Саңырауқұлақ аурулары туралы
Саңырауқұлақ аурулары
Пероноспороз. Ауру қоздырғышы – Peronospora aestivalis Syd. саңырауқұлағы. Қоздырғыш эндофитті дамиды. Конидия тасушылары мен конидиялары устьица арқылы сыртқа шығып өңез түзеді. Конидия тасушылар дихотомиялы бұтақталып, соңғы бұтақтары бұрышталып тік немесе сәл иіліп орналасады. Конидиялары қоңыр түсті, эллипс тәрізді, көлемі 16-37 х 9-27 мкм.
Аурудың алғашқы белгілері ерте көктемде білінеді. Залалдану екі түрлі - диффузды жөне жергілікті болады. Диффузды залалдануда өсімдіктердің өсуі саябырлап, жапырақтары хлорозданып, төмен қарай ширатылады да, астыңғы бетінде қалың қоңыр-күлгін өңез пайда болады. Ауырған өсімдіктер көбінесе ергежейленіп, гүлдемей біртіндеп құрайды.
Аурудың жергілікті түрінде жапырақтың үстіңгі бетінде жайылған сарғыш немесе ақшыл дақтар пайда болып, ал астыңғы бетінде күлгін-сұр өңез түзіледі. Залалданған жапырақтар мезгілінен бұрын қурап, түсіп қалады.
Ооспоралар ұлпа ішінде түзіліп, қыстап шығады. Көктемде өсімдік алғаш ооспоралармен залалданып, ал жаз бойы саңырауқұлақ конидиялармен тарайды. Ауру 90-100% ылғалдылықта, 15-26°С температурада жақсы дамиды. Аурудың қоры залалданған өсімдік қалдықтарында сақталатын жіпшумақ пен ооспоралар.
Ақ ұнтақ. Ауру қоздырғышы – Erysiphe Grev. саңырауқұлағы. Қоздырғыштың әртүрлі өсімдікке бейімделген арнайы формалары бар: жоңышқада - Е.f.medicaging, эспарцетге -E.f.onobrichidis, бедеде - Е.f.trifolii. Орта Азияда жоңышканың ақ ңтақ ауруын Leveillula taurica Arn.f. medicaging. Jacz саңырауқұлақтары қоздырады. Аталған саңырауқұлақтың екі түрі де өсімдіктің вегетация кезеңінде қарапайым конидия тасушыларда тізбектелген конидиялар түзеді. Конидиялар эллипс немесе бөшке тәрізді, көлемі 27-33 14-17 мкм. Жаз бойы конидиялардың бірнеше ұрпағы түзіліп, ауруды таратады.
Өңез үстінде түзілген клейстотецийлердің пішіні шар тәрізді, диаметрі 100-125 мкм қарапайым қосымшалары бар. Әр клейстотецийде 4-8 қалта, әр қалтада көлемі 23-33 х 14-17 мкм 4-6 калтаспора болады.
L.taurica саңырауқұлағының жіпшумағы алғаш эндофитті, клетка аралығымен таралып, конидия тасушылары устьицадан сыртқа шығады. Конидия тасушының негізінен жіңішке жіпшелер жайылып өсіп, залалданған мүшелерде тығыз, киізді өңез түзіледі. Клейстотецийдің жоғарғы бөлігі сөл басылған, ішіндегі 8-36 қалталардың әрқайсысында көлемі 28-32 х 14-22 мкм екі қалтаспорадан орналасады.
Саңырауқұлақ өсімдік қалдықтарындағы клейстотеций түрінде кыстап, шығып, алғашқы залалдану аскоспора арқылы өтеді. Қоздырғыш кейде жіпшумақ түрінде қыстап шығып, көктемде бірден жыныссыз споралар (конидиялар) түзеді.
Кесел белгісі жаздың екінші жартысында залалданған мүшелерде ақ ұнтақты өңез түрінде біліне бастайды. Өңезде кейін кара нүкте тәрізді клейстотецийлер түзіледі.
Қоңыр дақ. Ауру қоздырғышы жоңышқада – Pseudopeziza medicagins. Fcke, бедеде – Ps.trifolli. саңырауқұлақтары потецийдегі қалталар цилиндр тәрізді, жіпше пішінді, парафиздермен қоршалған, олар кейде қалтадан ұзын болады. Аскоспоралар бір клеткалы, түссіз, сопақша немесе жұмыртқа тәрізді. Әр қалтада 8 аскоспорадан орналасады. Ауа райы қоңыржай аймақтарда саңырауқұлақ екі, ал оңтүстікте 3-4 ұрпақ береді.
Залалданған жапырақ бетінде шашыраңқы орналасқан, айқын көрінетін дөңгелек, шеті иректелген, диаметрі 1-3 мм қоңыр дақтар пайда болады. Дақ үстінде майда, түсі қоңыр, дөңгелек апотецийлер дөңес түрінде көрінеді. Апотецийлер жетіле келе ашылып, табақша пішінін алады. Сабақтағы дақтардың пішіні сопақша, көлемі 4-5 х 2-3 мкм.
Тұқымдық жоңышқаның бұршағы түзілу кезіндё ауру катты дамып, өсімдіктің өсуі саябырлап, бұршақтары аз байланып жапырақтары, гүлдері, түйіндері, бұршақтары түсіп қалады.
Рs.medicagins саңырауқұлағының жыныссыз пикноспоралары пикнидаларда түзіледі. Соңғылары қыстап, көктемде пикноспоралар жоңышқаны залалдауы мүмкін. Ылғалды және жылы ауа райы аурудың дамуына ықпалын тигізеді. Ауру қоры - өсімдік калдығы мен аңызда қыстап шығатын апотецийлер.
Сары дақ. Ауру қоздырғышы – Sporonema phacidiodes Desm. саңырауқұлағы. Конидия тасушылары мен конидиялары түссіз, ... жалғасы
Пероноспороз. Ауру қоздырғышы – Peronospora aestivalis Syd. саңырауқұлағы. Қоздырғыш эндофитті дамиды. Конидия тасушылары мен конидиялары устьица арқылы сыртқа шығып өңез түзеді. Конидия тасушылар дихотомиялы бұтақталып, соңғы бұтақтары бұрышталып тік немесе сәл иіліп орналасады. Конидиялары қоңыр түсті, эллипс тәрізді, көлемі 16-37 х 9-27 мкм.
Аурудың алғашқы белгілері ерте көктемде білінеді. Залалдану екі түрлі - диффузды жөне жергілікті болады. Диффузды залалдануда өсімдіктердің өсуі саябырлап, жапырақтары хлорозданып, төмен қарай ширатылады да, астыңғы бетінде қалың қоңыр-күлгін өңез пайда болады. Ауырған өсімдіктер көбінесе ергежейленіп, гүлдемей біртіндеп құрайды.
Аурудың жергілікті түрінде жапырақтың үстіңгі бетінде жайылған сарғыш немесе ақшыл дақтар пайда болып, ал астыңғы бетінде күлгін-сұр өңез түзіледі. Залалданған жапырақтар мезгілінен бұрын қурап, түсіп қалады.
Ооспоралар ұлпа ішінде түзіліп, қыстап шығады. Көктемде өсімдік алғаш ооспоралармен залалданып, ал жаз бойы саңырауқұлақ конидиялармен тарайды. Ауру 90-100% ылғалдылықта, 15-26°С температурада жақсы дамиды. Аурудың қоры залалданған өсімдік қалдықтарында сақталатын жіпшумақ пен ооспоралар.
Ақ ұнтақ. Ауру қоздырғышы – Erysiphe Grev. саңырауқұлағы. Қоздырғыштың әртүрлі өсімдікке бейімделген арнайы формалары бар: жоңышқада - Е.f.medicaging, эспарцетге -E.f.onobrichidis, бедеде - Е.f.trifolii. Орта Азияда жоңышканың ақ ңтақ ауруын Leveillula taurica Arn.f. medicaging. Jacz саңырауқұлақтары қоздырады. Аталған саңырауқұлақтың екі түрі де өсімдіктің вегетация кезеңінде қарапайым конидия тасушыларда тізбектелген конидиялар түзеді. Конидиялар эллипс немесе бөшке тәрізді, көлемі 27-33 14-17 мкм. Жаз бойы конидиялардың бірнеше ұрпағы түзіліп, ауруды таратады.
Өңез үстінде түзілген клейстотецийлердің пішіні шар тәрізді, диаметрі 100-125 мкм қарапайым қосымшалары бар. Әр клейстотецийде 4-8 қалта, әр қалтада көлемі 23-33 х 14-17 мкм 4-6 калтаспора болады.
L.taurica саңырауқұлағының жіпшумағы алғаш эндофитті, клетка аралығымен таралып, конидия тасушылары устьицадан сыртқа шығады. Конидия тасушының негізінен жіңішке жіпшелер жайылып өсіп, залалданған мүшелерде тығыз, киізді өңез түзіледі. Клейстотецийдің жоғарғы бөлігі сөл басылған, ішіндегі 8-36 қалталардың әрқайсысында көлемі 28-32 х 14-22 мкм екі қалтаспорадан орналасады.
Саңырауқұлақ өсімдік қалдықтарындағы клейстотеций түрінде кыстап, шығып, алғашқы залалдану аскоспора арқылы өтеді. Қоздырғыш кейде жіпшумақ түрінде қыстап шығып, көктемде бірден жыныссыз споралар (конидиялар) түзеді.
Кесел белгісі жаздың екінші жартысында залалданған мүшелерде ақ ұнтақты өңез түрінде біліне бастайды. Өңезде кейін кара нүкте тәрізді клейстотецийлер түзіледі.
Қоңыр дақ. Ауру қоздырғышы жоңышқада – Pseudopeziza medicagins. Fcke, бедеде – Ps.trifolli. саңырауқұлақтары потецийдегі қалталар цилиндр тәрізді, жіпше пішінді, парафиздермен қоршалған, олар кейде қалтадан ұзын болады. Аскоспоралар бір клеткалы, түссіз, сопақша немесе жұмыртқа тәрізді. Әр қалтада 8 аскоспорадан орналасады. Ауа райы қоңыржай аймақтарда саңырауқұлақ екі, ал оңтүстікте 3-4 ұрпақ береді.
Залалданған жапырақ бетінде шашыраңқы орналасқан, айқын көрінетін дөңгелек, шеті иректелген, диаметрі 1-3 мм қоңыр дақтар пайда болады. Дақ үстінде майда, түсі қоңыр, дөңгелек апотецийлер дөңес түрінде көрінеді. Апотецийлер жетіле келе ашылып, табақша пішінін алады. Сабақтағы дақтардың пішіні сопақша, көлемі 4-5 х 2-3 мкм.
Тұқымдық жоңышқаның бұршағы түзілу кезіндё ауру катты дамып, өсімдіктің өсуі саябырлап, бұршақтары аз байланып жапырақтары, гүлдері, түйіндері, бұршақтары түсіп қалады.
Рs.medicagins саңырауқұлағының жыныссыз пикноспоралары пикнидаларда түзіледі. Соңғылары қыстап, көктемде пикноспоралар жоңышқаны залалдауы мүмкін. Ылғалды және жылы ауа райы аурудың дамуына ықпалын тигізеді. Ауру қоры - өсімдік калдығы мен аңызда қыстап шығатын апотецийлер.
Сары дақ. Ауру қоздырғышы – Sporonema phacidiodes Desm. саңырауқұлағы. Конидия тасушылары мен конидиялары түссіз, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz