің озінің ұсыныстары мен басқа авторлардың (бүл
авторлар мен ақпарат көздеріне сілтеме жасай отыра) ұсыныстары беріледі.
Әр тарау осы тараудың мазмұны бойынша қысқаша түйіндер жасаумен аяқталу керек.
6.4 Қорытыңды
Қорьггындыда зерттеу нәтижесінде жасалған негізді түйіндер мен ұсыныстар беріледі,
сонымен қатар қойылған міндеттердің шешілу деңгейі көрсетіледі. Түйіндер курстық жұмыстың мазмұнын, маныздылығын жэне жұмыстың тиімділігін толық сипаттайтын
қысқа әрі нақты болуы керек. Қорытындыда жүмыстың мазмұнында бірде-
бір рет айтылмаган жаңа ақпараттар болмауы керек. Қорытынды мэтіні 2-3 бетте
мазмүндалады.
Түйіндер мен ұсыныстарды мазмұндау кезінде олардын жұмыстың жекелеген
бөлімдерінде кдрастырылғанына немесе қарастырылмаганына байланысты екі нұсқаның
бірінде беруге кеңес беріледі.
Егер түйіндер мен ұсыныстар курстық жұмыстың жекелеген бөлімдерінде жасалса, онда
Қорьггынды бөлімінде олар тізбе ретінде дәлелдеусіз беріліп, нақты талдау жасай отыра
курстық жәмыстың белгілі бір бетгеріне сілтеме жасалады.
Егер түйіндер мен ұсыныстар тек Қорытынды бөлімінде жасалса, онда олардың
тізбегімен қатар, осы ұсыныстардың әр біреуінің тәжірибеде қолданылу тиімділігіне талдау
жасалады.
Курстык жұмыстың авторының зерттеу мәселесін жетілдіру мақсатында енгізген
ұсыныстары ерекше қоддауға ие болады.
Осылайша, түйіндер мен ұсыныстар тезистер түрінде жоғарыда көрсетілгендей
кезектіліклен (егер олар курстық жұмыстың белімдерінде жасалса) рәсімделеді немесе
қажетті мөлшерде талдау жасалына отыра қысқаша мазмұндалады.
6.5 Пайдаланылған кайнар көздер тізімі.
Бүл тізім курстық жүмыстың аягында Қорытынды қүрылымдық бөлімінен кейін
бсріледі (Қосымша 3).
Пайдаланылган қайнар көздер тізімі студенттің зерттеу жұмысын жүргізудің терендігін
көрсетуі кажет және курстық жұмыста сілтеме жасалган барлык қайнар көздерді қамту
керек.
Пайдаланылған қайнар көздер тізіміндегі материалдар тобына көп көңіл бөлген жен,
ойткені ол тақырыптың зерттелу деңгейінін терендігін керсетеді, курстық жүмыс
мэтініндегі барлық библиографиялық сілтемелерді қамтиды.
Жұмыста әдебиеттердің бірыңғай тізімін толық керсетуге кеңес беріледі. Тізім міндетті
түрде нөмірленуге тиіс. Әрбір қайнар кез тізімде, оған жұмыс мазмұнында жиі сілтеме
жасалғанына қарамастан, бір реттен артық көрсетілмейді.
Материалдарды орналастыру кезінде алфавит бойынша құрылатын тәртіпті пайдалану
тиімді болып табылады, өйткені бұл жағдайда шығармалар авторлық кешенде
жинақталады. Бір автордың шығармалары тізімде шығарманың атауының алфавиттік
тәртібі бойынша орналасады.
Ресми құжаттар тізімнің басында белгілі бір тәртіппен орналасады: Конституциялар;
Кодекстер; Заңдар; Президент Жарлыктары; Үкімет Қаулылары; басқа да нормативтік
актілер (хаттар, бұйрыктар жэне т.б). Әр топтың ішінде қүжаттар хронологиялық тәртіппен
орналасады.
Шет тіліндегі әдебиеттер тізімнің соңында казақ (орыс) тіліндегі әдсбиеттерден кейін
қосымша алфавиттік тізім құрай орналасады.
Әр құжат үшін библиографиялык силаттағы келесі элементтер қарастырылады: автордың
тегі, инициалдары; шығарманың атауы; шығарманың нысаны туралы мәлімет (оқулық, оқу
құралы, сөздік және т.б.); шығарманың шығуы туралы мәліметтер (шығу орны, баспа, шығу
жылы); сандық сипаттама (кітаптағы беттердің жалпы саны).
6.6 Қосымшалар
Қосымшалар - бұл қосымша, көбінесе аныктамалық маңыздылығы бар, тақырыптың
мазмұнын толық ашу үшін қажетті жұмыстың бір бөлігі. Мазмұны бойынша қосымшалар
әр түрлі болып келеді: негізгі құжаттың көшірмелері, ссептік материалдардан үзінділер,
нұсқаулар мен ережелердің жекелеген бөліктері және т.б. Нысаны бойынша олар мәтіндер,
таблицалар (кестелср), графиктер, карталар түрінде берілуі мүмкін.
Қосымшалар жұмыстың жалгасы ретінде оның соңгы беттерінде рәсімдследі.
7. Курстык жүмыстың мәтінін рәсімдеу тәртіптері
7.1 Жалпы талаптар
Курстық жұмыстың мәтіңдік және таңбалық бөлімінің беттері А4 210 х 297 мм
форматына сәйкес болуы қажет.
Курстык жұмыс компьютер мен принтерді қолдану арқылы баспа әдісімен А4
форматындағы ақ қағаз бетінің бір жагында шегі (рамка) салынбай орындалуы тиіс. Шрифт
- кәдімгі кегль 14, Гітез Ые\у Котап, Тітез №\Ү Котап К2 түрінде болуы қажет.
Курстық жұмыстың мәтінін келесі өлшемдерді ескере отыра басу керек: сол жағы 30 мм
кем емес, оң жағы - 10 мм кем емес, үстіңгі жағы - 20 мм кем емес, астыңғы жағы - 20 мм
кем емес.Курстык жұмыстың көлемі иллюстрацияларымен бірге, қосымшаларды есептемегенде,
қалыпты кағаз парагындағы 25-30 бетті құрауы тиіс.
Курстық жұмыс мәтінінде азат жолдар нақты керсетілуі керек. Азат жолындағы қызыл
жолдың келемі 1,27 см құрауы тиіс. Азат жолдар барлық жұмыс мәтінінде бірдей болуы
қажет. Жолдардың арасы бір жарым интервалды құрап, бір беттегі жолдар саны 28-30
болуы қажет.
Автоматты түрде сөздерді көшіру бекітілуі кажет.
Әрбір тарау жаңа беттен басталуы керек. Бөлімдердің (пункттердің) мәінін аяқталмаған
бетте орын қалатын болса, сол беттің бос бөлігіне басуға болады.
Тараулардың атауларының, бөлімдер мен пункттердің арасы бір интервалды; бөлім
(пункт) мен мәтіннің арасы бір интервалды құрауы тиіс; мәтіннің соңы мен келесі бөлімнің
(пунктгің) арасы екі интервалды құрауы тиіс (Қосымша 4).
7.2 Мәтінді мазмұндау
Курстық жұмыстың мәтіні әртүрлі талқылауға жол берілмейтін нақты, қыска әрі айқын
болуы тиіс.
Курстық жұмысты басу кезінде мәтіннің бүкіл көлемінде бейненің біркелкі тығыздығын,
нақгылығын және айқындылыгын сактау қажет. Барлық әріптер, сандар, сызыктар жэне
белгілер біркелкі қара түсте болуы керек. Басылған мәтінге жекелеген сөздер мен
белгілерді жазу тек қара сиямен немесе тушьпен, мәтін көрінісінің негізгі тыгыздығын
сақтай отыра рұқсат етіледі. Қателерді түзету тек ақ бояумен қатені ошіру жэне сол орынды
қара сиямен немесе тушьпен тұзету арқылы жол беріледі.
Мәтіннің мазмұнында:
- қарым-қатынас тілі, техниңизм, кәсіпқойлық айналымдарын қолдануға;
- бір ұғымға әртүрлі терминдерді қолдануға;
- жалпыға бірдей бекітілген орфография ережелерінен басқа (мысалы, Халықаралық
сауда палатасының сауда термиңцерін Халықаралық талдау ережелері - ИНКОТЕРМС-
2000 (ІСС 560) қабылданған аббревиатурасы) қысқартьшған создерді қолдануға;
- минус (-) және плюс (+) математикалық белгілерін қолдануга, олардың орнына
минус және плюс сөздерін қолдану;
- цифрлік мәлімегтер, ... жалғасы
ЕУРАЗИЯ ГУМАНИТАРЛЫҚ ИНСТИТУТЫ
ПЕДАГОГИКА КАФЕДРАСЫ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС ЖАЗУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАРЫ
(ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МАМАНДЫҚТАР ҮШІН)
Астана1. Курстық жұмыстың жалпы ережелері
Курстық жұмыс - студентті өз бетімен зерттеу жұмысын орындау әдістемесіне үйретудін
бір нысаны болып табылады. Оқу жоспарында курстық жұмысты орындау:
- студенттің өз бетімен ғылыми зерттеу жұмысын жұргізу қабілетін дамытуды;
- ұсынылған зерттеу тақырыбы бойынша әдебиеттермен жұмыс жүргізу әдістемесін
қалыптастыруды;
- курстық жұмыс жазу кезінде зерттеу мәселесі бойынша қойылған міндеттерді орындау
барысында зерттеу әдісі және мүмкіндігі бойынша эксперименттер жасауды меңгеруді;
- студенттің өзекті мәселелерді іздеу қабілетін дамыту жэне алынған нәтиженің
теориялық және тәжірибелік маңызын түсіне білуін;
- жүргізілген зерттеуді негізге ала отыра объективті, негізді қорытындылар жасай білу
шеберлігін дамытуды қамтамасыз етеді.
Курстық жұмыс өз кезегінде мазмұн мен нысанның диалектикалық біртұгастығын
көрсетеді. Мазмүн тақырыптың өзектілігімсн, алынатын мәліметтер көлемінің
анықтылығымен жәнс жеткіліктіл-ігімен, жұмыстың нәтижесіндегі қорытынды түйіндердің
объективтілігімен анықталады. Нысан дегеніміз жұмыстың материалын мазмұндау және
оны рәсімдеу тәртібі мен стилі.
Курстық жұмысты дайындау, орындау жэнс оны қорғау процесі бірнеше кезеңнен
тұрады:
1.курстық жұмыстың тақырыбын тандау және бекіту;
2.акпарат көздерін тандау және зертгеу;
3.курстық жұмыстың мазмұны мен оны рәсімдеуге қойылатын талаптарды зерттеу;
4.курстық жұмысты жазу;
5.курстық жұмысты жазуды аяқтау және оны кафедраға ұсыну;
6.қорғау үшін баяндама тезистерін дайындау;
7.курстық жұмысты қорғау.
2. Курстық жұмыстың тақырыбын тандау және бекіту
Курстық жұмыстың тақырыбын таңдау кезінде студент курстық жұмысты жазу мен
қорғаудың негізгі мақсаты - зерттелетін мәселелерді шешу бойынша теориялық
білімнің, дагдылардың, шебсрліктің тәжірибеде жүзеге асырылуын көрсету екендігін
ұғынуы қажет.
Курстық жұмыстың тақырыбын тандау іс жүзінде қолда бар материал, ғылыми
жетекшінің кеңесі мен студенттің өзінің қалауы ескеріле отырып жүзеге асады.
Курстық жұмыстың тақырыбын студент берілген пэн бойынша кафедрада бекітілген
үлгілік тақырыптардың тізімінен тандайды. Егер студент жүмыстың тақырыбын өзі
ұсынатын болса, бұл тақырып курстық жұмыс орындайтын пэннің атауына сәйкес келу
керек.
Бір академиялық топта немесе курста оқитын екі немесе одан да көп студенттерге бірдей
тақырыпта курстық жұмысты орындауға рұқсат етілмейді.
Курстық жүмыстың тақырыбын бекіту үшін студент тандап алған тақырыбын
кафедрадағы курстық жұмыстарды тіркеу журналына тіркеп, өзінің аты-жөні мен тсгін,
таңдап алынған тақырыбының атауын және тіркеу мсрзімін көрсегіп, сонымен қатар қолын
қоюы керек.
3. Курстық жұмысқа жетекшілік ету
Жұмысты жазу барысында көмек көрсету, сонымен қатар жұмыстың орындалуьша
бақылау жасау үшін жэне студент материалдарды тандау, жұмысты жазу және рәсімдеуге
байланысты кез келген мәселе бойынша кеңес алу үшін ғылыми жетекші тағайындалады.
Студент курстық жұмысының тақырыбын бекіткеннен кейін ғылыми жетекші оған
жалпы сипатгағы кеңестер береді, олар: нормативтік қүқықтық актілермен, арнайы
әдебиеттермен жэне басқа да ақпарат көздерімен жұмыс жүргізу тәртібі, курстық жұмыс
Мазмұнын, яғни Кіріспенің, оның жекелеген бөлімдерінің, қорытындының жалпы
мазмұнын кұрастыру, жұмыстың мәтінін басу мен орналастыру тәртібі, пайдаланылған
кайнар көздер тізімін рэсімдеу және т.б. мэселелер бойынша ақпараттар береді.
Ғылыми жетекші жұмыс жоспары мен курстық жұмыстың бөлімдерін негіздеуге
қатысудан басқа:
- курстық жұмысты дайындауға тікелей жэне жүйелі түрде жетекшілік етеді;- курстық жұмыстың жекелеген тарауларын дайындығы шегінде оқып тексереді;
- студентке материалдың мазмұны, мазмұндау кезектіліп, жинау, жариялау, жүйелеу
және накты тәжірибелік материалдың әдістемслік құрылымы бойынша кеңестер береді;
- орын алған сұрақтарды студентпен бірге талқылайды, косымша эдебиеттер мен
жаңадан қабылданган нормативтік құкықтық актілерді пайдалануға кеңес береді;
- жұмыстың орындалу сапасын қадағагсайды, кажет болған жағдайда оны қайта қарап
өндеуге қайтарады;
-курстық жұмысты қорғауға жіберуге рүқсат береді;
-курстық жұмыстың қорғалуын бағалайды.
4. Ақпарат көздерін тандау және оларды зерттеу
Курстық жұмыстың сәтті жазылуына зертгеу тақырыбына қагысты акпарат көздерін
шыгармашылық деңгсйде зерттеу әсер етеді.
Ақпарат көздерін зерттеуге студент курстық жұмыстың тақырыбын тандап бекіткеннен
кейін бірден кіріседі. Бұл жұмыс процесінде ол тиісті зерттеу мәселесінің қазіргі кездегі
жағдайын зерттеуге тиіс.
Зерттеуге кірісуден бұрын студент пән бойынша бағдарламаларда кеңес берілген негізгі
және қосымша әдебиеттермен танысуға тиіс.
Сіудент бұрын зерттслген және зерттеу жоспарланған тақырыптардың таңдалынып
алынған тақырыпқа жақындыгына анализ жасау қажет. Жинақталған әдебиеттерді зерттеу
кезінде бүл жұмысты бағалаудың критериі болып бұл материалды, жұмысты жазу
барысында пайдалану табылады. Оқулықтарды және мақалаларды жинақтау кезінде
қалалық кітапханалар мен оқу орнының оқу залындағы әдебиетгерді жүйелі
нұсқаулықтарды қолдана отыра жүргізулері қажет.
Зерттеуді энциклопедиялар мен сөздіктерден бастау қажет. Одан кейін оқулықтар мен
монофафияларды, сонан соң журнал материалдарын зерттеу қажет. Қайнар көздермен
танысу кері хронологиялық тәртіппен жүргізілуі тиіс, яғни алдымен соңғы кездері
жарияланған мақалаларды, одан кейін - алдыңғы жылғы, екі жыл бұрынғы мақалаларды
қолдану керек.
Экономикадағы ағымдык процестерге байланысты статистикалық материалдарды жыл
сайын шығатын статистикалық жинақтардан, ресми басылымдарда жарияланған
мәліметтерден алуга болады (мысалы, Қазақстанның Статистикалық жинагы).
Ғылыми қайнар көздерді жинактау кезінде оларды өте көп мөлшерде жинақтамаған жөн,
өйткені олардың көпшілігі жұмысты жазуға керексіз материалдар болуы мүмкін.
Ақпарат көздерімен танысқаннан кейін студент қызығушылық туындатқан
материалдарды жазып алуы қажет, сонан соң жазылып алынған мәліметтерді өндеп,
болашақ курстық жүмысыньщ фрагментін жасауы керек.
Қайнар коздерді зерттеу кезінде студент зерттеу тақырыбы бойынша пікірталас
туғызатын мәселелерді таба білуі қажет. Мұндай мәселелерді таба алған жағдайда әр түрлі
пікірдегі авторлардың осы мәселе бойынша әр түрлі пікірдегі авторлардың пікірлерін
келтіріп, соңында озінің бсрілген мәселе бойынша көзқарасын білдіріп, баға беруі керек.
Зерттеліп отырған тақырып бойынша әр түрлі авторлардың көзқарастарын келтіру және оз
көзқарасын білдіру жұмыстың сапасын кетереді, тақырыптың тереңірек меңгерілуіне
жағдай жасайды.
Жинақталған қайнар көздермен алғашкы танысу студентке тақырыптың маңызды
мәсслелерін ұғынуға және курстық жұмысты жазу бойынша өз қызметін жоспарлауға
кірісуге мүмкіндік береді.
Студент қажетті қайнар көздерді жинактағаннан кейін пайдаланылатын қайнар көздер
тізімін жасайды, ол ғылыми жетекшімен келісіледі.
Қайнар көздерге сілтеме жасауға объективті түрде жауапкершілікпен карау керек,
оларды зерттеп, нормативтік құжатгардың жекелегсн ережелері мен авторлардың пікіріне
келісу немесе келіспеуін талдап анализ жасауы кажет.
5. Курстык жүмыстын мазмұнын (жоспарын) құрастыру тәртібі
Курстық жұмыстың мазмұны (жоспары) белгілі бір тәртіпте құрастырылған кұрама
бөліктерінен (Кіріспе, тараулар, Қорытынды және т.б.) және жұмыста ашылуға тиіс негізгі
мәселелерден (бөлімдерден) тұрады.
Уақытында және дұрыс құрастырылған жоспар ғылыми жетекшінің алгашқы кеңесі
сияқты ұйымдастырушы фактор болып табылады, бұл ақпарат көздерін, тәжірибе
материалдарын дұрыс жинауға, курстық жұмыс материалдарын кезектілігі бойынша
мазмұндауға мүмкіндік береді. Сондықтан да жоспарды құрастыруга студент көп көңіл
белуі кажет.Жасалған Мазмұнның (жоспардың) жобасын студент ғылыми жетекшінің танысуына
ұсынады, ғылыми жетекші қажет болған жағдайда жоспарға түзетулер енгізуі мүмкін.
Жасалған жоспар курстық жұмысты дайындау процесінде ішінара өзгеруі мумкін
(Қосымша 1).
6. Курстык жұмыстың мазмұны мен рәсімделуіне қойылатын негізгі талаптар
Курстық жұмыстың құрылымдық элементтері болады:
-Титульдік бет (Қосымша 2);
-Мазмұны (Қосымша 1);
-Кіріспе;
-Негізгі бөлім;
-Қорытынды;
-Пайдаланылған қайнар көздер тізімі (Қосымша 3);
-Қосымшалар табылады.
6.1 Титульдік бет
Титульдік бет жұмыстың бірінші беті және құжатты іздеуге қажетті ақпарат көзі болып
табылады (Қосымша 2).
Титульдік бетте келесі мәліметтер болуы қажет:
-жоғары оқу орнының, факультеттің, кафедраның атауы;
-курстық жұмыстың атауы;
-студенттің тегі, аты-жөні, тобының нөмірі;
- ғылыми жетекшінің тегі мен инициалдары, лауазымы;
-жұмыс орындалған қала және орындалу мерзімі (жылы). Титульдік бет дипломдық
жұмыс беттерімен бірге жалпы нөмірлеу
құрамына енеді. Беттің нөмірі титульдік бетте қойылмады.
6.2 Кіріспе
Кіріспеде зерттелетін мәселенің қазіргі кездегі жағдайына қысқаша сипаттама беріледі
және курстық жұмыстың тақырыбының көкейкестілігі талданады, студентгің тақырыпты
тандау себебі, жұмыстың зерттелу деңгейі, мақсаты көрсетіледі, курстық жұмыс
тақырыбын ашу мақсатында негізгі міндеттер койылады. Сонымен қатар жұмыстың
кұрылымы көрсетіледі.
Кіріспе тақырыбы нөмірленбейді.
Кіріспе мәтіні 2 бетте мазмұндалады.
6.3 Негізгі болім
Курстық жұмыстың бұл кұрылымдық элементін тарауларға, бөлімдерге және пункттерге
бөлу қажет болып табылады. Бір тараудан екіншісіне көшу курстық жұмыстың
мазмұнымен анықталады. Алайда барлық тараулар бір-бірімен тығыз байланысты жэне
қисынды кезектілікпен берілуі қажет.
Бірінші тарау. Бұл тарау курстық жұмыстың теориялық негізі болып табылады жэне
зерттелетін мәселенің әдістемелік аспектілерін ашатын, нақтьг жағдайга шолу жасайтын,
теория мен тәжірибеде мэселенің зерттелу деңгейін, біздің еліміз бен шетелде осыған ұқсас
мәселелердің шешілуіне анализ жасайтын бөлімдерден (тармақтардан) тұрады.
Студент курстық жұмыстагы анализ жасалатын мәселелер шешілу үшін қолданыстағы
заңнаманы жетілдіру максатында бұл саладағы өзінің білімін, теориялық білімі мен
жинактаган тәжірибесін қолдана білу шеберлігін корсетуі қажет. Сонымен қатар,
зерттелетін мәселелерді шешуге қажетті нормативтік құқықтық актілерге сын көзімен шолу
жасап, оның казіргі кездегі талаптарға сәйкестігіне сипаттама беруі қажет.
Екінші тарау. Екінші таруда зергтелетін сұрактар жалпы теориялық ережелер мен
тәжірибелік материалдар тұргысынан мазмұндалады. Яғни тарау тәжірибелік материалдар,
нақты мәліметтер, есептеу-статистикалық ақпараттар, нормативтік құқықтық құжаттармен
байланысты жұмыстың негізгі идеясын камту керек. Студент жаңа идеяларын, алдыңғы
қатарлы отандық және шетел тәжірибелерін талдау қабілетін, жағдайды кешенді
анализдеуден туындайтын бағалау мен қорытындылар жасай білуін корсетуі қажет.
Үшінші тарау. Бұл тарау курстық жұмыстың тақырыбына байланысты әр түрлі
мазмұнда болуы мүмкін, яғни, екінші тарауда қарастырылмаған теория мен тәжірибе
тұргысынан баска да сұрақтар зерттелуі мүмкін. Тәжірибелік материалдарды теориямен
тығыз байланыстыра отырып жүргізілген зертгсулердің нәтижесінде зерттеу мәселесін
жетілдіруге бағытталған студенттің озінің ұсыныстары мен басқа авторлардың (бүл
авторлар мен ақпарат көздеріне сілтеме жасай отыра) ұсыныстары беріледі.
Әр тарау осы тараудың мазмұны бойынша қысқаша түйіндер жасаумен аяқталу керек.
6.4 Қорытыңды
Қорьггындыда зерттеу нәтижесінде жасалған негізді түйіндер мен ұсыныстар беріледі,
сонымен қатар қойылған міндеттердің шешілу деңгейі көрсетіледі. Түйіндер курстық жұмыстың мазмұнын, маныздылығын жэне жұмыстың тиімділігін толық сипаттайтын
қысқа әрі нақты болуы керек. Қорытындыда жүмыстың мазмұнында бірде-
бір рет айтылмаган жаңа ақпараттар болмауы керек. Қорытынды мэтіні 2-3 бетте
мазмүндалады.
Түйіндер мен ұсыныстарды мазмұндау кезінде олардын жұмыстың жекелеген
бөлімдерінде кдрастырылғанына немесе қарастырылмаганына байланысты екі нұсқаның
бірінде беруге кеңес беріледі.
Егер түйіндер мен ұсыныстар курстық жұмыстың жекелеген бөлімдерінде жасалса, онда
Қорьггынды бөлімінде олар тізбе ретінде дәлелдеусіз беріліп, нақты талдау жасай отыра
курстық жәмыстың белгілі бір бетгеріне сілтеме жасалады.
Егер түйіндер мен ұсыныстар тек Қорытынды бөлімінде жасалса, онда олардың
тізбегімен қатар, осы ұсыныстардың әр біреуінің тәжірибеде қолданылу тиімділігіне талдау
жасалады.
Курстык жұмыстың авторының зерттеу мәселесін жетілдіру мақсатында енгізген
ұсыныстары ерекше қоддауға ие болады.
Осылайша, түйіндер мен ұсыныстар тезистер түрінде жоғарыда көрсетілгендей
кезектіліклен (егер олар курстық жұмыстың белімдерінде жасалса) рәсімделеді немесе
қажетті мөлшерде талдау жасалына отыра қысқаша мазмұндалады.
6.5 Пайдаланылған кайнар көздер тізімі.
Бүл тізім курстық жүмыстың аягында Қорытынды қүрылымдық бөлімінен кейін
бсріледі (Қосымша 3).
Пайдаланылган қайнар көздер тізімі студенттің зерттеу жұмысын жүргізудің терендігін
көрсетуі кажет және курстық жұмыста сілтеме жасалган барлык қайнар көздерді қамту
керек.
Пайдаланылған қайнар көздер тізіміндегі материалдар тобына көп көңіл бөлген жен,
ойткені ол тақырыптың зерттелу деңгейінін терендігін керсетеді, курстық жүмыс
мэтініндегі барлық библиографиялық сілтемелерді қамтиды.
Жұмыста әдебиеттердің бірыңғай тізімін толық керсетуге кеңес беріледі. Тізім міндетті
түрде нөмірленуге тиіс. Әрбір қайнар кез тізімде, оған жұмыс мазмұнында жиі сілтеме
жасалғанына қарамастан, бір реттен артық көрсетілмейді.
Материалдарды орналастыру кезінде алфавит бойынша құрылатын тәртіпті пайдалану
тиімді болып табылады, өйткені бұл жағдайда шығармалар авторлық кешенде
жинақталады. Бір автордың шығармалары тізімде шығарманың атауының алфавиттік
тәртібі бойынша орналасады.
Ресми құжаттар тізімнің басында белгілі бір тәртіппен орналасады: Конституциялар;
Кодекстер; Заңдар; Президент Жарлыктары; Үкімет Қаулылары; басқа да нормативтік
актілер (хаттар, бұйрыктар жэне т.б). Әр топтың ішінде қүжаттар хронологиялық тәртіппен
орналасады.
Шет тіліндегі әдебиеттер тізімнің соңында казақ (орыс) тіліндегі әдсбиеттерден кейін
қосымша алфавиттік тізім құрай орналасады.
Әр құжат үшін библиографиялык силаттағы келесі элементтер қарастырылады: автордың
тегі, инициалдары; шығарманың атауы; шығарманың нысаны туралы мәлімет (оқулық, оқу
құралы, сөздік және т.б.); шығарманың шығуы туралы мәліметтер (шығу орны, баспа, шығу
жылы); сандық сипаттама (кітаптағы беттердің жалпы саны).
6.6 Қосымшалар
Қосымшалар - бұл қосымша, көбінесе аныктамалық маңыздылығы бар, тақырыптың
мазмұнын толық ашу үшін қажетті жұмыстың бір бөлігі. Мазмұны бойынша қосымшалар
әр түрлі болып келеді: негізгі құжаттың көшірмелері, ссептік материалдардан үзінділер,
нұсқаулар мен ережелердің жекелеген бөліктері және т.б. Нысаны бойынша олар мәтіндер,
таблицалар (кестелср), графиктер, карталар түрінде берілуі мүмкін.
Қосымшалар жұмыстың жалгасы ретінде оның соңгы беттерінде рәсімдследі.
7. Курстык жүмыстың мәтінін рәсімдеу тәртіптері
7.1 Жалпы талаптар
Курстық жұмыстың мәтіңдік және таңбалық бөлімінің беттері А4 210 х 297 мм
форматына сәйкес болуы қажет.
Курстык жұмыс компьютер мен принтерді қолдану арқылы баспа әдісімен А4
форматындағы ақ қағаз бетінің бір жагында шегі (рамка) салынбай орындалуы тиіс. Шрифт
- кәдімгі кегль 14, Гітез Ые\у Котап, Тітез №\Ү Котап К2 түрінде болуы қажет.
Курстық жұмыстың мәтінін келесі өлшемдерді ескере отыра басу керек: сол жағы 30 мм
кем емес, оң жағы - 10 мм кем емес, үстіңгі жағы - 20 мм кем емес, астыңғы жағы - 20 мм
кем емес.Курстык жұмыстың көлемі иллюстрацияларымен бірге, қосымшаларды есептемегенде,
қалыпты кағаз парагындағы 25-30 бетті құрауы тиіс.
Курстық жұмыс мәтінінде азат жолдар нақты керсетілуі керек. Азат жолындағы қызыл
жолдың келемі 1,27 см құрауы тиіс. Азат жолдар барлық жұмыс мәтінінде бірдей болуы
қажет. Жолдардың арасы бір жарым интервалды құрап, бір беттегі жолдар саны 28-30
болуы қажет.
Автоматты түрде сөздерді көшіру бекітілуі кажет.
Әрбір тарау жаңа беттен басталуы керек. Бөлімдердің (пункттердің) мәінін аяқталмаған
бетте орын қалатын болса, сол беттің бос бөлігіне басуға болады.
Тараулардың атауларының, бөлімдер мен пункттердің арасы бір интервалды; бөлім
(пункт) мен мәтіннің арасы бір интервалды құрауы тиіс; мәтіннің соңы мен келесі бөлімнің
(пунктгің) арасы екі интервалды құрауы тиіс (Қосымша 4).
7.2 Мәтінді мазмұндау
Курстық жұмыстың мәтіні әртүрлі талқылауға жол берілмейтін нақты, қыска әрі айқын
болуы тиіс.
Курстық жұмысты басу кезінде мәтіннің бүкіл көлемінде бейненің біркелкі тығыздығын,
нақгылығын және айқындылыгын сактау қажет. Барлық әріптер, сандар, сызыктар жэне
белгілер біркелкі қара түсте болуы керек. Басылған мәтінге жекелеген сөздер мен
белгілерді жазу тек қара сиямен немесе тушьпен, мәтін көрінісінің негізгі тыгыздығын
сақтай отыра рұқсат етіледі. Қателерді түзету тек ақ бояумен қатені ошіру жэне сол орынды
қара сиямен немесе тушьпен тұзету арқылы жол беріледі.
Мәтіннің мазмұнында:
- қарым-қатынас тілі, техниңизм, кәсіпқойлық айналымдарын қолдануға;
- бір ұғымға әртүрлі терминдерді қолдануға;
- жалпыға бірдей бекітілген орфография ережелерінен басқа (мысалы, Халықаралық
сауда палатасының сауда термиңцерін Халықаралық талдау ережелері - ИНКОТЕРМС-
2000 (ІСС 560) қабылданған аббревиатурасы) қысқартьшған создерді қолдануға;
- минус (-) және плюс (+) математикалық белгілерін қолдануга, олардың орнына
минус және плюс сөздерін қолдану;
- цифрлік мәлімегтер, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz