E-LEARNING -ДЕ БІЛІМДІ БАҚЫЛАУ ЖҮЙЕСІН ҚҰРУ

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 117 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Соңғы он жыл Интернеттің және адамдар арасындағы қатынасудың жаңа әдісінің қарқынды дамумен белгілі болды. Бұл құбылыстың басқы жағында World Wide Web (WWW) тұрады. Күнделікті бұл коммуникациялық ортада мыңдаған сайттар ашылады және адамдарға әртүрлі жаңа қызмет көрсетулер түрлері ұсынылады. Нарықтың қарқынды дамуымен жаңа технологияларға және оны жасаушыларға үлкен сұраныс пайда болды.

Интернеттің дамуы оқу-білім саласына қатты әсерін тигізді. Соның ішінде қашықтан оқыту әдістемесі жаңа даму алды, себебі желі арқылы тек ақпаратты ғана беріп қоюмен қатар бірін бірі көре алмайтын сұхбаттасушылар арасында тірі қарым-қатынасты ұйымдастыруға болады, және де адамның оқуын қамтамасыз етуге болады.

Сайтта қолданушылар үйренетін және көшіріп алуға болатын әртүрлі мәтіндік, графикалық, аудио және видео оқу материалдары болады. Сонымен қатар оқушылар алған білімдерін тексеруге арналған әртүрлі интерактивті тесттер болады. Қашықтан оқыту бағдарламасының барлық қажетті материалдары оқушыға тез әрі толық жетеді. Қашықтан оқу жұмысының негізіне клиент-сервер технологиясы жатады. Клиент-сервер технологиясы - арнайы бағдарламалық қамтама орнатылған екі компьютер арасындағы қарым - қатынас технологиясы. Қарым қатынасқа қатысушның біреуі (клиент-бағдарлама) басқасынан (серверден) қандайда бір қызмет сұрайды деп жорамалданады. Желіде ақпаратты беру және өңдеу үрдісінде екі компьютер қатысады- сұраушы (клиент) және сұраныс бойынша мәліметтерді беруші (сервер), бұл жағдайда екі бағдарлама жұмыс істейді- клиент - бағдарламасы және сервер- бағдарламасы.

Қашықтан оқытуды жасауда әртүрлі бағдарламалар қолданылады. Бұл жобада РНР тілі, HTML гипермәтіндік тілі қолданылған. РНР - бұл жасаушыларға тез әрі тиімді түрде Web-қосымшаларын құруға мүмкіндік беретін, сервер жақта жұмыс істейтін Web-тің енгізілген сценарилер тілі. Бағалы мүмкіндіктерінің ішіне - тұрақты мәндерді қолдау, массивтермен жұмыс істеудің қуатты құралдары, объектке-бағытталған әдістемелер және мәліметтер базасымен жұмысты кең қолдау кіреді. РНР сонымен қатар JavaScript, WML (Wireless Markup Language) және басқа да пайдалы тілдермен қатар қолданылатын, динамикалық құрылымдарды жасау және басқару үшін қолданылатын бағалы құрал болып табылады. Жүздеген стандартты функцияларының арқасында РНР, жасаушының ойына келуі мүмкін кез-келген тапсырманы шеше алады.

1 E-LEARNING ҚҰРУДЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫНА ШОЛУ

E-learning қашықтан оқытудың маңызды кезеңі болып табылады. " E-learning " термині кең көлемдегі қолданысқа ие болғанына қарамастан, әртүрлі авторлар оған әртүрлі мағына береді. Кең таралған E-learning-ге көзқарас бұл, оқулық бағытын немесе оның үлкен бөлімін және көбінесе өз ішінде кәдімгі оқулықтың, анықтаманың, есептер жинағының және зертханалыық жаттықтыру сабағының қасиеттерін біріктіретін бағдарламалық-әдістемелік кешен болып табылады. Ол балама емес, ал оқытудың дәстүрлі түрлеріне қосымша, және студенттің кітаптармен, конспектілермен, есептер жинағымен және жаттығулармен және т. с. с. жұмысын ауыстыра алмайды. Бұл «электрондық дәрісші» кітаптың немесе оқу құралының барлық жетістіктерін тек қана сақтауға арналмаған және де компьютер арқылы жүзеге асырылатын толық мөлшерде қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды, мультимедийлік мүмкіндіктерді қолдануға арналған. Бұл мүмкіндіктерге келесілер жатады:

− физикалық, химиялық және т. с. с. үрдістерді динамикте көрсету, тікелей бақылауға қол жетпейтін объекттердің және үрдістердің көрнекті көрсетімі (микромирдегі үрдістер, ғарыштық үрдістер, өте аз немесе өте үлкен сипаттамалық уақыттарына ие үрдістер және т. с. с) ;

− үрдістерді және объекттерді компьютерлік модельдеуіне қажет, бірігей немесе қымбат тұратын жабдықтарды, реагенттерді, сонымен бірге адам өміріне және денсаулығына қауіпті материалдарды өздігінен оқып үйрену үшін қажет және олардың оқу материалдарына аудио- және бейнесюжеттер, анимациялар, оқулық авторының аудиокомментарий енгізілген көрнекті көрсетімі;

− контекстік көмек сөздерін, сілтемелерді (гипертекст) ұйымдастыру;

− нәтижелерін сандық немесе графикалық түрде көрсететін жылдам күрделі есептеулерді жүргізу;

− жаттығулар және тесттер арқылы студенттің өз білімін жедел тексеру.

E-learning құру үрдісі бір мезгілде оқулық құрылатын пәндік облыс бойынша және де ақпараттық технологиялар облысы бойынша білімдерді қажет етеді, сол үшін тәжірибеде көбінесе екі мамандардың - «пән-дәрісшінің» және «маман-бағдарламашының» ынтымақтастығын болжайды. Бұл жұмыстың келесі негізгі кезеңдерін ұсынуға болады:

− оқулық мәтінінің алғашқы жазылған нұсқасын дайындау (дәріс бағыты бойынша құралы болғаны ерекше тиімді, ең болмаса ол радикалды түрде арығарай өзгертіледі. ) ;

− E-learning -нің жеке бөлімдерін өзара байланыстыратын «сценария» құру (оқулықтың рационалды құрылымының және материалдарды баяндаудың мұқият ойластырылған тізбегінің негізінде, мүмкін болатын сілтемелердің қиылысын ұйымдастыру және т. с. с. ), сонымен бірге E-learning оқу үрдісі кезінде динамикалық пайда болатын немесе мәтінде статикалық орналастырылатын әртүрлі иллюстрациялардың, аудио- және бейнесюжеттердің бастапқы сценариесін дайындау;

− компьютерде E-learning құрама бөлімдерін жүзеге асыру;

Ол үшін «пән-дәрісшінің» ақпараттық технологиялар бойынша кез-келген білімі төтенше пайдалы болып табылады, бірақ тіпті міндетті емес.

Көбінесе, алғашқы екі кезеңде пәндік облыстағы автор мамандығы және оның ұстаз және әдістемеші қабілеттілігі үлкен (шешуші) рөл атқарады. Оның себебі, тек қана E-learning емес, кәдімгі оқу құралын немесе кітапты жазу үрдісінде авторға өзінің білімінің оқырман немесе оқушы біліміне айналуымен байланысты байқаулы қиыншылықтарға тап болуға тура келеді. Олардың кейбіреулеріне тоқталайық.

Білімді трансформациялау үрдісі «автор білімдері» - мәтін- «оқырман білімдері» схемасы бойынша орталанған мәтін арқылы іске асады, және өкінішке орай, оның барлық сатыларында тұрақты шығындарға жол береді. Осылайша, оқырмансыз өтетін бірінші кезеңнің өзінде де автормен құрылған мәтін автордың білімдерін емес, ал тек қана олар туралы анықталған ақпаратты қамтиды. Оқытудың күндізгі оқу түрінде мамандырылған дәрісші бұл шығындарды азайтатын көптеген қосымша ресурстарға ие. Дұрыс орнына қойылған сөйлеу акценттері, ауызша қатынастың артықшылықтары тек қана оқылатын бөліміндегі ең маңыздысына көңіл бөлуге ғана емес, және де аудиториямен кері байланысты жедел құруға, материалдарды меңгеру дәрежесіне байланысты дәрістің жоспарын өзгертуге мүмкіндік береді. Бұл ретте тыңдарман сұрақтарының және дәрісшінің сұрақтарының, студенттердің өзара қатынастарының рольдерін бағаламауға болмайды.

Көрсетілген мәселелерді ескере отырып, оқушының E-learning -пен жұмысын максималды жеңілдету қажет. Әрбір бөлім бойынша оқушы оның мақсатын және есеп қойылымын ғана анық түсініп қоймай, сонымен бірге жағдайдың қақтығыстарын, пайда болған мәселелердің мәнін (не үшін бұл керек? Не үшін бұл ескі аппараттың негізінде ертерек істелмеген? ), тек содан кейін ғана бұл қақтығыстарды шешетін механизмді сезіну керек. Оқытушымен кеңестердің көлемі және жеделділігі күндізгі оқыту түріне қарағанда шектеулі болғандықтан, E-learning-те оқушылардың көбінесе мүмкін типтік сұрақтары бойынша оқытушы ұсынуларын, арандатушылық сұрақтар, материалдарды меңгергенін тексеретін тесттер қолданған пайдалы.

E-learning құру кезінде E-learning-нің бөлек бөлімдерін өзара байланыстыратын сценариді және аудио- және бейнесюжеттердің сценариін дайындау маңызды кезең болып табылады. Компьютердің қуатты аудио- және бейне мүмкіндіктері қолданылуы мүмкін. «Пән-дәрісшінің» бағдарламалық қамтамасыздандыру туралы әлсіз білімі кедергі болып табылмайды, алайда тек қана өзінің пәндік облысында ғана емес, сонымен бірге басқа облыстарда да бар оқулықтармен және оқытатын бағдарламалармен танысу қажет. Негізгі мақсат- аудио- және бейне фрагменттеріне, формулаларды, графиктерді, суреттерді, кестелерді визуалдау әдістеріне, және т. б ерекше назар аудара отырып қазіргі заманғы ақпараттық технологиялардың мүмкіндіктерін оқып оқып оқып үйрену. Мұнда маңыздысы- оларды қалай бағдарламалық жүзеге асыру емес, ал оқушыға білімді беру құралдарының өзі. E-learning-ке енгізу үшін алдыңғы жұмыстың жоғарыда көрсетілген барлық фрагменттері көп рет жөнделгеннен кейін, келесі қадам «пән-дәрісшінің» және ақпараттық технологиялар бойынша маманның біріккен жұмысы болу керек.

1. 1 E-learning тағайындалуы және қызметі

1. 1. 1 E-learning мазмұны және құрылымы

E-learning негізгі мазмұны келесілерден тұру керек:

− тіректі конспекті;

− дәріс конспектісі;

− нақтыланған курс;

− курстың жеке бөлімдеріні тереңдету.

Алғашқы кезеңде жұмыс бірінші екі конспектімен жүргізіледі. Үшіншінің орынына таңдалған оқулық («қатты көшірме» және оған әртүрлі сілтемелер) қызмет ете алады. Төртіншісі бөлімдер қатарын тереңдетіп («профессионалдық») оқып үйрену үшін қызмет етеді. Оқулықтың өзі және оның бөлімдері негізгі материалды баяндаудың алдында міндетті түрде кіріспеден тұрады. E-learning -де бұдан басқа негізгі мәтіннен сәйкес келетін сілтемелер қамтамасыз етілетін әдебиеттер тізімі және глоссарий болады.

Кіріспе. Әсіресе осы бөлімде материал мұқият құрылу керек (бөлімнің және бүкіл курстың құрамы, сонымен қатар олардың арасындағы байланысы көрсетілу керек) . Ол келесілерден тұрады:

− мемлекеттік стандарт бойынша келісілген бағыттың қысқаша бағдарламасы, бағыттың негізгі есептерінің тізімі және көркемдеуі, оларды шешудің маңыздылығы және өзектілігі;

− білімдері бағытты меңгеру үшін қажетті базалық пәннің тізімі;

− оқып үйренуі зерттелетін бағыттың білімдеріне негізделген пәндердің тізімі;

− курстың (бөлімнің) құрылымы, функционалдық және логикалық байланыстар;

− реті бойынша курсты оқып үйренудің жалпы кепілдемелері (соның ішінде, тәуелсіз қандай бөлімдер оқуға болады) ;

− оқу бағдарламасының шеңберінен шығатын, курс есептерінің дамуын және тереңділігін қайда іздеуге болатын нұсқаулар және мамандықтардың бөлек топтары үшін курстың қандай бөлімдерін оқып үйрену қажет, түсініктермен (комментарий) бірге әдебиеттерге сілтемелер;

Негізгі материал. Әрбір бөлімге (тақырыпқа) кіріспе бөлімінен басқа келесіні енгізген пайдалы:

− есептің қойылымы;

− негізгі мақсаттардың көрсетулері және олардың шешімдерінің маңыздылығы;

− курстың, бөлімнің әртүрлі жайлары бойынша геометриялық, физикалық көркемдеулер, мультипликациялар, клиптер;

− аудио фрагменттер;

− шешімінде қолданылатын бөлімдердің және берілген шешімді қолданатын бөлімдердің тізімі;

− олардың тәжірибелік қолданылуын көрсететін әдістер, тәсілдер, амалдар;

− мүмкін болатын жерде берілген мақсатты шешудің басқа да әдістерінің мәні бар;

− берілген нәтижелерді қолданатын көбінесе жиі кездесетін техникалық қолданбалы бағдарламалар;

− алдыңғы материалдың қажетті білімдеріне сілтемелер.

Әрбір тақырыпта мысалдар мен есептер қатар жүру керек:

− көрнекті баяндалған (толық шешімдерімен) ;

− өзіндік шешу үшін (нұсқаулармен және жауаптармен) ;

− бақылау шешімдері үшін (кейін бағыттың өткен бөлімдерін қайтадан оқып үйрену қажеттілігін немесе аттестация туралы шешімді көрсететін) ;

− бағыттың өткен бөлімдеріне байланысты бақылау сұрақтары.

Мүмкін болатын жерде материалды «мәселеге бағытталған түрде» баяндау барынша мадақталады және ұсынылады, онда студент мәселемен, фактпен немесе құбылыспен дәстүрлі схема (теориялық материал - шешу әдістері - көрнекті есеп) бойынша емес, ал нақты бір есептің (мысалдың) қойылымы және шешімінің нәтижесінде танысады.

E-learning үйренуші жұмысының сипаттамасы бойынша соңғысының әрбір бөлімі келесі бөлімдерді қамту мүмкін:

− теориялық бөлім, оның негізінде ішіне суреттер, кестелер, аудио - және бейнесюжеттер және т. б. енгізілген гипертекст. Гипертекстке қосымша ретінде көрнекті компьютерлік модельдер болып табылады, олар объектке немесе үрдіске олардың әсерін үйрену мақсатымен сол немесе басқа параметрлерді түрлендіру мүмкіндігімен үйренетін объекттерді немесе үрдістерді динамикте көрсетеді;

− тәжірибелік бөлім, мұнда минималды түсініктемелер және теориялық бөлімнің сәйкес бөлімдеріне сілтемелер берумен берілген оқу бағыты бойынша типтік есептер мен жаттығулардың қадам бойынша шешімдері көрсетілген. Дәстүрлі зертханалық жұмыстардың аналогы ретінде көрнекті компьютерлік модельдер ұсынылады (зертханалық тәжірибе дербес бағдарламалық өнімде бөлінуі мүмкін) ;

− бақылау бөлімі- бұл теориялық бөлім бойынша сұрақтарды, сонымен қатар есептерді және жаттығуларды шешуді қамтитын тесттер жинағы (дұрыс емес жауап кезінде есепті қайтадан шешуге тырысуға ұсыныс беретін көмек сөздер енгізілуі мүмкін) ;

− анықтама бөлімі, ол өзінде қамту мүмкін: пәндік нұсқау (іздеу жүйесі) ; негізгі тұрақтылардың, өлшемдердің, физико-химиялық қасиеттердің және т. б. кестелері; негізгі формулалардың мәліметтері; графикалық, кестелік немесе басқа түрдегі қажетті басқа ақпаратты;

− көмек жүйесі, ол компьютерлік оқулықпен жұмыс жасау ережелерді және әдістемелік ұсыныстарды қамтиды.

1. 1. 2 E-learning-нің айрықша ерекшеліктері

Ақпарат жақсы құрылған және өз кезегінде жаңа ұғымдардың шектеулі санымен курстың аяқталған фрагменттері болып табылу керек. Оқу бағытының құрылымдық элементтеріне гипертексттері, көрсетімдері, аудио- және бейнетүсініктері немесе бейнекөрсетімдері бар маңызды тақырыптар сәйкес келу керек.

Оқулықтың негізгі фрагменттері мәтіндер мен көрсетімдерге қоса материалды авторлық (немесе дәрісші ) баяндаудың аудио- немесе бейнежазбасы болу керек.

Мәтіндік ақпарат «тірі» дәрістердің кейбір бөлімдерін қайталауы мүмкін. E-learning мәтіннің қажетті фрагменттерін басып шығару мүмкіндігін қамтамасыз ету керек.

Күрделі модельдерді немесе құрылғыларды ұсынатын көрсетімдер шапшаң сыбыр сөз (көмек) жүйесімен жабдықталған болу керек, бөлек элементтерді көрсетудің толықэкрандық өлшеміне дейін үлкейту мүмкіндігі.

E-learning-де көптерезелік интерфейсті қолдану ұсынылады.

Мәтіндік бөлім қажетті ақпаратты іздеу уақытын қысқартуға мүмкіндік беретін айқасқан сілтемелерден тұру керек, сонымен қатар қуатты іздеу ортасы және индексі болу керек.

Қосымша бейнеақпарат немесе анимациялық клиптер бағыттың мәтіндік баяндалуында түсінуге қиын болатын бөлімдерде болу керек.

Аудиоақпарат музыкалық аспаптардың дыбысын үйрену, құстарды ән салуы бойынша ажырату, ауруларды жүректегі шу бойынша анықтау, ағылшын тілдерін оқу және т. б. кезінде өзгертілмейтін болып ұсынылады. E-learning бойынша навигацияның дұрыстығын нұсқау, көмек көрсету үшін дыбыстық сигналдарды қосу. Ақпаратты есте сақтауға көмектесетін фондық ән қолданылуы мүмкін.

Бүкіл E-learning таңдалған ақпаратты көшіру, оны блокнотта өзгерту және оқулықтың өзінен шықпай басып шығару мүмкіндігіне ие болу керек.

1. 1. 3 Негізгі формалары

Кез-келген күрделі жүйелерді құру сияқты E-learning дайындау кезінде де табыс үшін шешуші болып авторлардың таланты және шеберлігі басты роль атқарады. Алайда, электронды оқулықтардың тұрақты түрлері бар, яғни оқулық құрыла алатын конструктивті элементтер.

Тест. Сырттай, бұл E-learning-нің қарапайым түрі. Негізгі қиындықты құрайтындары сұрақтарды таңдау және қалыптастыру, сонымен қатар сұрақтарға жауаптардың интерпритациясы. Жақсы тест білімнің объективті суретін, анықталған пәндік облыста оқырман ие болатын іскерлікті және дағдыларды алуға мүмкіндік береді. Объективті тесттің нәтижелері білімдердің шыңдарына оптималды жолды таңдауға мүмкіндік береді.

Энциклопедия. Бұл E-learning -нің базалық түрі. Энциклопедия термині электрондық оқулықтағы шоғырланған ақпарат толық және білім стандарттарына қатысы бойынша тіпті артық болу керек екенін білдіреді. Себебі, ол оған сұраныс жасағандардың әрқайсысын қанағаттандыру керек. Әрине, ақпарат адекваттық түрде берілу керек. Электрондық энциклопедиялар үшін сәйке келетін сервис : сілтемелер, бетбелгілер, анимацияларды және дыбыстық жазуларды қайталау мүмкіндігі, кілттік сөздер бойынша іздеу және т. б.

Есептер жинағы. Есептер жинағы электрондық оқулықта әлдеқайда табиғи түрде оқытудың қызметін жүзеге асырады. Есептер жинағы гуманитарлық пәндер бойынша да болуы мүмкін. Электрондық есептер жинағында негізгісі- мөлшерленген көмек. Оқушы нақты бір мақсатты шешуге қажетті нағыз сол бір ақпаратты алады. Негізгі қайшылық - барлық теориялық материалды қамтитын есептерді іріктеп алу. Есептерді іріктеу кезінде оптимизациялық қарама-қарсы қайшылықты шешуге тура келеді. Бір жағынан, әрбір есеп мөлшерленген көмек арқылы анықталған теориялық материалды қабылдау үшін ашу немесе кепілдік беру керек және E-learning арналған әрбір оқырмандар үшін түсінікті болу керек. Екінші жағынан, есептер саны оқушыны қорқытпау керек және оны өзінің күшіне деген сенімділігін жоймау керек. Жақсы электрондық есептер жинағын құру ең жоғарғы мамандандырылған әдістемешілердің ғана қолдарынан келеді.

Креативтік орта. Қазіргі заманғы электрондық оқулықтар оқырманның үйренетін объекттерімен және өзара әсерлесетін объекттердің жүйелерінің модельдерімен творчестволық жұмысын қамтамасыз ету керек. Нағыз творчестволық жұмыс оқытушымен құрылған жобада оқырманның іскерлік және дағдылар кешенін құруына және бекітуіне жағдай жасайды. Бағдарламашы көзқарасы бойынша креативтік орта E-learning -ді құрайтын бөлімдерінің ішінен әлдеқайда қиындарының бірі болып табылады. Креативтік орта интерфейсінің қайшылығын шешу өте күрделі. Бұл жерде талант, білім және де шеберлік керек. Себебі, креативтік ортаның интерфейсін үйрену оқушы мен оқытушы алдында кездейсоқ пайда болатын қосымша тосқауыл болмау керек.

Авторлық орта. E-learning оқу үрдісіне бейімделген болу керек. Яғни, нақты бір мектептің, нақты бір сыныптың, нақты бір оқушының ерекшеліктерін ескеруге мүмкіндік беру керек. Пассивті түрде бұл оқытушыға оқытудың таңдалған стратегиясымен анықталған қажетті траекторияны қоюға мүмкіндік беретін оқу материалдардың артықшылығымен қамтамасыз етіледі. Алайда, тәжірибе творчестволық активті оқытушылардың E-learning оқу материалдарын өздері қалыптастырғысы келетінін көрсетеді. Ол үшін сәйкес келетін авторлық орта қажет. Мұндай орта мысалы, электрондық энциклопедияға қосымша материалдарды қосуды қамтамасыз етеді, есептер жинағын толықтыруға, үлестіретін материалдарды және пән бойынша әдістемелік құралды дайындауға мүмкіндік береді. Нақты түрде бұл оның көмегімен E-learning-нің өзі құрылатын құралға ұқсас. Бірақ, мұндай құрал әдістемешіге және де пән оқытушысына қол жетерлік болу керек (тек қана ақпараттану оқытушысына ғана емес ) .

Ауызшасыз орта. Дәстүрлі түрде электрондық оқулықтар өзінің табиғаты бойынша ауызша болып табылады. Олар теорияны мәтіндік немесе графикалық түрде баяндайды. Бұл өзінің табиғаты бойынша ауызша болып табылатын полиграфиялық баспаның мұрасы болып табылады. Ақпараттарды баяндаудың ауызша әдістері анықталған қадамнан кейін оқушыны жүктеуге әкеледі. Себебі, ол біріншіден, білімнің сөздік кодтау жүйесін меңгеру, білімді кодталған түрде сипаттайтын ақпаратты есіне қалдыру керек, білімді декодтап оны біріншіден оқу, ал кейін нақты қайшылықтарды шешу үшін қолданып үйрену керек. Осы негізінде білімдер мен дағдылардың ауызша баяндамаларын меңгеру үшін өте көп күш және уақыт кетеді. Қазіргі заманғы компьютерлік технологиялар оқырман үшін бұл жұмысты маңызды түрде жеңілдетуге мүмкіндік береді.

1. 2 Технологиялық шешімдер

1. 2. 1 Клиент-сервер технологиясы

Ереже бойынша ақпараттық жүйенің құрамына кіретін компьютерлер және бағдарламалар тең құқықтық болып табылмайды. Желідегі бір компьютер процессорлар, файлдық жүйе, почталық қызмет, басу қызметі, мәліметтер базасы сияқты ақпараттық-есептеу ресурстарды қамтиды. Ал басқалары оны пайдаланады. Кез - келген ресурсты басқаратын компьютерді сол ресурстың сервері, ал онымен қолданғысы келген компьютерді клиент деп аталуы қабылданған. Нақты сервер өзінің ие болған ресурс түрімен сипатталады. Яғни, егер ресурс мәліметтер базасы болса, онда тағайындалуы- мәліметтер базасын өңдеуге байланысты клиенттердің сұраныстарына қызмет көрсету болып табылатын, мәліметтер базасының сервері туралы айтылады; егер ресурс - файлдық жүйе болса, онда файлдық сервер немесе файл-сервер туралы айтылады және т. с. с.

Бұл принцип үрдістердің өзара әсерлесуіне де таралады. Егер олардың біреуі басқаларға сәйкесінше қызметтер жинағын беру арқылы кейбір функцияларды атқаратын болса, мұндай үрдіс сервер ретінде қарастырылады. Осы қызметтерді пайдаланатын үрдістерді клиенттер деп атау қабылданған.

Бүгінгі таңда “клиент-сервер” технологиясы кең қолданыс алуда, алайда өзінен-өзі ол әмбебап рецепттерді ұсынбайды. Ол тек қазіргі заманғы таратылған ақпараттық жүйенің қалай ұйымдастырылу керек екенінің жалпы көрінісін береді. Оның үстіне бұл технологияның нақты бағдарламалық өнімдерде және де бағдарламалық қамтаманың түрлерінде жүзеге асуы әлдеқайда ажыратылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.