Iшкi аудит жүйесi - кәсiпорынның iшкi бақылауын күшейту тәсiлiнiң бiрi


МАЗМҰНЫ:
Кiрiспе . . . 3
І АҚША ҚАРАЖАТЫ ЕСЕБІ МЕН АУДИТІН ҚАРАСТЫРУДЫҢ
ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1. 1 Ақша қаражатының жалпы сипаттамасы. Есептiң нысаны . . . 5
1. 2 Ақша қаражатының есебi . . . 7
1. 3 Ақша қаражаты есебінің аудиті . . . 19
II «АҢСАР» ЖШС КӘСІПОРЫНЫНЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЫН
ТАЛДАУ
2. 1 «Аңсар» ЖШС кәсiпорнының технико-экономикалық
көрсеткіштерінің талдауы және қысқаша сипаттамасы . . . 28
- «Аңсар» ЖШС кәсiпорнының қаржылық жағдайын талдау . . . 30
2. 3 Ақша қаражатының қозғалысын талдау . . . 56
III КӘСІПОРЫНЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІНІҢ ІШКІ БАҚЫЛАУ ЖҮЙЕСІН
ҰЙЫМДАСТЫРУ
3. 1 Iшкi аудит жүйесi - кәсiпорынның iшкi бақылауын күшейту
тәсiлiнiң бiрi . . . 59
3. 2 Кәсіпорын шығындары есебін автаматтандыру . . . 62
Қорытынды . . . 64
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . . 66
Қосымша . . . 68
- КІРІСПЕ
Ақшалай қаражатты басқару қаржы рыногындағы өте күрделі қиындықтарға байланысты үлкен мәнге ие. Бәсекеге қабілеттілік технологиялық процестерді заманға сай жаңғырту мен одан әрі дамыту үшін фирмадан ақшалай қаражат талап етеді. Сондықтан ақшалай қаражат пен олардың баламаларын дұрыс ашып көрсету мен сыныптау компанияның өтемпаздығын дәл бағалау үшін қажет.
“Ақшалай қаражаттың қозғалысы туралы есеп” атты 4 бухгалтерлік есеп стандартында ақшалай қаражат- кассадағы және банктегі шоттардағы қолма-қол ақша ретінде белгіленген. Ақшалай қаражат қозғалысы- олардың операциялық, инвестициялық және қаржылық қызметінің нәтижесіндегі түсімімен жұмсалуы.
“Ақшалай қаражат қозғалысы туралы есеп” 7 қаржылық есеп беру стандарттарына сәйкес ақшалай қаражатқа қолма-қол ақша мен талап етілгенге дейінгі салымдар кіреді.
Кәсіпорынның барлық салаларының иелері және еңбек ұжымы ақша қаражаттарын, шикізат және материалдарды, өндіріс қалдығын қысқартуға, шығынды жоюға, бәсекелестік өнімдері өндірісін көбейтуге, оның сапасын жоғарылатуға, өзіндік құнын төмендетуге, қоршаған ортаны сақтауға ұқыпты және тиімді жұмсалуына экономикалық қызықтырылған.
Қаржы бухгалтериясы бухгалтерлік есепті әрекеттегі стандарттарға лайықты соңында пайдаланушымен анығына жетілген баланс және есеп беру анықталды. Бұл үшін қаржы бухгалтериясы өндірісте шығындарды санайтын шоттардан басқа кәсіпорын актив және пассив есептерін белгіленген тәртіпте жүргізуі керек.
Кәсіпорындардың қаржы ресурстарының маңызды бөлігі ақша қатаң рыноктық бәсекелі ортада шаруашылық етуші субъектілерді қызмет етуге және табысты қалыптасуы үшін қажетті болып табылады. Сондықтан кәсіпорынның бухгалтерлік қызметі міндеттерінің маңыздыларының бірі ақша қаражаты есебін анық және анығына жеткізіліп жүргізу.
Қаржы-шаруашылық қызметтерінің шоттарының типтік жоспары және бухгалтерлік есептің стандарттарын қызметке енгізу әрбір субъект жоғары білікті мамандармен жинақталған бухгалтериясы болуын және бірінші кезекте жоғары біліктілік бас бухгалтерде болу керектігін талап етеді. Бухгалтерияның айқын және жөнге салынған жұмыстары көбіне субъектінің экономикалық жағдайы, бюджетке мерзімінде төлемдерге, сатып алушылармен және тапсырысшылармен және басқалармен есептесуге байланысты. Кәсіпорындар өздерінің қызметтерін жүзеге асыруда ақшалай қаражат қозғалысы және есебінде құрылған заңды және жеке тұлғалармен өзара қатынасқа түседі. Ақшалай қаражаттар кәсіпорындарға сатылған тауарлары мен көрсеткен қызметтері үшін тапсырушылар мен сатушылардан, несие түрінде банктерден, уақытша жәрдем тәртібінде ұйымдар мен мекемелерден және т. б. түседі. Кәсіпорынның ақшалай қаражаты қолма-қол ақша, ақшалай құжаттар, банктер шоты, қойылған аккредитивтер, ерекше шоттардың ашылу түрлерінде болады. Есептің көп бөлігі ақшасыз, яғни банктер мекемелері арқылы жүргізіледі. Ақшалай есептер Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісінің белгіленген нормативтік құжаттарымен жағдайларда және елден тыс жерлерде жүргізіледі.
Тауарлы-материалдық қорларды және соның ішінде ақша қаражатын бақылаудың және есепке алудың ажырағысыз бөлігі өндірістің тиімділігін жоғарылатуда, резервтерді іздестіруді тереңдететін оларды қолданудың экономикалық талдауы болып табылады.
Осылай жоғарыда айтылғаннан шығатыны таңдап алынған тақырып ең өзекті.
Осыған байланысты мен «Ақмола облысы Көкшетау қаласы ЖШС «Аңсар» мысалындағы «Ақшаның есебi және аудитi» атты тақырыпты таңдап алдым
Дипломдық жұмыстың мақсаты ақшаның есебiнiң және аудитінiң әдістемелерін жетілдіру жолдарын зерттеу болып табылады.
Мақсатты iске асыру үшiн келесi мiндеттер қойылды:
- ақшаның экономикалық мазмұнын қарау;
- ақша есебiн қарастыру;
- ақша аудитiн қарастыру ;
- кәсiпорынның қаржылық жағдайын талдау;
- кәсiпорынның ақша қозғалысын талдау;
- кәсiпорынның қызметiнiң iшкi бақылау жүйесiн ұйымдастыру
Дипломдық жұмыста нақты тақырыпқа жататын материалдар қолданылады. Негізгілері заңнамалық актілер, заңдар және қаулылар болып табылады. Көп материалдар «Бухгалтерлік есеп және аудит», «Бухгалтер бюллетені», «Бас бухгалтердің заң консультанты» журналдарынан, сондай келесі авторлардың жұмыстары: В. В. Родостовец, А. Д. Шеремет, К. Ш. Дюсембаев, Қ. К Кеулімжаев, З. Н. Әжібаева, Н. А. Құдайбергенов, А. ӘЖантаева, Т. Ғ. Ғабдуллин, В. М. Назарова, және т. б қолданылды.
Дипломдық жұмыста зерттеу объектісі «Аңсар» ЖШС болып табылады.
Зерттеліп отырған кәсіпорынның банкте есеп айырысу шоты бар, өзінің атауымен дөңгелек мөрі бар, өздігінен шаруашылық қызметін іске асырады және оның нәтижелері үшін толық жауап береді.
І АҚША ҚАРАЖАТЫ ЕСЕБІ МЕН АУДИТІН
ҚАРАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
- Ақша қаражатының жалпы сипаттамасы
Кәсіпорындар өздерінің қызметтерін жүзеге асыруда ақшалай қаражат қозғалысы және есебінде құрылған заңды және жеке тұлғалармен өзара қатынасқа түседі. Ақшалай қаражаттар кәсіпорындарға сатылған тауарлары мен көрсеткен қызметтері үшін тапсырушылар мен сатушылардан, несие түрінде банктерден, уақытша жәрдем тәртібінде ұйымдар мен мекемелерден және т. б. түседі. Кәсіпорынның ақшалай қаражаты қолма-қол ақша, ақшалай құжаттар, банктер шоты, қойылған аккредитивтер, ерекше шоттардың ашылу түрлерінде болады. Есептің көп бөлігі ақшасыз, яғни банктер мекемелері арқылы жүргізіледі. Ақшалай есептер Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісінің белгіленген нормативтік құжаттарымен жағдайларда және елден тыс жерлерде жүргізіледі.
Ұлттық банк ақшалай-кредиттік жүйенің орталықтандырылған жоспарлық басқаруды, бюджеттің кассалық орындалуын жүзеге асырады және жиынтық валюталық жоспарды қалыптастыруға қатысады. Ол ақшаның шығарылуын, кредит беруді, ұйымдар мен мекемелерді қаржыландыру мен есептік қызмет көрсетуді жүргізеді.
Бұдан басқа, республикада елімізде қызмет көрсетуші шаруашылық етуші субъектілерге қызмет көрсететін коммерциялық акционерлік банктердің желілері құрылған.
Ұлттық банктің нормативтік құжаттарына сәйкес банктер арасында есептерді жүргізетін коммерциялық банктерде және есептік орталықтарда құжат айналымы жүргізіледі. Банктердің қызметін жүйелейді және Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісіне жібереді.
Еліміздің экономикасында банк мекемелері арқылы жүзеге асырылатын ақшасыз есептер басым болады. Ақшасыз есептер банк мекемелері арқылы өткізілмейтін әрекеттегі заң ережелеріне сәйкес төлемдер бойынша - еңбек ақысы бойынша жеке субъектілермен, есеп беруші тұлғалармен, депонентермен, дебиторлармен және кредиторлармен жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының банктер мекемелерінде заңды тұлғалар арасында есеп өндірісі және ақшаны сақтау үшін теңге және шетелдік валютада жүргізілетін және ағымдағы және хат-хабар есептеріне бөлінетін шоттар ашады.
Хат-хабар есептер - банктердің банктік шоттары және банктік емес қаржы мекемелері. Олардың ашылу және енгізілу ерекшеліктері Ұлттық банктің нормативтік актілерімен реттемеленеді.
Ағымдағы (есептік) шоттар - заңды тұлғалардың банктік шоттары (банктерден басқа банктік емес қаржы мекемелері мен жеке тұлғалар) .
Қазақстан Республикасының заңына сәйкес қайта құрылған заңды тұлғаларға өзінің жарғылық капиталының ақысын дәлелдейтін мемлекеттік тіркеу құжаты мезет беруі қажет, банктер уақытша ағымдағы шоттар ашады.
Субъект шетелдік валютада ақша есебін және қаражат қозғалысы үшін берілетін ағымдағы (есептік) валюталық шот аша алады. Ол сыртқы экономикалық қызметті іске асыратын және валютаға өнімді тарататын субъектілерге ашылады. Ақшалай қаражатты Жекеленгенді сақтау және сәйкестік операцияларды аяқтау үшін аккредитивтер бойынша шоттар, чектік (аванстық) кітапшалар шотын және басқа субъектілерді ашады.
Есептер жоспарлы және тұрақты болу керек. Оның негізіне келесі принциптер салынған:
- субъектілер өздерінің ақшаларын банктерде сақтауға міндетті;
- олардың арасында есептер ереже бойынша қолма-қол ақшаны қолданбай іске асырылады;
- Ұлттық банк мекемелері, байланыс органдары және банктер арқылы ақшасыз есептер жүргізілуі негізінде барлық құжаттар;
- банктен тыс айналымда жалпы мемлекеттік кредиттік қарау (чектер, банктік билетер және басқалар) құралдары ғана нұсқау ете алады.
Есептер мақсаты - рыноктық қатынастардың нығаюына ықпал етіп, олардың табыстар мен шығындарын өлшеу.
Ақша есептерінің міндеттері ақшалай қаражаттың сақталуын қамтамасыз етуде және оларды сметаларға, лимиттерге сәйкес мақсатты тағайындалуы бойынша қолдануды бақылаумен; ақша қозғалысы, есептік және қаржылық тәртіптерді сақтауда барлық операцияларды толық және мезгілінде құжаттандырумен; аналитикалық есепті мезгілінде және анығына жетілген енгізумен; ақшаға толық және мезгілінде тексеріс жүргізумен; ақшасыз есеп жолымен банк арқылы төлемдер жүргізумен болады. Республикада банк мекемелері арқылы жүзеге асырылатын ақшалай есептердің біртұтас жүйесі әрекет етеді. Субъектілердің ұсақ төлемдерін салыстырғанда кассадан ақшалай, пошта аудармалары арқылы, немесе кәсіпорын байланыстары арқылы құрылған төлемдермен төлеуге құқығы бар.
Банктер арқылы кәсіпорындармен өндірілген есептерді тауарлық (жүзеге асырылған өнімдер, жұмыстар және қызметтер үшін; алынған шикізаттар, материалдар, жартылай шикі өнімдер үшін) және тауарсыз деп (бюджетке, әлеуметтік қорғау органдарына, зейнеткерлік қорға және басқаларға) бөлуге болады. Банк субъектілердің ақшаларын олардың банктік шоттарында сақтайды, бұл шоттарға сомаларды аударады, субъектілердің олардың аудару және банктік ережелермен және шарттармен қарастырылған басқа операцияларды жүргізу туралы және шоттан беру туралы өкімдерін орындайды.
Субъектілердің шоттарынан қаражаттар олардың иелерінің өкімдері бойынша шығынға шығарылады. Шотта бар қаражатты шығынға шығару туралы субъектілердің өкімдерінсіз әрекеттегі заңмен қарастырылатын сот өкімі, мемлекеттік салық қызметі және басқа жағдайларда ғана жіберіледі.
Ақшалай есептердің келесі негізгі нысандары насихатталады: төлемдік тапсырмалар чектер, аккредитивтер, төлемдік талаптар - тапсырмалар, көлікпен және теміржол есептері бойынша жиынтық талаптар. Төлеуші мен алушының арасында есеп нысанының қаражаты шартпен анықталады (келісіммен, жеке келісушілікпен) .
Субъектілер арасында келісілген бойынша өзара талаптар және міндеттемелер есебі жүргізілуі мүмкін.
- 1. 2 Ақша қаражатының есебі
Кассадағы ақшалай қаражатты сақтау, жұмсау және есептеу тәртібі есеп саясатына сәйкес шаруашылық жүргізуші субъект дербес жасайтын Кассалық операцияларды жүргізу ережелері белгіленген.
Касса - бұл ақшаның сақталуын қамтамасыз ететін арнайы жабдықталған бөлме. Операция жүргізілетін уақытта есіктер ішкі жағынан жабылады, сейфтің және темір шкафтың кілттері кассирде сақталады, ал кілттердің көшірмелері мөрленген пакетте кәсіпорын басшысында болады. Субъект басшылары кассада ақшаның, сондай-ақ оларды банктен жеткізгенде және банкке тапсырғанда сақталуын қамтамасыз етуге міндетті. Кассада осы субъектіге жатпайтын ақшаны және басқа құндылықтарды сақтау жіберілмейді. Кассир - материалды жауапты тұлға. Ол кассалық операциялардың тәртібімен таныстырылуы керек. Осыдан кейін кассирмен оның толық жеке материалдық жауапкершілігімен келісім-шарт жасалады.
Кассаларда операциялардың есебі 1010 “Кассадағы қолға берілетін ақша” шотында:жүргізіледі.
Кассаға ақшаны қабылдау кіріс кассалық ордерлері бойынша (ф. № КО-1) жүзеге асырыладады, оған бас бухгалтер мен кассир қол қояды. Кассаға ақшаны салған жеке және заңды тұлғаларға бас бухгалтер және кассир қол қойған ақшаны қабылдағаны туралы (ордердің қиынды бөлігі) түбіртек беріледі. Төлемдерге ақшаны қабылдаған кезде кассир “Төлем таңбаларын анықтау тәртібін” басшылыққа алуға міндетті. Кассаға қабылданған теңге сомасы жазумен жазылып, тиын сандармен жазылады.
Кассадан ақшаны беру кассаның шығыс ордерлерімен немесе басшы мен бас бухгалтер қол қойған тиісінше ресімделген төлем тізімдемелерімен ақша беруге жазылған өтінішпен, шоттармен және басқа да құжаттармен рәсімделеді. Егер кассалық шығыс ордерлеріне қоса тіркелген құжаттарда субъект басшысының рұқсат берілген қолы болса, ордерге оның қол қоюы міндетті емес. Жеке тұлғаға кассаның шығыс ордері бойынша ақша берген кезде кассир алушының төлқұжатын немесе жеке куәлігін талап етеді. Оның атауы мен нөмірін оны кімнің және қашан бергенін ордерде көрсетеді. Алушы касса ордеріне қол қояды және алған сомасын: теңгені - жазумен, тиынды - сандармен көрсетеді.
Кіріс кассалық ордерінде сенімхат бойынша ақша бергенде ақшаны алуға сенімділігін алған тұлғаның тегі, аты және әкесінің аты қосымша көрсетіледі. Егер ақша беру төлемдік ведомость бойынша жүргізілсе, оған “сенімхат бойынша” жазу жазылады. Соңғысын кіріс кассалық ордеріне немесе ведомоске жапсырады.
Кіріс немесе шығыс кассалық ордерлері және оның орнына жүретін құжаттар бухгалтерия дәл әрі айқын етіп сиямен немесе шарикті қаламмен жазып береді.
Жалақыны, уақытша еңбекке қабілетсіздігі жөніндегі жәрдемақылар мен сыйлықтар төлемдік ведомосы бойынша таратылады, оның қос бетінде ақша беретін мерзімі мен оның жалпы сомасы көрсетіледі және оған басшы мен бас бухгалтер қол қояды.
Банктен ақша алғаннан кейін үш күн өткен соң, кассир төлем тізімдемесіне еңбек ақысы бойынша тиесілі сомасын алмаған адамдардың аты-жөні тұсына мөртабан соғады немесе “Депозитке салынды” деп қолымен жазыпбелгі соғады, берілмеген сома төленбеген жалақы тізіміне енгізіледі; тізімдемеде нақты төленген сома мен депозитке салынуға тиісті сома жазылады. Егер төлемді кассир емес, уәкілдік алған адам жасайтын болса, төлем тізімдемесінде: “Тізімдеме бойынша ақша таратқан (қолы) ” деген жазу жазылады.
Кассалық ордерлерінде көшіріп жазуға, бүлдіруге және түзетуге жол берілмейді.
Жазылған касса ордерлері немесе оларды алмастыратын құжаттар кіріс және шығыс кассалық құжаттарына жеке ашылатын кіріс және шығыс кассалық құжаттарын (ф. №КО-1) тіркеу журналында тіркеледі. Онда: кіріс және шығыс ордерлерінің толтырылған күні мен нөмірі, түскен және жұмсалған ақшалардың (жалақы, сыйлықтар, стипендиялар, іссапарға төленген және басқа да шығыстар) мақсатты тағайындалуын көрсетеді. Кассалық ордер бойынша ақшаны қабылдау мен беру тек олардың рәсімделген күнінде ғана жүргізіледі. Ордерді алған кассир басшы мен бас бухгалтердің қолдарын, олардың дұрыс рәсімделуін, ордерлерде қосымшалардың болуын тексеруге міндетті. Операциялар жүргізіліп болғаннан кейін ордерге кассир қол қояды, ал оған тіркелген қосымша құжаттарға штамп басылады немесе жазумен: күнін, айы мен жылын көрсете отырып “Алынды” немесе “Төленді” деп белгі соғады. Касса операцияларының есебін кассир Касса кітабында (ф. №КО-1) жүргізеді, ол нөмірленуге, тігілуге және оған сүргі салынуға тиіс; ондағы парақтар санын басшы мен бас бухгалтер қол қойып куәландырады.
Касса кітабының әрбір парағы тең екі бөліктен тұрады: олардың бірін (көлбеу сызықпен) кассир бірінші дана ретінде толтырады және ол кітапта қалады, екіншісі (көлбеу сызықсыз) көшірме қағазы арқылы оң және теріс жақтарынан толтырылады. Ол кассирдің есебі ретінде парақтың жыртпалы бөлігі болып табылады. Касса операцияларының жазбалары парақтың жыртпалы емес бөлігінің бет жағынан (“Басталған күніне дейінгі қалдығы” деген жолдан кейін) басталады. Алдын ала парақтың жыртпалы бөлігі кітапта қалатын бөлігіне сай келетіндей етіп парақты қиылатын сызық бойымен қойғаннан кейін жазу үшін жыртылатын парақтың бөлігін жыртылмайтын бөлігінің бет жағына салып, парақтың жыртылмайтын бөлігінің сыртқы жағының көлбеу сызығы бойымен жазуды одан әрі жалғастырады. Есеп беру бланкісі операциялар аяқталғанға дейін бір күн бойы жыртылмайды. “Соның ішінде жалақыға” деген жолдың бойына касса бойынша шығысқа есептен шығарылмаған жазылмаған жалақыға арналған төлемдік тізімдемелері бойынша сомасы көрсетіледі.
Кассалық операциялар шағын болса, онда касса есебі 3-5 күнде бір жасалуы мүмкін. Касса кітабында ақшаның кімнен алынғаны және кімге берілгені жөгніндегі құжаттың нөмірі, корреспонденцияланған шоты, сомасы (кіріс, шығыс) көрсетіледі. Күн сайын, жұмыс күнінің аяғында кассир берілген ақшаның жиынтығын шығарады және күн аяғындағы қалдықты есептейді. Өшіру мен ескертілмеген түзетулер енгізуге кітапта жол берілмейді. Түзетулерге кассир мен бас бухгалтердің қол қойылуы керек. Кассалық кітаптың және кассалық операциялардың дұрыс жүргізілуін бақылау бас бухгалтерге жүктеледі.
Кассалық бойынша операциялардың, яғни 1010 шоттың кредиті мен дебеті есебін кассир жүргізеді. Регистрлерге жазулар бухгалтерияға кассир есебінің түсуіне қарай жүргізіледі. Бірыңғай корреспонденцияланған шоттардың сомалары біріктіріледі. Айдың аяғында есепті айдан кейінгі бірінші жұлдызына регистрлердегі қалдық шығарылады, ол кассирдің есебіне және Бас кітаптағы 1010 шоттың қалдығына сәйкес келуге тиіс.
Кассаға ақша кірістелген кезде 1010 “Кассадағы ұлттық валютамен қолма-қол ақша” шоты дебеттеліп, мына төмендегі шоттар кредиттеледі:
1030 «Ағымдық, корреспонденттелінген шоттардағы ұлттық валютадағы ақшалар» шоты-кассаға ағымдық шотынан алынған сомаға;
1250«Қызметкерлер мен басқа да тұлғалардың берешегі» - қызметкерлердің есебіндегі сомалар, жалақы, жетіспейтін сомалар, талан-таражға түскен сомалар және т. б. ;
6010«Дайын өнімді(тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді) сатудан алынған кіріс» шоты- материалдар, жұмыстар мен қызметтер үшін қолма-қол ақшамен есеп айырысқан кезінде.
Кассадан ақша берілген кезде 1010-шоты кредиттеледі және мына шоттар дебеттеледі:
3350«Еңбек ақы бойынша қызметкермен есептесу» шоты -кәсіпорын қызметкерлеріне берілген еңбек ақысының сомасына;
1210«Қызметкерлер мен басқа да тұлғалардың берешегі» шоты-кәсіпорын қызметкерлерінің есебіне берілген сомаға;
Валюта кассасындағы есеп субъекті кассасындағы операцияларға ұқсас жүргізіледі, тек оның айырмашылығы мынадай: кіріс және шығыс касса ордерлерінде, касса кітабында қаражаттар сомалары шетел валюталарымен және теңгеге айналдырылған түрінде көрсетіледі. Валюта кассасы үшін жеке касса кітабы ашылады. Валюта операциялары үлкен көлемде жүргізілген кезде жеке машинограммалардың және басқа да есептік регистрлерінің жүргізілуі мүмкін.
Валюталар түскен кезде 1010- шоты дебеттеледі де және келесі шоттар кредиттеледі:
1030 «Ағымдық, корреспонденттік шоттардағы ұлттық валютадағы ақша» шоты- валюта шотынан валюта түскен кезде;
2110 «Алуға арналған шоттар» шоты -кассаға алынған валюта түсімінің сомасына;
6250 «Бағамдар айырмашылығынан алынған кіріс» шоты- тиісті шетел валюталарына қатысты теңге бағамының құлдырауы жағдайындағы бағам айырмашылықтарының сомасына;
1210 «Қызметкерлер мен басқа тұлғалардың берешегі» шоты- есеп беретін адамдардың кассаға өткізілген валюта түріндегі сомаларына;
Валюта кассасынан валюта берген кезде -1020-шот кредиттеледі және мына төмендегі шоттар дебеттеледі:
1210 «Қызметкерлер мен басқа тұлғалардың берешегі» шоты- есебіне берілген шетел валютасының сомасына;
1030 « Ағымдық, корреспонденттік шоттардағы ұлттық валютадағы ақша шоты- валюта шотына өткізілген валюта сомасына;
7430 «Бағам айырмасы бойынша шығыстар» -тиісті валюталарға қатысты теңге бағамының көтерілуі нәтижесінде болған бағам айырмашылықтары сомасына.
Банктік шот - шот иесі тапсырмасы немесе үшінші тұлғаның өкімі бойынша ақша сомасын алумен (шығынға жазумен), шот иесінің пайдасына ақша сомасын қабылдаумен (аударумен), шот иесіне құқық кепілдей отырып - өздерінің ақшасымен кедергісіз иелік істеу, шот иесіне жататын банк ақшасын қолдануға және нақты болуға қамтамасыз етумен байланысты банкпен операцияларды істеу және депозитті қабылдау бойынша шот иесі және банк арасында келісілген қатынастардың бейнелеу әдісі.
Банктік салымның келісімі бойынша туатын банк және шот иесі арасындағы қатынас Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің жеке нормативтік актілерімен реттеледі.
Банк шоттары теңгемен де, шетелдік валютамен де ашылуы мүмкін.
Банктік шоттың ашылуы банк және шот иесі арасында банктік шоттың келісім-шарты жасалғанда жүргізіледі. Банк шарт бойынша осы шартпен қарастырылған оған аудару немесе үшінші тұлғаға лайықты ақша сомасына оның өкімін орындау, шот иесі пайдасына түскен ақшаны қабылдауды міндетіне алады. Банк шоттары бойынша жасалған келісім-шарт келесі мәліметтерден тұрады: жақтардың реквизиттері; келісім мәні немесе келісім-шарттың жасалған нәрсесі; салық қызметі органдары берген салық төлеуші-шот иесінің тіркеме нөмірі; банктің көрсететін қызметінің шарты және оларды төлеу тәртібі. Келісімде жақтар тарапынан келісілген басқа да жағдайлар қарастырылуы мүмкін.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz