Оңтүстік астананың ластануы

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Оңтүстік астананың ластануы

Оңтүстік астанамыз Алматыда тұрмыстық қатты қалдықтарды жою үлкен проблемаға айналуда. Қаладағы жалғыз қоқыс полигонына (Алматы облысы, Қарасай ауданы) жылына 1млн. м ³ -тан астам қалдық тасталады. Сонымен қатар, территорияларда стихиялы қоқыстардың құрылғаны байқалады. Одан басқа, Алматыда зиянды қалдықтарды көметін арнайы полигон жоқ. Көгалдар кесіп тастау, отау қаупіне әрқашанда төнуде. Бүгінгі күні қалады ағаштар мен көшеттер отырғызылуда, стихиялы қоқыстар жойылуда. Тұрмыстық қатты қалдықтардың проблемасын шешу үшін қалалық қоқыс өңдеу станциясының реконструкциясы аяқталады, аудандық қоқыс жинақтау станциялары ашылады. Тұрмыстық қатты қалдықтар проектісін басқаруды іске асыру үшін инвестициялар тартылуда. Ерекше қорғауға алынған табиғи аймақтардың жүйесі құрылуда (сонымен қатар «Медеу» және «Баум тоғайы» парктері) .

Жаңғызтөбе ауданындағы арнайы қоймаларда және комплекстер аймағындағы ластандырулар

Жаңғызтөбе зерттеу аймағында топырақтың 30см тереңдігінен 204 сынағы алынды. Ауыр металдардың 9 элементі: As, Sb, Cd, Cr, Ni, Cu, Pb, Ju, Hg табиғаттағы концентрациясын анықтау мақсатында сынақтарды рентгеноспектрлік әдістемемен анализі жасалды. 1 ppm концентрациясын анықтаудың төменгі деңгейі Hg үшін- 0, 1 ppm. Экологиялық мәселеге байланысты химиялық қоспалардың, сонымен қатар ауыр металдардың зиян келтіруіне байланысты МЕСТ 17. 4. 1. -02. 83. -қа сәйкес градациялар бар.

Қауіптілігінің деңгейіне орай ластауыш заттар класы

№

класы

Химиялық заттар

№: 1

класы: Өте қауіпті

Химиялық заттар: Мышьяк, кадмий, сынап, селен, қорғасын, фтор, бензопропилен

№: 2

класы: Орташа қауіпті

Химиялық заттар: Бор, кобальт, никель, молибден, мыс, сурьма, хром

№: 3

класы: Азырақ қауіпті

Химиялық заттар: Барий, ванадий, вольфрам, марганец, стронций, ацетофенол

Берілген анализ бойынша ауыр металлдардың фонды және аномальды құрамы есептелді, геохимиялық сатылар құрылды. Кестеде зерттелген территория бойынша геохимиялық параметрлер интегралдық түрде көрсетілген.

Арнайы қойма және ЗК комплексінің геохимиялық параметрлері

Геохимиялық параметрлер

Элементтер

Геохимиялық параметрлер: 1

Элементтер: 2

Геохимиялық параметрлер: ПДК ppm

Элементтер: 32

110

4, 5

Геохимиялық параметрлер: Сф ppm

Элементтер: 188

163, 2

44, 60

12, 7

1, 78

76. 5

43. 7

<0. 1

Геохимиялық параметрлер: Сф ПДК

Элементтер: 0. 58

1. 48

1. 94

6. 35

1. 78

<0. 33

0. 86

1. 25

<0. 2

Геохимиялық параметрлер: Площадь ЗК ин-л содер-жание ppm

Элементтер: 12-4562

40-3560

4-570

<1-2300

<1-20

<1-8

40740

28-115

<1-16. 5

Геохимиялық параметрлер: Сср

Элементтер: 50. 6

222. 6

2. 3

8. 9

4. 7

2. 4

110. 6

52. 7

0. 08

Геохимиялық параметрлер: Сср ПДК

Элементтер: 1. 58

2. 02

4. 45

1. 04

0. 67

1. 23

1. 51

<0. 5-7. 8

Геохимиялық параметрлер: Площадь складов, ин-л содержаний ppm

Элементтер: 13-4250

50-1380

12-275

<1-20

<1-18

<1-10

68-120

26-118

<0. 1

Геохимиялық параметрлер: Сср. ppm

Элементтер: 56. 5

200

29. 5

2. 1

4. 3

1. 4

80. 4

58. 5

0. 06

Геохимиялық параметрлер: Сср ПДК

Элементтер: 1. 77

1. 82

1. 28

1. 05

0. 83

0. 47

0. 89

1. 67

0. 03

Геохимиялық параметрлер: Сср:Сф

Элементтер: 3. 0

1. 26

0. 66

0. 17

0. 52

<1. 4

1. 05

1. 34

0. 01

Жанғызтөбе комплекстерінің ауданындағы фонды құрамы есептелген барлық элементтер шекті концентрацияны көрсетеді. Комплекстер мен қоймалардың жақын аралығындағы аномальды геохимиялық алаңдардан алынған ортақ фонды есептеуге қатысқан сынақтар.

Жанғызтөбе комплексінің аймағында геохимиялық аномалия қорғасында неғұрлым көп, мышьякта неғұрлым аз анықталған. Бұл элементтер үшін Сср-дің шекті концентрацияға қатынасы 1, 3-тен 4, 4-тің аралығында. Шекті концентрацияға қатысты жеке сынақтарда концентрацияның өршуі 100-ге жетеді және одан асады. Максимальды интенсивті аномалия заправкалау комплексі аймағында анықталды. Неғұрлым тұрақты корреляциондық байланыс қос элемент Pb, Zn үшін анықталды. Аномальды концентрациясы бар екінші элементтер ассоциациясына Cr, Ni кіреді (Сср-дің шекті концентрацияға қатынасы 1, 2-1, 7) . Максимальды өршуі 3-8 шекті концентрацияға жетеді. Бақа элементтер үшін аномалияның анықталуы өзгеше. Жоғарғы интенсивтілігі мен көлемін есептей отыра Pb, Zn, As аномалиялары туралы принцепиялды сұрақ туындайды. Геологиялық жоспар бойынша Жанғызтөбе аймағына полиметаллдық кен орындары сай емес. Қорғасын мен мырышпен ластанудың ендігі бір себебі ретінде Өскемен қорғасын-мырыш комбинатының іс-әрекеттері нәтижесінде топырақтың региональды ластану вариантын қарастыруға болады.

Державинск ауданындағы арнайы қоймалар мен заправкалы комплекс территориясындағы ластану.

Зерттелу аймағындағы жер қыртысынан 0-30см тереңдіктен 190 сынақ алынды. Сонымен қатар, сынақтың рентгеноспектрлі әдіс бойынша 9 элементтен (As, Sb, Cd, Cr, Ni, Cu, Pb, Ju, Hg) анализі алынды. Бірінші және екінші класс бойынша селен, фтор, бор, кобальт, молибден сияқты элементтер туралы ақпарат жоқ.

Державинск комплексінің территориясында осы 9 элементтің жоғарғы дәрежесі анықталды. Шартты түрдегеохимиялық аномалияны 3 топқа бөлуге болады. Бірінші топ- Cu, Cr, Cd, Hg фонды құрамы бірнеше есе артық.

Екінші топ- Ni, Sb орта фоннан 2-4 есе артық. Үшіншісі неғұрлым айқын көрінетін аномальды топ- Pb, Zn, As ореолдары. Қорғасын мен мырыш аномалиясының интенсивтілігі фондық құрамынан 10-15 есе артады. Аномалияның мұндай түрі рудалы құрылымдарға тән.

Қорғасынның тұрақты геохимиялық аномалиясы Сср/сф-1, 84; сф/сф-1, 51 деп, мыстікі сф/сф-1, 48 деп Державинск комплексінің территориясы мен арнайы қоймаларында анықталды. Басқа анализделінген элементтер үшін Сср/сф 1-ге жақын немесе кіші. Жеке сынақтардағы ауыр металдар тобының құрамы фонды құрамынан бірнеше есеге артады (10-15сф дейін) .

Шекті концентрациясы бойынша ауыр элементтердің орта дәрежесін өршуі анықталды: қоғасын үшін Сср/ПДК-1, 04; мырыш үшін Сср/ПДК-1, 28; мыс үшін Сср/ПДК- 1, 25; мышьяк Сср/ПДК-5, 6; никель үшін Сср/ПДК-1, 7; сурьма, кадмия, хром үшін Сср/ПДК-1-ден кіші.

Pb, Zn, Cu-ның орта дәрежелерінің Шекті концентрациядан асуы территория комплексінің лайықты геохимиялық аномалиясына байланысты As және Ni үшін Сф, Сср-дің Шекті асуы жоғарғы региональды фонға байланысты.

Топырақтың рекультивациясы кезінде Pb, As нүктелі аномалиясына көңіл бөлу керек (шекті концентрациядан 10-20 есе артық аса қауіпті элементтер тобы) .

Державинск аймағының қоймалары мен запрвкалы комплекстеріндегі топырақтың ластануының кестесі

Химиялық заттың атауы

Заттың концентрациясы лит/кг

ЗК бойын-ша макси-мум

ЗК бойын-ша орта шамасы

Қоймалар бойынша максимум

Қоймалар бойынша орта шама

ПДК мг/кг

Қауіптілік класы

Химиялық заттың атауы: Гентил

Заттың концентрациясы лит/кг: жоқ