Цитомегаловирус (ЦМВ)

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

17.2.4.3. Бетта-герпесвирустар(5-типі). Цитомегаловирус (ЦМВ).
Цитомегаловирус (грек.: суtos-жасуша, теgas-үлкен) яғни ЦМВ-альфа-герпесвирустарға қарағанда оның ДНҚ-ң молекулалық салмағы үлкен, репродукциялану циклы ұзақтау және аламдардың фибриобластынан дайындалған жасуша дақылдарында ғана өсіп-өнеді. Алғашқы рет бұл вирусты 1956 жылы К.Смит бөліп алған.
Таксономиясы. Тұқымдастығы: Негреsvігіdіае
Тұқымдасшасы: [Веtаһегреsvігіnае] Туыстастыгы: Суtomegalovirus
ЦМВ мононуклеарлы лимфоциттерде, сұйек кемігі жасушаларында т.б. латентті инфекция қоздырады. Бұл вирус әртұрлі қатерлі ісіктер қоздыруға себепкер бола алады. ЦМВ адамдарда әртұрлі ағзалар мен тіндерді зақымдаумен және неше тұрлі көріністермен (өмірбақилық латентгі инфекциядан өліммен аяқталатын жедел генерализацияланған тұрлерімен) сипатталатын инфекция қоздырады.
Эпидемиологиясы. ЦМВ- ен инфицирлену барлық елдерде тіркелген (30 жастан асқан адамдардың 80%- да бұл вирусқа қарсы антиденелер табылады), бірақ клиникалық көрініс беруі салыстырмалы тұрде сирек байқалады. Қоздырғыш тек қана адамдарға патогенді. Берілу механизмі- респираторлық, тұрмыстық- жанасу, жыныстық қатынас, ал кейде фекальды- оральды жолмен жұғады. Инфекция көзі - жедел немесе латентті тұрімен ауырған адамдар. Вирус қан, сілекей, несеп, шәуһетпен, емшек .сұтімен, орган алмастырғанда трансплантантпен, плацента арқылы және нәрестеге туылу жолдарынан өткенде беріледі. Нәрестелердің 20%- дан астамы дұниеге келгеннен кейінгі алғашқы жылы несебімен және сілекейімен ЦМВ бөліп шығару қабылеттілігі болады.
Патогенезі, клиннкалық көріністері. ЦМВ-ң бездік тіндерге троптылығы бар, сол жерлерде персистенцияланып цитопатогендік әсер етеді. ЦМВ-ң ерекшелігіне оның алып жасушалар (диаметрі 20- 24мкм, құрамында жапалақ көзі сияқты қосындылар бар) тұзу қабылеттілігі жатады. ЦМВ симптомсыз тасымалдаушылық туғызып немесе айқын клиникалық белгілері бар ауру қоздыра отырып, барлық ағзалар мен тіндерді зақымдай алады. ЦМВ-ң иммунды компонентті жасушаларды инфицирлеу және оларда персистенциялану қабылеттілігінің ерекше маңызы бар. Сонымен қатар ЦМВ-ң сілекей бездер мен бұйрек арнашаларының эпителиялық жасушаларына жақындылығы (сродство) бар, сондықган оларда ядроішлік ірі қосындылар пайда болады. ЦМВ жаңа туылған нәрестелердің 1% -да перинатальдық инфекция қоздырады. Аурудың жедел тұрлерінде ішкі ағзалар (бауыр, бұйрек, бас миы) қан тұзуші ағзалар (жұректің, тамырлардың эпителиясы) зақымданады. ЦМВ - инфекцйяның жеделдеу тұріне- интерстициалды атипті өкпе қабынуы тән.
Жүктілік, бірнеше рет қайталап қан құю, иммунитетінің әлсіреуі латентті персистенцияланған түрінің белсенділігін күшейтуі мүмкін. ЦМВ плацента арқылы өтіп ұрықта ақаулықтуғызуға немесе өлі туылуына себепкер болады.
Жасырын кезеңі - белгісіз, өйткені инфекция көбінесе латентгі тұрде өтеді. Вирусемия кезінде ЦМВ- тың ДНҚ-н моноциттерде, лимфоциттерде, нейтрофилдерде табуға болады. Вирустың органимзмде жалпы жайылуында лейкоциттер маңызды рөл атқарады. Мононуклеарлық жасушаларға қарағанда ЦМВ- тың полинуклеарлық фагоциттерге тропизмділігі басымырақ болады.
Иммунитеті. Гуморальдық және жасушалық иммунитет қалыптасады, бірақ вирусбейтараптаушы антиденелер организмде вирус сақталуына кедергі жасай алмайды.
Микробиологиялық диагноз қою. Зерттеу заттары: қан, емшек сұті, несеп, сілекей, жұлын сұйықтығы, жатыр мойынының бөліндісі, секциялық материал. Зертгелетін заттардан таңбалы- жағынды дайындап, Романовский-Гимзе әдісімен бояп микроскопта қарап, құрамында жарық жолақпен қоршалған қою тұсті қосынды денешіктері бар алып жасушаларды (жапалақ көзі) табу (7-сурет). Вирусты бөліп алу (индикациялау) - фибробласт және адам өкпесінің диплоидты жасушаларынан дайындалган дақылдарға жұқтыру. Идентификациялау - КБР, БР, ИФР. Серологиялық диагноз қою- КБР, БР, ИФР. Жедел диагноз қою- ИФР, ПТР (ДНҚ гибридизациялау).

___________________________________ ___________________________________ _________________514

Емдеуі. Симптоматикалық емдеу шаралары және арнайы препараттар қолданылады: ацикловир, иммундымодуляторлар (лавомизол, интерферон), ганцикловир, фоскарнет, интерферон индукторы.
Алдын алуы. Жалпы медициналық сақтану шараларымен қатар спецификалық профилактика, яғни вакцина егу қолданылады:
Аттенуацияланған тірі вакцина (моновакцина); Дивакцина (қызамыққа қарсы вакцинамен бірге).

Цитомегаловирустық инфекция
Цитомегаловирустық инфекция (цитомегалия, сілекей бездерінің вирустық ауруы, инклюзиялық цитомегалия, ЦМВ) соңғы он жыл ішінде таралған өркениет ауруларына жатады. Цитомегалия - кеңінен таралған вирустық инфекциялық ауру, оның көрінуі белгісіз түрлерден ішкі органдар мен орталық жүйке жүйесінің аыр зақымдануынан байқалады.
Цитомегаловирустық инфекция алғаш рет XIX ғасырдың соңында поцелуйной болезни атымен белгілі болған, себебі ауруды жұқтыру сүйіскен кезде сілекей арқылы болады деп болжалған болатын. Цитомегалидің шынайы қоздырушысы - цитомегаловирус тек 1956 жылы ғана ашылды.
Сол кезде аурудың тек сілекей арқылы ғана емес, сондай-ақ жыныстық жолмен, жүкті әйелден балаға, сондай-ақ тығыз тұрмыстық қарым-қатынас кезінде жұғатындығы анықталды. Сондай-ақ қан құю және мүшелерді ауыстыру кезінде цитомегаловирусты жұқтыру жағдайлары кездескен. Цитомегаловирустың кеңінен таралғандығын медициналық статистика сандары көрсетіп отыр 10 -- 15% жасөспірімдерде және 50% 35 жастан жоғары адамдарда цитомегаловирусқа антителдар анықталған. Бала туу жасындағы әйел адамдардың цитомегаловирусқа шалдығуы 80 %-ға дейін жетті деген дерек те бар.
Әрине цитомегаловирусты тасымалдаушы әрбір адам ауру деп санала бермейді. Көбінесе цитомегаловирус өз тасымалдаушысына ешқандай қиындық тудырмай оның ағзасында ұзақ жылдар бойында өмір сүріп жүре береді. Кейде ауру қарапайым суық тиюге ұқсас түрде көрінеді. Бұл жағдайда тығыз қарым-қатынаста вирусты басқа адамдарға беруі мүмкін.
Цитомегаловирус иммундық жүйені төмендететін аурулары бар адамдар үшін қауіпті.
Цитомегалия әсіресе жүктілік кезінде қауіпті: бұл жағдайда ол түсікке, баланың өлі болып тууына немесе баланың дүниеге кемтар болып келуі мүмкін. Сондықтан баланы жоспарлаған кезде алдын ала цитомегаловирустық инфекцияларға тексерілу қажет.
ЦМВ инкубациялық кезеңі нақты анықталмаған, себебі аурудың басталу уақытын анықтау қиын. Шартты түрде ол 20-60 күнге тең деп есептеледі.
ЦМВ бірнеше типі бар:
туа біткен цитомегаловирустық инфекция (неғұрлым қауіпті деп саналады) сары аурумен, бауырдың ұлғаюына, ішкі мүшелерге қан кетуіне, жүйке жүйесінің зақымдануының әртүрлі белгілеріне алып келуі мүмкін.
цитомегаловирустық инфекцияның өткір түрі
Жыныстық жолмен ауру жұқтырғаннан кейін немесе науқас адамнан қан құйған кезде туындауы мүмкін. Әдетте суық тиюге ұқсас түрде жүреді. Белгілері: әлсіздік, жалпы ағзаның нашарлауы, тез шаршау, бас аурулары, тұмау, жиі сілекей бездерінің қабынуы және ұлғаюы.

Цитомегаловирустық инфекцияның генерализдік түрі
Науқас адамның ағзасында әртүрлі қабыну үрдістерінің туындауынан көрінеді. Бірге жүретін құбылыс ретінде пневмония, көз тамырларының, ішек қабырғалараның, мидың және перифериялық жүйке жүйесінің зақымдануын атап өтуг болады. Қан құрамында тромбоцидтердің саны азаяды. Әйелдерде бұл түрі қабыну және жатыр мойнының эрозиясы, іш құрылысы ауруларына шалдықтырса, Ер адамдарда жұмыртқаны, несеп жолының қабынуына алып келеуі мүмкін.
Бұл вирустың ауыр түрлері сирек кездеседі, әдетте вирус тасымалдаушыға білінбей ешбір белгісіз немесе созылмалы суық тиіп ауыру В түрінде жүруі мүмкін. Цитомегаловирус адам ағзасында өмір бойы қалады, алайда сәйкес ем алған жағдайда оның өткір түрде көрінуінің алдын алуға болады.
Цитомегаловирус екі жағдайда ғана аса қауіпті:
Кейбір аурулардың әсерінен (олардың ішінде ең бірінші орында, әрине, ЖИТС) иммунитет күрт төмендегенде,
Цитомегаловирустық инфекцияның туа біткен түрінде.
Әдетте адам цитомегаловирус ұзақ уақыт, тығыз арым-қатынаста болғанда немесе вирус тасымалдаушы адаммен көп рет физикалық қарым-қатынаста болған жағдайда жұғады.
Цитомегаловирус (ЦМВ) - бұл қос спиральды ДНК-лы герпевирус тобына жататын вирус. Бұл топқа бірінші және екінші жай герпестің типі жатады, желшешек вирусы және герпес вирус. Цитомегаловирус пен герпевирустардың геномы және вирионның құрылысы жағынан ұқсас. Цитомегалидің шынайы қоздырушысы - цитомегаловирус тек 1956 жылы ғана ашылды.

Цитомегаловирусты инфекция этиологиясы
Негізгі қоздырушысы -- вирус-Herpes viridae. Бұл вирустың екі серотипі бар. Цитогендік әсер етеді және көбейгенде гигантты клеткалар пайда болады. Бөлме ішіндегі температураға тұрақты, ал эфирге, дезерітінділерге сезімтал болып келеді. Цитомегаловирусты инфекцияның эпидемиологиясы Цитомегаловирусты инфекциябарлық жерде таралған. Жұғуы: қан, сілекей, зәр, ана сүті, шәует және басқа сұйықтықтар арқылы жұғады. Балалардың құрсақ ішілік және постнатальды даму кезінде кіру жолдары: плацента, тері, шырышты қабаттар, тыныс жолдары болуы мүмкін. Сондай-ақ қан құю және мүшелерді ауыстыру кезінде цитомегаловирусты жұқтыру жағдайлары кездескен. Цитомегаловирустың кеңінен таралғандығын медициналық статистика сандары көрсетіп отыр 10 -- 15% жасөспірімдерде және 50% 35 жастан жоғары адамдарда цитомегаловирусқа антителдар анықталған. Әрине цитомегаловирусты тасымалдаушы әрбір адам ауру деп санала бермейді. Көбінесе цитомегаловирус өз тасымалдаушысына ешқандай қиындық тудырмай оның ағзасында ұзақ жылдар бойында өмір сүріп жүре береді. Кейде ауру қарапайым суық тиюге ұқсас түрде көрінеді. Бұл жағдайда тығыз қарым-қатынаста вирусты басқа адамдарға беруі мүмкін.

Цитомегаловирусты патогенезі
Цитомегаловирус организмге енген соң қанға түседі, не болмаса лимфоидты мүшелерге, мононуклеарларға барады. Бұл кезде вирус персистентті жағдайда болады. Вирустың әсерінен жасуша ішіндегі ДНК, РНК, белок синтезі басылады. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.