Зоогигиена. Ауа ортасының гигиенасы

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Кез келген ғылыми дисциплинаны білім алушы нақты білім мен практика жүзінде аппаратпен сәйкестендіре білу керек. Бұл берілген материалды толығымен түсініп, сәйкестендіруге мүмкіндік береді. Мысалы: “радиация”, “кондукция” деген сөздерді білмей жатып, жылу берудің ағзадан қоршаған ортада жұмыс істеуін түсіну мүмкін болмайды.

Қазіргі уақыттағы оқу анықтау жеңілдігіне мынадай түсініктер келтірілген. Зоогигиенаның әрбір бөлігінде мал шаруашылықтарының жобаланған негізгі нысаны болып табылады.

Бұл білім алушыларға:зачеткаға, емтиханға дайындалған кезде жеңілдіктерді пайдалануға мүмкіндік береді. Оқытушыларға бұл зоогигиенаның білім алушыларына және оның терминологиясын, білімге деген талаптарын бірдейлендіруге көмектеседі.

Бұл анықтау материалдары, биотехнология факультеті мен ветеринариялық медицина факультетіне ғана арналған.

Зоогигиена

Зоогигиена-малдардың денсаулығын сақтап, сапалы өнім алу. Ол оптимальдық шарттың мазмұнын, азықтандыру, құс пен малдардың экспулатациясын анықтайды. Ол малдың денсаулығын сақтап қалу үшін қажет, себебі, біз жоғарғы сапалы ет, сүт өнімдерін алуымыз керек.

Жануарлардың ағзасына әртүрлі технологиялық және экологиялық факторлардың қалай әсер ететінін оқыта отырып, жас малды өсіріп, жақсы нәтиже алу үшін оларға жақсы қарап, азықтандыру қажет. Жас малды өсіріп, паразиттермен, жұқпалы аурулармен күрес кезінде зоогигиеналық іс-шаралардың маңызы зор.

3
Ауа ортасының гигиенасы

Абсолютті ылғалдылық - 1 куб. метр ауадағы белгілі бір температурадағы су буының салмағы немесе серпімділігі.

Адаптация - жануарлар организмдерінің, олардың мүшелер жүйелерінің құрылысы мен қызметі жағынан белгілі бір тіршілік ортасына бейімделу процесі;

Азот - химиялық элемент - түссіз, иіссіз, дәмсіз - суда аз еритін газ. Бұл элемент аминқышқылдарының амидтердің ақуыздардың-нуклейін қышқылдарының-нуклеотидтердің және өмірде өте маңызды басқада көптеген органикалық қоспалардың құрамына енеді.

Аммиак - түссіз, өткір иісті, улы газ. Ол суда жақсы ериді. Оның негізгі пайда болу көзі мал қораларындағы көң, нәжістердің ыдырауы есебінен пайдаболады.

Қанатшалы анемометр - 0, 3 м/ с-тан жылдамдықтан жоғары ауа жылдамдығын есептейтін құрылғы.

Табақшалы анемометр - 0, 1 м/ с-тан жылдамдықтан жоғары ауа жылдамдығын есептейтін құрылғы.

Атмосфералық ауа - жер бетінің ауа қабаты, төменгі қабатында 20, 95% оттегі, 78, 09% азот және 0, 03% көмірқышқыл газы, аргонның, озонның микросаны және т. б. газдар, су буы.

Аэрогельдер - ауадан механикалық жолмен пайда болған шаң-тозаңдар.

Аэрозольдар -ауада өлшенген ауа қабаты. Қорадағы шашырату жүйесінің газдық ортада өлшенген жағдайда болатын сұйық тамшысы немесе қатты дененің бөлшегінен тұрады.

Аэроиондар - оң және теріс зарядталған ұсақ бөлшектер, атомнан құрастырылған газдың молекуласы, ауада тұрақты тұратын және оның электрзарядын біріктіреді.

Аэроионизация - табиғи және жасанды ауадағы ионның пайда болу процесі.

Аэроионизаторлар - табиғи факторлар (электр разряды, УК-сәулесі, судың лайлануы т. б. ) және жасанды ионизациялау үшін қолданылатын арнайы құрылым.

Жұтылған ауа - адам және жануарлармен жұтылған ауа, атмосферамен салыстырғанда, оттегінің мөлшерінің төмендеп, көмірқышқыл газының артуы.

Гигрограф - ауаның салыстырмалы ылғалдылығының белгілі бір мезгіл /тәулік, апта/ ішінде өзгерісін жазып отыратын құрал.

Гигрометр - салыстырмалы ылғалдылықтың мөлшерін анықтауға арналған құрал.

Гипертермия - денедегі жылу алмасу қызметінің бұзылуы салдарынан жиналған жылудан дененің қызып кетуі.

Ауаның дезодорациясы - ауадан жағымсыз иістерді жою процесі.

Қанығу дефициті - максималдық және абсолюттік ылғалдылық мөлшерінің айырмашылығы. Ол неғұрлым көп болса, соғұрлым ауа құрғақ болып, керісінше, неғұрлым айырмашылығы аз болса, соғұрлым ауа су буымен көп қаныққандығын көрсетеді.

Ұзақ күндік жануарлар - Жарықтанудың интенсивті және ұзаққа созылу кезіндегі, әсіресе көктемде күн ұзарғанда жыныстық белсенділігі артатын жануарлар.

Мал организмін шынықтыру - әсер ететін метерологиялық жағдайларға төзімділігін арттыру, ағзаның жылу реттеу механизмдерін жақсарту мақсатына бағытталған гигиеналық іс-шаралар жиынтығы.

Комфортты немесе индиференттік аймағы - әрбір малдың түріне, жасына, өніміне т. б. ерекшеліктеріне байланысты өзіне тән температура аймағы болады, онда организм өзінің өнімін сақтау үшін ең аз мөлшерде энергия жұмсап, өнімін кемітпейді.

Жануарлардың жылу жайлылығын сезетін жоғарғы шекті температура аймағы - жоғарғы температураның шектік мөлшері. Бұл көрсеткіште, мал өзін жайлы сезінеді, егер асып кетсе организм қызып кетеді.

Жануардың ультракүлгінді сәулелену уақыты - жануардың қалыпты мөлшерде сәулеленуінің ұзақтығы.

Зоогигиеналық шама - кез - келген ауа ортасының үйлесімді деңгейі, бірақ құрамында улы газдар мен залалы бар орта мал организміне және оның денсаулығына кері әсерін тигізіп, өнімділігін төмендетеді.

Ультра күлгін сәулелер - көзге көрінбейтін, кез келген жылу таратушы денеден бөлініп шығатын жылу арқылы таралатын және көлем і 760 нм толқынды сәулелер.

Тамшы инфекциясы - ауру мал түшкіргенде немесе жөтелгенде ауа тамшылары арқылы таралатын инфекциялық ауру.

Карбоксигемоглобин - көмір қышқыл газы мен қан гемоглобинының тұрақты химиялық қосылысы. Бұл қосылыс органдар мен тіндерге кислородық ашығу әсерінен өлімге әкеліп соғады.

Кататермометр - желдің жылдамдығы мен салқындау күшін өлшейтін құрал (катаиндекс) .

Кислород - ауа құрамына кіретін, дем алу мен жану үшін қажетті газ.

Кислородтық ашығу - организмге ауаның қатты жетіспеуі.

Климат - Жер бетіндегі белгілі бір аймаққа тән ауа райының көпжылдық режимі. Көп жылдық режим осы өңірдегі ауа райының ондаған жыл бойындағы барлық жағдайлары, олардың ішінде: осы жағдайлардың типтік жылдық алмасуы, кей жылдары байқалған ауа райының аномальдік ауытқулары (құрғақшылық, жауын-шашынды, суық кезеңдер, т. б. ) жатады.

Конвекция - ыстық ауаның суық ауадан жеңіл болуы себепті конвекция есебінен 30-35% ыстық ауа ыстықтығын жоғалтады.

Кондукция - организм арқылы жылуды суық еденге немесе жерге және суға немесе шөпке берілу жолы.

Қысқа күндік жануарлар - жыныстық қозуы күз мезгілінде ереше байқалатын жануарлар (қойлар, ешкілер, түз тағылары) .

Табиғи жарық түсу коэфиценті - проценттік шамада көрсетілген бөлме ішіне жарық түсу коэфиценті

Люксметр - қора ішіндегі және сыртындағы жасанды және табиғи жарықты анықтайтын құрал. 6

Теріс жеңіл аэроиондар - жеңіл және газды иондардың зарядттары табиғи және жасанды ионизатор әсерінен организмге жақсы әсер етуі. Жоғарғы ылғалдылық су тамшыларының грамм түрінде орасан көп жиналуы. Белгілі температурада 1 м3 ауданда орналасады.

Микробтық сан - 1 м3 ауданда орналасқан бактериялардың жалпы орналасуы.

Микроклимат - шектелген аймақ ішінде орналасқан физикалық, химиялық, биологиялық факторлар ісерінен адамдар мен жануарлардың организмдеріне және орналасқан конструкцияларға әсері.

Қолайлы микроклимат - қоршаған ортаға қолайлы және организмнің физиологиялық қасиеттеріне қолайлы қоректік орта.

Жылулық жағдайының ең төменгі сатысы - Жылулық жағдайының ең төменгі сатысы, соның ішінде зат алмасу процессі мүйізді ірі қарада 2-3 пайыз, шошқаларда 4пайыз, ауа температурасы градусқа төмендеген сайын шығын арта береді.

Оксид углероды(көмілқышқылы ) - түссіз, иіссіз өте улы газ. Ауада бұл газ іштен жанатын қозғалтқыштар жұмысы кезінд енемесе пеш жұмысы кезінде пайда болады.

Ауа ылғалдылығының қатынасы - ауаның жоғары пайызда су буымен қанығуы.

Ауаның суыту күші(Ката индекс) - адамдар мен жануарларға ауаның ылғалдылығы мен желді жылдамдығымен суыту эффектісі.

Пневмокониоз - дем алу жолдарына шаңнығ түсуімен байланысты ауру.

Белгілі мөлшерде қолданылатын концетрат - зиянды және улы газдардың организмге кері әсері.

Ауа райы - атмосфераның белгілі аумақтағы физикалық жағдайы.

Қалыпты жеңіл аэроиондар - организмге қолайсыз газдық иондардың қолайлы зарядпен зарядталған, қора ішіне шаң тозаңмен, су буларымен және микроогрганизмдермен байытылған аэроиондар.

Психрометр - гигрометриялық көрсеткіштерді анықтауға арналған құрал(абсолюдтық, максимальды, ылғалдылық қатынасы, ылғалмен байытылған, гефицит) құрал. Бұл құралмен резервуар ішіндегі судың булануын ауа ылғалдылығына байланысты.

Шаңды инфекция - шаң құрамында патогенді мироорганизмдері бар, ағзаға түскен жағдайда тез қабылдағыш жануарларды улайтын респераторлық инфекция.

Шаң - далада қалқыған 100-150мкм бөлшектер.

Радиация - организмнің анағұрлым суық ортаға жылу таратуы мен жануар денесінен бөлінген жылуды инфрақызыл сәулелерді организмнен анағұрлым алыс орналасқан заттармен жұтылуы.

Жел графасы - желдің белгілі бір бағытта яғни жыл мезгілдеріне қарай (қыс, көктем, жаз, күз) өзгеру бағыты.

Жарықтың инфрақызыл сәулелері - қыздыру күші жоғары лампалар (100, 250, 500 вт) , соның ішінде инфрақызыл сәулелерінен басқа жарық сәулелері басым.

Жануарларға жарықтың жетіспеуі - жануарлардың жарықтан қағылу салдарынан туындайтын өте қолайсыз жағдай.

Жарық коэфиценті - терезеден түскен жарықтың қора еденіне тусу аумағы.

Жарық сәулелері - көзге көрінетін 400 - 760 нм көлеміндегі жарық толқындары. Көру қызметі, бүйрек үсті, қалқанша, жыныс, сүт бездері және зат алмасу, қан айналымы қызметін жақсартады. Организмді тәулік өзгерістерінен хабарландырады.

Күкіртті сутек - түссіз, өте улы, шіріген жұмыртқа тәріздес исі бар, белоктық заттар шірігенде пайда болатын құрамында күкірт бар, жануарлардың нәжісінен пайда болатын газ.

Силикоз - тұрақты шаңның әсерінен адамдар мен жануарларда болатын ауру.

Сквозняк - қатты жел бөлме ішінің желдетілуі.

Күн радияциясы - күн сәулесі әсерінен жер бетіне ультракүлгін, инфрақызыл, түрлітүсті сәулелердің түсуі.

Күн өту - тікелей күн сәулесі түсуі әсерінен адамдар мен жауарларға ультракүлгін сәулесі қан айналуы бұзылуы мен қан тамырларының ұлғаюына әкеліп соғады.

Суховей - құрғақшылық әкелетін ыстық ауа.

Қою инфрақызыл сәуле - тек инфрақызыл сәулелерден тұратын техникалық бастау.

Жылулық күйзеліс - жоғары температура әсерінен жылы қанды жануарлардың ас қорту, зат алмасу, улану, кілегей қабатының зақымдануы.

Жылықандылар - қоршаған орта температурасына тәуелді емес жылы қанды жануарлар.

Жылу алмасу - ыстық денеден салқын денеге жылудың таралуы.

Жылудың булану арқылы бөлінуі - жануар организмі арқылы сыртқы ортаға тері мен тыныс алу органдары арқылы жылу мен будың бөлінуі.

Жылу реттеу - организмнің температура тұрақтылығын сақтауы.

Физикалық жылу реттеу - организмнің қоршаған ортаға жылу бөлу және жылу алмасу процессі.

Химиялық жылу алмасу - организмде жылудың пайда болуының биологиялық және химиялық процессі.

ТКА 01/03 - температураны, ылғалдылықты, жарықты, энергияны және ульрафиолет радиациясын өлшейтін құрал.

Термограф - ауа температурасының тәуліктік және апталық ауытқуын жазатын құрал.

Жоғарғы көрсеткішті термометр - ең жоғарғы температураны өолшеуге арналған сынапты термометр.

Төмен көрсеткішті термометр - ең төмен ауа температурасын өолшеуге арналған спиртті термометр.

Шық нүктесі - булану әсерінен су тамшыларының шыққа айналуы.

Көмірқышқыл газ - дем алғанда шығатын түссіз, иіссіз, дәмі қышқыл газ.

Шамның үлесті алымдылығы -қора ішінің жасанды жарықтандыру көрсеткіші.

Ультракүлгін сәулелер - 400 нм көлеміндегі химиялық және бактереоциттік қәрекетті ең қысқа толқынды сәулелер.

Әмбебап газоанализатор - ауа құрамына кіретін зиянды және улы газдарды анықтайтын құрал.

Фотопериодизм - жарық пен қараңғы алмасуы соның ішінде жануарларды аз күндік және көп күндік болып бөлінуіне бірден-бір себеп.

Суық үдеріс - жылы қанды жануарлардың өте төмен температура салдарынан өнімділігі мен жыныстық белсенділігің төмендеуі.

Жылудың созылмалы тұрақтылығы - организмнің жоғарғы температура әсерінен өнімділігінің төмендеуі және организмде улы заттардың жиналуы.

Штиль - әлсіз желдетілу немесе желдетілудің жоқтығы.

Шу - жануарларға қолайсыз децибел өлшемімен өлшенетін дыбыстар.

Айғай -шу қояншығы - құстардың қатты шу әсерінен орталық нерв жүйесінің зақымдануы, өнімділігінің төмендеуі.

Айғай - шу күйзелісі - жануарлардың үнемі шу әсерінен орталық нерв жүйесің зақымдануы салдарынан күйзеліске ұшырауы.

Щелочной гематин - қандағы гемоглобин мен аммиактың қосылысынан пайда болатын зат.

Эритема - инфрақызыл және ультра күлгін сәулердің теріге әсер етуі.

Эритемдік сәуле бөлу - 297 нм, күштілігі 1 вт, 1 м2 аумаққа таралатын толқын күші.

Эритемдік ағым - 297 нм, күштілігі 1вт ультракүлгін сәулелену.

Тиімді температура - организмге желдің жылдамдығы мен ауаның ылғалдылығы бірігіп әсер ететін температура.

2. Топырақ гигиенасы

Аммонофикация - органикалық қосылыстардың азот минералдандыру кезеңі, аммиак қалыптастыру нитриттер аммиак және амин қышқылдары қалпына тотығу құрылады.

Анаэробты процесс - жағымсыз иісті ыдырау өнімдерін қалыптастыру регенеративті процестері бар, микробтардың шіруіне ауаның жоқ топырақтың органикалық заттардың минералдануы ( аммиак, күкіртті сутек, метан, индол және басқалар ) .

Аэробты процесс - су, көмірқышқыл газы, азот тұздары ( нитраттар ) , күкірт қышқылы ( сульфаттар ) және фосфор ( фосфат ) қышқылы жағымсыз иісті өнімдер құрмай, тотығу процестері ыдырауынан соңғы өнімдерін қалыптастыру туындаған кезде оттегі қосу кезінде топырақтың органикалық заттармен минералдануы.

Биогельминт - паразиттік құрттар, жануарлар организмінде өмір сүреді. Аралық иесі ( ит, қой, құмырсқалар, моллюскалар, жауын құрттары және т. б. ) болып табылады .

Биогеохимиялық провинция - аудан ( облыс ), топырақтағы артық немесе микроэлементтер тапшылығы мал аясында байқалатын процестер.

Биологиялық дегельминтизациялық жайылымдар - солтүстік - бір жылдан кейін, ал оңтүстік еліміздің өңірлерінде және 6 ай - жайылып басталғаннан кейін 6 күн және 3 күн ішінде оны қайтаруға - 5 күннен кейін жұқтырған құрттар жайылымды бойынша жануарларды жаюға өзгерту.

Биологиялық топырақ қасиеттері - топырақ микроорганизмдер мазмұнын сипаттайтын қасиеттері, жәндіктер, құрттар, жұқпалы және паразиттік аурулар, сондай-ақ топырақтың өзін-өзі тазалау.

Биотермиялық шұңқыр - мәйіттерді дезинфекциялау биотермиялық, әуе мәйіттердің астында аэробты жағдайларда және термофильді бактериялар әсерінен ыдырайтын тәсілі.

Ветеринарлық - санитарлық утилизациялық заводтар - ветеринарлық - тазалау, қызмет өз саласындағы жануарлардың ұшасын дезинфекциялау және өңдеу, жем, ет және сүйек ұнын алу, жеуге май, мұқабаларды, тыңайтқыштарды тазалау жүргізілетін санитарлық кәсіпорындар .

Топырақтың ылғалдығы - өзі суды жерге өткізу қабілеті, үлкен су сыйымдылығын азайтады, топырақтарды салқын жасайды және органикалық заттардың ыдырауын болдырмайды.

Топырақ инфекциялардың ауруларының қоздырғыштары - ұзақ уақыт бойы топырақта өмір сүріген патогендік микроағзалардың тобы.

Топырақ су өткізгіштігі - жоғарыдан төменге оның қалыңдығы арқылы суды жерге өткізу қабілеті.

Топырақтың ауа өткізгіштігі - өзінің ауа тесігі арқылы жерге өту қабілеті, ол сондай-ақ газдалуға мүмкіндік береді, неғұрлым жылы болуы және органикалық заттарды тотықтандарып, өсімдік тамақтануы үшін қажетті минералды айналдыру.

Уақытша топырақта тұратын жұқпалы аурулар - топырақ патогенді инфекция айырмашылығы, осы топтағы ауру жануарлардың секрециясының, топырақтың түсіуі патогенді болып табылады және ол үшін қолайлы орта болып табылады.

Геогельминт - паразиттік құрттар, жануарлардың организмінде өмір сүріп, қоршаған ортаға белгілі мөлшерде жұмыртқа шығарды.

Топырақтың капиллярлығы - оның қылтамырда жер қойнауын төменнен жоғары суды жерге көтеру қабілеті.

Улкен түйірлі топырақ - топырақ, астық мөлшері 0, 20 мм астам тұрады.

Майда түйірлі топырақ - бұл топырақтың астық көлемі өте кіші ( саздан 0, 01 - 0, 001 мм ) .

Нитрификация - топырақтағы органикалық заттардың минералдануы. Нитратының әсерінен нитриті ( бірінші кезеңін ) және нитриті тотықтырғыш бактериялар ішіне нитриті бактериялардың әсерінен аммиак тотығуды сипаттайды.

Топырақтың сіңіру қуаты - бактериялар, химикаттар жұтып және сақтап қалу қабілеті, сондай-ақ органикалық улы бактериялар ( нитраттар хлоридтер, аммиак, және басқалар ) .

Топырақ кеуектілігі - топырақтың физикалық қасиеттері, жылдан бастап оның мөлшерін сипаттайды.

Топырақ - жер қыртысының құнарлы бөлігі, жұтқыш өсімдіктер, жануарлар, тұрмыстық және өнеркәсіптік қалдықтарды, түрлі микрофлораның көзі.

Топырақтың санитарлық саны - ақуыз мөлшерін бөліп, органикалық азот мөлшері туралы ( сол бірлік ) .

Санитарлық және гельминтологиялық көрсеткіш - топырақ 1 кг гельминттік жұмыртқа саны.

Топырақтың өзін-өзі тазалау - аэробты ортада микроорганизмдердің әсерінен топырақтаң шырмауында органикалық заттар ( белоктар, майлар, көмірсулар ), пайдалы минералдар, көмірқышқыл газы, су, гумус пен патогенді ыдырайды және айыр басталады, бұл күрделі және салыстырмалы ұзақ табиғи процесс.

Мәйіттер жағу - спора түзуші микрофлораның ( сібір жарасы, эмкар ) және аса қауіпті ауруларынан болатын инфекциялар жағдайларда сою міндетті тиімді ( т. б. құтыру, ірі қара мал оба және шошқа, құс тұмауы )

Мал қорымдары - ауру қоздырғыштар өлі органмен топыраққа енгізіледі, өйткені күрделі экологиялық зардаптар әкеледі, тағайындалған аудандарда жерге көму арқылы мал тушасын жою тыйым салынған жол.

Топырақтың жылу сыйымдылығы - жылу өткізгіштігі мен жылу сәулесін арттырады, ылғалдылығы дәрежесіне байланысты, жылытудан кейін жылу сақтау қабілеті, жер салқындығын қабылдауды арттырады.

Топырақ түрлері - топырақ, механикалық құрамы жағынан ерекшеленеді, құрылымы мен қасиеттері ( саз, құм, суглинка, саздақтар, шымтезек, қиыршықтасты, қара жер, т. б. ) .

Топырақтың физикалық қасиеті - топырақтың қасиеті, оған қандайда бір ауалық, сулық, жылулық қасиет тудыратын, қуыстылығымен, жылу сиымдылығымен, ылғал сиымдылығымен, су және ауа өткізгіштігімен, капилярлығымен сипатталатын қасиет.

Топырақтың химиялық құрамы- топырақтағы органикалық қалдықтар, олардың шіру өнімдерімен (нитрат, нитрит, аммиак, хлорид, сульфад және т. б. ) ластанғандығын білдіретін топырақтағы қосылыстар; жайылымдар мен шабындықтардағы шөптердің, азықтардың ботаникалық және химиялық құрамына, әсер әтетін химиялық заттар; макро- микроэлементтер.

3. Су және сумен жабдықтау гигиенасы

(судың түрі, су көзі, оларды санитарлы-гигиеналық бағалау, ластанудан қорғау)

Артезиан суы - су өткізбейтін қабаттардың, немесе жарықтардың және қатты жыныстардың қуысынан атмосфералық жауын-шашын нәтижесінде фильтрланған жер асты суы.

Атмосфералық су- атмосферада қалыптасып, жерге жаңбыр, қар, бұршақ, шық түрінде түсетін су.

Бұрғыланған құдық - тереңдігі 50-100 метрден асатын, жер асты су көзінен суды алу үшін құрастырылған су жинаушы.

Жалпы кермектілік- магний мен кальций тұздарының көлемімен сипатталатын көрсеткіш.

Жауынды су- атмосфералық жауын-шашынан тұратын, құрамына топырақ құрамындағы ерітінділер түспеген су.

Жер асты сулар- су өткізбейтін қабаттардың, немесе жарықтардың және қатты жыныстардың қуысынан атмосфералық жауын-шашын нәтижесінде фильтрлану нәтижесінде пайда топырақтық, қабатаралық сулар.

топырақтық және қабат аралық сулар

Жер бетілік сулар- жер бетінде ағатын немесе жиналатын сулар.

Жойылатын кермектілік - қайнатқаннан кейін жойылатын қаттылық.

Жұмсақ су- кермектілігі 3 мг-экв/л-ден төмен су.

Қазанды су- қазанда қайнатылып жатқан немесе қайнатылудан өткен су.

Қаланың қалдық сулары- елді мекендердің қалдықтары нәтижесінде пайда болған су.

Қатаң режимдегі белдеу- су көзінің санитарлық қорғауының бір бөлігі. Аумағына су қабылдаушы, су өткізуші құрылғылар орналасқан.

Қышқылды жаңбыр суы- рН 5 тен төмен жаңбыр суы.

Кермек су- кермектілігі 6, 5 мг-экв/л және одан жоғары болатын су.

Кермектілігі жоғары су- кермектілігі 11 мг-экв/л-дан асатын су.

Лагуна- табиғи таяз тоған, теңізбен жіңішке бұғаз арқылы байланысқан.

Микробты су- 1л судағы микробтардың жалпы саны.

Миниралды су- жай ішетін суға қарағанда, құрамында минералдары көбірек су немесе ерекше биологиялық қасиетке ие су.

Нөсерлі су - нөсерлер нәтижесінде ағындарды қалыптастыратын жер бетіндегі сулар.

Нөсерлі қалдық- қатты нөсерлер немесе еріген қар сулары нәтижесінде пайда болған жер бетіндегі сулар мен қалалық қалдық сулардың аралас қосындысы.

Олигосапробты су- суда тіршілік ететін ағзалары мен жеткілікті еріген оттегісі бар таза су.

Өңделмеген су- тазаланбаған, залалсызданбаған, кондициоланбаған су.

Өзен- су алмасуы тежелген, әрі ауданы үлкен құрлықтағы табиғи су алабы.

Полисапробты су - сәйкес жағдайда тіршілік ететін ағзалары бар және құрамында еріген оттегісі жоқ су.

Санитарлық қорғау аймағы- сумен қамтамасыз ету орталығын ластану мен жұқтырудан сақтау үшін, арнайы режимі бар территория.

Сәулелі бас тоғандар- бас тоған құрылысының бір түрі, құдықтың астыңғы бөлігінен сәуле түрінде шығатын, шахталық сақиналар мен горизонтальды ұңғымалардан тұрады. 16

Сілтілі су- қалдықтар жиынтығынан сытылып өткен су.

Суарушы су - топыраққа өсімдіктің тамырына топырақ ылғалдылығын арттыру, өсімдікті сумен қамтамасыз ету мақсатында қолданылатын су.

Судың кермектілігі- судың химиялық көрсеткіші, калций мен магний тұздарымен байланысты, судың минералдылығымен сипатталады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.