Мемлекеттің экономикалық қызметі: тұрақтандыру, қайта бөлу және жанама әсерлерді реттеу

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Мемлекеттің эканомикалық қызметі

Кез келген қоғамда мемлекет бір қатар факторларға:қоғам дамуына тандап алынған үлгісіне, саяси құрылысына, қалыптасқан дәстүрлерге, сыртқы факторларға қарай эканомикалық қызметке қатысад. Жалпы мемлекеттің қоғамдағы эканомикалық қызметі оның мына функцияларында білінеді;

1) эканомикалық дамудың қалыптық дамуына құқықтық базаны анықтау

2) монополиялық қызметті шектеу және бәсекелестікті қорғау;

3) эланомиканы тұрақтандыру;

4) табыстар мен байлықтарды тұрактандыру;

5) ресурстарды қайта бөлу.

Аталған функциялардың іс-әрекеті тікелей немесе жанама түрде «қаржы» категориясын пайдаланумен байланысты болып келеді; айтарлықтай дәрежеде бұл байланыс мемлекеттің үшінші, төртінші және бесінші функцияларында көрінеді.

Нарықтық жүйе табыстар мен байлықты алғашқы бөлуде айтарлықтай теңсіздікті тудыратындықтай мемлекет оларды қайта бөледі. Мемлекет азаматтардың (үй шаруашылықтарының) табыстарын теңестіру үшін салық салудың, трансферттердің, жалақыны реттеудің, бағалардың жүйелерін пайдаланады.

Мемлекеттің эканомиканы тұрақтандыру жөніндегі іс-қимыллы эканомикалық жағдаяттың ауытқулары туғызатын жұмыспен қамтылуы және инфляция деңгейін бақылауды, сондай-ақ эканомикалық өсуді ынталандыру жөніндегі шараларды қамтиді.

Эканомикалық ресурстарды қайта бөлу екі жағдайатта нарық тық жүйенің жетілмегендігінен барып туады:

1) бір қатар тауарларды өндірудің тепе-теңдік көлемінің олардың оңтайлы көлемінен ауытқуы;

2) ресурстарды бөлуден рыноктың бас тартуы немесе қоғамдық тауарларды, игіліктерді және қызметтер көрсетуді ұлғайту мен өндіру үшін оларды жеткілікті бөлмеу.

Бірінші жағдаятта тауарлармен қызметтер көрсетудің бірқатарын өндіру немесе тұтыну бұл тауарларды тікелей өндіруші немесе тұтынушылар болып табылмайтын субъектілерде шығын тудырады немесе пайда келтіреді. Бұл құбылыс «жанама нәтижелер» немесе «құйылымдар» деп аталады және бұл шаруашылық процестердің қатысушылары емес адамдардың немесе топтардың пайдалары немесе шығындары болып табылады.

Құйылым шығындары айналадағы ортаның ластануымен, шудың, тербелістердің, түрлі қолайсыздықтардың болуымен байланысты шығындар жатады. Бұл жағдайда өндірушілер өздерінің шығындарының бір бөлігін халыққа аударып салады және өндірушілердің шығындары азаяды. Нәтижесінде өндірушілерде өндірістің үлкен көлемі болуы мүмкін, демек, бұл тауарларды өндіру үшін ресурстар көбейтілген көлемде түсетін болады.

Құйылым шығындарын теңестіру үшін мемлекет ұсынымды шалатын мынандай реттеуші шараларды жүргізеді:

1) қызметті заңнамалық шектеу немесе оны зиянды әсер болмайтын жағдайларға жеткізу талабы; мұндай қызметтің нормалары мен стандарттарын сақтау шығындарды арттыруға және тепе-тең және оңтайлы көлемінің сәйкестігіне жеткізеді.

2 ) құйылым шығындарына тең немесе жақын арнаулы салықтарды енгізу, бұл шаруашылық жүргізуші субьектілердің жалпы шығындарының арттырады және тепе-теңдіктің жай -күйін қамтамасыз етеді.

Екі жағдайда өнімге немесе қызмет көрсетуге ресурстарды тым көп бөлу жойылатын болады.

Құйылым пайдаларын: білім беру, санитарлық -профилактикалық шаралар, медициналық көмек, ауа-райын болжау, өрттен қорғау және басқа бірқатар қызметтер көрсету жасайды, бұлардан пайданы бұл игіліктерді нақты пайдаланушылар ғана емес, сонымен бірге жалпы қоғам да алады. Бұл қызметтер көрсетуді нақты пайдаланушылар тек нарықтық сұранымды қалыптастырады, ал құйылым пайдалары ақиқаттық мөлшерге дейін сұранымды толықтырады және қызмет көрсетудің қажетті көлемін белгілейді. Бұл жағдаят мұндай қызметтер көрсетуге ресурстарды бөлудің жеткіліксіздігін сипаттайды.

Құйылымдар пайдалары кезіндегі мемлекеттің реттеуші іс-қимылдары сұраным мен ұсынымды көбейтуге бағытталған. Сұраным тұтынушыларды құйылым пайдаларын тудыратын тауарлар немесе қызметтер көрсетуді сатып алу үшін қосымша сатып алуға жарамдылықпен қамтамасыз ету жолымен арттырылады . Ұсыным өндірушілерді қаражаттандыру жолымен арттырылады, бұл олардың шығындарын азайтады және өндірістерді кеңейтуге мүмкіндік береді.

Құйылым шығындарының іс-әрекет процесі сызбаларда көрсетілген. Бұл шығындардың болуының нәтижесінде ұсыным сызығы S1 іс жағдайында болады, яғни қоғамға аударып салынған шығындардың бөлігінен кәсіпорын босатылады. Барлық шығындарды қосқан жағдайда ұсыным сызығы S2 жағдайында болады; бұл орайда тепе-тең көлем Q1-ден Q2 - ге төмендейді, ал тепе-тең баға P1-ден

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.