Лимон қышқылын микроорганизм продуценті көмегімен алу

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе
3
Әдебиеттік шолу
4
1 Негізгі бөлім

1.1 Лимон қышқылын микроорганизм продуценті көмегімен алу
7
1.2 Көмірқышқылдардың лимон қышқылына дейін ашылуы
11
1.3 Лимон қышқылын алудың технологиясы
13
1.4 Лимон қышқылын алудың беттік әдiсі
17
1.5 Лимон қышқылын алудың тереңдік әдiсі
19
1.6 Лимон қышқылының анализі
20
1.7 Лимон қышқылын анықтау және оларды есептеу
20
1.8 Лимон қышқылына қойылатын талаптар
22
Қорытынды
25
Пайдаланған әдебиеттер
27
Қосымшалар
29

Кіріспе
Лимон қышқылы (C6H8O7) - үш негізді карбон қышқылы. Суда жақсы еритін ақ түсті кристаллды зат. Лимон қышқылының эфирлері мен тұздарын цитрат деп атайды. Өзінің әсері бойынша, ол синтетикалық немесе табиғи антиоксидант болып табылады.
Лимон қышқылы алғаш рет 1784 жылы толық піспеген лимон шырынынан алынған. Бұл жаңалықты ашқан Швециялық дәріханашы Карл Шееле еді.
Лимон қышқылы - табиғи тағам қышқылы. Көп мөлшерде лимонда болады. Қазіргі уақытта лимон қышқылының темекі сабағынан, қарақаттан, ит бүлдіргеннен жəне тағы басқа көптеген шикізаттардан бөліп алады.
Лимон қышқылы - өте маңызды микробиологиялық өндірістің негізі өнімінің бірі болып табылады. Лимон қышқылы көп мөлшерде тағам өнеркəсібінде жəне əртүрлі сусындар өндірісінде, фармацевтикалық өнеркəсіпте, техникалық мақсатта қолданады. Металл өндірісінде де пайдаланылады. Тағам өнеркəсібінде: кондитер, шарап, алкогольсіз сусын өндірісінде қолданады. Оны қолдану жылдам ерігіштігіне жəне жағымды қышқыл дəм беруімен қатар, төмен улылығына байланысты. Наубайхана өнімдеріне қамыр көтерілуі үшін ғана емес,оның созылғыш болуына əсер етуі үшін, көптеген сусындарға дəруменденуі үшін қосады. Тағамға тек қышқылдандырғыш ретінде ғана емес, сонымен қатар антитотықтырғыш ретінде пайдаланады.
Мамандардың айтуы бойынша, біз тұтынатын тағамдардың жартысының құрамында лимон қышқылы бар. Табиғатта кең таралған заттек цитрусты жемістердің, жидектердің, қарағай қылқанының, тіпті, темекінің де құрамында кездеседі. Десе де қытайлық сермененің құрамында ең көп мөлшері бар.

Әдебиеттік шолу
Лимон тарихы
Лимон (лат. Citrus limon) -- руталар тұқымдасына жататын мәңгі жасыл ағаш. Шыққан жері -- Үндістан, Оңтүстік және Үнді Қытай аралдары. Біртіндеп Жерорта теңізі аймақтарына және Батыс Еуропа өңірлеріне жерсіндірілген. Қазіргі кезде тропикалық аймақтарда ғана емес, сонымен қатар мәдени түрлері субтропикалық Кавказ, Орта Азия, Калифорния, Флорида, Жерорта теңізі аймақтарында да өсіріледі. Жабайы түрі жоқ, қолдан өсіріледі. Биіктігі 3-7 м-ге жетеді. Бұтақтары тікенекті. Жапырағының жоғарғы ұшы үшкірленген, пішіні жұмыртқа тәрізді, шеттері ара тісті болып келеді. Өзіне тән эфир майының хош иісі бар. Гүлдері (6-8 күн) ашық ақ түсті. Жемісі ірі, салмағы 200- 400 г, сопақшалау, сары түсті қалың қабықпен қапталған. Ішіндегі шырын жемісі 8- 10 бөлікке бөлінген, сыртын жұқа ақ қабық жауып жатады. Шырынының дәмі қышқыл, құрамында 5-7,2% лимон қышқылы, 1,9-3% қант, 50- 90 мг С витамині, темірге бай, эфир майы, кальций, калий, т.б. болады. 3-4 жылдары жеміс береді. Бір ағаштан 15-30 кг жеміс алынады. Лимонның жемісін шырын және лимон қышқылын алуға пайдаланады. Ашық алқапта өсіріледі. Қарашірігі мол, кәрізделген топырақта жақсы өседі. Лимон жылу, жарық, ылғал сүйгіш, оны тұқымы, қалемшесі және өркендері арқылы көбейтеді. Өсу кезеңінде артық өскіндерін қиып, биіктеп кеткендерін қысқартып отырады, қара цитрусті өсімдіктер [1].
Қазақстанда климаттық жағдайымызға байланысты бақшаға өсіре алмағанымызбен, жылыжайда өсіруге болады. Дұрыс күтіп баптаса, үй жағдайында да гүлдеп, жеміс береді. Үйде өсірілетін лимонның қабықтары жұқа, дәні майда, хош иісі көбірек болады. Дәнінен өсірген лимон 7-8 жылдан, кейде 15-20 жылдан кейін ғана жеміс береді. Бұл процесті тездету үшін, бір жылдық көшетті жеміс беретін ағаштың бұтағымен телу керек. Мұндай өсімдік 2-3 жылда гүлдей бастайды. Бір лимон жемісі толық жетілу үшін сабақ бойында кем дегенде 10-15 жапырақ болуы керек [2].
Лимонның құрамында пектин, эфир майлары, биофлавоноидтар бар. Лимон асқазандағы қорытуға көмектесетін заттардың бөлінуіне әсер етіп, ағзаға темір мен кальцийдің сіңіруін жеңілдететін энзимдарды бөледі. Өзі қышқыл болғанына қарамастан, ол асқазан суларының қышқылдығын төмендетеді. Әрине лимон құрамындағы С дәрумені жайлы айтпай қоймасқа болмайды. Ол жалпы иммунды жүйені жақсартып, түрлі ауруларға тосқауыл болады. Лимон ағзадан қажет емес кір-қоқыстарды шығаруға да көмектеседі. Мысалы ұзақ уақыт дәрі, антибиотик қабылдасаңыз, лимонның көмегімен бауырыңызды улы заттардан тазартсаңыз болады.
Лимонның жеуге жарайтын бөлігінің 100 граммының энергетикалық құндылығы - 27-29 калория. Онда құрғақ зат 9,6-10,2% құрайды, 8,4% - көмірсу, олардан 3,5%-ға дейін - қант, 0,6-1,1% - ақ, 0,3-0,8% май, 0,4-0,9% клетчатка. Лимондар органикалық қышқылдарға (лимонмен және алмамен) - 6-8% бай, сол себептен олар лимон қышқылын жасау үшін пайдаланылады
Жемістің минералдық құрамына кальций (26-27 мг), фосфор (22-26 мг), натрий (1 мг), темір (0,3-0,5 мг), калий (235 мг) кіреді.
Лимон жемісі дәрумендерге өте бай. 100 грамында 40-85мг С дәрумені, 0,4 мг бета-каротин, 0,04 мг - В1 дәрумені, 0,2 - В2, 0,2 - В3, 0,1-0,3 мг - Р дәрумені бар. (Лимонның құрамында 5-8% лимон қышқылы, азот пен пектинді заттар, қант, фитонцидтер, калий, мыс, флавоноидтар, А, В1, В2, С, Д, Р дәрумендері мен эфир майы бар).
Лимонның құрамындағы басты бөліктері ол, әрине су мен лимон қышқылы. Бірақ, олардан басқа адам ағзасына қажетті дәрумендер де бар. Ең көп мөлшерін адам ағзасындағы заттардың дұрыс алмасуы мен қоректенуіне қажетті С дәрумені құрайды. Онымен қатар А, В1, В2 мен D дәрумендері және тек цитрус дақылдарына лайық цитрин (Р витамины) бар. Химиялық құрамына қарасақ, бұл, биологиялық белсенділік пен емдік қасиеттері мол, өте күрделі фенолдық құралым. Минералдық тұздар мен лимон қышқылына бай болғандықтан, лимонды жеу адам ағзасына көп пайда келтіреді.
Құрамындағы адам ағзасына пайдалы заттарға бай болғандықтан лимон қажетті азық-түлік, бағалы дәрілік және косметикалық құрал деп саналады [3].

1 Негізгі бөлім
1.1 Лимон қышқылын микроорганизм продуцентінің көмегімен алу
Лимон қышқылын микроорганизм продуцентінің көмегімен алуда шикізатты өңдеудің тиімділігін зерттеу болып табылады. Лимон қышқылы өндірісіне егіс материалын дайындауға активтігі жоғары Aspergillus niger саңырауқұлағын қолдануды зерттеу. Aspergillus niger саңырауқұлағын культивирлеуге қолайлы ортаны таңдау. Культивирлеу процесінің микробиологиялық және биохимиялық анализін бақылау, қоректік орта залалсыздығын, егіс материалының ылғалдылығын, қолайлы температурасын зерттеу. Қанттың лимон қышқылына дейін тотығуы зең саңырауқұлақтарының, соның ішінде Aspergillus niger қатысуымен жүреді. Бұл микрорганизмдерді қанттан техникалық жолмен лимон қышқылын өндіруге қолданады. Мицелиалы саңырауқұлақ Aspergillus niger а - амилаза синтезінің теориялық аспектілері [4].
Aspergillus niger микромицеті крахмал гидролизатының ферментация процесінде лимон қышқылын синтездейді және экстрацеллюлярлық кеңістікте амилолитикалық ферменттерді экскретациялайды, көбінесе а-амилаза деп бұрыннан дәлелденген. Бұл фермент гидролиз поли- және олигосахаридтерді глюкозаға дейін катализдейді лимон қышқылын тікелей өзгертеді.
Дегенмен, Aspergillus niger қышқыл түзуші саңырауқұлағының жасушадағы а-амилазаның алмасу механизмдері бекітілмеген. Бұл бағытта жүргізілген тәжірибелік зерттеулер ақуыз алмасу деңгейінде лимон қышқылы биосинтезінің бағытын мәлімдеуге және реттеуге мүмкіндік жасайды, яғни бұл осы уақытқа дейін лимон қышқылы өндірісі қолданған емес. Лимон қышқылының продуценті Aspergillus niger микромицеті - а-амилаза синтезін зерттеу және оның белсенді ацидогенездегі айналым параметрлерін зерттеу. Зерттеу аумағы болып лимон қышқылының Aspergillus niger саңырауқұлағының продуценті саналады. Aspergillus niger саңырауқұлағын 30% декстроздық эквивалетпен жүгері крахмалының ферментативтік гидролизатында сыйымдылығы 750 мл Эрленмейер колбасында түптік культивирлеу процесімен 5 тәулік аралығында 28 - 320С температурада және ортаны араластыру жиілігі 140 - 160 минут болатын жағдайда жүргізіледі. Жасуша сыртындағы - а - амилазаны алдын ала тазарту КУ - 23 Na+ - түріндегі күшті қышқыл катионитте, рН 3,0 натрий-ацетаттық буферлік ерітіндімен теңестірілген және иондық күші 0,01 болатын нативтік ерітіндіден шыққан ИОХ затымен жүзеге асырылады. Элюцияны рН 4,5-т 6,5 дейінгі аралықта болатын натрий-ацетаттық буферлік ерітіндімен және ол иондық күші 0,5, жылдамдығы 20 - 30 мл(сағ х см2) болатынмен жүргізілді. Жасуша сыртындағы ферментті жоғарғы дәрежеде тазарту тасымалдағыш ретінде нативтік крахмал Tris-HCl (0,05 мольдм3 , рН 6,5) жүйесінде аффиндік хроматография әдісімен орындалды; элюция осы буферлік ерітіндімен жүргізілді, бірақ фильтрация жылдамдығымен 9 - 12 мл(сағ х см2) гликоген құрайтын массалық үлесі 0,4 болады.
Ферменттің молекулярлық гетерогендігі полиакриламидтік гелде (ПААГ) SDS - электрофорез әдісімен бағаланды соңынан тізбектеле а-амилазаның активтілігін йодометриялық әдіспен салыстырып теңестірілді. Құрамындағы ақуыз мөлшері Lowri әдісімен анықталды. Протеиназдық активтілігі интерферометриялық әдіспен субстрат ретінде гемоглобинді қолдана отырып анықталды Aspergillus niger саңырауқұлағының жасушасының еритін фракциясы ультрадыбыс көмегімен алынды, айналу жиілігі 5 микрон HSF дезинтеграторда, 7 минут аралығында 40С температурада, содан соң центрифугирлеуді салқындатылған режимде ротордың айналу жылдамдығы 25 000 айнмин 20 минут аралығында жүргізілді.
Жасуша ішіндегі ферментті тазарту үшін VIVASPIN 20 Sartorius (ФРГ) фирмасы дайындаған лабораториялық жүйеде ультрафильтрация процесі қолданылды, одан соң микромицеттің жаушасының еритін фракциясы молекулярлық массасы - 100 кДа және 50 кДа болатын полисульфондық фильтрден өткізілді. а-амилазаның молекулярлық массасын бағалау үшін электрофорез әдісі ПААГ қолданылды. а-амилазаның алмасу параметрлері және жалпы ақуыз иммунохимиялық және радиоизотоптық анализ әдісімен анықталды. Моновалентті антиденелерді а-амилазаға теңестіру үшін Оuchterlony бойынша агарлы гелде иммунодиффузиялық әдіс қолданылды.а-амилазаның Кd деградация константы анықталды және секреция константы, Кsec, Кs синтезі есептелді, ал сонымен қатар Т12 ферменттің жартылай жаңарғандығы Shimre және Arias әдістерін қолдана отырып анықталды. Гольджи аппаратында жүруі мүмкін, себебі амилолитикалық ферменттердің секрециясы бифазалық түрде жүреді. Фермент жасуша сыртындағы кеңістіктегі транзиттің қалдық өнімі болып саналмайды, жасуша ішіндегі нағыз ақуыз болып саналады. а-амилазаның жасуша ішіндегі алмасуы болады және иммунохимиялық әдісті радиоизотоптық анализбен байланыстырып қолданумен алу. Цитозол кезінде жасушалар 145 мкг ферментті функциялайды, бұл 1 кг биомасса есебімен жүреді, олардың жаңаруы 6 тәуліктен көп болады. Тәулікте а-амилаза бірдей мөлшері синтезделеді және ыдырайды; ферменттің локализация процесі цитоплазмада генетикалық детерминирленген.
Мәліметтерден а-амилазаның секрециялық жылдамдығы қышқыл түзгіш саңырауқұлақ жасушаларынан культуральды ортада 104 мкгмл құрайды. Ферменттің тұрақты түрде ыдырауын ескеріп, (тәулігіне 34% амилаза ақуызы ыдырайды сонымен қатар жәймен 1 мл культуралды сұйықтықты 306 мкг амилаза дәлелдейді. Алынған мәліметтің анализі активтілігі бойынша әр түрлілігін көрсетті, кинетикалық параметрлердің молекулярлы гетреогендгі, а-амилазаның ішкі және сыртқы формасы, молекулярлы массасы және біркелкі антигенді детерминанттың өте жақын мәндері бар. Демек зерттелетін ферментке антидене түрінде бір ғана түрінің қатысқаны және оның моно ерекшелігі туралы жасалды. а-амилазаның толық тұнуы ақуыздың антисары суын екі рет бөлгенде басталады.
Ферменттің молекулярлы формасының генетикалық детерминирленуінен болуы локализация сайтында биохимиялық функцияның анықталуын жорамалдайды, бірақта осы уақытқы дейін Aspergillus niger саңырауқұлағының жасушасы үшін мұндай ақпарат әдебиетте жоқ, Streptococcus туысының өкілдері. а-амилазаның жасуша ішіндегі формасын синтездейді деген мәлімет бар, ол клеткада гликогенді тәрізді полисахаридтерді аккумилирлейді .
Aspergillus niger саңырауқұлағының жасушасындағы амилазаның ролі метаболизмнің қандайда бір қоры немесе басқа полисахаридтердің жиналуына байланысты. Олай болса, новосинтезделген а-амилазаның жиналуының кинетикалық константы алынды, сонымен қатар оның тұрақтылығының сандық сипаттамасы. Aspergillus niger Л - 4 штамның крахмал гидролизіндегі ферментация процесінде лимон қышқылының активті биосинтезделуіне сәйкес келеді. Алынған нәтижелерден лимон қышқылының биосинтезі қарқынды болғандықтан Aspergillus niger Л - 4 активті штамы өндірістке ұсынылды. Лимон қышқылын микроорганизм продуцентінің көмегімен алуда шикізатты өңдеудің тиімділігі анықталды.
Қазіргі кезде Acetobacter тобына жататын лимон қышқылды бактериялардың көптеген түрлері белгілі. Олардың барлығы тек аэробты жағдайда ғана дами алатын, спорасыз таяқшалар болып табылады. Олардың ішінде қозғалатын және қозғалмайтын формалар да кездеседі. Олардың ішіндегі ең бағалылары: Acetobacter aceti, Acetobacter pasteurianum, Acetobacter suboxydans, Acetobacter orleanense, Acetobacter xylinum, Acetobacter schutzenbachi. Бұл культуралар бір-бірінен жасушалар пішініне, пленкасына, спиртке деген тұрақтылықтарының әр түрлілігіне, ортада сірке қышқылы мөлшерінің жиналу қабілетіне байланысты ерекшеленеді.
Acetobacter aceti - ұзын тізбек түзетін қысқы қозғалмайтын таяқша. 6%-ға дейін сірке қышқылын жинайды.
Acetobacter pasteurianum - алдыңғыға ұқсас қысқа таяқша, бірақ әжімді құрғақ пленка түзетіні және йодпен көк түске боялатындығымен ерекшеленеді.
Acetobacter orleanense - орташа пішінді қозғалмайтын таяқша, жоғары температурада ұзын ұсқынсыз жасуша түзеді. Субстрат бетінде мөлдір пленка түрінде өседі. 9,5%-ға дейін сірке қышқылын жинайды. Шараптан жасалған сірке дайындауда қолданады.
Acetobacter xylinum - жуан шеміршек тәрізді пленка түрінде өсетін қозғалмайтын таяқша, оның құрамында гемицеллюлоза бар. 4,5%-ға дейін сірке қышқылын жинайды.
Acetobacter schutzenbachii - тегіс мықты емес пленка беретін ұзын таяқша. 11,5%-ға дейін сірке қышқылын жинайды. Оны этил спиртінен сірке өндіргенде қолданады.
Acetobacter suboxydans - субстрат бетінде деми отырып өте жеңіл, нәзік пленка түзеді. Өзінің өсуі үшін ортада парааминобензой, пантотен және никотин қышқылы дәрумендерінің бар болуын қажет етеді.
Көптеген түрлер үшін оптималды температура 20-350С құрайды. Сірке қышқылды бактериялардың кейбір культуралары В1 және В2 дәрумендерінің синтезіне қабілетті.
Сірке қышқылды бактериялар табиғатта кең тараған: топырақта, ауада, суда, піскен тұқымда, жидектерде, дәнде және басқа материалдарда. Өндіріске түсе отырып олардың көбі айтарлықтай шығын әкеледі, өйткені түрлі шикізаттар, жартылай фабрикаттар және дайын өнімнің бұзылуынан әкеледі. Олар спирт, сыра пісіру, ашытқы, нан пісіру, консервілеу және басқа өндірістердің зиянкестері болып табылады [5].

1.2 Көмірқышқылдардың лимон қышқылына дейін ашылуы
Қанттың лимон қышқылына айналуында зең саңырауқұлақтары, оның ішінде аспергиллус нигер негізгі роль атқарады. Сондықтан бұл микроорганизм техникалық жолмен қанттан лимон қышқылын алуда кеңінен қолданылады. Соңғы кездерге дейін лимон қышқылы лимон жемісінен алынатын. Онда 7-9%-тей лимон қышқылы болады. Едәуір мөлшерде лимон кышқылын өндіру үшін көп мөлшерде лимон жемісі қажет болар еді және лимон қышқылын бұлай өндіру өнеркәсіп үшін экономикалық жағынан тиімсіз. Сондықтан да ғылым бүл мәселені микроорганизмдерді пайдалана отырып шешу керектігін үсынды. Лимон қышқылын алу үшін алдымен аспергиллус нигерді құрамында 20% қанты бар, 0,3% азот қышқыл аммоний тұзы бар қоректік ортада 30-320С-та өсіреді. Екі тәуліктен кейін бұл ортаның бетінде саңырауқұлақ қалың қыртыс түзіп өседі. Осы кезде оның астындағы коректік ортаны ағызып алады да саңырауқұлақты кайнатылып суытылған сумен жуады. Осы ыдысқа енді таза, алдын ала қайнатылған құрамында қоректік тұздары жоқ таза қант ерітіндісін құяды. Осы кезде саңырауқұлақ қанттан лимон қышқылын тез арада түзе бастайды. Мұндағы ашыту үшін салынған қанттың 50-60%-тейі лимон қышқылына айналады. Бұдан әрі оны тазартады да техникалық қажетке жұмсайды. Лимон қышқылымен бірге ерітіндіде көбінесе кымыздық қышқылы да түзіледі. Бұл процестің биохимиялық табиғаты жөнінде ғылымда бірқатар көзқарастар бар. Бірак қай-қайсысы болмасын бұл құбылысты әлі толық дәлелдей алмай отыр [6].
Ашу, ашыту -- органикалық заттардың ферментті тотығу-тотықсыздану процесі. Оның нәтижесінде организмдер өмір суруге қажет энергия алады. Ашу организмдер дамуының ерте сатысына тән және ол энергия алудың тиімсіз түрі болып есептеледі. Ашу процесі жануарларда, өсімдіктерде және көптеген микроорганизмдерде жүріп жатады. Кейбір бактериялар, саңырауқұлақтар, қарапайымдылар тек ашудан алынатын энергия арқылы өсіп-өнеді. Ашу процесі арқылы спирттер, органикалық қышқылдар, аминқышқылдар, пуриндер, әсіресе, көмірсулар ашиды.
Ашитын заттың құрамына және оның метаболизміне байланысты ашыту нәтижесінде спирттер (этанол т.б.), органикалық қышқылдар (сүт, май т.б.), ацетон, кейбір органикалық заттар, көмір қышқыл газы, ал кейде сутек түзіледі. Осы процестен түзілетін заттарға байланысты ашу спиртті, сүт қышқылды, ацетонды т.б. болып бөлінеді. Ашу процесінің ашытқылардың қатысымен жүретінін 1837 жылы Каньяр Дела Тур, ал ашу табиғатын 1857 жылы Л. Пастер сынды француз зерттеушілері дәлелдеген, 1897 жылы неміс химигі Э. Бухнер қанттың ашуы ашытқы клеткаларынан алынған сөлдердің әсерімен де жүретінін көрсеткен. Бұл көптеген ферменттерді бөліп алуға мүмкіндік берді. Ашу табиғаттағы зат алмасу процесінде (әсіресе целлюлозаның ыдырауында) маңызды орын алады. Ашудың көптеген түрлері өнеркәсіпте кездеседі [7].
Ашу - ашытқы немесе бактерия секілді микроағзалардан келетін ферменттердің әсерінен көмірсулардың этанол мен көмірқышқыл газына бөлінетін химиялық процесі. Ферменттер ашу процесінде катализатор қызметін атқарады:
С6Н12О6 = 2С2Н5ОН + 2СO2 + 23,5 + 104 дж
Ашу нан, йогурт, шай, сыра, шарап, сидр және соя тұздығы секілді көптеген тағамдар мен сусындар жасау үшін қажет. Барлық ішімдіктерде кездесетін этил спиртінің немесе этанолдың C2H5OH осы түрі өндірісте кеңінен қолданылады. Жүзім, алма және алмұрт секілді жеміс көздерінен алынған қантты ашыту арқылы жасалған этанолдың сұйылтылған ерітіндісінен шарап және сыра секілді сусындар дайындайды. Этанолдың концентрациясы жоғары ерітіндісі виски, джин, ром және арақ, квас секілді сусындар жасалынады [8].

1.3 Лимон қышқылын алудың технологиясы
Лимон қышқылы кондитер, алкогольсыз сусындар, әр түрлі экстрактілер өндірістерінде және тамақтық емес салалар қатарында (полиграфия, тері кәсіпорнында, медицинада және т.б.) кеңінен қолданылады.
Бұрын лимон қышқылын алудың жалғыз әдісі болып, оны әр түрлі өсімдік шикізаттарынан: цитрус жемістерін, махоралы жапырақтан, мақта жапырағы мен қалдықтарынан, жабайы анар жемістерінен және т.б. экстракциялау табылды. Дегенмен, барлық бұл өндірістер, аса тиімді микробиологиялық әдіспен ығыстырылып шығарылды: ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.