Құрама жемнің сапасын арттыруға арналған пробиотикалық препараттарды зерттеу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Қанатбеков Берікбек Қанатбекұлы

Құрама жемнің сапасын арттыруға арналған пробиотикалық препараттарды зерттеу

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5В070100 - «Биотехнология» мамандығы

Алматы, 2018 ж.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Алматы Технологиялық Университеті

Факультет Тағам өндірісі

Кафедра Тағамдық биотехнология

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Құрама жемнің сапасын арттыруға арналған пробиотикалық препараттарды зерттеу

Орындаушы:

5В070100 - «Биотехнология» мамандығының 4 курс студенті

Қанатбеков Б. Қ. «» 2018 ж.

Жетекшісі:

«ТБ» кафедрасы

б. ғ. к., доцент м. а.

Сарсекеева Г. Ж. «» 2018 ж.

Қорғауға жіберілді:

«ТБ» кафедрасының меңгерушісі,

т. ғ. к., доцент

Жаксылыкова Г. Н. «» 2018 ж.

«ТӨ» факультетінің деканы,

т. ғ. д., профессор

Байболова Л. К. «» 2018 ж.

Алматы, 2018 ж.
Aлмaты Тexнoлoгиялық Унивepcитeтi

Фaкультeт

Кaфeдpa

Мaмaндық

Диплoмдық жұмыcты opындaуғa

ТAПCЫPМA

Cтудeнткe

(фaмилияcы, aты, әкeciнiң aты)

ДЖ тaқыpыбы

AТУ № «» бұйpығымeн бeкiтiлдi

Aяқтaлғaн ДЖ-ты тaпcыpу уaқыты

ДЖ-қa бacтaпқы мәлiмeттep

Cұpaқтap тiзiмi нeмece ДЖ-тың қыcқaшa мaзмұны:

a)

б)

в)

Гpaфикaлық мaтepиaл тiзiмi (мiндeттi түpдeгi cызбaлapды нaқты көpceтумeн)

Ұcынылaтын әдeбиeт

Тиeciлi жұмыc бөлiмдepi көpceтiлгeн кoнcультaциялap

Тaпcыpмaны тaпcыpу күнi «___» 2018 ж.

Кaфeдpa мeңгepушici //

ДЖ жeтeкшici //

Тaпcыpмaны opындaуғa

қaбылдaғaн cтудeнт //

Кеңес беру

ДЖ-ың тaқыpыбы

Түciндipмeлік бөлім бeт

Гpaфикaлық бөлiм бeт

Cтудeнт/ /

Жетекшісі / /

Кеңес берушілер (нaқты мaмaндық бoйыншa бөлiмдep ғaнa тoлтыpылaды)

Әдебиеттік шолу /

Технологиялық бөлім бойынша //

Норма бақылаушы /

Қopғaуғa жiбepiлдi:

«ТБ» кaфeдpaсының мeңгерушісі

Т. ғ. к., доцент

Жаксылыкова Г. Н. «» 2018 ж

РЕФЕРАТ

Тема дипломной работы: «Исследование пробиотических препаратов для улучшения качества комбикормов».

Дипломная работа состоит из 61 страниц, 12 рисунков, 7 таблиц, 25 источников использованной литературы.

Комбинированный корм представляет собой готовую смесь корма, приготовленную по специальным рецептам. Зерна, крепкие растения, травы и травы, технические, химические и микробиологические продукты включены в состав смеси. Полный корм для корма производится как готовый рацион со всеми питательными веществами, необходимыми для домашнего скота .

Ключевые слова:Пробиотики, силос, комбикорм, молочнокислые бактерии.

Объект исследования: Молочнокислые бактерии.

Цель дипломной работы:Улучшение качество комбикормов с использованием молочнокислых бактерий.

Задачи дипломной работы: Изучение свойств молочнокислых бактерий, выделенных из природных субстратов в составе комбикормов.

Полученные результаты и их новизна - используя молочнокислые бактерии, изготовленные в сочетании с нетрадиционными растениями для улучшения качества комбикормов.

Область применения: В сельском хозяйстве и в животноводстве.

МAЗМҰНЫ

НOPМAТИВТIК CIЛТEМEЛEP

Осы жұмыста келесі стандарттарға сілтемелер пайдаланылған:

МЕМСТ 2237-75 - Өсімдік шикізаты. Гүлдер, жапырақтар, шөптер. 1 бөлім. - М. - Стандарттар баспасы, 1994, 159 б.

МЕМСТ 2237-75 - Өсімдік шикізаты. Тамыры, жемісі, шикізат. 2 бөлім. -М. - Стандарттар баспасы, 1994, 191 б.

МЕМСТ 24027. 0-80 - Өсімдік шикізаты. Үлгіні жинау әдістері мен ережелері.

МЕМСТ 24027. 1-80 - Өсімдік шикізаты. Шынайылығын, зиянды қосылыстармен ластанбағандығын және қоспаларын анықтау әдістері.

МЕСТ 24027. 2-80 - Дәрілік өсімдік шикізаты. Ылғалдылығын, күлділігін, экстрактивті заттар және илік заттарын, эфир майларын анықтау әдістері.

МЕМСТ 7. 1-2003 - Библиографиялық жазба. Библиографиялық сипаттама. Жалпы талаптар және құрастыру ережелері.

МЕМСТ 7. 32-2001 - Ғылыми-зерттеу жұмысы туралы есеп. Құрылымы және дайындау ережелері.

МЕМСТ 4517-87 - Реактивтер. Зерттеуде қолданылатын қосымша реактивтер мен ерітінділерді дайындау әдістері.

МЕМСТ 23932-90 Е. - Зертханалық жабдықтар және шыны ыдыстар.

МЕМСТ 1770-74 - Зертханалық өлшеуіш шыны ыдыс. Цилиндрлер, мензуркалар, колбалар, пробиркалар. Жалпы техникалық шарттар.

МЕМСТ 20292-74 - Сыйымдылығы 100, 200, 500, 1000 мл өлшеуіш колбалар.

МЕМСТ 6709-72 - Дистилденген су.

МЕСТ 17299-78 - Этил спирті. Техникалық шарттар.

ҚР СТ 1613-2006 - Тиісті зертханалық тәжірибе.

AНЫҚТAМAЛAP

Ocы жұмыcтa анықтамалар мен cәйкec кeлeтiн терминдер қoлдaнылды:

Толық рационды құрама жем - негізінен құс, доңыз, жылқы, ірі қара және жас малға арналған. Мұндай құрама жем мал мен организмін керекті тағамдық затармен толық қамтамасыз етіп, жемнің басқа түрлерін қосуды қажет етпейді. Ал жылқыға арналған толық рационды құрама жемге пішен шөп қосқан тиімді болады.

Құрама жем конценраты - мал мен құстың ірі және құнарлы жем азықарына қосуға арналған, оның құрамында протеин, минералды заттар мен микроқосымшалар көп мөлшерде болады.

Нәруызды - витаминді қосымшалар - әдее ұсатылған дән қоспаларын байыту үшін қолданылады. Олардың құрамында нәруызға, витаминдерге, минералды заттарға, микроэлементтерге және антибиотиктерге бай шикізаттар болады.

Премикстердің құрамында белсенді биологиялық заттар көп. Сондықтан құрама жем мен нәруызды витаминді қосымшаларды керекті биологиялық заттармен байыту үшін қолданады.

Жем қоспасы - үш немесе төрт компоненттерден немесе дән өңдеу өндірістерінің жанама өнімдерінен дайындалады. Оны ірі қара мен қойлардың азығы ретінде қолданады.

Байытқыш қоспа дегеніміз - құрама жем кәсіпорындарының арнаулы жем рецептісі бойынша жасалынатын біркелкі ұсатылған нәруызды, минералды және микроқосымшалармен толықтандырылған заттар.

Карбамиді концентрат дегеніміз - ұсатылған дән, карбамид және бентониттен бекітілген рецепт бойынша жасалынған біркелкі ұсатылған жем азығы.

БEЛГIЛEУЛEP МEН ҚЫCҚAPТУЛAP

А. б Аю балдырғаны

Қ. б Қытай бұршағы

t температура

КІРІСПЕ

Құрама жем - арнайы рецепт бойынша жасалған азықтың майдаланған дайын қоспасы. Қоспа ретінде дән, қатқыл азықтар, өсімдік және шөп ұны, техникалық, химиялық және микробиологиялық өнімдер алынады. Толық рационды құрама жем құрамында малға қажет барлық қоректік заттар бар даяр азық рационы ретінде шығарылады [1] .

Тақырыптың өзектілігі. Қазіргі кездегі еліміздің экономикалық саясатының негізгі бір мәселесі - мал, құс шаруашылығындағы жемдік қорды күшейту. Толыққұрамды азықтандыру - мал өнімділігін жоғарылатудың бірден - бір шешімі. Ауылшаруашылығы малын, құсын ғылыми негізбен азықтандыруды ұйымдастыруда құрама жемнің маңызы зор [2] .

Мал шаруашылығының тиімділігін жоғарылату, одан жоғары нәтижелер алу құрама жемнің сапасына тікелей байланысты.

Құрама жем өндірісін дамытудағы басты мәселе - оның шикізат қорларын кеңейту және кәсіпорынның техникалық деңгейін жоғарылату негізінде сапасын жақсарту [2] .

Дайындау желілеріндегі ең маңызды орынды дәнді, гранулданған және сусымалығы нашар минералды шикізаттардың алдын - ала қоспасын дайындау желісі алады. Құрама жем кәсіпорындарында соңғы кезде жүргізілген қайта жөндеу жұмыстары алдын - ала мөлшерлеу және араластыру желісін енгізуді қарастырады [1, 2] .

Алдын - ала қоспа желісін қолдану мөлшерлеудің дәлдігін жоғарылатып, дайын құрама жемнің біркелкілігін жоғарылаталы, сусымалығы нашар шикізаттардың технологиялық қасиеттерінің жақсаруынан технологиялық жабдықтың өнімділігі жоғарылайды [2, 3] .

Құрама жем зауыттарындағы тәжірибелер алдын - ала қоспа желілерін енгізудің тасымалдау желілері мен мөлшрлеу желісіндегі мөлшерлегіштің санын, қораптар санын азайту, өнім сапасын жақсартуға жіне сонымен қатар өндіріске шикізатты дайындау уақытының 15-20% азаюына байланысты өндірістің өнімділігін жоғарылатуға мүмкіндік береді [3] .

Жемдік маңыздылығына қарай құрама жем келесі түрлерге бөлінеді: толық рационды құрама жем концентраты, нәруызды (белокты) - витаминді қосымшалар, жем қоспасы, премикс, байытқыш қоспа және карбамидті концентрат [2, 3] .

Құрама жем, нәруызды - витаминді және минералды қосымшалар шашпа немесе гранул түрінде шығарылады. Мөлшері процентпен берілген нәруыз немесе протеин аса маңызды азықтық за болып табылады. Бірақ, іс жүзінде ірі организм үшін оның сіңімді бөлігінің маңызы ғана ескеріледі.

Келтірілген негізгі көрсекіштермен қатар нәруызды құрайтын амин қышқылдары минералды жемдердегі бөлек элементтер, мысалы, кальций, фосфор, натрий, т. б [4] .

Мал, құс шаруашылығы өнімдерін өндіруді жоғарылату және сапасын жақсартудағы маңызды бағыттар - жоспарланған өнімділікке сәйкес қоректілігі бойынша теңестірілген толыққұнды азықпен қамтамасыз ету. Елбасымыз Н. Ә. Назарбаев халқына арнаған «Қазақстан - 2050» Стратегиясы - орныққан мемлекетіміздің жаңа саяси бағыты» Жолдауында, ауыл шаруашылығын жаппай модернизациялаудың қажеттігін, әсіресе ауыл шаруашылығы өнімдеріне деген өсіп келе жатқан сұраныс жағдайында әлемдік деңгейдегі мал шаруашылығының жемдік қорын жасау қажеттігін көрсеткен [1] .

ТМД елдерінде жеміс - жидек өнімдерін өңдеуде алынатын жанама өнімдер мен қалдықтардың 80 % - дан астамы ауыл шаруашылығы малдарына балауса немесе консервіленген күйде беріледі [4] .

Аграрлық өндірістік кешенде ауыл шаруашылығы өндірістері шикізаттарын қалдықсыз өңдеу қажеттілігі туып тұр. Өндіріс қалдықтарын қолданудың маңыздылығы біріншіден, табиғи қорларды үнемді пайдалануға, ал екіншіден қоршаған ортаны ластанудан қорғайды және үшіншіден арзан қалдық өнімдерді қолдану арқылы дайын өнімнің өзіндік құны төмендейді [5] .

Жыл сайын жеміс және көкөніс өңдеу кәсіпорындарында 7000 тонна күнжара мен сығындылар, 820 тоннадай жемдік ұндар алынады, олар құрама жем өндірісі үшін қосымша шикізат көздері болып табылады. Алайда бұл өнімдер өңделмеген күйде ұзақ уақытқа сақталмайды, тез ашиды, нашар тасымалданады. Сонымен қатар көлемдік салмағының аз болуы, клетчатка мөлшерінің көптеу болуы жемдік азық ретінде пайдалануды тежейді [6] .

Елімізде мал азығының берік және тұрақты қорын даярлауда құрама жемнің алатын орны ерекше. Егістік жерлерде өсірілетін мал азықтық өсімдіктердің шамамен алғанда 35% -ы осы сүрлемдер үлесіне тиеді. Осыған орай қоректік сапасы жағынан толық бағалы мал азығын өндірудің бір тәсілі - құрама азықтардан сүрлем даярлау. Ал мал азықтық өсімдіктер қоректік жағынан бірдей бола бермейді. Мысалы, сүрлемдік жүгерінің құрамында көмірсулары мол болса да, ол нәруызды азоттар қосылыстарына кедейлеу келеді. Ал жоңышқаны алсаңыз бұған қарама-қарсы нәруызға бай болады да, көмірсулары онда өте аз болады. Сондықтан бұларды әдеттегі тәсіл бойынша сапалы сүрлем алуға болмайды [5] .

Құнарлылылығы және қоректілігі мол сүрлемді даярлағанда азықта көмірсулары қажетті мөлшерде болуы тиіс. Осы жағынан алғанда даярлаудың өзіндік ерекшеліктері бар екенін ескеруге тура келеді. Сол ерекшеліктерді шартты түрде орындамайтын сапалы азық алу өте қиынға соғады. Сол шарттардың ішінде, әсіресе екеуі сүрлеуге міндетті түрде қатынасуы қажет және азықтың сапалы болып шығуына кепіл бола алады [5] .

1 Әдебиеттерге шолу

1. 1 Құрама жемге жалпы сипаттама

Құрама жем-арнайы рецепт бойынша жасалған азықтың майдаланған дайын қоспасы. Қоспа ретінде дән, қатқыл азықтар, өсімдік және шөп ұны, техникалық, химиялық және микробиологиялық өнімдер алынады. Толық рационды құрама жем құрамында малға қажет барлық қоректік заттар бар даяр азық рационы ретінде шығарылады. Концентратты құрама жем - сусымалы біркелкі азық, малға қатқыл, шырынды азықтармен қатар қосымша азық ретінде беріледі. Үстеме құрама жем - құрамында протеин, минерал заттар және витаминдер көп, құнарлы азық. Рацион құрамын теңестіру үшін пайдаланылады. Премикстер - биологиялық белсенді заттардың байытылған қоспасы. Премикстерді құрам жемнің құнарлылығын арттыру үшін және олардың мал организміне биологиялық әсерін күшейту үшін пайдаланады. Құрама жемді азық ұны, балық ұны, жарма, түйіршік, брикет, ұнтақ түрінде өндіреді. Минерал заттар мен витаминдер жағынан теңестіру үшін рационға (оның салмағының 1-5%-ы) қосып беріледі [5, 6] .

Бидай дәнін жемге өндеудін арнайы технологиясы.

Отандық және шет елдәк ғалымдардың анықтауынша әлемнің барлық елдеріндегі жемге шығым жыл сайын көбеюде, ал оларды өндіретің ресурстар күрт азайған. Сондықтанда жемнің көптеген компоненттері жеткіліксіз, ал кейбіреулері басқа мақсатта қолданып жүр. Дәстүрлік және энергетикалық ресурстардың қысқаруы мен қымбаттауы расионға 80% ға артық дәндік компоненттердің болуына әкеп соқтырды. Бұндай жем толыққанды биологиялық өнім болып табылмайды [6] .

Осыған байланысты жаңа рациональды өнімдерді іздеу және шикізат ресурстарын тиімді пайдаланудың рациональды технологиясын жасау актуалды болып отыр. Қазірде өндіріс орындарында 0, 8 млн тоннаға жуық жем және 0, 2млн тонна түрлі жемдік қоспалар өндірілуде. Дегенмен, жем өндірудің қол жеткен деңгейі сандық және сапалық жағынан мал шаруашылығын қанағаттандырып отыр. Есептеулер бойынша 2015 жылғы мал шаруашылығы, құс шаруашылығы және балық шаруашылығын қанағаттандыру үшін толық рационалды жем өндіруді жылына 3 млн тоннаға дейін жоғарлату керек. Мал шаруашылығының қажетіне жарататың 100ден астам түрлі рецепті жемдер бар. Әдебиеттердегі мәліметтерге сүйенетін болсақ, кейбір жем түрлерінің құрамына 150 ден астам компоненттер кіреді [8] .

Шикізат ассортименттерін көбейту және олардың технологиялық қасиеттерін жоғарлату - жем өндірісінің маңызды және актуалды мәселесі. Көптеген 10 жылдықтар бойы шикізат мәселесі қолға алынып келеді. Сондықтанда жемдік ресурстардың барлық түрлерін қолдану ерекше мәнге ие. Мұндай жағдайда жергілікті және қол жетімді жемдік өнімдерді іздестіру актуалды болып отыр [8, 9] .

Қазақстандағы жем өндіретін өндіріс орындары негізінен облыс орталықтары мен қалаларда орналасқан. Осы жерлерде сондай-ақ өндеу кәсіпорындары орналасқан. Осы өндіріс орындарындағы қалдықсыз өндіріс технологиясы комбикорм өндірісіне жарамды қалдық қоспалардың шикізат қорын алуға көмектеседі. Қазіргі кездегі нарық жем сапасына жоғарғы талап қойып отыр. Бұл талаптарды жемді байыту жолымен және жемге арнайы әсер ететін әдістерді қолдана отырып жүзеге асыруға болады [9] .

Шикізатты ұнтақтау аралас жемдерді өндіруде маңызды және энергияны қажет ететін операция болып табылады. Мал азығының сіңімділігі олардың құрамын құрайтын компоненттердің бөлшектер мөлшеріне тікелей сәйкес келеді. Кез келген тегістеу мөлшерінде аралас азықтардың сапасы ондағы азық өнімін азайтады . Бұл тамақ өнімдері жануарлардың ішектің перистальтикасын балғындығына байланысты[6] .

Құрама жем кәсіпорындарында соңғы кезде жүргізілген қайта жөндеу жұмыстары алдын - ала мөлшерлеу және араластыру желісін енгізуді қарастырады[7] .

Алдын - ала қоспа желісін қолдану мөлшерлеудің дәлдігін жоғарылатып, дайын құрама жемнің біркелкілігін жоғарылаталы, сусымалығы нашар шикізаттардың технологиялық қасиеттерінің жақсаруынан технологиялық жабдықтың өнімділігі жоғарылайды[8] .

Құрама жем зауыттарындағы тәжірибелер алдын - ала қоспа желілерін енгізудің тасымалдау желілері мен мөлшрлеу желісіндегі мөлшерлегіштің санын, қораптар санын азайту, өнім сапасын жақсартуға жіне сонымен қатар өндіріске шикізатты дайындау уақытының 15-20% азаюына байланысты өндірістің өнімділігін жоғарылатуға мүмкіндік береді[11, 12] .

Аралас жемдерді өндіру үшін түрлі жем, минералды өнімдер, биологиялық белсенді заттардың кең ауқымын қолданады. Құрама жем өндірісін дамытудағы басты мәселе - оның шикізат қорларын кеңейту және кәсіпорынның техникалық деңгейін жоғарылату негізінде сапасын жақсарту[10] .

Жем өнеркәсібі ең маңызды экономикалық проблемаларды бірін орындауға арналған - ірі азық-түлік және жеңіл өнеркәсіп шикізат халықтың өсіп келе жатқан қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қажетті болып табылатын қарқынды дамуын мал өнімділігін арттыру үшін. Мал шаруашылығын табысты дамуы құрама жем өнеркәсібі үлкен рөл атқарады құру, дамыған және тұрақты жемшөп базасының негізінде мүмкін болады. Ол мал мен құс фермаларын жоғары сапалы азықпен қамтамасыз етуге арналған: жануарларға арналған барлық маңызды заттар: белоктар, көмірсулар, майлар, минералды элементтер және витаминдер[9] .

Сонымен қоса жемнің сапасымен игерілу дәрежесі көбіне ондағы компоненттердің гранулеметриялық қасиеттерніне байланысты. Жануарлардың барлық түрлерімен жасына қарай жемнің оптималды ірілігі болады. Осыған орай жемнің құрамындағы бөлшектердің орташа оптималды көлемін анықтап алу қажет, яғни өте ұсақ бөлшектер болмауы керек. Айтып өту қажет республикада емдік профилактикалық жем рецептері зерттелмеген және жасалмаған. Жемдік өнімдердің санитарлық жағы ерекше актуалды және ол қауіпсіздікті қамтамасыз ететін жоғарғы сапалы санитарлық талаптарға сай болуы керек. Жем өніміне деген қажеттілікті қанағаттандыру мақсатында 2015 жылға қарай қуаты 80 тонна/күн 88құрама жем цехы және қуары 10т/к модульді типтегі 172 цех құрылысы жоспарлануда, сондай-ақ жұмыс жасап жатқан 30 құрама жем өндіріс орындарына жаңа технологиялар енгізу жоспарлануда [8] .

Өндіріс орындарындағы технологиялық схемаларды анализдеу қазіргі кезде технологиялық процестің бірнеше бағытта дамып жатқанын көрсетті [9] .

1. 2 Құрама жемнің жемдік құндылығын жоғарылату жолдары

Әлемдік құрама жем өндірісі 2014 жылы 2, 1 % жоғарылап, алдыңғы жылмен салыстырғанда 980, 12 млн. т. құрады. Ал, 2014 жылы Қытай 180 млн. т., АҚШ -173, Бразилия - 66, Мексика - 31, Үндістан және Испания - 29 млн. т., Ресей - 26 млн. т., Жапония - 24 млн. т. құрама жем өндірген. Құрама жемнің негізгі құрауышы - дәнді дақылдар. Дәнді дақылдың түріне, өсімдіктің сұрыбына, өсу жағдайына және де басқа факторларға байланысты 56 - 70 % азотсыз экстрактивті заттар болады, бұл мал және құстарда нашар қорытылады. Қытайбұршақ пен рапс маңызды ақуыз бен қуаттылық құрауыштары болып табылады. Қытайбұршақ ұны - бұл құрама жем өндірісіндегі негізгі ақуыз көзі, ол 5 - 10 % ұйқы безі бөлетін ферменттерді жоюға септігін тигізетін сіңімділігі нашар заттарды сақтайды [10] .

Ингибиторларды залалсыздандырудың тиімді жолы жоғары қысымды қолданып жылумен өңдеу. Құрама жемде 40-48 % май және қорытылу коэффициенті 84, 4 - 93, 4 %, 21-33 % шикі протеин сақтайтын рапс сұрыпы энергетикалық құндылыққа ие. Алайда рапс тұқымы эрук қышқылын сақтайды, ол қан тамырлары - жүрек жұмыстарын бұзады, бауыр ауруларын тудырады. 29 Рапс тұқымын терең өңдеуден өткізу қажет. Эрук қышқылының ыдырауы - 3800С. Астық дақылдары және құрама жемнің кейбір құрауыштарының микроағзалармен тұқымдануы көп кезедеседі және бұл көгерткіштердің метаболизм өнімдері мал мен адам үшін қауіпті болып табылады. Құрауыштарды залалсыздандыру құрама жемнің сапасын жақсартады. Құрама жемде балық, ет - сұйек ұнының, меласса, майлар және басқа дәнді емес құрауыштарды жылумен өңдемей пайдалану мүмкін емес. Құрама жем өндірісінде заманауи технологияны пайдаланып жоғары температурада өңдеу, жоғары қысымды қазандарда 12 - 21 МПа және 300 - 3740С-та өңдеу, жылумен өңдеу бұл үрдісті тездетеді, электр қуатының шығынын азайтады және экономикалық тиімділікке қол жеткізеді [11, 12] .

... жалғасы

Ірі қара мал азығының қауіпсіздігі

Қолданылатын бифидобактериялардың штаммдары

Шұжық жасау технологиясы

3-4 айлық 100 бас бұзауға арналған қораның санитарлық – гигиеналық жағыдайын зерттеу

Пробиотиктар препараттардың құрамы мен қауіпсіздігі

Жануар тектес азық

Жас құстарға нормаланған жүйеде азықтандыру ерекшеліктері

Шикі ысталған шұжықты өндіру технологиясы

Bacillus туысы бактерияларының негізіндегі пробиотиктер

Ашытқы дақылдарының биомассасында белоктың жинақталу мөлшерін анықтау

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс