Адамдар тобының алдын-ала сөз байласуы бойынша жасалған алаяқтық

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 55 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Өзектілігі. Экономиканың нарықтық даму жолына көшу кезеңінде алаяқтық меншікке қарсы таралған қылмыстардың бірі болып отыр. Алаяқтық өзінің мүлгіне құқығын сатып алумен байланысты болуы мүмкін, бұл кезде ешқандай материалды зат (заттар, ақшалар, құнды қағаздар) өзге біреудің иелігінен алынбайды және меншік иесі немесе басқа тұлғалар пайдасына айналмайды.

Алаяқтық жолымен субъект өзге біреудің мүлігіне талап ету құқығын алуы мүмкін: банктегі салым, қолма-қол ақша емес ақшалар, кепілдікке салынған мүлік және басқалар.

Жалған айту жолымен қызметтерді немесе жұмыстарды алу, мүліктік сипаттағы міндеттемелерді атқарудан бас тарту, аудару алаяқтық болып табылмайды, өйткені өзге біреудің мүлігін ұрлау мен өзге біреудің мүлігіне құқықтарын алумен байланысты емес. Сәйкесінше жағдайларда ұқсас әрекеттер жалған айту және сенімді зақым келтіру жолымен мүліктік зардап келтіру ретінде қарастырылып, Қазақстан Республикасының ҚК 176 бабы бойынша сыныптамада өзге біреудің мүлігін ұрлаудың басқа құрамдарынан алаяқтық сондай-ақ оны жасаудың спецификалық тәсілдерімен айрықшаланады- жалған айту және сенімін асыра пайдалану.

Жалған нәтижесінде және біреу қасақана басқа біреудің сенімін асыра пайдалану салдарынан, меншік иесінің өзі мүлігін еркімен өз иелігінен шығарып кінәсінің меншігіне береді не болмаса оған берілген мүлік құқығы беріледі. «Алаяқтықтың белгісі, - жалған немесе сенімді асыра пайдалану әсерімен мүлікті немесе мүлік құқығын кінәліге ерікті түрде беру болып табылады. (05. 09. 1999 ж. шыққан « Жеке меншікке сот тәжірбиесі туралы» №11 ҚР Жоғары Сот қаулысының 12 п. )

Меншік иесін алдау (немесе мүлікті басқаруға жеткізуге, қорғауға және тағы басқа сенім берілген тұлғаны) шындықты әдейі өзгерту немесе шындық туралы сөз айтпауды білдіреді. Яғни кінәлі зардап шегушінің өзінен тәуелсіз пайда болған адасуларын саналы түрде пайдалануын білдіреді.

Алаяқтық жалған өзінің нақты көріністеріндегі мазмұны бойынша алуан түрлі. Ол әр түрлі мәліметтерді жасау кезіндегі заттар сипатымен, мүлік иесін сол мүлікті беру үшін бар негіздеріне қатысты шатастырумен байланысты болуы мүмкін. Қазіргі кезде ниеттегі алаяқтық кең қолданылады. Яғни кінәлі зардап шеккенді өз ниеттерінде алдауға тырысады. Бұндай жалған, мысалы, кінәлі зардап шегушіден белгілі бір қызмет көрсетуді, жұмыс атқаруды уәде етіп, ақша алса, мүлікті қайтарамын деп, жалға алған жағдайларда кездеседі, алайда оның не жұмысты атқаруға, не затты қайтаруға, не қарызды өтеуге ниеті болмайды.

Диплом жұмысының мақсаты болып жеке меншікке қарсы қылмыс ретінде қарастыратын алаяқтықпен қылмыс-құқықтық күрес әдістерін дамыту және жетілдіру жолдарын анықтау болып табылады.

Осы зерттеу мақсатын зерттей келе міндеттерін келесідей құрастыруға болады:

алаяқтықтың түсінігі мен мәнін қарастыру;
алаяқтықтың құрамын, сондай-ақ оның сыныптаушы белгілерін зерттеу;
қылмыстың аралас құрамдарынан алаяқтықты шектеу сияқты пробле-
малық сұрақтарды талдау.

Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі болып Қазақстан Рес публикасы, ТМД елдерінің алаяқтық үшін қылмыстық-құқықтық жауапкершілік институтын құқықтық реттеу сұрақтары бойынша құқықтық және заңнамалық әдебиеттер, сондай-ақ отандық және шетел ғалымдарының ғылыми еңбектері табылады.

Қазақстанда қазіргі кезеңде берілген мәселе бойынша Аталыков М. А., Борчашвили И. Ш., Завотпаев Р. Т., Капсалямов К. Ж., Кұдайбергенов М. Б., Кұлмұхамбетова Б. А., Мамытов Б. А., Мұхамеджанов Э. Б., Онгарбаев Е. А, Рахметов С. Н., Рогов И. И., Сарсембаев К. М., Тленчиева Г. Д. және тағы басқа сияқты заңгер жұмыс жасауда. Осы ғалымдардың зерттеулері берілген диплом жұмысын жазу кезінде қолданылды.

Ғылыми жаңашылдық. Берілген диплом жұмысының ғылыми жаңашылдығы зерттелетін институты практикада қолдану тәжірбиесін зерттеу және республикадағы заңнама мен қоғамдық-саяси жағдайлардың өзгеруін ескере отырып, ғылыми және практикалық ұсыныстарды жасауда шоғырланған.

Зерттеудің құрылымы мен көлемі. Құрылымдық жұмыс кіріспе 3 бөлім мен қорытындыдан құралған. Көлемі 60 бетті құрайды.

Кіріспеде таңдалған диплом жұмыс тақырыбының өзектілігі анықталған, зерттеудің мақсаты мен міндеттері қарастырылған.

Бірінші бөлімде әрекет етуші заңнама бойынша меншікке қарсы қылмыс ретінде қарастырылатын алаяқтықтың түсінігі ашылады.

Екінші бөлімде алаяқтық құрамының заңды талдауы жасалады, қылмыстық объектісі мен субъектісінің мәні, сондай-ақ қылмыстың бұл құрамының сыныптаушы шарттары және алаяқтың бірнеше түрлері дәлірек ашылады.

Үшінші бөлімде алаяқтықты тергеу сипаттамасы мен алаяқтықты дәлелдейтін тергеулік әрекеттерінің ерекшеліктері талданады.

Қортындыда дипломдық жобамен жұмыс жасау нәтижелері бойынша ұсыныстар мен қорытындылар жасалған.

I. Тарау. Алаяқтықтың түсінігі мен сипаттамалары

1. 1. Алаяқтық жолмен ұрлаудың түсінігі.

Қылмыскерлер арасында алаяқтық арқылы баю едәуір орын алады.

Жоғарыда атап көрсеткеніміздей, қолданылып жүрген заңдарда алаяқтық үшін жауапкершілік түбегейлі талданып көрсетілген. Бұл қылмыстың қоғамға қауіптілігін күшейтетін жағдайлар есепке алынып, ҚК 177 бабында меншікке қарсы қылмыс ретінде алаяқтық жеке бөлініп көрсетілген.

Алаяқтық дегеніміз- бөгденің мүлкін заңсыз иемдену немесе өз мүлкіндей пайдалану құқына заңсыз иемдену болып табылады. Ол үшін қылмыскер алдау-арбау амалдарын қолданады немесе басқаның сеніміне кіріп алып, қастық жасайды. Бұл арада мынаны еске алу керек, алдау және сенімге кіру жолымен басқа қылмыстар да жасалуы мүмкін, бірақ олар басқа қылмыстық- құқықтық нормалар бойынша қарастырылады. Алаяқтық әрекеттерінің әрбір жағдайында істің мәнісін жан- жақты қарастырып, оған ұқсас қылмыстардан жіктей білу қажет. Қылмыстық жауапқа тарту және айыпты деп тану үшін сол әрекеттерде қылмыс құрамының болған- болмағаның анықтап алу қажет. Мұның өзі қылмыстық заңда қылмыстық жауапкершілікке тартуға бірден- бір негіз болып табылады. Қылмыстың әрбір құрамы нақты қылмыстың объективтік және субъективтік белгілерінің сипаттамасынан құралады. Олай болса, бұл мәселелерді алаяқтық құрамына қатысты қарастыратын болсақ, мұндай қылмыстардың сырын түбегейлі білуге болады.

Заңда ұрлық ұғымының жалпы анықтамасы жоқ, бірақ меншікке қарсы жекелеген қылмыс құрамдарының анықтамаларында қылмыстық құрал ғылымына және сот тәжірибесіне бұл ұғымының мазмұнын анықтауға мүмкіндік беретін негізгі өлшемдер мазмұндалған.

Кеңестік заңның әдебиеттерде ұрлықтың жалпы ұғымының әртүрлі анықтамалары бар, олардың көпшілігі әрекет етуі кезінде қалыптасқан.

Негізінен анықтамалардың көпшілігі ұрлықтың мәнін және негізгі белгілерін бірдей білдіреді.

Ең дұрыстары ұрлауды, мүлікпен пайдакүнемдік мақсатта (немесе оған меншігіндегі билік ету мақсатында, қылмыстық иемдену ретінде анықтайды) .

Алаяқтық динамикасына талдау жасау көрсеткендей, олардың саны 1995 жылы 2, 9 мыңнан 2005 жылы 6, 4 мыңға дейін өскен, яғни 2, 9 есе көбейген (1- сурет ) . Біздің көзқарасымыз бойынша, бұл қазіргі уақыттағы алаяқтық жасау тісілдерінің жеткілікті түрде кең ауқымдылығымен байланысты және экономикадағы нақты жағдайларға байланысты ол да өзгеріп отырады.

жылдары (мың) Қазақстанда тіркелген ұрлық пен алаяқтық динамикасы

Алаяқтық Ұрлық

1-сурет

Сондай-ақ қылмыстың жүйелі түрде жасамайтындығын және өзара әрекетін оның алдын- ала болжап білуге болмайтынын, әлеуметтік деңгейдегі тұрақты тәртіптегі байланыстармен сипатталатын жеке деңгейдегі виктимизациясын естен шығаруға болмайды. Формалармен өзара байланыстардың құрылымдық және динамикалық өзгерістеріне әкелетін қоғамдық қатынастардың өзгеруі қоғамдық қатынастардың жаңа дамушы тәртібі үшін жаңа заңдылықтар мен жаңа өзіндік белгілерге тән өзара байланыстарды туғызады.

Тауар-материалдық құндылықтар аясында бөтеннің мүлкін ұрлаудың өсуі, оған жетілмеген заңдық базадағы және кәсіпкерлік қызметтің қазіргі заманғы формаларына бейімделуші « жол табушыларды » пайдалану қылмыстық сапалық өзгерістермен қоса қабаттасып жүреді. Жаңадан қалыптасып жатқан қоғамдық қатынас пен меншік формалары қасқана мақсатта жасалатын қылмыстарды және тиісінше оның виктимділігін туғызуда. Алаяқтықтың құрылымы мен динамикасында әлеуметтік- экономикалық, әлеуметтік-саяси, әлеуметтік-психологиялық, ұйымдық- құқық демографиялық және т. б оны туғызатын келеңсіз құбылыстардың алатын орны ерекше. Алаяқтықпен байланысты байқалып отырған қылмыстың өсуі қоғамдағы келеңсіз қылмыстық (криминалдық) жағдайды қиындатып, тереңдете түседі. Мәселен, тұрғын халықтың басым көпшілігі алаяқтың құрбанына айналамын деген қауіп- қатермен байланысты, үрдей де, қорқыныш та өмір сүреді.

Жоғарыда айтқанымыздай, алаяқтықтың мүлікті алдау және сенімге кіру жолымен иемдену екендігі заңда көрсетілген. Яғни, айыпкер мүлік иелерін алдайды немесе олардың сеніміне кіреді, сөйтіп мүлік иелері қылмыскердің әрекеттерін дұрыс түсініп, өз меншігін ерікті түрде береді.

Басқаша айтқанда, алдау және сенімге кіру алаяқтық жолмен қылмыс жасаудың тәсілдері болып табылады. [14, 4]

Алаяқтық үстіндегі алдау дегеніміз шындықты қасақана бұрмалап немесе жасырып, мемлекеттік немесе жеке меншік иесін жаңылдырып мүлікті алу болып табылады және де алдау- арбау амалдары әр түрлі болуы мүмкін. Айталық, жалған фактілер мен мағлұматтар хабарлау, нақты іс-әрекет жасай отырып, заттың түрін өзгерту арқылы алдау, жалған құжаттар ұсыну тағы сол сияқты түрлері болады.

Алдаудың белсенді және жайбарақат әдістері болуы мүмкін. Мысалы, айыпкер өзі хабарлауға тиісті кейбір жағдайларды бүгіп қалу арқылы қылмыс жасайды.

Сондай-ақ, сенімге кіріп алып, қастандық жасау жолымен ұрлау да кездеседі. Сенімге кіру дегеніміз- өзінің құқықтары мен мүмкіндіктерін заң-сыз, қылмыс жасау мақсатында қолдану әрекеті. Сенімге кіріп алып, алаяқтық жасағанда, қылмыскер жасырынбайды, меншік иесімен сеніскен болып, белгілі азаматтықұқықтық қатынастарға кіреді. Мысалы, тұрмыста пайдаланылатын заттарды иемденіп кету осыған жатады.

Алаяқтықты сенімге кіріп алып жасағанда айыпкер меншік иесінің өз мүлкін ерікті түрде беретіндігін пайдаланады. Сенім, деп жазады Н. И. Панов, - меншік иесінің мүлкін оның келісімі бойынша пайдалану міндетін қыл-мыскердің өз мойнына алуы, немесе сол мүліктің пайдаланылуын бақылау міндетін мойынына алуы түрінде де кездеседі.

Демек, негізгі әрекетті орындауға бағытталған алдау және сенімге кіру қосалқы әрекеттер болып табылады. Сөйтіп, қылмыс субъектісінің әрекеттері салдарынан мүлік иесі одан айырылады.

Ал, меншікті заңсыз иемденген адам мүлкінен алаяқтық салдарынан айырылса, қалай болады? « Меншікке мейлі заңды, мейлі заңсыз иемденген иесінен алдау-арбау жолымен мүлікті алып қойса, бұлда алаяқтыққа жатады», - деп көрсетеді.

Ұрлықтың басқа түрлеріне қарағанда, мүлікке алаяқтықпен иемденген адам ол мүлікті пайдалануға құқы жоқ, тіпті ондай құқы оған берілген болса да, алдау жолымен берілген, заңсыз деп танылады.

2007 жылдағы бөтен мүлкін күштеу емес арқылы ұрлаудың құрылымы, %

2-сурет

2-суретте Қазақстанда 2007 жылы тіпкелген, бөтеннің мүлкін күштеу емес жолмен ұрлау құрылымы келтірілген. Суреттен көрініп тұрғандай, қасқана мақсатпен жасалған қылмыстар құрылымында 76% үлесін ұрлық құрайды, осы уақытта тонаудың үлесі- 12%, алаяқтық- 8%, бөтеннің затын иеленіп алу немесе ысырап ету- 4% құрайды.

Алаяқтық жолымен ұрлау өзінің объективтік жағының белгілері бойынша мүлікті иеленіп алу, ұрлау, қызмет бабын пайдаланып ұрлау сияқты қылмыстардан өзгеше болады.

1990 жылы Қазақ ССР Жоғарғы кеңесі- «Қазақ ССР- дағы меншік туралы» Заң қабылдады. Онда меншіктің үш түрі көрсетілген: республикалық және коммуналдық тұрғыда мемлекеттік меншік, ұжымдық меншік және азаматтардың өзіндік меншігі.

Бұған қоса, « Шаруашылық қызметіне бостандық беру туралы», « Шаруашылық серіктестері мен акционерлік қоғамдар туралы », « Жеке кәсіпкерлікті қорғау және қолдау туралы » т. б заңдар қабылданды. Бұл құжаттар бойынша әрбір адам өзінің ақыл-ойы мен күш-қуат қабілетіне қарай өз мүмкіндіктерін жүзеге асыруға тең құқылы деп танылды. Бұл заңдарда кәсіпкерлер қанша адам болса да жалдап ала алатын, барлық адамдардың сатылатын және сатып алатын өз еңбегінің меншік иесі болатын жағдайларға кепілдік берілді. Осы заңға 9. 04. 1993ж. енгізілген өзгерістер мен толықтыруларда Қазақстанда меншіктің тек екі түрі ғана бар екендігі көрсетілді. Олар: мемлекеттік және жеке меншік.

Мемлекеттік меншік республикалық немесе коммуналдық болып бөлінбейтін тұтас меншік ретінде түсіндірілді. Ал, азаматтардың меншігі жеке

меншік ретінде танылды. Осылайша, бұрын өзіндік және жеке меншік деп бөліп келген болса, бұл дұрыс емес, жалпы әлемдік үрдіске қайшы келеді деп есептеледі.

Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясында және жоғарыда аталған заңда жеке меншік құқығы мемлекеттік меншікпен теңестірілді.

Осыған байланысты меншіктің екі түрі де қылмыстық-құқықтық тұрғыда бірдей қорғалатын болды. Бұрынғы кейбір қайшылықтар жаңа Қылмыстық кодексте түзетілді.

Мысалы, 1959 ж. ҚК алаяқтықтың мындай анықтамасы берілді: « Алдау

арбау жолымен немесе сенімге кіру арқылы мемлекеттік немесе қоғамдық мүлікті иемдену » ( ҚК 76-3 бабы ), сондай-ақ, « азаматтардың жеке мүлкін иемдену » (136 бап ) басқаша айтқанда азаматтың жеке меншігі ұрланатын болса, бұл әрекетті жасаған адам Қаз ССР 136 бабымен жауапқа тартылмайтын болды.

Заң шығарушы азаматтардың жеке меншік құқығының мазмұнына заңмен белгіленген шектерде мүлікті иелену, пайдалану және билік ету құқығын енгізілді. Негізгі алаяқтықтық заты ретінде оларға қатысты меншік қатынастары туындауы мүмкін. Материалдық дүниенің барлық заттары болуы мүмкін. Ұрлықтың заты әрқашан материалдық болғандықтан мүлікке құқық алаяқтық қол сұғушылықтың заты бола алмайды.

Ешқандай құқықты соның ішінде меншік құқығын да заңсыз иелену мүмкін емес. Себебі, құқық материалдық категория емес сондықтан алаяқ мүлікке құқықтарды заңсыз иеленген жағдайда қылмыстың заты ретінде оған қатысты құқықты алдаудың немесе сенімге қиянат жасаудың нәтижесінде алған мүлікті қарастыру қажет.

Алаяқтыққа кінәлі тұлға жәбірленушінің мүлкін иелену, пайдалану және билік ету мақсатын көздейді. Қылмыскер әрине, бұл мүлікке меншік құқығын иеленбейді.

Заңдық әдебиеттерде мүліктік қылмыстың заты- материалдық дүниенің заты, яғни . . . экономикалық құндылығы бар және тұлғаның иелігінде болуы мүмкін кез келген нәрсе екендігі мойындалған.

Қылмыстың затын экономикалық шаруашылық пайдалылық қасиеттеріне ие заттар немесе олардың эквиваленттері ретінде анықтайды. Сонымен қатар мүліктік қылмыстардың заты ретінде ақшалай бағаланатын мүлік қана бола алады, бұл әдетте сәйкес затты жасауға адамның еңбегі жұмса-

латындығымен байланысты. Сонымен қатар мүлік қылмыскердің емес, өзге тұлғаның меншігінің объектісі болуы тиіс. Алаяқтық кезінде қылмыстың заты болып ақшаны ауыстырушы рөлін атқаратын немесе иелерін белгілі құқықтарын куәландыратын ұсынбалы бағалы қағаздар табылуы мүмкін.

Мұндай құжаттардан айырылу ақшадан айырылмағанымен тең, бұл ақылы жәбірлеушілерге мүліктік залал келтіріледі, бірақ кінәлі мүліктік құжатты алған кезде емес ол бойынша белгілі жолмен мүлікті алған кездемүліктік пайда табады.

Тәжірибеде көрсетіп отырғандай, меншікке алаяқтық қол сұғудың заты болып негізінен ақша және т. б заттар табылады. Тәжірибеде кездесетін алаяқтық тәсілдердің көпшілігі ақша қаражаттарын иемденуғе арналған. Әдетте алаяқтықтың заты ретінде тікелей тауар немесе жанама ақша кінәлінің жеке қажеттіліктерін қанағаттандыра алатын немесе өткізіліп жіберілуі мүмкін болатын мүлік танылады.

Бұл қылмыстың салдарының мәні жәбірленушінің мүлкі ақсыз кінәлінің иелігіне көшетіндігін де бұл оң залал. Сонымен қатар, алаяқтық кезіндегі мүліктік сипаттағы қылмыстық салдар алынбаған пайда түрінде де болуы мүмкін. Мысалы, егер жәбірленуші кінәлінің іс-әрекетінің нәтижесінде алуға тиісті мүліктік пайданы ала алмаса алаяқтықта мұндай теориясында алаяқтықтың аяқталу сәтінде қатысты бір пікір жоқ. Бір автор алаяқтықты қылмыскер жәбірлеушінің мүмкін иеленумен қатар мүліктік пайданы немесе мүлікке құқықтарды құқыққа қарсы иемденген сәттен аяқталған деп есептейді. Екіншілері алаяқтықты кінәлі алдаудың немесе сенімге қиянат жасаудың нәтижесінде жәбірлеушінің мүлкін иемденген сәттен бастап аяқталған деп есептейді. Біздің пікірімізше осындай көзқарас дұрысырақ.

1. 2. Алаяқтықты оған ұқсас қылмыстардан ажырату мен оның

белгілері.

Алдау - адамның мінез-құлық актісі ретінде әрқашан моральға қарсы және біздің қоғамда теріс бағаланады. Сонымен қатар ол құқыққа қарсы әрекет жасаудың тәсіліне айналғанда, қылмыстық жазалануға жатады. Іс жүзінде алдаумен ол арқылы жасалатын қоғамда қауіпті іс-әрекет қылмыстық жазалануға жатады деп есептейтін авторлармен келісуге болады.

Алаяқтық кезінде қоғамға қауіпті іс-әрекет алдау немесе сенімге қиянат жасау жолымен мүлікті иемденген немесе мүлікке құқықтарды мүліктік пайданы алудан тұрады. Алаяқтық қолсұғушылықтарда алдау және сенімге қиянат жасау олардың жасау әдістері болып табылады.

Алаяқтық кезіндегі алдау дегеніміз- олардың ықпалы мен жәбірленуші қылмыскерге мүлікті беретін жалған мәліметтерді жәбірленушіге хабарлау. Бұл мәліметтер заттың санына, сапасына, бағасына, ол жасалған материялдарға қатысты болуы мүмкін. Алаяқтық кезіндегі алдау шындықты бұрмалаудан ғана емес, сонымен қатар ол туралы айтпаудан да көрініс табуы мүмкін. Заңдық әдебиеттерде алаяқтық алдаудың екі нысаны ажыратылады: белсенді шындықты бұрмалау және пассивті шындықты жасыру, ол туралы айтпау.

Белсенді түрі сөз жүзінде немесе әрекеттерден көрініс табады. Алдаудың бұл нысаны кезінде алаяқ мүлікті оған құқықтарды немесе мүліктік пайданы ерікті түрде беруіне қол жеткізу үшін жәбірлеунушіні белгілі фактілерден, мән жайлардан жанылыстыру мақсатында шындылықты қасақана бұрмалайды.

Бұрын алаяқтық үшін бірнеше рет сотталған Ш-деген азамат әмбебап дүкенінде студент А - деген азаматпен қойманың қызметкері ретінде танысып екі жапондық сырт киім алып беруді ұсынды. Жәбірленушіден мың теңге алып Ш- деген азамат жасырын қашып кетті. Сөзбен алдау-арбаудың ең кең тараған түрі ол ауызша да, жазбаша да болуы мүмкін. Алаяқтық алдаудың ауызша түрі жиірек қолданылады. Алаяқтық алдаудың ауызша түрі жиірек қолданылады, себебі қылмыскер мен жәбірленуші арасында психологиялық қатынас орнатуға ықпал етеді. Нәтижесінде, жәбірленуші кінәліге мүлікті ерікті түрде иеленуге, пайдалануға және билік етуге беретіндей дәрежеде сенеді.

В-деген және Ү- деген азаматтар ойын карталарының көмегімен азаматтарға « тағдырын айтып беру » түріндегі алаяқтықпен айналысқан В жәбірленушілерді іздеп оларды арта ашуға көндірген.

Психологиялық қысым көрсету кезінде Ү- деген азамат бөтен адам ретінде келіп жәбірленушіні келісім беруге көндірген. Карта ашу кезінде алаяқтар өздерінің клиенттерінің ақшаларын және құнды заттарын иеленіп кеткен. Қылмыскер жазбаша алдауды жәбірленушілер өзге елді мекенде тұрған жағдайда, сонымен қатар жалған құжаттың көмегімен зандық маңызы бар фактінің бар немесе жоқ екендігін куәләндіруға тырысқанда қолданады. Осылайша алаяқтық және ұрлық үшін бірнеше мәрте сотталған П- деген азамат С- деген азаматпен бірлесе отырып жалған құжаттармен электр монтерлерді түрінде пәтерлерді аралап электр есептеуіштерін «тексеріп» қызмет көрсеткендері үшін тұрғындардан ақша жинаған.

Алаяқтық алдаудың белсенді нысаны кезінде мүлікті немесе мүліктікпайданы, мүлікке құқықты иемдену үшін алаяқтар көп жағдайда түп нұсқа заттарды алмастырады ( ақшалай және заттық « қуыршақтар » т. б) . Әскери қызметкерлердің, полиция, азаматтық авиация қызметкерлерінің тағы басқа арнайы киімдерін пайдаланады.

Пассивті алдау дегеніміз -жәбірленушінің оларды білуі мәмілені жасау кедергі келтіретін немесе оның әрекеттерін мазмұнын едәуір өзгертетін фактілер, мән-жайлар туралы айтпауы. Алаяқтық алдаудың бұл нысанына шындық туралы ғана айтпау емес, сонымен қатар өзге адамның қатесін саналы түрде пайдалануда жатады. Бұл жерде кінәлі шындық туралы қашан айтпағандығын анықтау маңызды: мүлік оған берілгенге дейін берілу кезінде немесе одан кейін сот тәжірибесі шындық туралы айтпауды мүлік кінәліге берілгенге дейін немесе берілу сәтінде зандық адамгершілік міндеттемеге сәйкес контрагентке хабарлауға тиіс болған жағдайларда алаяқтық алдау деп таниды. Егер кінәлі мүлік оған өткеннен кейін шындық туралы айтпаса, бөтеннің мүлкін жасыру орын алады, себебі бұл жағдайда пассивті алдаумен қоғамға қауіпті нәтиженің арасында себептік байланыс жоқ.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.