Көмірқышқыл газының мөлшерімен есептеу

Пән: Математика, Геометрия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3
І.
Әдеби шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4-7
ІІ.
Есеп бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
8

1. Физиологиялық кесте құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
8

2. Ауа алмастыру жүйесін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
9-11

3. Жылу тепе-теңдігін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
12-13

4. Нөлдік балансты есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
14

5. Қораның табиғи және жасанды жарқтандырылуын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
15-16

6. Төлүйшік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
17-25

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
26
ІІІ.
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
27

Кіріспе
Мал шаруашылығының жетекші саласы ретінде қой шаруашылығының халық шаруашылығында маңызы зор.
Қой барлық түлік ішіндегі жоғарғы сапалы жүн, ет, пен сүт өндіретін мал. Қазақстанның табиғи жағдайы мен кең байтақ жайылымдары, мал басын көбейтіп, мал өнімдерін өндіру жөнінен әлемдегі елдердің алдыңғы қатарында болуға және соған жетуге мүмкіншілік береді.
Жалпы Қазақстанның 276 миллион 78,8 мың гектар байтақ жерін; географиялық төрт аймақ: орманды-алқапты, далалық қырат пен шөлейт Сахара, сондай-ақ шың құзды Алтай, Тарбағатай, Тянь-Шань тау сілемдері алып жатыр. 1970 жылдардың аяғындағы есеп бойынша Республикада оның 223 миллион гектардан астамын ауыл шаруашылық жер алып жатыр. Мұның өзің қарап отырсақ Қазақстан территориясының 82% -на тең.
Біздің еліміздегі ерте заманнан-ақ қой малы өсірілген. Ол кезде қой санының дәл есебі болмады және болуы да мүмкін емес еді.
Кейбір зерттеушілер (Мейер, 1865ж) бұрын Қазақстанда қой саны өздері сипаттап отырған мезгілдегіден анағұрлым көп болғанын дәлелдейді. Бұдан бұрыңғы деректерде осыны қуаттайды.
Қазақ халқы, оның мекендеген жері туралы жазған алғашқы орыс авторларының бірі Алексей Левшин былай деп атап көрсетті: Мұндай қой отарларының көптігінен көз сүрінеді, өрбіген қойы одан да көп ел, сірә әлемде бола қоймас деген.
Қазақстанда 1999 жылдың 1-ші қаңтарындағы республикалық есептеу орталығының мәлімдеуі бойынша елімізде 9,6 миллион қой, ешкі болды және 24,3 мың тонна жүн өндірілді, демек 1991-1999 жылдар аралығында барлық шаруашылықтар бойынша қой-ешкі түліктерінің саны 3,5-3,8 есе азаяды.
Мал басының азаюы мен бірге өнім өндіру көлемі де қысқарады. Мал шаруашылығы біртіндеп құлдырай бастады.

І. Әдеби шолу
Қой малын ұстау жүйелері мен тәсілдеріне талдау жасау.
Ұсақ малдардың фермалары - қой және ешкі малдарын бағып өсіруге арналған өндірістік және шаруашылық құрылыстарының жинағы. Қой шаруашылығының өнімі оның бағытына қарай тікелей байланысты: биязы, жартылай биязы, қылшық, жартылай қылшық жүнді және қаракөл. Осыған қарап қой шаруашылығы асыл тұқымды және өндірістік, яғни әртүрлі өнімдер алуға (жүн, ет, тері, елтірі, сүт) бағытталған. Фермадағы малдарды жігіне, жасына байланысты және ауа райы мен жер орайына ескере отырып көлемі әртүрлі отарларға бөлінеді.
Көбінесе аналық, тоқты (енесінен айырылған қозылар) қошқарлар және ет малдары отарларына бөлінеді. Олар жер орайына, ауа райына қарап мынандай жүйелерде күтіліп - бағылады:
1. Тұрғызып қолда ұстап күтіп - бағу жүйесі- көбінесе қары қалың, жайылымы жоқ аймақтарда малдар қысы - жазы қолда тұрып, дайындаған азықтармен күтіліп бағылады.
2. Жартылай тұрғызып, жартылай бағып күту жылдың жартысынан артық мерзімін қолда дайындалған азықпен ұстап күтеді. Көбінесе қардың қалыңдығы 0,4-0,5 м және қыста мұз қататын аймақтарда кездеседі.
3. Бағып жартылай тұрғызып қолда ұстап тұрғызып, жылдың 7-8 айы малды бағып, аз ғана уақыт қорада тұрғызып күтеді. Мұндай жүйе таулы, жайылымы мол, қары жұқа, жел қаққыш жерлерде қолданылады.
4. Жайып ұстау жүйесі табиғи жайылымы мол қары жоқ, ауа райы жұмсақ аймақтарда кездеседі.
Осы жүйелердің ерекшеліктерімен байланыстыра отырып қой - ешкілерге арнап қоалар мен баздар салынады. Оларды Технологиялық жобалау норма мен Құрылыс нормасы және ережелеріне (СанПиН) сәйкестіріп салады. Қой шаруашылығының объектілерін жобалау кезінде олардағы технологиялық процестерге бөгет болмайтын санитарлық мал дәрігерлік және өрттен сақтандыру ережелеріне қайшы келмейтіндей етіп бірі мен бірін біріктіруге рұқсат етіледі.
Онда қоралардың размерлері ферма бағыты, ұстау тәсіліне байланысты төмендегі кестеде келтірілген
Малдар тобы
Қоралар және малдарды орналастыру тәсілі
1 басқа шаққандағы ферма размері, м.кв.

Товарлы
Тұқымды
Қошқарлар:
Қошқар қоралары немесе жасанды ұрықтандыру пункті.

А)Негізгі аталық қошқарлар
Жекелеме клеткада
3
4
Б) Ремонтті немесе байқау (тексеру) қошқарлар
Топты клеткада немесе сеқцияларда
2,0
-
Қой қоралары:

А) Қозылы аналық қыста, ерте жазғытұры қоздату кезінде
Секцияда
1,8
2,0
Қозылы аналықты жазғы тұры қоздату кезінде
Секцияда
1,0 - 1,2
1,2 - 1,4
Тұсақ қойлармен ремонтағы жас тоқтылар
Қораларда
0,8-1,0
0,9-1,6
Ісек қойлар
Қораларда
0,8-0,9
-
Қой қораларын көбінесе төртбұрыш Г-немесе П-әріптеріне ұқсас қылып салады. Қой қораларда өндірістік бағытына зонада қысқа басының (торец) бір бұрышын өтпелі желдің бағытына қаратып орналастырылады. Олардың бір жақ басына азық және құрал-жабдықтарын қоятын бөлме қалдырады. Қора екі отар қойға арналған болса,оның екі басына да ондай бөлмелер қаралады.
Қыста қоздайтын аналық қойларға жобаланған қоралардың бір басынан тұтас,төбеге жететін қабырғамен бөліп, қой қоздайтын және қозы алатын бөлме (төлүйшік) қаралып,қой қоздайтын бөлігінде биіктігі 50-60 см, ауданы 2,0-2,5 м.кв шарбақтан аналық пен қозылар үшін секциялар, ал басқа бөлігінде қозылы қойды жекелеп ұстауға арналған клеткалар жасалады. Қой қоздайтын секцияны жылытатын, ал басқа бөлмелер жылытуға жоспарланбайды. Егер қой қора әртүрлі жасты-жынысты қойларға арналған болса оның іші сол мал тобының санына секцияларға қарағанда бөлініп ортасына төл үйшікпен ұрықтандыру пунктін орналастырады.
Ал қошқар қоралардың планы үш бөліктен тұрады. Бірінші бөлігінде негізгі қошқарлар тұратын жекелеме немесе топтық клеткалар орналастырып және олардан ұрық алып, оның сапасын тексеретін манеж қаралса, екінші және үшінші бөлімдеріне байқау-қошқарлары мен ремонт (өсім)жас малдарға арналған секциялар қойылады.
Сыртқы орташа температурасы минус 20 градустан төмен болмайтын аймақтарда және ет-май бағытындағы, қаракөлді қойларға қораларды екі немесе үш жағынан жабылған күрке типтес, жергілікті арзан материалдардан, талдан тоқылған катондар салынады. Олардың бір басқа шаққандағы орташа ауданының мөлшері 0,5 м.кв., келеді. Қой қоралардың ық жағынан малдарға азық, су беріп, күн ашық күндері серуендету үшін қоранікіне қарағанда екі есе үлкен ауданы бар ашық алаңдар қаралады. Қой қораларың еден бетінен (0,00) төбенің салбыраңқы жеріне дейін биіктігі 1,8-2,4 м.болуы керек, кейбір қоралардың төбесі шатырсыз көлбеу жабылған кезде сыртқы қабырғаларының биіктігін төмендетуге рұқсат етіледі, бірақ қабырғаның биіктігі 1,2 метрден төмен болмауы керек. Қой қоралардың бөлшектері басқа малдардың қораларымен салыстырғанда арзан, жергілікті материалдардан болуы қаралады. Ішкі бөліктерінің беттері (жүн шығыны болмауы үшін) ілгіш, кедір-бұдыр болмағаны (1,0 - 1,2 м.) ескеріледі.
Мал қораларының ішкі орналасуын сипаттау.
Біздің жобалаған мал қорамыз 535 бас қойға, яғни 420 бас буаз саулықтар, 115 тұсақтарға Өскемен аймағына жобаланған, қой қорамыз Г - әрпіне ұқсас қылып салынады. Қораның ық жағына биіктігі 1,5 м қоршаудан, серуен алаңы жасалынады. Біздің қорамыздың қозылайтын бөлмеде жылытатын, ал басқа бөлмелер жылытуға жоспарланбайды. Қораны силикат кірпіштен саламыз, қабырға қалыңдығы 665 мм. Ал төбе шатырлы, см тақтай, 2 см құмсазды сылақ, ағаш үгіндісі және топырақтан жабылған, қалыңдығы 270 мм болса, қораның биіктігін 2,2 м., 2 қақпа орналасқан, қақпа биіктігі 1,8 м, ені 2 м. Жалпы 535 басқа арналған қорамыздың жалпы көлемі 702 м. Ол дегеніміз саулыққа 1,2 м саны 420 бас жалпы 504 м. Тұсақтарға 0,8 мсаны 115 бас, жалпы көлемі 92 м шықты. Тапсырма бойынша 25% төлүйшік қарастырылған, сол төл үйшігіміздің жалпы көлемі 106 м(1 басқа - 0,8 м2). Қораның жалпы ұзындығы 78 м., ені 9 м. деп алдым.

ІІ. Есептеу бөлімі.
1. Физиологиялық кесте.
Мал түрі:
Саны
Салмағы, кг.
Жылу, ккалсағ
Су буы, гсағ
СО2, лсағ

1 бас
барлығы
1 бас
барлығы
1 бас
барлығы
Саулықтар
420
55
161
67620
77
32340
24
10060
Тұсақтар
115
40
131
15065
63
7245
19
2185
Барлығы:
535

82685

39585

12265

Бұл кестені мына формула бойынша шығарамыз: Q= b +α(d - c)
b - берілген салмаққа жуық мөлщерднгі төменгі салмақпен алғандағы кестедегі көрсеткіш; α - әр килограмм салмаққа түзету коэффиценті;
d - малдың берілген салмағы; c - кестедегі төменгі жуық салмақ.
Саулықтар
Qж=b+αd-c=154+1,4*55-50=161
Qсу=b+αd-c=73+0,7*55-50=77
QСО2=b+αd-c=23+0,2*55-50=24

Тұсақтар
Qж=b+αd-c=128+3,21*40-40=131
Qсу=b+αd-c=61+1,52*40-40=63
QСО2=b+αd-c=19+0,30*40-40=19

2. Ауа алмастыру жүйесін есептеу.
І. Су буымен есептеу: 1 сағатта алмастыратын ауа мөлшерін мына формуламен есептейді.
B=СБ+10%е-е1, мұндағы
СБ - орналасқан малдың 1 сағатта бөліп шығаратын су буы мөлшері, және қой қораларында1 сағатта бөліп шығаратын су буы мөлшерінің 10 % қосамыз;
е - қора ішіндегі қалыпты t - мен салыстырмалы ылғалдылық кезіндегі ауаның абсолюттік ылғалдығы;
е - қора жобаланған аймақтың сыртқы ауаның орташа абсолюттік ылғалдығының әр ауданға арналған ауыспалы мезгілдегі (наурыз) көрсеткіші (42-кестеден);
СБ (су буы) - 100 %
х - 10 %
χ = 39585*10% 100% = 3959
е = 5,22 (42 кесте: 80%; 50C)
е = 2,40С
B= СБ+10%е-е1= 39585+39585,22-2.4=15351 m3cағ
Sшқ=BV*3600; ∆t=ttшкі-tсыртқы; h=4m
V - құбыр ішіндегі ауа қозғалысының жылдамдығы;
∆t=ttшкі-tсыртқы=5--7,6=12.60C
V=0,93 мсек
Sшқ=BV*3600=153510,93*3600=4,5 m2;
Sкқ: 4,5 m2- 100% x=4,5*70100=3,2 m2
x - 70%
Nшқ= Sшқ1шқ= 4,50.5*0.5=18 (дана)
Nкқ= Sкқ1шқ= 3,20.2*0,2=80 (дана)
А(саны) = Вқораның көлемі=1535185*9*2,2=9 (рет)

ІІ. Көмірқышқыл газының мөлшерімен есептеу
1 сағатта алмастыратын ауа мөлшерін мына формуламен есептейді:
B= kc-c1, мұндағы
К - барлық малдардың демімен бөлініп шығатын көмірқышқыл газының 1 сағат мөлшері, л м.
с - көмірқышқыл газының мал қорасының ауасындағы рұқсат етілетін шекті мөлшері, л м.
CO= 0,25 % - 100%
χ - 100л
χ=0,25
c - атмосфералық ауадағы көмірқышқыл газының мөлшер, л м.
0,03 % = 0,3 л
B= kc-c1= 122652.5-0.3=5575 m3cағ
Sшқ=BV*3600; ∆t=ttшкі-tсыртқы; h=4m
V - құбыр ішіндегі ауа қозғалысының жылдамдығы;
∆t=ttшкі-tсыртқы=5--7,6=12.60C
V=0,93 мсек
Sшқ=BV*3600=55750,93*3600=1,6 m2;

Sкқ: 1,6 m2- 100% x=1,6*70100=1,12m2
x - 70%
Nшқ= Sшқ1шқ= 1,60.5*0.5=6 (дана)
Nкқ= Sкқ1шқ= 1,120.2*0,2=25 (дана)
А(саны) = Вқораның көлемі=557585*9*2.2=3 (рет)
3. Жылу тепе - теңдігін есептеу
Мал қораларындағы жылудың мөлшері қалыпты жағдайдан артық не кем болғандығы малдың организміне үлкен әсер етеді.
Қоралардың температурасы мен ылғалдығының қалыпты режимін жыл мезгілінің әр уақытында да сақтауда өте маңызды роль атқаратын ондағы жылу тепе-теңдігін анықтау болып есептеледі.

ск
Қалын-
дығы, мм
Жылу өткізгіш коэффиценті
Бөлшек бетінің ауданы м
КF
Төбе
150
0,45
85 *9 =765
344
Қақпа
1 қабат
2,3
(2*1,8)*2 = 7,2
16,56
Терезе
1 қабат
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.