Құрылыстағы бульдозерлер

Пән: Құрылыс
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық- техникалық университеті

Құрылыс және құрылыс материалдары кафедрасы

Құрылыстағы бульдозерлер тақырыбына курстық жұмыс

Жұмыстың авторы:
Мамандығы: 5В072900 Құрылыс
Топ: ПГС-31
Жетекші: аға оқытушы Жарылгапов С.М
Бағасы:

Орал-2017

ЖОСПАРЫ:

І. КІРІСПЕ
І.1. Құрылыс машиналары туралы жалпы мәліметтер
І.2. Жер қазу-тасымалдау машиналары
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
ІІ.1. Бульдозер туралы жалпы мәліметтер
ІІ.2. Бульдозердің классификациясы, тағайындалуы
ІІ.3. Бульдозердің негізгі механизмі
ІІ.4. Бульдозердің жұмыс істеу принципі
ІІ.5. Т-800 модельді бульдозер
ІІ.6. Бульдозерді қолдану кезіндегі қауіпсіздік ережелері
ІІ.7.Жоспарланған жұмыстардағы бульдозердің өнімділігі
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМ
ІV. ТҮСІНДІРМЕ СӨЗДІК
V. ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

І.1. Құрылыста құрылыс машиналарының мыңдаған типоразмерлері тағайындалуына, жұмыс істеу принципіне, өлшемдеріне, күштілігіне, өнімділігіне байланысты пайдаланылады.
Құрылыс машиналары классификацияланады: тағайындалуына (технологиялық түріне) байланысты; жұмыс істеу режиміне; қондырғының күш алу түріне; жүру дәрежесіне және әмбебаптылығына.
Атқаратын жұмыс түріне қарай Құрылыс машиналары қазғыш, топырақ таптауыш, бұрғылау, қада қағу, тиеу-түсіру әрі тасымалдау, ұсақтау-сұрыптау, араластырғыш, бетон төсегіш, өңдеуіш, жол құрылыс машиналары, т.б. механикаландырылған құралдарға топталады. Жер қазғыш машиналар топырақ қазу, карьерлерден құрылыс материалдарын алу жұмыстарына арналған. Бұларға экскаваторлар, топырақ қазып тасығыш, гидромех. машиналар жатады. Таптауыш машиналар топырақ, т.б. жер қыртыстарын нығыздау жұмыстарын атқарады.
Салмағы 100 тонналық қарапайым таптауыш машина қалыңдығы 40 - 50 см, ал салмағы 12 т дірілдемелі таптауыш машина қалыңдығы 80 - 120 см жер қыртысын нығыздай алады. Тастақ қабаттарды бұзу және құрылыстық тастар алу, қопарылыс жұмыстарындағы ұңғыма бұрғылау үшін бұрғылау машиналары пайдаланылады. Қада қағу жұмыстарында арнайы жабдықтар қолданылады. Құрылыстардағы монтаждау, көтеру-тасымалдау, тиеу-түсіру жұмыстары көтергіш кран, шығыр, домкрат, т.б. қондырғылар арқылы іске асырылады. Асфальт, бетон төсемді жолдар салу үшін асфальт не бетон төсегіш шынжыр табанды машиналар қолданылады. Темір жол салу және жөндеу жұмыстарында балластер, жол төсегіш, т.б. машиналар пайдаланылады. Өңдеуіш машиналар сылақ және сырлау, бояу жұмыстарына арналған машиналарға ажыратылады.
Құрылыс машиналарының тағайындалуына байланысты келесі топтарға бөлінеді: тасымалдау, тасымалдаушылар және арту-түсіру; жүк көтеру; жер жұмыстарына арналған; қада қағу жұмыстарына арналған; әрлеу жұмыстарына арналған; бетон және темірбетон жұмыстарына арналған; қол машиналары (механизацияланған құрал-саймандар).
Машиналардың әр тобы топшаларға бөлінеді (мысалы, жүк көтеру машиналары төрт топшадан тұрады - домкраттар, тебедкалар, подъемниктер және крандар). Әр топша машиналардың бөлек-бөлек типтерін құрайды. Олар бөлек түйіндерінің конструкцияларының айырмашылығы немесе бүтін машиналардың айырмашылығы (мысалы, подъемниктер, мачталы, шахталы, скипті және ішекті (струнные) болып бөлінеді). Машиналардың әр типі бірқатар типтік өлшемдерден (модельдерден), конструкциялары ұқсас, бірақ өзарапараметрлерінің айырмашылығынан тұрады (мысалы, ковштың сыйымдылығы, жүккөтергіштігі, өлшемі және массасы, өнімділігі, қуаттылығы және с.т.б.).
Құрылыс машиналары өзінің тағайындалуына сәйкес болуы керек және өнімділік мүмкіншілігін максималды қамтамасыз етіп және сол өндіріс жағдайларында жұмыс өнім бірлігінің құнын минимумға келтіру, сонымен қатар ауыспалы пайдалану жағдайына көндігуі. машина минимальді массасы, қарапайым, берік, құрыстырылған жатқан және тасымалдау уақытында ыңғайлы, сыртқы күштер әсеріненаударылып кетпеуіне орнықты талаптарына жауап беру керек. Машина үлкен сенімділік және шыдамды, оңай техникалық қызмет көрсету және жөндеу, пайдалы уақытында тиімді, жұмыс істеу жағдайын қауіпсіз қамтамасыз ету, жұмыс істеуге ыңғайлы болуы керек. Машинаның сыртқы түрі соңғы техникалық эстетикаларға талаптарға жауап беру керек. Машиналар қоршаған ортаны ластамау керек.
Жұмыс істеу принципіне байланысты машиналарды периодтық іске асыруы (циклдық), бір жұмысты бірнеше периодта қайталау жолымен және өнімді циклды беру түрі (құрылыс крандары, бір шөмішті эксковаторлар және погрузчиктер, бульдозерлер, скрекерлер және т.б.), және үзіліссіз іске асыру машиналары (конвейерлер, көп шөмішті эксковаторлар және артқыштар, ерітінді тасымалдайтын насостар және т.б.) болып айырылады.
Қондырғының күш алу түрі бойынша машиналар іштен жанатын двигательдер, электрлік, гидравликалық және пневматикалық двигательдер болып айырады. Көп құрылыс машиналары аралас тарту түріне жатады, мысалы дизель-электрлік және дизель-гидравликалық (көп тарағандар), дизель-пневматикалық, электрлігидравликалық, электрліпневматикалық және с.т.б.
Жүру дәрежесіне байланысты машиналар стационарлы, көшіп-қондырылатын және жылжымалы болып бөлінеді. Ең соңғылар жұмыс уақытында немесе тасымалданғанда жүреді және олар өздігінен жүретін, прицепті және жартылай прицепті болуы мүмкін.
Әмбебаптық дәрежесіне байланысты машиналар көп мақсатқа пайдаланылатын әмбебап, әртүрлі ауыстырылатын қондырғылар жабдықталған және арнайландырылған, жұмыс қондырғысының бірақ түрімен жабдықталған және бір технологиялық жұмысты орындауға арналған (қада қағу балғалары, бетонды насостар) болып айырылады.
Өздігінен жүретін машиналар үлкен маневрылығымен және өту мүмкіншілігі (проходимость) жоғары болуы керек. Маневрылығы - машинаның жүру мүмкіншілігі және тар кіші минимальды радиустарда бұрылуы. Өту мүмкіншілігі - машинаның әртүрлі қыр-ой жерлерден және кіші су бөгеттерінен өту, әлсіз көтергіш қабілетті топырақтардан жылжыуы.
Барлық шығарылған құрылыс машиналарына бірыңғай индексация жүйесі бекітіліп таралған, сол себепке байланысты әр машинаға шығарылған орыннан индексация (марка) беріледі. Бұл индексация әріптік және сандық белгілеулерден тұрады. Сандардың алдында орналасқан индекстің негізгі әріптері машинаның түрін белгілейді. Мысалы, ЭО - бір шөмішті эксковатор (эксковатор одноковшовый), ЭТР - роторлы траншейлі эксковатор (эксковатор траншейных роторных), ЭТЦ - роторлы шынжырлы эксковатор (эксковатор траншейно-цепных), ДЗ - жер қазу тасымалдау машиналары (землеройно-траншейные машины), ДП - дайындау жұмыстарына арналған және тоңған топырақтарды өңдейтін машиналар (машины для подготовительных работ и разработки мерзлых грунтов), ДУ - топырақтарды және жол жабындарын тығыздайтын машиналар (машины для уплотнения грунтов и дорожных покрытий), КС - өздігінен жүретін жебелі крандар (краны стреловые самоходные), КБ - мұнаралы құрылыс крандары (строительные башенные краны), СП - қадаларды ендіруге арналған қондырғылар (оборудования для погружения сваи), БМ - бұрғылау және бұрғылау-кранды машиналар (бурильные бурильно-крановые машины), СО- әрлеу жұмыстарына арналған машиналар (машины для отделочных работ), ТЛ - лебедкалар (лебедок), ТМ - көп шөмішті артқыштар (погрузчики многоковшовые), ТО - бір шөмішті артқыштар (погрузчики одноковшовые), ТП - подъемниктер (подъемники), ТК - конвейерлер және питожелдар (конвейеры и питожели), ИЭ - электрлі қол машиналары (ручные машины электрические), ИП - пневматикалық қол машиналары (ручные пневматические машины), ИВ - вибраторлар (вибраторы) және т.б. Индекстің сандық бөлігі негізгі машинаның техникалық сипаттамасы келтіріледі. Индекстің сандық бөлігінен кейін қосымша әріп қосылуы мүмкін, ол машинаның реттік модернизациясы, оның арнайы климаттық орындалу түрін белгілейді.

І.2. Жер қазу - тасымалдау машиналары деп жұмыс органдары пышақ, екі жұмысшы бірдей атқаратын - массивтерден қабаттар айырып және сол екпінімен төсеу орнына топырақты тасымалдайды. Бұл группаларға келесі машиналар жатады: бульдозерлер, скреперлер, автогрейдерлер және грейдерлер. Бұл машиналардың бульдозерлержәне скреперлер өнеркәсіптік және азаматтың құрылыста кеңінен қолданылады.
Жер қазу - тасымалдау машиналарының әр моделінің индексі болады, онда әріптік және сандық белгілеулер ендірілген. Индекстің бастапқы екі әріпі машинаның группасын белгілейді, қалған сандық - модельдің тіркелген реттік номері, индекстің сандық бөлімінен кейін әріптер - реттік модернизациясын (А,Б,В, ... ) және машинаның климаттық атқаруы. Жоғарыда көрсетілген әріптерден басқа өздігінен жүретін скреперлердің модернизацияланған индексіне М және П әріптері мүмкін. Автоматтандырылған басқару жүйесі бар бульдозерлер және скреперлер индексіне соңғысына 1 деген сан қойылады, келесі индекстің үш негізгі санынан кейін, ал модернизацияланған машиналарда әріптен кейін қойылады. Автогрейдерлердің индексіне жоғарыда көрсетілген саннан және әріптенкейін тере арқылы үш сан қойылады. 1,2,4,6, олардың модернификациясын белгілейді.

ІІ.1. Бульдозер - қалқаны бар өздігінен жүретін жер қазғыш
трактор. Бульдозерді құрылыс алаңынан дайындау кезінде грунттың құнарлы бет қабатын алу үшін қолданады; оның отвал немесе транспорт құралына тиеу кезінде бір шөмішті экскаватордың әсер ету аймағында грунттың орын алмастыруы; отвалда грунтты тасымалдаумен терең емес арналарды өңдеу жолақты еңістерді тазалау; резервтен тұратын себінділерді құру кезінде; жобалау жұмыстарында ғимарат және құрылыстың фундаменттерінің астын және аудандарды және трассаларды жобалауда негіздерін тазалау кезінде қолданылады. Бульдозер жұмысының тиімділігі негізгі трактор мен оның тартып - ілу қасиеттерінің өткізгіштігіне тәуелді.
Бульдозерлерді 1-4 категориялық қабат топырақ торын өңдеу және тасымалдауға, сонымен қатар жортасты және тоңған топырақтарды босатуға қолданылады. Олардың көмегімен құрылыс алаңын жоспарлауға, үйінді жасауға, ойпандарды және қазан шұңқырларды өңдеуге, топырақтарды тегістеу, басқа машиналар төккен, фундаменттер және коммуникациялар астына траншейлер қазу, шұңқырларды, траншейлерді, қазан шұңқырларды және ғимарат іргетасының айналасын көму, алңды қардан, тастардан, өсімдік қабаттарынан, түбірлерден, майда талдардан және құрылыс қоқыстарынан тазалайды. Бульдозерлердің құрылыс өндірісінде кеңінен қолданылуы олардың конструкциялардың қарапайымдылығын, беріктілігін және пайдаланылуда тиімділігі, жоғарғы өнімділігі, қозғалмалығы және әмбебаптылығымен анықталады.
Бульдозер мыналардан тұрады:
- базалық трактордан;
- пышақты, шарнирлі және екі итергіш брусты аспалы жұмысшы органынан;
- сүру органын басқаратын гидрожүйеден.
Айналмайтын сүргішті бульдозердің жұмыс циклі мыналардан тұрады:
- топырақтарды қазу;
- топырақты төсеу орнына сүргіш құралымен тасымалдау;
- үймені түсіру;
- алғашқы позицияға қайтып келу.
Сүргіш құралдардың қосымша құрылғылары: маңдайша қалқандар, кеңейткіштер, ашқыштар - жұмыс өнімділігі 1,7-1,8 есе артады.
Барлық уақытта бульдозердің алдына қойылған негізгі тапсырма - қысқа ара қашықтыққа үлкен көлемдегі топырақтарды тасымалдау. Бульдозер тасымалдауды тасымалдайтын массаны жерден көтермей-ақ, яғни жылжыту арқылы орындайды. Ол аз іс-әрекеттерді атқара отырып, ысырылыс арқылы топырақты анықталған, нақты белгіленген деңгейде кесуі арқылы жұмысты айтарлықтай тез орындайды.
Жұмыс процесі екі өзіндік режимнен тұрады: тарту және транспортты.
Негізгі қызметі: топырақты жер бетімен сүргіш органы арқылы азғана арақашықтыққа (150м) жылжыту арқылы қабаттап өңдеу.

ІІ.2. Бульдозер тағайындалуы бойынша, тарту класы бойынша және базалық машинаның жүру қондырғыларының типі бойынша жұмыс органының конструкциясы және отвалды басқару жүйесінің типі бойынша класификациланады.
Тағайындалуы бойынша бульдозерлер жер қазу - тасымалдаудың негізгі түрлерін атқаруға қолданылатын жалпы және әртүрлі топырақтарда жұмыс жасайтын қосалқы тағайындалулары және арнайы қаситтері ерекше топырақтар немесе технологиялық жағдайларда арнайы жұмыстарды орындауға арналған болып бөлінеді. Соңғылары (арнайы) итергіш бульдозерлер, жер асты және су асты бульдозерлер жатады.
Тарту класына байланысты базалық машиналар кіші габарит (класс 0,9 дейін), жеңіл (класс 1,4...4), орташа (класс 6 ... 15), ауыр (класс 25...35), және өте ауыр (класс 35-тен жоғары) болып бөлінеді.
Жүру қондырғылардың типі бойынша шынжыр табанды және доңғалақты болып бөлінеді.
Жұмыс органдарының конструкциясы бойынша бульдозерлер жоспар отвалының бұрылмайтын және бұрылатын отвалымен ол тракторға перпендикулярлы немесе 53 градусқа дейін екі жаққа продольді оске бұрышпен орналасуы мүмкін.
Басқару жүйесінің типі бойынша бульдозерлер гидравликалық және механикалық басқару болып бөлінеді.
Бульдозерлер қуаттылығына байланысты былай ажыратылады:
- кішігабаритті тарту күші 25кН-ға дейін және қуаты 45кВт-қа дейін;
- жеңіл - 25-135кН, 45-120кВт;
- орташа - 135-200кН, 120-150кВт;
- ауыр - 200-300кН, 150-225кВт;
- аса ауыр - 300кН жоғары, 225кВт жоғары.

ІІ.3. Бульдозер (1 сурет) негізгі пневмодөңгелекті немесе гусеничті трактордан 8 және универсальды рама 3 ( 1 сурет ) немесе итеретін екі қырлы бөрене арқылы 2 шарнирмен 1 негізгі тракторға жалғанған, оның төменгі бөлігінің пышақтарымен 2 және цилиндрлі жұмыс жазықтығымен отвал 5 түріндегі ілінуші жұмыс құрылғысынан, отвалмен басқарылатын гидравликалық жүйеден тұрады.

Д-160 қалыпты механизмі
Мұндағы: 1,6 - втулка
2 - шестернь
3 - шайба
4,12 - штиф
5 - валик
7 - сақина
8 - бұранда
9,10 - салмақсыздық дене
11 - корпус
13 - поддон

Сурет 1. Бульдозер сұлбасы

ІІ.4. Жұмыс процесі екі өзіндік режимнен тұрады: тарту және транспортты.
Негізгі қызметі: топырақты жер бетімен сүргіш органы арқылы азғана арақашықтыққа (150м) жылжыту арқылы қабаттап өңдеу. Мына жағдайларда қолданылады:
* құрылыс алаңын дайындау барысында топырақтың беткі құнарлы қабатын алу;
* топырақты көлікке тиеу мен аударып салу кезінде пайдалану аймағына тасымалдау;
* терең емес каналдарды өңдеу;
* көлбеу еңістерді тазалау;
* қосымша қорлардан үймелер жасау кезінде;
* ғимараттар мен үймереттер іргетастары астындағы негіздерді тазалау мақсатында жоспарланған жұмыстарда, алаңқайлар мен трассаларды жоспарлауда;
* келу жолдарының құру мен қалыпты жұмыс жасауын қамтамасыз етуде, үймелерге міну мен оймалардан шығуда;
* қиыс жолдарда;
* қазаншұңқырлар мен іргетас шеттерін кері көмуде;
* үймелердегі топырақтарды тегістеу;
* сусыма материалдарды тасымалдауда;
* дайындық жұмыстарында (ағаштар құлату, түптерді кесу, томарларды жұлу, тастарды алыптастау, қоқыс пен қардан тазарту;
* ашу жұмыстарында;
* скреперлер итермелері ретінде.

Сурет. 2. Топырақты даярлау кезіндегі бульдозердің жұмыс схемасы:
а - кесу;
б - кесумен бірге тасымалдау;
в - төгу;
г - артқа қайту (жай жүріс)
Бульдозердің жұмыс үрдісі келесі операциялардан тұрады: бульдозердің ысырылысын тіректі беткі қабаттан төмен түсіріп, машинаның түр-өлшеміне байланысты 50...200 мм тереңдетеді. Машина алдыға белгілі бір жылдамдықпен қозғалған кезде, тереңдетілген ысырылыс беткі қабатты белгілі бір t қалыңдыққа кеседі. Ысырылыстың алдында топырақтың призмасы пайда болғаннан кейін оны алдыға жүру кезінде қашықтыққа тасымалдайды және бір мезетте материалды кеседі. Кесу арқылы призмадан шеткі валиктарға шашылатын топырақтың шығымы өтелінеді. Топырақты тастайтын орынға келген кезде ысырылысты машина қозғалысымен бір мезетте көтереді. Топырақ призмасы штабель құрып шашылады. Бұдан кейін көтеріліп тұрған ысырылысы бар бульдозер артқы жүріспен жылдамдығымен кесуді қайталау үшін бастапқы жағдайға қайтып оралады.
Топырақты кесу үрдісі, материалды кесумен бірге тасымалдау және топырақты төгу үрдістерін жұмыс жүрісі деп атайды, ал машинаның артқа қозғалысын - жай жүріс деп атайды.
Барлық уақытта бульдозердің алдына қойылған негізгі тапсырма - қысқа ара қашықтыққа үлкен көлемдегі топырақтарды тасымалдау. Бульдозер тасымалдауды тасымалдайтын массаны жерден көтермей-ақ, яғни жылжыту арқылы орындайды. Ол аз іс-әрекеттерді атқара отырып, ысырылыс арқылы топырақты анықталған, нақты белгіленген деңгейде кесуі арқылы жұмысты айтарлықтай тез орындайды.

Сурет 3. Бульдозерлермен атқарылатын негізгі жұмыстың түрлері
Бульдозерлармен атқарылатын негізгі жұмыстың түрлері: ағаштарды қазу, топырақтарды тасымалдау, каналдарды құру және т.б.

ІІ.5. Т-800 - бульдозерлі-бұзғыш агрегат құрамындағы гусеничный үсті ауыр трактор. Бұл модель Челябинск трактор зауытының өнімі болып табылады. Т-75.01 деген екінші атауы бар Т-800 Еуропада шығарылатын ең ірі трактор болып табылады. Әлемдегі ең өнімді трактор ретінде Гиннестің рекордтар кітабына енгізілген. Т-800 75-класқа жатады және қопсытқыш әрі бульдозерлік жабдықтармен ерекшеленеді. Т-75.01 бірінші экземпляры 1983 жылдан шығарылды. Техника жол құрылысы, таулы-рудалық өндірісте көп энергияны талап ететін үлкен көлемдегі жер жұмыстарын орындауға арналған. Сонымен қатар, Т-800 әртүрлі климат жағдайларында қатып қалған және таулы-тасты грунттарға қол жеткізу кезінде де белсенді түрде қолданылады.
* Техниканың габариттері: биіктігі - 4775мм, ені - 4185мм, ұзындығы - 7945мм
Модель 6220мм болатын, 2880мм дөңгелегі бар дөңгелек базасымен ерекшеленеді. Т-800 бульдозерлік-қопсытқыш жабдықтың жұмыс жасайтын массасы 106 тоннаны құрайды. Бұның ішінде 29,5 тоннасы жабдыққа тиесілі.

Тракторда гусеництің 2 типі қолданылады: 8 тоннасы суглинка үшін, ал 6 тоннасы таулы-тасты грунт үшін. Бұл грунтқа түсетін қысымды 0,0914 (0,932) МПа-ға дейін азайтады.
Челябинск трактор зауытының өнімі 820 күштік агрегатпен кешенделеді.
Техникаға қажет жанармай шығыны сағатына 230гкВт құрайды. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.