Респираторлық микоплазмоз

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1 Кіріспе
2 Негізгі бөлім

2. 1 Респираторлық микоплазмоз

2. 2 Індеттік ерекшеліктері

2. 3 Өтуі мен симптомдары

2. 4 Патологоанатомиялық өзгерістер

2. 5 Респираторлы микоплазмозды диагностикалау

2. 6 Дауалау және күресу шаралары

3 Қорытынды
4 Пайдаланылған әдебиетттер

1 Кіріспе

Микоплазмоз - бұл өткір және созылмалы инфекциялық ауру, ауру қоздырғышы бактериялардың, грибоктардың және вирустардың арасындағы бос орынды алатын микоплазма атты микро ағзалар.

Адам ағзасында 14 түрлі микоплазма өмір сүруі мүмкін. Оның ішінде тек үшеуі патогенді болып табылады. Ол: несеп жолының қоздырушысы болып табылатын Mycoplasma hominis және Mycoplasma genitalium, және тыныс алу жолдарының қоздырушысы болып табылатын Mycoplasma pneumoniae.

Микоплазмалар шарты түрде патогенді микро ағза болып табылады. Олар бірқатар ауру тудыруы мүмкін, алайда, сирек жағдайларда оны дені сау адамның бойынан а анықтауға болады.

Респираторлық микоплазмоз ауалы-тамшылы жолмен жұғатын антропоноздық инфекция болып табылады, сондықтан осы ауру кезінде вирустық табиғатты жедел респираторлық аурулардың алдын-алуына негізделген ұйымдастырушылық шаралардың барлық жүйесін қолдануға болады. Урогенитальдық микоплазмалық инфекциялардың алдын-алу әдістері жыныстық жолмен берілетін басқа ауруларына ұқсас болу қажет. Арнайы алдын-алу әдістері қазіргі уақытқа дейін толық зерттелмеген.

2 Негізгі бөлім

2. 1 Респираторлық микоплазмоз (Mycoplasmosis respiratoria, респираторный микоплазмоз) - құстың тыныс мүшелерінің зақымдануы, синовит, арықтау және өнімділігін жоғалтуымен сипатталатын созылмалы ауруы.

Ауруды алғаш рет 1936 ж АҚШ-та Нельсон мен Жиббс (1936), қоздырушысын Делаплан мен Стюарт (1943) сипаттады. Алғашында АҚШ пен Канадада байқалатын ауру кейін 1956 ж бастал басқа елдерге тарады. Әртүрлі аталып келген бұл ауру 1961ж Халықаралық індет бюросының шешімімен «құстың респираторлық микоплазмозы» деп аталды.

Қоздырушысы - Mycoplasma galliseptica, полиморфты, көбінесе коктарға ұқсас, жартылай ауасыбағалы, белокпен, көмірсулармен, стериндермен, витаминдермен байытылған қоректік орталарда, тауық эмбриондарында, торша өсіндерінде өседі. Лиофильді кептіргенде, төмен температурада қатырғанда бірнеше жыл, өсіндіде 2-4°С-та - 60 күнге, 20°С-та - 30-60 күнге, 37°С- та - 15 күнге дейін сақталады, ыстыққа төзімсіз, бірнеше минутта өледі. Дезинфектанттарға сезімтал.

2. 2 Індеттік ерекшеліктері.

Ауруға тауық, күрке тауық, бөдене, құр, шіл, көгершін басқа да тауық тұқымдас құстар шалдығады. Негізінен тауық пен күрке тауық ауырады, әсіресе, 2-4 айлық балапандар мен жұмыртқапай бастаған жас мекиендер сезімтал келеді.

Реписторлық микоплазмоз көбінесе өндірістік негіздегі ірі шаруашылықтарда, шектеулі кеңістікте құстарды тығыз орналастырғанда байқалады.

Сыртқы ортаның қолайсыз жағдайы аурудың тез таралуына жағдай жасайды.

Инфекция қоздырушысының бастауы - ауру және микоплазма алып жүруші құс. Ауру қоздырушысы аэрогендік жолмен және жұмыртқа арқылы трансовориальді беріледі. Микроклиматтың жайсыздығы, құсты тасымалдау мен орнын ауыстыру, вакциналау сияқты қолайсыз әсерлер аурудың шығуына жағдай жасайды. Микоплазмоз әдетте колибактериоз, жұқпалы ларинготрахеит және жұқпалы бронхитпен қабаттасып көбінесе қосарланған инфекция ретінде өтеді. Өлім көрсеткіші 5% -дан 50% -ға дейін жетеді.

2. 3 Өтуі мен симптомдары.

Жасырын кезеңі бірнеше күннен 2 айға дейін, қолдан жұқтырғанда 10-20 күн. Індет басталғанда жекелеген құстардың аппетиті нашарлап, бей-жай болып, катарлы ринит байқалады. Кейіннен қырылдап, ентігіп, жөтеледі, катарлы ринит серозды-фибринді сипат алады. Кейбір құстарда конъюнктивит, синусит, жақ астының домбығуы байқалады. Құс көп қозғалмай, қауырсындарын үрпитіп, айдары бозарып, балапандар өсуін, ал мекиендер жұмыртқалауын тоқтатады.

Күрке тауықта ауруға тән белгісі - көз асты синусының қабынуы және тыныс мүшелерінің зақымдануына байланысты қырылдаған дыбыстың пайда болуы. Жасырын симптомсыз өткенде құстың қанындағы антиденелерден басқа аурудың ешбір белгісі болмайды да, құстың күтімі нашарлағанда барып байқалады. Сау емес шаруашылықтарда эмбриондардың инкубацияның соңғы кезеңіндегі өлімі көбейеді.

2. 4 Патологоанатомиялық өзгерістер негізінен тыныс мүшелерінде кездеседі. Жоғарғы тыныс жолдарының кілегейлі қабықтары катарлы қабынуға ұшырап, қанға кернеліп, қоймалжың экссудат болады. Ринит, синусит, трахеитпен қатар серозды аэросаккулит байқалады. Көбінесе көкректегі ауа қапшықтары зақымданады. Олардың тысы күңгірттеніп, қан тамырлары білеуленіп, ішінде серозды экссудат болады. Егер қосалқы микробтар қабаттаспаса, басқа мүшелерде өзгерістер өте сирек байқалады.

Балау індеттанулық деректерге, клиникалық белгілеріне, патологоанатомиялық өзгерістерге, биосынама мен зертханалық тексерудің нәтижелеріне негізделеді. Төсеніш шыныда құстың қан сарсуымен қойылған агглютинация реакциясы алдын ала диагноз қоюға негіз болады. Түпкілікті қорытынды бактериологиялық тексеру мен 5-10 күндік балапанға қойылған биосынаманың нәтижесі бойынша жасалады.

2. 5 Респираторлы микоплазмозды диагностикалау

Респираторлы микоплазмозға күдік туғанда зерттеу материалы ретінде қақырық, мұрын, жұтқыншақ шырышы, бронх шайындысы және түсік кезіндегі ұрық пен ана құрсағында өлген баланың ішкі ағзаларынан жағынды-препараттар алынады (14. 26- кесте) .

Урогениталды инфекцияларда таңғы несептің ортаңғы бөлігі, уретра, қынаптың, цервикалды өзектің шырышты қабаттарынан қырынды алынып зерттеледі. Лапароскопия, амниоцентез жасағанда алынған материалдар да тексеріледі. Простатитте простатаның бөлігі, ер адамдардың бедеулігінде - сперма зерттеледі.

Бактериологиялық әдіс - урогениталды микоплазмаларды анықтау көбінесе тығыз орталарға, тыныс алу жолдарының микоплазмозын зерттеу - сұйық немесе жартылай сұйық орталарға себу арқылы жүргізіледі.

Микроскоптың кіші ұлғайтуында M. pneumoniae (басқа микоплазмалар емес) колониясының бетінде адсорбцияланған эритроциттер жақсы көрінеді.

Адамның урогенитальдық жолынан M. hominis, U. urealiticum, M. fermentans және сирек жағдайда басқа (патогенді емес) микоплазмалардың түрлері бөлінуі мүмкін. Олардың барлығы биохимиялық қасиеттері бойынша ерекшеленеді. M. hominis - аргининді, U. urealiticum - мочевинаны, алM. fermentans - аргинин мен глюкозаны ыдыратады. Осы қасиеттердің негізінде олардың дифференциациясын жүргізуге болады. Әртүрлі серологиялық реакцияларды (иммунды флюоресценция, өсудің ингибициясы, метаболизм ингибициясы) қолданумен жүретін иммунологиялық әдістердің жоғарғы арнайылығы бар, бірақ өкінішке орай тек арнайы зертханаларда ғана атқаруға болады.

Дақылдағы микоплазмалардың титрін анықтау үшін он реттік сұйылту сериясын жасап, әр сұйылтуды (0, 5 мл) дақылдандырудың қоймалжың ортасына (0, 3%) себеді. Микоплазмалар өскен соңғы пробиркадағы колонияларды санайды және сұйылтудың дәрежесіне көбейтеді. Титрді КОЕ/мл-мен санайды. Уреаплазмаларды титрлеуді сұйық ортада жүргізеді. Ортаның түсі өзгергендігі байқалған соңғы пробиркадағы сұйылтудың кері өлшемін титр деп қабылдайды. Титрді түс өзгертетін бірліктермен көрсетеді.

Серологиялық әдістер. Микоплазмалардың антигенін анықтау. реакция (ИФР) . Микоплазмалардың антигендерін ИФР (төте немесе жанама тәсілдерімен) арқылы анықтайды.

Зерттеу материалдары: урогениталдық жолдан алынған қырындылар, мұрын-жұтқыншақтан алынған жағындылар, лаваждық және синовиалдық сұйықтық және кез-келген басқа материал. Зат әйнегіндегі материалды кепкеннен кейін бірден суық сусыз ацетонмен немесе 96 °С спиртпен 15 мин бойы бекітеді. Содан кейін материалды бояйды, яғни ИФР қояды. Иммундық материалды жағындыға бірқалыпты етіп жағады, және ылғалды камерада термостатқа (37 °С) 25 мин қояды. Сосын препараттарды ағынды су астында (10-15 мин) және бірнеше рет фосфаттық буфермен (рН 7, 2) шаяды. Препараттарды кептіреді және люминесценттік микроскопта қарайды.

Сүзінділер жиынтығы, объективтер мен окулярлар - хламидияларды зерттеу кезіндегідей. Микоплазмалар мембраналық паразиттер болып табылады, сондықтан люминисценттік микроскопта олар жасушалар бетінде және оларға жақын орналасқан жерде жасыл түсті гранулалар түрінде көрінеді. Егер препаратта жарқыраған 10 гранулалардан кем болмаса нәтижелер оң болып саналады. Жалғантеріс нәтижені болдырмас үшін жағындыда жасушалардың үлкен мөлшері болу керек.

реакция (АГАР) . Осы реакцияның көмегімен қандағы микоплазмалардың АГ-нін анықтайды, өйткені микоплазмалық инфекциялар әдетте жайылмалы сипатқа ие болады және микоплазмалар әртүрлі ағзалар мен тіндерде, соның ішінде қанда анықталуы мүмкін. Зерттеу материалы қан сарысуы болып табылады.

Иммундыферментті талдау- соңғы жылдары серодиагностика тәжірибесіне енгізілген жоғарысезімтал әдіс.

Микоплазмаларға қарсы антиденелерді микоплазмоз және басқа микоплазмалық инфекциялардың диагнозын дәлелдеу үшін қанда антиденелер және олардың тиісті титрі болуы қажет. Бұрын осы мақсатпен респираторлық микоплазмоз диагноз қоюы кезінде негізінен КБР қолданған. Бұл әдіс көп еңбектенуді қажет ететін болса да және ие тіндерінің гликолипидтерімен немесе кейбір бактериялармен қиылыспалы реакциялардың әсерінен арнайылығы жеткіліксіз болса да, көптеген зертханалар әлі күнге дейін осы реакцияны қолдануда. Бірқатар шетел зертханаларында КБР-на M. pneumoniae-ның гликолипидтік фракциясынан құралған диагностикумдарды дайындайды. Қан сарысудың қос сынамаларында арнайы АД титрі 4 есе және одан аса жоғарылауының диагностикалық маңызы бар. Қанның бірінші сынамасын аурудың алғашқы 3 күнінде, ал екіншісін - ауру басталғаннан 10-14 күннен кейін алған жөн.

Шамамен респираторлық микоплазмозы бар науқастардың 15%-да жұп сарысуларда антидене титрінің жоғарылауын КБР-мен таба алмайды, оны жанама комплемент байланыстыру реакциясы -мен (ЖКБР) анықтайды. Соңғы реакцияда антигенмен қосылғаннан кейін комплементпен байланыспайтын антиденелер анықталады («толық емес антиденелер») . «Толық емес антиденелер» антигенмен байланысып, оны жабады және комплементті байланыстыратын антиденелермен қосылуға бөгет жасайды, сондықтан «толық емес антиденелердің» қатысуында комплемент реакцияның бірінші фазасында бос болып қалады. Реакцияның екінші фазасында комплемент байланыстыратын антиденелер қосады (стандарттық сарысу) . Антиген «толық емес» антиделермен тежелген болса, онда комплементтің байланысуы болмайды, ол реакцияның үшінші фазасында гемолитикалық жүйе көмегімен анықталады. Сөйтіп, ЖКБР-дағы гемолиз зерттелетін сарысудағы арнайы антиденелердің бар болуын көрсетеді.

Енжар гемагглютинациялық реакциясымен жалпы антиденелерді анықтайды. Реакцияны қою үшін глютарлық альдегидпен стабилизацияланған және белсендірілген, микоплазмалардың ерігіш антигендерімен сенсибилизацияланған адамның резус теріс О(І) топ қанының эритроциттерін қолданады. Антиген - микоплазмалар биомассасының ультрадыбыстық дезинтегратының центрифугаты болып табылады. Натрий хлоридінің изотоникалық ерітіндісіндегі құрамында ақуызы бар (2 мг/мл) антиген ерітіндісін сенсибилизация үшін қолданады.

Аурудың динамикасында қанның қос сарысуында арнайы антидене титрінің жоғарылауының (4 есе және одан жоғары) диагностикалық маңызы бар. Қан сарысуының жалғыз сынамасының зерттеуі кезінде 1:32 титрінің диагностикалық маңызы бар.

Иммундыферментті талдау- микоплазмалар мен уреаплазмалардың антигендеріне M және G сыныбындағы антиденелерді анықтау әдісі, маркерлік фермент ретінде ақжелектің (хреннің) пероксидазасын пайдаланумен тығыз фазада тікелей емес иммундыферментті талдауды қолдануға негізделген.

Микоплазмаларды анықтауға арналған молекулалық-биологиялық әдістер. Бұл әдістермен берілген клиникалық үлгілерде микроорганизмге спецификалық нуклеин қышқылдары (ДНҚ немесе РНҚ) анықталады.

ПТР - in vitro- да микоплазма ДНҚ-ның белгілі бір фрагментінің амплификациясына негізделген. Қазіргі уақытта кейбір фирмалар ПТР-да микоплазмаларды анықтауға арналған диагностикумдарды өндіреді. Реакцияны нұсқауға сәйкес қатаң жүргізеді.

ДНҚ-зондтар негізіндегі гибридизация. Әрбір микроорганизмнің геномында нуклеотидтердің реттілігі - антигендік құрамына қарағанда көп мөлшерде спецификалық. Екінші тізбекке біртізбекті ДНҚ-ның әртүрлілігі олардың нуклеотидтік реттілігі комплементарлығының дәрежесіне тәуелді. Белгілі және белгісіз микроорганизмдердің ДНҚ-ының тізбектерінің әртүрлілігін өлшегенде, олардың бір түрге жататындығын немесе жатпайтындығын анықтауға болады.

Молекулалық-биологиялық әдістер өте жоғарғы сезімталдылыққа ие. Бірақ клиникалық материалда микробты анықтау факты тапқан заттың этиологиялық маңыздылығы жайында қорытынды жасауға мүмкіндік бермейді, өйткені сау адамдар арасында өте кең таралған. Диагнозды дәлелдеу үшін микроорганизмнің этиологиялық рөлін дәлелдейтін зерттеулерді жүргізу қажет. Осындай зерттеулердің бірі - арнайы антиденелер титрінің динамикасын анықтау.

Нәтижелерді талдау. Егер микробиологиялық әдіс пен АГАР, ИФР және ПТР, немесе тек АГАР, ИФР және ПТР, немесе АГАР және ИФР, немесе АГАР және микробиологиялық әдістердің нәтижелері ұқсас болған жағдайда генерализацияланған инфекция немесе ошақтың (ол жерден микоплазмалар қанға түседі) бар болуы туралы айтуға болады.

2. 6 Дауалау және күресу шаралары.

Ауырып жазылған құста салыстырмалы стерильсіз иммунитет қалыптасады. Аурудан сау емес шаруашьшықтан алынған жұмыртқадан шыққан балапанның 15-20 күнге жететін енжар иммунитеті болады.

Микоплазмоз байқалғанда шаруашылыққа карантин қояды. Арасынан ауру шыққан құстарды түгелдей сойып, мұқият дезинфекциялаған соң орнына сау құстар әкеледі. Әкелінген құстың аналық тобында және 8 айға дейінгі балапандардың арасында ауру байқалмаса алынады.

Септицемияның дамуы

Септицемияның дамуы бірнеше сатыдан тұрады.

Терінің бүлінген жеріне қоздырғыштар келіп түскенде-ластану кезеңі.
Олар сол жерде бейімделе бастаса оны инфект кезеңі деп атайды.
Олар сол жерден өлі торшалармен қоректеніп өсіп-өне бастағанда микрофлора кезеңі басталады.
Қанға түскен қоздырғыш қанда өсіп- өнсе, ол бүкіл организмді тез жайлап алады да, дертті тым асқындырып жібереді.

Макроорганизмнің денесіне енген қоздырғыштарға қарсы әсері және ағзадағы жалпы өзгерістер. Макроорганизмге қоздырғыштардың енуі сатылы кезеңдерде өтеді. Терінің бүлінген жеріне қоздырғыштар келіп түскенде - ластану кезеңі болса, олар сол жерде бейімделе бастаса оны инфект кезеңі деп атайды. Олар сол жерде өлі торшалармен қоректеніп өсіп-өне бастағанда микрофлора кезеңі басталады. [6, 11]

Макроорганизм қоздырғыштарға тосқауыл қойғанда - инфекция аталады. Қабыну процесін іріндетумен тынатын микробтар денеге енгенде жергілікті реакциямен бірге, осы микробтарға қарсы тосқауыл қоятын бүкіл ағза түгел қатысып, жалпы реакциямен жауап береді. Ағзаның жалпы реакциясының мелшері оның қарсыласу күшіне байланысты және денеге енген микробтардьщ түріне, уыттылық күшіне байланысты.

Уыттылық қабілеті күшті микробтар денеге көптеп енсе, ағзаның қарсыласу белгілері тез арада білінеді. Осындай жағдайға үшыраған жануар күнделікті қызуы көтеріліп, қалтырап, ми қызметі бұзылып тіпті есінен де танып қалады.

Ондай жануарды мұқият зерттеген кезде, қан тамырларының жиі соғуын, торшаларда және қан құрамында айтарлықтай биохимиялық өзгерістер барын, бүйрек, бауыр қызметтері өзгеріп, нашарлап кеткенін байқауға болады. Микробтардың улы заттарды көптен шығарып, ағзаны уландырып жібергенін қан құрамындағы белоктық фракциялардың өзгеруінен білуте болады. Ағза іріңмен, улы заттармен қатты уланғанда қан құрамындағы жалпы белоктың мөлшері кетеді. Улану неғұрлым күшейген сайын қан құрамындағы альбумин белогының саны азайып, глобулин белоктарының көрсеткіштері көбейе түседі. [8, 9]

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.