Салықтар есебінің ұйымдастырылуы

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:

ОҚО арнаулы кәсіптік колледжі

коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Салықтар есебінің ұйымдастырылуы.

Орындаған:Оқапова.С.О

Қабылдаған: Мубарова.Ж.М

Кентау-2017

МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ..

I бөлім.Салықтар есебінің ұйымдастырылуы ... ... ... .

1.1 Салық туралы түсінік ... ...
1.2 Салықтың қызметтері.
1.3 Салықты төлеушілер және төлемейтіндер.
1.4. Қазіргі салық жүйесінің сипаттамасы.

II бөлім. Салық және бюджетке төленетін басқа да төлемдер ... ... ...

2.1 Төлеуге тиісті корпорациялық табыс салығы.
2.2. Жеке табыс салығы.
2.3. Қосылған құн салығы.
2.4. Акциздер.
2.5. Әлеуметтік салық.
2.6. Жер салығы.
2.7. Көлік құралдары.
2.8. Мүлік салығы.
2.9. Кеден төлемдері.

Қорытынды ... ...
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... .

Кіріспе.
Менің курстық жұмысымның мақсаты – салықтар есебінің ұйымдастырылуы,
бюджетке төленетін басқа да төлемдер жайлы мағлұмат беру.
Салық салудың негізгі мақсаты – мемлекет қазынасын толтыру, еліміздің
экономикасын дамыту, әлеуметтік жағдайды жақсарту және кәсіпорын,тұрғындар
қаржыларын қоғамдық қажеттілікке тарту болып табылады. Салықсыз мемлекеттің
және онымен байланысты барлығының да өмір сүруі мүмкін емес.
Салық мәлімдемесі төлеушілердің өз табыстарының мөлшері туралы хабары,
ал жалдамалы еңбек адамдарының салық жалақы төлегенде ұсталады.
Салықтар ұлттық табысты мемлекеттендірудің басты құралы. Салықтар
экономикалық белснеділікті арттырудың, ұдайы өндіріс процесіне әрекет
етудің басты бір тұтқасы ретінде жаңа сипатқа ие болуда.
Мемлекеттік бюджеттің түсімдерінің ең басты көзі – салықтар.
Өнеркәсібі дамыған елдердің бюджетіндегі салықтардың үлесі 90 пайыз.
Салықтың негізгі түрлеріне табыс салығы,одан басқа қоғамның құқықты
мүшелерінің табыстарына, корпорация пайдаларына салынатын салықтар.
Өндірістік бірлестіктер, кәсіпорындар, капитал иелері өздері жарияланған
мәлімдемелері бойынша салық төлейді.
Курстық жұмыстың құрылымы кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан және
қолданылған әдебиеттерден тұрады. Бірінші бөлімде Салықтар есебінің
ұйымдастырылуы, салықтардың түсінігі, қызметі, салықты төлеушілер және
төлемейтіндер, салық жүйесінің сипаттамасы қарастырылған. Екінші бөлімде
Салық және бюджетке төленетін басқа да төлемдер, төлеуге тиісті
корпорациялық табыс салығы, жеке табыс салығы, қосылған құн салығы,
акциздер, әлеуметтік салық, жер салығы.көлік құралдары,мүлік салығы, кеден
төлемдері қаралады.

I бөлім. Салықтар есебінің ұйымдастырылуы
1. Салық туралы түсінік.

Салықтар – бұл, белгіленген мөлшерде және көрсетілген мерзімдерде
мемлекеттің өзінің қызметтері мен міндеттерін жүзеге асыруының көзі болып
табылатын ұлттық табыстың бір бөлігі.
Салықтар дегеніміз – мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан
белгілі бір мөлшерде түсетін міндетті төлемдер.
Салықтар – шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тұлғалардың
мемлекет пен екі арадағы мемлекеттік бюджет арқылы жүзеге асырылатын, қаржы
қатынастарын сипаттайтын экономикалық категория. Салықтардың экономикалық
мәні мынада: салықтар шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табысының
қалыптасуындағы қаржылық қатынастардың бір бөлігін білдіреді. Сондай – ақ
шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табысының белгілі бір мөлшерін
мемлекет үлесіне жинақтап, жиынтықтаудың қаржылық қатынастарын көрсетеді.
Салықұғымымен салық жүйесі ұғымы тығыз байланысты. Мемлекетте
алынатын салық түрлерінің, оның құру мен алудың нысандары мен әдістерінің,
салық службасы органдарының жиынтығы әдетте мемлекеттің салық жүйесін
құрайды.
1991 жылға дейін, яғни КСРО ыдырағанға дейін елде көбінесе экономиканы
басқарудың әміршіл-әкімшіл жүйесіне, бағаларға қатаң мемлекеттік реттеуге
сәйкес келетін салық жүйесі қызмет етті. Бюджеттің басты кіріс көздерінің
бірі болған айналым салығы тіркелген бөлшек сауда және көтерме сатып алу
бағаларын қолдануға және мемлекетті реттеп отыруға бағытталған болатын.
Қазақстан егемендікке ие болғаннан кейін 1991-1995 жылдары қабылданған
бірқатар заңдарға сәйкес республикада жаңа салық жүйесі қалыптасты.
1991 жылғы желтоқсанның 25-інен бастап біздің елімізде салық жүйесі
жұмыс істей бастады. Ол Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі туралы
заңға негізделді. Бұл заң салық жүйесін құрудың қағидаттарын, салықтар мен
алымдардың түрлерін, олардың бюджетке түсу тәртібін белгіленген алғашқы
құжат еді.Осы заңға сәйкес Қазақстанда 1992 жылға қаңтардың 1-нен бастап 13
жалпы мемлекеттік салық,18 жергілікті салықтар мен алымдар енгізді.
Қазақстан Республикасының Үкіметі 1995 жылдың басында салық реформасының
ұзақ мерзімді тұжырымдамасын қабылдап, онда еліміздің салық жүйесі мен
салық заңнамасын бірте-бірте халықаралық салық салу қағидаттарына
сәйкестендіру көзделді. Осыған байланысты Салық және бюджетке төленетін
басқада міндетті төлемдер туралы 1995 жылғы сәуірдің 24-інде Қазақстан
Республикасы Президентінің заң күші бар жарлығы шықты. Енді бұрынғы 42
салықтар мен алымдар едәуір қысқартылып, олардың саны небәрі 11 болып
қалды.
Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы сәуірдің 24-індегі заң
күші бар жарлығы Қазақстан Республикасының 1999 жылғы шілденің 16-сындағы №
440-1 заңына сәйкес заң мәртебесін алды. Осы уақыт аралықтарында Президент
жарлықтарымен және Қазақстан Республикасының заңдарымен бұл заңға
өзгертулер мен толықтырулар еңгізіледі.
Қазақстан Республикасының Президентінің Салық және бюджетке төленетін
басқа да міндетті төлемдер туралы Жарлығы көптеген өзгерістерді басынан
кешірді,тіпті алдыңғысы соңғысымен қарама – қайшылықта болып жатты. Бұл
Қазақстан Республикасының ТМД елдерінің ішінде бірінші болып, қателіктер
мен сынау жолдарын басынан өткізе отырып өзінін Салық Кодексін құруға
әрекет жасағандығымен түсіндіріледі. Осы заң кейінгі өзгерістері мен
толықтырулары ескеріле отырып, кейін Қазақстан Республикасының Салықтар
және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер Заңы болып аталып, 2002
жылдың 1 қаңтарына дейін қызмет етті.
Осының бәрін ескеріп, Қазақстан Республикасының өз дамуының жаңа,
сапалық кезеңіне жақындады, сондықтан жаңа салық заңдарын жасау қажеттілігі
туындады. 2002 жылдың 1 қаңтарынан Қазақстан Республикасының жаңа Салық
Кодексі енгізілді. Оның алдыңғымен салыстырғанда, анағұрлым ойластырылған
жаңа салық заңдылықтармен ерекшелінеді.
Салық Кодексі – кең көлемді және жүйелі құжат. Мұнда бюджет пен салық
төлеушінің арақатынасы толық реттелген және көптеген салық түрлері бойынша
халықаралық стандарттарға мейлінше сәйкестендірілген.

2. Салықты қызметтері.

Салықтың мәні оның атқаратын қызметіне тікелей қатысты. Ескере кететін
жай, қаржы санаты тұрғысынан алғанда салық түгелімен қосалқы санат болып
табылады, сондықтан қаржымен салыстырғанда салық қызметтерін қаржының бөліп
тарату қызметінің бөлігі ретінде қарастыруға болады.
1. Қаражаттың мемлекеттік бюджетке түсуін қамтамасыз ететін салықтың
қазыналық (фискалдық) қызметі тарихи түрде бірінші болып табылады.
Тауарлық – ақша қатынастарының даму шамасы бойынша бұл қызмет
мемлекетке түсетін барлық ақша кірісін анықтайды.
2. Салықтың бөліп тарату қызметі шаруашылық субъектілерінің әр
түрлі кіріс бөліктерін мемлекет пайдасына қайта бөлуден тұрады. Бұл
қызметтегі әрекеттер ауқымы жалпы ішкі өнімдегі салық үлесімен
анықталады; ол ұлттық кірісті мемлекеттікі ету деңгейін көрсетеді: бұл
үлес 1997 жылы 19,7%, 1998 жылы 16,6%, 1999 жылы 17,4%,2000 22,6%
болды. Салық жинай отырып мемлекет сол арқылы экономиканың әр түрлі
саласына әсерін тигізеді, әлеуметтік саясатты жүзеге асырады, халық,
аудан топтары арасындағы кірісті қайта бөледі, тұрмысы төмендерге
демеушілік көрсетеді және т.б.
3. Салықтың реттеушілік қызметі – ол мемлекеттің экономикалық
қызметінің ұлғайған кезінде туындайды. Ол мақсатты бағытталған түрде
қабылданатын бағдарламаларға сәйкес ұлттық шаруашылықтың дамуына әсер
етеді. Бұл орайда, салықтың нысандарын таңда, олардың мөлшерлемелерін
алу, жеңілдіктермен төмендету әдістерін өзгерту қолданылады. Бұл
реттегіштер қоғамдық өндіріс құрылысы мен пропорцияларына жинақтау
көлемдеріне әсер етеді.
4. Ынталандыру қызметі — экономикалық даму, техникалық жаңару бойынша
ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық, т.б. жұмыстардың
өткізілуіне әр түрлі ынта-жігер туғызады. Мысалы, корпорацияық табыс
салығы бойынша кірістің негізгі табыс көзі жер болып табылатын
көсіпорындар үшін 10% мөлшерлеме белгіленген, ал басқа кәсіпорындар
бұл салықты 30% мөлшерлеме бойынша төлейді, осылайша ауыл шаруашылығын
дамыту ынталандырылады. Акциздер бойынша әкелінетін тауарларға
салынатын салық мөлшерлемелері отандық өнімдерге қарағанда жоғары,
осылайша Қазақстандық акциздік тауар өндірушілер ынталандырылады.
5. Бақылаушы қызметі - салық алу процесінде салық төлеушілер қызметі
бақыланады (заңды және жеке тұлғалардың кіріс есебі, олардың қаржылық
шаруашыльқ қызметі).
Мемлекет салық саясатын жүргізеді. Әлеуметтік – экономикалық ахуал
дамуының әрбір нақты кезеңіндегі қоғамның басқа да мақсаттары мен
мәселелерін әзірленген экономикалық саясатқа сәйкес жүргізеді.
Нарықтың қатынастардың қалыптасуы жағдайында тұтынудың орталықтанған
қоғамдық қорлары арқылы халықтың нақты кірісінің маңызды бөліктерін
қалыптастырудың өзін-өзі ақтамаған кағидасынан бас тарту салықты саясатының
негізгі бағыты болып табылады. Салықтар жүйесі арқылы қоғамның еңбекке
жарамсыз мүшелерін әлеуметтік қорғау қамтамасыз етіледі.

3. Салықты төлеушілер және төлемейтіндер.

Кез келген салықтың өзінің экономикалық табиғаты мен мәні бар. Салық
табиғаты төлеушілер құрамымен анықталады, ал салықтың мәні салықты жүргізу
үшін негіз болып табылған себептерге байланысты.
Салықты төлеушілер – салықтық құқық қатынастарына қатысушы, яғни
салықты және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеуші болып
табылатын ұйымдар мен жеке тұлғалар.
Салықты төлеу тәртібі – бұл салықтық заң белгілеген ереже, осыған
байланысты салықтық төлем затының салық төлеушіден мемлекетке көшуі жүзеге
асуы керек. Салық төлеу тәртібі үш негізгі элементті қамтиды: салықтық
төлем затының салық төлеушіден мемлекетке көшу әдістері,мерзімдері және
түрлері.
Салықтық міндеттердің орындалуына жауапты тұлғаға байланысты салықты
төлеудің екі әдісі бар:
1. Өз бетінше төлеу жолы.
2. Мемлекеттік салық төлеушіден салықтық төлем затын мәжбүрлеп алу жолы.
Қазіргі кезде салықты өз бетінше төлеудің төмендегідей әдістері бар:
А) декларация негізінде;
Б) салықты ескерту негізінде;
В) өз бетінше есептеу мен салықтық төлемді енгізу жолымен;
Г) біржолғы талон немесе патент сатып алу жолымен.
Салықты мәжбүрлеп төлеудің негізгі әдістері (салық төлеушінің күшіне
қарамастан):
1. Төлем көзінен салық ұстау.
2. Салықты төлеуден бас тартатын тұлғалардан салықты мәжбүрлеп алу.
Салықты төлеу мерзімдері – бұл тиісті уақыт кезеңінен кешіктірілмей
салық төленетін күн.
Салықты элементінің екінші тобын міндетті емес, бірақ салық және
басқа да міндетті төлемдер бойынша заңды актпен анықталуы мүмкін салықтар
құрайды. Бұған жеңілдіктер жатады. Жеңілдік – бұл салық заңымен
қарастырылатын, салық төлеушілердің жекелеген санаттарына берілетін құқық,
онда салықты төлемеуге немес оларды азайтылған көлемде төлеуге құқық
беріледі. Салықтық жеңілдіктер әлеуметтік мақсаттарда немесе салықты
экономикалық реттеу әдісі ретінде пайдалану кезінде берілуі мүмкін.
Салықтық жеңілдіктер салықтың кез келген элементіне қатысты болуы
мүмкін. Осыған байланысты жеңілдіктерді төмендегідей жіктеуге болады.
1) Салық субъектісі бойынша жеңілдіктер. Мысалы, көлік құралдарына
салық төлеуден мүгедектер мен Ұлы Отан соғысына қатысқандар босатылады
(бір көлік құралы бойынша).
2) Салық объектісі бойынша жеңілдіктер. Мысалы, көлік құралдарына
салық төлеуден 40 тоннадан жоғары жүк көтеретін карьералық самосвалдар
босатылады.
3) Салық мөлшерлемесі бойынша жеңілдіктер. Мысалы қосылған құн
салығы бойынша 16% жалпы мөлшерлемеде тауарларды шетелге өткізу
кезінде 0% мөлшерлеме бар.
4) Салықтық кезең бойынша жеңілдік. Мысалы, егер қосылған құн салығы
бойынша жай салықтық кезең күнтізбелік айды (немесе тоқсан) құраса,
онда ауылшаруашылық өнімдерін өндірушілер үшін салықтық кезең бір
жылға белгіленеді.
5) Салықты есептеу тәртібі бойынша. Мысалы, шағын бизнестің белгілі
бір субъектілері бюджепен өз қатынастарын оңайлатылған декларация
негізінде жүзеге асырады.
Салықтық жеңілдіктер жүйесі төмендегідей
1. Салықты төлеуден босату
2. Салықты мөлшерін азайту
3. Төлемді кейінге қалдыру
4. Салықтық есептемені жүргізуді немесе салықтық міндеттерді атқару
тәртібін оңайлату.

II бөлім.Салық және бюджетке төленетін басқа да төлемдер.
1. Корпорациялық табыс салығы.

Корпоративтік табыс салығы салықтық түсімдерде және
мемлекеттік бюджет кірістерінде едәуір орын алады. Бұл салықты мемлекеттік
мекемелерді қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңды тұлға резиденттері,
сондай-ақ Қазақстан Республикасында кызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге
асыратын немесе Қазақстан Республикадағы көздерден табыс алатын заңды тұлға-
бейрезиденттер төлейді.Оңайлатылған мағлұмдама негізінде арнаулы салық
режимін колданатын заңды тұлғалар көрсетілген режим
шеңберінде салық салынатын табыстар бойынша корпоративтік табыс салығын
есептейді және төлейді.
Мыналар: салық салынатын табыс, төлем көзінен салық салынаты н табыс
және Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге
асыратын заңды тұлға - бейрезиденттің таза табысы корпоративтік табыс
салығы салынатын объектілер болып табылады. Салық салынатын табыс Салықтық
кодексте көзделген түзетулерді ескере отырып, жылдық жиынтық табыс пен
салықтық иегерімдер арасындағы айырма ретінде айқындалады.
Жылдық жиынтық табыс (ЖЖТ) әр түрлі көздерден алынған заңды тұлға бей-
резиденттердің жылдық табысы болып табылады.
Егер табыстардың бірнеше баптарында бір және сол табыстар көрсетілуі
мүмкін болатын жағдайда, көрсетілген табыстар жылдық жиынтық табысқа тек
бір рет кіріктіріледі.
Алынған ЖЖТ түзетілуі, яғни салық төлеушілердің бұл табысынан белгілі
бір сомалар алып тасталуы тиіс.
Салық салынатын табысты айқындау үшін түзетілген Жылдық жиынтық
табысдан шегерімдер жүргізіледі.
Салықтың шегерімдер деп салық заңнамасына сәйкес шегерімге жатпайтын
шығыстарды қоспағанда, табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асырумен
байланысты салық төлеушінің шығыстарын айтады.
Салықтық кодекске сәйкес шегерімге жатпайтын шығыстарды қоспағанда,
салық төлеушінің табыс алуға бағытталған кызметті жүзеге асыруға байланысты
шығыстары салық салынатын табысты айқындау кезінде шегерімге жатады.
Шегерімге жатқызылған шығыстардың мөлшері белгіленген нормалардан аспауға
тиіс.
Шегерімдерді салық төлеуші өзінің табыс алуға бағытталған қызметіне
байланысты шығыстарды растайтын құжаттары болған кезде жүргізеді. Бұл
шығыстар болашақтағы кезеңдердің шығыстарын қоспағанда, олар нақты
жүргізілген халықаралық каржылық есептеменің стандарттарына
және бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептеме туралы Қазақстан
Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес анықталатын болашақтағы
кезеңдердің шығыстарын қоспағанда, олар іс жүзінде жүргізілген салық
кезеңінде шегерілуге жатады.
Болашақтағы кезеңдердің шығыстары олар катысты болатын салық
кезеңінде шегерімге жатады.
Шегерімдерден кейінгі алынған салық салынатын табыс түзетуге - есепті
сапық кезеңіндегі табыстың немесе шегерімнің мөлшерін бұрын таңылған
табыстың немесе шегерімнің сомасы шегінде ұлғайтуға немесе азайтуға жатады.
Кәсіпкерлік кызметтен шегетін залалдар, сондай-ақ I топтың тіркелген
ақтивтерінің шығып қалуынан шеккен залалдар осы салық кезеңдерінің салық
салынатын табысы есебінен өтеу үшін кейінгі он жылды қоса алғандағы кезеңге
ауыстырылады.
Бағалы қағаздарды өткізу кезінде туындайтын залалдар басқа бағалы
кағаздарды өткізу кезінде кұн өсімінен түсетін табыс есебінен өтеледі. Егер
осы залалдар орын алған кезеңінде өтеле алмайтын болса, онда олар 10 жылға
дейінгі мерзімге алға ауыстырыуы және басқа бағалы кағаздарды өткізу
кезінде кұн өсімінен түсетін табыстар есебінен өтелуі мүмкін.
Арнаулы салық компаниясының Қазақст ан Республикасының қорғау туралы
заңнамасына сәйкес жүзеге асырылатын қызметінен шеккен залалдары бөлінген
ақтивтермен қамтамасыз етілген облигациялардың айналымы мерзімі ішінде
ауыстырылуы мүмкін.
Ауыл шаруашылығы өнімін өндіруші заңды тұлғалар және селолық тұтыну
кооперативтері үшін арнаулы салық режимін колданатын салық төлеуші шеккен
заладар келесі салық кезеңдеріне ауыстырылмайды.
Салық заңнамасына сәйкес төлем көзінен ұсталатын табыстарға мыналар
жатады:ұтыстар; бейрезиденттердің салық заңнамасына сәйкес айқындалатын,
мұндай бейрезиденттердің тұрақты мекемесімен байланысы жоқ Қазақстан
Республикасындағы көздерден алған табыстары; заңды тұлғаларға төленетін
сыйақы. Төлем көзінен ұсталынатын салықтың сомасын салық агенті анықтайды.
Корпоративтік табыс салығының мынадай мөлшерлерде мөлшерлемелері
белгіленген: табыс көзінен салық салынбайтын табысқа - 20%; заңды тұлғалар
– ауыл шаруашылығы өнімін өндірушілердің табысына, егер мұндай табыс ауыл
шаруашылығы өнімін, ауылшаруашылығы өнімін өндіру, сондай-ақ өз өндірісінің
көрсетілген өнімді өңдеу және өткізу бойынша кызметін жүзеге асырудағы
алынған болса - 10%; Салықтық кодекске сәйкес анықталатын бейрезиденттердің
мұндай бейрезиденттердің тұрақты мекемесімен байланысты емес төлем көзінен
салық салынатын табыстарына 5%-дан 20%-ға дейін:
1) төменде көрсетілген табыстарды қоспағанда табыстарына - 20%;
2) жеңілдікті салық салуы бар мемлекетте тіркелген тұлғаның табыстарына -
20%;
3) тәуекелдерді сақтандыру (қайта сақтандыру) келісімшарттары бойынша
сақтық сыйлық ақыларына - 10%;
4) халық аралық тасымалдарда көлік кызметтерін көрсетуден түсетін
табыстарына- 5%;
5) кұн өсімінен түсетін табыстарға, дивидендтерге, сыйақыларға, роялтиге -
15%;
Қазақстан Республикасында кызметін тұрақты мекеме аркылы жүзеге
асыратын заңды тұлға-бейрезиденттің таза табысы корпоративтік табыс
салығына қоса белгіленген тәртіппен - 15%.
Бейрезиденттердің Қазақстан Республикасындағы көздерден алатын,
осындай бейрезиденттердің тұрақты мекемесімен байланысты емес табыстарына
жеке табыс салығының белгіленген мөлшерлемелері бойынша салық салынады.
Салық заңнамасында корпоративтік табыс салығы, жер салығы, мүлік
салығы бойынша инвестициялық салық проференцияларын беру
карастырылған. Бюджетке төленуге жататын корпоративтік табыс салығының
сомасын айқындау кезінде салық заңнамасына сәйкес оның есептелген сомасы
100 пайызға азайтылады. Осындай көзделген салық сомасын кеміту
корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдер сомаларын есептеу
кезінде де колданылады. Арнаулы экономикалық аймақтардың аумағында
орналасқан және кызмет түрлерін жүзеге асыру кезінде пайдаланылатын салық
салу объектілері бойынша:
№ Операциялар мазмұны дебет кредит
р\р
1 ³ 3 4
1 Корпоративтік табыс салығын есептеу 7710 3110
2 Төлем көзінен ұсталатын корпоративтік табыс 3390 3110
салығы 3310
3 Міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін табысқа7510 3110
есептелген корпоративтік табыс салығы
4 Міндеттемелерін тоқтатуға байланысты туындаған 3110 6310
залал бойынша корпоративтік табыс сомасын азайту
5 Есепті кезеңде немесе шегерілетін мезгілдік 4310 3110
айырманың жойылуынан пайда болған корпоративтік
табыс салығы
6 Есептелген корпоративтік табыс салығын ағымдағы 3110 1030
банктік шоттан бюджетке аудару

1) жер салығын есептеу кезінде тиісті мөлшерлемелерге 0 коэффиценті;
2) мүлік салығын есептеу кезінде салық салу объектілерінің жылдық орташа
құнына 0 пайыздық мөлшерлеме колданылады.
Корпоративтік табыс салығына арналған салық кезеңі 1 каңтардан 31
желтоқсанға дейінгі күнтізбелік жыл болып табылады.
Корпоративтік табыс салығының төлеушісі орналасқан жері бойынша салық
органына корпаративтік табыс салығы бойынша маглұмдаманы 31 наурыздан
кешіктірмей табыс етеді.

2.2.Жеке табыс салығы.

Жеке табыс салығы бойынша қаражаттардың түсімі (2001 жылға дейін -
жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы) мемлекеттік бюджеттің барлық
кірістерінің 6,6%-на жуығын алады.
Салық объектілері бар жеке тұлғалар жеке табыс салығын төлеушілер
болып есептеледі. Салық салу объектілері төлем көзінен салық салынатын
табыстар және төлем көзінен салық салынбайтын табыстар түріндегі табыстары
болып табылады.
Салық салу объектілері Салықтық кодексте көзделген түзетулер ескеріле
отырып, салық салуға жататын табыстар мен онда көзделген тәртіппен және
мөлшердегі жағдайларда салық шегерімдері арасындағы айырма ретінде
анықталады. Салық салынатын объект болып табылатын табыстардың сомасы салық
салынуға жатпайтын табыстардың сомасына кемітіледі.
Cалық төлеушінің төлем көзінен салық салынатын табыстарына мыналар
жатады: жұмыскердің табысы; жеке тұлғалардың салық агентінен түсетін
табыстары; жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетін зейнетақылық төлемдер;
дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі табыс; стипендиялар; жинақтаушы
сақтандыру келісімшарттары бойынша табыс.
Жеке табыс салығын есептеуді салық агенті төлем көзінен салық
салынатын табыстар бойынша,салық салуға жататын табысты есебіне жазу
кезінде жүргізеді, ал табыс салығын ұстауды төлем көзінен салық салынатын
табысты төлеу күнінен кешіктірмей жүргізеді. Салық агенті салық төленген
табыстар бойынша салықты аударуды төлем айынан кейінгі айдың 25-іне дейін
өзі орналасқан жері бойынша жүзеге асырады. Салықтық кодексте көрсетілген
қызмет түрлері бойынша арнаулы салық режімдерін қолданатын салық
агенттерінің жеке табыс салығын төлеудің тәртібі мен мерзімдері
белгіленген.
Салық төлеушінің төлем көзінен салық салынбайтын табыстарына мүліктік
табыс, дара кәсіпкердің табысы, адвокаттар мен жекеше нотариустардың табысы
және басқадай табыстар жатады. Төлем көзінен салық салынбайтын табыстар
бойынша жеке табыс салығын есептеуді салық төлеуші салық кезеңі үшін төлем
көзінен салық салынбайтын табыс сомасына белгіленген мөлшерлемені колдану
жолымен дербес жүргізеді. 2006 жылдың ортасына дейін жеке табыс салығының
мөлшерлемесі баспалдақты үдеме бойынша жылдық есептік көрсеткішпен
анықталатын табыстың мөлшеріне қарай 5 пайыздан 20 пайызға дейін
белгіленген мөлшерлеме жұмыс істеді.
2007 жылдың 1 қаңтарынан бастап салық төлеушінің табыстарына 10
пайыздық мөлшерлеме белгіленген. Қазақстан Республикасындағы көздерден және
одан тысқары жерлергі көздерден алынған дивидендтер түріндегі табыстарға 5
пайыздық мөлшерлеме бойынша салық салынады. 2006 жылдан Қазақстанда
қолданылып келе жатқан практика жеке табыс салығын үйлесімді салуға
жеткізді.
Қазақстан Республикасының сайлау туралы Қазақстан Республикасының
Конституциялық заңына және Сыбайлас жемқорлықка қарсы күрес туралы
Қазақстан Республикасы Заңында көзделген жағдайларды қоспағанда, жеке табыс
салығы бойынша мағлұмдама тұрғылықты жердегі салық органына есепті салық
кезеңінен кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірілмей табыс етіледі.
Қазақстан Республикасының азаматтары бойынша жеке табыс салығы және
әлеуметтік салық бойынша осы Кодекстің 67-бабының 2-тармағында көзделген
декларация есепті тоқсаннан кейінгі екінші айдың 15 күнінен кешіктірілмей,
салық төленетін жердегі салық органдарына табыс етіледі.
Шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар бойынша жеке табыс салығы мен
әлеуметтік салық бойынша декларацияны салық агенті салық төлеу орны бойынша
салық органдарына есепті салық кезеңдері кіретін тоқсаннан кейінгі екінші
айдың 15-інен кешіктірмей табыс етеді.
Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін және оңайлатылған декларация
негізінде шағын бизнес субъектілері үшін арнаулы салық режимдерін
қолданатын салық агенттері осы режимдер қолданылатын қызмет бойынша жеке
табыс салығы және әлеуметтік салық бойынша декларация табыс етпейді.
Құрылымдық бөлiмшелерi бар салық агенттерi бөлiмшенiң орналасқан
жеріндегі салық органына жеке табыс салығы және әлеуметтiк салық жөніндегі
декларацияға құрылымдық бөлiмше бойынша жеке табыс салығының және
әлеуметтiк салықтың сомасын есептеу жөніндегі қосымшаны табыс етедi.
Жеке табыс салығын есептеу мен төлеу тәртібі
салық есептілігі
Сонымен бірінші кезекте жалақыдан Қазақстан Республикасында зейнетақымен
қамсыздандыру туралы Қазақстан Республикасының 25-бабы негізінде 10%
мөлшерінде шегеріледі. Жеке табыс салығы (ЖТС) сондай-ақ МЗЖ шегергеннен
кейінгі қалған сомадан 10% құрайды.
Әр қызметтер барлық келіп түскен табысқа (жалақы, сыйақы және осындай
аударымдарға қарамастан) жеңілдікке ие болады. Ең төменгі еібекақы
мөлшеріне тең еңбекақының бөлігіне жеке табыс салығы салынбайды.
Осы есептеу формуласын қарастырайық,Мысал: еңбекақы мөлшері 50 000теңге. Ай
сайынғы зейнетақы төлемдері 10%:50 000 – 10%(5000)=45 000 теңгені құрайды.
Әр қызметкердің жеке табыс салығы бойынша жеңілдікке құқығы
болғандықтан,ең төменгі жалақыға (ЕТЖ) тең жалақы бөлігіне 10% салынбайды.
Сол себепті МЗЖ шегерумен алынған сомадан, ЕТЖ аламыз 45000-
24459=20541теңге. 25034теңге – бұл 10% мөлшерінде ЖТС салуға жататын сома.
20541-10%(2054)=18487. Яғни еңбекақыдан ЖТС 2054 теңгені құрайды. ЖТС
шегерумен алынған сомаға алдында шегерген ең төменгі жалақыны қосамыз:
18487+24459=42946. Осылайша, 42946теңге – бұл 50 000 теңгедегі еңбекақыдағы
“таза” табыс сомасы.

3. Қосылған құн салығы.

Қосылған құнға салынатын салықты 1954 жылы М. Лоре (Франция) енгізіп,
айналымға салынатын салықты алмастыруға қабілетті салық ретінде бейнеледі.
Бұл салық Франция жерінде 1968 жылы толығымен енгізіліп болды. Кейін келе
Еуропалық Одаққа мүше болғысы келетін мемлекетке қойылатын алғы шарттардың
бірі болып саналды.
Қосылған құнға салынатын салықты есептеу барысында негізінен 4 әдіс
қолданылады:
• тікелей аддивті немесе бухгалтерлік;
• жанама аддивті;
• тікелей шегерім жасау әдісі;
• жанама шегерім жасау әдісі немесе шоттар бойынша есепке жатқызу.
Аддитивті қосу жолымен алынатын шама.
Бірінші және екінші әдістер балансқа негізделген, анығын айтқанда ол
пайдалы анықтау негізінде есептеледі. Бірақ компанияның балансында жасалған
мәмілелер жолпылама түрде көрсетіліп, тауарлар түрлері бойынша жіктелмейді.
Үшінші әдіс өндірілген өнім құнынан жұмсалған шығындарды шегеріп
тастағаннан кейін кейін ғана салық сомасы есептеледі. Бұл үшін әдісті
біртұтас салық ставкасын қолданған жағдайда ғана пайдаланады.
Ал тәжірибеде, негізінен төртінші әдіс кеңінен тараған. Бұл әдіс арқылы
дифференцияланған салық ставкасы мәміле жасалған сәтте бірден қолданылады,
сондай-ақ щот-фактураны толтыру арқылы жасалған мәміле туралы, компанияның
салық міндеттемелерді туралы ақпар алып отыруға мүмкіндік туады.
Қосылған құн салығы дегеніміз – тауарларды (жұмыстарды қызмет
көрсетулерді) өндіру және олардың айналысы процесінде қосылған, оларды
өткізу бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аудару,
сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағындағы тауарлар импорты кезіндегі
аударым.
Қазақстан Республикасында қосылған құн салығы бойынша есепке тұрған
мынандай тұлғалар қосылған құн салығын төлеушілер болып табылады.
1. Жеке кәсіпкерлер.
2. Заңды тұлғалар (мемлекеттік мекемелерді қоспағанда).
3. Қызметін Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме арқылы жүзеге
асыратын резидент еместер.
4. Заңды тұлғалардың құрылымдық бөлімшелері.
5. Қазақстан Республикасының кеден заңдарына сәйкес тауарларды Қазақстан
Республикасының аумағында импорттайтын тұлғалар.

Қосылған құн салығының негізгі салық салу объектілері:
1) салық салынатын айналым;
2) салық салынатын импорт.
Салық салынатын айналым және салық салынатын импорт:
Тауарларды өткізу бойынша айналым тауарларға қатысты өткізу бойынша
айналым:
1) тауарға меншік құқығын беруді, оның ішінде:
• тауарларды сатуды;
• тауарларды тиеп жөнелтуді, оның ішінде басқа тауарларға алмастыруды;
• тауар экспорттын;
• тауарды тегін беруді;
• жарғылық капиталға жарна төлеуді;
• жұмыс берушінің жалдамалық қызметкерге жалақы есебінен тауар беруін.
2) тауарларды төлем мерзімін ұзарту шартымен тиеп жөнелтуді және мүлікті
қаржы лизингіне беруді;
3) комиссия шарттары бойынша тауарларды тиеп жөнелтуді;
4) қарызды төлемеген жағдайда кепіл берушінің кепіл ұстаушыға кепілге
қойылған мүлкін (тауарларын) беруін;
5) кәсіпкерлік қызмет ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.