ФАКСИМАЛЬДІ АҚПАРАТ ТАРАТУ ҚҰРЫЛҒЫСЫНЫҢ ПРИНЦИПИАЛЬДІ СХЕМАСЫН ҚҰРУ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1. ФАКСИМИЛЬДІ БАЙЛАНЫС - ДАМУ ЖОЛЫ 5
1.1 Факсимильді байланыстың даму тарихы 5
1.2 Мәліметтерді берудің стандарттамалары мен хаттамалары 6
1.3 Факс арқылы жіберілетін құжаттар 8
2. ФАКСИМАЛЬДІ АҚПАРАТ ТАРАТУ ҚҰРЫЛҒЫСЫНЫҢ ПРИНЦИПИАЛЬДІ СХЕМАСЫН ҚҰРУ 12
2.1 Факсимильді құрылғы жалпы сипаттамасы 12
2.2 Факсимильді құрылғылардың жұмыс принципі 14
3. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АЛҒАШҚЫ ЭЛЕКТР БАЙЛАНЫСТАРЫ 21
3.1 Қазақстандағы факстің пайда болуы 21
ҚОРЫТЫНДЫ 24
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 26
КІРІСПЕ
Электробайланыстың әрбір түрі нақты хабарлама қашықтығында таратуды қамтамасыз ететін белгілі жүйелер көмегімен жүзеге асады. Сондықтан электробайланыста мынадай жүйелербар: телефондық, телеграфтық, факсимальды, бейнетелефондық байланыс, газет тарату, мәліметтерді тарату, дыбыстық және тарату хабарламасы түрінде және сипаттамасымен анықталады.
Хабарламаның тікелей түрлендіру нәтижесіндегі электробайланыс жүйелері үзіліссіз сигнал болады. Ол үзіліссіз немесе аналогтық жүйелер деп аталады. Телефондық жүйелер, факсимальды, бейнетелефондық байланыс, дыбыстық және теледидарлық хабарлау үзіліссіз жүйелерге жатады. Система белгісі - сигналға (кодалау) хабарламаны шартты түрлендіру дискретті сигналдарды тарату үшін. Электробайланыста мұндай болып мәліметтерді тарату және телеграфтық байланыс жүйесі табылады. Абоненттер арасында бір уақытта хабарламаны екі жақтылық таратуды телефондық, телеграфтық, бейнетелефондық жүйе және мәліметтерді тарату жүйесін қамтамасыз етеді, яғни сөйлесулер жүргізуге мүмкіндік береді. Бұл үшін әрбір абонентте байланыстың екі арналары арасындағы байланысқан таратқыш пен қабылдағыш болуы қажет, олардың біреуі бір бағытта сигналдарды таратуды, басқасы - кері бағытта қамтамасыз етеді.
Электробайланыстың әрбір түрі нақты хабарлама қашықтығында таратуды қамтамасыз ететін белгілі жүйелер көмегімен жүзеге асады. Сондықтан электробайланыста мынадай жүйелер бар: телефондық, телеграфтық, факсимальды, бейнетелефондық байланыс, газет тарату, мәліметтерді тарату, дыбыстық және тарату хабарламасы түрінде және сипаттамасымен анықталады. Хабарламаның тікелей түрлендіру нәтижесіндегі электробайланыс жүйелері үзіліссіз сигнал болады. Ол үзіліссіз немесе аналогтық жүйелер деп аталады. Телефондық жүйелер, факсимальды, бейнетелефондық байланыс, дыбыстық және теледидарлық хабарлау үзіліссіз жүйелерге жатады. Система белгісі - сигналға (кодалау) хабарламаны шартты түрлендіру дискретті сигналдарды тарату үшін. Электробайланыста мұндай болып мәліметтерді тарату және телеграфтық байланыс жүйесі табылады.
Абоненттер арасында бір уақытта хабарламаны екі жақтылық таратуды телефондық, телеграфтық, бейнетелефондық жүйе және мәліметтерді тарату жүйесін қамтамасыз етеді, яғни сөйлесулер жүргізуге мүмкіндік береді. Бұл үшін әрбір абонентте байланыстың екі арналары арасындағы байланысқан таратқыш пен қабылдағыш болуы қажет, олардың біреуі бір бағытта сигналдарды таратуды, басқасы - кері бағытта қамтамасыз етеді. Ж8йе екі ішкі жүйелерден құралады, олардың әрбіреуі бір бағытта хабарламаны таратуды қамтамасыз етеді
Дыбыстық жүйе және теледидарлық хабарлау, сонымен қатар хабарламаны таратуды жүзеге асырады.
Бір қабылдағышта болатын бір тыңдаушы немесе топтасқан тыңдаушылар қабылдағыш және байланыс арналары, таратқыштан тұратын, өзінің байланыс жүйесін қолданылады. Сонымен қатар, таратқыш көптеген жүйелер үшін бір уақыттағы жалпы элементтер болып есептеледі. Жүйенің жалпы саны қабылдағыштар санына сәйкес келеді
1. ФАКСИМИЛЬДІ БАЙЛАНЫС - ДАМУ ЖОЛЫ
1. Факсимильді байланыстың даму тарихы
Құжаттарды берудің факсимильдік құралдары соңғы онжылдықтарда кең таралған. Бұрын олардың жоғары құны мен ерекшеліктеріне байланысты олар өте шектеулі қызмет салаларында қолданылған. Телеграфты байланыс - электрлік сымды байланыс арналарының бойымен қысқа құжатталған хабарларды автоматты түрде қабылдаптаратуға арналған.
Телеграф байланыстың ежелгі түрлерінің бірі болып табылады. Бірінші электрлі телеграф аппаратын 1832 жылы орыс оқымыстысы П. Л. Шиллинг ойлап тапқан, 1837 жылы өзінің телеграф аппаратын америка тұрғыны С. Морзе жасап шығарды. Бұл телеграф аппараттарындағы ақпараттар қағаз ленталарында нүкте мен сызықша символдарының комбинациялары (Морзе әліппесі) түрінде тіркелетін болған.
Кейінірек XIX ғасырдың аяғында әріп теруші телеграфты аппараттар - телетайптар пайда болды. Барлық ақпараттар телетайптарда қағаз беттерінде басылады, ал қажет кезде перфоленталарда тіркеледі. Қабылдаушы аппаратта да ақпарат дәл осылай басылым құжатында және перфолентада тіркеле алады. Ақпарат тікелей байланыс арнасымен дербес компьютерге де енгізіле алады. Барлық телетайпты аппаратуралар қайтымды болып табылады, яғни ақпараттарды қабылдаушы ретінде де, таратушы ретінде де жұмыс істей алады. Телетайптардың көпшілігінде ақпараттарды тарату жылдамдығы 50,75 немесе 100 битс (400-800 белгілермин) тең.
Телетайпты қабылдаптаратушы аппаратурасының байланыс арнасы ретінде телеграфты, сондай-ақ телефонды арналар да қызмет ете алады. Бірақ телефонды арнада келістіруші аппаратура (модем) қарастырылуы тиіс.
Телефон арнасымен құжатталған текстті ақпаратты таратуды көбінесе дейтефонды байланыс деп атайды. Дейтефонды байланыс ақпараттарды тарату үшін телефонды байланыс арналарын қолданады, ал қабылдаптаратушы аппаратура ретінде модемдермен біріктірілген қарапайым телетайп аппаратурасы да, әлеуметтік (социальная) аппаратура да қолданыла алады.
Факсимильді байланыс (facsimile communication) - жылжымайтын бейнелер мен тексттерді қашықтан (дистанционно) таратуға арналған процесс; оның негізгі қызметі жіберушінің қағаз беттеріндегі құжаттарын алушының қағаз беттеріне жіберу болып табылады; бұндай құжаттар ретінде тексттер, сызулар, суреттер, фотосуреттер және т.б. болуы мүмкін. Негізінен ақпараттарды факсимильді әдіспен таратуды, құжаттардың қашықтан көшірмесін алу деп түсінуге болады.
Бұрындары факсимильді байланысты фототелегрфты байланыс деп атаған, бірақ МККТТ ұсыныстары бойынша фототелеграфты байланыс терминін тек жартылай тонды бейнелерді тарату жүйесі үшін ғана қолдануға тура келеді; ал жартылай тонды құжаттарды да, сондай-ақ штрихты құжаттарды да тарату жүйесі үшін, факсимильді байланыс термині ортақ болып табылады.
1.2 Құжатталған электр байланыс желілері
Телеграфты байланыс - электрлік сымды байланыс арналарының бойымен қысқа құжатталған хабарларды автоматты түрде қабылдаптаратуға арналған.
Телеграф байланыстың ежелгі түрлерінің бірі болып табылады. Бірінші электрлі телеграф аппаратын 1832 жылы орыс оқымыстысы П. Л. Шиллинг ойлап тапқан, 1837 жылы өзінің телеграф аппаратын америка тұрғыны С. Морзе жасап шығарды. Бұл телеграф аппараттарындағы ақпараттар қағаз ленталарында нүкте мен сызықша символдарының комбинациялары (Морзе әліппесі) түрінде тіркелетін болған.
Кейінірек XIX ғасырдың аяғында әріп теруші телеграфты аппараттар - телетайптар пайда болды. Барлық ақпараттар телетайптарда қағаз беттерінде басылады, ал қажет кезде перфоленталарда тіркеледі. Қабылдаушы аппаратта да ақпарат дәл осылай басылым құжатында және перфолентада тіркеле алады. Ақпарат тікелей байланыс арнасымен дербес компьютерге де енгізіле алады. Барлық телетайпты аппаратуралар қайтымды болып табылады, яғни ақпараттарды қабылдаушы ретінде де, таратушы ретінде де жұмыс істей алады. Телетайптардың көпшілігінде ақпараттарды тарату жылдамдығы 50,75 немесе 100 битс (400-800 белгілермин) тең.
Телетайпты қабылдаптаратушы аппаратурасының байланыс арнасы ретінде телеграфты, сондай-ақ телефонды арналар да қызмет ете алады. Бірақ телефонды арнада келістіруші аппаратура (модем) қарастырылуы тиіс.
Телефон арнасымен құжатталған текстті ақпаратты таратуды көбінесе дейтефонды байланыс деп атайды. Дейтефонды байланыс ақпараттарды тарату үшін телефонды байланыс арналарын қолданады, ал қабылдаптаратушы аппаратура ретінде модемдермен біріктірілген қарапайым телетайп аппаратурасы да, әлеуметтік (социальная) аппаратура да қолданыла алады.
Факсимильді байланыс (facsimile communication) - жылжымайтын бейнелер мен тексттерді қашықтан (дистанционно) таратуға арналған процесс; оның негізгі қызметі жіберушінің қағаз беттеріндегі құжаттарын алушының қағаз беттеріне жіберу болып табылады; бұндай құжаттар ретінде тексттер, сызулар, суреттер, фотосуреттер және т.б. болуы мүмкін. Негізінен ақпараттарды факсимильді әдіспен таратуды, құжаттардың қашықтан көшірмесін алу деп түсінуге болады.
Бұрындары факсимильді байланысты фототелегрфты байланыс деп атаған, бірақ МККТТ ұсыныстары бойынша фототелеграфты байланыс терминін тек жартылай тонды бейнелерді тарату жүйесі үшін ғана қолдануға тура келеді; ал жартылай тонды құжаттарды да, сондай-ақ штрихты құжаттарды да тарату жүйесі үшін, факсимильді байланыс термині ортақ болып табылады.
1.3 Факс арқылы жіберілетін құжаттар
Факсимильдік (фототелеграфтық) байланыс, көбінесе қысқаша "факс" деп аталады, қазір кең қолданылады Факстің ең құнды жері ол аппарат арқылы тек қана мәтінді құжаттарды ғана емес, кестелі, кескінді құжаттарды да тез арада екінші адамға немесе екінші мекемеге жеткізуге болады. Факс арқылы мәтіннің, кестенің, кескіннің, қол қойылған кез келген құжаттың дәл сол күйінде қайталанған нұсқасы екінші мекемеге жеткізіледі. Сондықтан да дәл қазір факсті алмастыруға келетін байланыс түрі жоқ.
Қазіргі таңда еліміздің көптеген мемлекеттік, жеке кәсіпорындары мен мекемелерінің офистері жаңа заманның қабылдау-хабарлау аппараты -- факспен жабдықталған. Факстың жеткізу жылдамдығы өте жоғары, себебі факс арқылы жіберілген кез келген құжат санаулы сағаттардан кейін-ақ адресат қолына тиеді.
Факс арқылы жіберілетін құжат А4 формалы бланкіге кейде А5 формалы бланкіге толтырылады. Фотография, сызба, кесте т.б. сияқты үлкен көлемді құжаттар алдын ала факс aппaратының мүмкіншілігіне сәйкес келетіндей етіліп кішірейтілуі керек.
Факс арқылы жіберілетін іс қағаздардың құрылымы:
жіберушінің толық мекен-жайы ұсақ қаріппен бланкінің сол жақтағы бұрышына жоғарылау жазылады.
Жіберуші мекеменің аты бланкінің оң жағына жоғарылау жазылады.
Бланкінің ортасына "факс арқылы" деп үлкен шрифтілермен жазылады.
Алушының аты-жөні сол жаққа, барыс септігінде жазылады. Мысалы, кімге: Мұратбеков Асқар Құрамысұлына.
Жіберушінің аты-жөні оң жаққа шығыс септік тұлғасында жазылады. Мысалы, кімнен: Досжанов Едіге Әлиақарұлынан.
Одан төмен, сол жаққа факс нөмірі жазылады. Мысалы, факс: 13-01.
Оң жақ шетке, құжат көлемінің неше беттен туратыны жазылады. Мысалы, Көлемі: 7 (жеті) бет.
Факс нөмірінің төменгі жағына мәлімет немесе ақпарат жіберілген аппарат нөмірі жазылады. Мысалы, 8-3292-43-50-66
Оң жаққа, құжат көлемі жөніндегі мәліметтің төменгі жағына дата, қажет жағдайда жіберілген сағаты көрсетіледі.
Сол жақ шетке, аппарат нөмірінен төмен, факс аркылы жіберілетін хабардың тақырыбы жазылады, Мысалы, I жарты жылдық есеп.
Оң жаққа, қажет болған жағдайда датадан төмен құжаттың көшірмесін алушы адамның аты-жөні жазылады. Мысалы, Көшірмесі: Аяпова Назира Жакенқызына.
Осыдан кейін бланк көлденең жіңішке сызықпен сызлады да, сызықтан кейін "Тез қаралуға тиіс", "Құпия", "Қажетті белгілер соғу үшін" сияқты қосымша ескертулер жазылады. Бұдан кейін де көлденең жіңішке сызық сызылып, негізгі мәтін жазылады.
Мекемеге факс арқылы жіберілген құжаттар арнайы журналға тіркеледі.
Бұрыштама (Резолюция)
Бұрыштама - келіп түскен іс қағаздарының бұрышына жазатын мекеме басшысының қысқаша нұсқауы.
Бұрыштама жазу -- түскен құжат мазмұнымен сіздің танысқандығыңыздың ғана емес, сонымен қатар ол бойынша шешім қабылдағандығыңыздың, нұсқау бергендігіңіздің белгісі. Сіздің күнделікті танысып, нұсқау беретін құжатгардың сантүрлігіне қарай, жазылатын бұрыш тама түрі де соншалықты көп болуы мүмкін. Ең бастысы бұрыштама қысқа жазылуы керек. Онда нұсқауды орындауға тиіс адам мен орындалу мерзімі анық көрсетілуі керек. Не істеу керектігі де нақты көрсетілуі тиіс. Бұрыштамада мағынасы екіұшты сөздер жазылмайды.
Бұрыштама үлгісі:
"Таныстым (дата, қол, фамилия) " "Келісемін "(дата, қол, фамилия), "Қарсы емеспін ", "Мәселе қаралады ", "Бекітемін ". "Бекітілсін ", "Қабылданбайды ".
Бұрыштама құжаттың бірінші бетінің жоғары жағына жазылады. Брошюра түріндегі құжаттардың мұқабасына жазылады.
Қаламмен, мүмкіндігінше анық, үлкендеу етіп, қысқартуларсыз жазу керек. Нұсқауды орындау тапсырылатыи адамның фамилиясы, аты-жөнінің басқы әріптері, орындау мерзімі анық жазылады, ай мерзімі екі санмен көрсетіледі. Мысалы, наурыз - 03 ("3" емес), қаңтар -- 01 ("1" емес). Бұрыштама да ресми стильде жазылады. Басы артық сөздер қолданылмай, істің негізгі мәні ғана айтылады. Бұрыштама соңына күні жазылып, басшы қолы қойылады немесе фамилиями жазылады.
Түйіндеме (Резюме)
Резюме француз тілінен алынған термин. "Айтылып я жазылған мәселенің қысқаша түйіні" деген мағына берслі
Түйіндеме -- белгілі бір тұлғаның өмірбаяны, білімі, мамандығы, кәсіптік шеберлігі, біліктілігі, икемділігі, жайлы нақты, қысқа мәлімет беретін іс қағазының бір түрі.
Жазылған түйіндеме сіз туралы толық мәлімет беруі үшін, онда сіздің біліміңіз, біліктілігіңіз, жеткен жетістігіңіз, жұмыс тәжірибеңіз, не нәрсеге икемділігіңіз бар екені айтылуы керек. Түйіндеме сіздің кең келемдегі визит карточкаңыз іспеттес. Түйіндеме жазуда сіздің мақсатыңыз -- өз өмірбаяныңыз бен жұмыс тәжірибеңізді, мамандығыңызды, икемділігіңізді ұтымды көрсете білу. Осы арқылы ойлаған жұмыс орнына қол жеткізу. Осыған орай, түйіндеме қалай жазылу керек деген мәселеге де тоқтата кетейік.
Жиналған мәліметтерді түйіндемеге берудің 2 жолы бар: хронологиялық және функционалдық.
Хронологиялық тәсілі. Алдымен қазір істеп жүрген жұмысыңыз көрсетіледі де, ары қарай хронологиялық ретпен жазылады. Яғни, соңғы орында сіздің бірінші жұмыс орныңыз, я болмаса бірінші аяқталған оқу орны жазылады
Функционалдық тәсіл. Бұл тәсіл білімі мен біліктілігі, жұмыс тәжірибесі мол адамға лайықты. Мұнда жұмыс стажы кері хронологиялық ретпен беріледі де, одан кейін білімі жайлы мәліметтер көрсетіледі. Егер бір мекемеде бірнеше жыл қатарынан істесеңіз, онда жұмысыңыздың жалпы сипаты өзгермеген болса, бәрін тізіп жатпай-ақ, қысқаша жазуға болады.
2. ФАКСИМАЛЬДІ АҚПАРАТ ТАРАТУ ҚҰРЫЛҒЫСЫНЫҢ ПРИНЦИПИАЛЬДІ СХЕМАСЫН ҚҰРУ
2.1 Факсимильді құрылғы жалпы сипаттамасы
Факсимальды байланыс жүйесі бойынша таралатын хабарламалар, белгілі форматта (қағаз, пленка) арнайы тасымалдаушы бетінің әртүрлі бөлімдерінде көздің әртүрлі қабылдауы және жарық сәулесінің әртүрлі коэффициенттері болады. Бланк бетінің ашық және қараңғы бөліктерінің сәйкес келуі адамға бейне ретінде қабылданады. Бейненің ақпараттың параметрі болып, бейне шағылысу пидағы жарықтың қаттыласын анықтайтын, шағылысу коэффициенті табылады. Бейненің бір бөлімнен басқасына өтуі шағылысу коэффициентінің өзгеруіне әкеледі, ол жалпы жағдайда үздіксіз сипаттаманы береді.
Факсимальды байланыстың таратқыш жүйесі қозғалмайтын бейнені электрлік сигналға түрлендіреді. Таратқыштың негізгі элементі болып фотоэлектрлік сигналға түрлендіреді. Түрлендіру үшін, кейбір жарықтың ағымдар әсерінен: сыртқы немесе ішкі фотоэффект, пайда болатын, физикалық құбылыстар қолданылады. Ішкі фотоэффект, мысалы, жарықтың ағынның әсерінен кейбір заттардың электроөткізгіштігінің өзгеруінде көрінеді. Сыртқы фотоэффект жарықтық фотоэффектің әсерінен кейбір заттардың электрондар шығаруында жарықтық ағын кейбір материалдар бетімен электрондарды ұрады. Нәтижесінде жарықтатылған бетте электрондардың қабықшасы пайда болады. Бұл құбылысты қолданатын фотоэлектрлі түрлендіргіштер фотоэлементтер деп аталады.
Фотоэлементтің ауасы сорылған, үй-жайдағы шыны баллонда 2 электроды болады. Электродтар құрылғысы жағынан әртүрлі болуы мүмкін. Суретте вакуумдық кеңістіктегі баллонда бір-біріне параллельді орналастырылған, жазық металды пластинкалар түрінде бейнеленген. Электродтардың біреуі сыртқы фотоэффект құрылғысымен иеленетін заттар қабатымен жабылған. Егер ЭҚК көзін электродқа фотокатодпен "-" қоссақ, ал екінші электродпен "+" қоссақ, онда электрондар катодтан анодқа жылжиды. Бұл электрондардың бағытталған қозғалысы фотоэлемент тізбегі бойынша тұйықталады және электр тоқты береді (фототок). Фотоэлементтер тізбегіндегі фототоктар өте әлсіз, сондықтан оларды күшейту қажет. Ең қуатты фотоэлектрлі түрлендіргіштер болып, қазірде факсимальді байланыс жүйесінде кеңінен қолданатын (ФЭУ) фотоэлектронды көбейткіштер табылады.
Фотоэлектрлі түрлендіргіштердің көмегімен бейнені электрлі сигналға түрлендіру элементтер бойынша жүзеге асады. Ол үшін бейне мен бланк беті элементтер алаңы деп аталатын, көптеген кішкентай бөліктерге бөлінеді. Әрбір алаңнан шағылысқан жарықтың шағын объектив көмегімен жиналып фотоэлектрлік түрлендіргішінің фотокатодынан бағытталады. Сонымен қатар түрлендіру тізбегінде алаң шағылсу коэффициентіне пропорционалды, электр тогы өтеді. Солай, ... жалғасы
КІРІСПЕ 3
1. ФАКСИМИЛЬДІ БАЙЛАНЫС - ДАМУ ЖОЛЫ 5
1.1 Факсимильді байланыстың даму тарихы 5
1.2 Мәліметтерді берудің стандарттамалары мен хаттамалары 6
1.3 Факс арқылы жіберілетін құжаттар 8
2. ФАКСИМАЛЬДІ АҚПАРАТ ТАРАТУ ҚҰРЫЛҒЫСЫНЫҢ ПРИНЦИПИАЛЬДІ СХЕМАСЫН ҚҰРУ 12
2.1 Факсимильді құрылғы жалпы сипаттамасы 12
2.2 Факсимильді құрылғылардың жұмыс принципі 14
3. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АЛҒАШҚЫ ЭЛЕКТР БАЙЛАНЫСТАРЫ 21
3.1 Қазақстандағы факстің пайда болуы 21
ҚОРЫТЫНДЫ 24
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 26
КІРІСПЕ
Электробайланыстың әрбір түрі нақты хабарлама қашықтығында таратуды қамтамасыз ететін белгілі жүйелер көмегімен жүзеге асады. Сондықтан электробайланыста мынадай жүйелербар: телефондық, телеграфтық, факсимальды, бейнетелефондық байланыс, газет тарату, мәліметтерді тарату, дыбыстық және тарату хабарламасы түрінде және сипаттамасымен анықталады.
Хабарламаның тікелей түрлендіру нәтижесіндегі электробайланыс жүйелері үзіліссіз сигнал болады. Ол үзіліссіз немесе аналогтық жүйелер деп аталады. Телефондық жүйелер, факсимальды, бейнетелефондық байланыс, дыбыстық және теледидарлық хабарлау үзіліссіз жүйелерге жатады. Система белгісі - сигналға (кодалау) хабарламаны шартты түрлендіру дискретті сигналдарды тарату үшін. Электробайланыста мұндай болып мәліметтерді тарату және телеграфтық байланыс жүйесі табылады. Абоненттер арасында бір уақытта хабарламаны екі жақтылық таратуды телефондық, телеграфтық, бейнетелефондық жүйе және мәліметтерді тарату жүйесін қамтамасыз етеді, яғни сөйлесулер жүргізуге мүмкіндік береді. Бұл үшін әрбір абонентте байланыстың екі арналары арасындағы байланысқан таратқыш пен қабылдағыш болуы қажет, олардың біреуі бір бағытта сигналдарды таратуды, басқасы - кері бағытта қамтамасыз етеді.
Электробайланыстың әрбір түрі нақты хабарлама қашықтығында таратуды қамтамасыз ететін белгілі жүйелер көмегімен жүзеге асады. Сондықтан электробайланыста мынадай жүйелер бар: телефондық, телеграфтық, факсимальды, бейнетелефондық байланыс, газет тарату, мәліметтерді тарату, дыбыстық және тарату хабарламасы түрінде және сипаттамасымен анықталады. Хабарламаның тікелей түрлендіру нәтижесіндегі электробайланыс жүйелері үзіліссіз сигнал болады. Ол үзіліссіз немесе аналогтық жүйелер деп аталады. Телефондық жүйелер, факсимальды, бейнетелефондық байланыс, дыбыстық және теледидарлық хабарлау үзіліссіз жүйелерге жатады. Система белгісі - сигналға (кодалау) хабарламаны шартты түрлендіру дискретті сигналдарды тарату үшін. Электробайланыста мұндай болып мәліметтерді тарату және телеграфтық байланыс жүйесі табылады.
Абоненттер арасында бір уақытта хабарламаны екі жақтылық таратуды телефондық, телеграфтық, бейнетелефондық жүйе және мәліметтерді тарату жүйесін қамтамасыз етеді, яғни сөйлесулер жүргізуге мүмкіндік береді. Бұл үшін әрбір абонентте байланыстың екі арналары арасындағы байланысқан таратқыш пен қабылдағыш болуы қажет, олардың біреуі бір бағытта сигналдарды таратуды, басқасы - кері бағытта қамтамасыз етеді. Ж8йе екі ішкі жүйелерден құралады, олардың әрбіреуі бір бағытта хабарламаны таратуды қамтамасыз етеді
Дыбыстық жүйе және теледидарлық хабарлау, сонымен қатар хабарламаны таратуды жүзеге асырады.
Бір қабылдағышта болатын бір тыңдаушы немесе топтасқан тыңдаушылар қабылдағыш және байланыс арналары, таратқыштан тұратын, өзінің байланыс жүйесін қолданылады. Сонымен қатар, таратқыш көптеген жүйелер үшін бір уақыттағы жалпы элементтер болып есептеледі. Жүйенің жалпы саны қабылдағыштар санына сәйкес келеді
1. ФАКСИМИЛЬДІ БАЙЛАНЫС - ДАМУ ЖОЛЫ
1. Факсимильді байланыстың даму тарихы
Құжаттарды берудің факсимильдік құралдары соңғы онжылдықтарда кең таралған. Бұрын олардың жоғары құны мен ерекшеліктеріне байланысты олар өте шектеулі қызмет салаларында қолданылған. Телеграфты байланыс - электрлік сымды байланыс арналарының бойымен қысқа құжатталған хабарларды автоматты түрде қабылдаптаратуға арналған.
Телеграф байланыстың ежелгі түрлерінің бірі болып табылады. Бірінші электрлі телеграф аппаратын 1832 жылы орыс оқымыстысы П. Л. Шиллинг ойлап тапқан, 1837 жылы өзінің телеграф аппаратын америка тұрғыны С. Морзе жасап шығарды. Бұл телеграф аппараттарындағы ақпараттар қағаз ленталарында нүкте мен сызықша символдарының комбинациялары (Морзе әліппесі) түрінде тіркелетін болған.
Кейінірек XIX ғасырдың аяғында әріп теруші телеграфты аппараттар - телетайптар пайда болды. Барлық ақпараттар телетайптарда қағаз беттерінде басылады, ал қажет кезде перфоленталарда тіркеледі. Қабылдаушы аппаратта да ақпарат дәл осылай басылым құжатында және перфолентада тіркеле алады. Ақпарат тікелей байланыс арнасымен дербес компьютерге де енгізіле алады. Барлық телетайпты аппаратуралар қайтымды болып табылады, яғни ақпараттарды қабылдаушы ретінде де, таратушы ретінде де жұмыс істей алады. Телетайптардың көпшілігінде ақпараттарды тарату жылдамдығы 50,75 немесе 100 битс (400-800 белгілермин) тең.
Телетайпты қабылдаптаратушы аппаратурасының байланыс арнасы ретінде телеграфты, сондай-ақ телефонды арналар да қызмет ете алады. Бірақ телефонды арнада келістіруші аппаратура (модем) қарастырылуы тиіс.
Телефон арнасымен құжатталған текстті ақпаратты таратуды көбінесе дейтефонды байланыс деп атайды. Дейтефонды байланыс ақпараттарды тарату үшін телефонды байланыс арналарын қолданады, ал қабылдаптаратушы аппаратура ретінде модемдермен біріктірілген қарапайым телетайп аппаратурасы да, әлеуметтік (социальная) аппаратура да қолданыла алады.
Факсимильді байланыс (facsimile communication) - жылжымайтын бейнелер мен тексттерді қашықтан (дистанционно) таратуға арналған процесс; оның негізгі қызметі жіберушінің қағаз беттеріндегі құжаттарын алушының қағаз беттеріне жіберу болып табылады; бұндай құжаттар ретінде тексттер, сызулар, суреттер, фотосуреттер және т.б. болуы мүмкін. Негізінен ақпараттарды факсимильді әдіспен таратуды, құжаттардың қашықтан көшірмесін алу деп түсінуге болады.
Бұрындары факсимильді байланысты фототелегрфты байланыс деп атаған, бірақ МККТТ ұсыныстары бойынша фототелеграфты байланыс терминін тек жартылай тонды бейнелерді тарату жүйесі үшін ғана қолдануға тура келеді; ал жартылай тонды құжаттарды да, сондай-ақ штрихты құжаттарды да тарату жүйесі үшін, факсимильді байланыс термині ортақ болып табылады.
1.2 Құжатталған электр байланыс желілері
Телеграфты байланыс - электрлік сымды байланыс арналарының бойымен қысқа құжатталған хабарларды автоматты түрде қабылдаптаратуға арналған.
Телеграф байланыстың ежелгі түрлерінің бірі болып табылады. Бірінші электрлі телеграф аппаратын 1832 жылы орыс оқымыстысы П. Л. Шиллинг ойлап тапқан, 1837 жылы өзінің телеграф аппаратын америка тұрғыны С. Морзе жасап шығарды. Бұл телеграф аппараттарындағы ақпараттар қағаз ленталарында нүкте мен сызықша символдарының комбинациялары (Морзе әліппесі) түрінде тіркелетін болған.
Кейінірек XIX ғасырдың аяғында әріп теруші телеграфты аппараттар - телетайптар пайда болды. Барлық ақпараттар телетайптарда қағаз беттерінде басылады, ал қажет кезде перфоленталарда тіркеледі. Қабылдаушы аппаратта да ақпарат дәл осылай басылым құжатында және перфолентада тіркеле алады. Ақпарат тікелей байланыс арнасымен дербес компьютерге де енгізіле алады. Барлық телетайпты аппаратуралар қайтымды болып табылады, яғни ақпараттарды қабылдаушы ретінде де, таратушы ретінде де жұмыс істей алады. Телетайптардың көпшілігінде ақпараттарды тарату жылдамдығы 50,75 немесе 100 битс (400-800 белгілермин) тең.
Телетайпты қабылдаптаратушы аппаратурасының байланыс арнасы ретінде телеграфты, сондай-ақ телефонды арналар да қызмет ете алады. Бірақ телефонды арнада келістіруші аппаратура (модем) қарастырылуы тиіс.
Телефон арнасымен құжатталған текстті ақпаратты таратуды көбінесе дейтефонды байланыс деп атайды. Дейтефонды байланыс ақпараттарды тарату үшін телефонды байланыс арналарын қолданады, ал қабылдаптаратушы аппаратура ретінде модемдермен біріктірілген қарапайым телетайп аппаратурасы да, әлеуметтік (социальная) аппаратура да қолданыла алады.
Факсимильді байланыс (facsimile communication) - жылжымайтын бейнелер мен тексттерді қашықтан (дистанционно) таратуға арналған процесс; оның негізгі қызметі жіберушінің қағаз беттеріндегі құжаттарын алушының қағаз беттеріне жіберу болып табылады; бұндай құжаттар ретінде тексттер, сызулар, суреттер, фотосуреттер және т.б. болуы мүмкін. Негізінен ақпараттарды факсимильді әдіспен таратуды, құжаттардың қашықтан көшірмесін алу деп түсінуге болады.
Бұрындары факсимильді байланысты фототелегрфты байланыс деп атаған, бірақ МККТТ ұсыныстары бойынша фототелеграфты байланыс терминін тек жартылай тонды бейнелерді тарату жүйесі үшін ғана қолдануға тура келеді; ал жартылай тонды құжаттарды да, сондай-ақ штрихты құжаттарды да тарату жүйесі үшін, факсимильді байланыс термині ортақ болып табылады.
1.3 Факс арқылы жіберілетін құжаттар
Факсимильдік (фототелеграфтық) байланыс, көбінесе қысқаша "факс" деп аталады, қазір кең қолданылады Факстің ең құнды жері ол аппарат арқылы тек қана мәтінді құжаттарды ғана емес, кестелі, кескінді құжаттарды да тез арада екінші адамға немесе екінші мекемеге жеткізуге болады. Факс арқылы мәтіннің, кестенің, кескіннің, қол қойылған кез келген құжаттың дәл сол күйінде қайталанған нұсқасы екінші мекемеге жеткізіледі. Сондықтан да дәл қазір факсті алмастыруға келетін байланыс түрі жоқ.
Қазіргі таңда еліміздің көптеген мемлекеттік, жеке кәсіпорындары мен мекемелерінің офистері жаңа заманның қабылдау-хабарлау аппараты -- факспен жабдықталған. Факстың жеткізу жылдамдығы өте жоғары, себебі факс арқылы жіберілген кез келген құжат санаулы сағаттардан кейін-ақ адресат қолына тиеді.
Факс арқылы жіберілетін құжат А4 формалы бланкіге кейде А5 формалы бланкіге толтырылады. Фотография, сызба, кесте т.б. сияқты үлкен көлемді құжаттар алдын ала факс aппaратының мүмкіншілігіне сәйкес келетіндей етіліп кішірейтілуі керек.
Факс арқылы жіберілетін іс қағаздардың құрылымы:
жіберушінің толық мекен-жайы ұсақ қаріппен бланкінің сол жақтағы бұрышына жоғарылау жазылады.
Жіберуші мекеменің аты бланкінің оң жағына жоғарылау жазылады.
Бланкінің ортасына "факс арқылы" деп үлкен шрифтілермен жазылады.
Алушының аты-жөні сол жаққа, барыс септігінде жазылады. Мысалы, кімге: Мұратбеков Асқар Құрамысұлына.
Жіберушінің аты-жөні оң жаққа шығыс септік тұлғасында жазылады. Мысалы, кімнен: Досжанов Едіге Әлиақарұлынан.
Одан төмен, сол жаққа факс нөмірі жазылады. Мысалы, факс: 13-01.
Оң жақ шетке, құжат көлемінің неше беттен туратыны жазылады. Мысалы, Көлемі: 7 (жеті) бет.
Факс нөмірінің төменгі жағына мәлімет немесе ақпарат жіберілген аппарат нөмірі жазылады. Мысалы, 8-3292-43-50-66
Оң жаққа, құжат көлемі жөніндегі мәліметтің төменгі жағына дата, қажет жағдайда жіберілген сағаты көрсетіледі.
Сол жақ шетке, аппарат нөмірінен төмен, факс аркылы жіберілетін хабардың тақырыбы жазылады, Мысалы, I жарты жылдық есеп.
Оң жаққа, қажет болған жағдайда датадан төмен құжаттың көшірмесін алушы адамның аты-жөні жазылады. Мысалы, Көшірмесі: Аяпова Назира Жакенқызына.
Осыдан кейін бланк көлденең жіңішке сызықпен сызлады да, сызықтан кейін "Тез қаралуға тиіс", "Құпия", "Қажетті белгілер соғу үшін" сияқты қосымша ескертулер жазылады. Бұдан кейін де көлденең жіңішке сызық сызылып, негізгі мәтін жазылады.
Мекемеге факс арқылы жіберілген құжаттар арнайы журналға тіркеледі.
Бұрыштама (Резолюция)
Бұрыштама - келіп түскен іс қағаздарының бұрышына жазатын мекеме басшысының қысқаша нұсқауы.
Бұрыштама жазу -- түскен құжат мазмұнымен сіздің танысқандығыңыздың ғана емес, сонымен қатар ол бойынша шешім қабылдағандығыңыздың, нұсқау бергендігіңіздің белгісі. Сіздің күнделікті танысып, нұсқау беретін құжатгардың сантүрлігіне қарай, жазылатын бұрыш тама түрі де соншалықты көп болуы мүмкін. Ең бастысы бұрыштама қысқа жазылуы керек. Онда нұсқауды орындауға тиіс адам мен орындалу мерзімі анық көрсетілуі керек. Не істеу керектігі де нақты көрсетілуі тиіс. Бұрыштамада мағынасы екіұшты сөздер жазылмайды.
Бұрыштама үлгісі:
"Таныстым (дата, қол, фамилия) " "Келісемін "(дата, қол, фамилия), "Қарсы емеспін ", "Мәселе қаралады ", "Бекітемін ". "Бекітілсін ", "Қабылданбайды ".
Бұрыштама құжаттың бірінші бетінің жоғары жағына жазылады. Брошюра түріндегі құжаттардың мұқабасына жазылады.
Қаламмен, мүмкіндігінше анық, үлкендеу етіп, қысқартуларсыз жазу керек. Нұсқауды орындау тапсырылатыи адамның фамилиясы, аты-жөнінің басқы әріптері, орындау мерзімі анық жазылады, ай мерзімі екі санмен көрсетіледі. Мысалы, наурыз - 03 ("3" емес), қаңтар -- 01 ("1" емес). Бұрыштама да ресми стильде жазылады. Басы артық сөздер қолданылмай, істің негізгі мәні ғана айтылады. Бұрыштама соңына күні жазылып, басшы қолы қойылады немесе фамилиями жазылады.
Түйіндеме (Резюме)
Резюме француз тілінен алынған термин. "Айтылып я жазылған мәселенің қысқаша түйіні" деген мағына берслі
Түйіндеме -- белгілі бір тұлғаның өмірбаяны, білімі, мамандығы, кәсіптік шеберлігі, біліктілігі, икемділігі, жайлы нақты, қысқа мәлімет беретін іс қағазының бір түрі.
Жазылған түйіндеме сіз туралы толық мәлімет беруі үшін, онда сіздің біліміңіз, біліктілігіңіз, жеткен жетістігіңіз, жұмыс тәжірибеңіз, не нәрсеге икемділігіңіз бар екені айтылуы керек. Түйіндеме сіздің кең келемдегі визит карточкаңыз іспеттес. Түйіндеме жазуда сіздің мақсатыңыз -- өз өмірбаяныңыз бен жұмыс тәжірибеңізді, мамандығыңызды, икемділігіңізді ұтымды көрсете білу. Осы арқылы ойлаған жұмыс орнына қол жеткізу. Осыған орай, түйіндеме қалай жазылу керек деген мәселеге де тоқтата кетейік.
Жиналған мәліметтерді түйіндемеге берудің 2 жолы бар: хронологиялық және функционалдық.
Хронологиялық тәсілі. Алдымен қазір істеп жүрген жұмысыңыз көрсетіледі де, ары қарай хронологиялық ретпен жазылады. Яғни, соңғы орында сіздің бірінші жұмыс орныңыз, я болмаса бірінші аяқталған оқу орны жазылады
Функционалдық тәсіл. Бұл тәсіл білімі мен біліктілігі, жұмыс тәжірибесі мол адамға лайықты. Мұнда жұмыс стажы кері хронологиялық ретпен беріледі де, одан кейін білімі жайлы мәліметтер көрсетіледі. Егер бір мекемеде бірнеше жыл қатарынан істесеңіз, онда жұмысыңыздың жалпы сипаты өзгермеген болса, бәрін тізіп жатпай-ақ, қысқаша жазуға болады.
2. ФАКСИМАЛЬДІ АҚПАРАТ ТАРАТУ ҚҰРЫЛҒЫСЫНЫҢ ПРИНЦИПИАЛЬДІ СХЕМАСЫН ҚҰРУ
2.1 Факсимильді құрылғы жалпы сипаттамасы
Факсимальды байланыс жүйесі бойынша таралатын хабарламалар, белгілі форматта (қағаз, пленка) арнайы тасымалдаушы бетінің әртүрлі бөлімдерінде көздің әртүрлі қабылдауы және жарық сәулесінің әртүрлі коэффициенттері болады. Бланк бетінің ашық және қараңғы бөліктерінің сәйкес келуі адамға бейне ретінде қабылданады. Бейненің ақпараттың параметрі болып, бейне шағылысу пидағы жарықтың қаттыласын анықтайтын, шағылысу коэффициенті табылады. Бейненің бір бөлімнен басқасына өтуі шағылысу коэффициентінің өзгеруіне әкеледі, ол жалпы жағдайда үздіксіз сипаттаманы береді.
Факсимальды байланыстың таратқыш жүйесі қозғалмайтын бейнені электрлік сигналға түрлендіреді. Таратқыштың негізгі элементі болып фотоэлектрлік сигналға түрлендіреді. Түрлендіру үшін, кейбір жарықтың ағымдар әсерінен: сыртқы немесе ішкі фотоэффект, пайда болатын, физикалық құбылыстар қолданылады. Ішкі фотоэффект, мысалы, жарықтың ағынның әсерінен кейбір заттардың электроөткізгіштігінің өзгеруінде көрінеді. Сыртқы фотоэффект жарықтық фотоэффектің әсерінен кейбір заттардың электрондар шығаруында жарықтық ағын кейбір материалдар бетімен электрондарды ұрады. Нәтижесінде жарықтатылған бетте электрондардың қабықшасы пайда болады. Бұл құбылысты қолданатын фотоэлектрлі түрлендіргіштер фотоэлементтер деп аталады.
Фотоэлементтің ауасы сорылған, үй-жайдағы шыны баллонда 2 электроды болады. Электродтар құрылғысы жағынан әртүрлі болуы мүмкін. Суретте вакуумдық кеңістіктегі баллонда бір-біріне параллельді орналастырылған, жазық металды пластинкалар түрінде бейнеленген. Электродтардың біреуі сыртқы фотоэффект құрылғысымен иеленетін заттар қабатымен жабылған. Егер ЭҚК көзін электродқа фотокатодпен "-" қоссақ, ал екінші электродпен "+" қоссақ, онда электрондар катодтан анодқа жылжиды. Бұл электрондардың бағытталған қозғалысы фотоэлемент тізбегі бойынша тұйықталады және электр тоқты береді (фототок). Фотоэлементтер тізбегіндегі фототоктар өте әлсіз, сондықтан оларды күшейту қажет. Ең қуатты фотоэлектрлі түрлендіргіштер болып, қазірде факсимальді байланыс жүйесінде кеңінен қолданатын (ФЭУ) фотоэлектронды көбейткіштер табылады.
Фотоэлектрлі түрлендіргіштердің көмегімен бейнені электрлі сигналға түрлендіру элементтер бойынша жүзеге асады. Ол үшін бейне мен бланк беті элементтер алаңы деп аталатын, көптеген кішкентай бөліктерге бөлінеді. Әрбір алаңнан шағылысқан жарықтың шағын объектив көмегімен жиналып фотоэлектрлік түрлендіргішінің фотокатодынан бағытталады. Сонымен қатар түрлендіру тізбегінде алаң шағылсу коэффициентіне пропорционалды, электр тогы өтеді. Солай, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz