Бастауыш мектеп оқушыларының оқу белсенділігін арттырудың жолдары
Бастауыш мектеп оқушыларының оқу белсенділігін арттырудың жолдары.
Батыс Қазақстан облысы Қаратөбе ауданы
Мұхит атындағы ОЖББ мектебінің психологі
Қобланова Гүлжихан Ермекқызы
Мен өз тәжірибемнен түйгенім, бастауыш мектеп оқушыларының оқу
белсенділігін арттыру үшін, ең бірінші кезекте, әр баланы терең танып білу
керек, оның даралық қасиеттері мен психологиялық ерекшеліктеріне орай
жеке даралық қатынас құру. Екіншіден, бастауыш мекеп оқушылары үшін мұғалім
бейнесі ұлы тұлға, барлығын білетін, ешқашан қателеспейтін, ерекше жан және
мұғалімнің айтқанын заң ретінде қабылдайды. Сондықтан, осы
мүмкіншілікті пайдалана отырып, баланың оқуға белсенділігін арттыру
мақсатында қолданылатын педагогикалық мадақтау және жазалау сияқты
бағаларды тиімді қолдану қажет. Яғни баланың даралық ерекшелігі мен
білімді меңгеру қабілеттілігіне орай, қандайда бір іс-әрекетті орындауға
кішігірім күш жетпей жатқан кезде мақтап, демеп жіберіп, ал, өз
кемшіліктері мен қателіктерін жөндеуге ниеті болмаған жағдайда жазалап қою
арқылы оқуға ынтасын арттыруға болады. Әрине, бастауыш сынып оқушысы
мақтауды жаны сүйеді, дегенмен оны, орынсыз пайдалану кері әсерін тигізуі
мүмкін, сондықтан, баланың орындаған әрбір ісі мен тапсырмасының нәтижесіне
жете мән беріп, мақтауға ие болудың себебін жан жақты нақтырақ түсіндірген
тиімді бола түседі. Үшіншіден, әр сабақта оқытудың түрліше әдіс тәсілдерін
қолданған дұрыс. Бастауыш мектеп оқушыларының ойын баласы екенін ескерсек,
әрбір сабақтағы жаңа білімдерді меңгертуді ойын сипатында ұйымдастырған
баланың оқуға белсенділігін одан әрі ынталандыра түсер еді. Бастауыш мектеп
оқушысы үшін ойынның рөлі зор. Сондықтан оқу барысында ойынның кез келген
элеметтерін қолдану баланың психологиялық ерекшелігі олардың едәуір
ойланып қалады, эмоциялық әсері ұшқындайды, белсенділігі арттады, қиял
елестері дамиды, баланың шығармашылық қабілеті мен дарыны ұшталады,
ұжымдық сезімі қалыптасады, ерік қасиетін бекітеді, адамгершілік сапаны
жетілдіреді. Енді балалардың оқу белсенділігін арттырудың азғантай болса
да элементтерін келтірейік.
Өз есіміңді ерекше ата ойыны. Адамның есімі-оның бетке ұстар құралы.
Біздің есімдеріміз өмір бойы бізбен бірге, олар біздің мінезімізге,
сезімдеріміз бен ойымызға өз ізін қалдырады. Кәнеки, өзіміздің есімімізді
еркелей әрі ардақтап айтып көрейік. Жаттығып алайық. Мұғалім баланы ортаға
шақырады. Бала өз есімін атаған кезде қандай сезімде болғанын сұрауға
немесе осы айтқандарын қағаз бетіне түсіруіне болады.
Сиқырлы саусақтар ойыны. Таң қалу (екі қолдың бас бармаған көтеру).
Өзіңді көрсету (бір саусақпен). Сәлемдесу (қолды жоғары көтеру). Қорқыту
(сұқ саусақпен). Жеңіс (екіқолды жоғары көтеру).
Сөз моншақтар ойыны. Жүргізуші балаларға бір сөзді айтады, ол сөздің
басында қандай әріп естілетінін сұрайды. Соңғы әріпке сәйкес келесі сөз
ойлап оны бала жалғастырады. Осылайша жіпке тізген моншақтай сөз
моншақтарын тізіп айтуға жаттығады. Қай бала көп сөзді есінде сақтап, көп
сөз ойласа, сол бала жеңіске жетеді, ол жаңа сөзді өзі бастап ойынды
жүргізеді.
Мектептегі психологиялық қызметтің міндеттерінің алдыңғы қатарына: жеке
тұлғаны қалыптастыру, дамыту, бала бойындағы бар қабілеттерді анықтап, оған
жағдай жасау, балалардың психофизиологиялық денсаулығына, әр баланың
психологиялық және эмоционалдық саулығына оңтайлы жағдай жасау жатады.
Ұжымда кәсіби жетістіктерге жетуге мүмкіндік пен психологиялық қолдау
жасау, педагогтардың шығармашылық потенциалын ашуға және оны дамытуға көмек
беру негізінде жүйелі түрде шығармашылықпен ойлауын, бәсекеге
қабілеттілігін психологиялық тұрғыдан дамыту. Тәрбие-баламен сөйлесумен,
әңгімелесумен, оған ақыл-кеңес берумен ғана шектелмейді. Тәрбие –тұрмысты
дұрыс ұйымдастыра білуінде, балаға әркімнің өз жеке басы арқылы үлгі-
өнеге көрсетуінде деген қазақтың мағыналы, мәнді тіркестері жай
айтылмаған. Өмір шындығына жүгінсек тәрбие бастауы, оның қайнар көзі ананың
ақ сүтінен нәр алып өскен ортасына тікелей байланысты.
Мен өз тәжірибемде Жақсы сөз, жарым ырыс - деген қағиданы басшылыққа
аламын. Сондықтан, Біз сөйлей білеміз бе? деген сұраққа жауап іздеп
көрейін. Адам баласының психикасына күнделікті өмірде әсер ететін мән-
жайлар аз емес. Солардың бірі жүрекке жағымды сөз болса, екіншісі ауыр
сөздер деп ойлаймын. Жалпы сөздің адам сана-сезіміне тигізетін әсері
жөнінде, данышпандар айтқандай , Сөз деген ұлы әмірші, қол, аяғы, денесі
болмаса да, ол аса ғажайып ... жалғасы
Батыс Қазақстан облысы Қаратөбе ауданы
Мұхит атындағы ОЖББ мектебінің психологі
Қобланова Гүлжихан Ермекқызы
Мен өз тәжірибемнен түйгенім, бастауыш мектеп оқушыларының оқу
белсенділігін арттыру үшін, ең бірінші кезекте, әр баланы терең танып білу
керек, оның даралық қасиеттері мен психологиялық ерекшеліктеріне орай
жеке даралық қатынас құру. Екіншіден, бастауыш мекеп оқушылары үшін мұғалім
бейнесі ұлы тұлға, барлығын білетін, ешқашан қателеспейтін, ерекше жан және
мұғалімнің айтқанын заң ретінде қабылдайды. Сондықтан, осы
мүмкіншілікті пайдалана отырып, баланың оқуға белсенділігін арттыру
мақсатында қолданылатын педагогикалық мадақтау және жазалау сияқты
бағаларды тиімді қолдану қажет. Яғни баланың даралық ерекшелігі мен
білімді меңгеру қабілеттілігіне орай, қандайда бір іс-әрекетті орындауға
кішігірім күш жетпей жатқан кезде мақтап, демеп жіберіп, ал, өз
кемшіліктері мен қателіктерін жөндеуге ниеті болмаған жағдайда жазалап қою
арқылы оқуға ынтасын арттыруға болады. Әрине, бастауыш сынып оқушысы
мақтауды жаны сүйеді, дегенмен оны, орынсыз пайдалану кері әсерін тигізуі
мүмкін, сондықтан, баланың орындаған әрбір ісі мен тапсырмасының нәтижесіне
жете мән беріп, мақтауға ие болудың себебін жан жақты нақтырақ түсіндірген
тиімді бола түседі. Үшіншіден, әр сабақта оқытудың түрліше әдіс тәсілдерін
қолданған дұрыс. Бастауыш мектеп оқушыларының ойын баласы екенін ескерсек,
әрбір сабақтағы жаңа білімдерді меңгертуді ойын сипатында ұйымдастырған
баланың оқуға белсенділігін одан әрі ынталандыра түсер еді. Бастауыш мектеп
оқушысы үшін ойынның рөлі зор. Сондықтан оқу барысында ойынның кез келген
элеметтерін қолдану баланың психологиялық ерекшелігі олардың едәуір
ойланып қалады, эмоциялық әсері ұшқындайды, белсенділігі арттады, қиял
елестері дамиды, баланың шығармашылық қабілеті мен дарыны ұшталады,
ұжымдық сезімі қалыптасады, ерік қасиетін бекітеді, адамгершілік сапаны
жетілдіреді. Енді балалардың оқу белсенділігін арттырудың азғантай болса
да элементтерін келтірейік.
Өз есіміңді ерекше ата ойыны. Адамның есімі-оның бетке ұстар құралы.
Біздің есімдеріміз өмір бойы бізбен бірге, олар біздің мінезімізге,
сезімдеріміз бен ойымызға өз ізін қалдырады. Кәнеки, өзіміздің есімімізді
еркелей әрі ардақтап айтып көрейік. Жаттығып алайық. Мұғалім баланы ортаға
шақырады. Бала өз есімін атаған кезде қандай сезімде болғанын сұрауға
немесе осы айтқандарын қағаз бетіне түсіруіне болады.
Сиқырлы саусақтар ойыны. Таң қалу (екі қолдың бас бармаған көтеру).
Өзіңді көрсету (бір саусақпен). Сәлемдесу (қолды жоғары көтеру). Қорқыту
(сұқ саусақпен). Жеңіс (екіқолды жоғары көтеру).
Сөз моншақтар ойыны. Жүргізуші балаларға бір сөзді айтады, ол сөздің
басында қандай әріп естілетінін сұрайды. Соңғы әріпке сәйкес келесі сөз
ойлап оны бала жалғастырады. Осылайша жіпке тізген моншақтай сөз
моншақтарын тізіп айтуға жаттығады. Қай бала көп сөзді есінде сақтап, көп
сөз ойласа, сол бала жеңіске жетеді, ол жаңа сөзді өзі бастап ойынды
жүргізеді.
Мектептегі психологиялық қызметтің міндеттерінің алдыңғы қатарына: жеке
тұлғаны қалыптастыру, дамыту, бала бойындағы бар қабілеттерді анықтап, оған
жағдай жасау, балалардың психофизиологиялық денсаулығына, әр баланың
психологиялық және эмоционалдық саулығына оңтайлы жағдай жасау жатады.
Ұжымда кәсіби жетістіктерге жетуге мүмкіндік пен психологиялық қолдау
жасау, педагогтардың шығармашылық потенциалын ашуға және оны дамытуға көмек
беру негізінде жүйелі түрде шығармашылықпен ойлауын, бәсекеге
қабілеттілігін психологиялық тұрғыдан дамыту. Тәрбие-баламен сөйлесумен,
әңгімелесумен, оған ақыл-кеңес берумен ғана шектелмейді. Тәрбие –тұрмысты
дұрыс ұйымдастыра білуінде, балаға әркімнің өз жеке басы арқылы үлгі-
өнеге көрсетуінде деген қазақтың мағыналы, мәнді тіркестері жай
айтылмаған. Өмір шындығына жүгінсек тәрбие бастауы, оның қайнар көзі ананың
ақ сүтінен нәр алып өскен ортасына тікелей байланысты.
Мен өз тәжірибемде Жақсы сөз, жарым ырыс - деген қағиданы басшылыққа
аламын. Сондықтан, Біз сөйлей білеміз бе? деген сұраққа жауап іздеп
көрейін. Адам баласының психикасына күнделікті өмірде әсер ететін мән-
жайлар аз емес. Солардың бірі жүрекке жағымды сөз болса, екіншісі ауыр
сөздер деп ойлаймын. Жалпы сөздің адам сана-сезіміне тигізетін әсері
жөнінде, данышпандар айтқандай , Сөз деген ұлы әмірші, қол, аяғы, денесі
болмаса да, ол аса ғажайып ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz