Қабат пен ұңғыны зерттеу

«Қабат пен ұңғыны зерттеу»

Мазмұны

1. Қабатты және ұңғыны зерттеу мәліметі 4
2. Қабаттарды және ұңғыларды зерттеудің мақсаты 5
3. Ұңғыларды зерттеу режимдері 6Орнатылған режимде ұңғыны зерттеу. 6Орнатылған режим кезіндегі мәліметтерді өңдеу 7Ұңғыларды орнатылмаған режим әдісімен зерттеу 8Орнатылмаған режим кезінде зерттеу нәтижелерін өңдеу 10
4. Айдау ұңғыларын зерттеу 13
5. Зерттелмеген режиміндегі ұңғыларды зерттеу 13
6. Фонтанды ұңғыларды зерттеу 15
7. Газлифтті ұңғыларды зерттеу 17Газ ұңғыларын зерттеу 20
8. Штангалы сораппен пайдаланылатын ұңғыларды зерттеу 22
9. Батырылатын ортадан тепкіш электрсораптарымен пайдаланылатын

ұңғыларды зерттеу 24

10. Қатарынан бірнеше өтпелі қабаттарды пайдаланылатын ұңғыны зерттеу 26
11. Мұнай ұңғысына ағынды зерттеу. Өнімділік коэффициентін есептеу 28
12. Қысымды қалпына келтіру әдісімен ұңғыны зерттеу 29
13. Газды ұңғыға ағылысты зерттеу 31
14. Сұйықтықтың сұрыптау нормасының есептеулері. Сұрыптау шек

қоюларының критерийлері 36

15. Қалыптаспаған режим кезіндегі зерттеулер нәтижелерін талдау 37
16. Зерттеу кезінде қолданылатын құрал жабдықтар 40Зерттеу кезіндегі техника қауіпсіздігі 40

Пайдаланылған әдебиеттер

Қабатты және ұңғыны зерттеу мәліметі

Игеру объектісін, мұнайдың кему тиімділігін, су және газ ұңғыларын, игеру кезіндегі қабаттағы процесстердің ӛзгеру кӛрсеткіштерін анықтауда ұңғыны зерттеудің бірнеше әдістері бар. Ұңғыны зерттеу қабат фильтрация параметрлерін анықтау үшін жүргізіледі және одан әрі жүйелі түрде барлық кен орынды пайдалану ұзақтылығында жүргізіліп отырады.

Зерттеудің негізгі түрі гидродинамикалық және термодинамикалық болып табылады.

Сонымен бірге арнайы зерттеулер бар-олар гидрохимиялық және геофизикалық.

Геофизикалық зерттеу әдісі - физикалық әсер етуге негізделген. Геофизикалық әдіспен ұңғыны зерттеу және геологиялық қима тау - жыныстарының жағдайы жӛнінде, олардың параметрлерін, игеру кезіндегі ӛзгерістері жӛнінде информация беріп отырады. Сонымен бірге бұл зерттеу геологиядан басқа, яғни технологиялық шараларда да қатысып отырады. Геофизикалық зерттеулер каратаж кӛмегімен іске асады. Оның арнайы құрылғылары электрокабель арқылы ұңғыға түсіріліп, таңдалып алынған ұңғы интервалы зерттеледі. Каротаждың бір-екі түрі бар:

1. Электр каротаж. Бұл каротаж ұңғыдағы сұйықпен жыныстың әсерлесуінен болған, пайда болған электр ӛрісінің ӛзгеруін зерттеуге негізделген. Сонымен бірге тау жынысының электірлік кедергісі, патенциалдары, потенциалдар ӛзгерістері, т. б. Зерттеледі. Ұңғы қапталдарындағы каротаж зондтарымен ӛлшейді. Электрокаротаж және оның түрлері тау жыныстарындағы қималарды дифференциалдап, ӛткігішті және кеуекті жыныстардың табанымен кровлясынтауып, мұнайлы қабатшаларды анықтайды.
2. Радиоактивті каротаж. Ол табиғи гамма - сәле жыныс тарату ӛзгерісі, сонымен бірге олармен бірге нейтрондар немесе гамма-сәулелермен әсерлесуі арқылы зерттеуге негізделген. мұнайлы, сулы, газды жыныстарды анықтау үшін радиоактивті каротаждың бірнеше түрлері бар, олар кеуектілікті мұнайға қанығушылықты, тау-жынысының тығыздығын т. б. анықтайды. Сонымен бірге ұңғының техникалық жағдайын анықтау үшін де қолданылады.
3. Нейтронды каротаж. Нейтрон ағымы мен тау жынысының элементтер ядросы әерлесуіне негізделген. Ұңғыға түсірілген құрылғы жылдам нейтралдар кӛзіне ие және осы кезден алысырақ белгілі бір шамада орналастырылған, изоляцияланған экранды индикатормен жабдықталған.

Ннейтронды каротаждың бірнеше түрі бар, олар коллектор және қабат сұйығы жайлы қосымша информация береді.

4. Акустикалық каротаж тау жыныстарының серпімді қасиетін анықтауға негізделген. Бұл үшін ұңғыда серпімді теңселу, тербеулер болады, олар қоршаған ортаға таралып, орнатылған бір немесе бірнеше қабылдағыш арқылы қабылданып отырады. Осы қабылдағыштардың ара-қашықтығындағы теңселулер тарауының жылдамдығы, амплитудасы анықталады. Акустикалық каротаждың үш модификациясы бар: олар серпімді толықтырудың басылуы және цементті сақина және ұңғының техникалық жағдайына ӛткізілетін акустикалық каротаж.
5. Термокаротаж-температураның таралуын зерттеу. Термокаротаж жынысты температуралы градиенті бойынша дифференциалдауға кӛмектеседі
6. Кавернометрия-отырғызылмаған ұңғының фактты диаметрін ӛлшеу және оны бағанасы бойынша ӛзгерту.

Гидравликалық зерттеу -олар орнатылған немесе орнатылмаған режимдер кезіндегі сұйық немесе газ ұңғысының ағу параметрін зерттеу үшін негізделген. Ағу параметрі дебит болып табылады, қысым немесе оның ӛзгерістері. Орнатылған режимдағы ұңғыны зерттеу ұңғы жұмысы үшін маңызды мінездемелер алуға мүмкідік береді. Бұлсыз ұңғының дебитін және сұйықты кӛтеру үшін техникалық талаптарды білу мүмкін емес. Бұл әдіс қабаттың гидроӛткізгіштігін анықтауға мүмкіндік береді. ε = κh ;

μ

Ұңғыны дебитометрмен зерттеу. Олар ұңғыдағы сұйық ағымын (ӛндіру ұңғымаларында) және айдау ұңғымаларының жұту санын, арнайы құрылғылар қолдану арқылы іске асады. Құралдар олар: дебитометрлер және шығын ӛлшегіштер. Ұңғыға түсіріліп, перфорацияланған интервалда орнатылады.

Дебитометрлік зерттеулер ұңғыда маңызды информациялар береді. Олар: жұмыс жасаушы қабат қалыңдығы, бӛлек қабатшалар дебиті т. б.

Қабаттарды және ұңғыларды зерттеудің мақсаты

Ұңғыларды зерттеу жұмыстарының мақсаты қабаттың коллекторлық қасиеттерін анықтау болып табылады. Ол игеру процессін бақылауға, жобалауға, ұңғылардың режимін орнатуға, сонымен қатар бүкіл кенорынның режимін орнату үшін қажет.

Ұңғыларды зерттеу әдістері екіге бӛлінеді:

1. орнатылған режим әдісі.
2. орнатылмаған режим әдісі.

Орнатылған режим әдісі кезінде ұңғылардың режимін бірнеше рет ӛзгертеді. Әр режимнен кейін ұңғының ӛнімін және түп қысымын ӛлшеп алады, немесе Н _дин (динамикалық деңгейін) .

Бұл әдістің артықшылығы:

1. қарапайым,
2. зерттеу кезінде алынған мәліметтер скважинаның режимін орнатуға мүмкіндік береді,
3. зерттеу қортындысы жеңіл ӛңделеді.

кемшілігі:

қабаттың коллекторлық қасиеттері анықталғанда шарттылық пайда болады. (келтірілген радиусқа байланысты)

rкел= rc •  -c . C = C1+C2

Орнатылмаған режим әдісінің артықшылығы мен кемшіліктері бірінші әдісіне қарама- қарсы болып келеді. Сол себептен ұңғыларды екі әдісімен бірге зерттеген жӛн.

Ұңғыарды орнатылған режим әдісімен зерттеу.

Әдістің мақсаты: Бір неше уақытқа дейін ұңғының ӛнімін ӛзгертіп пайдаланады. Осы кезде ұңғы ӛнімін және түп қысымын ӛлшеп отырады. Қабат қысымын алдын ала ӛлшеп алады, ӛткені қабат қысымы кӛп уақытқа дейін ӛзгермейді.

Бірінші режимді орнатып алғаннан кейін, сол режим кезіндегі ӛнімді және Р _түп ӛлшеп алады. Содан кейін ұңғы режимін ӛзгертіп жоғарыда аталған параметрлерді қайта ӛлшеп алады. Орнатылған режим кезінде 4-5 рет алынған мәліметтер жеткілікті. Алынған мәліметтер бойынша график салынады.

Графикте ӛнім мен қысым айырмасы арасындағы байланысты кӛрсетеді.



Cурет 1: Индикаторлық қисық.

Пайда болған қисықты индикаторлық диаграмма деп атайды. Графикті (Q. ∆Ρ ) координатында құрады. Q және ∆Ρ қыйылысқан нүктеде Р _қаб = Р _түп ; Р _қаб - Р _түп =0; Q=0.

Индикаторлық қисық түрлері Q координатына байланысты.

• түзу сызық
• ойыс сызық
• дӛңес сызық болып келеді.

Қабатта бір текті сұйық орнатылса және режимі арынды болса сызық түзу болып шығады (сызық:1)

Арынды режимнің бір қатар жағдайында, ӛнім мен ∆Ρ тӛменгі мәндерінде қисық түзу бола келіп қысым айырмасы жоғарлаған сайын ӛнімнің ӛсіне дӛңес болып келеді. (сызық: 2)

Ойыс сызық(сызық: 3) - зерттеу нәтижесінде мәліметтер дұрыс алынбаған болса, немесе режим асығыс орнатылған болса пайда болады.

Ұңғыларды зерттеу режимдері

3. 1 Орнатылған режимде ұңғыны зерттеу

Орнатылған ағымдағы зерттеуді кейде ұңғыны пайдалануға байланысты орнатылған алымдағы зерттеу немесе орнатылған айдаудағы зерттеу (айдау ұңғыларына байланысты) айтады.

Әдістің негізгі жұмыс бабы келесіде қорытылады.

Пайдалану ұңғыларында жұмыс режимі бірнеше рет ӛзгереді, сонымен бірге дебиті де ӛзгереді. Одан кейін режим орнатылғасын дебит ӛлшеніп, түп қысымы ӛлшенеді. Айдау ұңғылары, фонтанды ұңғыларда осы процесс жүреді, дұрыс зерттеу жүргізу үшін, ұңғының әрбір депрессиясында орныққан режим шығу керек.

Сұйық ұңғыға радиалды ағым формуласы:

q = 2 πε (Ρ k − Ρ c )

ln( Rk / rc )

Ұңғыда радиалды ағым жағдайында ε = ε ( r ) болса:

q = 2 π (Ρ k − Ρ c )

(1)

(2)

Rk

dr

rε ( r )

c

(1) (2) формулалар орнатылған ұңғылар үшін арналған, бірақ олар орнатылған ұңғылар

үшінде қолданылады, егер оның

rc ұңғы радиусы орнына келтірілген радиус

rnp қойса

немесе

A = 2 πε

ln( Rk / rnp )

A = 2 π

(3)

(4)

(1) және (2) формулалар орнына

Rkk



rnp

dr rε ( r )

q = A (Ρ k − Ρ c )

(5)

(5) формула сұйық дебитін қабат жағдайларында анықтайды. Практикада дебит

стандартты жағдайларда ӛлшенеді, оның ӛлшем бірлігі т/тәулік. bH

кӛлем коэффицентін

және мұнай тығыздығын стандартты жағдайда ρ H

тәулікке ауыса отырып (5) формуланы аламыз.

енгізсек, сонымен бірге секундант

Q = q 86400 ρ

= A 86400 ρH (Ρ

− Ρ )

(6)

H k c

H H

енгізе отырып

K = 86400 ρ H A

bH

Q = k ( Pk − Pc )

(7)

(8) аламыз

Мұндағы к- ӛнімділік коэффиценті т/(сут. Па) .

(8) ден

K = Q Pk − Pc

(9)

Орнатылған ұңғы дебиті және қабатқа дипрессия

Q = f ( Pk − Pc ) арасы немесе ұңғы

түбіндегі қысыммен дебит арасындағы Q =

деп аталады (сурет 2) .

f ( Pc ) гидравликалық кескін индекаторлық сызық

Сурет 2 Индекаторлық сызықты қисаюды теңдеу арқылы аппроксимациялауға болады.

Q = K ( Pk − Pc )

Бұл ағымның ортақ теңдеуі деп те аталады.

(10)

n = 1болғанда (11) теңдеуі тік сызықты

индекатор сызығына ие болады. 0. 5  n  1кезде индекатор сызығы р ӛсі жаққа қарай

майысады, ал n  1болғанда индекатор сызығы Q ӛсіне қарай майысады.

Тік сызықты индикаторда ӛнімділік коэффиценті кезкелген екі фактты нүктеден табыла алады.

k = dQ = Q 1 − Q 2

(11)

dp Pc − Pc

3. пен (7) ала отырып, табылған к арқылы (13) формула былай болады

ε = KR = KbH ln( Rk / rnp )

(12)

μ 2 πρ H 86400

(13) алынған формуладан R -ӛткізгіштікті, һ-қабат қалыңдығын, μ -динамикалық

кеуектілікті, анықтауға болады. әдетте ӛнімді контур кӛзі

Rk -орнына, кӛршілес ұңғылар ара-

қашықтығының ортасы алынады. Бір ӛзі жұмыс жасап тұрған ұңғыларда Rk

аралығында алынады.

250-400метр

3. 1. 1 Орнатылған режим кезіндегі мәліметтерді өңдеу

Индикаторлық сызықтардың теңдеуі (1) теңдеуімен анықталады.

Q= K(Р _қаб - Р _түп ) ⁿ (1)

мұнда: К - қабаттың ӛнімділік коэффициенті

n - кеуектілік ортадан сұйықтың сүзілу коэффициенті.

Сұйық Дарси заңына бағынатын болса, қисық түзу болады және n= 1; n<1 болса сызық ӛнімі ӛсіне дӛңес болып түседі, ал n>1 болса ойыс болып түседі.

Дарси заңы орындалған кезде.

Q= K(Р _қаб - Р _түп ) ; (2)

К = Q

P − P

= Q ;

∆Ρ

(3)

Ұңғының зерттеу мәліметтерінен ӛткізгіштік коэффициентін табу үшін индикаторлық сызықтың түзеу бӛлігінен қабаттың ӛнімділік коэффициентін табады, содан кейін түзу ағынның теңдеуінен ӛткізгіштік коэффициентін табады. (k) (35) теңдеуді мына түрде жазуға

болады:

Q = 0, 236 k ⋅ p ⋅ h ⋅ ϕ ( P − P ) ; (4)

μ ⋅ в ⋅  g  g

rc

мұнда: ϕ - аяқталмаған скважинаны сипаттайтын коэффициент.

4. -ші теңдеуден k - табамыз.

Qсалмак

μ ⋅ в ⋅ g R

r

4. 24 K ⋅ μ ⋅ в ⋅ g R

r

k = 0. 236 ⋅ ρ ⋅ h ⋅ ϕ ( P − P

=  c

p ⋅ h ⋅ ϕ

мұнда: К

= Q ;

∆Ρ

4. 24 K ⋅ в ⋅  g R

Қабат ӛткізгіштігі

k ⋅ h =

μ

ρ ⋅ ϕ

rc ; (6)

Қабаттың пеьзоӛткізгіштігі:

ае = (

) ; (7)

μ mβc + βкаб

Қабаттың сұйық ӛткізгіш қасиеті коэффициентпен сипатталады, ал оның ӛзі бір неше кӛрсеткішпен анықталады: k. h. μ . Бұл коэффициент қабаттың сапалық қасиетін

сипаттайды. Қабаттың гидравликалық ӛткізгіштігі, қабаттың ӛткізгіштігіне, сұйықтың тұтқырлығына, қабаттың биіктігіен байланысты ӛзгереді.

Сұйық ӛткізгіштік қабаттың ӛткізгіштігіне және биіктігіне тікелей, ал тұтқырлығына

 м 3   Д ⋅ см 

кері байланысты. Ол

 Па ⋅ с  −

пен ӛлшенеді, немесе  СП

 :

м 3

1 Па ⋅ с

= 1011

 

Д ⋅ см :

СП

μ ↑→ k

және h- ӛзгермесе → сұйық ӛткізгіштік, ал

μ ↓ −

сұйық ӛткізгіштік болады.

Қабаттың пезоӛткізгіштігі коэффициентпен анықталып, қабаттың серпінді қасиетін сипаттайды.

Қабаттың ӛнімділігі қабаттың гидродинамикалық қасиетін анықтайды.

3. 2 Ұңғыларды орнатылмаған режим әдісімен зерттеу

Ұңғыларды орнатылмаған режим және қысымды қалпына келтіру (құлау) әдісімен зерттеу, ұңғыны тоқтатқан немесе жіберген кезде қабаттағы сүзілу процессінің тұрақсыздығына негізделген. Бұл әдісімен қабаттағы Р _қан < Р _түб , болған кезде яғни қабатта бір фазалық сүйық болған кезде ұңғыларды зерттеуге болады (сурет 3, 4) .

Бұл әдістің мақсаты: ұңғыны тоқтатқаннан кейін түп қысымның қалпына келтіру жылдамдығын және ұңғыны іске қосқаннан кейін түп қысымның тӛмендеу жылдамдығы бақылауда тұрады.

Ұңғыны тоқтатқаннан кейін, алғашқы уақытта мұнай скважина түбіне ағып ішіне енеді, ұңғыдағы сұйық бағанасы кӛтеріледі, ал түп қысымы жоғарлайды. Кейін мұнай ағыны тӛмендейді және түп қысымның жоғарлауы азаяды. Қабаттағы ұңғы түп қысымы қабат қысымына жақындайды.

Қысымды құлау әдісімен ұңғыны зерттегенде, ұңғыны іске қосқаннан кейін түп қысымы ӛзінің ең кіші мәніне дейін тӛмендейді.

Зерттеу процессінде бірдей уақыт аралығындағы түп қысымының ӛзгеру мәліметтерін

жазып отырады. Сол мәліметтермен ∆Ρ және келу қисығының графигін құрады (сурет 5) .

 gt

координтында қысымының қалпына

Сурет 3 ұңғы түбіндегі қысымның кӛтерілу қисығы

Сурет 4 ұңғы түбіндегі қысымның құлау қисығы.

Сурет 5 ∆Ρ -

 gt

байланыс қисығы.

3. 2. 1 Орнатылмаған режим кезіндегі зерттеу нәтижелерін өңдеу

Тоқтар алдында тұрақты ӛніммен пайдаланған ұңғының, тоқтатқаннан кейінгі түбіндегі қысымды қалпына келтіру (48) теңдеумен табылады.

Р − Р

= ∆Ρ = Q ⋅ μ ⋅ в ⋅  n 2. 25 t ;

(8)

каб

туб

4 πk ⋅ h

r 2 rtk

Мұнда:Q - тоқтар алдындағы скважина ӛнімі, м ³ /с.

∆Ρ - қысымның жоғарлауы, Па.

μ - қабат сұйығының тұтқырлығы, Па•с. в - кӛлемді коэффициент.

k - ӛткізгіштік, м ² .

h - қабат қалыңдығы, м.

æ- қабаттың пьезоӛткізгіштігі, м ² /с.

Бұл теңдеу, ӛнімі кұрт ӛзгергенде біртекті үздіксіз қабатқа пайдаланады.

Табиғи жағдайда ондай қабаттар болмайды, ал ӛнімнің күрт ӛзгеруі техникалық қиындық әкеледі, сол себептен (8) теңдеуін шартты түрде қолданады.

1. Қабаттың созылуы - үздіксіз деп есептеледі.
2. Зерттеу жүріп жатқан скважинаның түп аймағында қабат бір текті деп есепке алынады.
3. ұңғы ӛнімінің ӛзгеруі- күрт ӛзгеруі болып есептеледі (ұңғы тоқтатылғанда және іске қосылғанда) .

Осы шарттарға байланысты (8) теңдеумен есептелген мәліметтер шартты мәндерді

береді.

Зерттеу мәліметтері ӛңделу кезінде (8) теңдеуді әр түрлі ӛзгерістермен алады,

 п →  g

ауыстырады. Сонда (9) теңдеу пайда болады.

∆ Р = 2, 3 Q ⋅ μ ⋅ в  g 2. 25 χ + 2. 3 Q ⋅ μ ⋅ в  gt

(9)

2 πk

2

кел

4 πk

немесе

∆Ρ = A + i ⋅ gt

; (10)

мұнда і- бұрыштық коэффициент.

А - ординат ӛсінде бӛлектенетін кесінді. (сурет: ∆Ρ -  gt байланыс қисығы) .

(10) теңдеу - бұл ∆Ρ -  gt координаттарында құрылатын түзеу сызықтың теңдеуі.

А = 2, 3 μ ⋅ в ⋅  g 2. 25 ;

(11)

4 πk ⋅ h

r 2 кел

i = 2. 3 Q ⋅ μ ⋅ в

4 πk ⋅ h

= 0. 183 Q ⋅ μ ⋅ в ; (12)

k ⋅ h

А = i ⋅  g

2. 25 һһһ : (13)

2

кел

Қысымды қайта құру қисығының бастапқы кезде түзеу сызығынан ауытқуы t- кіші мәндерінде нақты нәтижесін бермейтінін айтады.

Қысымды қалпына келтіру әдісімен скважинаны зерттеу кезінде мәліметтері тӛмендегі тәртіппен ӛнделеді.

1. ∆Ρ-

 gt

байланыс графигі құрылады.

2. График бойынша і және А анықталады.

а) Қисықтың тік сызық бӛлшегінің ылдиы.

i = ∆Ρ2 − ∆Ρ1 ;

 gt 2 −  gt 1

kh

б) Ординат ӛсінде бӛлектенетін А кесіндісі, Содан кейін қабаттың гидроӛткізгіштігі μ ; пьезоӛткізгіштігі æ, келтірілген радиусы r _кел , ӛнімді коэффициенті К - анықталады.

Мысал есептері.

Қысымды қалпына келтіру қисығы атқылау ұңғысын тоқтатқаннан кейінгі кезде

түсірілген. Тоқтатқанға дейінгі ӛнім 120 т/сут. Зерттеу кезіндегі мәліметтер кестеде берілген. Кесте 3. Қысымды қалпына келтіру қисығының ӛңдеу нәтижесі.

Мұнай мен қабаттың сипаты: ρ м=0, 85 т/м ³

μ = 4 ⋅10−3 Па ⋅ с (4 сп )

в _м =1, 2 h _тм = 10м m=0, 2

β = 1⋅10−101/ Па

βм = 10 ⋅10−101/ Па

R _к =200 м

r _с =12, 5 см

Қабаттың ӛткізгіштігін R, жыныстардың ӛткізгіштігін, пьезоӛткізгіштігін æ, r _кел , К - ӛнімділігін, ϕ - анықтау керек.

1. Берілген кестедегі мәліметтер арқылы ∆Ρ - келтіру қисығын құрамыз.

 gt координатында қысымды қалпына

Сурет 6

2. Шеткі нүктелер арқылы қисықтың тік сызық бӛлшегінің ылдиын анықтаймыз.

∆Ρ − ∆Ρ

(8 ⋅10 − 7. 00) ⋅10 ⁵ ₅

 gα

= i = 2 1 =

 gt 2 −  gt 1

4. 158 − 3. 380

= 1. 42 ⋅10

Па ;

3. Қысымды сипаттайтын ординат ӛсіндегі А кесіндісін анықтаймыз.

А= 2, 15 ∙10 ⁵ Па;

4. Мұнай ӛнімі:

Q =120

0. 85 ⋅ 86400

= 1. 63 ⋅10−3 м 3 / с ;

5. Ӛткізгіштік.

0. 183⋅ Q ⋅ μ ⋅ в

0. 183⋅1. 63⋅10−3 ⋅ 4 ⋅10−3 ⋅1. 2

−12 2

k = =

hi

10 ⋅1. 42 ⋅105

= 1⋅10

м = 1 Д ;

6. Қабаттың ӛткізгіштігі:

kh = 1⋅10−12 ⋅10 =



⋅ 11 м =

Д ⋅ см

μ 4 ⋅10−3

250 10

Па ⋅ с

250 ;

сП

7. æ- пьезоӛткізгіштік.

æ= μ ( mβ

k

м + β

жыл )

1⋅10−12

4 ⋅10−3 (0, 2 ⋅10 ⋅10−10 +1⋅10 −10)

= 0, 83 м 2

/ с =

8300 см 2

/ с ;

8. rкел- келтірілген радиус.

rrtk = ;

9. Ӛнімділік коэффициенті.

К = Q = 0, 236 k ⋅ ρ ⋅ h = 0, 236 ⋅1⋅ 0, 85 ⋅10 = 122 T ;

∆Ρ в ⋅ μ ⋅  g R rc

1, 24 ⋅10−3 ⋅ 3, 204

сут , мПа

10. ϕ - аяқталмаған ұңғының коэффициенті.

ϕ = Qa

R

 g

= rc

200

 g 0, 125

≅ 1 ;

Qа R



кел

200

 g 0, 228

4 Айдау ұңғыларын зерттеу

Айдау ұңғыларды олардың қабылдау қабілетін анықтау және технологиялық режимін орнату мақсатымен зерттейді.

Айдау ұңғыларды жоғарыда қарастырған екі әдіспен зерттейді.

Орнатылған режим әдісімен айдау ұңғыны зерттеу кезінде, айдалып жатқан судың кӛлемін және әр режимдегі сәйкес ұңғы түбіндегі қысымды ӛлшейді. Ұңғы режимін бір неше рет ӛзгертіп мәліметтерін алады. Содан кейін индикаторлық қисығын құрады да айдау ұңғысының қабылдау коэффициентін анықтайды.

Ұңғы түбіндегі қысымның құлау қисығы айдау ұңғыны тоқтатқаннан кейін тереңдік манометрмен ӛлшенеді, немесе скважина сағасында орнатылған үлгілі манометр арқылы алынады.

Ұңғыны тоқтатар алдында, ол орнатылған айдау режимінде жұмыс істеу керек. Айдау ұңғысының түбіндегі қысым (54) теңдеуімен анықталады.

Ртуб

= Рс +

рс ⋅ Нкаб

10 ; (1)

5 Зерттелмеген режиміндегі ұңғыларды зерттеу

Зерттелген режимде ұңғыларды гидравликалық әдіспен зерттеген кезде серпімді режим залына сүйенеді. Қабаттың серпімді қасиеттері және сұйыққа қаныққан және тәуелсіз газ ӛлшемі қабат жүйесінен байқалады. Мұндай ӛзгерістер ауытқулар деп аталады, ал жұмыс режимі кезінде жылдам ӛзгеретін ұңғыларды, ауытқу ұңғыларында немесе ағынды ауытқуда. Бір ұңғыдағы ауытқуын қарастырайық, ол үлкен тығыз қабатта үздіксіз жұмыс жасайды.

Ұңғы айналасындағы воронка депрессиясын қоректендіру нұсқасы деп аталады, ал

воронка радиусы

Rr -қоректендіру нұсқасының радиусы. Нұсқаға қысым

Ρ k - әсер етеді, ал

ұңғы түбіне орнатылған жұмыс кезінде - қысым Р _с .

Егер ұңғыны бірден тоқтатсақ және жұмыс жасау режимін ӛзгертсек онда оның айналасында қысымды қайта бӛлу процесі басталады. Нақты түсіндіріп айтатын болсақ ол кезде жүретін құбылыс ұңғы айналасындағы сұйық тығыздығының ӛзгеруін ескеру қажет.

Қысым тығыздығының функциясы болып табылады Ρ = ρgh

Мұнай тығыздығының нұсқасы үлкен мәнге ие болады. Ұңғыдағы ӛндіріліп жатқан мұнайды тоқтату кезінде контурдан мұнайдың саны түсе береді, ұңғыны тоқтатудың алдында ұңғы дебитінде тексертіледі.

Ұңғыны түсіру кезінде кӛп сондай құбылыстар пайда болады, тоқтату кезіндегідей, қысым түседі, воронка депрессиясы Rk биіктігіне жеткенше ӛседі, айдау ұңғының жібергіштігі пайдаланумен сай келеді, ал айдау ұңғысының тоқтатылуы пайдалану жіберуіне сай.

Қисықтарды қалпына келтіруді барлық ұңғыларда кездестіруге болады, ол пайдалану

мен белгілеуіне тәуелді емес. Қисықтарды қалпына келтіруді алу ұңғыны тоқтатқаннан кейін пайда болады. Оны режимнің жұмыс кезінде дебит тӛмендеген кезде алуға болады, керісінше дебит жоғарылаған кезде қысымның құлау қисығын аламыз. Осылайша қысымды қалпына келтіру үшін ұңғыны тоқтату міндетті емес. Ол үшін келесі формуланы қолданады, ұңғыдағы сұйық тығыздығының ағынын гидродинамикалық жер асты

есептеулеріне пада болған онда қисықты қалпына келтіру қысымы алынады (сурет 7) .

∆Ρ(Τ) =

... жалғасы

Газды қабатқа айдаудың қолданылып жүрген қысымының орташа мәні

Оңтүстік ақшабұлақ аймағындағы барлау ұңғысын орналастыру

Жаңажол кен орынындағы ұңғыны жобалау

Жаңажол кенішінде тереңдігі 3900 м пайдалану ұңғымасын бұрғылау

Айдау ұңғымаларын меңгеру

МҰНАЙ ӨНДІРУ ҰҢҒЫЛАРЫН ГАЗЛИФТІЛІ ӘДІСІ

ГАЗ АУА КӨТЕРГІШІНІҢ КОНСТРУКЦИЯСЫ

Боранқұл кен орны

Жаңажол кен орны

Құмкөл кен орнындағы жобаланған және жақсы бұрғыланған ұңғыманың сипаттамаларын зерттеу

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс