АДАМЗАТТЫҢ САЛАУАТТЫ ӨМІРІНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫҢ ӘСЕРІ

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

АДАМЗАТТЫҢ САЛАУАТТЫ ӨМІРІНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫҢ ӘСЕРІ
Адамның салауатты өмір сүру қалпын бұзатын табиғи құбылыстар. Осы табиғи қүбылыстар адамның қалыпты өмір сүру кезінде кенеттен, тез, күтпеген жерден пайда болады. Табиғи құбылыстар өзінен кейін адамның рухани және материалдықтірліктеріне өте үлкен зиян келтіреді. Осы табиғи кұбылыстарға жататындар:
жер сілкінісі;
су тасқыны, Цунами;
-өрт;
тау шөккіндерінің түсуі;
вулканның оянуы; т.с.с.
Жер сілкінісі
Жер сілкінісі кезінде жер неғүрлым қысқа мерзім ішінде небәрі бірнеше секунд, ал тіпті күшті болган жағдайда бір минут қана сілкінеді. Сілкініс үрейіңізді алуы мүмкін, бірақ сабырлық сақтаңыз жэне өзгелерді де сабыр сақтауға шақырыңыз. Жер сілкінісінен қорғаныс шараларының мүмкін болатын түрлерінің ішіндегі ең жақсысы — үрейге берілмеу, айқай салып абыржымау, әрлі-берлі жүгіре бермеу. Егер сіз сабыр сақтап, терең ойластырып әрекет жасасаңыз, сақтаудың мүмкіндіктерін арттыратүсесіз. Жердің немесе ғимараттыңтербетіле бастағанын сезген бойда шү_ғыл түрде әрекет етіңіз. Егер сіз көшеде ' болсаңыз, сол тұрған орныңызда қалыңыз, ал егер үйдің ішінде болсаңыз, одан шыға жөнелуге асыкпаңыз. Қайғылы жағдайлардың көпшілігі адамдардың үйге кіруге, ал баскалардың үйден шығуға асығып ерсілі-қарсылы даурығуы кезінде болады. Кейде адамдар жогары қабаттағы пәтерлердің терезесінен секіріп кетуге дейін барады. Үйдің ішінен жүгіріп шықпаңыз, өйткені үйдің қүлап түсіп жатқан бөлшектері мен үзілген сымдар мейлінше қауіпті.
Егер сіз үйде болсаңыз, мейлінше тез қауіпсіз орынға - ішкі есіктің қуысына, тіреу
бағанасының жанына немесе бөлменің терезе мен балконнан қашықтау бүрышына тү_ра қалыңыз.
Егер сіз көшеде келе жатсаңыз, ғимараттар мен электр желілерінен аулақтау ашық алаңға қашып шығуғатырысыңыз.
Сіз автомобильде келе жатсаңыз ашық алаңға тоқтап қалыңыз. Жердің сілкінісі өткенше автомобильден шықпаңыз. Жаңа дүмпулдерді сезе қалсаңыз оған таңданбаңыз.
Жер сілкінісі кезінде адамдардың топырақ қабатындағы қозғалыстан өлім-жітімге көбіне күшті сілкіністер кезінде шайқатылған немесе күйреген, қираған үйлердің құлап түсетін тастары, шыны сынықтары, қабырғаның материалдары себеп болады.
Жер сілкінісі кезінде бақытсыздыққа душар ететін басты себептер мыналар болып табылады:
- Үйлердің жеке бөліктердің қирауы,
кірпіштердің, мүржалардың, карниздердің,
жапсырылған эсемдік заттардың,
балкондардың, қабырғаларды қаптаған тас
тақталардың, есік терезе жақтауларының,
шамдардың күлап түсуі мүмкін.
- Қираған шынылардың қүлап түсуі, әсіресе
үйдіңжоғары қабаттарынан түсетіндері ерекше
қауіпті.
Үзілген электр желілерінің көшедегі
адамдар көп жүретін жерінде жатуы.
Бүлінген газ қүбырлары мен түйықталған
электр желілерінің пайда болатын.
Өрттің шығуы: су қүбырларының бүлінуі салдарынан су келмей қалуы мүмкін жағдайларда мұндай өрттің қатерлі күшейе түседі.
Жер сілкінісі кезінде адамдардың жарақаттануы мен апатқа ұшырауының қауіпін азайтуға эбден болады. Ол үшін жер сілкінісі бола қалған жағдайда эркім не істеу керектігін күні бұрын мұқият ойластырып жан-жақты эзірлік жасауы тиіс.
Жер сілкінісінен кейін
Сабыр сақтай отырып, жағдайды анықтай біліңіз. Қандай жағдай болса да жер асты дүмпуінің қайталануы мүмкін деген ойдан шығарылған үрейлі кауесет таратушы болмаңыз, бұл жөнінде ешқандай деректер, болжамдар, өсек-аяң әңгімелер айта көрмеңіз. Тек ресми деректерді ғана пайдаланумен шектеліңіз.
Зардап шеккендерге қолма-қол көмек көрсетіңіз, алғашқы жэрдем жасауды үйымдастырыңыз. Зардап шеккендерді суықтан сактау үшін жылы жауып қойыңыз. Медициналық көмек көрсетуді қажет ететін адамдарға оны іздеп тауып ұйымдастырыңыз.
Өрт шығып кету қаупінің бар не жоқ екенін тексеріңіз. Қолыңыздан келсе, алғашқы жолын көре сала өшіріңіз жэне өрт сөндіретін команда шақырыңыз. Су жэне газ құбырларын тексеріңіз (газдың иісін сезу арқылы ғанатексеру керек). Электрмен жабдықтау жүйесінде бүлінген жерлерді байқаса, оны жүйеден бөліп тастаңыз. Егер газдың шығып жатканын сезсеңіз, барлық есік, терезелерді ашуға асығыңыз. Сөйтіп, үйден тез шығып кетіңіз де, тиісті қызмет көрсететін орынға хабарлаңыз.
Электр қуатын жеткізетін желілерге, сымдарға немесе жанасып тұрған заттарға қол тигізе көрмеңіз. Жер сілкінісі жэне оның зардаптарымен күресудің қажетті шаралары туралы радио жэне жылжымалы күшейіткіш құралдар арқылы берілетін хабарларды мұқият тыңдаңыз.
Жердің магнитудасы (М)
Жер сілкінісі кезіндегі шыққан энергияның шама жағдайын бағалау Америка ғалымы С.Ф. Рихтермен 1935 жылы зерттелген. Жер сілкіністің нақты ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.