Өндіріс туралы жалпы мәліметтер

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 53 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...2
1.Қоршаған ортаға әсер етуініңбағалануын
еткізуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
1.1.ҚОӘБ жобалау материалының құрам бөлігі
ретінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.2.Ұйым материалының тәсілдері және ҚОӘБ
құрылысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
1.3. Атмосфераға ластаушы заттың бағалау
әсері ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..8
2.Ауаға әсер етуінің
бағалануы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... .14
2.1. Өндіріс туралы жалпы
мәліметтер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14

2.2. Өнеркәсіп туралы жалпы
мәліметтер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 4
2.3. Өнеркәсіптің
сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... 16
2.3.1.Тазалау орнатудың
сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .1
6
2.3.2.Ластану заттарының шығарынды
параметрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
2.3.3. Шығарындылардың
есептемесі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
20
2.4.ШРШ нормативтердің анықтамасы және
есептеуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
2.4.1.Метеорологиялық сипаттамалар және ластанған заттардың тарқау
жағдайының анықталған
коэффициенттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .34
2.4.2.Атмосфераға зиянды заттармен ластануы бар жағдайдағы есептеу
нәтижелерінің
талдауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... 35
2.4.3.ШРШ нормативтері бойынша
ұсыныс ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...35
2.4.4.Санитарлы-техникалық белдемнің
сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...37
3. ТҚС-ғы атмосфераға тигізетін шығарындыларын ретке келтіруге арналған іс-
шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..38
3.1 Қолайсыз метеорологиялық жағдайдағы шығарындылардың реттеуі бойынша іс-
шаралары(ҚМЖ) ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...39
3.2.Өнеркәсіптегі ШРШ нормативтерін сақтаудағы
бақылауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .42
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..43
Қосымша
бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ..44
Әдебиет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..66

Кіріспе.

Атмосфераны ластайтын зерттеу тәсілі болып саналатыны ақпараттық
тәсілді табиғи пайдалану басқарумен және қоршаған ортаны қорғау,
экологиялық сипаттамамен,жалпылама қатынастарға жатып, зертеу тәсілі болып
және тұрғын денсаулығымен қоршаған орта өзгеруімен байланысты.
Қоршаған ортаға бағалау әсерінің түсініктемесі.
Әзірше Қазақстандық нормативтік құжаты болып есептелетіні-
регламенттерлейтін ҚОӘБ жағдайы Қазақстан Республикасындағы қоршаған
ортаға бағалау әсері экологиялық есеп талабымен ҚР-ның заң шығарушылығы
дайындықта шешу және әлеуметтік-экономикалық қоғамның дамуымен
алынады.Анықталу мақсатымен керекті және жеткілікті шараларын алуында
лайықты ескертумен, экономикалық және басқа регламенттік шаруашылығы немесе
өзге де қызмет салдарынан болады.
Ұйымдық қатарды қарастыра отырып, (Жобаның өмірлік циклі): Дәлелдеме-
Жобалау-экспертиза-өткізу шешімімен жоғарыдағы анықталған шараларының
әрбіреуінің дәл орның көрсетуге болады.Солай,экологиялық дәлелдемесі
жобалауды ендіреді,ҚОӘБ оның бастапқы дәрежесі болып табылады. (экологиялық
бағалануы) немесе жобаға құрам бөлігі болып енеді,немесе жобалауға
параллельді болып өтеді, экспертиза үшін материалдарды
дайындайды.Экологиялық экспертиза өз кезегінде жобалық дәрежесін бітіріп,
тапқыш жобаға мүмкіндіктерін шешуге дайындалады.Тағы бір шарасы, ол
шаруашылық қызмет циклінің жоба дәрежесінің шығуы,оның тапқышына жатады.
Бір сөзбен айтқанда жүретін жобаға аудирленуі туралы сөз жүрді.
Экологиялық аудирлену түсініктемесі.
Қазақстан практикасына енуі, біз үшін жаңа эксперименттік шара, жобалық
деңгейіне ғана шықпай, таза экологиялық бағытына да әсерін тигізеді.
Сонымен қатар Қазақстанның экологиялық заңнамалық норматив құқықтық
бекітуінде,экологиялық аудирлену мамандарымен әр түрлі обьективті болып
анықталады, жекеше:
- тәуелсіз анализі сияқты, өңделу кепілдемелеріне сай болу және нақты
нәтижесі бойынша басқа экологиялық қызметке сай болуы.
- Өнеркәсіптік қызметі сияқты, жинақталу және экологиялық –экономикалық
ақпарат бағасымен аудирлік кәсіпорында қорытындыға келеді. ЭА
(экологиялық ақпарат) анықтамасы басқа елдерде болған емес. Көп түрлі
терминдерін қолданады. Экологиялық аудит процедурасын көрсетеді:
эксплуатация бағасы, шолу бағасы, экологиялық бақылануы, экологиялық
талапқа сай екендігі және т.б. көбінесе ЭА-да екі анықтаманы
келтіреді:
- басқару құрылысы, систематикасы, құжаттандырылуын, периодтық және
обьективтік бағасын органикалық системасына неше есе тең екенін және
экологиялық мақсатқа сай құрылыстың функционалдығын басқаруын
күшейтеді.Ал сонымен қатар нормативтік талаптарға сай экологиялық
саясат өндірісінің қызметіне сай болу керек.
- Систематикалық, құжаттандырылған, периодтық және обьективтік бағасы
субьективтік эксплуатация обьектілерінде және экологиялық талаптарға
тең болып талқыланады. Барлық көрсетілген түсініктемелер ҚОӘБ
Қазақстандық нормативтік –құқықтық құжаттарында заңды түрінде
тіркелген. Дәл осы түсініктемесі курстық түрде енген.Көбінесе
процесінде екі маңызды этаптарын көрсетеді:Бірінші этапта –ҚОӘБ өз
ішінде біріншіден зерттеу элементтерін әкелетіні,альтернативті
- шешімін ұсынуы және оның экологиялық дәлелдемесін, сонымен қатар
ғылыми болжауы қызметпен ұсынылуы, жұмыспен болады,көп түрінде
аналогты атымен Батыс тәжірибелеріне ұқсас келеді,бастапқы этабы
дәстүрлі болып келеді, методологиясы ақырында кеш жобалауда және
жобадан кейінгі деңгейлері экологиялық экспертизада экологиялық және
аудит басқаруда қолданылады.Батыста, аса өңделген басқарушылық табиғи
қорғау практикасында бұл деңгейі экологиялық анализі жобалаудан
кейінгісі басқаруда ғана емес, аналитикалық қызметі екі этабына
жатқызылады,бірақ та қоршаған ортаға бағалау әсері деп аталады.
Қазақстандағы жаңылысы environmente impact assessmentкей (кезде
қосымшамен decision analisis)терминінен шықты.Біздің мамандарымен
ҚОӘБ сияқты болып қабылданды.Жобалау жаңылыс алдағы нормативтік-
құқықтық құжаттарға енгізілген.Нәтижесінде ҚОӘБ тәжірибесі және
экологиялық экспертизасы керекті құжаттандыруда бекітіліп, екі
ізбасарлық деңгейімен және алдыңғы жобалау және жобалық анализде
жобадан кейінгі анализде әсерін тигізген жоқ.
Шынында, бұл бір нәрсе, өйткені жалпы нормативтік – құқықтық құжаттануға
жатады және ұйымдық тәжірибеде ерекшеленеді. Әрбір осы терминдері
жалпылама түрінде қарастырылып және өз ішіне екіншісін енгізеді.
Терминнің заңдық бекітілуін ескере отырып, экологиялық экспертизасы деп
есептейміз. Онда, өз деңгейлері бөлінеді: бастапқы экспертизасы түрінде,
коммерциялық құрамында, ҚОӘБ қарастыруы мүмкін.
Осының әсерінен, ҚОӘБ аумағында мамандар, экологиялық эксперттері
түрінде барлық мәселелерінде және аспектілерінде функцияларда, тұжырымдарда
және тәсілдерінде обьектілерде және субьектілерінде шаруашылық қызметінде
және экологиялық жағдайында, оның қоршаған ортаға және адам денсаулығына
әсері жайлы жөн табу керек.
Ескере отырып, дипломдық жобаның тақырыбы программалық және оқу-
методикалық материалдарын ашады. Оның оқулық мінездемесінде ғана сақтамай,
анықтағыш шығуын да сақтайды. Олар ішкі және сыртқы экологиялық
факультеттерінде аналогты атымен пайдаланады. Сонымен қатар жұмыстарында
ішкі және сырттай экологиялық оқуына әсерін тигізеді. Студенттер үшін
экологиялық факультетінде жалпы факультет курсын оқуға жол ашады,ал басқа
факультет бағытында орман пайдалану экологиялық менеджмент экологиялық
құқық және басқа экологиялық бағыт өтеді. Теоретикалық жағдайын ескере
отырып, есебі және анализі өткізілген.Жобалау нормативтерінің шығу көзі ҚР
заңына сай қоршаған ортаны қорғау 8 бөлім, қоршаған ортаның сапасын
нормалау, ҚР экологиялық экспертизасы туралы, және басқа ҚР заңдық
актілеріндежазылған.
Сондай жағдайда дипломдық жобаның тақырыбы атмосфераға ластау заңының
бағалау әсерікелесі мақсаттарда зерттеледі:
-қоршаған ортаның бағалау әсерінің дәлелдемесі.
-қоршаған ортада бағалау әсерін өткізу.
-шығарындалған реттеуі үшін,арнайы мәселе табу.
ШРШ норматив жобаны өңдеуде, директивтік және нормативтік құжаттарын
қолданып, инструкциясы және методикалық кепілдемелері атмосфералық ауаның
сапасын нормалауда және қолданылған әдебиеттер тізімінде көрсетілген.

1.Қоршаған ортаға бағалау әсерінің теоретикалық негізді өткізу.
1.1. Жобалау материалының құрам бөлігі ретінде қоршаған ортаға әсер
етуінің бағалануы.
Қазақстандық заңнамасы басқа жоба табудың алдында,қоршаған ортаның әсер
ету бағаның өңделуінен құралады, солай қоршаған орта элементтерінің
жағдайын әсерін тигізеді. Осыған орай, осы зерттеменің мақсатынан ҚОӘБ –
қарапайым шарасы болады, Қоршаған ортаны қорғау терминіне жауап береді.
ҚОӘБ - бұл есеп процедурасы, жоба талаптарына дайын және рұқсат
етілген жобаның анықтамасы өз мағынасына қарай зерттелу процесіндегі
жобалау қызметі және адам үшін қоршаған орта және оның салдарын
болжайды.Сол кездегі экологиялық экспертизасы пысықтау тексерісінің
бастапқы процесі болып саналады.Оның шаруашылық шешімі экологиялық талаптың
заңына сай келеді.
ҚОӘБ мақсаты болып саналатыны Табу және алу (б.а. зерттеме)табиғатты
қорғау шараларына керекті болғаны, сол кездегі (экологиялық экспертиза) ЭЭ-
алдын алу қолайсыз жағдайлары, ҚОӘБ нәтижесінде алдын алу шараларына
қарамастан жасалынады.Экологиялық дәлелдемесінің түсініктемесінде
нормативтік-құқығы бекітусіз,экологиялық дәлелдеу ҚР Мемлекеттік комитет
экологиядағы мамандарымен дәлелдеу жинағы және ғылыми болжауымен
анықталады. Олар экологиялық қауіпсіздігін ескеріп шаруашылық экосистема
және адам үшін басқа қызмет бағалауға жол ашады.
ҚОӘБ ұқсасы, экологиялық дәлелдемесі, одан да көп деңгейде экологиялық
бағадан гөрі, жобалық қызметіне бағытталған.Бір айтқанда оның құрамдас
бөлігі болып саналады. Адам қызметіне сай әр түрлі негативтік зардаптарын
алдын алу үшін, біртіндеп қарастырып және тура сияқты бағалап, кез келген
әсерін жанама ретінде қарастыру қажет.

Жобалардың әрбіреуі, адам қызметіне тиістісі қалыпты түрде бірнеше
этаптарын кіргізеді,ниеті туралы декларациялар, инвестиция алдындағы
түсініктеме және есептемені өз ішіне кіргізіп, жұмыстық жобалаумен
анықтайды, экологиялық экспертизатуралы заңда кез келген жобаның
зерттемелік этабы тараумен қамтылуы тиіс. Этаптарда қызметтің түсініктемесі
болуы керек, ҚОӘБ мақсаты - экологиялық жағдайын жүзеге асыру және
экологиялық дәлелдеме жасап, экологиялық проблемалары, территорияның
регионалдық ерекшелілігі қызмет спецификасы саласы боп бірлескен.
Соған орай, жоба деңгейі, сапалығы, саны ортаға ауыртпалығы мәлім
болғанда ҚОӘБ бөлімінен сол сияқты сандық бағаны талап етеді, техникалық
және технологиялық шешуін алдын алып минимумға әкелу үшін рұқсат
етеді.Осылай жобалық шешулермен бағасы ҚОӘБ бөлімінің маңызын құрайды,
жобаның негізгі бөлігі болып саналады. Екі түсінікті салыстыруға курсқа
алынуы, олардың ұстанымдық айырмашылығын көрсетеді:экологиялық экспертиза
-бұл болжаудың және зерттеу нәтижелердің бақылау тексерісі,мағынасына қарай
ҚОӘБ боп табылады. ҚОӘБ процедурасы жалпы түрде ҚР ҚОӘБ туралы жағдаймен
бекітілген.
1.2. ҚОӘБ құрылымы және материал ұйымы.
ҚОӘБ құрам бөлігі болса да өзімен бірге біткен зерттеуін кіргізеді. Көбінде
бұл құрамның структуризациясына дұрыс жетеді.Онда әр структуралық бөлімшесі
басқалармен байланысты. ҚОӘБ құрылымның екі аспектісі ажыратылады.
Горизонталдық құрылымы барлық элементтің және фактордың кезекті қарастыруын
қажет етеді. Өзара ықпалы жобаның талап ету нәтижесі күтіледі.Осыған мүмкін
әсерінің түрлері қайнары, солай табиғи факторлары (атмосфера, гидросфера,
литосфера,биота) сондай орталары кіреді.
Құрылымның мағынасы көпсанды процесінің табиғи заңнамасының анализімен
қорытындыларды осы ауданында бұзушылық деңгейі және
өзгерістері қызметті жоспарлау үшін арналған. Солай, горизонттық
бөлімінің вертикаль құрылымы өз ішіне 3 деңгейді кіргізеді:қасиеттері және
заңнамасы-бар жағдайы - болжау.
Әр бөлімінде тура әсерлері басқа фактормен жиналғандығы да
қарастырылады.Осыдан әр бөлімнен мағлұмат қолдануы және әр бөлімге
қалғандарының комплекстік бағамен жүзеге асады.Осы идеяға қайтуда жобаның
соңғы деңгейінде экологиялық экспертиза және ҚОӘБ қосуында, анализге және
апаттық жағдайға сонымен қатар сәйкес келетін болжауға аса көңіл аудару
керек.
Расынша,ақпараттық-басқарулық қызметі дәстүрлі экологиялық бақылауға
сәйкес келмейтін және экспертизаға теңейтін аналитикалық үйлесімді талап
етеді. Маңызды үйлесімі өндірістік бағаның қауіпсіз обьектісіне келесі
нормативтік-құқықтық құжаттарда көрсетіледі: Өндіріс обьектісінің қауіпсіз
декларациясында, сонымен қатар ҚР өндірістік обьектісінің қауіпсіз
зерттемесі тәртібінде және оның экспертиза тәртібі көрсетілген.
1.3.Атмосфераға ластаушы заттың бағалау әсері.
Атмосфера – қоршаған ортаның элементтерінің бірі, ол адам қызметінің
әсерімен жүреді. Осындай әсердің салдары көптеген факторлардан және
климаттың өзгеруіндегі атмосфераның химиялық құрамында байқалады. Мұндай
өзгерістері, атмосфераға маңызды болмай,биотикалық ортаға керекті
фактор,соның ішінде адамға да лайықты.
Атмосфера немесе әуелік ортасы екі аспектіде бағаланады.
1. Климаты және оның мүмкін өзгерістері табиғи себептердің
әсерінен,солай антропогендік әсерінен соның ішінде жобалау.
2. Атмосфераның ластануы,бағасы структуралық сұлба бойынша өтеді.
Біріншіден комплекстік көрсеткіштер көмегімен атмосфералық ластануы
бағаланады: атмосфера ластауының потенциалы (АЛП), атмосфераның жайылу
мүмкіншілігі (АЖМ) және т.б.Содан алынған аудан бойынша
атмосфераны ластайтын деңгейінің бағалауы өткізіледі. Ақырында, алынған
бағалары арқылыатмосфераның жобалау обьектісі шығарындысы туралы нақты
анықтамасы атмосфералық ластанған болжау бағасы арнайы компьютер
программасымен (Эра, Гарант, Эфир және т.б.) есептелінеді,
атмосфераны ластайтын деңгейін ғана есептемей,карта-сұлба өріс
концентрациямен және төселген саяздағы ластанған заттың түсуі туралы
анықтама алуға мүмкіндік береді.
Атмосфералық ластану дәрежесінің баға критериясы рұқсат етуі деңгейінен
жоғары емес өлшенген немесе есептелген концентрациясы ЛЗ ауада ШРК
салыстырып және сондай жағдайда атмосфераны ластауы ШРК мөлшерінде
өлшенеді. Атмосферадағы концентрацияны оның шығарындысымен шатастыруға
болмайды. Концентрация- бұл бірлік көлеміндегі заттың массасы, ал
шығарындысы бірлік уақытына енген заттың массасы (б.с.а.Дозасы).
Шығарынды атмосфералық ластауының критериі бола алмайды,өйткені ауа
ластануы шығарынды көлемінен тәуелді болмайды,басқа да факторлардан да
болады (метеопараметрлер,шығарынды көзінің биіктігі және басқалар)
Атмосфералық ластауының болжау бағасы ҚОӘБ – тың басқа бөлімдерінде
қолданылады.Атмосфералық ластанудағы болжау үшін басқа факторлары болжау
зардаптары үшін пайдаланады (төселген саяздың ластануы,өсім
вегетациясы,халықтың сырқауы және т.б.)
Экологиялық экспертиза өтуіндегі атмосфера жағдайы индикаторлық
критериі және жанама, тура системасы, анықталуы үшін зерттеген
территориядағы әуе алабының интегралдық бағалауы ластануда орнатылған.
Атмосфераның сапа бағасы жақсы өңделген нормативтік және директивтік
құжаттарда негізделген,ортадағы параметрінің өзгеруі тура мониторингтік
тәсілдерімен қолданады,сонымен қатар жанамалық-есептік тәсілдері және басқа
критерийлері.
Бағаның тура критерийлері. Әуе алабының ластау жағдайының маңызды
критерийлері концентрациясы рұқсат етіліп,көлемі болып саналады. Осындай
жағдайда экосистемадағы атмосфера аса маңызды орнын алуын ұмытпау керек,
ластаушы заттың техногендік тасымалының ортасы болып және динамикалық
компоненттің барлық абиотикалық құрамдарда өзгертпелі болады.Сондықтан баға
үшін атмосфералық ластау дәрежесі көрсеткіш бағаның уақытында
дифференциялық түрде қолданады:максималды бір реттік ШРКмр және
ортатәуліктік ШРКс.Сонымен қатар орта жылдық ШРКг. Атмосфераның ластаушы
дәрежесі қысқаша және ШРК жоғарылау жиілігімен қауіп класын ескеіп
бағаланады,сонымен бірге ластаушы заты биологиялық әсердің қосындысымен
әртүрлі класы ауаның ластану затының, олардың концентрациясын ШРК бойынша
нормаланады 3 қауіп класс затының концентрациясын анықтайды.
Ластаушы заты әуелік бассейінде оның қолайсыз әсерінен мүмкіншілік
бойынша халық саулығын 4 класқа бөледі: 1-төтенше қауіпті, 2-жоғары
қауіпті, 3-төмен қауіпті және 4-шісі-аз қауіпті. Көбінесе фактикалық
максималды бір ретті, орта тәуліктік және орта жылдық ШРК. Соңғы бірнеше
жыл бойы 2 жылдан кем емес атмосферада фактика концентрациялармен оларды
салыстырып пайдаланады. Атмосфералық ауа қосылыстық ластануын басқа маңызды
баға критериясы, төртбұрышты түбірге тең.Концентрация төртбұрыш
қосындысының көптеген қауіпсіз кластары, ШРК бойынша нормалауы және 3
концентрациясы заттың 3 қауіпсіз класы комплекстік көрсеткішінің көлемі
болып саналады.
Ауаның ластауының ең жалпы ақпараттық көрсеткіші АЛКИ болып табылады-
атмосфералықластауы орта жылдық комплекстің индексі.Оның атмосфералық
жағдайы класы бойынша көлемдігі 1 таблицада көрсетілген. Атмосфералық
жағдай класы бойынша ұсынылуы төрт баллдық шкала бойынша ластаушы деңгейдің
классификациясын орындағаны мұнда:
-Нормакласы мемлекеттік қалаларынан ортадан төмен ауа ластау
деңгейіне тән.
-Тәуекел класы орта деңгейіне тән.
-Кризис класы орта деңгейден жоғары.
-Апаткласы-орташа деңгейден аса жоғары АЛКИ (Атмосфералық ластаудың
комплекстік индексі) көбінесе территориясының учаскелерінде атмосфералық
ластауды салыстыру үшін қолданады және атмосфералық ластау деңгейінің
уақытша баға тенденцияның өзгеруіне арналған.
кесте-1. АЛКИ комплекс бойынша атмосфералық ластау жағдайдың баға
критерийлері.

Жағдай
көрсеткіші
Ауа Норма (Н) Тәуекел (Т) Кризис (К) Апат (А)
ластауының
деңгейі(Jm)
5 кем 5-8 8-15 15аса

Атмосфералық ауаның ресурстық потенциалы. Қоспа шығару және ыдырату
қабілетімен ШРК мөлшерімен және фактикалық ластау деңгейімен
анықталады.Атмосфералық ластау потенциалы (АЛП) сияқты ауа қолдану
деңгейдің қалыптастыру қабілеттігі метеорологиялық жағдаймен
байланысты.Атмосферадан қоспаларды шығару және жиналуын анықтайды.АЛП -
Әуелік алабындағы қоспасын ыдырату үшін қолайсыз,метеорологиялық жағдайдың
қайталауының комплекстік мінездемесі.Қазақстанда АЛП тұман жалғасуымен және
әлсіз жел жерлік инверсиясы,қала жағдайы үшін, 5 АЛП класы ерекшеленген.
Ауа пайдалану параметрі өзімен бірге концентрациясы рұқсат етілген
ортаға дейінгі шығарындылауы,таза көлемді ауаны ұсынады. Параметр
мағлұматтары бойынша шығарындылардың бүкіл аймақ үшін орнатылады.
Атмосфералық ресурс потенциалының кей жағдайлары да болады.
Сол жердегі территориядағы кәсіпорны бірігіп олар үшін жағымды тәсілін
тауып көлемін, соның ішінде сауда құқығы арқылы ластануға орнатылады.
Атмосфераның ресурстық потенциал бағасы территория климаты жайлы
гигиеналық дәлелдемені, селитебті мақсаттарды рекреациондық территориядағы
пайдалану мүмкіншілігі барлады ескеріп өткізеді.
Критерий түрінде атмосфералық ластау және селитебті территориясы
көзінің оптималды бағасын орнату үшін атмосфералық ауаның ыдырату затының
резерв мөлшерін қолданады.
Атмосфералық ауаны обьектілер және ластанған табиғи ортада бастапқы
түрде қарастыру қажет. Топырақтар және жеңіл-желпі сулары оның ластауының
жанама көрсеткіші болып жеке жағдайда, керісінше – атмосфералық ластауының
екінші ретті көзі болуы мүмкін. Бұл әуелік алабының ластау бағасын ғана
ескермей, атмосфералық жағдайдың интеграл бағасын атмосфера және орталардың
әсерлерінің болғанын қарастыруын анықтайды.
Солтүстік Еуропа мемлекеттік эксперт тобымен келесі критикалық
жүктемесі қышқыл орманды үшін,саязды және грунттық сулар (химялық өзгерісін
ескертумен және бұл орта үшін биология эффектілері):
-Күкірт қосылысы үшін 0,2-0,4гSкв.м жыл
-Азот қосылысы үшін 1-2г Nкв.м жыл
Комплекстік бағаның атмосфера ластау жағдайының аяқтау этабы техногенді
динамика тенденциясы анализі және ұзақты аспектіде және қысқа мерзімді
негативті бағасы, және локальды региональды деңгейлердегі кеңістік
ерекшелігі және атмосфера ластаушы әсеріндегі уақытша динамикасы,халық
денсаулығына және экосистема жағдайына қорғау территориясын қоса, табиғи
жағдайын, картография материалын пайдаланып картографиялау тәсілі
пайдаланылады.
Соның ішінде ең бағаланған болжауы да ғалымның көмегімен зерттелген.
Л.И.Болтнева пікірі бойынша, атмосфералық жағдайдың интегралдық бағасы
компоненттің оптималдық системасы өз ішіне қосу керек:
-Санитарлық-гигиеналық тұрғыдағы ластану деңгейіндегі бағасы.
-Атмосфералық ресурстық потенциал бағасы.
-Арнайы орталарға әсер ету дәрежесінің бағалауы.
-Негативті антропогендік әсерінің мүмкіндігі уақытша масштабы және кеңістік
анықталуы.
1. Атмосфералық ауаның ластану болжамы және пайда болған
мінездемесі.Атмосфералық ауаның ластауының есебі және анализі болу керек.
2. Атмосфералық ауада анықталған жағдайдың зиянды заттың таралуы,
метеорологиялық мінездемелер және коэффициенттері
3. Максималдық құрылымның тиеуі және кәсіптің эксплуатация жағдайының
орнатуы атмосфералық ауада зиянды заттың шығарындылауы сандық және сапалық
ластану затының шығарынды параметрлері.
4. Шығарындылардың дәлелдеме мағлұматтары атмосфераға және қолдану тепе-
теңдік баға дәрежесін ескеріп, атмосфераға зиянды заттарын төмендету керек.
5. Мүмкін шығарындының мінездемесі.
6. Ластау зат тобының қосындыға ие болу зиянды әсерінің тізімі.
7. Рұқсат етілген норматив қою ұсынысы.
8. Норматив ШРШ және деңгей бағасының ғылыми-техникалық деңгейге тең
мақсатымен атмосфера ластау заттың шығарындысын төмендетуге арналған
жұмыстар.
9. Алынған өлшемнің түсіндірмесі.
10. Мүмкін болатын апаттың тізімі:технология режимін бұзуда,апатқа ұшыраған
кезде.
11. Мүмкін болатын апаттың масштаб анализі,апаттық жағдайдағы алдын алу
шаралары.
12. Адам үшін атмосфера ауаның ластауындағы апат жағдайын алдын алу.
13. Зиянды заттарды реттеуге арналған шаралар.
14. Атмосфералық ауа ластауын бақылау ұжымы.
15. Табиғи қорғаудың мөлшері және компенсациялық тәжірибелері,атмосфералық
ауа ластауын қорғау, соның ішінде апаттарда және қалыпсыз метеожағдайда
сақтау.
2.Рұқсат етілген есебі және ластау затының әсер ету бағасы.
2.1.Өндіріс туралы жалпы мәліметтер.
Солтүстік Қазақстан облысы Кішкенекөл ауданындағы территориясында
орналасқан. Кәсіпорынның территориясы 2 өнеркәсіптік алаңдарда
жайғасқан,алаңдары бір-бірінен 80м-дей орналасқан.
Бірінші өнеркәсіптік алаңында орналасқан,ол өз ішіне келесі
обьектілерді кіргізеді:
-ТҚС (СТО)
-Қосалқы қоймасы.
-Көмірдің және күлдің жабық қоймасы.
Екінші өнеркәсіптік алаңында ТҚС (СТО) орналасқан,онда автокөліктің
шағын жөндеуі және сырлау жұмыстары өтеді.Кәсіпорынның шығару көзінен
селитебті белдемге дейінгі жақын шақырымы 300м аса-ға жетеді.Кәсіпорынның
территориясы шекараланады:
-Солтүстік - Батыстық, Оңтүстік-Батыс, Оңтүстік және Оңтүстік - Шығыстық
гаражымен бағытталған.
-Солтүстік және Солтүстік Шығыстық бағытымен – педагогикалық колледж
-Шығыс бағытымен (айдала)
Атмосфералық ауа ластауына өнеркәсіп территориясында байқау посттары жоқ.
2.2. Қауіпті категорияның есептемесі.
Есептеме нұсқауымен кепілдемелер өнеркәсіп жүруінің қауіпті категорияға
бөлінеді.Массадан және құрам түрлілігімен, атмосфераға ластау заттарын
шығаруы 4 қауіпті категорияға бөледі (категориясы жоспарланған массадан
ластау затынан 2005-2009жж сай категориясы анықталған)
Өнеркәсіптің қауіпті категориясын формула бойынша есептейді:
ӨҚК (МiШРКi) ai
Онда, Мi-заттың шығарынды массасы, тжыл,i-заттың мгм3, ШРКi-
ортатәуліктік рұқсат етілген концентрациясы. аi- i затының күкірт газының
зиян дәрежесі.
кесте-2
Константа
1 2 3 4
аi 1,7 1,3 1,0 0,9

МiШРКi 1 ӨҚК мағынасын есептемей нөлге тең дегенде, қауіп жағдайында
есептейді.Есептемесі үшін
ортатәуліктік мағынасы жоқ кезінде рұқсат етілген концентрациясын
ШРКмаксималды мағынада қолданады.
ӨҚК көлеміне қарай кәсіпорны 4 қауіпті категорияға бөледі.
кесте-3. Шекаралық жағдайы кәсіпорынның қауіпті категориясын таблицада
көрсеткен:
Қауіпті категориясы ӨҚК мағыналары
1 ӨҚК 106
2 106ӨҚК 104
3 104ӨҚК103
4 ӨҚК103

кесте-4. Өндірістің қауіпті категорияның есептемесі.

Зиянды заттың ШРКс.с Қауіпті Зиянның Шығарынды мШРКсе ӨӨҚК
атауы мгм3 кластарытепе-теңдікмассасы (мШРкс.с)а
константасытжыл i
аi
Күкірт диоксиді0,05 3 1,0 0,5108 10,216 10,216
Көміртек оксиді3,0 4 0,9 1,4488 0,483 0,52
Азот оксиді 0,04 2 1,3 0,10805 2,70125 3,6394
Неорганикалық 0,1 3 1,0 1,813 18,13 18,13
шаңы
Марганец және 0,001 2 1,3 0,0000063 0,0063 0,001
оның оксиді
Темір оксиді 0,04 3 1,0 0,000534 0,0134 0,0134
Абразивті шаң 0,04 3 1,0 0,016 0,4 0,4
Өлшенген заттар0,15 3 1,0 0,03837 0,256 0,256
Э маркасының 0,07 4 0,9 0,0197 0,281 0,32
ерітіндісі
оядың аэрозолі 0,2 3 1,0 0,02955 0,148 0,148
Бензин 1,5 4 0,9 0,00032 0,0002 0,0005
Қорғасынның 0,0003 1 1,7 0,0000026 0,0087 0,0003
қосылысы
ӨҚК 33,65
барлығы:

2.3.Атмосфералық ластау көзі ретіндегі кәсіпорынның сипаттамасы.

-Кәсіпорынның қоршаған ортаға ластануы көбінесе айтылады:
-Шығарындысы пештердегі қатты отынның жануы
-Неорганикалық шаң шығарындысының екі жабық қоймасы
-Жабық қоймадағы күлде неорганикалық шаң шығуы артырылған-түсірілген
жұмыстардағы шығарындылар
-Ластаушы заттың екі жағу постары
-Ұштасқан станоктың лас заттың шығарындылары
-Бояу таңдау үшін бояу камерасының ластаушы заттың шығарындысы
-Автокөліктен кейінгі шығарындысы
2.3.1.Технологиялық құрылыстың және технологиялық кәсіпорынның қысқа
сипаттамасы.
Кәсіпорынның маңызды қызметі өнеркәсіптің шетелдік және өзіміздің
көлігіміздің шағын автокөлік бояуы болып табылады. Атмосфераға ластау
затының көзі болып келесі обьектілердің шығарындысы болады:
-ТҚС енгізілген қазандық ғимараты.
-Үйшек пеші (бояу таңдау).
-ТҚС бояу камерасы.
-Жабық қоймасының көмірі және күлі.
-Газ посты.
-Ұштасқан және бұрғыланған станогы.
-Автокөлік.
Өнеркәсіптік алаңы № 2.
-ТҚС 2 тұрмыстық пеші.
-ТҚС бояу камерасы.
-Газ посты.
-Көмірдің және күлдің жабық қоймасы.
-Автокөлік.
Өнеркәсіптік алаңы № 1.
ТҚС (СТО) ғимаратының дәнекерлеуі үшін ТҚС ғимараты жылынуы енген
қазандығы болады, сонымен қатар істелінген моншасы жоспарлауда. Қазанғапта
жасанды пеші жылжымайтын тормен құрылған. Дәнекерлеудің шығыны - 22т
(Шұбаркүл көмірі) көмірдің максималды шығыны - (Ауаның температурасы - 30С
төмен) 130кгтәулікте немесе 1,55гт құрайды.Түтін тұрбасы арқылы латаушы
заттың шығарындысы биіктігі 7м және диаметрі 0,25м болады. Газдың
тазалануының құруы жоқ. Пештің жұмысында атмосфераға мынадай ластау заттары
шығарылады,неорганикалық шаң, көміртек оксиді, күкірт диоксиді және азот
диоксиді сияқты шығарылады. Үйшекті жылыту үшін қарапайым пеші
жоспарланған. Отынның шығыны-3тжылына көмірдің максималды шығыны
20кгтәулікте немесе 0,23гт құрайды.Ластаушы заттың шығарындылары түтін
тұрба арқылы, биіктігі 3,5 м және диаметрі 0,5м болады. Күлдің жабық
қоймасы (6002 көзі) өндіріс территориясында күлі металдық контейнерге
салынады, ол толтырылғанда орнынан шығарылады, қала СЭС анықтайды. Ластаушы
заттары – неорганикалық шаң, кремний 20-70% двуокисінен құралады.
ТҚС келесі шығарындылардың атмосфералық ластаушы заттары орнатылған
жөндеу бокстарында келесі көздері бар:
-Бояу камерасы.
-Газ өңдеу посты.
-Ұштасқан және бұрғыланған станогы.
-Автокөлік.
Боялу камерасы бояуға және автокөліктерді кептіруге арналған. Бояу және
кептіруі бір бөлмеде істелінеді. Бояудан және қоспалардан буды алдын алу
үшін созғыш орнатылған, (0003 көзі), ол бояу және кептіруде жұмыс істейді.
Созғыш шығарындысы биіктігі - 1,5 метр және созғыштық тұрбаның диаметрі -
0,2м.Жылына автокөліктің 30 бояланады.Боялғыш материалының шығыны 1
автокөліктің бояуы - 2,1кг. Бояудың тәсілі – пневматикалық шашырату.Бояудың
ұзақтығы – 3 сағат,кептірудің ұзақтығы – 24 сағат.
Бояу кезіндегі бояғыш камераның жұмыс уақыты - 90 сағат жылына. Кептіру
кезіндегі бояғыш камераның жұмыс уақыты - 720 сағат жылына. Ұштасқан
станогы (6005 көзі) тесіктерді бұрғылау үшін арналған. Жұмыс уақыты – 1
сағат тәулікте, 264 сағат жылына, станогтың суықтауы сумен іске асырылады.
6004 көзінің көмегімен анықталады:
Газ өңдеу посты- (6004 көзі) Дәнекерлеу СВ-10Г2. Сыммен көмірқышқыл
газымен орындалады. Сым шығыны – 30 кгжылына. Жұмыс уақыты- 450сағат
жылына.
Үйшек (бояу таңдауы) жылына 50 таңдау бояуы өтеді. Бояудың бір таңдау
бояғыш материалының шығыны-0,08кг. Бояудың жылдық шығыны – 4 кг. Таңдаудың
ұзақтығы – 1 сағат.Кептірудің ұзақтығы - 4сағат. Таңдау тәсілі –
пневматикалық шашырату. Таңдаудағы жұмыс уақыты- 50 сағат жылына.Кептіру
ұзақтығы - 200сағат жылына. Бояу кезіндегі және бу үшін созғыш қолданады.
Созғыштың тастау биіктігі - 3,0, созғыштық тұрбаның диаметрі - 0,15 метр
Өнеркәсіптік алаңы № 2.
Атмосфераға ластаушы заттың шығарынды көзі БТБ келесілері көрсетілген:
-Қарапайым пеші-2.
-бояу камерасы.
-Күлдің және көмірдің жабық қоймасы.
-Дәнекерлеу посты.
-Автокөлік.
ТҚС жылытуына екі пеші қарастырылған. Отынның шығыны жылына 5 тоннаны
құрайды. Көмірдің максималды шығыны (температурасы ауадан -30С төмен)
26кгтәулік немесе 0,3гт әр пешіне құрайды.Ластаушы заты шығарынды түтін
тұрбасы арқылы(0005 және 0006), биіктігі 4м және диметрі 0,2м құрайды. Газ
тазалау құралы жоқ. Пеш жұмысында атмосфераға мынадай ластаушы заттары:
неорганикалық шаң, көмір оксиді, күкірт диоксиді және азот диоксиді
шығарылады.
Көмірдің жабық қоймасы (6007 көзі). Қойманың биіктігі - 1метр. Ауданы -
2*2метр. Отын жағу алдында қоймаға көмір әкелінеді.Бір сағат ішінде қоймаға
10 тонна көмір түседі. Осында ластаушы затының шығарындылары
Артылған - түсірірілгенжұмыстарында ғана болады. Ластаушы заты –
неорганикалық шаң, кремний двуокисі 20-70% құрайды.
Күлдің жабық қоймасы (6008көзі) кәсіпорын территориясындағы күлі
металдық контейнерге салынады, ол жиналған кезде шығарылады, қала СЭС
анықтайды. Лас заты – неорганикалық шаң, кремний двуокисін құрайды. Боялған
камерасы автокөлікті бояуға және кептіруге арналған.Бояуы және кептіруі бір
бөлмеде өтеді.Буды алып шығару үшін созғышты қолданады. (0007көзі) Ол
боямен кептіру болғанда жұмыс істейді. Созғыштың шығу биіктігі - 1,3м және
созғыштық тұрбаның диметрі - 0,2м. Жылына 15 автокөліктің бояуы өтеді.1
автокөлік үшін бояу материалының шығыны – 2,1кг. Бояу тәсілі –
пневматикалық шашырату. Бояудың ұзақтығы – 3 сағат. Кептіру ұзақтығы – 24
сағат.Бояу кезіндегі бояғыш камераның жұмыс уақыты жылына 45
сағат.Кептірудің жұмыс уақыты - Жылына 360 сағат.
Атмосфераға зиян заттың валдық шығарындысы, 3,9852тжылына құрайды.
Қауіпсіз категориясы бойынша түрлі құрамның массасына қарай, ластаушы
заты атмосфераға шығарындысы 4 қауіпті категорияға жатып,есептемесі
Есептеме ӨҚК таблицада көрсетілген.
2.3.2 Ластаушы заттың шығарындылау параметрлері.
Атмосфераға ластаушы заттың шығарындылау параметрлері ШРШ есептемесі
үшін қосымша беттерге келтірілген.Соның ішінде ұйымдастырушы, сонымен
ұйымдастырылмаған шығарындылау көздері атмосфераға ластау заттары
белгіленген. Таблица ГОСТ 17.2.3.02.-78 талабына сай орналасқан.
Шығарындының көлемі (гсек,тжылына)есептемелік тәсілімен
анықталған,мәліметіне сай, пайдаланған әдебиеттері көрсетілген.
Шығарындының сандық мағыналары (гс,тжыл), ШРШ есептемесі алынғаны,
мәліметтер есептемесі және инвентаризациясы №1 ауа (қосымша бөлім)
формуласымен алынған. Апаттық және шығарындылауы кәсіпорында табылмаған.
2.3.3. Шығарындылардың есептемесі.
Есептемесі зиянды заттың шығару есептемесінің тәсілдер жинағы бойынша
құралады.Қазақстан Республикасының 1 желтоқсан 1996жыл биоресурстың және
экология министірлігімен бекітілді.
0001 көзі. Енген қазанғап.
Қазанғаптың маркасы - Жасанды пеш. Отынның шығыны – 22 тжылына
(Шұбаркүлдік көмірі) Көмірдің максималды шығыны (Ауаның сыртқы
температурасы -30С төмен) 130кгтәулікте немесе 1,55гт құрайды.
1. Неорганикалық шаңы.
Птв=B*Ar*X*(1-n)(Tжыл) (2.1.бет формула) {2} сондағы, В- отынның табиғи
шығыны (тжылына)
Ar-жұмыс масасына деген отын күлі (%)
Ar-22,5%(2.1. қосымша бөлім,10бет) {2}
X-0,0023 (2.1 таблица,3бет) {2}
n-күл ұстағыш ұсталатын, бөлшектердің қатты бөлігі.
Птв=22*22,5*0,0023=1,139
Птв =1,55*22,5*0,0023=0.08гт
2. Күкірт диоксиді.
Пso2=0,02*В*Sr*(1-n’SO2) (1-n’’SO2), (Tжыл) (2.2.формула,5бет) {2}
Онда, Sr-жұмыс массасына деген отындағы күкірт құрамы, (%).
Sr=0.3% (2.1қосымша бөлімі) {2}
n’O2-отыны ұшатын қарамаймен байланысқан,күкірт оксидінің бөлігі.
n’SO2=0.1 (5бет) {2}
n’’SO2-Күл ұстағыштағы ұсталанатын күкірт оксидінің бөлігі.n’’SO2=0
-өйткені күкірт ұстағыш жоқ.
Пso2=0,02*22*0,81*(1-0,01)=0,3208 тжылына.
Пso2=0,02*1,55*0,81*(1-0,1)=0,0226 гтәулігіне.

3. Көміртек оксиді.
Псо=0,001*Cco*B*(1-g4100) (Tжылына) (2.4.формуласы,5бет) {2}
Ондағы, Ссо-отынның өртеуіндегі көміртек оксидінің шығуы, (кгт)
2.5.формуласы бойынша есептеледі:
Ссо=g3*R*Qir, (кгт)(2.5.формуласы,5бет){2}
Онда, g3-отын өртеудегі химиялық толық еместігінің әсеріндегі жылу шығыны.
(%), g3=2,0 (2,2 таблицасы 7бет) {2}
R-коэффициенті, отын өртенудегі толықсыз жылу бөлігінің шығуын ескеріп,
көміртек оксидінің өнімдеріндегі көміртек оксидінің теңбе-тең болып
алынады.
(5 бетті қараңдар) {2}
Qrт-табиғи отын жылудың
өртенуі (М ДЖкг),
Qrт=22,19 Мджкг.
G4-отын өртеуіндегі механикалық толықсыз салдардағы жылудың шығыны.
(%), g4=7,0(2.2таблицасы,7бет) {2}
Cco=2,0*1,0*22,19=44,38 (кгт)
Псо=0,001*1,55*44,38*(1-7100)=0,06 4 гт
4. Азот диоксиді.
ПNO=0,001*B*Qri*KNO2=0,137 (2.1 сурет,8бет)
ПNO2=0,001*22*22,19*0,142=0,069тжы лына.
ПNO2=0,001*1,55*22,19*0,00488 гт
0002 көзі.Үйшек (бояу таңдауы).
Қазан маркасы- жасанды пеші. Отын шығыны-3тжылына (Шұбаркүл көмірі)
Көмірдің максималдық шығыны. (Сыртқы ауаның температурасы -30С төмен)
20кгтәулікте немесе 0б23гт құрайды.
1.Неораникалық шаңы.
Птв=3*22,5*0,0023=0,156 тжылына.
Птв=0,23*22,5*0,0023=0,012 гт
2.Күкірт диоксиді.
Пso2=0,02*3*0,81*(1-0,1)=0,044 тжылына
Пso2=0,02*0,23*0,81*(1-0,1)=0,0034 гт
3. Көміртек оксиді.
Cсо=2,0*1,0*22,19=44,38(кгт)
Псо=0,001*3*44,38*(1-7100)=0,124 тжылына.
Псо=0,001*0,23*44,38*(1-7100)=0,00 94гт
4. Азот диоксиді.
КNo2=0,137 (2.1 сурет.8бет)
ПNO2=0,001*3*22,19*0,137=0,009тжыл ына.
ПNO2=0,001*0,23*22,19*0,137=0,0007 гт
0003 көзі.Бояғыш камерасы.
Жылына 30 автокөліктің болуы өтеді. Бір автокөлік үшін бояғыш
материлының шығыны – 2,1 кг. Бояу тәсілі- пневматикалық шашырату.
Бояудың ұзақтығы- 3сағат.Кептірудің ұзақтығы -24сағат.Бояу кезіндегі бояғыш
камераның жұмыс уақыты-90 сағат жылына. Кептіру кезіндегі бояу
камераның жұмыс уақыты - 720 сағат жылына. Бөлінген заты – бояғыш
материалының аэрозолі, ерітіндінің булары.
Аэрозоль түріндегі бояғыш материалын жағудағы алынатын заттың массасы
(кг):
ПаОК=mb*ba102, тжылына (3.7формуласы,63бет) {3}
Онда, mb-әдіптелген жағудағы бөлінген ерітінді бөлігі, %;
Пбу=63*20*2510000=3,15кг немесе 0,00315 тжылына, немесе
0,00315*100000090*3600=0,0097 гт.
Кептіру процесіндегі, бөлінген заттардың массасы(ерітінді булары):
Пбу к=mbfp*b’’p10*4 (3.9 формуласы, 63бет) {3} ондағы,
bp’’ - әдіптелген кептірудегі, бөлінген ерітіндінің бөлігі,%
Пбу к=63*20*7510000=9,45кг немесе 0,00945 тжылына.
Немесе 0,00945*1000000720*3600=0,00365гт
Бояумен кептіру бір бөлмеде өткендіктен, шығарындыны қосынды түрде
аламыз.
Пбу=0,00315+0,00945=0,0126 тжылына.
Пбу=0,0097+0,00365=0,01335гт.
0004 көзі.Бояу таңдауы.
Жылына 50 бояу таңдауы өтеді.Бір бояу таңдаудағы бояғыш материалының шығыны-
0,08 кг. Жылдық бояу шығыны-4кг. Таңдау ұзақтығы-1сағат.Кептіру ұзақтығы -
4сағатын құрайды.Таңдау тәсілі - пневматикалық шашырату.Таңдаудағы жұмыс
уақыты-50сағат жылына.Кептіру кезіндегі жұмыс уақыты - 200сағат
жылына.Бөлінген заты – бояғыш материалының аэрозолі, ерітіндінің булары.
Аэрозоль түріндегі бояғыш материалын таңдаудағы, бөлінген заттың
массасы (кг):
Паок=4*30100=1,2 кг немесе 0,0002 тжылына немесе
0,0002*100000050*3600=0,0011 гт.
Кептіру процесіндегі бөлінген заттың массасы (ерітіндінің булары):
Пбу к=mb*fp*bp’’10*4 (3.9 формуласы,63бет) {3}
Онда, bp’’ - кептіру әдіптелген бөлінудегі ерітіндінің бөлігі, %. Пбу к=
4*20*7510000=0,6кг немесе 0,0006 тжылына,немесе
0,0006*1000000200*3600=0,00083 гт.
Таңдау мен кептіруі бір боөлмеде өткендіктен, шығарындыны қосынды түрде
аламыз:
Пбу=0,0002+0,0006=0,0008 тжылына
Пбу=0,0011+0,00083=0,00193гт
0005 көзі. ТҚС №1 пеші.
Қазан маркасы- тұрмыстық пеші. Отын шығыны - 5 тжылына. (Шұбаркүл көмірі)
Көмірдің максималды шығыны. (Ауаның температурасы - 30С төмен)
26кгтәулігіне немесе 0,3гт құрайды.
1. Неорганикалық шаң.
Птв=5*22,5*0,0023=0,259тжылына
Птв=0,3*22,5*0,0023=0,016гт.

2. Күкірт диоксиді.
Пso2=0,02*5*0,81(1-0,1)=0,073 тжылына
Пso2= 0,02*0,3*0,81*(1-0,1)=0,0044 гт
3. Көміртек оксиді.
Ссо=2,0*1,0*22,19=44,38(кгт)
Псо=0,001*5*44,38*(1-7100)=0,206т жылына
Псо=0,001*0,3*44,38*(1-7100)=0,012 гт.
4. Азот оксиді.
КNo2=0,137(2.1сурет.8бет)
ПNo2=0,001*5*22,19*0,137=0,015тжыл ына
ПNo2=0,001*0,3*22,19*0,137=0,0009г т
0006 көзі. ТҚС № 2.
Қазан маркасы – тұрмыстық пеші. Отын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.