Тіл білмінің зерттеу әдістері
Тіл білмінің зерттеу әдістері: салыстырмалы және сипаттамалы
Әдіс - қойылған ғылыми мақсатқа жетудің жоспары. Ол жоспар зерттеушінің тілдік құбылыстарды зерттеудегі әрекеттерін үйлестіреді, бір жүйеге түсіреді. Кез келген жоспар қойылған мақсатқа жетуде бірнеше кезеңдерден, әрекеттердің бірізділігінен тұрады.
Тіл білімінің зерттеу әдістері тілдің маңызды жақтарын зерттеудің жолы, тәсілі, солардың жиынтығы. Тіл ғылымының тарихында жаңа бетбүрыс кезеңдер, мәнді теориялық жаңалықтар ашылумен қатар, тілдің белгілі бір жағына айрықша көңіл белініп, оны зерттеудің әдістері де өзгеріп отырған. Жаңа теорияның пайда болуымен бүрынғы теорияларда пайдаланылған әдістер жоқ болып кетпейді, олар тілді зерттеудің жеке арнайы әдістері болып қала береді. Сөйтіп, даму барысында тілді зерттеудің әдістері де толығып отырған. Тіл ғылымының тарихында ең көне әдіс -- сипаттама өдісі, оны б. д. д. V-IV ғасырларда кене үнділер пайдаланған. Сипаттама әдісі тілдік түлғапардың белгілі бір кезеңіндегі жайкүйін, қалпын толықтай тізбелеп, сипаттап шығуға арналған. XIX ғ. басында салыстырмалы-тарихи тіл ғылымының тууымен бірге салыстырмалы-тарихи өдіс пайда болды. Салыстырмалы-тарихи әдістің негізін қалаған ғалымдар -- Р. Раск, Ф. Бопп, Я. Грим. Бұл әдістің басшылыққа алынатын негізгі қағидалары: а) өзара сапыстыру арқылытілдердің көне бір тілден тарағанын, туыстығын дәлелдеуге болады; ә) тілдер өзара туыстыс топтарға, семьяларға белінеді; б) туыстас тілдердің бір-бірінен айырмашылығы -- олардың тарихи дамуының нәтижесі. XX ғ. бас кезінде тіл зерттеудің кұрылымдық өдістері пайда бола бастады. Оның негізін қалаған көрнекті швейцар ғалымы Фердинад де Соссюр, одан әрі Копенгаген, Прага,Америка мектептерінің екілдері дамытып алып кетті. Бұл бағыттағы ғалымдардың басшылыққа апатын қағидалары: а) тілде жекелеген деректер мәнді емес, олардың тұтас жүйесі мәнді, ... жалғасы
Әдіс - қойылған ғылыми мақсатқа жетудің жоспары. Ол жоспар зерттеушінің тілдік құбылыстарды зерттеудегі әрекеттерін үйлестіреді, бір жүйеге түсіреді. Кез келген жоспар қойылған мақсатқа жетуде бірнеше кезеңдерден, әрекеттердің бірізділігінен тұрады.
Тіл білімінің зерттеу әдістері тілдің маңызды жақтарын зерттеудің жолы, тәсілі, солардың жиынтығы. Тіл ғылымының тарихында жаңа бетбүрыс кезеңдер, мәнді теориялық жаңалықтар ашылумен қатар, тілдің белгілі бір жағына айрықша көңіл белініп, оны зерттеудің әдістері де өзгеріп отырған. Жаңа теорияның пайда болуымен бүрынғы теорияларда пайдаланылған әдістер жоқ болып кетпейді, олар тілді зерттеудің жеке арнайы әдістері болып қала береді. Сөйтіп, даму барысында тілді зерттеудің әдістері де толығып отырған. Тіл ғылымының тарихында ең көне әдіс -- сипаттама өдісі, оны б. д. д. V-IV ғасырларда кене үнділер пайдаланған. Сипаттама әдісі тілдік түлғапардың белгілі бір кезеңіндегі жайкүйін, қалпын толықтай тізбелеп, сипаттап шығуға арналған. XIX ғ. басында салыстырмалы-тарихи тіл ғылымының тууымен бірге салыстырмалы-тарихи өдіс пайда болды. Салыстырмалы-тарихи әдістің негізін қалаған ғалымдар -- Р. Раск, Ф. Бопп, Я. Грим. Бұл әдістің басшылыққа алынатын негізгі қағидалары: а) өзара сапыстыру арқылытілдердің көне бір тілден тарағанын, туыстығын дәлелдеуге болады; ә) тілдер өзара туыстыс топтарға, семьяларға белінеді; б) туыстас тілдердің бір-бірінен айырмашылығы -- олардың тарихи дамуының нәтижесі. XX ғ. бас кезінде тіл зерттеудің кұрылымдық өдістері пайда бола бастады. Оның негізін қалаған көрнекті швейцар ғалымы Фердинад де Соссюр, одан әрі Копенгаген, Прага,Америка мектептерінің екілдері дамытып алып кетті. Бұл бағыттағы ғалымдардың басшылыққа апатын қағидалары: а) тілде жекелеген деректер мәнді емес, олардың тұтас жүйесі мәнді, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz