Теологияның негізгі қағидалары

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Теологияның негізгі қағидалары: 1) әлеуметтік статусының қандай еке-
ніне қарамастан, кез-келген адам Жаратушының жердегі көрінісі; 2) адам-
заттың түбі бір; 3) адам жердегі күйбең тіршіліктен бас тартып, Иисус
Христостан үлгі ала отырып, Жаратушыға махаббат жолымен өзін-өзі
жетілдіруге ұмтылуы тиіс. Бұл қағидалар ең әуелі Орта ғасыр философи-ясының
мазмұнынан, оның негізгі өкілдері Августин Аврелий мен Томас Аквинаттың
ілімдерінен айқын көрінеді. Августин Аврелий (Блаженный) – 354 ж. Тагаст
қаласында дүниеге келген. Еңбектері ете көп, негізгілері: Құдайы қала
туралы, Жан сыры (Тәубе, Исповедь). Оның өмірін екі кезеңге болуге
болады: дінге дейінгі және дінді қабылдап, Құдайға деген Сенім оның жүрегі
мен жанында берік орын алған кезең. Құдайға деген Сенім оның өмірін түгел
өзгертті, Сенім оның өмірі мен ойының, философиялық пайымдауының
субстанциясына айналды. Августин өзінің философияға деген бұрынғы
сүйіспеншілігін тым артық деп бағалады, нағыз рахат философияда емес,
Құдайға деген махаббатта, бірақ бұл рахат – болашақта болатын рахат, оған
жеткізетін жалғыз жол – Христос жолы. Осылайша философияның құндылығы
төмендетіліп, оның орнын теологиялық ойлау басты. Сонымен қатар, Августин
Ақылдың рөлін де жоққа шығармайды: Адам Құдайды іздегісі келуі үшін ақылды
болуы қажет. Құдай өзін түсініп іздегендерді ғана қалайды. Ең басты мәселе
– космос емес, жеке адам мәселесі. Өзіңді сырттан іздеме, өзіңе орал,
ақиқат адам жанының тұңғиығында. Адамның жанында Құдай бейнеленеді,
жанымыздың қатпарларына үңіле отырып, біз Құдайды табамыз. Өзінді өзің
танып-біл дегеніміз – өзіңді Құдайдың бейнесі ретінде тану, біздің ойымыз –
Құдайды еске алу, біздің танымымыз – Құдайдың ақыл-ойы, парасаты, бір
адамнан екінші адамға көшіп отыратын махаббат -Құдайдың махаббаты.,) Құдай
концепциясын түсіндіру процесінде ол Платонның Идеясына жүгінеді. Идея
заттардың өзгермейтін, тұрақты негіздері, фундаментальді формалары, пайда
болатын және олетін нәрселердің бәрі Идеядан бастап қалыптасады, Бірақ
Августин Платонның теориясын екі жерден өзгертеді:
1) Идея Құдайдың ойлары;
2) Құдай таза Болмыс ретінде басқа заттардың болмысына қатысты, оларды
жасайды. Ақиқат ретінде ол бәріне өзінің сәулесін түсіреді, махаббат
ретінде өзіне тартады және адамның жанына тыныштық орнатады.
Августин Идеяны тану жанның ең жоғарғы бөліктеріне ғана, яғни, ақыл-
парасатқа ғана тән деп пайымдайды. Себебі, Ақиқатқа жету үшін жан тап-таза,
ашық, айқын болуы тиіс.
Августин Құдай болмысының үш дәлелін келтіреді:
1) Гректердің өзі дүниені жаратушының бар екені туралы идеяны айт-қан.
Дүниенің сантүрлілігі мен өзгермелілігі, оның объектілерінің әдемілігі оны
ұлы да әсем, көзге көрінбейтін және білінбейтін Құдай жаратқанын
дәлелдейді.
2) Екінші дәлел -сопsепsus gепtіиm (адамзаттың ауызбіршілігі). Та-
биғаты түгелімен бұзылған адамдардан басқа адамзат ұрпағы Құдай
дүниені Жаратушы де п мойындайды.
3) Ең жоғарғы бақыт бұл өмірде емес, о дүниеде. Оған Құдайды сүйе алған
адам ғана жетеді.
Құдай Дүниені Жаратушы. Неден жаратты? Ештеңеден, онымен бірге Құдай
уақытты да жаратты. Адамды Құдай сезімдік дүниенің соңғы рациональді
жануары ретінде жаратқан, оның жаны өлмейді, мәңгілік, ол өлетін болса,
Ақиқат та еледі.

Зұлымдық мәселесі. Құдайдан шығатын нәрсенің бәрі ізгілік, жақсылық
болса, зұлымдық қайдан шығады? Августин зұлымдықты үш түрге бөледі:
1) метафизикалық-онтологиялық – зұлымдық болып көрінетін нәрсенің өзі
жалпы универсалдық оптика деңгейінде жоғалып кетеді. Зұлымдық туралы
пікіріміз кебіне субъективті. Әрбір нәрсенің болмыстық мәні бар, яғни
жағымды бірдеңеге ие.
2) моральдік зұлымдық – күнә. Күнә залым жігерге тәуелді. Құдайға
берілгендікті өзгерту де моральдық зұлымдық.
3) физикалық зұлымдық – ауру, қайғы, күйзеліс және өлім – мо-ральдық
зұлымдықтың салдарлары.
Зұлымдық – өзіне деген махаббатта, ізгілік – Құдайға махаббат. Әуелі өзіне
деген махаббат, Құдайды жек көру сезімдері Жер қаласын, Құдайды ақыл-есінен
айрылғанша сүю – Кек, Аспан қаласын туындатады. Екі қаланың да аспанда
періштелері бар. Бірінші патшалықтың адамы жер бетінде дүниені билеуші
ретінде, ал көк қаласының тұрғыны кезбе ретінде көрінеді. Бірақ біріншісі
қарғысқа ұшырайды, ал екіншісі – мәңгілік құтқаруға ие болады.
Нағыз адам, Августиннің ойынша, сүйе ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.