КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСІНІҢ АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ЖҮЙЕСІ
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСІНІҢ АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН
ЖҮЙЕСІ
Магистрлік жоба
6М073000 Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және құрастырылымдарын өндіру
мамандығы бойынша
(бейінді бағыт)
Астана, 2018 ж.
Мазмұны
Нормативті сілтемелер 4
Анықтамалар 5
КІРІСПЕ 4
1 КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ
ПРОЦЕССІН КОМПЛЕКСТІ АВТОМАТТАНДЫРУ ОБЪЕКТІСІ
РЕТІНДЕ АНАЛИЗІ 9
1. Керамикалық бұйымдар өндірісіндегі технологиялық операциялардың
анализі 9
2. Агрегаттау тұжырамдамасының анализі және керамикалық өндірістегі
технологиялық кешендерді автоматтандырудың ерекшеліктері 27
3. Дискретті әрекет ету принципі бар технологиялық агрегаттардың жұмыс
істеуін ресми түрде ұсыну әдістерін және үлгілерін талдау 31
1.4 Зерттеу міндетінің қойылуы және анализ нәтижелерінің қорытындысы 33
1. ТӨЗІМДІЛІК ҚАБІЛЕТІ БАР КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ
ӨНДІРІСІНІҢ АВТОМАТТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІН ЖОБАЛАУДЫҢ ӘДІСІН ДАЙЫНДАУ 35
1. Керамикалық кірпіш шығаратын технологиялық процестің жалпыланған
ыдыратылған моделін жасау 35
2. Керамикалық кірпіш шығаратын технологиялық қондырғылардың соңғы
автоматтандырылған үлгілерін әзірлеу 40
3. Технологиялық агрегаттардың соңғы автоматтандырылған үлгілерін
кодтау және интерпретациялау әдісін әзірлеу 45
2. КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ
ПРОЦЕССІ АВТОМАТТАНДЫРУЫН БАҒДАРЛАМАЛЫҚ, АППАРАТТЫҚ ЖӘНЕ ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ
ЖҮЙЕЛЕРІМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІ ДАЙЫНДАУ 49
1. Бөлінген есептеу жүйелерін сипаттау тіліне қойылатын негізгі
талаптар 49
3.2 Бөлінген есептеу жүйелерін сипаттау тіліне қойылатын негізгі
талаптар 50
3.3 Петри желілері негізінде технологиялық агрегаттардың жұмыс істеуін
модельдеу үшін бағдарламалық жасақтама әзірлеу 54
ҚОРЫТЫНДЫ 58
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 60
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
ГОСТ 530-95. Керамикалық кірпіштер және тастар
ГОСТ 7025-91. Керамикалық және силикаттық кірпіштер мен тастар
ГОСТ 18343-80. Кірпіш және керамикалық тастар үшін паллет
ГОСТ 7484-78. Керамикалық кірпіш пен тастардың техникалық талаптары
ГОСТ 530-80. Керамикалық кірпіш пен тастар
ГОСТ 530-90. Сыртқы көрсеткіштері бойынша бұйым бетінен ауытқу
ГОСТ 8462-85. Кірпіщштің сыну әдістері
ГОСТ 26254-84. Ғимараттар және құрылыстар. Қоршау конструкциясының
жылу өткізгіштік
ГОСТ 24816-81. Құрылыс материалдары. Сорбциондық ылғалдылықты анықтау
әдістері
ГОСТ 30108-94. Құрылыс материалдары және бұйымдары. Нағыз
радионуклидтердің активтілік
СНиП 23-03-2003. Керамикалық кірпіштен жасалған қабырғалар талаптарына
сай келеді.
ГОСТ 13996-93. Керамикалық қасбеттер мен олардан жасалған кілемдер.
Техникалық талаптар. - M: Баспа басылымдары, 1994. - 20 бет.
ГОСТ 6141-91. Ішкі қабырғаға арналған керамикалық плиткалар.
Техникалық талаптар. - Баспа басылымдары, 2002. - 14 б.
АНЫҚТАМАЛАР
1. Керамика – қыш-саз бен олардың минералды қоспаларымен араласқан,
сондай-ақ тотықтармен, т.б. органикалық емес қосындылардан (карбидтер,
боридтер, нитридтер, силицидтер, т.б.) күйдіріліп жасалған бұйымдар мен
материалдар. Керамика тұрмыстың барлық салаларында: үй тұрмысында (әр түрлі
ыдыстар), құрылыста (кірпіш, қыш, құбыр, тақта, т.б.), техникада, т. ж., су
және әуе көлігінде, мүсін өнерінде т. б. кеңінен қолданылады. К-ның негізгі
технол. түріне құрылыстық кірпіш, терракота, майолика, фаянс,
фарфор жатады.
2. Керамикалық кірпіштің өндіру технологиясы - екі әдіспен
жүргізіледі. Бірінші тәсілі – бұл пластикалық қалыптастыру, ал екіншісі —
құрғақ қалыптастыру.
3. Өндірістің технологиялық схемасы - керамикалық кірпішті пластикалық
әдіс сияқты төрт кезеңнен тұрады: дайындық балшық массаны қалыптастыру және
шитті мақтаның, оны кептіру және күйдіру
4. Керамикалық бұйымдарды күйдіру - процесінде жеңіл балқитын
минералдар шыны тәрізді, ал қиын балқитындар криссталды фаза түзеді.
Температураның жоғарылауына байланысты қиын балқитын минералдар ери
бастайды да, шыны фазаның құрамы артады.
5. Сазды шикі зат - құрамында маңызды компонент болып кальций
карбонаты табылады. Жеңішке дисперсиялық СаСО3 декарбонизациясы 700°С
температурада байқалады.
6. Жоғары сапалы керамика - бұйымдарды алу үшін кептіру және күйдіру
процестерін қатаң ережемен жүзеге асыру керек
7. Керамикалық кірпіштерді иілімді әдісі - өндіру технологиясындағы
негізгі операция кептіру процесі болып табылады.
8. Керамикалық кірпіш кептіру процесі - энергияны көп қажет етеді және
көп уақыт жұмсайды. Кептіру процесі енгізу параметрлерін кең ауқымды
керамикалық кірпіш жүзеге асырылуға тиіс.
9. Кептіру және кірпішті күйдіру технологиялық процестегі ең жауапты
және еңбек ететін кезеңдер болып табылады. Бұл технологиялық процестер
өнімдерінің сапасына әсер ететін жоғарғы факторлардын күрдерлігімен
сипатталады. Күрделілігі мен сапасына әсер ететін факторлардың әртүрлілігі
өнімдері
КІРІСПЕ
Зерттеу тақырыбының өзектелігі. Керамикалық кірпіш - Қабырғалық
материалдарды пайдалану кезіндегі ең экологиялық таза және берік болып
табылады. Құрылыстың қарқынды өсуі кірпіш өндірісін ұлғайтуды қажет етті,
және де тек ғимараттың қаптауышы ретінде емес, сонымен қатар ішкі қалау
жұмыстарына да. Керамикалық кірпіштерді өндіру материал сыйымдылық,
энергиялық сыйымдылық және еңбек сыйымдылық санаттарына жатады.
Өндіріс циклінің барлық кезеңдерінде әртүрлі ұзақтық бар, яғни масса
дайындау, қалыптау, кептіру және күйдіру жұмыстарының бөлімдерін
синхрондауға мүмкіндік бермейді.
Керамикалық кірпіш өндіретін зауыттар бұйымдарды анықталған
номенкластурамен шығарады: бірлік, біржарымдық және әртүрлі формадағы
фигуралы кірпіштер. Өнімнің әрбір түрі стандарттарлған габаритті
өлшемдерімен мінезделеді, ал шикі кірпіштің ылғалдылығын жою процесі өз
алдына жеке мінезделеді.
Заманауи архитектура дизайнының концепциясын іске асыру үшін
тиімді кұрылымдық әрлеу және сәндеу материалдарын пайдаланудың аса
қажеттіліктілігін тудырады. Мұндай құрылыс материалдарына қабырғалық дәне
әрлеу керамикалық материалдары, ақ және түсті цемент, гипс негізіндегі
сәндік бетондар және басқа сәндік материалдар жатады. Бұл материалдар
құрылыс технологиясының ағынды механикаландырылған әдісіне жақсы үйлеседі,
сәулет-құрылыс жобалауында органикалық үйлеседі, дизайн талаптарына сай
және жоғары технико-эксплуатациялық характеристикасына ие.
Қазіргі заманда керамикалық кірпіш заманауи жасанды
материалдардың көптігіне қарамастан тұрғын үй және өндірістік құрылыста
экологиялық материал ретінде көп қолданылады. Сонымен кірпішті пайдаланудың
67% тұрғын үй құрылысында, 20% өндірістік ғимараттарды салуда
пайдаланылады.
Ізденіс жүргізілетін кешен: Төмен деңгейдегі басқарушы
функцияларды жүзеге асыру үшін микропроцессорлық контролерлі мимикалық
панельмен автоматтандыру шкафы және автоматтандырылған жұмыс орны
Керамикалық кірпіштің кептіру процесі энергия жұмсалатын және ұзақ
уақытқа созылады. Керамикалық кірпіштерді кептірудің технологиялық процесі
кіріс параметрлері өзгерістерінің кең ауқымында жүзеге асырылуы тиіс.
Алайда, кәсіпорындардағы өнімдерді кептіру ережелері өзгеріссіз қалады.
Нәтижесінде, ақаулы өнімді шығару жалпы өнімнің 30% -на дейін жетеді.
Ізденістің мақсаты: Технологиялық агрегаттардың дискреттік модельдерін
функцияландыру әдісі негізінде керамикалық кірпіштерді өндіру жүйесін
автоматтандыруды жүзеге асыру.
Қорғауға шығарылады:
- Жұмыс процессінде технологиялық құрылығы автоматты басқару және
қорғау;
- Кептіргіштегі технологиялық процесстердің параметрлерін бақылау;
- Кептіргіштегі желдеткішті бақылау және басқару;
- Кептіргіштегі қалыптау құрылғысының және транспорттың жағдайын
бақылау;
- Автоматтандырылған жұмыс орнында ТП визуализациясы.
Технологиялық объектілермен басқару екі әдіспен жүреді: жаңа
автоматтандырылған зауыттар құру және жұмыс ңстеп тұрған өндірістерді
реконструкциялау әдісі.
Осылайша, кептіру қондырғысын пайдаланудың тиімділігін қамтамасыз
ететін керамикалық кірпішке арналған кептіру процесін оңтайлы басқару үшін
алгоритмдерді құру мәселесі өзекті болып табылады. Жаңа қалыпталған
бұйымдарға туннелдік, камералы және конвейер түрдегі кептіргіштер
пайдаланылады. Кептіргішті таңдау шикізаттың қасиеттеріне, өнімдердің
ауқымына, қуаттылығына, жұмыс режиміне және т.б. себептерге байланысты
болады.
Керамика өнеркәсібіндегі өндірісті қарқындатудың негізгі әдістерінің
бірі технологиялық процестердің мәжбүрлі режимдері бар ірі технологиялық
агрегаттар мен қондырғылар кешендерін құру және енгізу болып табылады.
Маңызды міндет - термиялық құрылғылардың жоғары өнімділігін қамтамасыз ету,
энергия шығындарын азайту және дайын өнімнің жоғары сапасы.
Басқару теориясының әдістерін заманауи басқарушы есептеу техникасымен
қоса қолданусыз осындай технологиялық объектілерді тиімді басқару мүмкін
еме с. Бұл проблема екі бағыт бойынша шешіледі: жаңа автоматтандырылған
қондырғылар құру және қолданыстағы кәсіпорындарды қайта құру. Соңғы жылдары
енгізілген агрегаттардың және бүкіл тұтастай өндірістің кешенді
автоматтандыруы ең тиімді болып табылады.
Керамикалық кірпіш шығаратын технологиялық процестердің әртүрлі
технологиялық операцияларын талдау нәтижесінде келесі қорытындылар жасалуы
мүмкін.
1. Керамикалық өндірісте автоматтандыру объектілері әртүрлі сыныптарға
бөлінуі мүмкін:
- олардағы процестердің сипаты бойынша (химиялық-технологиялық,
энергетикалық, механикалық өңдеу);
- жұмыс түрі бойынша (стационарлық, мерзімді, осы бағдарлама бойынша
жұмыс істеу және т.б.);
- өңделетін материалдардың түрі бойынша (үздіксіз - бөлінбейтін
материал, өнімнің дискреттік жиынтығы).
2. Зерттелетін технологиялық процестердің көпшілігі дискретті-үздіксіз
немесе дискреттік (қосқыш) автоматтандыру объектілеріне жатады.
3. Технологиялық операциялар технологиялық агрегаттарды құрастырудың
ағындық-конвейерлік әдісімен жүзеге асырылады, ал жеке операциялар бірнеше
технологиялық агрегаттарда жүзеге асырылады.
4. Керамикалық өнімді өндіру транспорттау операциялардың айтарлықтай
санымен байланысты. Бұған құрғақ және сұйық материалдарды тасымалдау
кіреді.
Қабырғалық керамика өндірісі келесі жұмыстардан тұрады: шикізатты
өндіру, тасымалдау және сақтау, керамикалық массаны дайындау, бұйымдарды
құю, кептіру, күйдіру, қаптау және дайын өнімді қаттау. Қазіргі уақытта
керамикалық бұйымдарды өндірудің үш негізгі әдісі бар: пластикалық саздан
ылғалдылық мөлшері 18-24% болып, ленталы (иірлік) прессте (вакуумды және
вакуумсыз) пресстеу арқылы; сазды массадан төменгі ылғалдылық 12-16%
негізінде, жоғары қысымдағы ленталы прессте тығыз пресстеу әдісімен.
Сазды шикізатты өндіру, өңдеу, сақтау, бақылау және сынау керамикалық
өнімдерді өндірудің барлық әдістеріне тән.
Ғылыми жаңашылығы: Керамикалық кірпіш өндірісіндегі технологиялық
дискретті процестер негізінде автоматтандырылған процедуралық систез жүйесі
есептік жүйеге және басқарушы класстарға бөлінген, дезагрегаттық процес
консепциясы негізінде тұрақтылыққа қарсы және ұзаққа төзімділік
қасиеттеріне ие.
Керамикалық кірпіштерді автоматтандарылған процеспен өндіру мақсатында
жасалған қолдау беруші аппаратты-бағдарлама, ұлғаюға мүмкіндік береді.
Қабырғалық керамика өндірісі келесі жұмыстардан тұрады: шикізатты
өндіру, тасымалдау және сақтау, керамикалық массаны дайындау, бұйымдарды
құю, кептіру, күйдіру, қаптау және дайын өнімді қаттау. Қазіргі уақытта
керамикалық бұйымдарды өндірудің үш негізгі әдісі бар: пластикалық саздан
ылғалдылық мөлшері 18-24% болып, ленталы (иірлік) прессте (вакуумды және
вакуумсыз) пресстеу арқылы; сазды массадан төменгі ылғалдылық 12-16%
негізінде, жоғары қысымдағы ленталы прессте тығыз пресстеу әдісімен.
Жұмысты апробациясы мен жарияланымдары: Диссертация бойынша мақала
авторлары Қайреденов А.М., Керамикалық кірпіш өндірісінің технологиялық
процесінің автоматтандырылған жүйесі атты тақырыбында, ғылыми-
педагогикалық журнал: Инженерлік графика мен кәсіби білім проблемалары
атты журналында жүргізілген зерттеулердің негізгі нәтижелері ғылыми
мақалада жарияланды
Диссертацияның құрылымы мен көлемі. Диссертация кіріспеден, үш
бөлімнен, жалпы қорытындыдан, пайдаланылған көздер тізімінен және
қосымшалардан тұрады.
Жұмыс 63 бетте мазмұндалған және 5 кесте, 14 сурет, 60 атаулардан
тұратын қолданылған әдебиет тізімінен тұрады.
1 КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕССІН КОМПЛЕКСТІ
АВТОМАТТАНДЫРУ ОБЪЕКТІСІ РЕТІНДЕ АНАЛИЗІ
1. Керамикалық бұйымдар өндірісіндегі технологиялық
операциялардың анализ
Керамикалық қабырғалық матеиралдардың өндірісіндегі негізгі шикізат
материалы - тығыз, борпылдақ және иілгіш күйіндегі қоспалар мен қосындылары
аздыратын саз болып табылады. Саздың химиялық құрамы мен дисперстілігі
негізінен керамикалық өнімдердің белгілі бір түрін өндіруге жарамдылығын
сипаттайды.
Сазды шикізатты өндіру, өңдеу, сақтау, бақылау және сынау керамикалық
өнімдерді өндірудің барлық әдістеріне тән.
Сапалы өнімдерді өндірудің маңызды шарты шикізаттың қасиеттерінің
тұрақтылығы болып табылады. Керамикалық өнімді өндіру біртекті саз
материалын тұрақты жеткізу арқылы қамтамасыз етілуі тиіс. Сазды материал
тастан жасалған қоспалардан айырылған, жақсы дымқылдау үшін бұзылған табиғи
құрылымы бар, өте тұрақты ылғалды ұстап тұратын, қоспалармен біртекті
араласуы керек.
Жұмыста саз өндірісі үшін технологиялық операциялар мен машиналардың
сипаттамасы келтірілген. Нақтылау мен талдап тексеру жұмыстарда берілген.
Атап айтқанда, саздың зауыттағы саз сақтауышқа өңделу мен қалыптау үшін
түсуі және алынуы оның орташаландыру мезгілімен бір уақытта ұйымдастырылуы
керек. Бұл, мысалы, сазды шашу арбашасы арқылы жүзеге асады. Шикізаттың
механикалық жайылуы және саз сақтауыштың біркелікті толуы бірінші
технологиялық операция болып табылады. Бұл автоматтандыру барша
технологиялық процесстің тиімділігін жақсартуды қамтиды.
Соңғысына вакуумдық пресспен бірге жеткілікті үлкен жиынтығымен (9-10
бірлік) саз өңдеу жабдықтарын пайдалану арқылы қол жеткізіледі. Мұндай
жабдықтар өндірісті қиындатады және өндіріс құнын күрделі салымдарымен
арттырады. Пластикалық діңгекті пішіндейтін желілердің негізгі кемшіліктері
мыналар болып табылады: желілерге көп қырлы кескіш құрылғылар
енгізілгендіктен, діңгек экструзияның біркелкі емес жылдамдығы; шикізатты,
құрылғыға кептіруге арналған қондырғылардың болуын және оларды экструдерке
қайтару механизмдерінің болуына байланысты күрделіліктің артуы; пластмасса
бұйымдарын төсеу және тасымалдау кезіндегі ықтимал деформациялар, себебі
шикізаттың беріктігі 0,2 МПа-дан аспайды; кептіргіштердің құрылысының
күрделілігі, оларды өндіру мен пайдаланудың өзіндік құнын арттыруға, сондай-
ақ шикізатты кептіруге арналған вагоншалардан күйдіруге дейін жеткізу[3].
Пластикалық массалардың физикалық және механикалық қасиеттері олардың
құрылымын анықтайтын факторларға байланысты. Атап айтқанда: дисперсті саты
бөлшектерінің қалыпы мен өлшемдері, оның абсорбциялық қабілеттілігі мен
бөлшектердің кеңістіктегі өзара орналасуы. Массаның тығыздауы кезінде саз
бөлшектерінің ара қашықтығы азаяды және одан бос су мен ауа шығарылады.
Пластикалық және жартылай құрғақ массаларды қалыптау мен прессті
жабдықтың жасалуының іргелі теориялық және тәжірибелік зерттеулері келесі
ғалымдардың жұмыстарында көрсетілген: Р.Я. Попильский, Ф.В.Кондращева,
А.К.Карклит, И.С.Кайнарский, Г.М.Жданович, М.Б.Тенфалов, Н.В.Дроздова,
А.П.Ильевич, А.В.Турейко, А.С.Ильин, Д.Джойс, В.Цетельский, Х.Ришель және
басқалары.
Керамикалық кірпіш өндірісінің технологиялық сұлбаларының негізгі
ерекшеліктерін қарастырайық.
1.1.1-суретте пластикалық дөңгекті қалыптау жолдарының жалпы
диаграммасы көрсетілген. Бұл технология кəсіпорындарда кеңінен қолданылады
жəне шаңның болмауы мен керамикалық өнімдердің жоғары сапасы сияқты
артықшылықтарға ие.
Осы және басқа да технологиялық кемшіліктер және пластмасса
діңгегінің қалыптау желілірінің ерекшеліктері әртүрлі түрдегі
технологиялық қондырғыларды өлшеу-түрлендіру және басқару құрылғыларымен
жабдықтауды талап етеді.
Жұмыста керамикалық кірпіштерді жартылай құрғақ басу әдісімен
сипатталуы берілген.
Жартылай құрғақ басу технологиясы мен дәстүрлі пластик қалыптау
технологиясы арасындағы айырмашылық шикізатты дайындаудың жеңілдетілген
схемасы болып табылады. Жартылай құрғақ пресстеу технологиялық процестің
күрделі және ұзақ сатыларының бірі - кептіруге жеңілдік береді. Алынған
кірпіштің бет жағы мен материал ретінде қолдануға мүмкіндік беретін
бұрыштары мен қырлары бар.
Кірпіш сапасы көрсеткіштері бойынша дәстүрлі пластмассалық қалыптамалы
керамикалық кірпіштен кем емес. Технология мен жабдықтың қарапайымдылығына
байланысты, жартылай құрғақ пресстелетін кірпіштің құны пластикалық
қалыпталатын кірпіштің құнынан 15-20% төмен.
Жартылай құрғақ пресстеу шликерлі массасымен, жартылай құрғақ
массасымен, пластикалық өңделімен және қатты діңгектің кесуінің қалыптау
желілері ажыратылады.
Дегенмен, бұл сызықтар келесі кемшіліктерге ие: шаңның пайда болуы;
шикізат төмен ылғалдылықты және карбонаттарсыз болуы тиіс; қайта өңдеу мен
гомогенизациялаудың қажеті жоқ, соның арқасында беріктік пен аязға
төзімділік көрсеткіштері төмен өнімдер алынады.
Бұл тхнологияны пайдалану кезіндегі басты кедергі ол - 7-10% шликердің
кептіру процессіндегі жоғары электр сыйымдылығы және өндіріс процессі
кезіндегі шаң түзілу болып табылады. (1.1.1 – суретте келтірілген)
1.1.1 - сурет. Пластикалық діңгекті қалыптау және кесу желілерінің
блоктық сұлбасы.
Шликерлі массамен кірпіштің жартылай құрғақ пресстеу желілерінің
технологиялық кезеңдерінің реттілігі 1.1.2. - суретте көрсетілген.
Жартылай құрғақ массасы бар жартылай құрғақ пресстеу желілерін
пайдаланған кезде, шихта жартылай құрғақ күйде (ылғалдылық 8-12%)
құрғатылады, содан кейін ол ұсақталады және шашыратылады. Мұндай желілер
құрылыста және пайдалануда қарапайым, атап айтқанда, 1 мың дана кірпіш
өндірудің еңбек сыйымдылығы пластикалық қалыптарға қарағанда шамамен 30%
төмен. Осы желілерде автоматтандыру үрдісі жеңілдетілген, себебі пешке
дейін процесс ағындық конвейер болып табылады және автомат сияқты
құрылғылардың құрастырылуы - кептіруі жеңілдетіледі[9].
Пластикалық өңдеу арқылы жартылай құрғақ пресстеу желілерінің сұлбасы
пластикалық күйде жаппай өңдеу, пластикалық күйдегі массаны түйіршіктеу,
кептірілген түйіршіктерді ұсақтау сатыларын қамтиды.
Алдыңғы техникалық желілерден айырмашылығы, бұл тәсіл бірқатар
артықшылықтарға ие: желі пластмассадан жасалған діңгектерді қалыптауға
қарағанда құрылымдық жағынан қарапайым; өндірісте кептіруге өте сезімтал
және жеңіл карбонаттарға толы шикізаттар қоданылады; өнімнің салыстырмалы
сапасы бойынша шликерлі массалы пресстеуден қарағанда шаң түзілу азырақ
және өндірістің энергия сыйымдылығы төмен; жартылай құрғақ массалы
пресстеуде шаң түзілу төмен; беріктік пен аязға төзімділік жоғары; өндіріс
процессі кезінде жоғары ылғалдылықты және жұмсақ карбонаттарға толы саз
қолданылуы мүмкін.
Бұндай желі өте әмбебап болып табылады, өйткені тек саз және
саздақтарды ғана емес, сонымен қатар треполдар, диатомиттер, көмір
қалдықтарын және т.б. өңдеуге болады.
Тұтастай алғанда, жартылай құрғақ пресстеу технологиясы және сәйкес
технологиялық желілері үшін төмендегі кемшіліктер тән:
-қатты карбонатты қосындылары бар шикізатты өңдеу мүмкін емес;
-олар нақты өлшемдермен сипатталады және жартылай құрғақ пресстеудің
өз прессінің металл сыйымдылығы;
-өндірістік процесте шаңның түзілуін толығымен жоюға болмайды,
нәтижесінде шаң жинау жүйесін желіге қосу қажет болады;
-бұйымның денесіне ауаны баспақтаңқырау мүмкін (әсіресе олардың үлкен
қалыңдығы кезінде).
Қатаң қалыптастыру желісі, жартылай құрғақ пресстеу сұлбаларына тән
кейбір процестерді жүзеге асырады, мысалы, шикізатты жинау және кептіру
тікелей пеш машиналарында жасалады. Бұларда шаң түзілу болмайды.
Жаңартылған желілерде, пластикалық күйдегі массаны түйірлеу және
конвеерлі-қалыпты қалыптарда даналы бұйымдардың компрессиясы қолданылады.
Бұл желінің негізгі нұсқасы экструзиялық қалыптаудан келесі артықшылықтарға
ие: бір жабдықта бір қабылдау кезде кірпішті қалыптау мүмкінлігі; бұйым
өлшемдерін нақты ұстау; металл сыйымдылық пен энергия шығындары азайтылған;
қалыптау жабдығының өлшемі азайтылған; бұйым денесіне ауа баспақтаңқырау
болмайды; ақаулардың болмауы және т.б. (1.1.2. - суретте көрсетілген)
1.1.2 - сурет. Шликерлі массалы кірпіштің жартылай құрғақ пресстеудің
технологиялық кезеңдер желілері
Экструзияны қалыптастыру мен қатты діңгекті кесудегі желіліерді қатты
саз массасын ұсақтау мен даналы бұйымдардың конвеерлі-қалыпты қалыптардағы
компрессиясымен, шикізаттың қоқырлы массасмен және құрғату мен саздың
активтілеуін электрокинетикалық әдіспен қолдануымен ажыратады.
Экструзияны қалыптастыру мен қатты діңгекті кесудегі кемшілігі
желіліердің пластикалық діңгекті қалыптастыруда экструзияның әркелкі
жылдамдығы, атап айтқанда қатты діңгекті кесу мен құус бұйымдардың
экструзиясы бұл кезде қиындайды. Технология тек карбонатты қоспалары жоқ
шикізатпен жұмыс істеуге мүмкіндік береді, қатты діңгектің экструзиясы үшін
үлкейтілген өлшемдері болады. [10]
Алайда бұл тәсіл карбонаттардың қосындылары бар шикізатты пайдалануға
жол бермейді. Бұл кемшілік желілердегі шикізаттың қоқырлы массасымен және
құрғату мен саздарды активациялау үшін электрокинетикалық құбылыстар
арқылы жойылады. Құрғату мен саздарды активациялау үшін электрокинетикалық
әдістерді қолдану мындай артықшылықтарға ие: өндіріс сұлбасын жеңілдеті
және энергия шығының азайтады; бұйымның беріктігінің артуы; өндіріс
ғимаратының ауданы мен көлемінің кішіреуі.
Керамикалық кірпіш шығаратын технологиялық процестердің әртүрлі
технологиялық операцияларын талдау нәтижесінде келесі қорытындылар жасалуы
мүмкін.
1. Керамикалық өндірісте автоматтандыру объектілері әртүрлі сыныптарға
бөлінуі мүмкін:
- олардағы процестердің сипаты бойынша (химиялық-технологиялық,
энергетикалық, механикалық өңдеу);
- жұмыс түрі бойынша (стационарлық, мерзімді, осы бағдарлама бойынша
жұмыс істеу және т.б.);
- өңделетін материалдардың түрі бойынша (үздіксіз - бөлінбейтін
материал, өнімнің дискреттік жиынтығы).
2. Зерттелетін технологиялық процестердің көпшілігі дискретті-үздіксіз
немесе дискреттік (қосқыш) автоматтандыру объектілеріне жатады.
3. Технологиялық операциялар технологиялық агрегаттарды құрастырудың
ағындық-конвейерлік әдісімен жүзеге асырылады, ал жеке операциялар бірнеше
технологиялық агрегаттарда жүзеге асырылады.
4. Керамикалық өнімді өндіру транспорттау операциялардың айтарлықтай
санымен байланысты. Бұған құрғақ және сұйық материалдарды тасымалдау
кіреді.
Мұндай жүйелер тұрақты түрде жұмыс істейтін транспортерлерден,
элеваторлардан, итергіштерден және кейінгі өңдеу сатысына немесе аралық
бункерге материалды жеткізуді қамтамасыз ететін басқа механизмдерден
тұрады. Ағындық көлік жүйесін автоматтандыру міндеті механизмдерді жүйелі
түрде қосу мен ажыратуды қамтамасыз ету болып табылады, механизмдердің кез-
келгені тоқтаған кезде олардың ыдырауы мүмкіндігін болдырмау,
транспортерлардан бункерге материалдарды жеткізуді қамтамасыз ету,
қызметкер үшін қауіпті жағдай туындаған кезде механизмдерді автоматты түрде
тоқтату, сондай-ақ технологиялық процестерді басқару жүйелерінің механизмі
үшін сигнализация жүйесін құру, бункерлерді толтыру дәрежесі және т.б.
Керамикалық кірпіш - Қабырғалық материалдарды пайдалану кезіндегі ең
экологиялық таза және берік болып табылады. Құрылыстың қарқынды өсуі кірпіш
өндірісін ұлғайтуды қажет етті, және де тек ғимараттың қаптауышы ретінде
емес, сонымен қатар ішкі қалау жұмыстарына да. Керамикалық кірпіштерді
өндіру материал сыйымдылық, энергиялық сыйымдылық және еңбек сыйымдылық
санаттарына жатады.
Өндіріс циклінің барлық кезеңдерінде әртүрлі ұзақтық бар, яғни масса
дайындау, қалыптау, кептіру және күйдіру жұмыстарының бөлімдерін
синхрондауға мүмкіндік бермейді. (1.1.2-суретте көрсетілген)
1.1.2 - сурет. Өндіріс циклі
Қоспалар
Кесте
1.1.1
1000 дана кірпішке кететін шикізат шығыны
Компонент атауы Пластикалық қалыптау Жартылай құрғақ
пресстеу
Саз, кгм3 2,0-2,2 2,0-2,1
Үгінділер, кгм3 0,3-0,5 -
Шамот, кгм3 - 0,2-0,3
Көмір, кгм3 0,04-0,06 0,04-0,05
Құж, кгм3 0,02-0,03 -
Кесте
1.1.2
Шикізат пен қоспалардың себілу салмағы
№ Материал атауы Орташа тығыздығы, кгм3
1 Ылғал құм 1500
2 Құрғақ құм, ұнтақталған шамот 1300-1400
3 Құмдақ, шаң-топырақты саздақ, үйінді күлі 1600
4 Өсімдік топырағы 1200
5 Шымтезек 600
6 Қиыршық тас 1700
7 Майлы жұмсақ балшық, құрғақ сарғыш топырақ 1800
8 Ауыр саздақ 1750
9 Ауыр саз 1950
10 Тақты тасты саз 2000
11 Құрғақ балшық 1000-1100
12 Қазандық құж 700-1000
13 Металлургиялық құж 1300-1500
14 Ұшпа-күл 900
15 Үгінділер 200-250
Саз Үгінділер
Шамот
Көмір Құж Ылғал
құм
Құмдақ Құрғақ құм
Шымтезек
Ауыр саздақ Өсімдік топырағы
Ұшпа-күл
Шикізатты қалыптау
Саз, жұқартқыш және жанып кететін қосымшалар автотүсіргішпен
қабылдағыш шанапқа тасымалданады. Содан кейін шикізат тасымалдаушы арқылы
ірі үгінді жасайтын біліктерге орналастыралады. Содан кейін бастапқы
қоспасы жіңішке ұнтақпен өңделеді және мұқият тегістеуден кейін кірпіш
өндірісі үшін пресске беріледі.
Дайындық жұмыстарының ішінде - сазды ұнтақтау және ылғалдандыру,
тастарды жою. Ұнтақтау-дымқылдандырғыш машинасын пайдалану арқылы шикізат
материалының шұңқырларда бірнеше күндік артық ұстауынан бас тартуға, ал
механикаландырылған тегістеу және араластыру брикеттің гидроэкструзионды
қалыптау үшін қолайлы біртекті пластмассалық масса береді.
Кептіру процессі
Керамикалық кірпіштің кептіру процесі энергия жұмсалатын және ұзақ
уақытқа созылады. Керамикалық кірпіштерді кептірудің технологиялық процесі
кіріс параметрлері өзгерістерінің кең ауқымында жүзеге асырылуы тиіс.
Алайда, кәсіпорындардағы өнімдерді кептіру ережелері өзгеріссіз қалады.
Нәтижесінде, ақаулы өнімді шығару жалпы өнімнің 30% -на дейін жетеді.
Осылайша, кептіру қондырғысын пайдаланудың тиімділігін қамтамасыз ететін
керамикалық кірпішке арналған кептіру процесін оңтайлы басқару үшін
алгоритмдерді құру мәселесі өзекті болып табылады. Жаңа қалыпталған
бұйымдарға туннелдік, камералы және конвейер түрдегі кептіргіштер
пайдаланылады. Кептіргішті таңдау шикізаттың қасиеттеріне, өнімдердің
ауқымына, қуаттылығына, жұмыс режиміне және т.б. себептерге байланысты
болады. [13].
Жүйе қамтамасыз етеді:
• оның жұмыс процесіндегі технологиялық жабдықтарды автоматты басқару
және қорғау;
• кептіргіштегі технологиялық параметрлерін бақылау;
• кептіргіштегі желдеткіштерді бақылау және басқару;
• кептіргіште жабдықтың қалыптау және тасымалдау күйін бақылау;
• қалыптаудың барлық циклын басқару;
• автоматтандырылған жұмыс жеріне (АЖЖ) ТП-ны визуализациялау;
• АЖЖ операторына мұрағаттау және үрдістерді құру.
АЖЖ операторы ретінде IВМ РС үйлесімді компьютері мен 100 Мбит с
өткізу қабілеті бар Fast Ethernet желілік адаптері қолданылады.
SCADA жүйесіндегі Wonderware In touch бағдарламасында орындалған АЖЖ
операторының бағдарламалық жасақтамасы кеңейту мен жаңғыртудың кең
мүмкіндіктеріне ие.
Басқару жүйесі мыналарды қамтиды: мнемосұлбалы (үлкен визуализация
панелі) автоматтандырылған шкаф, төмен деңгейде басқару функцияларын іске
асыру үшін микропроцессорлық контроллер және технологиялық жабдық
операторының автоматтандырылған жұмыс жері (АЖЖ).
Электроавтоматика шкафы және автоматика шкафы
Кептіргіштің мнемосұлбасы
Шикізат жүк тиеу құрылғысынан вагоншалардағы туннельдерге
тасымалданады. Әрбір туннель екі жолмен жабдықталған. Кептіргішті жолдар
бойынша толтыру көліктік әдіспен орындалады. Кептіргіштің төбесіндегі екі
каналдан өтетін және ауа араластырғышқа жететін жылы ауа пештің туннелінен
шығады. Жылы ауа Туннель пешіндегі кірпішті кептіру үшін керек және ол
бірқалыпты деңгейде барлық туннельдің биіктігі бойынша таратады.Үшінші
туннельде атмосфераны араластыруды қамтамасыз ететін бес желдеткішті стенді
бар жүйе қолданылады. Таспалар бір-бірімен қатаң байланысқан және туннель
бойымен қозғалады. Кептіргішке ауаны жеткізу жүйесі желілік режимде
кептірудің технологиялық параметрлерін өзгертуге мүмкіндік беретін
электрлендірілген қақпақ клапандары бар. Кептіргіштерді құрғақ өнімдермен
түсіру кіре берісте транспортермен қатар жүргізіледі. Құрғақ өнімдері бар
вагондар автоматты түрде тасымалдағыштан кептіру қондырғысындағы едендік
тізбекті транспортерге ауыстырылады. Бұл өз кезегінде арбаны кірпіш торының
кіші жүйесінде өткізеді. Әрі қарай пеш вагоншаларын жүктеу үшін.
Құрылыс керамикалық кірпіштерін өндіру - күрделі, үздіксіз және
энергияны қажет ететін процесс. Кірпішті кептірудің технологиялық процесі
ылғалдылық, температура және қысым сияқты параметрлерді өлшеу мен реттеуді
қамтиды.
Ұсынылған жүйе 152 өлшеу арналарын(54 температуралық өлшеу арналары,
28 ылғалдылықты өлшеу арналары, 12 қысымды өлшеу арналары, 58 өлшеу
арналары басқару клапандарының жағдайын бақылау үшін қолданылады), 116
бақылау арналарын (32 желдету жүйесін басқару - кептіру агентін жеткізу
және рециркуляциялау, басқару клапандарын басқару және кептіру агентінің
бағытын беру) және 224 кіріс арналарын пайдаланатын төрт блокты кептіру
камераларын бақылайды.
Кірпішті күйдіру
Күйдіру - кірпішті пластикалық қалыптау әдісімен өндірудегі соңғы
кезеңі. Сонымен, 8-12% ылғалдылығы бар шикі кірпіш арнайы пешке кетеді.
Сондықтан ол бірінші кептіріледі. Содан кейін ғана температура 550-800o
дейін көтеріледі, онда сазды минералдардың сусыздануы байқалады. Тағы да
болашақ кірпіштің шөгуі орын алады. Температура 200 ° жоғарыға
көтерілгеннен кейін ұшпа органикалық қоспалар мен қосымшалар пайда болады.
Кірпіштерді күйдіру кезінде температураның өсу қарқыны сағатына 300-350о-
қа жетеді. Температура біршама уақыт бойы, көміртек толығымен
күйдірілгенше тұрақты болады. Содан кейін ғана өнім 800o астам қызады.
Мұндай температуралардың әсерінен өндірістегі құрылымдық өзгеріс пайда
болады. Қазір сағатына толық құйма кірпіш үшін 100-150 градусқа дейін, ал
қуыс кірпіштерге 200-220 градусқа дейін сағатына көтереді. Шекті
температура біршама уақыт бойы кірпішті біркелкі жылыту үшін сақталады.
Содан кейін температураны бірте-бірте төмендей бастайды. Біріншіден,
температураны төмендету жылдамдығы сағатына 100-150 ° құрайды. Температура
8000 жеткеннен кейін температура сағатына 250-300о дейін көтеріледі.
Кірпіш партиясының күйдіруі 6-48 сағатқа дейін жетуі мүмкін. Күйдіру
процессі кезінде бұйым бірнеше рет өзінің құрылымын өзгертеді және шөгеді.
Нәтижесінде, температураның өзгеруіне төзімді және дыбыстық және жылуды
оқшаулайтын қасиеттері берік, су өткізбейтін материал алынады.
Кірпішті күйдіруге арналған заманауи туннелдік пеш
Бұл пеш ішінде рельсті жолы салынған тікелей туннель болып келеді.
Берілген режим бойынша вагоншалары бар құрам жұмыс жасайды. Вагоншалардың
қозғалысы винтті немесе гидравликалық итерушілер арқылы жүзеге асырылады.
Вагоншада металдан жасалған қаңқа бар, ол ерекше қаттылыққа ие, онда отқа
төзімді қаптама орналасқан. Ол қаптамаға күйдіруге арналған кірпіштер
қойылады. Бұл туннель пештің өнімділігіне және күйдірілетін өнімдердің
көлеміне байланысты түрлі өлшемде болуы мүмкін. Мұндай пештің ұзындығы 5-
тен 150 метрге дейін болады. Рельстерден шатырға дейінгі пештің биіктігі
2,7 метрден асады[19].
Кірпіш күйдіру пеші кіріс және шығыс камераларымен жабдықталған, яғни
сәйкесінше конструкцияның басы мен соңынла. Вагоншалар дөңгелеп шығуы мен
кіруі кезінде екі камералар да қақпаққа жабылады, осымен пештің бітеулігін
қамтамасыз етеді. Вагоншалар пешке жеткізген кезде, жапқыштар автоматты
түрде көтеріледі, ал итергіштерді пайдаланған кезде вагоншалар туннельден
шығады, жапқыштардың түсу механизмі іске қосылады.
Пештің конструкциясы шартты түрде үш аймаққа бөлінеді:
- дайындық аймағы;
- негізгі күйдіру аймағы;
- соңғы салқындату аймағы.
Күйдіру аймағында орналасқан туннель қабырғаларында жанармай жағылған
арнайы қыздырғыш құрылғылар бар. Тунельді пештердің үздіксіз жұмыс істеуі
үшін табиғи газды жиі пайдаланылады. Сонымен қатар, кейбір пештерде отын
ретінде көмір қолданылады. Туннельдік пеште бір кезеңде 70 мыңнан астам
кірпіш шығарылуы мүмкін. Құрылыс өнімінің күйдіру ұзақтығы 24-48 сағат
болуы мүмкін және ол кірпіштің түріне байланысты.
Технологиялық жабдықтар
СМК-350 комплексінің құрамында:
- САЗ ӨҢДЕУШІ ЖАБДЫҚ;
- ПРЕССТЕУ ЖАБДЫҒЫ;
- КӨЛІКТІК ЖАБДЫҚ;
- ОТЫНДЫ ЖАБДЫҚ;
- ЖЕЛДЕТКІШ ЖАБДЫҚ;
- РОБОТОТЕХНИКАЛЫҚ ЖАБДЫҚ;
- МИКРОПРОЦЕССОР ТЕХНИКАСЫНЫҢ ҚОЛДАНЫЛУЫ БАР БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ
Жылына 75 млн дана кірпіш қуатты СМК-350 комплексінің техникалық
сипаттамасы
Бұйымның
түрі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... кәдімгі толық
құйма кірпіш,
қалыңдаған қуыс (35%) қуыс
тастар (35%) (ГОСТ 530-95)
Қалыптау
әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .пластикалық
Өнімділігі данам:
Кәдімгі толық құйма ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...18 800
Қалыңдаған қуыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25 800
Құрылымдық қуат, кВт ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3960
Қондырылған жабдықтың массасы, т ... ... ... ..2015
Есептелген жұмысшы саны, адам ... ... ... ... ... 75100
Керамика өнеркәсібіндегі өндірісті қарқындатудың негізгі әдістерінің
бірі технологиялық процестердің мәжбүрлі режимдері бар ірі технологиялық
агрегаттар мен қондырғылар кешендерін құру және енгізу болып табылады.
Маңызды міндет - термиялық құрылғылардың жоғары өнімділігін қамтамасыз ету,
энергия шығындарын азайту және дайын өнімнің жоғары сапасы.
Басқару теориясының әдістерін заманауи басқарушы есептеу техникасымен
қоса қолданусыз осындай технологиялық объектілерді тиімді басқару мүмкін
емес. Бұл проблема екі бағыт бойынша шешіледі: жаңа автоматтандырылған
қондырғылар құру және қолданыстағы кәсіпорындарды қайта құру. Соңғы жылдары
енгізілген агрегаттардың және бүкіл тұтастай өндірістің кешенді
автоматтандыруы ең тиімді болып табылады.
Кірпіштің туннельдікептіргіші
Мүмкіндіктері:
• технологиялық процесстің автоматтық қолдауы;
• жанарғы жағдайы мен шибердің қалыпын бақылау;
• технологиялық тағайындамаларды, құрылғылардың параметрлерін
баптау;
• апаттар мен ескертулер журналдарын жүргізу;
• берілген белгілермен құрылғылардың көрсеткіштерін ауыстыру
(процесстің тоқтауынсыз құрылғының жедел ауыстыруын қаматамасыз
етеді);
• ауа ағынының температурасын ауыстырмалы PID реттегіштердің тобын
қолдану арқылы икемді бақылау;
• кептіргіштің барлық ұзындығы бойынша температура мен ылғалдылығын
камералардың ұзындығы бойынша қисықтардың көрінісі бар бақылау
Керамикалық кірпіштің пештегі күйдіру процессінің автоматтандыруы
Автоматтандырылған жүйе мынадай функцияларды орындайды:
• Жабдықты қолмен және автоматты түрде пайдалануды қамтамасыз ету.
• Технологиялық Процессордың параметрлерін, оператор деректерін және
жабдықты енгізу.
• технологиялық жабдықтың бастапқы күйін бақылау.
• технологиялық жабдықтың барлық режимдерде жұмыс істеуін бақылау
және басқару.
Келесі параметрлерді автоматты басқару:
• салқындатқыш аймақта жану үшін ауа қысымы
• пеш температурасы
• пеш каналындағы түтін газының қысымы
• түтінартқы алдындағы ыдырату
• газ шығыны
• газ қысымы
• түтінартқы алдындағы пеш каналындағы ыдырату
• атқарушы механизмдердің қалыпы
• клапандардың күйі
• есіктердің қалыпы
• желдеткіштің ауа қозғалтқыштарының кептіргіштеріне электр
қозғалтқыштарының кернеуінің жиілігі
• түтінартқының қозғалтқышының қорек кернеуінің жиілігі
Автоматты басқару және келесі параметрлерді реттеу:
• каналдағы температура
• пеш каналындағы ауа қысымы
• пеш каналындағы ыдыратуы
• температура мен қысым
• Бағдарламаланатын параметрлерге (сипаттамаларға) үш деңгей жатады:
оператор, технолог және әкімші.
• төтенше жағдайлар кезінде жарық және дыбыстық сигналдарды
қалыптастыру;
• Шығару деректерін және хабарларды саны мен қалыпты көрсету;
• басып шығарылатын деректер мен хабарларды шығару.
Автоматтандырылған жүйе мыналарды қамтамасыз етеді:
• процестің басталуына дейін және процесс барысында температура қисық
сызықтарын қалыптастыру және түзету мүмкіндігі;
• температуралық қисық сызықты орнату және ауаның қысымын және ағызу
параметрлерін автоматты түрде желдеткіштің қозғалтқыштарының жиілік
түрлендіргіштерімен кептіргішке және түтін шығаратын ағын үшін
автоматты түрде ұстауға;
• кірпіш күйіне байланысты кірпіш күйдіру режимдерін қалыптастыру;
• Өндірілген өнімдер үшін паспорттардың мұрағатын қалыптастыру және
сақтау, онда барлық сервистік ақпарат жазылуы керек, операторлардың
әрекеттерін кейіннен талдау мүмкіндігі бар бақылау
• Операторлардың қозғалысын кейінгі анализ мүмкіндігімен бақылау
Аппараттық қамтамасыздандыру
• SIMATIC S7-300
• SIMATIC S7-200
• SIMATIC S7-1200
• Модули УСО
• ПК, 2 рез. жүйесі
Программалық қамтамасыздандыру
• TIA Portal V13
• WIN CC7.3
Пештi басқару жүйесi қосалқы жүйелерден тұрады:
- Жоғарғы деңгейі: оператордың (технолог) автоматтандырылған жұмыс
жері (АЖЖ);
Пеш жабдықтарын басқару және мониторингілеу, бағдарламалық және
аппараттық құралдыарды қамтамасыз ету, мұрағаттық деректер базасын
жүргізуге арналған АЖЖ. Жүйе автоматты түрде клиентті ауыстырып қосу мен
процесстің және тарихи деректердің көрінісін синхрондау мен серверлердің
жедел сақтық қорда сақтауда қолдайды. Жаңылудың қалпына келтіру жүйесі.
- Орташа деңгейі: Басқару қақпалары (БҚ);
БҚ техникалық және бағдарламалық құралдардың кешені болып табылады. БҚ
пеш функциясының параметрлерін қашықтан басқару, қорғау, басқару және
автоматты басқару үшін арналған.
- Төменгі деңгейі: Датчиктер мен атқарушы механизмдер.
Төменгі деңгей табиғи және нормаланған шығуымен тікелей бақылау және
тікелей әрекет ету үшін датчиктерден құрастырылады, арматураның контакттық
шекті ажыратқыштары, байланыс релесі, жергілікті басқару органдары, соның
ішінде авариялық түймелер, жиілік түрлендіргіштері, қыздырғыштар және т.б.
Керамикалық кірпіш өндірісінің технологиялық сұлбасы
(
Кірпіш өндірісіндегі кіріс және шығыс ағымдарының сұлбасы (2017 жыл)
Керамикалық кірпіштерді өндірудің заманауи технологиялық процесі
күрделіліктің жоғары деңгейімен ерекшеленеді, оның өндірісі келесі негізгі
кезеңдерді қамтиды.
Керамикалық кірпіш өндірісінің технологиялық процесі
Кірпішті кептіру мен күйдірудің технологиялық кезеңдері ең жауапты
және еңбек қажеттілікті болып келеді. Бұл технологиялық процестер жоғары
сапалы және өнім сапасына әсер ететін көптеген факторлармен сипатталады.
Керамикада өндірісті күшейтудің негізгі әдістерінің бірі индустрия
технологиялық үдерістердің мәжбүрлі режимдері бар ірі технологиялық
агрегаттар мен қондырғылар кешендерін құру және енгізу болып табылады.
Маңызды міндет - жылу бірліктерінің жоғары өнімділігін қамтамасыз ету,
дайын өнімнің жоғары сапасымен энергия шығынын төмендету.
Бақылау теориясының әдістерін заманауи бақылаумен және компьютерлік
технологиямен үйлесімде пайдаланбай, мұндай технологиялық объектілерді
тиімді басқару мүмкін емес. Бұл проблема екі бағыт бойынша шешіледі: жаңа
автоматтандырылған қондырғылар құру және қолданыстағы кәсіпорындарды қайта
құру. Соңғы жылдары енгізілген агрегаттардың және бүкіл тұтастай өндірістің
кешенді автоматтандыруы ең тиімді болып табылады.
Басқару жүйесі мыналарды қамтиды: мнемосұлбалы (үлкен визуализация
панелі) автоматтандырылған шкаф, төмен деңгейде басқару функцияларын іске
асыру үшін микропроцессорлық контроллер және технологиялық жабдық
операторының автоматтандырылған жұмыс жері (АЖЖ) [3 – 8].
Электр шкафы және автоматтандыру шкафы
Технологиялық жабдықтың функционалдық түйіндері контроллер немесе
қолмен басқарылатын басқару сигналдарын алады.
Автоматтандырудың техникалық құралдары жабдықтардың сенімділігі мен
пайдалану шарттары талаптарына сай таңдалған.
Жүйе қамтамасыз етеді:
• оның жұмыс процесіндегі технологиялық жабдықтарды автоматты басқару
және қорғау;
• кептіргіштегі технологиялық параметрлерін бақылау;
• кептіргіштегі желдеткіштерді бақылау және басқару;
• кептіргіште жабдықтың қалыптау және тасымалдау күйін бақылау;
• қалыптаудың барлық циклын басқару;
• автоматтандырылған жұмыс жеріне (АЖЖ) ТП-ны визуализациялау;
• АЖЖ операторына мұрағаттау және үрдістерді құру.
АЖЖ операторы ретінде 100 Мбит с өткізу қабілеті бар Fast Ethernet
желілік адаптері бар IBM PC үйлесімді компьютері қолданылады. SCADA
жүйесіндегі Wonderware In touch бағдарламасында орындалған АЖЖ операторы
бағдарламалық жасақтама кеңейту мен жаңғыртудың кең мүмкіндіктеріне ие.
АЖЖ қалыптау және орын ауыстыру тізім операторының негізгі экраны
Кірпіш-жабынқыш өндіріснінің технологиялық процесстерін
автоматтандырылған басқару жүйесін енгізу өндірістің қауіпсіздігі мен жұмыс
тиімділгін арттырады, күйдірілген кірпіштің сапасын жақсартады және
толықтай дерлік күйдіру кезеңінде ақауларды болдырмайды.
Жұмыс тиімділігі жоғары сапалы бақылау параметрлері мен төтенше
жағдайлардан сенімді қорғау арқылы жүзеге асырылады.
Жылу тасығыштар мен салқындатқыш рециркуляцияға арналған жаңа басқару
алгоритмдері олардың қызып кетуін болдыртып, жоғары температураға ұшырайтын
пештің құрылымының элементтерінің қызмет ету мерзімін арттырады.
Цехта адам факторының әсері минимумға дейін төмендейді.
1.2 Агрегаттау тұжырамдамасының анализі және керамикалық өндірістегі
технологиялық кешендерді автоматтандырудың ерекшеліктері
Қазіргі уақытта керамикалық кірпіш өндіретін өнеркәсіптік
технологиялық кешендерді дамытудың екі негізгі үрдісі байқалады. Біріншісі,
шектеулі қорлары бар жергілікті шикізатта жұмыс істей алатын шағын
зауыттарды жобалау, салу және пайдалану, жабдық пен құрылысқа жұмсалатын
көп емес күрделі шығындарды талап етеді, сондай-ақ жабдықтарды монтаждау
және баптау мерзімі бірнеше ай. Осындай аз қуатты зауыттың құрамы (жылына 3-
3,5 млн дана кірпіш) мыналарды қамтуы мүмкін: грейфер, науасы бар уатқыш,
транспортер, иірмек, біліктеме блогы, гидравликалық пресс, жүкарбалар,
өткізетін арбалар, қармаулар, кептіргіш, күйдіру пеші, вагоншалардың
бірнеше ондығы, бірнеше итергіш вагоншалар, арқалық краны.
Мұндай көзқарас негізсіз экономикалық шығындарға қарамастан өндірісті
кешенді автоматтандыруды тиімді қамтамасыз етуге мүмкіндік бермейді.
Екінші үрдіс - ірі (жылына 40 миллион дана кірпіш) кәсіпорын құру.
Әдетте, мұндай кірпіш зауыттарын салу жобасын әзірлеуден кірпіш өндіруге
дейін 6-7 жыл қажет (жобаны дамыту - 1,5-2 жыл, өндірістік ғимаратты салу -
2-2,5 жыл, іске қосу-баптау - 1,5-2 жыл).
Мұндай кәсіпорындарда менеджмент жүйесінің күрделі иерархиялық
құрылымы бар.
Бұл жағдайда жекелеген технологиялық қондырғыларды жергілікті басқару
жүйелерімен қамтамасыз ету керек, сондай-ақ байланыс құралдары арқылы
ақпаратты жоғарғы басқару деңгейіне ауыстыру. Сонымен қатар, зауытты
жобалау мен пайдалануға беру кезінде олардың қартаюына жол бермеу үшін
бағдарламалық және аппараттық шешімдер жобаға технологиялық резервпен
жетекші болу керек[5].
Керамикалық өнімдердің негізгі өндірісінің жоғары материалдық
сыйымдылығы мен энергетикалық сыйымдылығына байланысты жоспарланған өнімнің
өзіндік құнының ең аз технологиялық құрамдас бөлігі технологиялық
процестерді автоматтандыруда оның тиімділігі критерий ретінде қабылданады.
Союзавтоматстром ВНПО-да орындалатын технологиялық шығындарды
барынша азайту міндетін шешу талдауы нәтижесінде, өндірістік алаңдар мен
негізгі технологиялық операцияларды басқару критерийлері анықталды.
Критерийлер жиынтығы, автоматтандыру тапсырмалары басқару жүйесінің
түрлі иерархиялық деңгейлерінде шешілетін екі класқа бөлінеді.
Менеджменттің бірінші (жоғарғы) деңгейінің, өндірістің техникалық-
экономикалық көрсеткіштерінің мәселелерін шешу нәтижесінде, сондай-ақ
тұрақтандыруға жататын технологиялық параметрлердің оңтайлы мәндері: сазды
суспензияның ылғалдылығы мен тұтқырлығы; ұсақ уатылған аздырғыш
материалдары мен балқытпалардың түйірөлшемділікті құрамы; аздырғыш
материалдары мен балқытпаларды сазбен мөлшерлеу, пресстеудің қысымы;
кептіргіштерде және пештегі жылу тасымалдағыш температурасы және т.б.
Басқарудың төменгі деңгейінде бұл параметрлерді тұрақтандыру міндеті
тікелей шешіледі. Жоғары деңгейдегі тапсырмаларды автоматтандырылған жұмыс
жері үшін мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану арқылы
олардың күрделілігіне байланысты шешуге болады. Технологиялық параметрлерді
тұрақтандыру, әдетте, қазіргі заманғы микроконтроллерлердің жабдықтарына
негізделген жергілікті автоматтандыру жүйелері арқылы жүзеге асырылады.
Қазіргі заманғы кірпіш зауыттарын жобалау кезінде қолданылатын
техникалық тұжырымдаманың негізгі принциптерін қарастырайық.
1. Өндірілген кірпіштің сапасын анықтайтын шикізатты дайындаудың
жоғары сапасын қамтамасыз ету. Бұл шикізатты дайындаудың барлық
технологиялық факторларын ескере отырып және жеткілікті мөлшерде сазды
қайта өңдеу жабдықтарын (10 данаға дейін) пайдалану есебінен қол
жеткізіледі.
Сонымен қатар, бір агрегатта шикізатты тереңдетілген кешенді өңдеуге
мүмкіндік беретін техникалық шешімдер болуы мүмкін. Осы әдісті жүзеге асыру
үшін агрегаттарды массаны қайта өңдеу барысында технологиялық бақылаудың
дамыған құралдарымен қамтамасыз ету қажет
2. Технологиялық жабдықтың көлемін ұлғайту арқылы кірпіш шығару
көлемін одан әрі арттыру мүмкіндігін қамтамасыз ету (зауытты пайдалануға
бергеннен кейін). Технологиялық циклды өзгертпей зауыт қуатын азайтуға
болады. Қайта құрылымдаудың бұл түрі зауытты жобалау сатысында
технологиялық агрегаттардың жұмысын логикалық-уақыттық модельдеуді және
оларды басқаруды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін бірқатар математикалық
үлгілердің дамуын талап етеді.
3.Технологиялық агрегаттардың және өндірістің барлық технологиялық
схемасын біріктіру, сәйкесінше қосымша жабдығымен бірге кірпіш, плитка,
керамикалық плиткалар және басқа да өнімдерді шығаруға мүмкіндік береді.
Осындай құрылымдық технологиялық қайта құруды жүзеге асыру үшін уақытша
шығындарды бағалау және жеке агрегаттардың аралық ұзақтығын сәйкестендіру
және қайта бөлу үшін үлгі болуы керек. Бұдан басқа, микропроцессорлық
ақпараттық-өлшегіш, бақылау және диагностикалық қосалқы жүйелермен
жабдықталған жабдықты пайдалану керек.
Технологиялық агрегаттарды жобалаудағы аталған тұжырымдамалық
тәсілдердің мысалы СМК-350 кешені болып табылады [18]. Кешенге мыналар
кіреді:
- шикізатты бастапқы өңдеуге арналған жабдықтар, ол оны көлік
құралдарынан алуға мүмкіндік береді, шұңқыр түріндегі шихта қоймасына өңдеп
тиеу (резервтік нұсқа ретінде шикізатты қалыптау бөліміне тікелей жіберуге
болады, шихта қоймасын өтіп кетіп те);
- шихта қоймасынан тиелетін немесе бірінші реттік өңдеуден келетін
массаны өңдеуге арналғын қалыптау бөлімінің жабдығы және үздіксіз сазды
діңгекті қалыптау;
- СМК-377 автомат-қалаушы, ол сазды діңгекті қалыпты пресстелген екі
сатылы кесілген кірпіш үшін, шикі кірпіштің қабаттарын қалыптастыру және
қаңқалы кептіру вагоншаларының сөрелеріне қою үшін арналған;
- СМК-379 автомат-жүк түсіргіш, ол кептіргіш вагоншаларды түсіруге
және кептірілген бұйымдарды қабылдау автомат-садчик конвейеріне жіберуге
арналған;
- тұрақты жұмыс режимінде кептіру, стационарлық желдеткіштері бар және
қайтымды ілгерілеме жылжитын желдеткіштері бар арбалар, сонымен қатар жылу
агрегаттар, олар бұйымның сапалы кептіруін қамтамасыз етеді;
- вагоншалардың тиеу және түсіру кезіндегі олардың қозғалысы үшін және
кептіру жолдары үшін арналған кептіру вагоншалардың арнайы көлігі;
- автомат-садчик СМК-382, СМК-377 автоматынан алынған берілген
конфигурациямен кептірілген қабаттарды қалыптау үшін және олардың пеш
вагоншалардың жүктеу үшін арналған;
- туннельді күйдіру пеші, газды немесе мазутты оттықтары бар,
желдеткіштері бар, сонымен қатар СМК-387 пеш каналындағы вагоншалардың
поездын итеруге арналған гидро-итергіші бар;
- пеш вагоншаларының арнайы көлігі, туннель пешіндегі отырғызу мен
түсіру арасындағы жылжуын қамтамасыз етеді;
- СМК-357 автомат-пакеттеуші, пеш вагоншаларынан күйдірілген
кірпіштерді түсіруге, берілген конфигурация бойынша қабаттарды
қалыптастыру, оларды тұғырықтарға төсеу, сондай-ақ жүктелген тұғырықтарды
металл таспамен байланыстыру және оларды дайын өнімдер қоймасына тасымалдау
үшін.
Қалыптау бөлім жабдығының құрамын егжей-тегжейлі қарастырайық, ол
алдын ала өңделген саз массасын алуға және қалпыға келтіруге қызмет етеді,
сапалы саз діңгегін қалыптауға қамтамасыз ету үшін қажет. 1.2.1. Суретте
құрылымдық технологиялық сұлба көрсетілген[17].
1.2.1. Сурет. Қалыптау бөлімінің құрылымдық технологиялық сұлбасы
1 - СМК-360 жүк түсіргіш көпір; 2 - СМК-405 масса дайындау бөлім
конвейері; 3- СМК-409 ленталы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСІНІҢ АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН
ЖҮЙЕСІ
Магистрлік жоба
6М073000 Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және құрастырылымдарын өндіру
мамандығы бойынша
(бейінді бағыт)
Астана, 2018 ж.
Мазмұны
Нормативті сілтемелер 4
Анықтамалар 5
КІРІСПЕ 4
1 КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ
ПРОЦЕССІН КОМПЛЕКСТІ АВТОМАТТАНДЫРУ ОБЪЕКТІСІ
РЕТІНДЕ АНАЛИЗІ 9
1. Керамикалық бұйымдар өндірісіндегі технологиялық операциялардың
анализі 9
2. Агрегаттау тұжырамдамасының анализі және керамикалық өндірістегі
технологиялық кешендерді автоматтандырудың ерекшеліктері 27
3. Дискретті әрекет ету принципі бар технологиялық агрегаттардың жұмыс
істеуін ресми түрде ұсыну әдістерін және үлгілерін талдау 31
1.4 Зерттеу міндетінің қойылуы және анализ нәтижелерінің қорытындысы 33
1. ТӨЗІМДІЛІК ҚАБІЛЕТІ БАР КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ
ӨНДІРІСІНІҢ АВТОМАТТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІН ЖОБАЛАУДЫҢ ӘДІСІН ДАЙЫНДАУ 35
1. Керамикалық кірпіш шығаратын технологиялық процестің жалпыланған
ыдыратылған моделін жасау 35
2. Керамикалық кірпіш шығаратын технологиялық қондырғылардың соңғы
автоматтандырылған үлгілерін әзірлеу 40
3. Технологиялық агрегаттардың соңғы автоматтандырылған үлгілерін
кодтау және интерпретациялау әдісін әзірлеу 45
2. КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ
ПРОЦЕССІ АВТОМАТТАНДЫРУЫН БАҒДАРЛАМАЛЫҚ, АППАРАТТЫҚ ЖӘНЕ ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ
ЖҮЙЕЛЕРІМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІ ДАЙЫНДАУ 49
1. Бөлінген есептеу жүйелерін сипаттау тіліне қойылатын негізгі
талаптар 49
3.2 Бөлінген есептеу жүйелерін сипаттау тіліне қойылатын негізгі
талаптар 50
3.3 Петри желілері негізінде технологиялық агрегаттардың жұмыс істеуін
модельдеу үшін бағдарламалық жасақтама әзірлеу 54
ҚОРЫТЫНДЫ 58
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 60
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
ГОСТ 530-95. Керамикалық кірпіштер және тастар
ГОСТ 7025-91. Керамикалық және силикаттық кірпіштер мен тастар
ГОСТ 18343-80. Кірпіш және керамикалық тастар үшін паллет
ГОСТ 7484-78. Керамикалық кірпіш пен тастардың техникалық талаптары
ГОСТ 530-80. Керамикалық кірпіш пен тастар
ГОСТ 530-90. Сыртқы көрсеткіштері бойынша бұйым бетінен ауытқу
ГОСТ 8462-85. Кірпіщштің сыну әдістері
ГОСТ 26254-84. Ғимараттар және құрылыстар. Қоршау конструкциясының
жылу өткізгіштік
ГОСТ 24816-81. Құрылыс материалдары. Сорбциондық ылғалдылықты анықтау
әдістері
ГОСТ 30108-94. Құрылыс материалдары және бұйымдары. Нағыз
радионуклидтердің активтілік
СНиП 23-03-2003. Керамикалық кірпіштен жасалған қабырғалар талаптарына
сай келеді.
ГОСТ 13996-93. Керамикалық қасбеттер мен олардан жасалған кілемдер.
Техникалық талаптар. - M: Баспа басылымдары, 1994. - 20 бет.
ГОСТ 6141-91. Ішкі қабырғаға арналған керамикалық плиткалар.
Техникалық талаптар. - Баспа басылымдары, 2002. - 14 б.
АНЫҚТАМАЛАР
1. Керамика – қыш-саз бен олардың минералды қоспаларымен араласқан,
сондай-ақ тотықтармен, т.б. органикалық емес қосындылардан (карбидтер,
боридтер, нитридтер, силицидтер, т.б.) күйдіріліп жасалған бұйымдар мен
материалдар. Керамика тұрмыстың барлық салаларында: үй тұрмысында (әр түрлі
ыдыстар), құрылыста (кірпіш, қыш, құбыр, тақта, т.б.), техникада, т. ж., су
және әуе көлігінде, мүсін өнерінде т. б. кеңінен қолданылады. К-ның негізгі
технол. түріне құрылыстық кірпіш, терракота, майолика, фаянс,
фарфор жатады.
2. Керамикалық кірпіштің өндіру технологиясы - екі әдіспен
жүргізіледі. Бірінші тәсілі – бұл пластикалық қалыптастыру, ал екіншісі —
құрғақ қалыптастыру.
3. Өндірістің технологиялық схемасы - керамикалық кірпішті пластикалық
әдіс сияқты төрт кезеңнен тұрады: дайындық балшық массаны қалыптастыру және
шитті мақтаның, оны кептіру және күйдіру
4. Керамикалық бұйымдарды күйдіру - процесінде жеңіл балқитын
минералдар шыны тәрізді, ал қиын балқитындар криссталды фаза түзеді.
Температураның жоғарылауына байланысты қиын балқитын минералдар ери
бастайды да, шыны фазаның құрамы артады.
5. Сазды шикі зат - құрамында маңызды компонент болып кальций
карбонаты табылады. Жеңішке дисперсиялық СаСО3 декарбонизациясы 700°С
температурада байқалады.
6. Жоғары сапалы керамика - бұйымдарды алу үшін кептіру және күйдіру
процестерін қатаң ережемен жүзеге асыру керек
7. Керамикалық кірпіштерді иілімді әдісі - өндіру технологиясындағы
негізгі операция кептіру процесі болып табылады.
8. Керамикалық кірпіш кептіру процесі - энергияны көп қажет етеді және
көп уақыт жұмсайды. Кептіру процесі енгізу параметрлерін кең ауқымды
керамикалық кірпіш жүзеге асырылуға тиіс.
9. Кептіру және кірпішті күйдіру технологиялық процестегі ең жауапты
және еңбек ететін кезеңдер болып табылады. Бұл технологиялық процестер
өнімдерінің сапасына әсер ететін жоғарғы факторлардын күрдерлігімен
сипатталады. Күрделілігі мен сапасына әсер ететін факторлардың әртүрлілігі
өнімдері
КІРІСПЕ
Зерттеу тақырыбының өзектелігі. Керамикалық кірпіш - Қабырғалық
материалдарды пайдалану кезіндегі ең экологиялық таза және берік болып
табылады. Құрылыстың қарқынды өсуі кірпіш өндірісін ұлғайтуды қажет етті,
және де тек ғимараттың қаптауышы ретінде емес, сонымен қатар ішкі қалау
жұмыстарына да. Керамикалық кірпіштерді өндіру материал сыйымдылық,
энергиялық сыйымдылық және еңбек сыйымдылық санаттарына жатады.
Өндіріс циклінің барлық кезеңдерінде әртүрлі ұзақтық бар, яғни масса
дайындау, қалыптау, кептіру және күйдіру жұмыстарының бөлімдерін
синхрондауға мүмкіндік бермейді.
Керамикалық кірпіш өндіретін зауыттар бұйымдарды анықталған
номенкластурамен шығарады: бірлік, біржарымдық және әртүрлі формадағы
фигуралы кірпіштер. Өнімнің әрбір түрі стандарттарлған габаритті
өлшемдерімен мінезделеді, ал шикі кірпіштің ылғалдылығын жою процесі өз
алдына жеке мінезделеді.
Заманауи архитектура дизайнының концепциясын іске асыру үшін
тиімді кұрылымдық әрлеу және сәндеу материалдарын пайдаланудың аса
қажеттіліктілігін тудырады. Мұндай құрылыс материалдарына қабырғалық дәне
әрлеу керамикалық материалдары, ақ және түсті цемент, гипс негізіндегі
сәндік бетондар және басқа сәндік материалдар жатады. Бұл материалдар
құрылыс технологиясының ағынды механикаландырылған әдісіне жақсы үйлеседі,
сәулет-құрылыс жобалауында органикалық үйлеседі, дизайн талаптарына сай
және жоғары технико-эксплуатациялық характеристикасына ие.
Қазіргі заманда керамикалық кірпіш заманауи жасанды
материалдардың көптігіне қарамастан тұрғын үй және өндірістік құрылыста
экологиялық материал ретінде көп қолданылады. Сонымен кірпішті пайдаланудың
67% тұрғын үй құрылысында, 20% өндірістік ғимараттарды салуда
пайдаланылады.
Ізденіс жүргізілетін кешен: Төмен деңгейдегі басқарушы
функцияларды жүзеге асыру үшін микропроцессорлық контролерлі мимикалық
панельмен автоматтандыру шкафы және автоматтандырылған жұмыс орны
Керамикалық кірпіштің кептіру процесі энергия жұмсалатын және ұзақ
уақытқа созылады. Керамикалық кірпіштерді кептірудің технологиялық процесі
кіріс параметрлері өзгерістерінің кең ауқымында жүзеге асырылуы тиіс.
Алайда, кәсіпорындардағы өнімдерді кептіру ережелері өзгеріссіз қалады.
Нәтижесінде, ақаулы өнімді шығару жалпы өнімнің 30% -на дейін жетеді.
Ізденістің мақсаты: Технологиялық агрегаттардың дискреттік модельдерін
функцияландыру әдісі негізінде керамикалық кірпіштерді өндіру жүйесін
автоматтандыруды жүзеге асыру.
Қорғауға шығарылады:
- Жұмыс процессінде технологиялық құрылығы автоматты басқару және
қорғау;
- Кептіргіштегі технологиялық процесстердің параметрлерін бақылау;
- Кептіргіштегі желдеткішті бақылау және басқару;
- Кептіргіштегі қалыптау құрылғысының және транспорттың жағдайын
бақылау;
- Автоматтандырылған жұмыс орнында ТП визуализациясы.
Технологиялық объектілермен басқару екі әдіспен жүреді: жаңа
автоматтандырылған зауыттар құру және жұмыс ңстеп тұрған өндірістерді
реконструкциялау әдісі.
Осылайша, кептіру қондырғысын пайдаланудың тиімділігін қамтамасыз
ететін керамикалық кірпішке арналған кептіру процесін оңтайлы басқару үшін
алгоритмдерді құру мәселесі өзекті болып табылады. Жаңа қалыпталған
бұйымдарға туннелдік, камералы және конвейер түрдегі кептіргіштер
пайдаланылады. Кептіргішті таңдау шикізаттың қасиеттеріне, өнімдердің
ауқымына, қуаттылығына, жұмыс режиміне және т.б. себептерге байланысты
болады.
Керамика өнеркәсібіндегі өндірісті қарқындатудың негізгі әдістерінің
бірі технологиялық процестердің мәжбүрлі режимдері бар ірі технологиялық
агрегаттар мен қондырғылар кешендерін құру және енгізу болып табылады.
Маңызды міндет - термиялық құрылғылардың жоғары өнімділігін қамтамасыз ету,
энергия шығындарын азайту және дайын өнімнің жоғары сапасы.
Басқару теориясының әдістерін заманауи басқарушы есептеу техникасымен
қоса қолданусыз осындай технологиялық объектілерді тиімді басқару мүмкін
еме с. Бұл проблема екі бағыт бойынша шешіледі: жаңа автоматтандырылған
қондырғылар құру және қолданыстағы кәсіпорындарды қайта құру. Соңғы жылдары
енгізілген агрегаттардың және бүкіл тұтастай өндірістің кешенді
автоматтандыруы ең тиімді болып табылады.
Керамикалық кірпіш шығаратын технологиялық процестердің әртүрлі
технологиялық операцияларын талдау нәтижесінде келесі қорытындылар жасалуы
мүмкін.
1. Керамикалық өндірісте автоматтандыру объектілері әртүрлі сыныптарға
бөлінуі мүмкін:
- олардағы процестердің сипаты бойынша (химиялық-технологиялық,
энергетикалық, механикалық өңдеу);
- жұмыс түрі бойынша (стационарлық, мерзімді, осы бағдарлама бойынша
жұмыс істеу және т.б.);
- өңделетін материалдардың түрі бойынша (үздіксіз - бөлінбейтін
материал, өнімнің дискреттік жиынтығы).
2. Зерттелетін технологиялық процестердің көпшілігі дискретті-үздіксіз
немесе дискреттік (қосқыш) автоматтандыру объектілеріне жатады.
3. Технологиялық операциялар технологиялық агрегаттарды құрастырудың
ағындық-конвейерлік әдісімен жүзеге асырылады, ал жеке операциялар бірнеше
технологиялық агрегаттарда жүзеге асырылады.
4. Керамикалық өнімді өндіру транспорттау операциялардың айтарлықтай
санымен байланысты. Бұған құрғақ және сұйық материалдарды тасымалдау
кіреді.
Қабырғалық керамика өндірісі келесі жұмыстардан тұрады: шикізатты
өндіру, тасымалдау және сақтау, керамикалық массаны дайындау, бұйымдарды
құю, кептіру, күйдіру, қаптау және дайын өнімді қаттау. Қазіргі уақытта
керамикалық бұйымдарды өндірудің үш негізгі әдісі бар: пластикалық саздан
ылғалдылық мөлшері 18-24% болып, ленталы (иірлік) прессте (вакуумды және
вакуумсыз) пресстеу арқылы; сазды массадан төменгі ылғалдылық 12-16%
негізінде, жоғары қысымдағы ленталы прессте тығыз пресстеу әдісімен.
Сазды шикізатты өндіру, өңдеу, сақтау, бақылау және сынау керамикалық
өнімдерді өндірудің барлық әдістеріне тән.
Ғылыми жаңашылығы: Керамикалық кірпіш өндірісіндегі технологиялық
дискретті процестер негізінде автоматтандырылған процедуралық систез жүйесі
есептік жүйеге және басқарушы класстарға бөлінген, дезагрегаттық процес
консепциясы негізінде тұрақтылыққа қарсы және ұзаққа төзімділік
қасиеттеріне ие.
Керамикалық кірпіштерді автоматтандарылған процеспен өндіру мақсатында
жасалған қолдау беруші аппаратты-бағдарлама, ұлғаюға мүмкіндік береді.
Қабырғалық керамика өндірісі келесі жұмыстардан тұрады: шикізатты
өндіру, тасымалдау және сақтау, керамикалық массаны дайындау, бұйымдарды
құю, кептіру, күйдіру, қаптау және дайын өнімді қаттау. Қазіргі уақытта
керамикалық бұйымдарды өндірудің үш негізгі әдісі бар: пластикалық саздан
ылғалдылық мөлшері 18-24% болып, ленталы (иірлік) прессте (вакуумды және
вакуумсыз) пресстеу арқылы; сазды массадан төменгі ылғалдылық 12-16%
негізінде, жоғары қысымдағы ленталы прессте тығыз пресстеу әдісімен.
Жұмысты апробациясы мен жарияланымдары: Диссертация бойынша мақала
авторлары Қайреденов А.М., Керамикалық кірпіш өндірісінің технологиялық
процесінің автоматтандырылған жүйесі атты тақырыбында, ғылыми-
педагогикалық журнал: Инженерлік графика мен кәсіби білім проблемалары
атты журналында жүргізілген зерттеулердің негізгі нәтижелері ғылыми
мақалада жарияланды
Диссертацияның құрылымы мен көлемі. Диссертация кіріспеден, үш
бөлімнен, жалпы қорытындыдан, пайдаланылған көздер тізімінен және
қосымшалардан тұрады.
Жұмыс 63 бетте мазмұндалған және 5 кесте, 14 сурет, 60 атаулардан
тұратын қолданылған әдебиет тізімінен тұрады.
1 КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕССІН КОМПЛЕКСТІ
АВТОМАТТАНДЫРУ ОБЪЕКТІСІ РЕТІНДЕ АНАЛИЗІ
1. Керамикалық бұйымдар өндірісіндегі технологиялық
операциялардың анализ
Керамикалық қабырғалық матеиралдардың өндірісіндегі негізгі шикізат
материалы - тығыз, борпылдақ және иілгіш күйіндегі қоспалар мен қосындылары
аздыратын саз болып табылады. Саздың химиялық құрамы мен дисперстілігі
негізінен керамикалық өнімдердің белгілі бір түрін өндіруге жарамдылығын
сипаттайды.
Сазды шикізатты өндіру, өңдеу, сақтау, бақылау және сынау керамикалық
өнімдерді өндірудің барлық әдістеріне тән.
Сапалы өнімдерді өндірудің маңызды шарты шикізаттың қасиеттерінің
тұрақтылығы болып табылады. Керамикалық өнімді өндіру біртекті саз
материалын тұрақты жеткізу арқылы қамтамасыз етілуі тиіс. Сазды материал
тастан жасалған қоспалардан айырылған, жақсы дымқылдау үшін бұзылған табиғи
құрылымы бар, өте тұрақты ылғалды ұстап тұратын, қоспалармен біртекті
араласуы керек.
Жұмыста саз өндірісі үшін технологиялық операциялар мен машиналардың
сипаттамасы келтірілген. Нақтылау мен талдап тексеру жұмыстарда берілген.
Атап айтқанда, саздың зауыттағы саз сақтауышқа өңделу мен қалыптау үшін
түсуі және алынуы оның орташаландыру мезгілімен бір уақытта ұйымдастырылуы
керек. Бұл, мысалы, сазды шашу арбашасы арқылы жүзеге асады. Шикізаттың
механикалық жайылуы және саз сақтауыштың біркелікті толуы бірінші
технологиялық операция болып табылады. Бұл автоматтандыру барша
технологиялық процесстің тиімділігін жақсартуды қамтиды.
Соңғысына вакуумдық пресспен бірге жеткілікті үлкен жиынтығымен (9-10
бірлік) саз өңдеу жабдықтарын пайдалану арқылы қол жеткізіледі. Мұндай
жабдықтар өндірісті қиындатады және өндіріс құнын күрделі салымдарымен
арттырады. Пластикалық діңгекті пішіндейтін желілердің негізгі кемшіліктері
мыналар болып табылады: желілерге көп қырлы кескіш құрылғылар
енгізілгендіктен, діңгек экструзияның біркелкі емес жылдамдығы; шикізатты,
құрылғыға кептіруге арналған қондырғылардың болуын және оларды экструдерке
қайтару механизмдерінің болуына байланысты күрделіліктің артуы; пластмасса
бұйымдарын төсеу және тасымалдау кезіндегі ықтимал деформациялар, себебі
шикізаттың беріктігі 0,2 МПа-дан аспайды; кептіргіштердің құрылысының
күрделілігі, оларды өндіру мен пайдаланудың өзіндік құнын арттыруға, сондай-
ақ шикізатты кептіруге арналған вагоншалардан күйдіруге дейін жеткізу[3].
Пластикалық массалардың физикалық және механикалық қасиеттері олардың
құрылымын анықтайтын факторларға байланысты. Атап айтқанда: дисперсті саты
бөлшектерінің қалыпы мен өлшемдері, оның абсорбциялық қабілеттілігі мен
бөлшектердің кеңістіктегі өзара орналасуы. Массаның тығыздауы кезінде саз
бөлшектерінің ара қашықтығы азаяды және одан бос су мен ауа шығарылады.
Пластикалық және жартылай құрғақ массаларды қалыптау мен прессті
жабдықтың жасалуының іргелі теориялық және тәжірибелік зерттеулері келесі
ғалымдардың жұмыстарында көрсетілген: Р.Я. Попильский, Ф.В.Кондращева,
А.К.Карклит, И.С.Кайнарский, Г.М.Жданович, М.Б.Тенфалов, Н.В.Дроздова,
А.П.Ильевич, А.В.Турейко, А.С.Ильин, Д.Джойс, В.Цетельский, Х.Ришель және
басқалары.
Керамикалық кірпіш өндірісінің технологиялық сұлбаларының негізгі
ерекшеліктерін қарастырайық.
1.1.1-суретте пластикалық дөңгекті қалыптау жолдарының жалпы
диаграммасы көрсетілген. Бұл технология кəсіпорындарда кеңінен қолданылады
жəне шаңның болмауы мен керамикалық өнімдердің жоғары сапасы сияқты
артықшылықтарға ие.
Осы және басқа да технологиялық кемшіліктер және пластмасса
діңгегінің қалыптау желілірінің ерекшеліктері әртүрлі түрдегі
технологиялық қондырғыларды өлшеу-түрлендіру және басқару құрылғыларымен
жабдықтауды талап етеді.
Жұмыста керамикалық кірпіштерді жартылай құрғақ басу әдісімен
сипатталуы берілген.
Жартылай құрғақ басу технологиясы мен дәстүрлі пластик қалыптау
технологиясы арасындағы айырмашылық шикізатты дайындаудың жеңілдетілген
схемасы болып табылады. Жартылай құрғақ пресстеу технологиялық процестің
күрделі және ұзақ сатыларының бірі - кептіруге жеңілдік береді. Алынған
кірпіштің бет жағы мен материал ретінде қолдануға мүмкіндік беретін
бұрыштары мен қырлары бар.
Кірпіш сапасы көрсеткіштері бойынша дәстүрлі пластмассалық қалыптамалы
керамикалық кірпіштен кем емес. Технология мен жабдықтың қарапайымдылығына
байланысты, жартылай құрғақ пресстелетін кірпіштің құны пластикалық
қалыпталатын кірпіштің құнынан 15-20% төмен.
Жартылай құрғақ пресстеу шликерлі массасымен, жартылай құрғақ
массасымен, пластикалық өңделімен және қатты діңгектің кесуінің қалыптау
желілері ажыратылады.
Дегенмен, бұл сызықтар келесі кемшіліктерге ие: шаңның пайда болуы;
шикізат төмен ылғалдылықты және карбонаттарсыз болуы тиіс; қайта өңдеу мен
гомогенизациялаудың қажеті жоқ, соның арқасында беріктік пен аязға
төзімділік көрсеткіштері төмен өнімдер алынады.
Бұл тхнологияны пайдалану кезіндегі басты кедергі ол - 7-10% шликердің
кептіру процессіндегі жоғары электр сыйымдылығы және өндіріс процессі
кезіндегі шаң түзілу болып табылады. (1.1.1 – суретте келтірілген)
1.1.1 - сурет. Пластикалық діңгекті қалыптау және кесу желілерінің
блоктық сұлбасы.
Шликерлі массамен кірпіштің жартылай құрғақ пресстеу желілерінің
технологиялық кезеңдерінің реттілігі 1.1.2. - суретте көрсетілген.
Жартылай құрғақ массасы бар жартылай құрғақ пресстеу желілерін
пайдаланған кезде, шихта жартылай құрғақ күйде (ылғалдылық 8-12%)
құрғатылады, содан кейін ол ұсақталады және шашыратылады. Мұндай желілер
құрылыста және пайдалануда қарапайым, атап айтқанда, 1 мың дана кірпіш
өндірудің еңбек сыйымдылығы пластикалық қалыптарға қарағанда шамамен 30%
төмен. Осы желілерде автоматтандыру үрдісі жеңілдетілген, себебі пешке
дейін процесс ағындық конвейер болып табылады және автомат сияқты
құрылғылардың құрастырылуы - кептіруі жеңілдетіледі[9].
Пластикалық өңдеу арқылы жартылай құрғақ пресстеу желілерінің сұлбасы
пластикалық күйде жаппай өңдеу, пластикалық күйдегі массаны түйіршіктеу,
кептірілген түйіршіктерді ұсақтау сатыларын қамтиды.
Алдыңғы техникалық желілерден айырмашылығы, бұл тәсіл бірқатар
артықшылықтарға ие: желі пластмассадан жасалған діңгектерді қалыптауға
қарағанда құрылымдық жағынан қарапайым; өндірісте кептіруге өте сезімтал
және жеңіл карбонаттарға толы шикізаттар қоданылады; өнімнің салыстырмалы
сапасы бойынша шликерлі массалы пресстеуден қарағанда шаң түзілу азырақ
және өндірістің энергия сыйымдылығы төмен; жартылай құрғақ массалы
пресстеуде шаң түзілу төмен; беріктік пен аязға төзімділік жоғары; өндіріс
процессі кезінде жоғары ылғалдылықты және жұмсақ карбонаттарға толы саз
қолданылуы мүмкін.
Бұндай желі өте әмбебап болып табылады, өйткені тек саз және
саздақтарды ғана емес, сонымен қатар треполдар, диатомиттер, көмір
қалдықтарын және т.б. өңдеуге болады.
Тұтастай алғанда, жартылай құрғақ пресстеу технологиясы және сәйкес
технологиялық желілері үшін төмендегі кемшіліктер тән:
-қатты карбонатты қосындылары бар шикізатты өңдеу мүмкін емес;
-олар нақты өлшемдермен сипатталады және жартылай құрғақ пресстеудің
өз прессінің металл сыйымдылығы;
-өндірістік процесте шаңның түзілуін толығымен жоюға болмайды,
нәтижесінде шаң жинау жүйесін желіге қосу қажет болады;
-бұйымның денесіне ауаны баспақтаңқырау мүмкін (әсіресе олардың үлкен
қалыңдығы кезінде).
Қатаң қалыптастыру желісі, жартылай құрғақ пресстеу сұлбаларына тән
кейбір процестерді жүзеге асырады, мысалы, шикізатты жинау және кептіру
тікелей пеш машиналарында жасалады. Бұларда шаң түзілу болмайды.
Жаңартылған желілерде, пластикалық күйдегі массаны түйірлеу және
конвеерлі-қалыпты қалыптарда даналы бұйымдардың компрессиясы қолданылады.
Бұл желінің негізгі нұсқасы экструзиялық қалыптаудан келесі артықшылықтарға
ие: бір жабдықта бір қабылдау кезде кірпішті қалыптау мүмкінлігі; бұйым
өлшемдерін нақты ұстау; металл сыйымдылық пен энергия шығындары азайтылған;
қалыптау жабдығының өлшемі азайтылған; бұйым денесіне ауа баспақтаңқырау
болмайды; ақаулардың болмауы және т.б. (1.1.2. - суретте көрсетілген)
1.1.2 - сурет. Шликерлі массалы кірпіштің жартылай құрғақ пресстеудің
технологиялық кезеңдер желілері
Экструзияны қалыптастыру мен қатты діңгекті кесудегі желіліерді қатты
саз массасын ұсақтау мен даналы бұйымдардың конвеерлі-қалыпты қалыптардағы
компрессиясымен, шикізаттың қоқырлы массасмен және құрғату мен саздың
активтілеуін электрокинетикалық әдіспен қолдануымен ажыратады.
Экструзияны қалыптастыру мен қатты діңгекті кесудегі кемшілігі
желіліердің пластикалық діңгекті қалыптастыруда экструзияның әркелкі
жылдамдығы, атап айтқанда қатты діңгекті кесу мен құус бұйымдардың
экструзиясы бұл кезде қиындайды. Технология тек карбонатты қоспалары жоқ
шикізатпен жұмыс істеуге мүмкіндік береді, қатты діңгектің экструзиясы үшін
үлкейтілген өлшемдері болады. [10]
Алайда бұл тәсіл карбонаттардың қосындылары бар шикізатты пайдалануға
жол бермейді. Бұл кемшілік желілердегі шикізаттың қоқырлы массасымен және
құрғату мен саздарды активациялау үшін электрокинетикалық құбылыстар
арқылы жойылады. Құрғату мен саздарды активациялау үшін электрокинетикалық
әдістерді қолдану мындай артықшылықтарға ие: өндіріс сұлбасын жеңілдеті
және энергия шығының азайтады; бұйымның беріктігінің артуы; өндіріс
ғимаратының ауданы мен көлемінің кішіреуі.
Керамикалық кірпіш шығаратын технологиялық процестердің әртүрлі
технологиялық операцияларын талдау нәтижесінде келесі қорытындылар жасалуы
мүмкін.
1. Керамикалық өндірісте автоматтандыру объектілері әртүрлі сыныптарға
бөлінуі мүмкін:
- олардағы процестердің сипаты бойынша (химиялық-технологиялық,
энергетикалық, механикалық өңдеу);
- жұмыс түрі бойынша (стационарлық, мерзімді, осы бағдарлама бойынша
жұмыс істеу және т.б.);
- өңделетін материалдардың түрі бойынша (үздіксіз - бөлінбейтін
материал, өнімнің дискреттік жиынтығы).
2. Зерттелетін технологиялық процестердің көпшілігі дискретті-үздіксіз
немесе дискреттік (қосқыш) автоматтандыру объектілеріне жатады.
3. Технологиялық операциялар технологиялық агрегаттарды құрастырудың
ағындық-конвейерлік әдісімен жүзеге асырылады, ал жеке операциялар бірнеше
технологиялық агрегаттарда жүзеге асырылады.
4. Керамикалық өнімді өндіру транспорттау операциялардың айтарлықтай
санымен байланысты. Бұған құрғақ және сұйық материалдарды тасымалдау
кіреді.
Мұндай жүйелер тұрақты түрде жұмыс істейтін транспортерлерден,
элеваторлардан, итергіштерден және кейінгі өңдеу сатысына немесе аралық
бункерге материалды жеткізуді қамтамасыз ететін басқа механизмдерден
тұрады. Ағындық көлік жүйесін автоматтандыру міндеті механизмдерді жүйелі
түрде қосу мен ажыратуды қамтамасыз ету болып табылады, механизмдердің кез-
келгені тоқтаған кезде олардың ыдырауы мүмкіндігін болдырмау,
транспортерлардан бункерге материалдарды жеткізуді қамтамасыз ету,
қызметкер үшін қауіпті жағдай туындаған кезде механизмдерді автоматты түрде
тоқтату, сондай-ақ технологиялық процестерді басқару жүйелерінің механизмі
үшін сигнализация жүйесін құру, бункерлерді толтыру дәрежесі және т.б.
Керамикалық кірпіш - Қабырғалық материалдарды пайдалану кезіндегі ең
экологиялық таза және берік болып табылады. Құрылыстың қарқынды өсуі кірпіш
өндірісін ұлғайтуды қажет етті, және де тек ғимараттың қаптауышы ретінде
емес, сонымен қатар ішкі қалау жұмыстарына да. Керамикалық кірпіштерді
өндіру материал сыйымдылық, энергиялық сыйымдылық және еңбек сыйымдылық
санаттарына жатады.
Өндіріс циклінің барлық кезеңдерінде әртүрлі ұзақтық бар, яғни масса
дайындау, қалыптау, кептіру және күйдіру жұмыстарының бөлімдерін
синхрондауға мүмкіндік бермейді. (1.1.2-суретте көрсетілген)
1.1.2 - сурет. Өндіріс циклі
Қоспалар
Кесте
1.1.1
1000 дана кірпішке кететін шикізат шығыны
Компонент атауы Пластикалық қалыптау Жартылай құрғақ
пресстеу
Саз, кгм3 2,0-2,2 2,0-2,1
Үгінділер, кгм3 0,3-0,5 -
Шамот, кгм3 - 0,2-0,3
Көмір, кгм3 0,04-0,06 0,04-0,05
Құж, кгм3 0,02-0,03 -
Кесте
1.1.2
Шикізат пен қоспалардың себілу салмағы
№ Материал атауы Орташа тығыздығы, кгм3
1 Ылғал құм 1500
2 Құрғақ құм, ұнтақталған шамот 1300-1400
3 Құмдақ, шаң-топырақты саздақ, үйінді күлі 1600
4 Өсімдік топырағы 1200
5 Шымтезек 600
6 Қиыршық тас 1700
7 Майлы жұмсақ балшық, құрғақ сарғыш топырақ 1800
8 Ауыр саздақ 1750
9 Ауыр саз 1950
10 Тақты тасты саз 2000
11 Құрғақ балшық 1000-1100
12 Қазандық құж 700-1000
13 Металлургиялық құж 1300-1500
14 Ұшпа-күл 900
15 Үгінділер 200-250
Саз Үгінділер
Шамот
Көмір Құж Ылғал
құм
Құмдақ Құрғақ құм
Шымтезек
Ауыр саздақ Өсімдік топырағы
Ұшпа-күл
Шикізатты қалыптау
Саз, жұқартқыш және жанып кететін қосымшалар автотүсіргішпен
қабылдағыш шанапқа тасымалданады. Содан кейін шикізат тасымалдаушы арқылы
ірі үгінді жасайтын біліктерге орналастыралады. Содан кейін бастапқы
қоспасы жіңішке ұнтақпен өңделеді және мұқият тегістеуден кейін кірпіш
өндірісі үшін пресске беріледі.
Дайындық жұмыстарының ішінде - сазды ұнтақтау және ылғалдандыру,
тастарды жою. Ұнтақтау-дымқылдандырғыш машинасын пайдалану арқылы шикізат
материалының шұңқырларда бірнеше күндік артық ұстауынан бас тартуға, ал
механикаландырылған тегістеу және араластыру брикеттің гидроэкструзионды
қалыптау үшін қолайлы біртекті пластмассалық масса береді.
Кептіру процессі
Керамикалық кірпіштің кептіру процесі энергия жұмсалатын және ұзақ
уақытқа созылады. Керамикалық кірпіштерді кептірудің технологиялық процесі
кіріс параметрлері өзгерістерінің кең ауқымында жүзеге асырылуы тиіс.
Алайда, кәсіпорындардағы өнімдерді кептіру ережелері өзгеріссіз қалады.
Нәтижесінде, ақаулы өнімді шығару жалпы өнімнің 30% -на дейін жетеді.
Осылайша, кептіру қондырғысын пайдаланудың тиімділігін қамтамасыз ететін
керамикалық кірпішке арналған кептіру процесін оңтайлы басқару үшін
алгоритмдерді құру мәселесі өзекті болып табылады. Жаңа қалыпталған
бұйымдарға туннелдік, камералы және конвейер түрдегі кептіргіштер
пайдаланылады. Кептіргішті таңдау шикізаттың қасиеттеріне, өнімдердің
ауқымына, қуаттылығына, жұмыс режиміне және т.б. себептерге байланысты
болады. [13].
Жүйе қамтамасыз етеді:
• оның жұмыс процесіндегі технологиялық жабдықтарды автоматты басқару
және қорғау;
• кептіргіштегі технологиялық параметрлерін бақылау;
• кептіргіштегі желдеткіштерді бақылау және басқару;
• кептіргіште жабдықтың қалыптау және тасымалдау күйін бақылау;
• қалыптаудың барлық циклын басқару;
• автоматтандырылған жұмыс жеріне (АЖЖ) ТП-ны визуализациялау;
• АЖЖ операторына мұрағаттау және үрдістерді құру.
АЖЖ операторы ретінде IВМ РС үйлесімді компьютері мен 100 Мбит с
өткізу қабілеті бар Fast Ethernet желілік адаптері қолданылады.
SCADA жүйесіндегі Wonderware In touch бағдарламасында орындалған АЖЖ
операторының бағдарламалық жасақтамасы кеңейту мен жаңғыртудың кең
мүмкіндіктеріне ие.
Басқару жүйесі мыналарды қамтиды: мнемосұлбалы (үлкен визуализация
панелі) автоматтандырылған шкаф, төмен деңгейде басқару функцияларын іске
асыру үшін микропроцессорлық контроллер және технологиялық жабдық
операторының автоматтандырылған жұмыс жері (АЖЖ).
Электроавтоматика шкафы және автоматика шкафы
Кептіргіштің мнемосұлбасы
Шикізат жүк тиеу құрылғысынан вагоншалардағы туннельдерге
тасымалданады. Әрбір туннель екі жолмен жабдықталған. Кептіргішті жолдар
бойынша толтыру көліктік әдіспен орындалады. Кептіргіштің төбесіндегі екі
каналдан өтетін және ауа араластырғышқа жететін жылы ауа пештің туннелінен
шығады. Жылы ауа Туннель пешіндегі кірпішті кептіру үшін керек және ол
бірқалыпты деңгейде барлық туннельдің биіктігі бойынша таратады.Үшінші
туннельде атмосфераны араластыруды қамтамасыз ететін бес желдеткішті стенді
бар жүйе қолданылады. Таспалар бір-бірімен қатаң байланысқан және туннель
бойымен қозғалады. Кептіргішке ауаны жеткізу жүйесі желілік режимде
кептірудің технологиялық параметрлерін өзгертуге мүмкіндік беретін
электрлендірілген қақпақ клапандары бар. Кептіргіштерді құрғақ өнімдермен
түсіру кіре берісте транспортермен қатар жүргізіледі. Құрғақ өнімдері бар
вагондар автоматты түрде тасымалдағыштан кептіру қондырғысындағы едендік
тізбекті транспортерге ауыстырылады. Бұл өз кезегінде арбаны кірпіш торының
кіші жүйесінде өткізеді. Әрі қарай пеш вагоншаларын жүктеу үшін.
Құрылыс керамикалық кірпіштерін өндіру - күрделі, үздіксіз және
энергияны қажет ететін процесс. Кірпішті кептірудің технологиялық процесі
ылғалдылық, температура және қысым сияқты параметрлерді өлшеу мен реттеуді
қамтиды.
Ұсынылған жүйе 152 өлшеу арналарын(54 температуралық өлшеу арналары,
28 ылғалдылықты өлшеу арналары, 12 қысымды өлшеу арналары, 58 өлшеу
арналары басқару клапандарының жағдайын бақылау үшін қолданылады), 116
бақылау арналарын (32 желдету жүйесін басқару - кептіру агентін жеткізу
және рециркуляциялау, басқару клапандарын басқару және кептіру агентінің
бағытын беру) және 224 кіріс арналарын пайдаланатын төрт блокты кептіру
камераларын бақылайды.
Кірпішті күйдіру
Күйдіру - кірпішті пластикалық қалыптау әдісімен өндірудегі соңғы
кезеңі. Сонымен, 8-12% ылғалдылығы бар шикі кірпіш арнайы пешке кетеді.
Сондықтан ол бірінші кептіріледі. Содан кейін ғана температура 550-800o
дейін көтеріледі, онда сазды минералдардың сусыздануы байқалады. Тағы да
болашақ кірпіштің шөгуі орын алады. Температура 200 ° жоғарыға
көтерілгеннен кейін ұшпа органикалық қоспалар мен қосымшалар пайда болады.
Кірпіштерді күйдіру кезінде температураның өсу қарқыны сағатына 300-350о-
қа жетеді. Температура біршама уақыт бойы, көміртек толығымен
күйдірілгенше тұрақты болады. Содан кейін ғана өнім 800o астам қызады.
Мұндай температуралардың әсерінен өндірістегі құрылымдық өзгеріс пайда
болады. Қазір сағатына толық құйма кірпіш үшін 100-150 градусқа дейін, ал
қуыс кірпіштерге 200-220 градусқа дейін сағатына көтереді. Шекті
температура біршама уақыт бойы кірпішті біркелкі жылыту үшін сақталады.
Содан кейін температураны бірте-бірте төмендей бастайды. Біріншіден,
температураны төмендету жылдамдығы сағатына 100-150 ° құрайды. Температура
8000 жеткеннен кейін температура сағатына 250-300о дейін көтеріледі.
Кірпіш партиясының күйдіруі 6-48 сағатқа дейін жетуі мүмкін. Күйдіру
процессі кезінде бұйым бірнеше рет өзінің құрылымын өзгертеді және шөгеді.
Нәтижесінде, температураның өзгеруіне төзімді және дыбыстық және жылуды
оқшаулайтын қасиеттері берік, су өткізбейтін материал алынады.
Кірпішті күйдіруге арналған заманауи туннелдік пеш
Бұл пеш ішінде рельсті жолы салынған тікелей туннель болып келеді.
Берілген режим бойынша вагоншалары бар құрам жұмыс жасайды. Вагоншалардың
қозғалысы винтті немесе гидравликалық итерушілер арқылы жүзеге асырылады.
Вагоншада металдан жасалған қаңқа бар, ол ерекше қаттылыққа ие, онда отқа
төзімді қаптама орналасқан. Ол қаптамаға күйдіруге арналған кірпіштер
қойылады. Бұл туннель пештің өнімділігіне және күйдірілетін өнімдердің
көлеміне байланысты түрлі өлшемде болуы мүмкін. Мұндай пештің ұзындығы 5-
тен 150 метрге дейін болады. Рельстерден шатырға дейінгі пештің биіктігі
2,7 метрден асады[19].
Кірпіш күйдіру пеші кіріс және шығыс камераларымен жабдықталған, яғни
сәйкесінше конструкцияның басы мен соңынла. Вагоншалар дөңгелеп шығуы мен
кіруі кезінде екі камералар да қақпаққа жабылады, осымен пештің бітеулігін
қамтамасыз етеді. Вагоншалар пешке жеткізген кезде, жапқыштар автоматты
түрде көтеріледі, ал итергіштерді пайдаланған кезде вагоншалар туннельден
шығады, жапқыштардың түсу механизмі іске қосылады.
Пештің конструкциясы шартты түрде үш аймаққа бөлінеді:
- дайындық аймағы;
- негізгі күйдіру аймағы;
- соңғы салқындату аймағы.
Күйдіру аймағында орналасқан туннель қабырғаларында жанармай жағылған
арнайы қыздырғыш құрылғылар бар. Тунельді пештердің үздіксіз жұмыс істеуі
үшін табиғи газды жиі пайдаланылады. Сонымен қатар, кейбір пештерде отын
ретінде көмір қолданылады. Туннельдік пеште бір кезеңде 70 мыңнан астам
кірпіш шығарылуы мүмкін. Құрылыс өнімінің күйдіру ұзақтығы 24-48 сағат
болуы мүмкін және ол кірпіштің түріне байланысты.
Технологиялық жабдықтар
СМК-350 комплексінің құрамында:
- САЗ ӨҢДЕУШІ ЖАБДЫҚ;
- ПРЕССТЕУ ЖАБДЫҒЫ;
- КӨЛІКТІК ЖАБДЫҚ;
- ОТЫНДЫ ЖАБДЫҚ;
- ЖЕЛДЕТКІШ ЖАБДЫҚ;
- РОБОТОТЕХНИКАЛЫҚ ЖАБДЫҚ;
- МИКРОПРОЦЕССОР ТЕХНИКАСЫНЫҢ ҚОЛДАНЫЛУЫ БАР БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ
Жылына 75 млн дана кірпіш қуатты СМК-350 комплексінің техникалық
сипаттамасы
Бұйымның
түрі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... кәдімгі толық
құйма кірпіш,
қалыңдаған қуыс (35%) қуыс
тастар (35%) (ГОСТ 530-95)
Қалыптау
әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .пластикалық
Өнімділігі данам:
Кәдімгі толық құйма ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...18 800
Қалыңдаған қуыс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25 800
Құрылымдық қуат, кВт ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3960
Қондырылған жабдықтың массасы, т ... ... ... ..2015
Есептелген жұмысшы саны, адам ... ... ... ... ... 75100
Керамика өнеркәсібіндегі өндірісті қарқындатудың негізгі әдістерінің
бірі технологиялық процестердің мәжбүрлі режимдері бар ірі технологиялық
агрегаттар мен қондырғылар кешендерін құру және енгізу болып табылады.
Маңызды міндет - термиялық құрылғылардың жоғары өнімділігін қамтамасыз ету,
энергия шығындарын азайту және дайын өнімнің жоғары сапасы.
Басқару теориясының әдістерін заманауи басқарушы есептеу техникасымен
қоса қолданусыз осындай технологиялық объектілерді тиімді басқару мүмкін
емес. Бұл проблема екі бағыт бойынша шешіледі: жаңа автоматтандырылған
қондырғылар құру және қолданыстағы кәсіпорындарды қайта құру. Соңғы жылдары
енгізілген агрегаттардың және бүкіл тұтастай өндірістің кешенді
автоматтандыруы ең тиімді болып табылады.
Кірпіштің туннельдікептіргіші
Мүмкіндіктері:
• технологиялық процесстің автоматтық қолдауы;
• жанарғы жағдайы мен шибердің қалыпын бақылау;
• технологиялық тағайындамаларды, құрылғылардың параметрлерін
баптау;
• апаттар мен ескертулер журналдарын жүргізу;
• берілген белгілермен құрылғылардың көрсеткіштерін ауыстыру
(процесстің тоқтауынсыз құрылғының жедел ауыстыруын қаматамасыз
етеді);
• ауа ағынының температурасын ауыстырмалы PID реттегіштердің тобын
қолдану арқылы икемді бақылау;
• кептіргіштің барлық ұзындығы бойынша температура мен ылғалдылығын
камералардың ұзындығы бойынша қисықтардың көрінісі бар бақылау
Керамикалық кірпіштің пештегі күйдіру процессінің автоматтандыруы
Автоматтандырылған жүйе мынадай функцияларды орындайды:
• Жабдықты қолмен және автоматты түрде пайдалануды қамтамасыз ету.
• Технологиялық Процессордың параметрлерін, оператор деректерін және
жабдықты енгізу.
• технологиялық жабдықтың бастапқы күйін бақылау.
• технологиялық жабдықтың барлық режимдерде жұмыс істеуін бақылау
және басқару.
Келесі параметрлерді автоматты басқару:
• салқындатқыш аймақта жану үшін ауа қысымы
• пеш температурасы
• пеш каналындағы түтін газының қысымы
• түтінартқы алдындағы ыдырату
• газ шығыны
• газ қысымы
• түтінартқы алдындағы пеш каналындағы ыдырату
• атқарушы механизмдердің қалыпы
• клапандардың күйі
• есіктердің қалыпы
• желдеткіштің ауа қозғалтқыштарының кептіргіштеріне электр
қозғалтқыштарының кернеуінің жиілігі
• түтінартқының қозғалтқышының қорек кернеуінің жиілігі
Автоматты басқару және келесі параметрлерді реттеу:
• каналдағы температура
• пеш каналындағы ауа қысымы
• пеш каналындағы ыдыратуы
• температура мен қысым
• Бағдарламаланатын параметрлерге (сипаттамаларға) үш деңгей жатады:
оператор, технолог және әкімші.
• төтенше жағдайлар кезінде жарық және дыбыстық сигналдарды
қалыптастыру;
• Шығару деректерін және хабарларды саны мен қалыпты көрсету;
• басып шығарылатын деректер мен хабарларды шығару.
Автоматтандырылған жүйе мыналарды қамтамасыз етеді:
• процестің басталуына дейін және процесс барысында температура қисық
сызықтарын қалыптастыру және түзету мүмкіндігі;
• температуралық қисық сызықты орнату және ауаның қысымын және ағызу
параметрлерін автоматты түрде желдеткіштің қозғалтқыштарының жиілік
түрлендіргіштерімен кептіргішке және түтін шығаратын ағын үшін
автоматты түрде ұстауға;
• кірпіш күйіне байланысты кірпіш күйдіру режимдерін қалыптастыру;
• Өндірілген өнімдер үшін паспорттардың мұрағатын қалыптастыру және
сақтау, онда барлық сервистік ақпарат жазылуы керек, операторлардың
әрекеттерін кейіннен талдау мүмкіндігі бар бақылау
• Операторлардың қозғалысын кейінгі анализ мүмкіндігімен бақылау
Аппараттық қамтамасыздандыру
• SIMATIC S7-300
• SIMATIC S7-200
• SIMATIC S7-1200
• Модули УСО
• ПК, 2 рез. жүйесі
Программалық қамтамасыздандыру
• TIA Portal V13
• WIN CC7.3
Пештi басқару жүйесi қосалқы жүйелерден тұрады:
- Жоғарғы деңгейі: оператордың (технолог) автоматтандырылған жұмыс
жері (АЖЖ);
Пеш жабдықтарын басқару және мониторингілеу, бағдарламалық және
аппараттық құралдыарды қамтамасыз ету, мұрағаттық деректер базасын
жүргізуге арналған АЖЖ. Жүйе автоматты түрде клиентті ауыстырып қосу мен
процесстің және тарихи деректердің көрінісін синхрондау мен серверлердің
жедел сақтық қорда сақтауда қолдайды. Жаңылудың қалпына келтіру жүйесі.
- Орташа деңгейі: Басқару қақпалары (БҚ);
БҚ техникалық және бағдарламалық құралдардың кешені болып табылады. БҚ
пеш функциясының параметрлерін қашықтан басқару, қорғау, басқару және
автоматты басқару үшін арналған.
- Төменгі деңгейі: Датчиктер мен атқарушы механизмдер.
Төменгі деңгей табиғи және нормаланған шығуымен тікелей бақылау және
тікелей әрекет ету үшін датчиктерден құрастырылады, арматураның контакттық
шекті ажыратқыштары, байланыс релесі, жергілікті басқару органдары, соның
ішінде авариялық түймелер, жиілік түрлендіргіштері, қыздырғыштар және т.б.
Керамикалық кірпіш өндірісінің технологиялық сұлбасы
(
Кірпіш өндірісіндегі кіріс және шығыс ағымдарының сұлбасы (2017 жыл)
Керамикалық кірпіштерді өндірудің заманауи технологиялық процесі
күрделіліктің жоғары деңгейімен ерекшеленеді, оның өндірісі келесі негізгі
кезеңдерді қамтиды.
Керамикалық кірпіш өндірісінің технологиялық процесі
Кірпішті кептіру мен күйдірудің технологиялық кезеңдері ең жауапты
және еңбек қажеттілікті болып келеді. Бұл технологиялық процестер жоғары
сапалы және өнім сапасына әсер ететін көптеген факторлармен сипатталады.
Керамикада өндірісті күшейтудің негізгі әдістерінің бірі индустрия
технологиялық үдерістердің мәжбүрлі режимдері бар ірі технологиялық
агрегаттар мен қондырғылар кешендерін құру және енгізу болып табылады.
Маңызды міндет - жылу бірліктерінің жоғары өнімділігін қамтамасыз ету,
дайын өнімнің жоғары сапасымен энергия шығынын төмендету.
Бақылау теориясының әдістерін заманауи бақылаумен және компьютерлік
технологиямен үйлесімде пайдаланбай, мұндай технологиялық объектілерді
тиімді басқару мүмкін емес. Бұл проблема екі бағыт бойынша шешіледі: жаңа
автоматтандырылған қондырғылар құру және қолданыстағы кәсіпорындарды қайта
құру. Соңғы жылдары енгізілген агрегаттардың және бүкіл тұтастай өндірістің
кешенді автоматтандыруы ең тиімді болып табылады.
Басқару жүйесі мыналарды қамтиды: мнемосұлбалы (үлкен визуализация
панелі) автоматтандырылған шкаф, төмен деңгейде басқару функцияларын іске
асыру үшін микропроцессорлық контроллер және технологиялық жабдық
операторының автоматтандырылған жұмыс жері (АЖЖ) [3 – 8].
Электр шкафы және автоматтандыру шкафы
Технологиялық жабдықтың функционалдық түйіндері контроллер немесе
қолмен басқарылатын басқару сигналдарын алады.
Автоматтандырудың техникалық құралдары жабдықтардың сенімділігі мен
пайдалану шарттары талаптарына сай таңдалған.
Жүйе қамтамасыз етеді:
• оның жұмыс процесіндегі технологиялық жабдықтарды автоматты басқару
және қорғау;
• кептіргіштегі технологиялық параметрлерін бақылау;
• кептіргіштегі желдеткіштерді бақылау және басқару;
• кептіргіште жабдықтың қалыптау және тасымалдау күйін бақылау;
• қалыптаудың барлық циклын басқару;
• автоматтандырылған жұмыс жеріне (АЖЖ) ТП-ны визуализациялау;
• АЖЖ операторына мұрағаттау және үрдістерді құру.
АЖЖ операторы ретінде 100 Мбит с өткізу қабілеті бар Fast Ethernet
желілік адаптері бар IBM PC үйлесімді компьютері қолданылады. SCADA
жүйесіндегі Wonderware In touch бағдарламасында орындалған АЖЖ операторы
бағдарламалық жасақтама кеңейту мен жаңғыртудың кең мүмкіндіктеріне ие.
АЖЖ қалыптау және орын ауыстыру тізім операторының негізгі экраны
Кірпіш-жабынқыш өндіріснінің технологиялық процесстерін
автоматтандырылған басқару жүйесін енгізу өндірістің қауіпсіздігі мен жұмыс
тиімділгін арттырады, күйдірілген кірпіштің сапасын жақсартады және
толықтай дерлік күйдіру кезеңінде ақауларды болдырмайды.
Жұмыс тиімділігі жоғары сапалы бақылау параметрлері мен төтенше
жағдайлардан сенімді қорғау арқылы жүзеге асырылады.
Жылу тасығыштар мен салқындатқыш рециркуляцияға арналған жаңа басқару
алгоритмдері олардың қызып кетуін болдыртып, жоғары температураға ұшырайтын
пештің құрылымының элементтерінің қызмет ету мерзімін арттырады.
Цехта адам факторының әсері минимумға дейін төмендейді.
1.2 Агрегаттау тұжырамдамасының анализі және керамикалық өндірістегі
технологиялық кешендерді автоматтандырудың ерекшеліктері
Қазіргі уақытта керамикалық кірпіш өндіретін өнеркәсіптік
технологиялық кешендерді дамытудың екі негізгі үрдісі байқалады. Біріншісі,
шектеулі қорлары бар жергілікті шикізатта жұмыс істей алатын шағын
зауыттарды жобалау, салу және пайдалану, жабдық пен құрылысқа жұмсалатын
көп емес күрделі шығындарды талап етеді, сондай-ақ жабдықтарды монтаждау
және баптау мерзімі бірнеше ай. Осындай аз қуатты зауыттың құрамы (жылына 3-
3,5 млн дана кірпіш) мыналарды қамтуы мүмкін: грейфер, науасы бар уатқыш,
транспортер, иірмек, біліктеме блогы, гидравликалық пресс, жүкарбалар,
өткізетін арбалар, қармаулар, кептіргіш, күйдіру пеші, вагоншалардың
бірнеше ондығы, бірнеше итергіш вагоншалар, арқалық краны.
Мұндай көзқарас негізсіз экономикалық шығындарға қарамастан өндірісті
кешенді автоматтандыруды тиімді қамтамасыз етуге мүмкіндік бермейді.
Екінші үрдіс - ірі (жылына 40 миллион дана кірпіш) кәсіпорын құру.
Әдетте, мұндай кірпіш зауыттарын салу жобасын әзірлеуден кірпіш өндіруге
дейін 6-7 жыл қажет (жобаны дамыту - 1,5-2 жыл, өндірістік ғимаратты салу -
2-2,5 жыл, іске қосу-баптау - 1,5-2 жыл).
Мұндай кәсіпорындарда менеджмент жүйесінің күрделі иерархиялық
құрылымы бар.
Бұл жағдайда жекелеген технологиялық қондырғыларды жергілікті басқару
жүйелерімен қамтамасыз ету керек, сондай-ақ байланыс құралдары арқылы
ақпаратты жоғарғы басқару деңгейіне ауыстыру. Сонымен қатар, зауытты
жобалау мен пайдалануға беру кезінде олардың қартаюына жол бермеу үшін
бағдарламалық және аппараттық шешімдер жобаға технологиялық резервпен
жетекші болу керек[5].
Керамикалық өнімдердің негізгі өндірісінің жоғары материалдық
сыйымдылығы мен энергетикалық сыйымдылығына байланысты жоспарланған өнімнің
өзіндік құнының ең аз технологиялық құрамдас бөлігі технологиялық
процестерді автоматтандыруда оның тиімділігі критерий ретінде қабылданады.
Союзавтоматстром ВНПО-да орындалатын технологиялық шығындарды
барынша азайту міндетін шешу талдауы нәтижесінде, өндірістік алаңдар мен
негізгі технологиялық операцияларды басқару критерийлері анықталды.
Критерийлер жиынтығы, автоматтандыру тапсырмалары басқару жүйесінің
түрлі иерархиялық деңгейлерінде шешілетін екі класқа бөлінеді.
Менеджменттің бірінші (жоғарғы) деңгейінің, өндірістің техникалық-
экономикалық көрсеткіштерінің мәселелерін шешу нәтижесінде, сондай-ақ
тұрақтандыруға жататын технологиялық параметрлердің оңтайлы мәндері: сазды
суспензияның ылғалдылығы мен тұтқырлығы; ұсақ уатылған аздырғыш
материалдары мен балқытпалардың түйірөлшемділікті құрамы; аздырғыш
материалдары мен балқытпаларды сазбен мөлшерлеу, пресстеудің қысымы;
кептіргіштерде және пештегі жылу тасымалдағыш температурасы және т.б.
Басқарудың төменгі деңгейінде бұл параметрлерді тұрақтандыру міндеті
тікелей шешіледі. Жоғары деңгейдегі тапсырмаларды автоматтандырылған жұмыс
жері үшін мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану арқылы
олардың күрделілігіне байланысты шешуге болады. Технологиялық параметрлерді
тұрақтандыру, әдетте, қазіргі заманғы микроконтроллерлердің жабдықтарына
негізделген жергілікті автоматтандыру жүйелері арқылы жүзеге асырылады.
Қазіргі заманғы кірпіш зауыттарын жобалау кезінде қолданылатын
техникалық тұжырымдаманың негізгі принциптерін қарастырайық.
1. Өндірілген кірпіштің сапасын анықтайтын шикізатты дайындаудың
жоғары сапасын қамтамасыз ету. Бұл шикізатты дайындаудың барлық
технологиялық факторларын ескере отырып және жеткілікті мөлшерде сазды
қайта өңдеу жабдықтарын (10 данаға дейін) пайдалану есебінен қол
жеткізіледі.
Сонымен қатар, бір агрегатта шикізатты тереңдетілген кешенді өңдеуге
мүмкіндік беретін техникалық шешімдер болуы мүмкін. Осы әдісті жүзеге асыру
үшін агрегаттарды массаны қайта өңдеу барысында технологиялық бақылаудың
дамыған құралдарымен қамтамасыз ету қажет
2. Технологиялық жабдықтың көлемін ұлғайту арқылы кірпіш шығару
көлемін одан әрі арттыру мүмкіндігін қамтамасыз ету (зауытты пайдалануға
бергеннен кейін). Технологиялық циклды өзгертпей зауыт қуатын азайтуға
болады. Қайта құрылымдаудың бұл түрі зауытты жобалау сатысында
технологиялық агрегаттардың жұмысын логикалық-уақыттық модельдеуді және
оларды басқаруды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін бірқатар математикалық
үлгілердің дамуын талап етеді.
3.Технологиялық агрегаттардың және өндірістің барлық технологиялық
схемасын біріктіру, сәйкесінше қосымша жабдығымен бірге кірпіш, плитка,
керамикалық плиткалар және басқа да өнімдерді шығаруға мүмкіндік береді.
Осындай құрылымдық технологиялық қайта құруды жүзеге асыру үшін уақытша
шығындарды бағалау және жеке агрегаттардың аралық ұзақтығын сәйкестендіру
және қайта бөлу үшін үлгі болуы керек. Бұдан басқа, микропроцессорлық
ақпараттық-өлшегіш, бақылау және диагностикалық қосалқы жүйелермен
жабдықталған жабдықты пайдалану керек.
Технологиялық агрегаттарды жобалаудағы аталған тұжырымдамалық
тәсілдердің мысалы СМК-350 кешені болып табылады [18]. Кешенге мыналар
кіреді:
- шикізатты бастапқы өңдеуге арналған жабдықтар, ол оны көлік
құралдарынан алуға мүмкіндік береді, шұңқыр түріндегі шихта қоймасына өңдеп
тиеу (резервтік нұсқа ретінде шикізатты қалыптау бөліміне тікелей жіберуге
болады, шихта қоймасын өтіп кетіп те);
- шихта қоймасынан тиелетін немесе бірінші реттік өңдеуден келетін
массаны өңдеуге арналғын қалыптау бөлімінің жабдығы және үздіксіз сазды
діңгекті қалыптау;
- СМК-377 автомат-қалаушы, ол сазды діңгекті қалыпты пресстелген екі
сатылы кесілген кірпіш үшін, шикі кірпіштің қабаттарын қалыптастыру және
қаңқалы кептіру вагоншаларының сөрелеріне қою үшін арналған;
- СМК-379 автомат-жүк түсіргіш, ол кептіргіш вагоншаларды түсіруге
және кептірілген бұйымдарды қабылдау автомат-садчик конвейеріне жіберуге
арналған;
- тұрақты жұмыс режимінде кептіру, стационарлық желдеткіштері бар және
қайтымды ілгерілеме жылжитын желдеткіштері бар арбалар, сонымен қатар жылу
агрегаттар, олар бұйымның сапалы кептіруін қамтамасыз етеді;
- вагоншалардың тиеу және түсіру кезіндегі олардың қозғалысы үшін және
кептіру жолдары үшін арналған кептіру вагоншалардың арнайы көлігі;
- автомат-садчик СМК-382, СМК-377 автоматынан алынған берілген
конфигурациямен кептірілген қабаттарды қалыптау үшін және олардың пеш
вагоншалардың жүктеу үшін арналған;
- туннельді күйдіру пеші, газды немесе мазутты оттықтары бар,
желдеткіштері бар, сонымен қатар СМК-387 пеш каналындағы вагоншалардың
поездын итеруге арналған гидро-итергіші бар;
- пеш вагоншаларының арнайы көлігі, туннель пешіндегі отырғызу мен
түсіру арасындағы жылжуын қамтамасыз етеді;
- СМК-357 автомат-пакеттеуші, пеш вагоншаларынан күйдірілген
кірпіштерді түсіруге, берілген конфигурация бойынша қабаттарды
қалыптастыру, оларды тұғырықтарға төсеу, сондай-ақ жүктелген тұғырықтарды
металл таспамен байланыстыру және оларды дайын өнімдер қоймасына тасымалдау
үшін.
Қалыптау бөлім жабдығының құрамын егжей-тегжейлі қарастырайық, ол
алдын ала өңделген саз массасын алуға және қалпыға келтіруге қызмет етеді,
сапалы саз діңгегін қалыптауға қамтамасыз ету үшін қажет. 1.2.1. Суретте
құрылымдық технологиялық сұлба көрсетілген[17].
1.2.1. Сурет. Қалыптау бөлімінің құрылымдық технологиялық сұлбасы
1 - СМК-360 жүк түсіргіш көпір; 2 - СМК-405 масса дайындау бөлім
конвейері; 3- СМК-409 ленталы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz