ҚР валюта нарығы

Кіріспе

Валюталық нарықты екi мағынада түсiнуге болады. Бiрiншiден, валюталық нарық - шетел валюталары мен валюталық құндылықтарды сату және сатып алу барысында туындайтын экономикалық қатынастарды бiлдiрсе екiншiден, сұраныс пен ұсыным бойынша шетел валюталарының сауда-саттығы жасалатын арнайы жүйенi бiлдiредi. Валюталық нарық халықаралық есеп айырысудың уақтылы жүргiзiлуiн және валюталық қаражаттардың тиiмдi жұмсалуын қамтамасыз ете отырып, валюталық курсты анықтауға сондай-ақ валюталық нарықтағы жағдайға қарай валюталық саясаттың басты бағыттары мен формаларын айқындауға жағдай жасайды Кәсiпорындар валюталық нарыққа импорт бойынша есеп айырысуға қажеттi валюталар сатып алу үшiн және экспорт бойынша шетел валюталарымен түскен түсiмдерiн сату немесе айырбастау үшiн қатысады. Валюта нарығындағы сауда-саттық жергiлiктi уақытпен таңертеңгi сағат 9-да басталады. Оған дайiн валюталық дилер электрондық информациялық жүйе арқылы өзге нарықтардағы курстардың өзгерiсi жөнiнде анықтап тiркейдi. Уақыт айырмашылығымен байланысты Европа нарығында ендi жұмыс басталса, америка валюта нарығы жабық болып, азия нарығы ендi жұмысын аяқтап жатады. Валюталық информациялық таблода /экран агентства Рейтер/ АҚШ долларының өзге валюталарға қатысты спот-курсы, алтын мен күмiстiң бағасы көрсетiледi және олар үнемi өзгерiп отырады. (1-кесте) Нарықтық экономика жағдайында сыртқы экономикалық қатынастардың дамуы Қазақстанда валюта нарығының қалыптасуына ықпал еттi. 1992 жылы маусым айында Қазақстанда банкаралық валюталық биржа (AFІNEX) ашылды. Ол Қазақстанда валюталық қатынастарды ұйымдастыруға және дамытуға жағдай жасады. Онда валюталарды сату және сатып алу сұраныс пен ұсыныстың негiзiнде атқарылады. 1995 жылы Қазақстан Алматы қаласында ашылған дилинг-орталық компаниясы арқылы халықаралық валюталық нарыққа (FOREX) шығу мүмкiндiгiне ие болды. 1996 жылы желтоқсанда “Валюталық реттеу туралы“ Қазақстан Республикасының Заңы қабылданды. Онда Қазақстан Республикасы аумағында валюталық операцияларды жүргiзудiң принциптерi мен тәртiбi, валюталық операцияларды жүргiзетiн субьектiлердiң құқықтары мен мiндеттерi, валюталық заңдарды бұзғавны үшiн жауапкершiлiктерi белгiлендi. Валюталық қатынастарды терең түсiну үшiн оған қатысты жекелеген элементтердiң мәнiн, мағынасын бiлу қажет. Атап айтқанда: ЕВРО – 1999 жылдың қаңтарынан бастар нақты ақшасыз есеп

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Р Е Ф Е Р А Т
ТАҚЫРЫБЫ: ВАЛЮТА НАРЫҒЫ
ОРЫНДАҒАН:
ҚАБЫЛДАҒАН:

Валюталық нарықты екi мағынада түсiнуге болады. Бiрiншiден, валюталық
нарық - шетел валюталары мен валюталық құндылықтарды сату және сатып алу
барысында туындайтын экономикалық қатынастарды бiлдiрсе екiншiден, сұраныс
пен ұсыным бойынша шетел валюталарының сауда-саттығы жасалатын арнайы
жүйенi бiлдiредi. Валюталық нарық халықаралық есеп айырысудың уақтылы
жүргiзiлуiн және валюталық қаражаттардың тиiмдi жұмсалуын қамтамасыз ете
отырып, валюталық курсты анықтауға сондай-ақ валюталық нарықтағы жағдайға
қарай валюталық саясаттың басты бағыттары мен формаларын айқындауға жағдай
жасайды   Кәсiпорындар валюталық нарыққа импорт бойынша есеп айырысуға
қажеттi валюталар сатып алу үшiн және экспорт бойынша шетел валюталарымен
түскен түсiмдерiн сату немесе айырбастау үшiн қатысады.
   Валюта нарығындағы сауда-саттық жергiлiктi уақытпен таңертеңгi сағат 9-
да басталады. Оған дайiн валюталық дилер электрондық информациялық жүйе
арқылы өзге нарықтардағы курстардың өзгерiсi жөнiнде анықтап тiркейдi.
Уақыт айырмашылығымен байланысты Европа нарығында ендi жұмыс басталса,
америка валюта нарығы жабық болып, азия нарығы ендi жұмысын аяқтап жатады.
Валюталық информациялық таблода экран агентства Рейтер АҚШ долларының
өзге валюталарға қатысты спот-курсы, алтын мен күмiстiң бағасы көрсетiледi
және олар үнемi өзгерiп отырады. (1-кесте)
   Нарықтық экономика жағдайында сыртқы экономикалық қатынастардың дамуы
Қазақстанда валюта нарығының қалыптасуына ықпал еттi. 1992 жылы маусым
айында Қазақстанда банкаралық валюталық биржа (AFІNEX) ашылды. Ол
Қазақстанда валюталық қатынастарды ұйымдастыруға және дамытуға жағдай
жасады. Онда валюталарды сату және сатып алу сұраныс пен ұсыныстың
негiзiнде атқарылады. 1995 жылы Қазақстан Алматы қаласында ашылған дилинг-
орталық компаниясы арқылы халықаралық валюталық нарыққа (FOREX) шығу
мүмкiндiгiне ие болды. 1996 жылы желтоқсанда “Валюталық реттеу туралы“
Қазақстан Республикасының Заңы қабылданды. Онда Қазақстан Республикасы
аумағында валюталық операцияларды жүргiзудiң принциптерi мен тәртiбi,
валюталық операцияларды жүргiзетiн субьектiлердiң құқықтары мен мiндеттерi,
валюталық заңдарды бұзғавны үшiн жауапкершiлiктерi белгiлендi.   Валюталық
қатынастарды терең түсiну үшiн оған қатысты жекелеген элементтердiң мәнiн,
мағынасын бiлу қажет. Атап айтқанда:
         ЕВРО – 1999 жылдың қаңтарынан бастар нақты ақшасыз есеп айырысу
құралы ретiнде қолданылды. 2002 жылдың 1-қаңтарынан бастап санағанда 6
айдың iшiнде банкноттар мен тиындар түрiнде шығарылып айналысқа енгiзiлдi.
Осы кезеңнен бастап Европалық Қауымдастыққа мүше елдердiң ұлттық ақша
бiрлiктерi айналыстан шығарылып қызметiн тоқтатты.
   Евроның халықаралық қаржы жүйесiне енуi оның тұрақталу деңгейiмен, және
доллар мен иенге шаққандағы ресми бағамымен, халықаралық қаржы және сауда
түсiмдерiмен байланысты болады.   Валюта айналымында доллармен бәсекеге
түсетiн жаңа ақша бiрлiгi-евро пайда болғаннан кейiн Қазақстанның Европамен
халықаралық экономикалық және инвестициялық позициясы қалыптасып
Қазақстандық валюта нарығында доллардың бағамы ақырындап төмендей бастады.
Доллардың бағамының төмендеуi бiрiншiден халықаралық аренадағы саяси және
экономикалық жағдайлармен байланысты болса, екiншiден Қазақстанның
экономикалық саясатының негiзгi бағыттары өндiрiлген өнiмдi қайта өңдеу
салаларын дамыту болғандықтан экономикалық, техникалық және технологиялық
қатынастарды экономикасы жақсы дамыған Европа мемлекеттерiмен нығайта
бастады. Бұл өз кезегiнде евроға деген сұранысты ұлғайтты.
     Валюталық паритет – бiр валюта мен екiншi бiр валютаның арақатынасын
анықтау үшiн қолданылатын өлшем бiрлiгi. Алтын және алтынға айырбасталатын
ақшалардың тұсында валюталық паритеттiң ролiн алтынның белгiлi бiр салмақ
өлшемi атқарған болса, қазiргi уақытта валюталық корзина атқарады.
   Халықаралық Валюта Қоры (ХВҚ) 1944 жылы Бреттон-Вудста өткен халықаралық
конференцияның шешiмiмен құрылған. Қазiргi кезде оған 174 ел мүше, оның
iшiнде Қазақстан да бар. ХВҚ-на мүше болу үшiн оған қатысушы әрбiр ел
белгiлi бiр мөлшерде квота төлеуi тиiс. Квотаның мөлшерi қатысушы елдiң
экономикалық даму жағдайына қарай белгiленедi. Оның бiр бөлiгi – елдiң
алтын қорының 25%-тi немесе алтын-валюта резервiнiң 10%-тi мөлшерiндегi
алтынмен, қалған бөлiгi - ұлттық валютамен төленедi. Бұл квоталар ХВҚ-ның
дамуына және оған мүше елдерге қаржылай көмек көрсетуге жұмсалады.   1988
жылы Европалық валюта жүйесi Европалық экономикалық және валюталық Одақ
(Europen Ecanomic and Monetary Union – EMU) болып қайтадан құрылды және
оның құрамы келесi ұйымдардан құралды:
• Европалық Орталық Банк;
• Европалық Инвестициялық Банк;
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.